D T IS
EN OMMELANDS,
t
m
Op Zaterdag 7° November i 003
5
centimeii 't blad.
38ste jaar
Tal merk 1275
Nieuwe Inschrijvers
Nieuwsblad
Gratis
Staatkundige Omschouw
Frankrijk
Rusland
Duitschland
Spanje
STADSNIEUWS
Over de kiezing
In 1890
In 1903
Katholieke Wacht
Koninklijke Fanfare
Te Deum
Hoogeschool-uitbreiding
Eert vader en moeder
BEDROG
VAN ALLES WAT
Veevoeding
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's j aars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt's Vrijdags, en *s Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Is 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingep; estesé,. .iü de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAS.te B. ussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n" 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Ouze nieuwe inschrijvers die een
abonnement nemen voor het jaar 1904
zullen het
ontvangen vau den dag hunuer in
schrijving tot einde December 1903
De inschrijvingen wordeu genomen
in de post of bij de briefdragersvoor
Yper ter drukkerij van dit blad.
Abonnenteu voor het buitenland
believen bet, beloop hunner inschrij
ving voor Nieüfvjaar op te zenden ten
einde alle onderbreking in 't ontvan
gen van 't Nieuwsblad te voorkomen.
Zaterdag avond, omtreut 5 ure, is
in de kerk van den H Joannes-Bap-
tista, te Belleville-bij Parijs, eene dy-
namietbom ontploft. Er bevond zich
op dat oogenbük veel volk in de kerk,
voornamelijk kinderen. De bom was
gelegd op den offerblok voor de ar
men, rechts aan den ingang legen een
pilaar. Zij bestond uit eene houten
doos van 32 millimeter,s dik op 4 5
centimeters lang en 40 centimeters
hoog zij was geladen met jachtpoeier
en eene andere springstof. De ontplof
fing was zeer hevig, doch gelukkig
werd niemand gekweis' en is er enkel
stoffelijke schade. De kerk wordt nu
door de policie bewaakt.
Werkstakingen
ln Parijs gaat het nog altijd even
slecht, ter oorzake van de plaatsing-
hureelen. De Kamers hebben wel eene
wet gestemd waarbij ia vijf janr die
bumelen afgeschaft worden, maar 't
volk en is daarmee niet tevreden en
wil de onmiddellijke en volledige af
schaffing zonder vergoeding.
Zaterdag avond heerschte er eene
groote beweging rond de Arbeidsbeurs
en ia het 40e arrondissement, waar
veel bakkersgasten wonen. In de rue
de Gbartres hebben een honderdtal
bakkersgasten een plaatsingbureel
aangevallen zij hadden reeds het uit
hangbord afgerukt, toen de policies
Ier plaatse kwam en de aanvallers
uiteendreef. Er werden drie aanhou
dingen gedaan.
Wat later werd op den Boulevard
Magenta een ander plaatsiugbureei
bestormd en verwoest; de policie
moest verscheidene malen chargeeren
om de menigte uiteen te drijven.
In Rusland is weer een moordaan-
slaggebeurd op eeu der machthebbers.
Prins Galitzine, gouverneur van
den Caucasus, was bijna als slachtoffer
gevallen van de woede der Armeniërs
l'oen hij, van zijn vrouw vergezeld,
om 4 ure 's namiddags van een wan
deling terugkwam, werd hun rijtuig
aangevallen door drie bandieten.
Een hunner poogde hem in het ge
laat te treffen, terwijl de heide anderen
hem uit het rijtuig trachten te sleuren.
De kozak, die de prins vergezelde,
wierp zich op de aanvallers, terwijl
de koetsier de zweep over de paarden
legde.
Toen lieten de moordenaars hunne
vervolging af en verdwenen in het
struikgewas.
Maar een detachement kozakken,
aanstonds ter vervolging uitgezonden,
wist hen op te sporen.
Een hunner werd op de plaats dood
gescholen, de beide andereu bezweken
aan hunne wonden.
De gouverneur had ïutussehen Iwee
dolksteken gekregen, die den schedel
niet aoorboordeu en uitzicht geven op
eene spoedige genezing.
Toen hij zich had laten verbinden,
liet prins Galitzine zich zien in eene
der zalen vau het gouvernementsge
bouw, waar vertegenwoordigers van
de burgerij van Tiflis hem eene warme
ovatie brachten.
De bevolking is diep verontwaardigd
over den aanslag; de schouwburgen
hebben hunne voorstellingen geschorst
tea teeken van deelneming.
Aldus meldt het Russisch ber.cht
'at wij in zgn geheel geven.
Of die deelneming der bewoners
van Tiflis nu ernstig gemeend is, be
twijfelen wij ten zeerste.
Want de bevolking van Tiflis is
grooiendeels samengesteld uit Arme
niërs.
En die zijn op het oogenblik woe
dend op Rusland.
Immers ,1e regeeriug heeft het be
heer overgenomen van de Armenische
kerkgoederen.
De Bussen beweren dat hij de ker
kelijke instellingen in den Caucasus
een schandelijk wanbestuur heerscht.
Daarna hebben zij zich over de goe
deren onterfd, eu ze in hun bewind
gebracht, den Armeniërs den biooten
eigendom overlatend.
Maar daarmede zijn deze begrijpe
lijkerwijze nie' ingenomen.
Zj protesteeren heftig en verwekten
i.er gelegenheid van de overdracht der
kerken te Tiflis en Eiisabethpoi ern
stige onlusten aar het leger bij te pas
kwam.
En nu hebben hunne handlangers
eeu moordaanslag gewaagd op den
vertegenwoordiger van het Russisch
gouvernement.
Die aanslag bewijst te duidelijker
hoe vinnig hun haal is tegen het alles
annexeerende Rusland.
En zijne mislukking zal de dwinge-
!andij der autocratische regeering nog
vermeerderen.
Want het gaat hard tegen hard en
van toegeven is bij den Rus nooit
sprake.
De czaar of keizer van Rusland heeft
!e Wiesbaden eene bijeenkomst geha i
met keizer Willem. Die keizers en
koriinge,; moeten ook nu en dan
visiten doen, hetzij uit beleefdheid,
hetzij oin het een of ander voordeel te
bekomen, of sommige moeilijkheden
etïea te klappen.
Nu, te Wiesbaden waren niet alleen
de twee keizers, maar daarbij nog de
keizerinneu vau Rusland en Duitsch
land, den groothertog van Hessen,
prins en prinses Heinrich van Pruisen,
prinses Andries van Griekenland. Uit
Alainz werden 24Ü0 soldaten naar
Wiesbadén gezonden om met het gar-
uizoen dier slad de haag op den door
tocht van den keizerlijken stoet te
vormen.
De koning van Griekenland
reist nu in Vrankrijk hij is voor den
oogenbiik in Parijs, waar hij ongekend
en als eenvoudig burger rondwandelt.
De groote onlusten, ter gelegenheid
der werkstakingen, zijn nu ten einde.
De soldaten zijn reeds uit Bilbao ver
trokken, en alleen nog de ruiterij doet
een rondeken in stad. Het regent al
daar bij stroomen en dat verkoelt ook
nog al den iever om te manifesteeren.
Een isluchtigaai d beeft naar een orusselscb
blad Le XXs Siècle de mare gezonden
dat de kiezing van Yper verbroken is
Woei sdag nucblend verscheen het blad met
dat nieuws en in eenige minuten was 't de
stad road. De liberalen vertelden aan al wie
't hooren wilde en fisr lijk pauwen, geloofden
alreeds dat August burgemeester was. Hunne
reizigers liepen zelfs de mare overal rond
uitbellen en in Brussel, Gent, Antwerpen,
Leuven, 't was overal 't eersta Weet ge 't
nieuws de kiezing van Yper is verbroken.»
.Emmer, dat 't 's avonds reeds overal ge
weten was dat 't eene kluchte was en dat
de Deputatie nog de kiezinf van Yper niet
en heefi onderzocht, verre van verbroken
Wat meer is, er bestaan hoegenaamd geene
redens om de kiezing te verbreken, en de
liberalen zelvezijndaarzoowelvan overtuigd,
dat ze reeds op voorhand de Bestendige
Deputatie uitschelden voor al dat leelijk is,
omdat ze overtuigd zijn dat de kiezing moet
en zal goedgekeurd worden.
werd de kiezing verbroken, omdat de libera
leu een stelsel van zeuren hadden ingevoerd,
die de kiezers kon dwingen te stemmen
zooals zij het begeerden. Iedereen hier te
Yper kent dat stelsel nog, dat beslond in het
plaatsen der sieskotjes op zulke wijze dat
de kiezers aan aaalkaar hunne kiesbrieveo
konden overbanden, en dan in een stelsel van
enveloppen, waarvan zekere voorzitter van
de liberale associatie te dien tijde maar al te
wel wist te spreken. Nu, dat is gekende
historie waarop niet meer weer te keeren is.
In 1890 werden de liberalen van Ypdr als
zeuraars gebrandmerkt en dat merk en zal
nog zoo gauw niet uitgevaagd worden.
en hebben de liberalen niet geldiglijk gere
klaraeerd tegen de kiezing. 't En is maar
achterna dat ze met alle slacb van reklama
iëa voor den dag gekomen zijn, van kiezers
die niet en mochten stemmen am reden van
blauwerij of duivenmelkerij of ook nog
omdat ze honderd jaar te jong waren, enz
Zij vinden nu zelfs dat er stembrieven niet
gestempeld en waren Wat wilt dat zeggen?
Bestaat er misschien eenig betrek
Insschen den eiseh van meestal de
iberale getuigen, die grilden dat de
stembrieven op zekeren hoek gestem
peld wierden, en het feit dat er
brieven niet gestempeld en waren
Is er daar misschien een nieuw stelsel
van zeuren onder verborgen en moet men
aldaar eene der oorzaken zoeken van het
grooter getal stemmen door de liberalen
verkregen
Dat alles is mogelijk Oude gewoonten
zijn kwaad om laten
Aan da katholieken in 't toekomende wak
ker te zijn oogen en ooren open Anders
we zijn gefopt
Morgeu Zondag avond, ten 8 1/2
ure, algemeene vergadering.
De heer Voorzitter Sobry, gemeen
teraadslid gekozen, zal er plechtig
ontvangen worden.
Zondag 22 November zal de Konink
lijke Fanfare spelen binst de elf en
half misse in St Maartenskerke.
's Avonds plechtige ontvangst van
het nieuw bestier en feestmaal in de
Iweinszaal.
Zondag 15 November, ten 12 ure,
Te Deum in St Maartenskerke, ter ge
legenheid van 'sKonings patroondag.
De eerste voordracht met lichtbeelden zal
gegeven worden den Woensdag 18November,
ten 8 ure 's avonds, in de Iweinszaal, door
M. Lson Mallinger, leeraar in 't koninklijk
Atheneum van Oostende.
Spreker zal handelen over
Het Groot-Hertog* lom
Luxemburg.
De ingaeg is gesteld op 0 fr. 50.
Persoonlijke kaarten aan 2 fr.
Familiekaarten aan 5 fr.
K iarten te verkrijgen bij M. Callewaert
De Meulenaere, in de Boterstraat, 36, te Yper,
en aan den ingang der zaal.
Tolstoï, de beroemde Russische wijsgeer,
vrijdenker ec socialist, heeft eene zuster
die kloosterlinge is. Onlangs nog schreef hij
haarZuster, leef immer naar de regels
van het H. Schrift en nog hedendaags zien
wij zelfs de ongcloovigste denkers verklaren
dat het Evangelie veel heeft bijgedragen tot
de vorming van hun karakter. Zoo wordt
altijd hetgene wat waar en goed is, door
iedereen geacht.
Welnu een der grootste lessen van het
H. Schrift is Eert vader en moeder en van
de tien geboden is het, het eenigste waaraan
eene aardsche belofte gehecht is Opdat
.gij lang levet.
Wij zien Noë zijnen zoon Cham vervloe
ken, in zijns afstammelingen, omdat hij met
hem gespot had en zijn vloek heeft zich
verwezentlijkt.
Op talrijke plaatsen geeft de Schriftuur
voorbeelden van innige kinderliefde, en onze
onsterfelijke Conscience heeft door zijne
romans menige traan verwekt bij het afma
len der kinderlijke gevoelens jegens vaderen
moeder.
Nu, Gods woord liegt nooitOpdat gij
lang level op aarde in den ontkerinenderi
zin blijft die voorzegging ook waarheid
Zoo gij vader en moeder niet eert, zult gij
niet lang leven op aarde. Ook hebben wij
daarvan, jammerlijk genoeg, talrijke voor
beelden voor oogen gehad.
Felix Rodenbach schreef Een kind dat
zijne oude rs niet eerbiedigt, is niet weerd te
leven.» Verschrikkelijke waarheid, die men
niet genoeg in den geest van het opkomend
geslacht kan prenten.
Ziedaar wat aangaat den zedelijken kant
der zaak. Wat de stoffelijke zijde betreft,hoe
Kan een zoon of eene dochter, die vader en
moeder «iet telt noch eerbiedigt, door de
wereld geraken Is er fortuin, zij zal ver
brast worden is er geen, waar dan anders
dan door vaders winst de middelen tot op
voeding en onderwijs gehaald? Ik kende in
mijn jongelingsjaren een vader wiens zonen
egens he® oneerbiedig waren, omdat de
man soms zijn al te groet leed in den drank
wilde versmachten. Slecht middel,voorzeker,
doch een mensch is «ensch en wie niet
gezondigd heeft werpe den eersten steen.
Hu geschiedde wel eens huiskrakeel, waarin
de moeder ongelukkiglijk meedeed met hare
zonen. Dat was te veel voor den man, die
toch alles goed wilde. Hij gaf zich voor goed
over aan den drank, ging elders 't genoegen
zoeken dat uit zijn huis verdwenen was,
verteerde veel geld, werkte weinig en zijn
huis wierd in armoede gedompeld.
De groote oorzaak lag wel zeker in de
handelwijze der moeder, maar daarbij moet
va3t en zeker de doening der kinders niet
vergeten worden, want het woord Gods
blijft immer waarheid
Eert vader en moeder
Opdat gij lang moget leven op aarde.
Achter iedere kiezing hebben wij hetzelf-
ste gehoord.
De liberalen zijn geklopt, maar zij vallen
eerlijk op het slagveld. Zij zijn gevallen on
der den dwang, het bedrog, de uitkooping,
de zeurderij en wat weet ik al van de katho
lieke.
't Is eeuwig en ervig hun slotwoord en dat
er nog honderd kiezingen plaats hebben en
dat de l.beralen nog honderd keeren gebuisd
worden,zij zullen altijd voort roependwang,
bedrog, uitkooping, zeurderij.
Dat i3 eerst en vooral om hun eigen spel te
duiken, in de hoop dat de kiezers niet en zul
len letten op hetgene zij zelf hebben uitge
meten.
Maar daarbij nog de liberale bijzitters, in
de kiesbureelen, en de getuigen die er zete
len, als zij bedrog of zeurderij zien, waarom
en maken zij van hun reebtgeen gebruik om
te protesteeren en klachten te doen
Die heeren en zitten daar toch met de
oogen niet toe, en ware 't anders, en wordt
er waarlijk gezeurd waar zij aan en bij zijn,
wel 't zijn groote ezels
Voor de liberalen en ware er maar één
middel om hun tevreden te stellen, 't ware
eene nieuwe wet, geheel korten bondig, als
volgt
Is kiezerAl wie liberaal is en deelmaakt
van de liberale bonden en associatien.
Zijn van 't kiesrecht beroofd Al degene
die deel maken van katholijke bonden, con
gregatiën, en die naar d'Hoogmisse gaan.»
Met zulk eene kieswet zouden de liberalen
voorzeker gekozen en overal meester zijn en
blijven.
De suiker als voedermiddel
In de laatste jaren heeft men in de land
bouwbladen met veel lof gesproken van de
belangrijke rol die de suiker in de voeding
der huisdieren speelt.
Sommigeonzer lezers, die dit wellicht voor
de eerste maal hooren, zullen misschien
ongeloorig de schouders ophalen en onwil
lekeurig de volgende bemerkingen maken
Gaat men nu suiker aan de beesten
geven Wat gedachten toch 't Is nog te
duur voor het huiselijk gebruik, en, of-
schoon irt vele gevallen de suiker wat
smaak aan de spijzen zou bijzetten, zien
wij Boe karig moeder de vrouw het weegt
en meet voor den kookpotEn men zou
spreken van het aan koeien en peerden te
geven
En toch is i et zoo. Maar bij niemand zal
net geslacht opkomen gezuiverd suiker te
vorderen. Zulks ja, dat wareveel te kostelijk.
Daarom is een woord uitleg noodzakelijk.
Ge moet weten, Geachte Lezer, dat bij het
fabrikaeren van suiker, men het beetenmoes
perst en dat het uit het sap is dat de suiker
fgezonderd wordt. Doch men kan nooit al
de suiker uil het sap trekken eD zoo blijft er
nog een tamelijke groote hoeveelheid in de
melasse of laatste sap achter.
't Is omtrent wat er gebeurt in de oliesla
gerijen. Daar ook, alhoewel men sterk perst
en zelfs scheikundige middelen ter hulp roept,
is het nochtans onmogelijk uit de zaden al
het vet te trekken. En het vet dat achterblijft
in de koeken, is dat van geen groot belang in
de voeding
Welnu, de melasse der suikerfabrieken
bevat nog omtrent de helft vaa haar gewich
suiker.
Vroeger maakte men daar nog alkooi van
maar men heeft bestatigd dat dia melasse
voordeeliger als veevoeder kan dienen, 't Is
dus een afvalprodukt, rijk aan suiker, dat
men aan de dieren geeft en alzoo is het
mogelijk de suiker, onder dien vorm, zeer
goedkoop te leveren.
Doch het voederen van vloeibare melasse,
die niets anders is dan eene soort van siroop,
gaat nog al met moeilijkheden gepaard.
Daarom heeft men ze met drooge stoffen
vermengd en onder poederachtigen vorm in
den handel gebracht.
Wat is nu den invloed en de weerde van
suiker als veevoeder
Suiker is zeer gemakkelijk verteerbaar en
de voedstoffen, waaruit het bestaat, gaan dus
snel in het bloed over.
Van al de koolhydraten is de suiker het
spoedigst omgezet en heeft dus de grootste
voedingsweerde om warmte en kracht te
leveren.
Nil SBLAB VAN YPER
m
m
A
a
