EN O M M E LA Op Zaterdag W November 1904. 5 centime?! 't blad, 39sle jaar. Talmerk 2030 AAN ONZE LEZERS VOOR DE MISSIE VAN ORTOS Aan Maria Werkmanswoningen HOND DE WERELD Vrank rijk André Amerika Engeland Oorlog VAN ALLES WAT De stekkersdraad Iels voor muzikanten Herbouwingswerken aan het paleis des konings Weervoorspellingen van Capré, voor November Het verwarmen Kamers STADSNIEUWS Gemeenteraad Volkshuis KlitsKlets! Rechtbank van Kortrijk Priesterlijke benoemingen w TELEFOON 52 Te trekken hij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap me ze n ofte posttegen 3 frank 's jaars. t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon builen Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tte 36, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. ledei boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Keeren van de Agence Havas, te Bvussel, Tk 34, in de Zilver- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. Alwie eene inschrijving neemt op j Nieuwsblad van Yper voor 1905, zal van heden af tot Nieuwjaar hel blad kosteloos ontvangen. De herbergiers betalen maar 1.50 fr. voor één jaar. Voor dezen is het noo- iig den naam hunner herberg op te geven. Zondag 20 November aanstaande PRACHTIG FEEST gegeven in het Volkshuis, door de vermaar de St-Michielsturngilde met medehulp van St-Michiëlsharmonie,van de koormaatschap pij den Orphéon en van verschillige muziekliefhebbers. Het eerste deel bestaat in de verheerlij king van Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ont vangen, ter gelegenheid van den 50en ver jaardag der uitroeping van dit geloofspunt. Dit deel begrijpt 3 nummers 1° Prachtig vertoog en tafereelen door de 120 St-Micbielsturners. Gezang. Engelenkoor. Maria gij \ijt wonderschoon in uwe blijde Ontvan genis. 2® Lofzang. Maria Onbevlekt ter eere, gezongen door de leden van den Orphéon. LImmaculée Conception. Chant du péle rinage national Beige a Lourdes. Paroles de M. l'Abbé Duplouy. Mu- sique, J. Schoofs, organiste de la Basi- lique de St-Martin a Liége. 3° Het uitvoeren van het meesterstuk De vermaarde Maria's cantate. Wooidenvan Z. E. H. Wuijts, Pastor van St-Bartkolomeus, Antwerpen. Muziek van Meester Dierckx, orgelist kapelmeester van Sint-Andreaskerk, Antwerpen. 180 uitvoerders. Bedrag der vorige lijst fr. 21.00 Uit Poelcapelle, voor de heproeide missie van Pater Pauwelijn 20.00 Onbekend 2.00 Onbekend, Yper 5.00 ONBEVLEKTE Maagd, vol luister Schooner dan de morgenzon, Dan de maan in 't nachtlijk duister Onze hoop en liefdehron O, gedenk' dat voor ons'allen God u 't aanschijn gaf, o Maagd Laat uw oog erbarmend vallen Op wie ook uw bijstand vraagt. Schoone ster van 't morgendonker, Meldt gij, dat de heilzon rijst, Wijl voor uw triomlgedonker. Hel en helkroost siddrend ijst. Maged, blijdschap aller herten 'k Buig den schedel voor u neer Ach vertroost ons in de smerten Schenk ons heil en vreugde weer. Niemand werd er ooit gevonden, Dien gij wegzondt onverhoord. Maged vrij van vlek der zonden. Aller zondaars toevluchtsoord. Keerde niemand ooit met smerte, Maged, van voor uwen troon, O, verkrijg ook voor mijn herte Ti oost en heil voor uwen Zoon. Kan. S. Daems. Eigen heerd is goud weerd, zegt het Vlaamsch spreekwoord, en wijl dit gezegde waarheid bevat, dan is het ook zeker voor den werkman, want bijzonder op hem oefent de woning den grootsten invloed uit op zijn stoffelijk en zedelijk leven, 't Is daarom dat de Staat, eene wet stemde volgens dewelke de maatschappijen mild zouden ondersteund worden, die voor doel hadden den werkman eene deftige woning te bezorgen, onder toe zicht van de Algemeene Spaaikas. Hoeveel werklieden zijn er niet die van de voordeelen dei' wet zouden genieten, indien zij het nut kenden van zóo te bouwen, met vermindering op de registratie* en over- schrijvingskosten, zonder lasten te betalen, noch voor deuren noch voor vensters in dien zij begrepen dat zij met iets meer te betalen per jaar, eigenaars worden van hunne woning na eenige jaren. Indien zij wisten dat zij alzoo huu huis kunnen bou wen volgens hun goeddunken, dat zij van den eersten dag dat zij het huis bewonen er gansch meester van zijn, dan zou het getal der werkmanswoningen nog veel rapper aan groeien. Doet toch uw best, werklieden, om zulke woningen te bouwen, gaat bij zulke maat schappijen te rade, die zulks voor u beko men, weest zorgzaam, weest spaarzaam, laat alle dage een druppelken, en na eenige jaren zijt gij uw eigen huisbaas. Gisteren, Donderdag heef! minister Combes een wetsvoorstel neergelegd over de scheiding tucschen Kerk en Staat. Dat ontwerp is verzonden naar de commissie, die beur met de scheiding bezig hield. Indien de Staat nu afbreekt met de Kerk, zal hij dan ook het goed terug geven dat over honderd jaar aan de Kerk ontstolen werd 't Is wel te vreezen van neen, want te oordeelen naar hetgeen men doet met de kloosters, zal er met de Kerk op dezelfde wijze worden te werk ge gaan. De minister van oorlog en is nog altijd niet hersteld van de twee muil peren die hij gekregen heeft vau eenen nationalist M. Syveton. 't Schijnt dat het valsch gebijt dat hij draagt, verschoven is en in zijn sake gestekt. Die heer Syveton is opgeschorst als Kamerheere en zal rechterlijk ver volgd worden. De aftredende Voorzitter der Ver- eenigde Staten, M. Rooseveld, is met eene groote meerderheid herkozen als voorzitter der Amerikaauscbe Repu bliek. Zijn tegenstrever Dr Pasker, heeft hem zelf geluk gewenscht met zijne Herkiezing. Koning Edward is ziek en zal moe ten eene reize doen te zee om te her- ste.len. Hij zal eens de wereld rond varen en hoopt alzoo de gezondheid weder te krijgen. Ziekte en dood en sparen niemand, noch armen, noch rijken, noch konin gen, noch burgers Geheel weinig nieuws van het oor logsveld. Buiten hier of daar eene kleine schermutseling, 't is al stille. De Japoneezen roeren niet in Mand- chourie en de Russen verwachten nieuw volk, vooraleer te durven op- lieuw de Jiponeezen aantasten. Port-Arthur blijft nog altijd voor! omsingeld maar niet ingenomen. De stekkersdraad heeft aan vele dingen in de wereld een ander aanzien gegeven. Gij wilt eens lusschen land en velden wan delen. Halt, niet door; afgesloten met stekkersdraad. In den oorlog ook, speelt de 'stekkers draad eene groote rol, eene veel grootere als men meent. De Boers hebben dat eerst in 't groote toegepast, en vele engelsche peerden en mannen gerochten in den stekkersdraad ver ward en verongelukten. Russen en Japoneezen bezigen ook vee stekkersdraad, en dat is een wreede geesel voor de soldaten. Gij wilt een goed standput in staat van verweer stellen, maar gij hebt daartoe niet veel middels en niet veel tijd. Ehwel, om ringt het met stekkersdraad. Gij wilt rond een fort een fel verweer ma ken, opdat het niet zoo lichte zou kunnen bestormd worden. Ehwel, zet er stekkers draad rondom. Stekkersdraad met geheele hagen, met geheele ranken, tot op eenen afstand, gekruist en dooreen gevlochten, en menig peerd zal daar de dood vinden, en menig soldaat zal daar doodelijke wonden opdoen. Stekkersdraad, 't is wreed ook in den oor log. Maar, als het waar is, men zou wat nieuws moeten zoeken. Een italiaansch kolonel heeft een middel gevonden om, met enkel eenige mannen, den stekkersdraad op kor ten tijd onschadelijk te maken. Over de verbetering van het lot der muzi kanten schrijft de Mu\iker Zeitung het volgende Hoeveel ook over dat onderwerp al ge schreven is, toch zullen er nog heel wat pen nen in beweging gebracht worden, vóór men tot verbetering zal kunnen overgaan. Ieder muziekus faoet zich bewust zijn dat het zijne plicht is mede te werken, door achting voor zijn vak af te dwingen. Maar om dit te bereiken, moet hij zichzelf eerst verheffen tot een hooger peil van beschaving. Het is niet alleen npodig dat hij een zeer bekwaam en handig muziekus zij, maar ook dat hij een uitstekend karakter bezitte en een beschaafd menscli w^zc. Want wat helpen1 alle wetten, wanneer niet ieder voor zich zorgt, dat hem geene onnoodige armoede overkomt, door zijn levenswijze naar zijne inkomsten in te rich ten Hoeveel musicijzijn niet reeds op a5 jarigen leeftijd gehuwd en steken zich op dien schoonsten leeftijd in zorg en nood, want hunne verdiensten zijn zelfs in de grootste orkesten naar verhouding van de eischen welke de levenswijze kost, meest zoo sober, dat een niet gehuwd persoon er ternauwernood mee toekomt, dus veel te gering voor iemand met een huishou den. Hoe men er toe komen kan te huwen, zonder eene vaste, goedbezoldigde betrek king, is voor ieder weldenkend man een raadsel. En dan komt de nood en ellende en het berouw voor den overijlden stap Een muzikus moet in den regel niet vóór zijn 3oe jaar huwen en dan nog alleen wanneer hij een voldoend inkomen verdient,want zonder dat zal ieder de ellende ondervinden van een huishouden te moeten bestrijden zonder de noodige middelen te bezitten. Zoo'n huwe lijk is dan de verwo^sóng van zijné kunste naars-loopbaan, WiCit in zijne gedachten speelt slechts één th^ma, één motief geld verdienen zonder meer. Voor studie, wat den ongehuwden muzikus mogelijk is, daar van is bij den armoede lijdenden muzikus geen sprake meer. »- M. Heyninckx, opperbouwmeester der Burgerlijke gebouwrn, en de bouwmeester Maquet zullen op 18 November overgaan tot de aanbesteding der werken van veran dering aan het konmgs paleis. De werken zuller in 21 maanden moeten voltooid zijn. De ondernemer zal eene waarborg moeten storten van 25o,ooo fr. Eene premie van 5o,ooo wordt gegeven als het werk in 18 maanden voltooid is. Van den i tot den n, onzeker, twijfelach tig voor het westen van Europa. Van ii tot 19,slecht tijdstip,slecht weder. Ergste dagen 11, 12, 14- '6 en 15. p)en en td, vuil weder ever West-Europa. Van 20 tot 27 Verlaging der temperatuur ten noorden, op de Engelsche eilanden in Scandinavië. Van den 27 tot 3o Voortdurende ver laging. Hevige westerwinden over Noord Frankrijk, de Nederlanden en Duitschland. Storm op de Noordzee, over Noorwegen en Denemarken. der treinen is hegunnen donderdag. Het be stuur der spoorwegen heeft daartoe een nieuw stelsel aangenomen, welk in Duitsch land "ebruikt wordt. Het nieuw stelsel, gelijk nie^ v.'gt, met hooge of met leege drukking, en men kan min of meer hitte geven. In Duitschland heeft de nieuwe ma- niere van verwarming de beste uitslagen gegeven. Honderd en drij-en vijftig treins zullen, om te beginnen, met dit stelsel verwarmd worden, en wel op de lijnen naar Luxem burg; Brussel-Luik, Brussel-Antwerpen, Brussel-Oostende. Opj de andere lijnen zal men nog voort verwarmen met bussen. Wanneer krijgen we die verwarming op de Vlaanders De Senaat is Dinsdag bijeengekomen en heeft, na goedkeuring der kiezingen, den heer graaf de Merode tot Voorzitter her kozen. De Volksvertegenwoordigers zetelden ook, eerst onder Voorzitterschap van M. Tack van Kortrijk, en later werd de heer Schollaert als Voorzitter herkozen. Aan de dagorde komen eerst de wet op de onzedelijke liederen en de echtscheidingen, daarna de zondagrust. Dan zullen volgen de hoppe en andere ontwerpen. Er is werk genoeg. Laat ons hopen dat de Kamerheeren veel en nuttig werk zullen verrichten en dat er weinig tijd zal verspeeld worden aan alle nutteloos gezaag vaD de socialisten en tijd verliezend gevraag van de liberalen.. De gemeenteraad onzer stad vergadert morgen ten 5 ure, ter bespreking van het volgende dagorde 1 Mededeelingen. 2. Stadsgelden. Neerleggen der begroo ting voor 1905. 3. Keukenklasse der Mariaschool: Rekening 1903-1904; begrooting 1904-1905. 4. Godshuizen: Verslag over verkoop van goederen. Morgen ZoDdag avond, ten 7 ure, jaar- lijksch feestmaal der Katholieke Wacht. Sarlootje I Sarlootje Doet gij dan uw beste om iemand plezier te doen en ge krijgt voor «dank u» op iedere kake alzoo een muilpere, waarbij die van Cromhez te Nieuwpoort nog maar een laai- ken en was. Wij hebben de verleden weke verteld hoe 't Week blad nen artikel schreef yan eene heele bladzijde, en dien artikel de steê rond uitdeelde. Dat dien artikel juist niet al te slim en was, en hebben wij niet betwist, dat hij nog dommer kon zijn en zeggen wij ook niet, maar toch daarvoor zulke rammelinge krij gen, 't is te wreed M. Valcke schrijft eerst een briefken om te zeggen dat hij Sareis bemerkingen niet en aanveerd en dat hij besloten is vreemd te blijven aar/ alle politiek, die zoude kunnen .ontstaan nopens de gazkwestie. dien brief ook naar 't en 't Pbogkès, om te zeg- ert tegen den artikel van En 't Progrès schrijft M. Valcke's brief onder «kiesnieuws», maar voegt er toch bij: dat 't Week blad uitgegeven is door M. Sar- loo-Deweerdt, onder zijne verantwoordelijk heid, dat wil zeggen, voor die «fransch# verstaat, dat de liberalen Yan Sareis artikels ook niet en moeten weten, want geheel waar. schijnlijk spreekt het Pbogbès namens da Liberale Associatie. Is twee I Doet gij dan uw beste om iemand in nestea te helpen, en tot belooning krijgt ge stank voor dank. Maar 't schoonste van al, 't is dat het Week blad M. Valcke gelijk geeft. Zal 't Progrès ook gelijk hebben van 't Week blad te verloochenen 't Woord is aan Sarloo Deze zaak, die te Ingelmunster en in de omlig gende gemeenten zulke groote opschudding ver wekt heeft, werd Woensdag voor de boetstraf felijke rechtbank van Kortrijk opgeroepen on der eenen grooten toeloop van volk. De betichte, Angèle Pillyser, een meisje met een arm, gansch in het zwart gekleed, was zeer ontroed. Het slachtoffer, Victor Catulle, 23 jaar oud was over eenige jaren met de betichte in kennis' geweest en was zelfs op het punt met haar in den echt te treden, maar haren ongelukkige toestand vernemende, verliet hjj haar en maakte kennis met hare zuster Liza, van denzelden ouderdom. Deze bleef met hem omtrent een jaar in betrek king en kwam Daar Ingelmunster wonen.Onder- tusschen maakte GatuLe kennis met een meisje van onderwege Heule. Liza Pillyser, die in gezegenden toestand ver keerde, werd door haren ontrouwen minnaar verlaten en deze begon met haar den spot te drijven. Dit kwam aan de oor van de betichte Angèle, die, niet wetende in welken toestand hare zuster verkeerde, oen brief schreef naar Catulle om te vragen wat er tusschen ham en hare zuster was. Daarop antwoorda hy dat hfj met haar niet meer was en met eene andere ging trouwen. Angèle, daarover verbitterd, ging Catulle naar do herberg Café de la station, bewoond door Vanderhaeghe, vinden en riep hsm buiten. Dit ge beurde 25 Juli. Catulle ging met haar mede tot aan de statie,alwaar hij haar wilde mishandelen daarop haalde zij een revolver uit den zak en loste oen schot. Catulle, den revolver ziende, draaide zich om en de kogel drong langs achter in zijn hoofd. Eenige dagen nadien werd de kogel uitgehaald. De operatie gelukte zeer goed, maar den 4 Au- gusti gaf hij den geest. Toen Catulle door het schot getroffen was,was hij terug de herberg Vanderhaeghe binnen ge vlucht en liep naar de koer, alwaar hjj eenige minuten verbLefdan kwam hjj terug in de herberg en door de bloedvlekken bestatigde men dat hij gewond was. Intusscheu had een trein wachter, M. Demeyere, Angèle den revolver afgenomen. De wonde van Catulle was niet doodelijk en na zijn overlijden kwamen zonderlinge geruch ten in omloop. Na den aanslag had de betichte de vlucht genomen, doch zij kwam zieh den 6 Au- gusti gevangen geven. De eerste getuige, de onderzoeksrechter M. Pringiers, legt in hst kort de feiten uit, er bij voegend;) dat Angèle hem verklaard heeft niet naar Catulle geschoten te hebben om hem te dooden, maar enkel om hem te bedreigen, om dat hfj haar poogde te mishandelen, maar dat hij, ziende dat zij haren revolver uithaalde, zich omkeerde en dat hij door deze bewegit g getrof fen word.» De betichte beweert, aangezien haren ongelukkigen toestand, altijd een revolver te dragen, en nog onlangs toen zij hem in een her berg toonde, viel er een kardoes uit, die later teruggevonden werd. Voor deze zaak waren 9 getuigen gedagvaard, waaronder de wetsdoktoor M. Peel. V erdediger M. Deconinck en voor de burgelijke partij M. Depoortere der balie van Brugge. Gezien de omstandigheden waarin de aanslag gepleegd werd, vroeg het openbaar ministerie, na den onderzoeksrechter gehoord te hebben, dat de zaak met gesloten deuren zou voortgezet worden, hetgeen door de rechtbank toegestaan werd. M. Depoortere, na eene laDge pleidooi, vroeg 10,030 fr. schadevergoeding. De zitting werd ten 11/2 ure geheven, en de uitspraak zal maandag toekomend plaats hebben. Z. H. de bisschop van Brugge, heeft benoemd: Almoezenier van het gevang van Brugge, de S. H. Louvrier, onderpastor te Westoutre. Onderpastor te Pitthem, de E. H. Soetaert, lincenciaat in godsgeleerdheid bij de Hooge- school van Leuven. Onderpastor te Westoutre, de E. H. De Sagher gewezen coadjutor te Desselghem. m m m m —*£*>-• m

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1904 | | pagina 1