U i i EN OMMELANDS, II i is n rond de wereld van" alles wat Op Zaterdag T September 1905. 5 centimen 't biad. 40ste jaar. Talmerk 2070 De Vrouwen en bunnen invloed Rusland en Japonië Vrede President Roosevelt Vredevoorwaarden Vrank rijk Een nieuwe krach De Zoneklips van Woensdag De diefstal in het Comptoir d'Escompte te Parijs Wanneer (rouwt men Violen Ouderdomspensioenen Wettelijke besluiten ia wa&sm TELEFOON 52 Te trekken bij den Uitgever, T* 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschapje zen ofte post, tegen 3 frank jaars. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min teirekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk 36, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsen en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.t5 de reke binnen 't blad is 'i 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Keeren van de Agence Havas. Ie Brussel, Tk 34, in de Zilver- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. Het is alweer de vrouw die het gedaan heeft, hoor ik menigeen zeggen als ze mijn opschrift lezen. Die vrouwen die vrouwen die vrouwen die hebben het toch erg te verduren. Wel lezers, dat bestaat, maar als wij weten dat men meestal scherst met hetgene wat ons lief is, dan hebben wij dadelijk op de ge keerde bladzijde liefde en scherst Dat de vrouwen van natuurwege nieuws gierig zijn, kan gezegd worden zonder hen te kwetsen; immers, dat werd zoo dikwijls reeds herhaald, dat wij er aan gewoon zijn geworden Die nieuwsgierigheid gaat tot het uiterste bij velen, wanneer het er op aankomt te we ten wat de mannen over hen zeggen of den ken. Welnu die weetzucht zal voldaan worden door de lezing van het hieronder staande. De groote engelsche Salisbury geeft als volgt zijne gedachten over de vrouw De invloed der vrouw op het gansche leven is buitengewoon groot, en als wij de geschiedenis open slaan, doen wij weldra de overtuiging op dat de vrouwen zeer dikwijls met groot gewicht op de gebeurtenissen dei- wereld hebben gewerkt. Wij kunnen den hoogmoed van ons, hoog moedige zonen van Adam, niet met dien der vrouwen vergelijken. Zijn zij niet inderdaad de bewaarsters der zeden, der godsvrucht, der kinderlijke liefde? Wie niet een monster is, bezit deze liefde in zijn hert. Is dat niet het bewijs der moederlijke macht Indien de vrouw waardiglijk hare zending volbrengt door raad en voorbeeld aan haren echtgenoot en hare kinderen, trekt zij over hen talrijke zegeningen. Kent gij een beter onderwijs, eene krachtigere bescherming dan eene vrouw die hare kinderen de gevaren der wereld voorspiegelt Indien de vrouwen mijne meening vroegen om te weten in welke houding zij hun portret moesten laten maken, dan zou ik hun zeg gen daar is geen s'chooner houding dan die eener moeder, het tafereel der bedorven we- reld voor de kinders oogen houdende En indien de jonge dochters mij dezelfde vraag stelden, hewel ziehier mijn antwoord Tot op den dag dat gij den huwelijks sluier of den maagdensluier zult aannemen laat uw portret maken als deftige jonge dochter, met de witte lelie in de hand. Indien de moeder slechts bekommerd is met concerten, bals, comedies en romancen, de zorg harer familie aan vreemden overlaat, zal het niet te verwonderen zijn dat de jeugd der zonen ontaard wordt en dat de zusters het voorbeeld hunner broeders volgen. De moeders zijn huisvrouwen en bijgevolg moet het huis hunne gewone verblijfplaats zijn. 't Is daar dat zij over de opvoeding en het onderwijs hunner kinderen moeten waken en hun iederen avond vragen «Wat heeft de meester u heden geleerd Aldus is het volstrekt noodzakelijk heden daags de grootste zorg te besteden aan de huiselijke opvoeding dit moet de grootste bezorgheid zijn der moeders. En ik ben overtuigd dat al de netten, om de jeugd te vangen, zullen scheuren voor de oogen en de wakende liefde der moeders. Ziedaar de strenge woorden van een wijs man. Weinig onzer eerbare lezeressen, die zon der twijfel met buitengewone belangstelling deze regels hebben doorlezen, zullen eene mea culpa hebben uitgesproken; 't is ook zeer lastig zich plichtig te erkennen. Daaren boven vinden wij nog vele brave huismoe ders, die hunne taak tamelijk wel verstaan. Zij zullen eene aanmoediging gevonden hebben in de woorden van den grooten Salisbury, en door dit artikel bezitten zij nu de overtuiging dat wij eerder den naam van vrouwenminnaar in plaats van vrouwen- vredevoorwaarden en binnen eenige dagen zal het vredeverdrag door beide Yarfijen onderteekend z:jn. De tijding van het eindigen van dezen wreden oorlog is niet alleen in Rusland en Japonië, maar in gansch de beschaafde wereld met levendige vreugde vernomen geweest. De Russen wilden van geene oor- ogschatting, noch afstand van Sakha ine weten, en op het oogenblik zelve lat ze meenden dal hunne weigering eene afbreuk der onderhandelingen zon hebben, kregen zij voldoening. Men weet nog niet juist welke ge heime invl. ed er in 't v. erk is geweest, ma> r een dingen is zeker, 't is dal President R losevelt er een handje toegestoken beeft en de Mikado van Japonië uit rnenschlievendheid loegc- ven heeft orndat er geene verdere rnenscbeiislachterij zou plaats hebben. hater verdienen. De Postrijder. ISBEN. Dinsdag zijn de gevolmachtigden der beide landen te Portsmouth vergaderd overeengekomen over de liet ee ste telegram van gelukwen- sching aan President Roosevelt is ge zonden door Koning Edward VII. President Loubet en Keizer Willem hebben insgelijks hunne lofbeluigen per telegram opgestuurd. I)e Japoneezen hebben toegegeven op al de betwiste punten Zij eischen geene oor logschatting meer en stellen zich tevreden met de zuidelijke helft van Sakhaline, zon der eenige betaling vanwege Rusland te vragen voor de noorderlijke helft. Zooals men weet, hadden zij er reeds in toegestemd, de russische oorlogschepen die in de omzijdige havens aan de ketting liggen, niet te eischen en geene beperking te stellen aan de russische zeemacht in het verre Oosten. De vredevoorwaarden zijn dus de vol gende Erkenning door Rusland van het Japo neesch gezag over Corea. Erkenning der onschendbaarheid van Mandchourië, 't is te zeggen, teruggave van die streek aan China. Gelijktijdige ontruiming van Mandchourië door de russische en japoneesche troepen. Afstand aan Japonië van Port Arthur, Dalny, do Blondes en Elliotteilanden en van het schiereiland van Liao-Tung, 't is te zeggen van de pacht van 99 jaar, welke Rusland daarover van China bekomen had Teruggave aan China van den Oost-Chi neeschen spoorweg en vau den Transmand chourischen spoorweg van Port Arthur-Dal ny Niuchwang naar Kharbin. Recht op de visscherij voor de Japoneezen in het russisch kustwater ten noorden van Vladivostock tot Kamtchatka. Afstand aan Japonië van de zuidelijke helft van het eiland Sakhaline. De Parijzer handelsbeurs is door een nieuwe krach getroffen, nogmaals veroorzaakt door de krisis in de sui- kernijverbeid. M. Cronier, voorzitter van den bestuurraad der Suiker- ratïineerderij Say, heeft zich Zondag morgen in zijne woning der Lisabon- straat te Parijs, g zelfmoord. Donderdag en Vrijdag had M. Cro nier zijne papieren in orde gebracht en Zaterdag bad hij aan zijnen zoon, zijnen schoonzoon en den geneesheer der familie geschreven, om hen te verzoeken Zondag morgen bij hem te komen. Toen zij er zich aanboden, vonden zij M. Cronier in zijne kamer dood uitgestrekt op den vloer, voor zijn bed. Nevens hem lag d. revolver, waarmee hij zich een kogel in het hert gescholen had. De lijkschouwing van M. Cronier, heeft bewezen dal hij, vooraleer zich een revolverschot in het hert te lossen, gepoogd had zich te vergiftigen bij middel van cyanuur van potasium. M. Cronier laat eene weduwe, een zoon en twee dochters achter. Volgens er verzekerd wordt, zal de suikerraffineerderij Say min te lijden ïebben dan men eerst vreesde het dividende zal enkel een jaar of twee niet betaald worden. De krach zou in 't geheel 89 miljoen bedragen, waaronder 20 miljoen van ie persoonlijke fortuin vaD M. Cro nier. Verscheidene parijzer bankhuizen zijn door deze krach getroffen. Er zijn er die wel 6 miljoen frank verliez n. De raffineerderij Say, had over enige jaren de suikerfabriek van Fi ves-bij-Rijsel gekochtzij bezigt 2,000 werklieden waaronder 1200 vrouwen. Over eenige maanden moest de fa briek verscheidene honderd duizend frank boete betalen, om eenen aan zienlijken slock suiker uiet aangege- en te hebben en in 1902 was M. Cro nier, te gelijkertijd als M. Jaluzot, vervolgd geweest voor omkooperij, Joch beiden werden vrijgesproken. Zooals men wel denken kan, hec-ft die krach eene groote opschudding op 1e Parijzer Beurs veroorzaakt. Maau- dag was er op de akiies der Suiker- ra ffio eerder ij Say eene daling van 370 fr. per titel. Op de Handelsbeurs waren de verhandelingen op de suiker volkomen opgeschorst. Het parket heeft een onderzoek in gesteld. Verleden week nog had M. Cronier 35 miljoen zakken suiker ge kocht, te nemen op den oogst der nog niet gezaaide beeten Woensdag 3o augusti heeft een zoneklips plaats gehad, waarmee de geleerden van gansch de wereld zich sedert lang reeds be zighouden. Voor eene strook van den aard bodem, zich uitstrekkend van af Canada,den Atlantischen Oceaan over, verder door Span je, Tunis, Egypte en Arabië, zal de zonsver duistering volledig zijn, en op verschillende plaatsen in die streken zijn wetenschappelijke expedities aangekomen, om er waarnemin gen te doen. Zoo bevindt zich onder andere eene belgische expeditie te Burgos in Spanje. De zonsverduistering is ten 11 ure voor middag begonnen en het eerst zichtbaarnabij de Hudsonbaai zij is ten 2 ure 43 minuten geëindigd en het laatst te zien geweest in Arabië. In de omstreken van Burgos, Soria en Almazan heeft de eklips drie minuten en 3 i seconden geduurd, hetgeen zeer lang is, in vergelijking met de laatstezoneklips zicht baar in Spanje, welke op 28 mei 1900 plaats had en toen slechts 79 seconden volledig was. In België was de eklips van Woensdag slechts gedeeltelijk en moest te zien zijn van af 11.56 ure, maar door het slecht weder kon men in den omtrek van Yper niets bemerken tenzij kort na den noen eene groote avond schemering. Te Brussel was de eklips rond r uur zicht baar gedurende een tiental minuten. De zon was nagenoeg twee derden door de schaduw bedekt.De menigte nieuwsgierigen, die naar den eklips stonden te zien, werden door eene geweldige regenvlaag op de vlucht gedreven. Te Parijs, Guelma, Burgos, Sfax, enz was het weder geheel gunstig en de sterre- kundigen hebben in hun onderzoek menige wetenschappelijke waarnemingen opgedaan E.H. Moreux, de beroemde sterrekundige te Bourges in Tunis, is uitnemende tevreden over zijne menigvuldige waarnemingen Vele inboorlingen van Tunis, nogtans verwittigd,waren verschrikt door het natuur verschijnsel en klopten op aUerfei -gerief om hunne gedachten te verjagen De tuiNksche tempels waren vervuld van biddende mannen. De genaamde Galley, bediende van de Comptoir d'Escompte van Parijs, ging in verloi van den 1 Juli tot den i5 Aug. doch keerde niet meer terug. De boeken werden onderzocht en men bevond dat hij vertrokken was met één miljoen Na zijne vrouw in eene villa van den parijzer omtrek gehuisvest te hebben, is Galley met eene juffer naar den Havre vertrokken, waar hij voor 154,000 fr. eene yacht de Caterina gekocht heeft; sinds is men zijn spoor kwijt De parijzer policie heeft dinsdag niet min der dan voor 3,600 frank telegrammen gezonden, naar al de streken der wereld, ten einde Jean Galley op te zoeken, die het Comptoir d'Escompte niet voor één, maar voor verscheidene miljoenen bestolen heeft. Het Comptoir looft een per cent uit op de ontvreemde sommen aan den persoon die het gerecht op het spoor van den oneerlijken bediende zal brengen. Mad. Galley, de ongelukkige vrouw van den bedrieger, heeft zich maandag naar het Comptoir d'Escompte begeven en heeft den bestuurder de juweelen, die zij van haren man had gekregen in de laatste maanden en eene som van 3,000 fr. die hij haar uit Havre had gezonden, willen overhandigen. De bestuurder wenschte haar geluk met hare handelwijze, maar weigerde de terug gave aan te nemen. Vrijdag namiddag, ten 4 ure, ontving de parijzer prefektuur van policie bericht dat den vluchteling en zijne medeplichtigen aan gehouden zijn te "Bahia in Brazilië. Het telegram luidde als volgt Alles in beslag genomen; persoonsbe schrijving echt; de kapitein bezit afschrift van het kontrakt voor het huren van de boot. Zal de idenditeit van de drie personen on derzoeken en wacht nieuwe onderrichtingen De onderzoeksrechter begaf zich Vrijdag voormiddag naar het ministerie van buiten- landsche zaken en had een lang onderhoud met M. Rouvier over de uitlevering van de aftruggelaars, te Bahia aangehouden. De rechter begaf zich vervolgens naar het bureel der rechterlijke policie en nam met M. Ha- mard de noodige schikkingen voor de terug reis der vluchtelingen. De overste der veilig- heidspolicie heeft het geraadzaam geoordeeld vier agenten naar Bahia te zenden, voorzien van het uitleveringsdossier; deze agenten zullen gelast worden de aangehoudenen naar Europa terug te brengen. Aan boord van de Catarina had Galley de genegenheid en de bewondering van de be manning weten te winnen. Verscheidene matrozen van de yacht heb ben aan hunne familiën brieven geschreven, die door de engelsche policie Vrijdag mor gen aan M. Hamard besteld werd. Nooit, zeggen zij in hunne brieven, uit Las Palmas verzonden, hebben wij aangenamer reis ge kend De rijke millionnairs aan boord, voe gen zij erbij, zijn lieftallige lieden. Volgens deze matrozen vertellen, deed Gallay, die den valschen naam van baron de Graval aangenomen had, alle avonden eene piano op 't dek brengen en zijne vriendin speelde dan, in 't stille van den nacht, ver scheidene stukken, tot vermaak van de be manning. Gallay deelde dan sigaren aan de matrozen uit, en ook alle avonden kregen zij een roomer champagne, waarvan het schip overvloedig voorzien was. De terugreis van Gallay en zijner twee medeplichtigen zal zoo aangenaam niet zijn De parijzer policie ontving Vrijdag eene nieuwe depeche van den policieoverste van Bahia, luidend als volgt Geld in beslag genomen, ongeveer 600.000 fr., alsook be langrijke documenten. Geneesheer niet be taald, hij eischt 2000 pond. .Kapitein eischt 200 pond voor terugreis. Wat moet ik doen?» De depeche werd door den onderzoeksrechter aan het Comptoir d'Escompte meegedeeld. Men was daar niet weinig verwonderd dat het geld aan boord in beslag genomen, maar 600,000 fr. bedraagt. Indien 't waar is dat, zooals het Comptoir bevestigd heeft, Gallay twee miljoen ont vreemd heeft, mag men veronderstellen dat hij de helft van de som, voor zijn vertrek, in Zien wij de cijfers na. De mannen trou wen meest van 21 tot 30 jaar. Van 18 tot 21 jaar zijn er nog al betrekkelijk veel maar zou men gelooven dat er in 1903 zeven man nen waren die zich lieten beet nemen aan min dan 18 jaar. Te beginnen van 30 jaar schijnt de man wat koeler te worden, niette min vindt men nog veel mannen die op 50 jarigen leeftijd en ouder nog in het huwelijk treden. Men geraakt zelfs tot het getal van 1522 in een jaar in België. Wat de vrouw aangaat, de toestand ia natuurlijk dezelfde niet. "t Is vooral van 18 tot 30 jaar dat de vrouw in het huwelijk treedtvan af 30 jaar verflauwt de verhou ding. De vrouw schijnt dan op geen huwe lijk te denken, 't Is ook zeker waar dat er meer aanbod is dan vraag. Nogtans telde men voor 1903, tot 811 vrouwen van meer dan 50 jaar oud die zich er toe besloten van burgerstand te veran deren. De slechtste ouderdom voor de echtschei dingen schijnt deze te zijn van 35 tot 50 jaar oud. Tot aan 30 jaar is het vooral de vrouw die schijnt te wiilen scheiden na dezen leeftijd herneemt de man zijne rechten en behoudt ze. Volgens zekere cijfers zou men nog denken aan echtscheiding op vijf tigjarigen leeftijd. De beroemde Paganini bracht eens toen hij in Parijs vertoefde, een zijner beste violen, een Stradivarius, naar den bekwa men instrumentmaker Gaud, om er eene kleine herstelling aan te doen.Gaud maakte van de gelegenheid gebruik om zich tegen over den grooten kunstenaar eene grap te veroorlooven. Hij was een meester in de kunst om oude instrumenten na te maken zelfs beproefde kenners wist hij in een dwaalspoor te brengen zoodat zij koppel en origineel niet- van elkaar konden onder scheiden. Toen Paganini terugkwam om zijne viool, legde Gaud hem twee speeltuigen voor die in alles aan elkaar gelijk waren,en verzocht hem meteen fijn lachje zijne eigene viool te nemen. De meester bezag de beide violen nauwkeurig en bleef laug weifelen toen greep hij de verkeerde. Gaud verheugde zich in zijne zegepraal doch slechts vooreen oogenblik. Want Paganini nam eene strijk stok en streek er mêe over de 11 la snaar toen legde hij de viool neer en nam de an dere, zijn eigen speeltuig. Mijn waarde heer Gaud zei hij, mijn oog kunt gij be driegen maar mijn oor niet, dat zal u nooit gelukken. De personen in 1843-44 en 45 geboren, welke in nood verkeeren en het ouderdoms pensioen wenschen te ontvangen, zijn ver plicht 18 fr. te storten in een tijdverloop van 3 jaren. Die van 1843 moeten zelfs dit jaar nog storten of kunnen het pensioen niet meer bekomen. Geen verteer moet zijn begonnen Als nog 't geld niet is gewonnen. "heid gebracht heeft Bij koninklijk besluit van 16 Juli, heden in den Moniteur verschenen, wordt de land- bouwdecoratie onder andere verleend aan de volgende personen Kruis van ic klas M. F. Verhoest, Vla- mertinghe. Kruis van 2klas M.M.E. Aiderweireld, Beveren-aan-Yzer T. Coquel, Ploegsteert V.Delbecque, Yper E. Depuydt, Reninghe; S. Flament, Komen L. Laflere, Lange- marek H. Lalleman, Waasten F.Laseure, Beveren-aan-Yzer I. Moentjens, Yper L. Notredame, Waasten I. Pauwels, Ghelu- velt. Bij koninklijk besluit van 2 r Oogst worden de volgende maatschappijen van on- derlingen bijstand wettelijk erkend Zorgen voor Morgente Bixschote De Heilige Moeder Anna, te Brugge Meulebeeksche Franschmans, te Meulebeke en Sint Jo\ef te ^aasten. i "-li Hfl ji BLAD VAN YPER 4 f

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1905 | | pagina 1