D
i S
EN OM Ml ELANDS,
m
Op Zaterdag 8" October 1904.
5
cènómen
0 blad
3vEtP jaar. Ta!merk 2025
KIEZERSLIJSTEN
Traag
betalen
HOND DE WERELD
Het beleg van Port-Arthur
Moukden
STADSNIEUWS
Dronkaardsmesdag
Een zeeslag
De werkstakingen
in Frankrijk
Pensioenen van 65 fr.
Bedevaart
Hoe kan men goede bladen
ondersteunen
Missen is menschelijk
TELEFOON 52
Te trekken hij den UitgeverTk 38, in de Boter sira te, te Yperen bij 's land boodschap we zen ofte posttegen 3 frank s jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
t lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l3 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
van l Mei 1905 t t 30 April 1906
De voorloopige lijste der kiezers-
voor Kamer, Senaat, Provincie en Ge
meeote komt te verschijnen. Al de
reklamatiën strekkende tot de in
schrijving der kiezers of de vermeer
dering van 't getal hunner stemmen
moeten aan 't collegie van burge
meester en schepenen ingediend wor-
deo, ten laatste den 31 October
Wij verzoeken onze vrienden die
lijs'e zoohaast mogelijk na te zien,
bijzonderlijk deze die geboren zijn
tusschen den 1 Mei 1879 en den 1
Mei 1880,daar deze personen nu venr
de eerste maal moe en ingeschreven
worden.
De katholieke kiezers kunnen de
nieuwe lijste der stad Yper raadple
gen in den Katholieken Kring, Mee
nenstraat.
De lijsten van al de gemeenten van
het arrondissement Yper liggen ter
inzage in het bureel van de Katho
lieke en Grondwettelijke Vereeniging,
Meenenstrate, al de werkdagen van
ten 9 tot. 's noens en van ten 2 tot
ten 6 's avonds, waar zij hen mogen
wenden om hunne rechten te doen
gelden.
Twee maanden later. Madame Bur
gier is terug te Brussel eu met haar
gespan houdt stil voor den winkel der
wed. X... Edoch is het zinsbegooche
ling: in plaals van .kruidenierswinkel
is 't een kleermagazijn Madame
Burgier neemt, inlichtingen: De wed.
X..., bij gebrek aan betaling, opge
schept en spoorloos verdwenen
Dit is eene geschiedenis gegrepen
onder honderden.
In onze groote steden en ook wel in
onze kleinere plaatsen, is er eene
gewoonte ingekankerd, die aan nie
mand voordeelig is, integendeel onbe
rekenbare schade aanbrengt aan allen
die van haar gebruik maken, 't Is
namelijk de ge woon te van, alhoewel
men gemakkelijk betalen kan, dit uit
te stellen. Dit dwaalbegrip, drt ver
spreid is bij de hoogere klassen zoo wei
ais tusschen de lagere, wordt op alle
manieren bestreden door hen die 't
goed meenen met de kleine burgerij.
Dat die gewoonte schadelijk is aan
kooperen verkooper, blijkt reeds uit
voorgaande verhaal, dat dit onrecht
vaardig is zullen wij aantoonen, alsook
middelen om tegen die kwaal in te
gaan en er zooveel mogelijk in te ver
helpen. (De Postrijder.)
Te Brussel. Een kruidenierswinkel
in 't midden der stad gelegen. Zuiver
is alles opgepoetst: 't koper blinkt als
goud en alles staat geordend met weer
dpprijs geteekend op de uitstahingS-
plankeu. De verschiilige waren in
goedgezochte schakeering. 't Wordt
stil op straat. Eenige ra.m voorbijgan
gers wier stap hol klonk op de straat
steenen, hel verl cht gelijkend aan
vale ijzeresteenen. Achter de toonbank
binnen aan 't ontvangstbureau, zit
eene neergebogen vrouwengestalte,
zwart ziet ze in 't grijzige gazlicht, 't
hoofd bedenkelijk schuddend, de
weduwe die om kost en woon te ver
dienen, voor haar en de weezen dien
winkel oprichtte.
«Wienzal ik om betaling verzoeken?
Madame de Vauliers? maar die zou het
euvel opnemen en dan zal ik dien
kalaut voor goed kwijt zijn! Madame
Burgier? Eene brave vrouw zij, goed
en medelydend voor den arme, maar
zij betaalt slechts met Nieuwjaar.
Dan Mijnheer Villemalain, o ja, hij
kan wel betalen, maar als ik t hem
vraag, dat schijn ik geen betrouwen
in hem te stellen en gewis hy duidt
het my ten kwade en blijft weg.»
Een oogenblik stilzwijgen, een
zucht... en weder doorbladert de we
duwe haar dagboek en blijft bij eiken
naam staan... doch, altijd dezelfde-
vrees hare kalanten te vei liezen, doel
haar terugschrikken. En nochtans de
rekening van mijnen leverancier ligt
hier en wil mij geen uitstel geven,
binnen eene week vervaldag en al
hoewel ik goed verkoop, heb ik niet
genoeg in kas om hem te betalen...
Enfin 't moet: ik zal een heel beleefd
briefje schrijven met hare rekening
aan die brave Mevrouw Burgier.
Aan 't strand. Madame Burgier h-d
juist hare brieven gekregen. Ze was
slechts gemutst vandaag: de wind
belette haar aan deu oever der zee
hare morgendwandeling te doen. Juist
leest zy den brief der weduwe, from
melt hem en werpt hem in de scheur
mand
's Namiddags aan de koffietafel. T<
midden der schitterende vergadering
van dames, Mevr. Burgier tot ;dadam<
ue Vauliers, «deneens na! de W'
X..., uit Brussel, durft mij manen om
een bagatel dat ik haar schuldig ben..
Zoohaast ik in Brussel kom, betaal if-
haar en dank haar af. Zoo I by ms
heeft ze ook zoogedaaD, zegt Madame
de Vauiiers,
Het volledig verslag van generaal
Stössel over de aanvallen van 19 tot
a'3 september tegen Port-Arthur is
thans afgekondigd. Het bevat weinig
nieuwe bijzonderheden. Generaal
Stössel zegt dat de japaners de forteD
ten noorden en ten westen en de bui
tenforten iu het veld hebben aangeval
ten; slechts twee buitenforten zijn ia
hunne macht gebleven, doch zij waren
gansch vernield door de ontploffingen
der houwitsers
Den 23 september, 's morgends,
hebben de japaners nog den zooge
zegden Hoogen Berg aangevallen,
waarnevens het fort Itsham gelegen
is; zij hadden de verschansingen op
den Berg bezet, er revolverkanou
opgesteld en beschoten van daar d
russische batterijen. Generaal Kou-
drateuko zond er jagers en sapeurf
tegen uit, en deze iaatste wierpen
gansche ladingen pyroxylinepoeier op
de verschansingen, welke in de lucht
sprongen; de japaners namen toen
verschrikt de vlucht, een eind ver ach
tervolgd door do russische jagers.
Dj gevechten zijn zeer hevig ge
weest; bijna gansch de 9e japansche
afdeeling is bij een stormloop opeen
gestapeld, en de gekwetsten, die niet
konden weggedragen worden, stier
ven op de plaats waar zij
waren
Generaal Slössel schat da', frdens
het vierdaagsch gevecht, de japaoer
meer dan 10,000 manschappen ver
loren hebben. De belegeraars zijn nu
ezig met nieuwe loopgrachten aan te
ieggen en de stad meer en meer in ie
uiten, liet garnizoen doet herhaaiue
uitvallen. Vele gekwetste soldaten
russen eu japaners; stro omen bloeds
liepen tusschen de rotsen. De lijken
waren schrikkelijk verminkt en
vormden om zoo te zeggen slechts
eene enkele won Ie. De japaners heb
ben op hunne beurt een wapenstilstand
gevraagd om hnnne dooden te begra
ven. doch de russen hebben gewei
gerd
Sedert hebben er rond Port-Arthur
nog enkel onbeduidende schermutse-
iugen plaats gehad; het bombarde-
aent wordt nog altijd voortgezet,doch
het schijnt maar weinig schade te
veroorzaken. De japaners trachten
zwarekaconsop testellen voor het fort
•sham, doch het is een lastig werk,
dal door de russische batterijen belet
wordt.
De ehineesche regeering had bii
generaal Kouropatkine geklaagd dat
de russische troepen boomen ui'ge
kapt hadden in de geheiligde bos
schen, die de keizerlijke grafsteden
omringen. Generaal Kouropatkine is
zelf de bosscben gaan bezoeken en hij
verklaart dat er geen enkele boom
uoor de sol daten aangeraakt is. Aan
de poorten van het Park bevinden
zich schildwachten, die de soldaten
niet binnen laten. Dachineesche amb
tenaars, die de grafsteden bewaken,
hebben geene de minste klacht tegen
de russische troepen gedaan.
Bij het aanleggen hunner verschan
singen hebben de troepen wel eenige
boomen uitgekapt, ten einde hunnen
ezichteinder vrij te hebben voor he?
geschut, vooral op den linkeroever
der Hounrivier, de bestaande wegen
werden hersteld.en daarvoor moesien
eenige boomen weggeruimd worden
op de onbebouwde grond n rond het
park der keizerlijke grafsteden, doch
't is enkel aan de boomen van het
park dat de bewaker der grafsteden
gevraagd heeft niet te raken.
In zijn verslag aan den czaar over
dit geval, doet generaal Kouropat
kine opmerken dat de keizerlijkegraf
steden slecht onderhouden worden
en de afsluitingsmuren op verschei
dene olaatsen doorgebroken zijn hij
heeft peerden en ezels gevonden^ die
door de bressen gedrongen waren en
in de geheiligde bosschen graasden.
Wat meer is, een bewaker der keizer
lijke grafsteden, de mandchouriër
Foum Y m, zit thans in liet gevang,
om aan inwoners van Moukden hout
verkocht te hebben, dat uit de gehei
ligde bosschen voortkwam.
De dronkaards hebben van de jare hun
herte opgehaald om hunnen feestdag te
vieren, of beter een van hunne feestdagen,
want één en is niet genoeg voor dat volk.
En ze hebben gevierd met... te blusschen
tot achter de kleine uurtjes, want rond ten
tweeën waren ze in de Boterstrate en op de
gevallen
Vischmarkt nog in volle doening schelden, herbergen, sociëteiten enz., waar men dik-
verwijten, vloeken, tieren, vechten, steken,
t was erger als in den Congo.
En 't is nu nog slechten tijd, zeggen de
menschen, wat zal het dan zijn, als het eens
goên tijd'wordt!...
hebben reeds de gasthuizen verlaten
■o zijn in de rangen weergekeerd.
Op 24en Septemi-er hebben de japa
ners nog hevige pogingen aangewend
om zich meester te maken van den
Hoogén Berg, doch te vergeefs. Daar
hunne loopgrachten door het geschut
der russische batterijen vernietigd
waren, hebben zij zwaie verliezen
n,iergaan. Wanneer, op de steile
hellingen van den berg, de eerste
reien vielen, klauterde de volgende
over do lijken hunner makkers. D"
mitraijeuzen der forten richtten
schrikkelijke verwoestingen aan. D
rus en deden een uitval, doch werdei
p hunne beurt door het sch oot der
japansche mitraiijeuzen teruggeslagen
's Anuerdags was de berg bedekt
tnet de dooreengemengde lijken van
Slot gerucht is in omloop dat de
russische vleet van Port Arthur
Woensdag namiddag een uitval ge
daan heeft en dat een zeeslag aan der
gang is. Nadere bijzonderheden ont
breken.
Te Brest waar de trambedienden in
w erkstaking zijn, zegde dinsdag avonc
een socialist op eene meeting, dat het
eenig middel era de werkstaking te
doen gelukken wasde palm der
elektrieke geleiding door te zagen.Die
raad werd gevèlgd's nachts werden
vier palen doorgezaagd en de e.ek
irieke draden werden op eene groote
lengte afgerukt
3500 dokwerkers waaronder zelf:
1600 tot het socialistisch syndikaa
behoorend, hvl ben zich Djnd-
morgend aan de dokkèsLgn de
aangeboden opa den arbefcT te her
nemen. Verscheidene schepen zijn
gelost.
9. Vraag op openbare plaatsen (in cafés,
staiiez enz. aiar een katholiek blad. Heeft
men dat niet voorhanden, dan koope men
geen ander. Laat ook uw blad in dusdanige
plaatsen en in den trein lisgen na aanteeke-
ning van zakelijke artikelen.
10 Leg een katholiek blad bij kooplieden,
nij wien gij een goede kalani zijt, somiijds
op de toonbank ter inzage voor bet in- en
uitgaande publiek zoo ook moet men in de
Den 26 October is er te Yper groote
peerdefeeste. Talrijke prijzen zijn te winnen.
Weinig personen, geboren in 1843, 1844
en 1845, blijven er nog over die de noodige
8 fr. niet en storten om recht te hebben op
hun pensioen van 65 fr. als ze zullen 65 jaren
oud zijn.
Die nog ten achteren is, zorge seffens,
binst dat het nog tijd is.
Wel op te merken dat die 18 fr. niet ver
loren en zijn Als men zal 65 jaar oud zijn,
krijgt men dat geld terug en nog zelfs iets
meer als pensioen voor die 18 fr. 't Is dus om
zeggens al winste en profijt.
Intusschen laat de liberalen maar lachen
en spotten en boffen met Vrankrijk in
t fransche belooft men vele,maar geeft niets
de belgische katholieken beloven niets, maar
geven 65 fr. 's jaars.
Veel beloven
en nooit niets geven
Doet de franschmans
in vreugde leven
Maar de Vlamingen niet
Nog sedert lange jaren, schrijft onze brief
wisselaar uit Oostende, en heeft er zulk geen
grooten toeloop geweest, ter gelegenheid der
Bedevaart naar O. L. Vr. van den Rozen
krans, als Maandag laatst. De kerke der
Preekheeren was veel te kleine. De Yperlin-
gen waren in zeer groot getal.
De plechtigheid werd bestuurd door den
Eerw. Pater Iweins, broeder van onzen diep
betreurden Senator.
1. Abonneer u persoonlijk op een kalko
liek blad.
2. Neem een abonnement met twééën of
drieën.
3. Beveel bij gepaste gelegendheden uw
olad anderen ter lezing aan en tot het plaat
sen van annoricen.
4. Geef bet anderen ter lezing in handen
5. Zoo gij dit niet rechtstreeks doen kunt,
gebruik uw blad om iets in te pakken, dat
gij aan dis personen zendi, terwijl gij zorgt
het een of ander goed geschreven artikel
met gekleurd potlood aan te teekenen.
6 Noem hier en daar den titel van een
katholiek blad; haal de getuigenis daarvan
f>ij het spreken aan.
7. Leg een katholiek bladin da plaats van
een ander van geen of van slechte kleur,om
alzoo bij den lezer dezer bladen langzamer
band belangstelling op te wekken voor en
nem smaak te doen vinden in een katholiek
olad en hem aldus te overtuigen, dat dn
laa-ste voor de overige met behoeft onder
te doen.
Het slechte of neutrale btsd legge men ter
Jat het wo.de opgevorderd zoo
Althans niet in zijn rigen mac
ebter te fa ij
j?.> dan g 1
aan te maken
ao dezen en genen een proef-
altijd gratis van den uitge-
wijis komt, de bestelling van zulk ren blad
vorderen en zijn eisch weten .door to zetten.
11Belast u geerne voor anderen met de
uitdeeling V3n katholieke bladen.
12 Deel aan katholieke bladen, welke
men verspreidt en die in uwe street veel
Peerdefeeste]gel sen worden, van tijd tot tijd iets mede,
wat de lieden balang inboezemt. Schrijf aan
den opstelraad dezer bladen v at aan de per
sonen uwer omgeving bij de lezing daarvan
is bevallen en wat hun heeft mishaagd het
eerste is een blijk van aanmoediging en
waardeering, waarvoor zelfs de oudste pers
man niet ongevoelig blijfthet tweede een
liefdedienst, welke menigmaal groot nut
aanbrengt, daar de redactie van een blad
noch onfeilbaar, noch alwetend is en zij
alsdan werkelijke fouten op eerlijke wijze
kan herstellen.
't Is nu het gepaste oogenblik om daar
aan te beginnen.
Wie steekt er eest een handje toe
zijde, tot^ai
men net
De hooggeleerde Bayle, vermaarde ge
neesheer van Parijs, ging alle jaren eenige
dagen uitrusten in zijn geboortedorp. Dan
vergaderde hij de makkers zijner jeugd, en
vond een zeer groot genoegen met hen over
hunne jonge jaren te spreken.
Op zekeren avond stelde hem de garde
champetter, die ook een zijner vroegere
speelmakkers was, een wondere vraag.
Mijnheer de dokter, zegde hij hem, in
de kerk, achter den grooten autaar, is eene
holte in den muur. Daar ligt een doods
hoofd in, zoudt gij nu, in den donker, dit
doodshoofd daar durven gaan uithalen.
Welzeker, antweorde hem de genees
heer, waarom Diet Ga dan, hernam
de andere, en breng ons het doodshoofd
hic-r.
De dokter vertrok. Hij kwam de kerk
binnen, een enkel lichtje brandde er het
was het kleine flauwe vlammetje der gods
lamp. De dokter ging zonder schrik vooruit,
achter den autaar gekomen, bevond hij zich
in eene volkomene duisternis. Hij tastte met
de handen langs den muur, vond de holte
en haalde er het doodshoofd uit. Hij richtte
zich op en meende vooruit te gaan, toen hij
eensklaps een zucht uit het doodshoofd
hoorde komen. Een koude rilling van schrik
liep hem over het lichaam, doch hij zegde
bij zich zelve Kom, kom, het is maar
een gedacht, ik heb mij bedrogen. Hij
ging vooruit. Maar nauwelijks had hij
eenige stappen gedaan of hij hoorde dit
maal zeker klaar, eenen tweeden zucht die
uit het doodshoofd opsteeg.
De geneesheer werd kond van schrik, en
dacht Wil ik het doodshoofd wegwerpen
en gaan loopen Maar neen dan zouden
mijne oude kameraden mij fel uitlachen 1
Hij verzamelde al zijnen moed, liep de
kerk uit met het doodshoofd in de hand en
kwam, bleek als een doode, in het huis
waar zijne makkers zaten. Hij plaatste het
doodshoofd op de tafel en viel van schrik
in bezwijming.
De ontstelde boeren sprongen op, liepen
om azijn en wasebten er den dokter mede.
Na eenige oogenblikken bekwam hij. Dan
sprak hij met ontsteltenis Waar is het
doodshoofd Wel hier, mijnheer dok-
toor, op de tafel. Met voorzichtigheid werd
het onderzocht en men vond er in eenen
nest met jonge vledermuizen. En het was
het dof geluid dat die diertjes in het doods
hoofd gemaakt hadden hetwelk de dokter
voor 6' nen mensch» nzucht had genomen.
En nu was de oorzaak opgeklaard.
BesluitOnze ooren en ons verstand en
onze oogen kunnen missen. Ons heilig
geloof bedriegt ons niet.
BLAD VAN YPER
m
tf
ft ft
