D it IS EN OMMELANDS, 5 centimen 't bladL 39ite jaar. Taimerk 1983 VOOR DEN PAUS '1904 ROND DE WERELD Frankrijk Werkstakingen Humbert De koning van Denemark Ooriogtoebereidsels Japonië STADSNIEUWS Katholieke Hoogeschool-uitbreiding Turnfeest Nieuwjaaravond Avondfeest Het meesterschap der priesters 1l896^Ï9Ö4 Renan Op Zaferdag 2n Januari 1904. Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars. t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhandbetaald. lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk 36, te Ïper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen t .ia de reke binnen't blad is 't O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de Agence HAVAS,te Brussel, Tk 32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. E. H. De Brouwer, pastoor-deken, Yper 100 00 E. H. George, pastor, Boesinghe 25 00 M' Mme Philippe Vanden Berghe, Yper 100 00 E. H Annoot,onderpastor, Boesinghe 30.00 't Nieuwsblad wensclit voordo 39c maal zijne talrijke lezeressen en lezers een zalig nieuwjaar Zalig nieuwjaar zeiden onze voor ouders, Zaliij nieuwjaar, zegt nog de vlaming, en door die welsprekende woorden wcnscht hij alle slach van geluk voor het tijdelijke en nog meer voor het geestelijke. Dat is ook de wensch van hef Nieuwsblad tn moge deze wensch voor al onze lezeressen en lezers ten volle verwezentlijkt worden Acht en dedig jaar zijn voorbij sedert de stiching van ons blad. Acht en dertig jaar ds een rook verdwenen wanneer zij vo)rbij zijn Maar een lang tijdstip w.nneer het te komen is. Over acht en dertig jaar Geheel het arrondissenent lag nog gebukt onder de ijzeren slavernij der te dien tijde almachtige Iberale partij. Kamer, senaat, provincie 0 ntrent al de ge meentebesturen,! was alles liberaal. Yper,het kalhcieke Yper verzucht te onder het dwaigjuk dat hem dan reeds sedert 35 jas onder den hiel der Cartons geplooid Held. Mannen van goden wille en (aaien moed sloegen han< aan 't werk, stich ten vlaamscheen fansche weekbladen, schreven, spraken wrochten, en één voor één vielen demachtige foiiteres- sen van 't liberalises. Na den pro vincieraad volgdecKamer en Senaat, en naarmate de librale partij meer en meer opentlijk eem antigodsdienstige partij werd, naarmte ook verdubbel den de katholiekenhunne aanvallen, en menigmaal weren hnnne pogin gen met goeden itslag bekroond. Provincieraad, Kamr en Senaat, wer den beurtelings ingnomen. In 1887 werd d* eerste bres ge maakt in het gementebestuur van Yper, dat bijna sedet vijftig jaar alle katholieken had ugesloten uit alle plaatsen en bedienigen, dat de brave Lamothezuslers hd buitengezet, de armen gebroodrocd als zij hunne kinders naar gefl geuzenscholen wilden zenden. In 1887 stelden de liberalen den waalParsy tegen den vlaamsgezinden viksvriend M. Co- laert. In de herstmtning werd M. Colaert met 50 stemien meerderheid gekozen in den raa Wie heeft er niet onthouden wtke geestdrift er ontstond bij de beendmaking van dien uitslag M. Ccaert werd zege pralend van 't stil hu is naar den Katholieken Kring gdregen, en 't was twee-drie dagen lag feeste vieren gelijk er in Yper ng geene te zien geweest was I Drie jaar later, in 1890, den 19 October hielden de lifcraien hun met zeuren nog aan 't be vindmaar hun zeuraarspel kwam it, de Kiezing werd verrboken en zeuren komt te peutn, den ln Februari 1891 verd geheel de katholieke lijsle met eene schoone mee; derheid gekozei Het laatste bolwerk der liberale mcht hg omver en recht en vr|heid die sedert eene halve euw onbekend waren hier in stad, zegepraalden bij de Yperlingen, en tjzonderlijk bij de Ypersche werkliede- In geheel dien stijd heeft hel Nieuwsblad zijnen mai gestaan, het hoofd en de ziele gefeest van den strijd en de geschieden) der katholie ke partij van ons arrofdissement en geschiedenis sta 1, van bijzonderlijk van onze geliefde 't is met een de het Nieuwsblad. Ia 1895 werd de laatste liberale raadsheer uit den gemeenteraad ge bannen en de pogingen sedert dien aangewend om den katholieken ge meenteraad van 't stadhuis fe krijgen bleven volkomen vruchtelooshet Ypersch volk is tevreden over de ban telwijze zijner bestierders en elk'1 kicziog wordt hun mandaat met groote meerderheid vernieuwd. 't Verloopen jaar nog hebben wij iD le moeilijkste omstandigheden de [iberale partij van Yper overwonnen, en toekomende jaar voor Provincie en Senaat zullen de katholieke kiezers opnieuw de gelegenheid vinden om aan hunne lastgevers hunne dank baarheid te bewijzen voor al hetgeen /.ij gedaan hebben voor het alg< meen welzijn en hun vertrou ven te betuigen voor het toekomende. 't Nieuwsblad zal met Gods hulpe zijn beste doen om in den nieuwen strijd zijne lezers te onderrichten en op de hoogte te houden van al hetgeen er gedaan wordtin geheel het arron dissement, steeds op de bre3, volgens zijne leuze, die zoowel geheel zijn programma sarrenvat Ectit en recht, 't oul volk indachtig Kinderlijk, niet kinderachtig, Ypersch, vlaamsch en bovenal God getrouw het wezen zal M. Combes is reeds bezig met nog een nieu w wetsontwerp gereed te ma ken tegen de katholieken. Ditmaal en geldt het de scholen niet meer: daarvoor heeft hij reeds gezorgd en gecne enkele kloosterschool zal nog overblijven. Hij wil nu de arme men- schen treffen, die geholpen worden door 't genootschap van Sint Vincen- tius a Paulo. Volgens zijne wet zat geene omhaling in de kerken meer mogen gedaan worden voor de armen door SintVincentius ondersteund. Hoe zal dat daar eindigen De werkstaking der bakkers van Parijs is deerlijk mislukt. Om toch aan hunne nederlaag een schijn te geven, hebben de kopstukken rui be sloten de staking op te schorsen tot I7n Januari. En de werkslaking is zelfs niet begonnen, hoe kon zij dan pgcschorst worden De kommissie der fransche Kamer, gelast met het onderzoek vau het dos sier der zaak Humbert, heeft besloten een historiek le doen opmaken van geheel het proces der nalatenschap Crawford, ten einde den rol vast te stellen, door de magistratuur daarin gespeeld, en de vraag op te lossen, Hoe het mogelijk geweest is dat men 20 jaar lang heeft kunnen pleiten over eene niet bestaande erfenis. De oude koning van Denemark, die zich thans te Gwunden bevindt, is sedert eenige dagen erg ziek, en zijn toestand boezemt ernstige onrust in. De amerikaansche regeering heeft geheime bevelen gezonden aan de kusttroepen, opdat zij zich zouden gereed houden om onmiddellijk naar Panama te vertrekken. TeSan-Fran- cisco liggen daartoe drie transport schepen onder stoom. Naar het schijnt trekt de colombiaansche regeering troepen bijeen aan de grens van Pa nama. De amerska usche luitenant kolonel Chales zal zich Daar Panama begeven om er de strategische punten te gaan besludeeren. Japonië en Rusland maken haastige toebereidsels voor den 001 log, al is het dat men van weerskanten tracht in 't vriendelijke overeen fe konen. De Japoneezen, al gebaren zij van de Europeanen niet bevreesd te zijn, en zouden toch niet geerne het mach tige Rusland tegen hun hebben en meteen zijnen bondgenoot Vrankrijk. 't Is waar dat Eugeland eene over eenkomst heeft met Japonië voor het geval dat er zou oorlog uitbersten, maar de engelschman is uitgebloed door den oorlog met de Boeren en hij en zal niet haastig zijn om te herbe ginnen. Woensdag 23" dezer gaf M. P. Verhaegen eene voordracht over Het kantenwerken vroeger, en nu M. P. Verhaegen is de zoon van M. Arthur Verhaegen, de welbekende voorzitter van den Volksbond,en is provinciaal raadslid te Gent. Hij heeft reeds vele s'udiën uitgegeven over zijn onderwerp, en bijzon derlijk een werk in twee kostelijk geïllu streerde boekdeeten, dat verschenen is door het loedoen van het ministerie van Handel en Nijverheid. Spreker behandelde in kun stigen vorm de geschiedenis en het opkomen van het kantenwerken,, Hij besprak den bloei van het spellewerken in België, en te Yper in 't bijzonder, en onderzocht de verschei dene oorzaken van het jammerlijke verval dezer zoo diep nationale nijverheid. Deze prachtige ekoriomische voordracht, die uitmuntend geschikt was voor onze stad, wierd hevig toegejuicht. De voordracht die Woensdag laatst 30 De- De liberale partij heeft dees ongelijk en geene reden van bestaan. En 't is omdat de liberale partij eenen ingebeelden, hersen- sehimmigen vijand bevecht, dat het gezond en gezeten verstand der Belgen haar den rug toekeert; 't is omdat zij de priesters belasten en vervolgt, a! zeggen dat ze eerbiedigt, dat ons volk walgt van hare valschheid en dub belzinnigheid; 't is omdat zij de Katholieke Kerk en hare bedienaren, waaraan alle kri stene herten gehecht en getrouw z:jn, zoekt te tergen en te vernietigen, dat de katholieke partij boven blijft. Waar Kerk en Staat te gütre gaan Daar is 't dat vrede en recht bestaan zegt de overgroote meerderheid van ons volk, en 't blijft de katholieken getrouw. Dat was mij toch een lief, een knoddig, een hertelijk feestje, Zondage laatst, bij onze bevallige Turners van Sint Michielsgilde En volk dat er was en leven en leute Maar ook, wie kan er feesten schikken en doen uitvoeren lijk Eerweerde Heer R. Neu villeEn wie heeft er een hand om de Turners te dresseeren gelijk M. Meyskens En Sint Michiels-Harmonie, onder het be leid van M. Gustaaf Desramault, was wel op de hoogte van het overige Zulke feesten smaken naar den trog om nog Hoe eer en hoe meer hoe liever Als gewoonte zal nieuwjaaravond gevierd worden in den Katholieken Kring, heden Donderdagavond, 31 December. Ten 11 1/2 wordt de punch opgediend. De Koninklijke Fanfare geeft Zondag cember moest plaats grijpen is op 't onver-1 avond haar eerste winterfeest voor Damen, wacbts door de onpasselijkheid van den. met medewerking van de heeren De Jonghe, spreker moeten verzet zijn. Met Januari aanstaande zal M. Michotle doctor in wijsbegeerte en natuurlijtce weten schappen eenen leergang geven over het ontstaan der levende geslachten in het planten en dierenrijk, en over het stelsel van Dar win en Herbert Spencer: het evolutionnisme» ln andere steden heeft M. Michotle grooten bijval verworven. Het Weekblad is tegen het meesterschap der priesters 't is daartegen dat de liberale partij, voor het geluk van volk en vaderland, opkomt, zegt nog het Weekblad. Als men de priesters telt, die in de ver- schillige gemeenteraden, provinciale raden, ofwel in de Kamer der volksvertegenwoor digers en in 't Senaat zetelen, men zou het waarlijk niet zeggen dat de priesters bet land roeester zijn er is maar één in de Kamer der volksvertegenwoordigers, paster Daens, (en moet men sommige dagbladen gelooven, de liberale partij is er min tegen dan de katholieke partij,) en één in 't Sanaa!, de zeer eerweerde heer Keesen. 't Waren wel wereldlijken, en geen pries ters waai tegen de liberalen hier en elders opkwamen in alle voorgaande kiezingen, en wien zij het meesterschap betwistten. De priesters hebben ten minste den naam van meesier te zijn, antwoordt het Weekblad, en dat nog is te veel. Hoe groot moet de haat der liberale partij tegen de priesters zijn, om dat niette kunneD verdragen; de priesters bespreken noch be krachtigen in geene eene wetmakende ver gadering van 't land de minste verplichtende beslissing, maar de liberalen peizen dat alle beslissingen door hen ingeblazSPJ^ °P-gS- leid zijn, en zij trekken te velde tegen die ingebeelde macht, teg.n die naam en faam, die zij den priesters geven, om een schijn reden te hebben voor hunnen haat en smaad. kunstzanger, G prijs-der koninklijke muziek school van Gent, Albert Van Eegroo, vïolo niste, en Van Aerschot zoon,kluchtzangers van Antwerpen. Programma 1. Ouverture pour Fanfare. 2. Lohengrin, air des Adieux, par M. De Jonghe, Wagner 3. Trois feuilles df album, pour alto par M. Van Eegioo, H. Sitt 4. A. 't li niet omdat gij een roosje zijt, door M. De Jonghe, K.Mestdagii B. Herbergprinces, lied van Renilde, J. Blockx 5. Chansonnettes dites par M. Van Aerschot, d'Anvers. Y 6. Carmen, ouverture pour Fanfare. 7. 4mc concerto pour violon, par M. Van Eegroo, Vieuxtemps 8. Joseph, réeilatif et air, par M. De Jonghe, 1" partie et Rondo Russe du 2e concerto pour violon, par M. Van Eegroo, Duo comique par MM. Van Aerschot el fils. 9 10 Méhul de Beriot De volgende feesten zijn geschikt 16 Januari, Soirée-tabagie. 7 Februari, Concert. 12 Maarte, Soirée-tabagie. Den 31 December laatst eindigde hel mandaat vau gemeenteraadslid, dat de kie zers over 8 jaar geschonken hadden aan de tieeren G.Boone, R.Colaert, E.Decaestecker, G. D'Huvetlere, E. Struye, Baron Surmont de Volsberghe, H. Vandenboogaerde en H. Vandergbote. Het Nieuwsblad kan dat tijdstip niet laten voorbijgaan, zonder die heeren te bedanken vot> 'in peizen en pogen en al hunne woo h werken ten voordeel8 der stad. i Ts~^lie wij over 8 jaar aangeraden tiet- heeren te stemmen, moeten ir aHen dat hunne gekozenen de stad wel en wijs bestierd hebben, te gare met de gekozenen van 1899, en ze verbeterd hebben onder het vijfdubbel opzicht der waterverschaffing, der droog- en gezond making, der bestrating, der verlichting en der verfraaiing. Jaarlijks hebben zij de rekeningen der stad kunnen sluiten met een grooter over schot dan ten tijde der liberalen, en in 1902 kwamen zij meer dan 89 duist fr. over daarbij in 1902 deden zij de gewone ont vangsten rijzen tot boven de 366 duist fr., 't is te zeggen rond de 78 duist fr. meer dan in 1889, het voorlaatste jaar van 't liberaal bestier. Dank aan het waterkasteel, gaven zij zuiverder en overvloediger water in alle huizen en hoogten der stad, zonder daarvoor, gelijk in andere steden, het water te doen betalenzij doornaaiden den grond met suatiën of vuilgoten, om Yper droog te trekken en gezonder te maken en om alle ingezetenen beter te beschermen tegen be smettelijke ziekten zij deden vele onzer oude kalsijsteenen herkappen en herlegden daarmêe menige straten in stad, terwijl zij meestal onze buitenwegen goed en begang- baar mieken door eene deugdelijke be- steeniging zij plaatsten meer dan 150 lan- teerns bij deze der liberalen, en verlichtten de bijzonderste straten en plaatsen met den bec Auerzij mieken eenen hof en eene square bij de statie en bewrochten de vol bouwing der Maloulaan, der Ed. Fiersstraat, der Eigenheerdstraat, der Elverdinghestraat, der Gapronstraat, der Waterkasteelstraat en der Klaverstraat. Dat is wel wat lof en dank weerd. Wijjzouden hen ook mogen loven en danken voor de verbeterde nijverheidschool, waaruit de werkman vlugger yan geest en bekwamer met de hand moet komen dan vroeger, om niet te bezwijken in den strijd voort 't leven wij zijn gelukkig dat de pogingen onzer gemeenteraadsheeren met goeden uitslag bekroond worden, vermits de nijverheidsschool door een groot getal welgestelde leerlingen bijgewoond wordt. Eindelijk loven en danken wij hen voor de liefde en eerbied die zij steeds getoond en verspreid hebben voor den Godsdienst, door het godvruchtig bijwonen der plechtige Te Deum's en der luisterlijke processien ter eere van het Allerheiligste Sacrament des Altaars en van de Patrones der stad, O. L. Vrouw van Ttiuyne. Gekozenen van 1895, lof en dank Gekozenen van 1903, volgt hun voorbeeld! Dezen naam is bijna een vloek, als men bedenkt het ontzettend kwaad, door dien verloopen seminarist bij zijne tijdgenooten veroorzaakt door zijn goddelooze geschrif ten, vooral door zijn berucht boek Het Leven van Jesus, waarin hij evenals zijn modelJudas, den Zaligmaker overlevert met eenen kus. Alleen dit verschil bestaat er tusschen beide verraders de Iscarioth ont ving slechts 30 zilverlingen, ongeveer 45 frank, terwijl aan Renan honderd duizend frank werden uitbetaald door de joodsche firma Lévy, die de uitgave van zijn boek bezorgde. Wat de Italiaansche carbonari voor Gior dano Bruno, den afvalligen monnik, gedaan hebben te Rome en wat de uitdrijvers der kloosterlingen eens zullen doen voor Char- honnel, is ook gebeurd voor den schrijver van Het leven van Jesus. Om den 40" ver jaardag der uitgave van dat boek te vieren, hebben defransche vrijmetselaars teTréguier, de geboorteplaats van den godloochenaar, aan dezen een standbeeld opgericht, waarbij Gombes de inwijdingsrede heeft uitgespro ken, te midden der bajonnetten, terwijl het dien morgen verboden was de klokken te luiden, uit angst dat het klokkengelui de stem van het geweten bij zijn vereerders zou wakker schudden. Goddank, die smaad, Christus aangedaan, zal niet ongewroken blijven. In Mei 1904 zal te Tréguier een Calvarieberg van uitboeting worden opgericht, een grootsch nationaal monument, 12 meters hoog, in blauw en rood graniet, die in aanbouw is. De schrijver eener vlaamsche brochure i Renan als Schriftverklaarder, heeft van deze gelegenheid gebruik gemaakt, om Renan in zijne ware gedaante te doen kennen, als een valschen meester die het H. Schrift schrome lijk vervalscht heeft en de valsche teksten, die nergens in den Bijbel te vinden zijn, als echte waar in omloop beeft gebracht. Wordt die doenwijze toegepast op wissels of nota- rieele stukken, dan voert zij den dader naar NIEUWSBLAD VAN YPER

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1904 | | pagina 1