DIT
s
EiM OMMELAND3,
Op Zaterdag 12n Maart 1904.
VOOR DEN PAUS
Aan de herbergiers
Zonder Godsdienst
geen geluk
ROND DE WERELD
Frankrijk
Oorlog
217,000 Russen
Spanje
STADSNIEUWS
Avondfeest
De kiezing goedgekeurd
VAN ALLES WAT
Ons land
Groote en kleine gemeenten
Kattefeeste
Eene les die van hooge komt
Drie spreuken
Gelukkig België
Onze Koning
Te trekken bij den Uitgever, Tk 38, in de Boteratr ate, te Yper, en bij 's land boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank s jaar 8.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 31. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingeE c de reke binnen't blad is 't
O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. 1
De Keeren van de Agence HAVAS.te Brussel, Tk,32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Yorige lijst fr. 1382 00
Eene dienstmeid, Yper 1 00
De Derde Orde van den H.Franciscus 01 00
E. H. Soete, bestierder, Yper. '10.00
Wij verzoeken de personen die van ge
dacht zijn nog voor do Nieuwjaarsgiften aan
den Paus in te schrijven dit niet meer uit te
stellen. Met 20 Maart zullen wij de lijsu
sluiten en het laatste geld opzenden.
Al de herbergiers kunnen inschrijven op
'l Nieuwsblad van Yper voor half geld, 'tis
te zeggen aan 1 fr. 5© 's jaars.
Men geeft enkel zijnen naam cp, alsook
het opschrift der herberg.
Proefnummers worden op aanvraag kos
teloos gezonden.
Niet zelden valt het voor dat ouders,
die zelfs de Kerk den rug keeren,
hunne kinderen nochtans aan katho
lieke, ja, priesterlijke colleges toever
trouwen. Waarom zóo gehandeld
Luistert naar het antwoord dat een
dusdanige ongeloovige gaf aa n iemand,
die hein de reden zijner handelwijze
vroegik hoop, antwoordde hij,
dat mijn zoon gelukkiger en tevre-
dender wordt dan ik zelf.
Zoo gaat het inderdaad. Overtuigd
van hun eigen ongelijk, hij het onder
vinden der aanhoudende ontevreden
heid waarin ze buiten het christen
geloof leven, willen ze hunne gelief
den die zelfde ramp afweereD, en be
zorgen hun daarom een onderwijs dat
met hunne gezindheden geenszins
overeenkomt.
Dat zulke menschen geen geluk
smakeu, hoeft niet vastgesteld. Veler
leven kan hiertoe tot bewijs strekken.
Nicolaas Lenau, een bekend Duitsch
dichter, verloor op de hoogeschool van
Weenen het vrome geloof zijner kin
derjaren; hij werd diep ongelukkig
en steeds ongelukkiger, totdat hij ge
durende een kort verblijf te Stuttgard,
den 29 September 1884, in eene on
geneeslijke krankzinnigheid verviel
en na zes jaren van deerlijke ziekte in
een krankzinnigengesticht te Weenen
stierf.
Hoevelen, die in hunnen hoogmoed
het geloof hebben over boord gewor
pen, zijn, als zooveel verloren zonen,
na lang in dwaling te hebben verkeerd,
in 't vaderlijk huis wedergekomen en
hebben daar, aan Gods hart, geluk en
vrede wedergevonden Eenige jaren
geleden stierven te Parijs drie man
nen Emiel de Girardin, Littré en
Gracin de Tassy, beroemd om hunne
letterkundige wetenschappen, maar
evenzeer bekend voor bunnen hel-
schen haal tegen den godsdienst.
Hunne beroemdheid bracht hun geeD
geluk bij, en ze vonden den vrede des
harten niet, dan wanneer zij aau de
voeten eens priesters hunue fouten
beleden en het geloof hunner kindsch-
heid terugvonden. Daarom was het
laatste woord dat zij stamelden
Z mder godsdienst geene wijsheid,
geene deugd, geen geluk.
eenigt
't Is nog altijd vervolging tegen God
en Godsdienst, dat in Vrankrijk de
klokke slaat.
Senaat, Kamer, Ministers, mindere
ambtenaars, alles schijnt met denzelf
den geest bezield en nog enkel voor
doel te hebben de katholieken te ver
volgen.
Te Toulon, in 't gasthuis, zijn er
nog zusters om de zieken te bedienen,
Waar aan 't hoofd stond en tot over
korten tijd, uen kerel, die opentlyk
zijnen haat deed kennen tegen al at
God en Godsdienst aangaat en die,
sprekende over de nunnentjes, dik
wijls zo.i, dat hij hoopte algauw DIE
VUILIGHEID buiten te krijgen.
Die vuiligheid
Die heldhaftige zusters van liefd
die alle ziek feu, besmettelijke gelijk
andere, steeds engelen zijn van zelfs-
opoffering Die maar en vragen om
de zieken te kannen helpen, troosten
en genezen 't is vuiligheid
Nu, die kerel is nu over
dagen teruggekeerd naar 't gasthuis,
besmet met eene ziekte, die walg en
afkeer inboezemt voor iedereen hij is
aangetast van eene ziekte,de moderne
melaatschheiddie hij zich zelveu
heeft aangedaan 1
Gelukkig voor hem «die vuiligheid»
is daar nu nog om hem te bezorgen eu
te troosten
Denkt gij dat die zustertjes nu aan
hun vroegeren beschimper zijne woor
den hebben verweten? O neen, geluk
kig zijn zij hunnen vijand tè kunnen
helpen en opbeuren en nog gelukkiger
zouden zij zijn konden zij erin geluk
ken dien man te genezen, ten minste
naar ziel, want voor lichamelijke
herstelling is er geen hoop meer I
Nog altijd weinig nieuws vau den
oorlog. De vijanden schr jven gelijk
benauwd van malkaar. Noch op zee,
noch te lande, niets bijzonders te
melden nopens veld- of zeeslagen.
't Is waar, de Japoneezen hebben
Vladivostock beschoten, maar geene
schade aangericht. De Bussen en
hebben alleenlijk niet geantwoord op
ie vijandelijke beschieting.
Eene draad ma re uit Moscou vertelt
dat eenige Japoneezen aangehouden
zijn niet verre vandezeslad. Ze waren
voorzien van dynamiet en beschikt de
brugge over de Volga te doen sprin
gen,waarovei de groote transiberiaau-
sche ijzeren weg loopt.
't YVas non bareelwachter die hun
ne doening bemerkte eu ze heeft doen
aanhouden, vooraleer zij hun ontwerp
konden ten uitvoer brengen.
De Russische dagbladen eu spreken
er niet vau, uit vreeze van de bevol
king benauwd te maken.
Ni eenigen tijd toegeluisterd t
hebben, begaf zich de jonge vorst
naar een der andere za'.en, waar een
hoogleeraar, die vroeger z;jn leer
meester geweest was, het woord
voerde. Toen dë hoogleeraar aankon
digde, dat hij het ontwerp de voor
rechten en bevoegdheden van 't hoofd
van den Staat» zou behandelen,zegde
de koning glimlachend tot een stu
dent, die naast hem zat Dien leer
gang ken ik al.
Zoo ging het voort. Overal gaf de
jonge koning van groote hertelijkheid
en minzaamheid blijk. Hij bezocht de
prachtige boekerij van de Hooge
school en vertrok fen slotte onder
het geestdriftig gejuich der studenten
Zoo opgewonden waren de jonge
ingen dat zij liet koninklijk riituig
van alle zijden omringden. Enkelen
klommen zelfs het rijtuig in. Toen de
pol cie zich hiertegen verzetten wil
de, gaf de koning een teeken, dat zij
Hen moesten laten begaan. De vorst
liet toe dat zij met hem meereden.
Zelfs bood hij hen onderweg sigaren
aan. Daarop liet hij hen in het paleis
komen, waar zij met de overige stu
denten, die bet rijtuig nagesneld wa
ren, den vorst co zijne moeder eene
geestdriftige huldebetooging brach
ten.
zullen tegen den 17
Maart in Maud-
ïhourie zijn,volgens een parijssche ga-
zette. De transiberiaansche ijzerenweg
voert dagelijks tot 5000 man naar
Mandchourie.
Om een gedacht te geven van de
reize, dient er enkel opgemerkt dat
men 18 of 19 dagen op den trein moet
zitteu om vau Moskou in Midden
Rusland, naar Moukden te reizen, en
dan is 't nog cukel per sneltrein.
De Vos Zie; bevat een merkweerdig
verslag over'de wijze waarop de jon
ge koning van Spanje zijnts popuiari
ieit tracht te verhoogen. Ilaarcorres
pondent deelt mee dat de koning,
eenige dagen geleden, plotselirg een
bezoek kwam brengen aan de Madrid-
sche hoogeschool. Hij had van du
voornemen niet vooraf kennis gege
ven en was slechls van z'jn lrfmaar
>chalk vergezeld. De koning begaf
zich daarop naar een der leergangen,
en zette zich, tot groote verbazin?,
van de aanwezige stud riten, naast
den hoogheraar.'Daarop wenkte hij
ie studenten w er te gaan zitten et
zegde
Hier heeft niets anders plaats ge
had, M. de professor, dan dat het ge
tal van uwe studenten met één ver
raeerderd is.
't Is heden zaterdag avond de laatste
winterfeeste der Koninklijke Fanfare in de
I vrinszaal.
De liefhebbers van schoon muziek zullen
er kunnen hun herte ophalen, te oordeelen
naar den spelwijzer.
Onder de medewerkers, bemerken wij
den beroemden kluchtzanger M. Mariën van
Mechelen, twee violouisten, twee kunstzan
gers, de koorzangers l'Orphéon dus
meer dan genoeg om de moeilijksten te vol
doen.
Vrijdag achternoen kregen wij uit Brugge
de volgende draadmare, verzonden ten 3.55
ure
Nieuwsblad
Yper
Kiezing vandaag goedgekeurd
tot spijt
van die 't benijdt.
Ernest.
Seffens wieid het nieuws aan 't hoofd der
gazette gedrukt en de dépêche aan de
voordeure uitgeplukt, waar zij tot in deri
avond het voorwerp was van de nieuwsgie
righeid der voorbijgangers.
De eerste, die bleef staan om te lezen,
was nen blauwen gij hadt moeten zien
welkeen gespe hij trok 't Was nen slechte
sou weerd om hem te bewonderen
Van 's avonds reeds was het nieuws de
stêe rond gekend, maar Progrés en YYeeke
Blad en gebaarden van geen eentje ze peis
den zeker 't is bij acht dagen nog tijd genoeg
•m zulk nieuws aan onze lezers te vertellen.
En in plaats van nieuws drukken ze hun
bladje vol met... het verknopt beslag der
Kamers.
Nu wat wilt ge et' aandoen Gapré, de
weervoorzrgger uit Zwitserland, was zelve
weêrziek, en had niets van hem laten hoo-
ren, is 't aan te verwonderen dat bet weder
niet goed en is.
Te midden van da beroering die al de
geldweerden medesleept, is het goed vast te
stellen hoe standvastig de verschillige Bel
gische renten blijven, het hoofd biedenda
aan het orkaan en zulk weerstandsvermogen
toonende, dat wij, met gewettigden hoog
moed om het credit van ons land, er de
aandacht mogen op vestigen. Terwijl a He
gelijkweerdige renten der Europeesche lan
den, in min of meer belangrijke verhou
dingen, hunnen tol betalen aan de terug
werking, blijven alleen de Belgische renten
onwrikbaarzooals trouwens blijkt uit
onderstaande lijst
3 p. c. Belgische rent 99,SO
3 p. c. Pruisische consol 88,50
3 p. c. Fransche rent 95 00
3 p. e. Russische consol, 1886 75,00
3 p. c. Italiaansche rent 74,50
3 p. c. Spansche rent 75,00
2 1/2 p. c. Belgischerent 88 50
2 1/2 p. c. Engelsche consol 861/8
2 1/2 p. c, Hollandsche rent 785/8
Wie schrijft er zulks De liberale Etoile
Beige
Ziehier eene kleine
tafel uit
het werk!
Dictionaire des communes Beiges
mi
11410
hectaren
Geel
10852
Lommei
10590
Zoelenaai
206
Geeraarsdbergen
191
Hrrve
197
Sottegem
161
Herten
131
St-Joos ten Noode
111
Ledsberg
109
Dixmuide
107
Blankenberghe
85
Biuche.
77
Groot-Looz
56
lodimont
18
'l En was wa°rlijc geen feesteweder, Zon
dag laatsi,en de markuiamers en fuoreman
nen waren oprecht te beklagen Zondag en
Maandag, Zondag bijzonderlijk.
Zal'iidig was er nog al wel volzin stao
maar Zondag hebben er ter staye dui t
kaarijes min gegeven geweest dan verleden
jaar.
En in de wekedagen en was 't weder ooz
in 't geheele niet aangenaam, integendeel.
Het weinig bevolkte Zoetenaai slaat dus,
zake van uitgestrektheid, niet aan den
steert der belgische gemeenten.
Hodimont, bij Verviers, dat maar 18
hectaren groot is, heeft integendeel eene
bevolking van 5000 zielen.
Herve met zijne 197 hectaren, licht mid
den in het grondgebied van Battice. Deze
gemeente is 2442 hectaren groot.
Het testament van Hare Majesteit de Ko
ningin Maria Hendrika komt openbaar ge
maakt te worden.
Dit is mijn testament.
In den naaoi des Vaders, des Zoons en
des Heiligen Geestes, Amen. Dat de heilige
wil van God, altijd rechtveerdig, altijd be-
minnehik, overal en in alles geschiede dat
Hij geloofd en gebenedijd weze in al 'e
Eeuwigheid.
Is geet mijne onsterfelijke ziel over in de
handen van den Eeuwigen God. Ik bid Hem
mij te willen vergaven, gelijk ik ook vergeet
aan allen, die mij vrijwillig of onvrijwillig
doen lijden hebben.
ls dit niet treffend
Hoe steekt zulk testament af met de stuk
sen die men den ongelukkigen doet teeke
nen die in de klauwen vallen der vrijmetse
larij, en die door de liberalen van Yper
vroeger in de Lutte zoo dikwijls hebben
aangeleerd geweest
Denk tweemaal vooraleer te spreken en
gij zult tweemaal beter spreken.
Plutarch.
Een liberaal republikeinsch orgaan de Echo
de Parissprekende over de onwaarschijne-
lijke veronderstelling van eenea algeraeenen
Eu. opeenschen oorlog vraagt zich af of de
Walen van België zouden verlangen bij
Frankrijk ingelijfd te worden
Het blad antwoordt
De Walen zouden, op ditoogenblik, vol
strekt geene reden hebben om Franschen te
willen worden. Zij hebben de vrijheid en wij
zouden hun de slavernij brengenzij bezitten
de onafhankelijkheid en wij zouden ze onder
werpen aan de onverdragelijkste aller
ovurheerschingen, deze die het geweten
verdrukten met de zeden in botsing komt.
België zal weldoen altijd Belgisch te wil
len blijven want moest het gelijk Ierland,
gelijk de Elzas, de wet van den sterkste
ondergaan, men zou aan zijne huisvaders
verbiedeu hunne kinderen te zenden naar de
school die zij verkiezen men zou aan zijne
socialisten verbieden op de straat te komen
met vlaggen van de kleur die hun aanstaat,
Arme Fransche republiekeinen 1 Wij zijn
zoover gebracht de vrijheid en da verdraag
zaamheid te moeten wenschen gelijk in het
Koninklijke en klerikale België.
Wat moet de Echo de Paris aardig opkij
ken als hij in onze liberale bladen, die
gemaakte en geveinste verontweerdiging ziet
tegen de klerikale dwingelandij, ea als
hij in diezelfde bladen leest dat België een
Combes noodig heeft, om hier da vrijheid....
op zijn Fransch in te voeren.
Naar 't schijnt, hebben wij geenen Koning
meer
Een Parijzer boulevardblad heeft het ver
klaard, de socialistische pers van België
heeft het sedert eenwn dag of drij wel hon
derd keeren herhaald en dan moet het
maar gebeld zijn met onzen Vorst, en terzelf
der tijd met het koningdom, waar België
vijf en zeventig jaar vrede en voorspoed aan
verschuldigd is.
Hoe dat toch allemaal zoo ineens gekomen
is Wel, de Koning ligt in proces met een
zijner kinderen en met de schuldeischers van
een ander zijner kinderen, 't Geldt te weten
of het huwelijkscontract, voor ongeveer 50
jaar te Weenen gesloten, kracht van wet
in België heeft. En omdat Zijne Majesteit
dit rechtsgeding niet heeft willen vermijden,
zou hij, zedelijk gesproken, afstand hebben
gedaan van den troon, en den troon zelf in
eene netelige positie gebracht zoo luidt
de rechtspraak van den B'oiilevarddes Ita-
liens, beaamd en bekrachtig^ door ,,4§ Bel
gische communards. /J-v-.r,
We zouden er eens hertelijk om lachen,
ware dit proces op zijn eigen beschouwd
geen droevige zaak.
Maar langs welken kant is 't ongelijk
Kon de Koning wel anders handelen dan hij
doet Is het misschien niet beter dat de
familietwist, opgerezen door het afsterven
van wijlen de Koningin, nu beslecht worde
in plaats van na 's Konings dood
Maar dit alles valt buiten de bevoegdheid
des publieks.
Als vrijen burger heeft de Koning het
recht zijne zaken te regelen zooals hij 't goed
vindt, en de drukpers welke hem aanrandt
naar aanleiding zijner daden als bijzonderen
persoon, gaat hare rol te buiten, of beter,,
vervult de rol van chienne d'enfer.
Evenwel, de laster welke door bedoelde
drukpers rondgevent, het venijn dat op het
koninklijk hermelijn gespuwd wordt bren
gen geenszins het uitwerksel teweeg dat
boulevard en Maison du Peuple beoogen
instede het koningdom te treffan of te be
zoedelen, doet bel den glans meer schit
terend uitkomen, welke het Belgische Vor-
De dagtjn zijn lang en de jar u kort, voor! Henhuis over 't land verspreid.
1J Leopold II moge, ais mensch zijne ge
breken hebben wie er geene heeft, smijte
den eersten steen maar als souverein
staat bij aan de spits aller vorsten, omdat
denge/^ Aie zija leven in ledigheid ao-.r
Socrate
versoelt, wanneer eener-
êeluk, anderzijds te veel tegen-
hij, Koninkje .van een landje, groote dingen
gewrocht heeft die groote rijken ons benij-
üi J L. [■■■rwr^r^w^«aeaBEMggn.7rsrTffj
UWSBLAD VAN YP
m
A
4*
«i
A 'O ÉJlJljl CJJ uo jai LI BVl l) TUU
ft