D S T 1 EN OMMELANDS Op Zaterdag 15" April 1905, 5 centimen 't blad. 40sle jaar. Talmerk 2051 Eerste Communie De Zondagrust en de Herbergen ROND DE WERELD Vrank rijk Oorlog Het geluw gevaar Op reize Spc STADSNIEUWS Gemeenteraad Liberale gazetten Twee en zijn maar éen Voordracht Verhaeghe Rakelandt Nieuwe postzegels Cigaar als kenmerk van den menseh De kropziekte en het geld Nieuw snelschrift VAN ALLES WAT )e Tentoonstelling van Luik Nuttige middeltjes TELEFOON 52 Te trekken bij den Uitgever y Tk 36, in de Boterstrate, te Y-peren bij 's land boodschap tee sen ofte posttegen 3 frank s jaars. t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en *s Zaterdags na w de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon huiien Belgenland. Het hlad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. /lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, 1k £6, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen 2al De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen't blad is't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd, leder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken, jgj De Keeren van de Aüence Havas. .'e Brussel, Tij34, in de Zilver- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma- kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- w Westvlaanderen wonen. Gedenk, o Kind, den dag van heden, Hoe gij, geroepen van den Heer. Aan Tafel zat, omringd van Engelen, Den eersten keer Pin nutten mocht het Brood des Levens Dat uit den Hemel daalde neer. En 't Heilig Bloed van Jesus drinken. Den eersten keer En 'lijk de Apostel van de liefde. Aan 't Hart,oneindig zoet en teer Van Jesus leunen mocht en rusten Den eersten keer En, biddend voor uw dierbare Ouders, Met Jesus spreken weg en weer, Daar Hij in u, en gij in Hem waart Den eersten keer O neen, mijn Kind, dien dag van zegen, Vergeet dien dag toch nimmermeer. Dat Jesus, als gij sterft, u vinde Lijk d'eersten keer Men is bezig in de Kamer van Volksver tegenwoordigers eene wet te bespreken over de Zondagrust. Volgens die wet zouden de werkgevers en nijverheidsbazen voortaan hun werkvolk den Zondag niet meer mogen doen werken,tenzij in geval van dringenden nooddoor de wet of koninklijk besluit erkend. Wij keuren ten volle dit wetsvoorstel goed, en aanzien het als armen praat, dat zulk voorstel tegen de grondwet zou strijden, zooals de zoogezeide liberalen het zouden willen doen gelooven. Het is ons doel niet die wet breedvoerig te bespreken of te verdedigen zeggen wij alleenlijk ter loops dat i° Die wet aan het lichaam de noodige rust zal geven, om zijne krachten te herstel len, na eene weke lang zwoegens. 2° Die wet zal aan den huisvaderten minste eenen dag verschaffen, op welken hij zal kunnen van zijn familieleven genietenden voldoening vinden bij zijne vrome en hin ders terwijl in de weke, maar al te dikwijls zijne kinders nog te bedde liggen, Ms hij 's morgens naar het werk gaat, en 's avonds reeds slapen, als hij terug keert. 3® Die wet zal den werkman toelaten, wat hooger te peizen, dan zijn dagelijksch werk, en zijn gedacht tot God te verheffenbegin en einde van alles. Die wet zal den zwoeger toelaten den Zondag zijn alaam te laten rusten, om zijne ff el te verkwikken door het kwijten zijner christelijke plichten, die hem later dc eeuwige en opperste rust zullen verschaften. Ja, die wet is schoon en edel in hare strekking en God gave, dat zij de heilzame vruchten afwierpe, die de wetgevers ervan verwachten. Wij wenschen ook, dat zij aan ooveel werklieden mogelijk toegepast worde, aan koophandelsbedienden, zoowel als aan -nijverheidswerklieden. Wij durven hopen, dat de uitvoerende macht zoo streng mogelijk zal zijn, om maar die uitsonderingen toe te staan, die volstrekt noodzakelijk ffjn. Maar waarom zouden wij het verduiken Wij vreezen, dat die wet zoo heilzaam niet zal zijn voor het werkvolk, als velen het schijnen te denken Waarom zouden wij het verzwijgen Wij vreezen, dat die heilzame rust des lichaams. die verkwikking van den familiegeest, die opbeuring van het geestelijk leven veel schoo ner op het papier zullen neergeschreven staan, dan zij in werkelijkheid zullen "voorkomen De poorten der fabrieken en werkhuizen zullen den Zondag gesloten blijven maar 200.000 Herbergen 'zullen hunne deuren wagenwijd open zetten, om het volk te ontvangen, dat den Zondag naar het werk niet gaat. De kerken zullen hunne deuren openstel len, maar de nijverbeidswerklieden zijn igrootendeels voor den godsdienst .verloren, ■door de slechte lesingen, het sondagwerk het alcoolismus, en het socialismus. Wat is ons besluit Dat de zondagsrust niet moet gestemd worden In het geheel nietzij moest reeds over 20, 3o jaar ingebracht zijn geweest de zaken zouden dan zoo slecht niet gestaan hebben als nu. Maar het is beter laat dan nooit nog kan er uit die wet veel goed getrokken worden.Doch de eerste voorwaar de, opdat die wet de goede uitwerksels zoude kunnen te wege brengen, welke men er van verwacht, is dat men met verdubbelde krach ten overal het alcoolismus bevechte en dat men van stonden aan strenge maatregels neme Tegen de Herbergen. Ons oorbeeld ware, dat de wet volstrekt verbiede nog nieuwe herbergen te openen en dat zij bevole, dat deze, die door sterfge val of verhuizing of gelijk op welke wijze gesloten worden, zouden moeten gesloten blijven. Wij hebben lang genoeg de schande van Europa uitgemaakt, met ééne herberg voor 37 inwoners, de kinders in de wieg medebe- grepen. Maar vermits zulks voor het oogenblik onmogelijk schijnt, vragen wij ten dringend ste, dat het wetsontwerp van de Kamerafdee- ling, die met het vraagstuk der herbergen bezig is, in dese s^ing nog sou gestemd worden. Dit wetsontwerp is geschoeid op gemeen teverordeningen, die reeds in 5g plaatsen bestaan, ten meeste deele in West Vlaande ren. De Brugsche Onthoudersbond.mel zijne aangeslotene bonden, heeft grootelijks medegewerkt om die reglementen in veel steden en gemeenten in te voeren. Dit wetsontwerp stelt eene openingstaks voor, door den eigenaar te betalen, taks die beloopt tot driemaal het bedrag van het inkomen des huizes, of het vijfdubbel van het vergunningsrecht. De schenkplaats zal ten minste 25 vier kante meters oppervlakte moeten beslaan. Eene tweede plaats van ten minste 12 vierkante meters zal voor het huisgezin moeten voorbehouden worden, opdat de kinders al die schoone dingen niet zouden moeten hooren en zien, die maar al te dik wijls in de herbergen omgaan. Er zal ook eene achterplaats moeten zijn, die ten minste het 5e deel uitgestrektheid hebbe van den bebouwden grond. Onthoudersblad. De fransche kamer is nog alsaan bezig met de wet over de scheiding van Kerk en Staat. De eerste artikels der wet zijn alreeds gestemd. Artikel 2, die allen godsdienst loochent, werd met met een honderdtal stemmen meerderheid aangenomen. Een oogenblik later wordt door een kamer heer eene wijziging voorgesteld die toelaat hulpgelden te verleenen voor de vergoeding van de almoeseniers der scholen, gasthuizen en gevangenissen. Spijts de ministers werd deze wijziging aangenomen met 287 stemmen tegen 281. Weinig merkwaardig nieuws uit het Oosten. Is het de gewone kalmte vóór het naderend ongeweerte? 't Is wel mogelijk. Er werd uit de hollandsche bezittingen getelegraphieert dat een zeeslag aan den gang is tusschen de Russische en Japoneesche vloot, maar dat nieuws en is nog niet bevestigd. Sprekende van den oorlog, wordt er nog al eens gezeid dat de overwinning der Japo- neezen een gevaar kan zijn voor Europa. Zonder daaraan te veel belang te echten, willen wij voor de lezers van '7 Nieuwsblad :h eens eenige der reden aanhalen, waarom de Japoneezen als een gevaar worden be schouwd. Er bestaat mogelijkheid dat Japan zich aan het hoofd stelt van de honderden millioen Mongolen, en den invloed der Europeesche morgendheden te niet zou doen. En zelfs zou er dan groote kans bestaan dat alle boedhisme en Shintoisme en zelfs de Mahomedanen elkaar de hand zouden reiken. Het is geen hersenschim. Zoo lezen wij in een brief uit Tokio, afgezonden den 18 Januari van dit jaar, dat de Japansche regeering met al haar schijnver- draagzaamheid (want echte bestaat er daar niet) wel Boedhistische en Shintoistische priesters bij het leger te velde heelt toege laten, maar het meegaan van katholieke priesters, hoe dringend ook verzocht, nog steeds weigerde toe te staan. In Japan zeifis het voorgekomen, dat een deel eener christen-gemeente van het geloof afstand deed,omdat de missionaris geestelijke hulp verleende aan Russische krijgsgevan genen, katholieke Polen. En in geheel het afgeloopen jaar is het getal katholieken in Japan, niettegenstaande de werkzaamheid van meer dan 400 mission narissen,met slechts711 geloovigen gestegen. In een Japanner is de dweepende vaderlandsche ijdelheid de sterkste van alle gevoelens. Volgens een bericht uit Nioetsjwang vieren de Chineezen de bezetting van Moekden door de Japanners met vuurwerk en lichtstoeten. In de volle straten hangen transparanten en banieren, waarop Chineezen en J apanners staan die elkaar de hand reiken Koning Edward en Keizer Willem zijn nog altijd op reize in de Middellandsche zee en daarrond, Onze koning Leopold is ook volgens zijne gewoonte een toertje gaan doen in't Zuiden, en gelijk zijne machtige stielgenoten heeft hij ongetwijfeld nog eens 't een of 't ander doel die voor de belang zal zijn. Belgische nijverheid van anje Zaterdag morgend, rond 7 ure, liep het gerucht in de hoofdstad Madrid, dat eene groote ramp was voorgevallen. Een reus achtige watervergaarbak, dien men bezig was met maken, was ingestort, honderden werklieden onder zijne puinen begravende. Op het vernemen van het vreeselijk ge rucht, door deze instorting veroorzaakt, verschrikten de inwoners der stad zoo hevig, dat iedereen op straat liep, om te vernemen wat er mocht gebeurt zijn. Wanneer men de ijselijke waarheid wist, snelde het volk naar den ingestorten vergaarbak. Men denkt dat er wel 400 slachtoffers zouden kunnen zijn. De minister van oorlog begaf zich ter plaats van de ramp en gal aan de gendarmen bevel de eerste hulp te bren gen. De troepen kwamen weldra aan,gevolgd door den gouverneur van Madrid, de prins van Asturiën en kolonel Castejon, vertegen woordiger des konings. Het Roode-Kruis was eveneens spoedig daar, benevens de leerlingen der mijnschool,die aan de reddings werken hielpen. Het is onmogelijk de wanhoop te beschrij ven van dezen, die een vader, broeders, zonen hadden/gebezigd aan de werken. De smert maakte de vrouwen woedend. De mannen weenden, rukten zich in hunne onmacht de haren uit. Deze welke toesnel den om hulp te bieden aan de slachtoffers, waren zoo talrijk en gejaagd, dat het nood zakelijk was een zeer strengen ordedienst in te richten. De vrouwen in talrijke groepen, dragende zwarte vlaggen, doortrokken de straten om de handelaars tot sluiten te dwingen en daarna begaven zij zich voor het paleis van het voorzitterschap van den raad, Heden Zaterdag ten 5 ure openbarezitting. Men zal de volgende zaken bespreken Grondverkoop in de Waterkasteelstraat en de Klaverstraat. 2. Toelating om nopens stadsgronden in processe te gaan. 3 Rekening van 1904 voorde Muziekschool Nijverheidschool Bewaarscholen Keukenschool Middelbare school. 8. Afschaffing van den vervoerdienst tusschen Merckem en Yper en Clercken-Yper. 9. Godshuizen grondverkooping. 10. Disch verpachting van goed. verwisseling van goed. 12. St-Jacobs rekening van 1904. 13. Wegenis: afstand aan den Staat van de Gapronstraat. De Journal d'Ypres, in zijn laatste nummer, zegt dat hij op de zagerijen van 't Progrès nopens de gaze niet meer en antwoordt, omdat iedereen daarvan zijn goeste heeft. 't Progrès zelve schijnt er moê van en niet meer wetende van wat hout pijlen maken, begint het nu de Ypersche priesters te bezwadderen, twee priesters namelijk, waar van de eene om ziekelijkheid voor een tijdeken de stad heeft verlaten. Hoort hoe 't gazettje zijn galle tegen de priesters uitspuwt Men vertelt ons dat er over een veertien dagen in de sacristie een onzer groote kerken een veldslag geleverd werd in regel tusschen kerkemannen, een groote en een kleine, t Was de moeite weerd vuistslagen in 't aangezicht, blauwe oogen, bloeden uit den neuze... enz. De zedeles van de historie, 't is dat een van dc twee strijders, deze die zoo mildelijk vuistslagen uitdeelde, verplicht is geweest zijn schuitje van kante te steken. Al te groote aandoening waarschijnlijk 't Is oprecht stichtend 1 Hetgeen dat ongetwffi{»jd nog stichtender ware, 't zou zijn van 'a"ie"Treden hunnen name te noemen. Maar ze zijn reeds klaar genoeg aangeduid. En we zijn Overtuigd dat er palen zijn aan alles, zelfs ^an de verdraagzaamheid der priesters 1 Een priester bijzonderlijk heeft zijn naam faam noodig en 't hangt niet altijd van zijne goedheid en verdraagzaamheid af zijne eere te laten schenden, 't Ware een goê lesse, deed men die beschimpers van de priesters eens gevoelen dat men wel verdraagzaam kan zijn zonder daarom al te goedzakkig te willen worden Als er sprake is van katholieken en priesters aan te randen, Progrès en Weekblad zijn gauw t akkoord, al is 't dat ze anders juist geen groote vrienden en zijn. Bezoedelt het fransch blad de eere der priesters, zijn vlaamsche vriend en spaart ze ook niet en de katholieke gemeenteraads- heeren deelen er ook in mee. En 't Week blad doet het op een maniere, die een oprechte schande is voor een gazette, al ware het zelf het persoonlijk blad van M. Deweerdt zooals het Progrès zegt. Men vraagt zelfs als 't parket niets te zien en heeft in de vuiligheid door het blad van M. Deweerdt uitgekraamd, en indien het openbaar ministerie werkeloos blijft als onze medeburgers zelve het recht niet en hebben daaraan een einde te stellen. Er zijn palen aan alles, en 't en is niet genoeg dat een blad door zijn eigene partij verloochend wordt 't geen eene eere en een voordcel is voor die partij, opdat men zijnen doodstrijd late verlengen bij middel van geneesmiddelen die een bedorven en bedervenden geest alleen kan uitvinden. Ongetwijfeld verstandige en eerlijke Heden uit alle partijen verachten zulke laagheden en hunnen schrijver, maar zulk blad kan in de huisgezinnen dringen en daar zijn ver- derfelijken invloed doen voelen. Opstellers en opstokers van 't Weekblad worden met den vinger gewezen zij be- hooren aan den schandpaal genageld te worden En onderüisschen valt de schande op den uitgever zelf, al is 't dat hij plechtig aan 't hoofd van zijn blad verkondigt dat hij geene ongeteekende artikels overneemt. Gisteren Donderdag heeft M. Verhaeghe zijne reeks voordrachten geëindigd met eene bespreking van den Koopman van Venetië van Shakespeare. Die voordracht heeftop meesterlijke wijze eens te meer het eigenaardig talent van den gevierden redenaar doen uitschijnen. M. Verhaeghe geeft niet alleen een juist gedacht van de scheppingen van den grooten engelschen schrijver, maar snedige gezegden, fijne opmerkingen, doorweven om zeggens geheel zijne ontleding en maken ze zooveel te aangenamer. Wij verhopen M. Verhaeghe hier te Yper weer te zien en hem de gelegenheid te geven om door een talrijker publiek zijn onbetwist baar talent te laten waardeeren. De nieuwe uitgave van het beroemd werk van E. H. Huys geniet ten allen kante den grootsten bijval, dank grootendeels de prach tige teekeningen van Mher Baron de Vinck en van Jonkvrouw de Hem. De Metropole van Antwerpen geeft er in een boeiend artikel een merkweerdige studie over die we in volgend nummer voor de lezers van 't Nieuwsblad zullen vertalen. Bakelandt, 724 bi. groot 8°, op zwaar getint papier, en kost maar 3 fr. en is te verkrijgen bij den uitgever, tc Yper, in de Boterstraat, 36, en bij alle boekhandelaars. portret sturen aan het bureel van den exploitatiedienst der tentoonstelling. De algemeene inkomprijs is 1 fr. Het is den 1 Mei dat de reeks nieuwe postzegels, uitgegeven ter gelegenheid van de 75e verjaring onzer Nationale Onafhanke lijkheid, zullen te koop zijn. In de werk huizen van Mechelen, werkt men onafge broken aan de verveerdiging van zegels, van 10, 25 en 35 centiemen, die de eerste zullen uitgegeven worden. De nieuwe postzegel van 10 centiemen zal tegen den 1 Juni verschijnen men hoopt tegen dien datum, 45 miljoen timbers gedrukt te hebben. Eene geïllusteerde postkaart met de portretten van Leopold I en Leopold II zal tegen den 21 Juli in omloop gebracht worden. De oogen zijn de spiegel, zegt het spreek woord. Een Franschman meent dat hetzelfde moet gezegd worden van de cigaar. Hij beweert namelijk de baatzuchtigen rooken tot het laatste eindje op de verstrooiden steken wel tien keeren aan de vrijgevigen doen den eenen of den anderen trek en werpen de cigaar weg de gruwzamen verpletteren ze woedend tusschen de tanden; de zachtmoedigen bereiden haar een rozen bed op hunne lippen de ongeduldigen schudden eiken oogenblik de asch af de droevigen laten het vuur uitgaan de gekken rooken zeer veel, de verstandigen rooken zeer weinig. Onze lezers zijn dus verwittigd. Dokter Park, van New York, heeft het getal microben van de kropziekte, die op de verschillende soorten van geld leven, geteld* en heeft de volgende cijfers gevonden op de sollen, >6 op de franken, 40 op de bankbiljetten die zoo omtrent proper zijn, i.25o, op de bevuilde bankbiljetten, van 70 tot 75 duizend, 't Is dus zeer gevaarlijk veel bankbiljetten te bezitten, en wij raden onze lezers aan zich te mistrouwen... en ze aan goede werken uit te geven. In de kamer worden dagelijks proevne- mingen gedaan met een nieuw toestel van snelschrijverij, toestel dat geroepen schijnt de toekomst, de met de hand werkende snelschrijvers te verrangen. De kwestor, M, van Limburg Stirum, is het toestel te Parijs gaan halen en doet zich, na afloop van elke zitting, de opgenomen redevoeringen over leggen. Redenaars als MM. Renkin en Vandevelde, wien men de derwijze opgenomen reden onderwierp, spraken hunne voldoening hierover uit. Er is, voorhands geen spraak van den snelschrijversdiens af te schaffen het toestel zou enkel dienen tot controolmiddel. Men Senaat. Hier werkt, veel te Met koortsigen iever wordt er thans in de tentoonstelling van Luik gewerktmen is er volop bezig met de laatste hand te leggen aan de hallen.de paviljoenen en de hovingen. Naar algemeen verlangen zal men reeds den 23 April, Paschenzondag, de tentoon stelling mogen bezoeken. De hallen zullen gansch voltooid, en de hoven zullen in vollen bloei zijnhet meerendeel der aantrekkelijkheden zal het volk kunnen bezichtigen. Prins en Prinses Albrecht zullen op 27 April de tentoonstelling bezoeken en Koning Leopold II op 11 Mei aanstaande De prijs der abonnementen voor gansch den duur der tentoonstelling is bepaald als volgt gewone, 20 frank aktiehouders, 15 frank; krijgslieden met hunne vrouwen en kinderen, 10 frank kinderen onder de i5 jaren, 10 frank. Abonnementen voor zon- en feestdagen volwassenen 10 frank kinderen onder de i5 jaar en kindermeiden 5 frank zelfde prijzen voor abonnementen voor dins-, donder- en vrijdagen. Men moet den prijst van het abonnement, een neemt er ook proeven mee in den 't eene juffer die met 't toestel dit blijkbaar zonder zich al te vermoeien, want zij verricht alleen het werk van acht snelschrijvers. Zijt gij onderhevig aan hoofdpijn l Neem kamferpoeder, legt er een snuifje in een weinig neteldoek, steekt het langs beide kanten in uwe ooren en gij zult welhaast betering gevoelen. Hebt gij pijn in uwe lenden Welnu, de hevigste pijn verdwijnt, zoo men in de oor langs den zieken kant een stukje, gewatteerd katoen steekt, welke met twee of drie droppels chloroforme is bevochtigd. Dat geeft hitte, welke men echter wel verdragen kan. Voor het bloeden uit den neus, dopt eene handsvol pluk in netelsap, en houdt het sterk tegen de neusgaten. Het middel is onfeilbaar. De vijten, die zoo schrikkelijk doen lijden, verdwijnen in min dan drie dagen, zoo men een zeer witten ajuin neemt, hem brandt op de stoof, in twee stukken snijdt en er de vijt mede omringt. Doet zulks tweemaal daags. Wilt gij in min dan eene week met den brand gedaan hebben Legt er driemaal daags een stuk ongezouten spek op. Om de ekster oogen, die ons zoo dikwijls kwellen, te vernietigen, neme men eenige kleine witte ajuinen die in den azijn hebben gelegen, legt ze op de eksteroog, met een katoenen bindsel, verfrischt ze alle avonden, In weinige dagen zult gij er gemakkelijk de verweerdheid af kunnen doen. Zoo zij terug komt, gij herbegint, het is toch gemakkelijk >.n zoo goedkoop. LAD VAN YPER is en 9 9

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1905 | | pagina 1