DIT IS
EN OMMELANDS,
Op Zaterdag 26n Maart 1904.
5 eentiüieü 't blad.
39ste jaar.
Tal merk 1995
VOOR DEN PAUS
Retraitenhuizen
Stad Yper Gemeenteraad
De beslissing der
Bestendige Deputatie
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we zen ofte posttegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingent esSsBè,i .io de reke binnen't blad is 't
O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.®
De Keeren van de Agence llAVAS.te Brussel, Tï,32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma-
wf kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
lp Westvlaanderen wonen.
Vorige lijst fr. 1457 00
Gilde van 0. L. Vr. van Thuyne, Yper 30.00
In de Retraitenhuizen put de werkman
nieuwe krachtom den ievenssti ijd voort te
zetten, vaster is zijne geestelijke overtuiging,
grooter zijne liefde voor vrouw en kinderen,
hij zegt vaarwel aan zijne kwade driften,
kortom, hij herleeft en strekt tot voorbeeld
aan zijne viienden en kennissen.
Dergelijke veranderingen hebben de re
traiten teweeggebracht en duizende Vlaam
sche werklieden, die zich gedurende die
dagen te Gent van de wereld afzonderden,
kunnen getuigen dat zij daar nieuwe krach
ten opdeden om den vijand van orrzen gods
dienst het hoofd te bieden.
Maar om dit werk te doen lukken is ei
meer noodig dan goede wil, en het ge
lukken hangt in groote mate af, van de mild
dadigheid der katholieke bevolking van
Yper.
Katholieke Yperlingen,wilt ge uwe aloude
zeden onveranderlijk bewaren, wiit gij 'i
socialistisch monster beletten Yper in tf
dringen, ondersteunt dit werk.
Geen beter middel daartoe dan de geslo-
tene retraitenhuizen. De hoogweerdige bis
schoppen, zoowel als de Paus Leo XIII, heb
ban er hunne hooge goedkeuring aan ver
leenden Z. H. PiusX, ineen schrijven aar
den E. P. Overste van het Reiraitenhuis vat
Gent, bevool bet aan den ieyer en de liefda
digheid van alle geloovigen.
Verslag der zitting
van 19 Maart 1904
De zitting begint ten 4.20 minuten.
Tegenwoordig de heeren Colaert, Bur
gemeester-Voorzitter; Struye, schepene
Begerem. dd schepene; Fraeijs. Fiers
Vandenboogaerde, Vanderghote, D'Huvette
re, Vandenpeereboora, Bouquet, Vandevoor
de, Ganepeel, Sobsy, Iweins d'Eeckhouu
enLemahieu, raadsleden;Gorissen, schrijver
M. de Voorzitter geeft lezing der beslissing
van de provinciale afveerdiging, die d
kiezing van 7 Februari 1904 goedkeurt.
De heer Vandenboogaerde legt den eed at
in 'tfransch,de heer Lemahieuin't vlaamsch
Schepenen
Er wordt overgegaan tot de kiezing de'
schepenen De twee jongste leden van den
raad, volgens rangschikking, nemen d<
stemmen op. De heer Struye bekomt dertien
stemmen en de heer Vandenboogaerde twee.
Voor de plaats van tweeden schepene
bekomt de heer Vandenboogaerde ook der
tien stemmen tegen ééue aan M. Struya en
eene aan M. Vanderghote.
De heeren Struye en Vandenboogaerde
leggen den eed af.
M. de Burgemeester, rechtstaande, wenscht
de nieuwe raadsheeren en de nieuwe schepe
nen hertelijk geluk. De heer Struye zal
wel willen den burgerstand bedienen en de
heer Vandenboogaerde zich belasten met de
openbare werken.
M. de Voorzitter brengt hulde aan M
Begerem die binst zes maanden al zijn goe
den witle tsn dienste heeft gesteld van den
schepenraad met voorleopig het ambt te
vervullen.
Vele werken blijven er nog te verrichten;
het stelsel van verlichting der stad moe
bepaald worden, het water overvloediger
gemaakt en nog verbeterd, onze praalge
bouwen hersteld, zoowel deze die afhangen
van stad als de bijzondere eigendommen, die
een zeker kunstcnerk bezitten.
De schepenraad hoopt te mogen rekenen
op de medewerking van eenieder om al
deze punten op te lossen en tot een goed
einde te brengen Algemene bijtreding en
toejuichingen onder het publiek
M. Struye bedankt den raad voor de eere
hem aangedaan en voor het vertrouwen dat
de raadsheeren ia hem stellen Hij zal trach
ten het mogelijke te doen om meer en meet
dit vertrouwen weerdig te worden en voo'
al zijne medeburgers z 1 hij r.-cbt en mi
tijdig handelen en gelukkig >i,n te moge
medewerken tot zedelij e en stuffrlijke ver
betering van onze geliefde siad Yper (loei
M. Vandenboogaerde bedankt op zijne
beurt de raadsheeren voor het vertrouwen
dat zij in hem gesteld hebben. Hij zal al het
mogelijke doen om aan de raadsheeren en
aan de Yperliugeu voldoening te ge ven. («'o?/.)
Handvesten
M, Emile Desagher, handvestbewaarder
van stee, heeft een omstandig verslag ge
maakt over het jaar 1903. M. de Voorzitter
zal daarvan geene lezing geven, maar meent
te moeten de giften van archieven doen ken
nen, gedaan door de heeren
Jules Baus
Louis Desagher
Baron Gaston de Vinck
Notaris Van Eecke van Boesinghe
Notaris Vandermeersch van Yper
en Notaris Vandermeersch van
Langern&rck
Op voorstel van den heer voorzitter word
er beslist die heeren per biieve te bedanken
voor hunne gifte.
Lotelingen
De politieverordering genomen door den
heere Burgemeester -binst de dagen dat de
milicieraad zetelde, wordt eenparig goed
gekeurd.
Kiezingen
Een krediet van 2000 fr. wordt eenparig
gestemd om de kosten te dekken van de
kiezingen die dit jaar te Yper plaats hebben.
Eene kiezing kost aan da stad gewoonlijk
rond de lOOO fr.
Grondverkoop
De raad bemachtigt den schepenraad een
perceel grond te veris oopen, op den instel
door Mad. Eben gedaan aan 5 fr. per vier
'.anten meter. Die grond komt in de Water
kasteelstraat, achter den eigendom van Mad.
Eben.
Pensioenkas
De raad drukt den wensch uit dat de
gemeentebedienden zouden mogen deel
naken van het provinciaal berek dat beslist
>ver de pensioenen dier ambtenaars en
ledieridr n.
Studentenstraat
In 1888 heeft er sprake geweest van de
rechtlijmng der Studentenstraat, maar de
raad heeft dan geene .beslissing genomen.
De zusters van O. L Vr. der Missiën zijn
inschikt daar nu een schoonen voorgevel te
oouwen in Brugscheri bouwtrant. Ik hadde
veel liever Yperschen bouwtrant gezien,
zegt de heer voorzitter...
üe schepenraad stelt voor de breedte der
straat te bepalen op 8 m. in plaats van iets
neer dan 5 m. gelijk nu
Voorloopig zou de bestaande muur op eene
hoogte van 2 50 m. blijven staan waar hij
au is, tot op het oogenbiik dat de stad zou
de onteigening bevelen van de twee huizen
die nog in die strate staan.
M. Sobry zou liever hebben dat er van
uu akkoord worde gemaakt met de zusters
der Missiën om later niet te moeten al geven
wat de eigenaars vragen.
Hij zou niet geern meer onteigeningen
zien gelijk die van de Klaverstrate, die
70 000 fr. kosten aan stad.
M. de Voorzitter. 't Is volstrekt onnoo-
dig. Voor den oogenbiik doen wij niets anders
dan de rechtlijning stemmen. Onze beslissing
eischt geene geldelijke tusschenkomst. Indien
de eigenaars later een overdreven prijs vroe
gen, 't geen niet te verwachten is, de recht
bank ware daar om de schatting te bevelen
en de eigenaars en de stad zouden zich
moeten gedragen volgens de uitspraak der
rechtbank. M. Sobry, die advokaat is, moet
dat weten.
Wat de Klaverstrate betreft, het was een
heel ander geval als hier. N rnen wij nu
geene beslissing, wij zullen later moeten
geheel de strate onteigenen om ie kunnen op
eene behoorlijke breedte Komen, 't Zal dan
veel meer geld kosten dan nu.
De raad keurt eenpang de rechtlijning
goed op 8 m, brec-dte.
Hotel de Gand
De raad beslist eenparig tusschen te komen
voor een derde ui de kosten d r herstelling
van den voorgevel vau het Hó el le Gand in
de Hondshaai. Nogthan., zal c ea boven de
20ü0 fr niet gaan.
Het crediet van 500 fr. reeds mgescbrever
ai jaar zal daartoe gebruikt worden en dan
toekomenden jaar het overige ingeschreven
in de begrooting van 1905.
In grondbegin geeft de stad gewoonlijk
een derde van de kosten.
Sprekende van herstelling van gevels,
drukt de heer Voorzitter den wensch uit aan
denhoek der Tempelstraat een der oude
houten gevels van Yper te zien hermaken
Men beweert dat er te veel brandgevaar
bestaat, maar het ware geheel wel mogelijk
steenen muren te bouwen, met enkellijK eene
houten bekleeding; op die manierezou men
«urmen het brandgevaar ontgaan en toch aan
Yper zooveel mogelijk zijn aloud kunstuit
zicht terug geven.
Dat zal natuurlijk vele vreemdelingen
aantrekken en aan handelaars en neringdoe
uers profijt bijbrengen.
Hospicen
Verkoopingen van hoornen, talie en grond
worden goedgekeurd.
Discfa
De beer D'Huvettere leest een verslag
ncpens de rekening van 1902 en de begroe
ting van 1904 van'het weldadigheidsbureel.
Hij besluit tot de goedkeuring van alle twee,
na aangaande verschillige punten verbeterin
gen te hebben aangeduid.
De heer Voorzitter zegt dat er van de
gedane wenschen zal rekening worden
gehouden.
Hospicen
De heer Voorritter doet mondelings ver
slag over de rekening vau 1902 en de
bcgtooting van 1904.. en besluit tot de
goedkeuring van beidtn.
M. D'Huvettere vraagt inlichtingen nopens
het uitvoeren van de bepalingen der erfenis
Godtschalck.
M. de Voorzitter zegt dat de plans
gereed zijn en zullen kunnen onderzocht
worden in de aanstaande zitting.
Hij brengt hulde aan de hospiceheeren
voor de zorge die zij besteden om bet goed
van de godshuizen wel te bestieren en om
den wille van M. Godtschalck ten uitvoer te
brengen. Eenparig goedgekeurd.
Stadsharmonie
De rekening vau 1903 wordt eenparig
goedgekeurd.
De rekening der Pompiers en der hulpkas
van de Pompiers worden tot de naaste zitting
verschoven.
Afschaffing van den openbaren
vervoerdienst tusschen Merckem en Yper
on Passohendaele en Yper, insgelijks eenpa
rig goedgekeurd.
De openbare zitting eindigt ten 6.15 ure.
Gezien de verslagen der gemeentekiezing
van 7 Februari te Yper
Gezien de vrage van de heeren Brunfaut
en Dalmote van 15 der zelfde maand een
onderzoei bedoelende over
1° te weten als er namaaksel of ontfutse
ling geweest is van stembrieven
2° feilen van drukking, uitkooping ot
bedrog, aangeduid in gemelde vrage.
Wat het 1' puut betreft
Aangezien het waar is, dat volgens het
opschrift, de pak voor den voorzitter 5350
stembrieven moest bevatten, maar dat er de
Voorzitter maar 5347 gevonden heeftmaar
algelijk dat er niets toelaat noch den Voor
zitter, noch deze door hem aangesteld vaa
bedrog te verdenken, en dat men bet get-1
door hen opgegeven als juist moet aaDvee' -
den dat het verschil klein is, in evenredig
heid van het getal brieven, aat zulk feit
meermaals gebeurd is, en moet voorkomen
van mistelling bij den leveraar van 't papier,
als 't in pakken wordt gedaan
Overwegende dat de stembureelen 5281
stembrieven heboen ontvangen dat er blijkt
uit een staat van den heer Voorzitter van het
hoofdoureel staat die wel onderzocht is
dat dit getal moet verhoogd worden met
31 beschadigde brieven en 35 brieven die
niet werden uitgedeeld, hetgeen juist hut
getal 5347 stembrieven geeft, te Yper om-
van,un
Overt 'egende dat in dezffc o®flon*i»lte0e':
niets lo<- eu laat te veroi aeri^sfieudat er zou
kunnen gebruik gemaakt zijn van reisbrieven,
en dat eene eenvoudige b wering, die dooi
de daadzaken wordt gelogenstraft, niet vol
doende en is om een onderzoek te bevelen,
te meer dat de verslagen der kiezing dies-
aangaande geene enkele klacht en vermelden;
Overwegende daarbij dat de voorzorgen
genomen door het gemeentebestuur en door
den Voorzitter van het kieskollege, om de
rechtzinnigheid van de stemming te verze
keren, en bet waarnemen door de bureelen
van al de onderrichtingen in de vrage aange
haald aile verdenking van bedrog moeien
verwijderen
Overwegende dat de stembureelen niet
wettiglijï verplichten zijn de stembrieven te
koriteekeoen of ze dubbel te doen stempelen,
zooals het gevraagd werd door de getuigen
van de lijst nr 1. dat zij maar de vrijheid en
hebben dit te doen in buitengewone omstan
digheden, als zij zulks noodig oordeelen
dat deze maatregel volkomen nutteloos was,
gezien de bijzondere genomen voorzorgen
hierboven vermeld dat met dit te doen, de
kiesbureelen de kiesverrichtingen nog inge
wikkelder zouden maken, zonder het minste
nut
Wat het tweede punt betreft
Overwegende dat de eischers zeggen dat
de akten van drukking en bedrog te bestaii
gen zijn, namelijk
a) door de aanwezigheid, in de stembus
sen, van meer dan twae honderd kiesbne
ven, volgenderwijze geteekend
1° gestemd in de twee zijdvakken van de
lijst nr 2
2° gestemd aan 't hoofd en in de twee
zijdvakken
b) door de aanwezigheid, in de stembus
sen, van talrijke brieven, waarop de kiezers,
onder voorwendsel van het wit puntje te
zwarten onder nr 2, metderdaad en opzette
lijk, eene groote zwarte ronde hebben ge
maakt, kiesbrieven, die ten onrechte als
geldig werden aanveerd, zoowel als andere,
die een onbetwistbaar kenteeken droegen
c) door de aanwezigheid in de stembussen
van stembrieven waarvan het wit puntje
onder nummer 2 hard gewreven is, en die al
achter het merkteeken dragen van eenen
afdruk
Overwegende dat de stembrieven die ge
stemd zijn in de twee zijdvakken van nr 2 of
eene steia aan het hoofd en in de twee zijd
vakken, geldig zijn en niet mogen vernietigd
worden, zooals de eischers het ten onrechte
vragen dat die maniere van stemmen niet
strijdig en is aan de wet en aangenomen
door de rechtsleer dat het ten anderen
volkomen onjuist is dat ons kollege, voor
dezelfde reden, zulke stembrieven heef', ver
nietigd, oordeelende over de kieziog van
Kerkhove, van 18 October 1903
Overwegende dat de aanwezigheid in de
stembussen van zulke kiesbrieven voor vol
ledige lijste zooveel te meer uitlegbaar is,
daar de kiezing maar gedaan wierd voor
twee plaatsen dat het getal zulker brieven
niet verdacht en heeft geschenen aan ds ge
tuigen der lijst nr 1, vermits zij ongetwijfeld
erover zouden geklaagd hebben en dat di s-
aaigaande niets en staat in de verslagen
Overwegende dat in die voorwaarden er
geene reden bestaat om al de brieven te on
derzoeken van de drie opnemiogsbureelen
Overwegende dat, indien stembrieven ge
teekend met eene groote zwarte ronde ot al
achter het merkteeken dragende van ver
kleuring, of van een ander kenteeken, die
het voorwerp zouden geweest zijn van op
spraak van wege de leden van 't bureel, of
der getuigen.die stembrieven zouden moeten
gesteken worden in den omslag der betwiste
stembrieven
Overwegende dat, beslist hebbende onder
dat opzicht de beweringen der klagers te
onderzoeken, ons kollege geen enkelen
stembrief heeft gevonden in gemelden om
slag, waaruit blijkt, dat al de brieven als
geldig aanveerd werden zonder betwisting
dat ons kollege ook bemerkt dat onder de
vernietigde brieven er geen en&elen is, die
sporen draagt van afdruk;
Overw gende dai de woorden uitgespro
ken door M. den Burgemeester van Yper, in
eene kiesvergadering en bedoeld onder letter
F) de bewoordingen van den kiesstrijd niet
te buiten gaan en geenszins als bedreigingen
moeten aanzien worden dat, aannemende
dat de naamlooze strooibrief «De Waarheid»
het werk zou zijn van partijgangers der lijst
n° 2, eil\in menigte werd uitgedeeld, niets
toe en last te denken dat het lezen van dit
briefken u# kiezers zoodanig heeft verdoold
dat ij gebruik niet meer en hadden
«onrecht
O WA 'tide dat de feilen opgenomen
oiidg^^K- jrs J) en M) ook moeten ver
v«dat er inderdaad blijkt,
ïkant uit de stukken bij het
dossier gevoegd, dat het gemeentebestuur
rond den tijd der gemeentekiezing aarde
werken had doen beginnen in de klooster-
poorte, dat de werklieden van stad niet toe
reikend en waren om dit werk, dat onbe
twistbaar dringend was, met spoed af te
werken, en dat hen vijf werklieden daarom
hebben bijgevoegd geweest
Overwegende dal de bewering aangaande
het niet toepassen van de wet op het orgel
spel en het dansen, gedurende de kiesperiode
tegengesproken is door een verslag vaa dea
Commissaris van Policie, disbestaiigt dat er
min toelatingen werden gegeven dan tijdens
hetzelfde tijdvak in 1903
Overwegende dat de grief aangehaald in
letter K) nopens de doening van eenen kle-
rikalen kiesagerit, die zich zou hebben doen
doorgaan voor den broeder van eenen kan
didaat der lijst n'l, niet beslissend en is,
daar er niet en blijkt dat de kiezer in kwestie
zou gestemd hebben tegenstrijdig met zijne
overtuiging
Overwegende dat de daden van drukking
aangehaald oader letters G) H) I) L) N) en O)
niet bepaald en zijn dat het niet genoeg
zaam is, inderdaad, te bevestigen in 't alge
meen, en zonder iemand ie noemen dat er
kiezers, die noen blind noch gebrekkelijk
ziju,door klerikale kiesagenten ter stembusse
geleid werdendat voorname slerikalen
kiezers hebben bedreigd hun hun mager
postje te ontnemen, als zij voor de lijst nr 2
niet en stemden dat gekende klerikalen
ermeê in 't openbaar geboft hebben dat zij
de kiezars hebben uitgekocht; dat de kleri
kalen drinkpartijen hebben ingericht in de
herbergen; dat werklieden, kiezers of bloed
verwanten van kiezers belast zijn geweest,
mits goede betaling, met het nutteloos werk
van de huizen van gekende liberalen te ba-
waken, en dezen te volgen op strate als zij
uitgingen eindelijk, dat het grootste deel
der geneeskundige getuigschriften, aan de
kiezers afgeleverd, kunnen betwist worden,
dat oin een onderzoek te rechtveerdigen, de
reclamatie zou moeten juist bepaalde feiten
aanhalen, die hadden kunnen invloed hebben
op den uitslag der stemming, of de namen
der kiezers, die men beweert bedreigd of
uitgekocht te zijn, zoodanig dat, om het on
derzoek te doen, men niet en zou moeten
steunen op eenvoudige beweringen of onbe
paalde aanduidingen
Overwegende dat, nopens de feiten aange
haald onder letters G) en O) dat er maar de
voorbehoudingen en blijft, aangeteekend in
de 2e, 3e en 6S stembureelen, nopens de
toelating aan drie kiezers, die maar eene
3tem en hadden, en dus op den totalen uitslag
geen invloed konden uitoefenen
Overwegende dat, indien ons kollege een
onderzoek bevool, het maar en zou kunnen
dragen over gezeid voorbehoud en ever de
daden van omkooping en drukking, die men
beweert gepleegd te zijn tegen ouderlingen
der godshuizen en de zieken van het gasthuis
('etters D en F) welke feiten, alhoewel maar
onbepaald aangeduid, toch zouden kunnen
onderzocht worden mst al de kostgangers of
verpleegde zieken te ondervragen
Overwegende dat gemeld onderzoek niet
en zou kunnen gerechtveerdigd worden in
dit geval, genen de groote meerderheid be
somen door de kandidaten van lijst n® 2,
vermits dat al de feiten, wierden zij ook
bewezen, geenen invloed zouden kunnen
uitoefenen of den uitslag der stemming, aan
gezien de kandidaten van lijst 2 nog 191
stemmen bekomen hebben boven de vol
strekte meerderheid en 404 stemmen meer
dan den meest bevoordeeligden der lijst n° 1
Overwegende, dat in die voorwaarden
men moet bekennen dat de uitgeroepen uit
slag wel de uitdrukking is van de wenschen
Ier meerderheid, en dat er reden bestaat om
de fciezing goed te keuren, zonder zich ver-
Ier bezig te houden met de klacht der heeren
Brunfaut en Dalmote
Gehoord in zijn verslag, M. Verhaeghe,
lid van ons kollege
Gezien de W8i van 12 September 1895
Besluit
Art. 1. De reclamatie van de heeren
Brunfaut en Dalmote is niet aangenomen
De kiezingen, die plaats hebben gehad te
Yper,den 7 Februari 1904,zijn goedgekeurd;
Art. 2. Afschrift van deze beslissing zal
overgemaakt worden aan het gemeentebe
stuur van Yper, voor uitvoering.
Gedaan en uitgesproken in openbare zit
ting te Brugge, den 4 Maart 1904. Tegen
woordig MM. Baron Belhune, Gouverneur-
Voorzitter Loontjeti8, Verhaeghe, Cauwe,
Landas, Liebaert, ledenVerougstraete,
greffier.
UWSBLAD VAN YPEE
wc>rpe
van
denj
