DIT IS
EN OMMELANDS,
'j2 's morgens
ZONDAG 29 APRIL 1908
te CROMBEK.E, ten 8
te WESTVLETEREN, ten II
te OOST\LETEREN, ten 3 ure
te DICKEBUSCH, ten 3 ure
te HARINGHE, ten 3 ure
op de CLYTTÉ, ten 5 ure
te ROUSBRUGGHE, ten 5 4|2 ure
Op Zaterdag 28" April I HOG,
5 centime» 'X blad
41ste jaar. Talmerk 3004
hUMJ Dtë WKRLLD
Vrankrijk
Californië
Dwang
Vrijheid
Het Belgisch
Schoolschip vergaan
TELEFOON 52
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land hoodschapwezen ofte post, tegen 3 frank s jaars.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
Eene lokomotief tegengehouden
1 e Lorient
fficiers
Het sluiten der herbergen
Op bevel van den prefekt moeten al de
herbergen, koffiehuizen en andere openbare
huizen in gansch het departement van het
Pas-de Calais, ten 9 ure s avonds gesloten
zijn.
Nieuwe werkstakingen
Op dé belgische grens
Maandag nacht is eene bende van 1,800
werks akers te Denain bijeengekomen en
heeft zich naar de belgische grens gericht.
Gekomen omtrent Blanc-Misseron ontmoet
ten zij werklieden die aan den arbeid waren.
Zij stelden dezen voor om, zoo zij aan het
werk wilden blijven, dagelijks en per man
10 ceDtiemen te storten ten voordeele der
werkstakingskas. Dit voorstel werd van de
hand gewezen.
lievolutionnaire ophitsingen
Te Fouquières-bij-Lens, lieett M.Bignaud,
bijzondere kommissaris van Atrecht, bij een
dagbladleurder, Falempin genaamd, sekre-
taris yan den syndikalen Bond der Mijnwer
kers, eene huiszoeking gedaan en een zeker
getal Manuels du boldat anarchitische
brochuren, papieren en brieven in besla]
genomen 1 uit deze laatste blijkt dat de
Syndikale Bond in betrekking is met ver
scheidene revolutionnaire groepen.
Burgt meester afgesteld
De toestand der werkstaking
Liberaal programma
De gekwetste o
't Katholiek programma
Het Schoolschip gezonk*
Onze Stadscenooten andermans doch de mansliê, voor
A .1 het groote deel, spelen ook niet mis als er op
Het verzinken vanhet schoolschip Graaf rD t c n-
T NIEUWSBLAD VAN YPER
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk Sn, te Yper.
De bekendmakingen kosten O,fr. 13 de reke binnen 't blad is 't
O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.^
gk De Keeren van de Agence Hai'as, ,'e Brussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n°8, Place du la Bourse, ontvangen bekendma-
w kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- k
Westvlaanderen wonen.
MEETINGEN
Sedert veertien dagen van hier staat alles
in vollen opstand in Vrankrijk. t Is werk
staking niet alleen rond de koolmijnen van
Lens, maar ook elders in 't Noorden. Werk
staking onder drukkersgasten, aardewerkers,
goudsmeden, enz. enz.
De barbiersknechten van Parijs zelve gaan
in werkstaking, indien zij den Dinsdag niet
vrij en zijn, en indien ze daarbij geen
verhoog van loon en krijgen.
En de naaisteringen en mutsemakers van
Parijs, volgens de algemeene mode, zullen
den i Mei ook in werkstaking gaan.
Het fransche Staatsbestier en weet niet wat
gedaan. Waar het ten ergsten is, zendt het
soldaten in groot getal, wel gewapend, maar
ze krijgen bevel niet te schieten. Ja, een
luitenant is met steenen doodgesmeten,
huizen en kramen zijn geplunderd, het huis
van den mijnbestuurder M. Reumaux is
vernield en nog altijd bleef het leger
werkeloos.
Waarom die schuldige slapheid van het
gouvernement?
M. Clemenceau is ter plaats geweesthij
heeft gezien hoe schandelijk de werkstakers
handelden, opgestookt door mannen die
geen ander bedrijf uitoefenen dan 't volk
opwinden en door onuitvoerbare beloften tot
werkstaking aanvuren. Waarom en werd er
geen bevel gegeven aan dien oproer een
einde te stellen t
Waarom
Omdat het Staatsbestier niet en durft en
niet en kan
De fransche meerderheid in de Kamers
bestaat uit geuzen en socialisten, juist gelijk
het hier in België zou zijn, moesten liberalen
en socialisten in de kiezing van Mei de
meerderheid behalen.
't Is waar, als iedereen zijn plicht kwijt,
bestaat daarvoor geen het minste gevaar,
maar de kiezers behoeven uit den toestand in
Vrankrijk te leeren hoe het hier zou gaan
wierd het katholiek Bestier afgestemd.
Wij geven hieronder eenige tijdingen
nopens den toestand in Vrankiijk.
Wij hebben gemeld dat de werkstakers,
Zaterdag, op de spoorlijn van Lens een trein
tegengehouden hebben, waarmede gekwet.
sten vervoerd werden. Ziehier hoe het geval
gebeurd is Eene lokomotief die een foergon
vervoerde waarin een officier van het i2«
dragonders lag, die erg gekwetst was, werd
door werkstakers die langs weerskanten de
spoorbaan post gevat hadden, met steenen
bestormd. De onderofficier, die het bevel
voerde over de soldaten die de lokomotief
beschermden, deed aan zijne manschappen
de revolvers laden. Dat was genoeg om de
aanranders als hazen op de vlucht te drijven.
Zondag morgend hebben de werkstakers
te Lorient gepoogd met geweld den winkel
van een wapenmaker te plunderen. Men on
het hun gelukkig in tijds verhinderen.
Men heeft op de deur zijner kamer een briefje
geplakt met de woorden Verboden
ingang De luitenant vreest dat bezoeken
nadeelig voor hem zouden zijn.
Kapitein Albertus, van het i2e kurassiers
en de gendarm Poilcarde en zeven soldaten,
in de verschillende woelingen door de werk
stakers gekwetst, zijn van het burgerlijk
gasthuis van Lens naar 't krijgsgasthuis van
Atrecht overgebracht.
Te Clermont-Ferrand hebben de loodgie-
tersgasten, zinkbewerkers, slotmakers en
schaliedekkers de algemeene werkstaking
gestemd Te Chatel-Guyan hebben de metsers
den arbeid gestaakt en er zijn reeds ge
vechten geleverd en bij verscheidene aan
nemers de ruiten uitgeworpen.
Te Parijs hebben nu 6.000 juweeliers en
goud- en zilversmeden besloten het werkte
laten staan zij vragen het 8 urenwerk met
hetzelfde loon als voor 10 uren.
Talrijke troepen bezetten Henin-Liétard.
Tot biertoe zijn de mijnwerkers dezer streek
rustig gebleven, alhoewel zij vastberaden
partijgangers zijn van de werkstaking tot
het uiterste. Zij zijn het die de werkstaking
in gang gesteld hebben. Alle dagen houden
zij vergaderingen in hun lokaal, dat door
de troepen niet bezet is. De afgeveerdigden
der mijnwerkers handhaven er zelf de orde.
Ongeveer drie honderd visschers van ver
schillende plaatsen der kusv hebben een
syndikaat gevormd en zich bij de werksta-
kende mijnwerkers aangesloten zij zijn
evenwel nog kalm.
Het kouuiteit van de werkstaking, te
Lorient, heeft een protest doen aanplakken
tegen de in echtenis houding van vier werk
stakers. Het komitert verklaart dat het niet
instaat voor de gevo gen die uit deze
aanhoudingen zouden kunnen onstaan en
die het bloed van werklieden en soldaten
zouden kunnen doen stroomen. Deze paak
De burgemeester van Montigny is afge
steld. Hij bevond zich met zijne vrouw
tusschen de manifestet:rders,die met steenen
wierpen naar de troepen, die tusschen
Montigny en Fouquières de oproerlingen
wilden uiteenjagen.
De toestand der werkstaking in de mijn
streken van Noord-Frankrijk verandert niet.
Het getal werklieden, die naar de mijnen
komen, blijft onveranderd.
De werklieden van de smeltovens van
Hennebout, die het werk hernomen hadden,
hebben het opnieuw gestaakt de ovens
zullen nu uitgedoofd worden.
De verschrikkelijke aardbeving in 't Goud
land is nog altijd 't bijzonderste nieuws voor
de groote gazetten, die aanhalen hoevele
millioenen alhier en aldaar verloren, hoeveel
millioenen deze fransche, duitsche of engel-
sche brandverzekeringen te betalen hebben
in den brand die te San Francisco ontstaan
is na de aardbeving.
De eigenaars van huizen en goederen die
verzekerd waren zullen natuurlijk door de
maatschappijen vergoed worden, maar daar
nevens blijven toch nog een overgroot getal
menschen totaal geruïneerd en daarbij in de
onmogelijkheid te voorzien in hun onder
houd.
Vele landen bereidden zich om tusschen
te komen door inschrijvingen, liefdadigheids
feesten, geldelijke toelagen.
President Roosevelt heeft de mogendheden
bedankt voor hunne goede gevoelens, maar
de amerikaanders zijn volgens hem rijk ge
noeg en de milddadigheid van t amerikaansch
volk zal in evenredigheid zijn van de rampe.
Daarom en wordt er geene enkele giite
aanveerd.
Dat is echt amerikaansch en voor onzen
Europeeschen geest niets besefbaar.
Zaterdag werd uit Lens gemeld1 kaart Terwekt eene gr00te opschudding,
stand van luitenant tHallul is J
Het schoolschip Graaf de Smet de Naeyer
onder de bevelen van Kapitein rourcault
had Antwerpen verlaten den 1 in April laatst
leden met het doel naar Natal in de Kaap
kolonie te varen, met aanleg te Las Palmas
(Kanarische eilanden) en te Kaapstad.
Het schip bestond uit 59 manschappen
Kapitein Fourcault de officiers baron va
Zuylen d<f Nyvelt, Wenmaeckers, Celis en
Van Essche, vier leeraars, 3o adelborsten en
20 matrozen.
Het schip, die op sleeptouw genomen was
had het anker geslagen te Vlissingen, omdat
de wind niet gunstig was en daar de oosten-
of noord-oosten wind niet kwam, werd Za
terdag het schip opnieuw op sleeptouw ge
nomen tot ter hoogte van het eiland Wight
vanwaar het dan naar den Oceaan kon zei
len.
Het Schoolschip wierd verleden week
Woensdag in de golf van Gascogne overval
len door een vreeselijke storm en zonk blik
semsnel. De zee was woelig en het schip
werd door de groote golven geschud als een
speelding.
Een zeker getal matrozen en adelborsten
snelden naar de sloepen die konden in zee
gelaten worden.
Eene reddingsboot, vaarde reeds iï uren
rond op de baren der woelige zee, toen de
bemanning, 26 in getal,dooreen voorbijgaand
schip Dunkerquei) wierd bemerkt en opge
nomen.
Het schip Dunkerque vaarde Zondag lang:
de kusten van Engeland en liet den kustte
legraafwachter weten dat hij 26 mannen van
het Belgisch Schoolschip opgenomen had.
Drie dagen na het vertrek van het School
schip, werd het ontmoet door de Belgische
posrboot Prinses Elisabeth die de brief
wisselingen overnam. Sinds dien had men
er niets meer van gehoord.
Op de Reede tc Üo^er trokken. Hij is door de regeering jgelast de
overlevenden van de schipbreuk te gemoet
DeDunkerque is Dinsdag morgen, ten r Pi
1 j lle gaai.
1 uur, voor Dover aangekomen met de over-1
levenden van het Schoolschip. De matrozen Albrectft heeft hem bi,zonder gelast
van den reddingdienst te Dover, aan boord de betten, die aan de schipbreuk ontsnapt
van de sleepboot Granville vaarden de|zl'nmoe m sPre en
Dunkerquetegemoet evenals de verte-.
genwoordigerder Belgische zeedienst te Dover I ti.1Lttttukpï*€n€tl
en de havenkapitein. Het aanbod door dezen I Eene erge kwaal op de buitengemeenten is
laatste gedaan om de overlevenden van het I voorzeker de kwaadsprekerij, en vooral in
schoolschip aan boord van den postboot I kleine dorpen, waar arm en rijk malkaar van
Dover-Oostende naar België te brengen. I kindsbeen af kennen, heerscht zij algemeen
werd afgeslagen. Men was besloten hen naar I en heeft er de droevigste gevolgen.
Hamburg te brengen, zijndede bestemmings-1 Het is voor velen schier eene behoefte te
haven van de n fhtnkerque I kunnen kwaadspreken, te kleineeren, te
De overvaart van de Dunkerque wordt I lasteren, te verguizen en gaat er soms een
zeer bemoeilijkt door den zwaren mist die I dag voorbij zonder dat de gelegenheid hier
over de Noordzee hangt. I toe aanbiedt, dan zijn ze mis gestemd, 't is
Het besluit van den kapitein der Dunker-1 een dag zonder genot, zonder voldoening.
que stak den vertegenwoordiger der Belgi-I Het is een bekend feit dat oudtijds, wan-
sche zeemacht zeer tegen, die vruchteloos I neer de wasch uitsluitend met de hand werd
poogde de lijst te bekomen der overlevenden, I verricht, aan de waschkuip het gansche dorp
ten einde deze naar België over te seinen. Die I overklapt wierd, ea alwie er iets op zijne
lijst werd eveneens geweigerd; men deed I lever voelde drukken, daar te vierschaar werd
hem opmerken dat een brief, de namen be-1 gedaagd en uitgekleed tot op het hemd. Nu
helzend die hij vroeg naar Dungeness gezon-| echter dat de voorvaderlijke kuip, waar drij,
den was om naar België gestuurd te worden. I vier vrouwen te gelijkertijd en den ganschen
De weigering van den kapitein der 11 Dun-\dag rond plonsten en wreven, vervangen is
kerque om de geredden aan boord van del door de machien, die zulk get^l waschvrou-
sleepboot Granville te laten overstappen,! wen niet meer vergt, daarmede helaas, is da
heeft eene algemeene verbazing verwekt. Naar I toestand niet verbeterd. De vrouwen hebben
het schijnt, wilde hij daarin niet toestem-1 den naam, en och ja I ze hebben hem wel
men zonder eene schriftelijke toelating der! niet gestolen zoo gemakkelijk de tong te
belgische regeering. I roeren en zich zoo graag te bemoeien met
^1 aankomt, om Mi# Qf Beth,, of Jan of Pier,
de Smet de Naeyer heeft in de stad eenel
n, I zijn bak mee te geven en op de tong te doen
nogal groote opschudding verwekt, daaron-l a-
6,° F I rijden, t is hier even als met t koffie drin-
der de leerlingen drie Yperlingen waren ot L de vrouwen hebben den doch
D l v Perm de mansliê vers™den ^t niet en doen hun
M. Raphael Veys19 jaar, zoon van Ma-I
dame Weduwe Veys, Fiersstraat. I w„,
M. M VaJenb.rghe,zoon ,,n den IJd>t
heer .„genieur Vandenbfrghe, die v">,
lige jaren bestuurder was der Naamlooze
Maatschappij der Buurtspoorwegen te Ype
en hedendaags nog bestuurder derzelfde
maatschappij te Gent.
M. Paul Tyberghien, 19 jaar, zoon van
M. Tyberghien-Lapierre, brouwer te Blanc
Misseron bij Valenciennes.
Van de twee laatsten was het r.eeds hunne
tweede reis en de eerste was leerling van hel
eerste jaar.
Men was zonder nieuws van deze jonge
gasten tot Dinsdag, wanneer er eene draad
mare toekwam, uit Dover, ten 12.35 ure
verzonden, op 't adres van Madame Weduwe
Veys, en luidende als volgt: Schip vergaan,
ben gered. (Geteekend) Raphael.
Korten tijd daarna, eene draadmare van
de Zeevaartmaatschappij van Antwerpen
bevestigde dit goed nieuws.
In den namiddag ontving M. de ingenieur
Vandenbergbe, die zich met zijn kinders bij
zijne familie te Yper bevond, van zijnen zoon
die te Gent gebleven was, eene draadmare
dat zijn zoon Emiel tusschen de geredden
was.
is op onze buitendorpen. Men vind een genot
een helsch genot, helaas met de faam
van den evennaaste te doen wankelen en
zijnen goeden naam te bekladden; 't is of het
op de tong brandde, als men sommige
menschen zich ziet geneeren om 't er af te
hebben en 't rond te zeggen, wanneer ze van
den eenen of den anderen iets weten of
meenen te weten vol ongeduld houden ze
elkeen staan om hen in 't oor te blazen
«Weet ge't nieuws al van Jan-Flip? En
dan rold het bobintje af tot dat Jan - Flips
getuigschrift naar behooren is geteekend. En
bemerkt dan wel, dat ze er telkens bij aanbe
velen het niet voort te vertellen, dat alles
vertrouwelijk blijft, terwijl zij, hemeltje liefl
niet ophouden het aan Jan en alleman op te
hechten.
Ik vraag het u, geachte lezer, gaat het niet
alzoo En moet men dan nog verwonderd
zijn, dat een nieuwsje 'tzij echt of valsch
zoo bliksemsnel is rond geseind 1
Intusschen wordt er aldus toch zooveel
kwaad gestookthet nieuws moge nog
waar is wezen, de gejaagdheid en 't genot dat
onder de onbrekenden gerekend.
j u r> 1 T- l u- j imen verraadt bij t spoedig voortvertellen.
Aangaande M. Paul Tyberghien, deze ïsl
I verbreekt soms de banden van vriendschap
tusschen geburen en familiën en verbittert
üe R ddingstOfsti lleil I het leven, dat helaas 1 voor velen reeds bitter
Er waren aan boord van het schoolschip I genoeg is is het nieuws valsch, dan bedrijft
zes reddingsloepen, waarvan de grootste I men eene misdaad, schier onherstelbaar,
minst honderd personen kon bevatten. Er I waarvan de gevolgen soms onberekenbaar
was bijgevolg geen gebrek aan reddingsmid-1 zijn dat is dikwijls het begin, van benadee-
delen. Deze omstandigheid doet nog altijd!len en onrechtveerdigheden, van haat en
hopen dat het grootste deel der bemanning I wraak, van processen en ondergang.
aan de ramp zal ontsnapt zijn. I Eaat ons dan als eerlijke menschen en
Er zijn voorzeker minder slachtoffers als|hrave christenen onze tong bedwingen, en,
gevreesd wordt. Izoo't noodig is, den dekmantel werpen op
Te Hamburg |andermans gebreken en fouten om, zoodoen-
is het schip Dunkerque Woensdag niet toege-| c'e ons ^even te re8efen naar t woord des
komen grooten Apostels, als hij zegt: «Kinderen
Aangaande den tijd dat het schip Z)M«Arer-| e^an^er en naar ^eer'n8 ^es
que zal noodig hebben om te Hamburg toe Heilands ze ve die ons in de wet der liefde
te komen, verklaarde kapitein Dubois van de Z°° llefden)k heeft V00fgegaa"-
Prinses Elisabeth Daar de I r mdbouwers waar y,jn uwe vriendent
«De Chronique» liberaal blad van Brussel,
schreef De boeren zijn ploegen die in
God gelooven.
Graux, een liberale minister, heeft gezegd:
De boeren zijn barbaren.
De «Flandre libérale,»een der bijzonderste
liberale bladen, heeft geschreven
«Debuitenbevolking is betreurenswaardig,
onwetend, grof, lomp en slaafsch.
postboot «Prinses Elisabeth Daar dei Landbouwers
oosterwind op dit oogenblik geweldig is en
er mist dreigt te ontstaan, zal de zeilboot
verplicht zijn te laveeren en dat het nog
wel twaalf tot veertien dagen zou kunnen
duren vooralleer de boot te Hamburg ge
raakt.
Met gunstigen wind duurt de reis maar
twee tot drie dagen.
M. Lecointe, gewezen officier van de Bel-
gica, is Dinsdag morgen naar Hamburg ver-