D I T i P EN OMMELANDS, OPROEP ▼ÜUÜHV10 Zaterdag 8 Februari 1904, Een laatste woord voor den strijd m Op Zaterdag 6D Februari 1904. 5 eentiaien t blad. 393tejaar. Talmerk 1988 KATHOLIEK KIESCOMI TE I T VAN YPER Katholieke medeburgers van stad en den buiten, burgers en werklieden, gij wordt allen vriendelijk en dringend uitgenoodigd tot de die zal gehouden worden in bet ten 8 ure stipt 's avonds. Dagorde KIEZING VAN TWEE GEMEENTERAADSLEDEN Iweins Nolf Lemahieu Vandehboogderde Vreemdelingen De kiezing vao Zondag Ze zijn benauwd Geene grieven 't zijn al beloften Een dop Van boven op den kop Onder nummer M Controleurs Vergadering der katholieke kiezers Te trekken hij den UitgeverTh 36, in de Boteratrate, te Yper, en bij 's land boodschap wesen ofte posttegen 3 frank 's jaars. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 8 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. /.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk £6, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingent 8êt35Ö,ï .io de reke binnen't blad is 't O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.® De Heeren van de Agence HAVAS.te Brussel, Tk.32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. 4tlg«i»eene Vergadering DE SCHRIJVER, DE VOORZITTER, A. WERBROUCK. E. STRUYE. GEMEENTE YPER den *7 Februari 19ü4 Als de liberalen niet m er eu weten wat gezeid, komen zij bij elke kiezing voor den dag met het oude zaagsken 'T ZIJN VREEMDELINGEN. En waarom zijn de heer m Lemahieu en Vanden Boogaerde vre 'indelingen? Alleenlijk omdat ze te Yper niet ge boren en zijn. Vreemdelingea gelijk de heeren Bossaert, Parsy, Vermeu en, Leleup, Beesau, Dedeystere, enz. enz., oude of nieuwe liberale kandidateu. En als men 't wel onderzoekt, de helft der Ypersche kiezers zijn vreem delingen, daar zij elders geboren zijn. Gij woont tot Yper, sedert tien, twintig, dertig, veertig jaar voor de liberalen zijt gij Vreemdeling Gij hebt hier uwen handel geves tigd gij zijt aan 't hoofi van eene schoone nijverheid, en geeft werk aan j geboorte is talrijke werklieden Vreemdeling 5 Gij zijt getrouwd met een Ypersch kind, en hebt, vijf, zes, ze Yen kinders, die hier te Yper naar scbole gaan of gegaan hebben, 't is geli k Vreem deling Vroeger kon men oider zekere voorwaarden Poortsrsrfcht verkrij gen. nu is datonra ml'jk. Om belg te word n moet men klein of groot burgerschan bekomen, Yper- ling kan er niemand worden. En wie is er dan Yperling MM. Nolf en Iweins zijn Yperliugen, alléén omdat ze te V per geboren zijn Moeien de liberalen hunne kiezers voor onnoozelaars aanzie i, om z< e dwaasheden te duiven u tkramen MM. Iweins en Nolf zen twee jonk mans noch de eene noch de andere noodig, maar 't is geliji volgens de j liberale blaadjes, 't zijn Yperlingen j Alzoo, M. Vanden B oogaerde die j sedert veertig jaar te Yper woont, 1 handel drijft, eene bloeiende nijver- j heid bezit, vrouw en zwen of acht i kinders te onderhouden heeft, dus vele noodig heeft, van el n en kleede ren en alles tracht te k jgen van de Yperlingen, en zou nog niet mogen aanzien worden als een 'perling, ter- wijl een jonkheid, die >or niemand en moet zorgen, kleedemn en noodig- heden te Brussel of eiders op het vreemde misschien koop' voor 't pro fijt, moetaanzien worden als Yperling, omdat zijno wieg hier sl nd !1! t Is al te belacheliji om er nog mee. op aan te dringen, Maar 't en belet niet at het eene beleediging is voor den lelft van het kiezerskorps, die niet v. n Yper van Wij doen daarom eem-n oproep tot al onze medeburgers, die te Yper ge boren zijn of elders, tot al dezen die i door hunne werkzaamheid, door hun nen handelen nijverhe 1 meehelpen lot den bloei en den vooi iitgang onzer j stad Zondag moet de smaau u aangedaan gewroken worden Gij zult toogen dat alwie hier te Yper wekt voor bet «'gemeen wel zijn, weerdig is van Yp ding te zij a Daarom, als één man zult gij stem men onder nummer Sd5, voor den kandidaat van den lam- ouw en voor den kavdidaat van hau el en nijver heid, voorde heeren en heeft erop gepeisd om eene familie te stichten zij hebben dus weinig j f emahieu en Vanden Boogaerde, De kiezitig van Zondag 7 Februari 1904 is van 't allergrootste belang, zoowel voor onze tegenstrevers als voor ons. Voor onze tegenstrevers, als zijl geklopt zijn, ze liggen voor goed plat, en zen zullen niet gauw meer herbeginnen. Voor ons, 't ware gelijk voor de liberalen in 1887 eens de opening gemaakt, de an dere liberalen zouden misschien volgen bin oen vier jaar eu de houding en werking van den Sehepenraad in 't toekomende moei lijk en misschien onmogelijk maken. Jamaar, onze vrienden waken Gelijk den 1 Februari, dien vermaarden nacht, die nu nog de liberalen razende maakt, als zij erop peizen gelijk den 1 Februari 1891 zullen we werken en waken en we zullen 't zeuraarsspel van 180ctober beletten,gelijk wij het belet hebben over 13 jaar. Ook, daar en zijn niet eenige mannen die werken, maar geheel de partij is op gang Al onze hoofdmannen, alle katholieke bur gers en werklieden, t staat al op loer, en hadden wij den 18 October gewrocht en gewaakt gelijk nu, de liberalen waren zoo plat als in 1891 en on re meerderheid ware verscheidene honderden stemmen grooter geweest dan toen. Ze hebben zoodanig de vreeze in 't lijf tegen Zondag, omdat hun zeuraarsspel ge kend is, omdat ze weten dat 't gedaan is mei hen. dat ze waarlij) den kop verliezen. 't Gaat zooverre dat M. Nolf zelve zegt in de liberale vergaderingen dat de katholieken wijze eu bekwame bestierders zijn® hij die met zijne maten van vóór den 18 October Burgemeester en Schepenen deed doorgaan voor verkwisters, dia Yper algauw zouden len onderen brengen. Hoe kan dat te gare gaan in October waren 't verkwisters en nu zijn 't wijze nestierders Eu daar en is niets veranderd! Wacht, 't doetdaar is iels veranderd den 18 October wilden de liberalen zelve mees-er worden, ze vroegen 10 controleurs op 15 raadsleden, maar nu, ze vragen nu -•rifcel twee mannen in den raad om te con trolerren De katholieken zijn nu wijze bestierders, en 't ware nu genoeg vau inet twee liberalen in den raad te geraken Far ceurs't is nog jammer dat gij er geen drie en vraagt voor twee plaatsen!... en weten de liberalen in te brengen tegen het katholiek bestier; alleenlijk, zeggen zij. de katholieken en hebben geen zooveel werken gedaan als zij wel zouden willen doen gelooven. Ah daar zijn zoovele werken niet ge daan? Maar gaat zien rond de stad! Beziet alle straten Rijsaistrate, Meeneastrate, 8oterstraie, Staiieplein, 't Nieuw Kwartier de Maloulaan, 't waterkasteel, de zotuuizen, enz. enz., zonder te rekenen de kilometers riolen of vuilgoten door ons bestier gemaakt, zonder de talrijke buurtwegen, waarachter de liberalen nooit en kesten, en die nu in goeden staat zijn dat alles en is nieis vooi de liberalen De waarheid is dat het tegenwoordig bestier in tien jaar meer dan tienmaal zoo veel werken heeft verricht als d; liberalen in de vijftig jaar dat zij van alles meester waren. zegt M Nolf, en de katholieken hebben in de laatste zitting van den raad nog eens vele dingen beloofd, maar ze 'n zullen die beloften niet houden. De liberalen peizen zeker dat ons stads bestuur doet, gelijk zij vroeger gedaan heb beu gedurig beloven maar nooit niets ver richten Neen, alzoo niet. In den gemeen teraad, over eenige dagen, beloofde M. Co- laert, eene brievenbusse en eene lanteern aan de Kruisstrate 't is er alle twee. Hij beloofde eene lanteern aan 't Wieltje, ze brandt reeds eiken avond. De bewoners van de Kaaie klaagden dat er gevaar was bij bet brugsken, om reden fat er ^een licht en stond de lanteern is er alreeds en de menschen gaaa-?"n zeer tevreden. Dat is wat anders dan liberale beloften In de liberale vergadering heeft M. KSoifl doen gelooven aan zijneJdie te Brussel, morgen onder den naam van controleur wil men hetzelfde te Yper. Weg met zulke controleurs, daarom allen zonder uitzondering Voor de katholieke kandidaten. kiezers dat de katholieken niet overeen en komen, dat er twist en tweedracht is in de katholieke partij, maar M. Boone heeft hem Zondag avond in't Volkshuis eene antwoorde gegeven, die door iedereen levendig werd toegejuicht, en die ongetwijfeld M. Nolf de goeste zal benemen om nog te her beginnen. De katholieke partij is ééns, en 't is dank aan de eensgezinde werking onzer mannen dat de liberalen hen mogen verwachten Zon dag eene nederlaag te krijgen, die zij lange zullen onthouden. Als één man wordt er gewrocht en ge waakt voor de zegepraal van de heeren Lemahieu en Van den Boogaerde. Er moet controle zijn. Daar is het groot strijdwoord der liberalen. In der waarheid het is spijtig voor eeno partij zoo laag ge vallen te zijn, om u aan dat woord te moe ten kleven als laatste redplank. Vroeger schreeuwden en tierden zij, dat alles moest liberaal zijn, wilde men Yper niet zien ten ondergaan en de laatste onder de steden zijn op 18 October nog, dus pas vier maanden geleden, was hunne pretentie zoo groot,maar nu, och arme! vragen zij alleen lijk om een beetje te mogen controleeren. Maar controleeren, dat doen de liberalen jaarlijks dat kan Jan en alleman doen. De rekeningen, de begrootingen, de plannen der uit te voeren werken, dat ligt ter inzage van eenieder. Eenieder kan dat doorsnuiste- ren, doorbladeren, opmerkingen er over maken en kenbaar maken en, weest gerust, onze Ypersche liberale kopstukken laten die occasie niet liggen. Maar zij zouden wat anders willen. Zij zouden willen controleeren in den gemeen teraad. Alsof de bijeenkomsten van den gemeenteraad niet openbaar waren voor al wie er wilt gaan. Ja dat was verstaanbaar in 1887 als alles in bet geheim ging tusschen vier of zes oogen. Grieven tegen het katho liek bestier vinden zij niet, in de laatste twaalf jaren heeft men meer werken ge daan dan in de vijftig jaren liberaal bestuur. Riolen werden gelegd bij kilometers straten gekasseid of bergekasseid zonder tel buurtwegen in state gesteld de eene na de andere water bezorgd waar 't mogelijk was gansche nieuwe kwartieren gebouwd werk bezorgd door toedoen der katholieken, bijna zonder staan toelagen verleend voor de pensioenen van den ouden dag gezorgd voor de openbare gezondheid, bet volks onderwijs niet verwaarloosd, enz., enz., moest men voort opsommen, 't ware zonder einde, en niettegenstaande dat, sluiten de, gemeenterekeningen met een boni, ja zelfs j waarin de geuzen hem beknibbelen omdat de rekeningen der hospicen, waartegen de bij en M. Lemahieu te Yper niet geboren en zijn. Wie nog badde kunnen twijfelen aan den uitslag der kiezing van 7 Februari, en Zon dag avond bet geluk gehad beeft de verga dering van 't Volksbuis bij te wonen, zal ten volle overtuigd zyn dat de zegepraal der katholieken verzekerd is. Nooit en zagen wij bier te Yper talrijker, deftiger en geest driftiger bijeenkomst. Hoe groot het Volks buis ook zij, toch wa3 bet om zeggens te klein om de kiezers te bevatten. En niet alleen de kiezers waren talrijk, maar ook de hoofden der katholieke gezind heid waren in volledig getal aanwezig. We reldlijken en geestelijken, Stadsbestuur, Discb- en Hospiceheeren, invloedhebben den, leden van 't kiescomiteit, allen waren op bunnen post. M. Struye zat de vergadering voor en begon met in 't korte al de inrichtingen op te noemen door de katholieken gesticht ten voordeele van burger en werkman gods buizen, gasthuizen, weezengestiebten voor knechten en meisjes, spaar- en iijfrentkas- sen, genootschap van Vincentius, scholen, enz. enz. En de liberalen zouden durven bevestigen dat al de weldadige instellingen door bun gesticht zijn Maar noemt ze eens, die werken, door liberalen gesticht en onderhouden l Waar is de liberale zelfsopoffering en liefdadigheid als bij de Zusters van Voor zienigheid 1 En zoo sprekende, wakkert de achtbare Voorzitter zijne ontelbare toehoorders aan, om hand in band te werken eu te stryden voor de zegepraal van 7 Februari. Eene ongemeene geestdrift begroet en bekrachtigt zijne woorden en de toejuichin gen duren nog voort wanneer reeds M.Van den Boogaerde naar voren komt. M. Vanden Boogaerde beeft egn liberaal strooibriefken in handen, nog getracht te liberalen zoo geschreeuwd hebben, zij moesten immers iets doen, komen 14,000 frank over. Het is dus niet kontroleeren dat zij be- geeren, maar in den gemeenteraad geraken om er, gelijk men iu Yper zegt, boekjes te zoeken, om te schreeuwen en te tieren, zoo als men elders ziet. Dat ware misschien ge heel geestig voor menschen, die geern komedie zien, maar voor alle rechtschapen burgers zou dit droevig zijn. Om wel te bestieren, moet men kalmte be zitten, met vooruitzicht bezield zijn, alles wel wikken, wegen, goed onderzoeken en zonder partijgeest handelen. Zoo doen de katholieken, zij zijn onder vrienden, ja, maar daarom laten zij niet van bun gedacht te doen kennen of opmerkingen te maken, als er zou kuuneu reden zijn.Maar laat daar één of meer schreeuwers in en de zaken, die nu zoo goed vooruitgaan tot nut en voordeel van alleman, zullen slabbakken persoonlijke kwesties zullen al den tijd innemen, ellenlange redevoeringen zal men booren over zoutlooze voorstellen, maar de belangen van stad, boer, burger en werk man, zullen in den dieperik zitten. Partijgeest en partijgeest alléén bezielt de liberalen van vandaag. Gematigd kan men zijn, met eenieder vriendelijk, boedof saluaden zooveel als gij wilt bier te Yper, maar te Brussel.... oh, daar verandert de zaak uit haat tegen de katholieken, stemt men altijd met de socialisten, de aartsvijan den van godsdienst, buisgezin, vaderland en troon. Een liberaal vraagt dat men de kloosters vervolge, men zegt ja. Hymans vraagt in tegenstelling met de gezegden van Frëre-Orban dat men de priesters uit de school banne, men zegt ja Furnémont roept over tien dagen uit op liberalen en socialisten wijzende, wij zijn 56 vrijdenkers, men zegt ja. ele roeptvolgt de roode vlag of gij 'ts meer en men volgt de roode vlag. Yper wil men voor gematigd ,J 1 i van stille waters, zij hebben de ouden. Vandaag handelt men zoo Vrienden, zegt hijde liberalen zijn t'en- den zij en weten niet meer wat uitvinden, en daarom zeggen zij nu dat wij vreemde lingen zijn. Wat mij betreft, 'k geloove dat de veertig jaar die ik hier te Yper overgebracht bebbe en de zeven kinders, die ik bier met mijne Ypersche vrouw heb opgekweekt, wel de 32 jaar weerd zijn dat M. Nolf te Yper is, de maanden die bij in de wiege lag meegere kend. (algemeen gelach.) En M. Iweins zal zeker niet betwisten dat hij als oude jonkman min profijt beeft gedaan aan de Yperlingen als ik binst den langen tijd dat ik onder u verblijf Ze zeggen nog dat ik een overgewaaide liberaal ben. 't Eenigste dat ik daarop wil antwoorden, 't is dat ik altijd tot de partij behoord heb van orde en eerlijkheid, 't Is veertig jaar dat ik met u in onderhandeling ben, gij hebt mij sedert acht jaar uw ver trouwen geschonken, en ik durve verhopen dat gij Zondag dat vertrouwen zult bekrach tigen met de namen uwer kandidaten zege vierend uit de stembusse te doen komen, (langd. toej.) JU. Lemahieu komt voren en zegt dat bij ook volgens dat strooibladje een vreemdeling is, al woont bij sedert 22 jaar te Yper waar hij eene groote hofstede beboert, vrouw en kinderen beeft en pacht en lasten betaalt, betgeen onge twijfeld meer doet voor de welvaart van Yper, dan bet bestaan van twee jonkheden. De liberalen beweren dat ik op bet stad huis niets en zal te zeggen hebben omdat ik op eene hofstede wone der bospicen I Dat is een groote misslag tusschen de hospicen en mij en bestaat er geene andere verbintenis dan deze die op den pachtbrief geschreven staat en verre van geen woord te zeggen te hebben nopens de hospicen, 'k geloof dat bet juist bet contrarie zal zijn. Bijna al 't goed van de hospieen bestaat in hofsteden en land, en wie beter dan eenen landbouwer zal daarover kunnen oordeelen Advokaten T NIEUWSBLAD VAN YPER m II n fc

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1904 | | pagina 1