D I T
EN OMMELANDS,
I
m
fe^T
o
°P Zaterdag 24" Maarl lt»06.
5 eentimen 't biad.
41ste jaar. Taimerk 2099
INSCHRIJVING
Voor Z. H. den Paus
ROND DE WERELD
Vrankrijk
Te Nancy
Algesiras
Spanje
Hulde van eerbied
en genegenheid
voor de Mis^ionnarissen
van den Congo
STADSNIEUWS
Werkrechtersraad
Te Gent
Meetingen
VAN ALLES WAT
Als eene bijzonderheid
Vraag en Antwoord
Wij zeggen rechtzinnig
TELEFOON 52
Te trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we sen ofte posttegen 3 frank 's jaars
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
T* 06, te Ypep..
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder s
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken."
De Keeren van de Agence Havas, le Brussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place da la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- fit
Westvlaanderen wonen.
ten voordeele der familiën
van de overstromingen in België
en der mijnrampe te Courrières
Nog; alti jd brand
Werkstaking
Ministers
M. Clemenceau
Hij is een der rapste gazetschrijvers en
hij maakt sedert 1902 deel van den franschen
Senaat.
Nieuwe inventaris
De ontploffing te Courrières
Het wegdragen der lijken
T NIEUWSBLAD VAN YPER
Overdracht der vorige lijst l3o.oo
M. Vanden Boogaerde Creton,
schepen, Yper 25.oo
M. Remy Bouquet en Zusters, Yper 10.00
M. L. Biebuyck, Voorzitter
der Rechtbank, Yper 25.00
Mijnbeeren Baus, Yper,
(voor de overstroominsten alléén) 10 oo
Madame Weduwe Dumélie, Yper io oo
Onbekend o.5o
Jufvrouw Marie Rabau, Yper 25.oo
Pensionnaat der Fransche Zusters,
Rijselstraat, 56, Yper 10.00
M. Henri Roets, Schoolopziener,
Yper 5.oo
E. H. Dilger, Bestierder, Yper 5.oo
E. H.Crevits, Bestierder. Yper 10 oo
E. H. George, pastor, Boesinghe 10.00
Overdracht der vorige lijst i234-3o
M. de Burggraaf Maunts du Pare,
Vlamertinghe ioo.oo
Nog altijd is de schrikkelijke mijnrampe
van Courrières het voorwerp van alle ge
sprekken. De inschrijvingslijsten worden rap
en mild ingevuld en zullen eenigszins de
droefheid en den nood lenigen die zulke
vreezelijke rampe in die talrijke werkmans-
gexinnen heeft veroorzaakt.
Tot nu toe werden 1041 slachtoffers
aangegeven.
De aangestelde commissie heeft besloten
eene eerste uitdeeling van huipe rond te
geven.
Er wordt ioofr. gegeven aan elke weduwe,
daarbij 25 fr. per kind dat niet en werkt en
5o fr. per ouderling die niet arbeidt.
Elke vader of moeder, of grootvader of
grootmoeder krijgen ook 100 fr.
Elke groep weezen ook 100 fr. boven de
25 fr. aan ieder.
Broeder en zuster, elk 100 fr.
De belgen, volgens er verzekert wordt uit
goede bron het Brusselsch comiteit heeft
zijn sekretaris naar Courrières gezonden om
inlichtingen te nemenzullen op denzelfden
voet vergoed worden als de franschen. De
mijnmaatschappij wil het zoo, al moest de
vergoeding daarover alleen 20 millioen meer
bedragen.
Volgens M. Lavaurs, Bestierder der kool
mijnen van Courrières, zouden er 33 belgen
zijn onder de slachtoffers, 't Zijn meest allen
mijnwerkers afkomstig uit Henegouwen, en
nu rond Courrières wonende. Den 27" dezer
maand vergadert de tnijnraad om te beslissen
over de vergoedingen en alles doet voorzien
dat Belgen en Franschen op denzelfden voet
zullen gesteld worden.
Woensdag nuchtend is men begonnen het
het vuur bekampen, na twee uren blusschen
had men maar 4 meters verre ingewonnen
Onze platen van heden stellen een tooneel
van de schrikkelijke ontploffing en van het
ophalen der ongelukkige slachtoffers voor
van de rampe.
De mijnwerkers van de omstreken van
Lens zijn in werkstaking. Hun getal wordt
op meer dan 5o.ooo geschat. Weinige
arbeiders zijn nog aan 't werk.
Dagelijks worden meetingen gehouden die
in 't geheele niet rustig af en loopen.
De mijnwerkers of beter hunne afgeveer-
digden hebben geweigerd de voorwaarden,
door de mijnbestuurders gesteld, te aanveer-
den.
De mijnwerkers zijn in twee greepen
verdeeld de gematigden met burger
Basiy aan 't hootd en dan de oproermakers
met Broutchoux voor hoofdman. Broutchoux
schold in eene meeting Basly uit voor ver
rader, omdat hij met de bazen heeft willen
onderhandelen.
Vreemdelingen, die niets te verbeuren
hebben en nooit en wrochten zijn de mijn
werkers komen opstoken om in troebel water
te visschen. t Is overal hetzelfde liedje
moest men de opstokers kortvlerken, geheel
de leute ware algauw effen.
M. Basly is naar Parijs gereisd om met de
ministers te onderhandelen over den toestand.
Tengevolge van die werkstaking worden
de prijzen der kolen verhoogd met 15 en 20
per honderd. De Duitschers en Engelschen
beginnen reeds kolen te zenden en zoo zullen
de franschen eens te meer gefopt zijn. Binst
dat zij greve spelen zullen engelschen en
duitschers dubbele daghure verdienen en in
den vuist lachen met die lichtzinnige fransch-
mans.
In 't Henegouwsche zijn er ook reeds
een paar duizend werkstakers, die meenen
dat de occasie gunstig is om ook het werk te
laten staan 1
Als zij het maar niet bitter en beklagen
De inventarissen worden gedurig voort
opgemaakt en de nieuwe minister van 't
inwendige heeft verklaard dat hij besloten is
al de inventarissen te doen opmaken, maar
dat hij nogthans geen menschenlevens en
wil in gevaar stellen..
't Wonderlijkste is dat deze die sedert 3o
jaar van hier nooit niets anders gedaan heeft
dan ministeriën omver geworpen nu imzijn
ouden dag zelve minister wordt.
M. Clemenceau is 66 jaar oud en doctor
in geneeskunde.Na in de jaren 70 gemengeld
geweest te zijn in den moord op de generaals
tijdens de Compjune van Parijs, deed hij in
1876 minister Gambetta vallen. Hij was
groote voorstaander van Boulanger en was
ook gemengd in de Panamazaak en in t
Proces Dreyfus.
't Heeft er deze weke schuw gegaan te
Nancy, waar die schoone passiespelen ver
toond worden ten voordeele der St-Jozefs
kerke.
Zondag avond was er in de hoofdkerke,
eene vergadering van jonkheden en sermoen
door een beroemden predikant, Pastor
Kirche.
De socialisten en al 't schoelievolk was
opgetrommeld en met zekeren Schoumaker
aan 't hoofd, trokken zij naar Sint Niklaais
kerke, om ze, gelijk inventarismannen in tc
beuken.
De hoofdman was gewapend met een
vorke en een groot mes en hij korf en stekte
maar gedurig in de deure.
t Was kwart na den negenen, als de
plechtigheid eindigde in de kerke, en om
alle moeilijkheden te vermijden, ging een
der onderpastors de gendarmerie verwittigen.
Er was maar een gendarm in de kazerne,
de andere waren ongetwijfeld ievers gaan
helpen inventaris maken. De priesters gin
gen meê met den predikant naar de statie,
altijd gevolgd en uitgescholden door de
bende van den Schoumaker. Als de predi
kant vertrokken was, keerden de heeren
ouderpastors weder naar de pastorij, nog
altijd vervolgd door dezelfde bende.
Eens in de pastorij werd er eene oprechte
belegering begonnen. Men wierp met stee-
nen en andere voorwerpen en een spiegel
werd in stukken gesmeten op de kamer
van den heer onderpastor Claude.
t Ging van langs om erger en er wierd
geroepen dat men die koolzakken (de
priesters) de keie moest toewringen.
In gevaar van overrompeld te worden,
schoot de E. H. Claude met zijn revolver
en Schoumaker stortte doodeiijk gewond
neder. Nu verdubbelde de razernij der bele
geraars en om ze benauwd te maken schoot
de andere heer onderpastor tweemaal in
de lucht. De belegeraars gaven het op,
omdat de policie kwam toegeloopen en... de
twee heeren onderpastors werden in 't ge
vang opgesloten I
Schoumaker werd naar 't gasthuis ge
bracht waar hij overleden is, na gebiecht en
berecht geweèst te zijn.
Eenige jonkheden van Nancy, hebben ook
inventaris gespeeld Zij zijn naar het
lokaal gegaan der logie, hebben truweeien,
schootvellen en ander Vrijmetselaarsalaam
kort en kleene geslegen, de lijste der leden
meêgenomen en zijn er dan van onderge-
trokken. t Is vooral omdat hunne leden nu
zullen gekend zijn, dat de vrijmetselaars
razende dul zijn,trouwens die mannen en zijn
niet geern gekend en 'n houden er niet aan
dat iedereen weet wie er in Vrankrijk ^al
het vuil verklikkerswerk verricht.
Volgens een draadmare uit Algesiras, is
de overeenkomst tusschen de mogendheden
nopens Marokko aanstaande. Vrankrijk en
Duitschland zullen elk een beetje toegeven
en zoo zal de vrede in Europa niet gestoord
worden, tot groote vreugde van iedereen.
't Ministerie heeft zijn ontslag ingediend
en de Koning heeft eenige dagen tijd ge
vraagd om de samenstelling van een nieuw
ministerie te beramen.
Hertelijken dank in name onzer beminde
zendelingen I
Uwe inschrijving waB een bewijs van gene
genheid, eerbied en vertrouwen voor onze
moedige zendelingen in Congoland zij zal
hun deugd doen aan het hert, een troosi
wezen in hun lijden, eene aanmoediging in
hun lastig werk voor God en de zielen.
Uwe inschrijving bracht hun eene almoes
die zal helpen tot den bloei onzer katholieke
zendelingen I
Uwe inschrijving was eindelijk een wel
sprekend verzet tegen den ongehoorden
laster der vrijmetselarij. Zij heeft geholpen
om te doen zieu hoe ongegrond en hoe
Hatelijk de beschuldigingen waren legen de
katholieke zendelingen uitgebracht.Mannen
van alle gezindheid, rechtschapen e.n ,^de,l-
moedig, zijn opgestaan öin die valsche
aantijgingen in duigen te slaan en beter de
verdiensten te doen kennen van de helden
der katholieke beschaving. Het bestuur zelf
van den Onafhankelijken Staat heeft de
ongegrondheid der beschuldigingen erkend,
met openbaar hulde te brengen aan 't edel
moedig en onbaatzuchtig streven der zende
lingen.
Met uwe medewerking heeft God het dui-
velsch pogen der vrijmseiarij verijdeld en
tot hare eigene schande doen strekken De
Hemel zal er u voor beloonen en de zende
lingen danken er u over uit het diepste
hunner edele ziel.
Heden Zaterdag ten 5 ure vergadert de
Ypersche gemeenteraad om de volgende
punten te bespreken
1. Rechtlijning van den Doorgang.
2. Verwisseling van grond.
3. Verkoop van grond.
4. Rekening der Stadsharmonie voor igo5.
5. Rekening der pompiers voor igo5.
6. Rekening der huipkasse van de pompiers
voor 1905.
7. Rekening der bewaarscholen van stad.
8. aangenomen bewaarscholen.
9. keukenschool.
10. Hulpgeld voor de peerdenloopen.
11. Hulpgeld voor de hoveniers.
12. Verkooping van boomen voor de gods
huizen.
13. St Maartens rekening der kerkfabriek
voor 1905.
14. Verpacntingen voor den Disch.
Te Yper 'n hebben de liberalen, volgens
loffelijke gewoonte, niemand durven voren,
stellen voor de kiezing van den werkrech.
tersraad.
Als men peist dat ze jaren lang aldaar heer
en meester waren, en dat ze nu den strijd
niet meer en durven aangaan, dan heek
men 't zekerste bewijs dat ze van hunne
machteloosheid overtuigd zijn 1
Zoolang de katholieken aan hunne tegen
strevers toelieten de lijsten voor den raad op
te maken zooais zij het begeerden, waren de
geuzen daar meester,maar eens dat de lijsten
onderzocht wierden en al deze die erop recht
hadden ingeschreven werden, mochten de
liberalen hunne schilderij oprollen en.... ze
n dorsten zelf niet meer opkomen. M.
Biunfaut, door de liberalen aan de deure
gezet, gaf seffens zijn ontslag, omdat hij
het toch zou krijgen, met de ie kiezing.
Nu de katholieke heeren zijn gekozen
Begerem, biers en Seys zijn dus gekozen
voor de bazen
en Cheysen Alfons, Gillis Emiel en
Hauwspie Prosper voor de werklieden.
Al is eene zegepraal zonder strijd gemak
kelijk gewonnen, wij wenschen die neeren
toch uit ter herten proficiat, omdat zij door
hunne deftige handelwijze de achting en
het vertrouwen van bazen en werklieden
hebben verdiend 1
Te Gent hebben de socialisten eene
schroomelijke klopping gekregen in de
kiezing voor den werkraad.
Vooruit zegt dat het de schuld is van
de.... franschen die met hunne inventarissen
het volk benauwd maken.
Al wat treffelijk is stemt voor de katho
lieken, liever dan in gevaar te zijn van hier
het spelletje te zien spelen dat in Vrankrijk
aan den gang is.
't Progrès is van 't zelfde gedacht en
keert daarom zijne razernij tegen 't Nieuws
blad die heeft durven in 't lange en in
t breede vertellen hoe het in de inventarissen
gaat.
Een ander bladje der geuzen vindt dat het
fransch bestier al het gelijk van de wereld
heeftDe inventarissen kosten vele geld aan
het bestier en 'n zijn maar gedaan om te
beletten dat het kerkegoed zou weggeraken
Zou je niet sterven in uw hemdemouwen
als ge dat leest
De inventarissen van over honderd jaar
wierden zeker ook gedaan om het goed
te beschermen van de kerken hier in België
Gaat eens zien naar de Louvre te Parijs,
wat al kunststukken daar verzamtld zijn en
zoekt eens de geboorteakte van de onschat
bare schilderijen en andere schatten 1 En
zegt dan als de inventarissen over honderd
jaar ook gedaan wierden om kerk- en kloos
tergoed te beschermen 1
De meetingen der katholieken volgen
elkaar onafgebroken. Eiken zondag is 't in
de eene of de andere gemeente, gewoonlijk
in twee, en de kiezers zijn gelukkig met
hunne gekozenen te kunnen onderhandelen
cn de belangen van stad en buiten te kunnen
bespreken.
Zondag laatst waren het de meetin
gen van Reninghelst en Westoutre. Morgen
is het voor Poelcapelle en Langemarck en
zoo zullen op korten tijd al de gemeenten
bezocht worden.
Overal is de geestdrift groot en alles doet
eene schitterende zegepraal verhopen voor
geheel de katholieke lijste.
mag wel worden vermeld het feit, dat dezer
'ag-ii uit Brazilië door eene stoomboot werd
aogi-braeht eene hoeveelheid zakken gedroog
de vlit-gen.
Die icsekten, Wtlke in dichte wolken boven
de wateren der Amazonerivier zweven, woiden
door de inboorlingen in netten gevangen, iD da
zon gedroogd en naar Europa verzonden, waar
ze met graankorrels vermengd, als een uitste
kend voeder beschouwd worden voor de kie
kens. De prjjs was eertijds 50 centiemen per
tPoTt<!75mpearr1]In2dkllQo,aStSten tijd iS hÜ *6Steg0a
Voor kiek en houders
Maakt de zitstokken in de hokken vooral
op dezelfde hoogte, want ieder kieken wil
de hoogste plaats hebben desnoods jagen ze
elsaar er af en vechtende geheelen nacht om
een uitverkoren plekje.
UIT ZANTVOORDE
Och kiezer lief, ik kom u vragen
en laat u toch niet langer plagen
door dit gehate landsbestuur
Roept mee met ons dat 't laatste uur
van hunnen dwang is reeds geslagen
wjj kunnen 't langer niet ve d''ag sn
och 1 help er ons toch haast van af,
en haal den geus weer uit zijn graf.
Hoor »erst ne keer wat wij beloven
éen mann s'em dat willen wij,
en niemand m'-er Kazernewij,
Verplichtend Onderwijn, daarbij
een frank pensioen dai stemmen wij
voor 't werk val in hun oude dagen
Wie zou er toch noch beter vragen
W-I, Nestje geus,
zei Pier Dei eus,
't is al zoo schoon wat gij vertelt,
Maar, zeg eens waar haalt gij het geld
om zulk een pensioen te stichten,
en leger, scholen in te richten
want veel beloven, maar niet geven,,
doet zotten... maar geen w-rkvolk leven
Ons iandbestier in plaats van praten
GEEFT dertig frank aan de soldaten
te maande; aan d'oude een kleen pensioen,
en 't heli t ons nog aan eigen woon.
De werhmanswetten, breed en vrij
bezorgde ons nog de rechterzij...
Besluit
hieruit
Beloften doen geen honger sussen...
en... 'k laat u nu mijn botten kussen.
Jantje de liedjezanger
en met medelijden aan de pratikeerend- libera
le.. Ge rnoogi waarlijk dom zijn, om langs den
eenen kant uwe gehoorzaamheid aan onze
Moeder de H. Kerk te bewijzen m t uwen
Paschea te houden en s zondags naar de mis te
gaan, en langs nen anderen kant uwe stem i de
kiezing te verleenen aan mannen, die bij de
eerste gelegenheid de bette, wetten maken en
stemmen, om de heilzame werkiug her Kerk te
dwarsboomen.
Deg. dsdienst belijden in de kerk, en in het
kieskamerke hem albieken, dal is niet
overeen ie brengen.
