D f T IS
EN OMMELANDS,
Tweejarige keuring
tG
Op Zaterdag 30n Juni 1906.
5 een timen 't blad,
Kiezerslijsten
van Maten en Gewichten
ROND DE
Noorwegen
Japonië
Engeland
WERELD
Vrankrijk
Rusland
De kiezing is voorbij
Het milliard
Oorlog aan de slechte Bladen
Drie vragen
Eedgerecht van
Westvlaanderen
Te Antwerpen
VAN ALLES WAT
Het voederen der honden
Peter Benoit in Amerika
STADSNIEUWS
Gemeenteraad
Mijnheer Merghelynck
Brief
TELEFOON 52
Te trekken bij den UitgeverTK 36, in de Boterstraie, te Yper, en hij 's land boodschapwezen ofte post, tegen 3 frank, 's jaars
'1 Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk So, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.i5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. i; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agenck Havas, le Brussel, Tk,34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n» 8, Place da la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- U
Westvlaanderen wonen.
Bij elke kiezing zijn er talrijke per
sonen die klageü dat ze niet opgeschre
ven zijn op de kiezerslijsten of nog dat
ze het noodig getal stemmen niet heb
ben waarop zij meenen recht te heb
ben.
Als de kiezing daar is, helpt geen
reklameereu meer. Nu worden in alle
steden en gemeenten de lijsten herop-
gemaakt, die zullen dienen voor de
gemeentekiezing van toekomende jaar.
Indien gij zelf, of uwe vrienden en
kennissen, bet getal stemmen niet
bezit, waarop gij denkt recht ie heb
ben, doet uwe rechten gelden bij den
heer secretaris uwer gemeente f
vraagt raad en inlichtingen bij ver
trouwbare manner". Nu is 't het ge
paste oogeoblik.
STADSHARMON1E.
Zondag 1 Juli 1906
om 8 1/2 ure 's avonds
op den kiosk der Groote Markt.
STAD YPER
van 3 tot 20 JTniili 19Ö6
in de Kleine Botermarkt.
Intusschen wordt er opnieuw verteld en
geschreven dat een nieuw ministerie zal
gevormd worden bestaande meestendeels
uit leden van de Doema.
De kroning van koning Haakon is voorbij
Een groot ongeluk is te betreuren Binst
dat de koning het Hollandsch panterschip
Tromp ging bezoeken, die naar Noorwegen
gezonden was ter gelegenheid der kroning,
is er een kanon ontploft, binst dat men op
het schip bezig was met schieten ter eere
van den koniDg.Een kanonnier werd gedood
en drie soldaten gekwetst. Ze wierden
seffens naar het ziekenhuis gebracht en de
koning heeft maar het ongeluk vernomen
als hij reeds terug was in zijn paleis.
Als de vorst vertrokken was, heeft de
Tromp onmiddellijk het anker gelicht en is
weggevaren.
Er is een nieuwen onderzeese hen kabel
gelegd tusschen Japonië en Amerika,zoodat
men nu draadmaren zenden kan van Tokio
naar San Francisco, New-York en van daar
naar alle gewesten der wereld.
't Ministerie Sarrien is ziek en zal het,
zonder verandering nietlaDg meer houden.
Vier ministers zouden afgedankt worden,
waaronder eerst en vooral de minister van
oorlog, M. Etienne.
Een nieuw ministerie zou gevormd worden
met M. Clemenceau aan 't hoofd als minister
van oorlog.
De fransche bladen sommige ten
minstezijn uitnemende ingenomen voor
M. Clemenceau, omdat hij meesterlijk M.
Jaurez, de leider der socialisten,toegetakeld
heelt, en 't en zou niet lang meer duren eer
ze hem nog niet juist als katholiek, maar
toch als zeer gematigd aanzien.
't Proces Dreyfus duurt nog voort. Na de
verslaggever, heeft de Procureur het woord
genomen, en deze beknibbelt al wat er
vroeger door het krijgsgerecht van P.ennes
werd beslist, zoodat wij ons mogen ver
wachten aan doodeenvoudig de verbreking
van de veroordeeling en algauw zal dan
volgen dat Dreyfus weder in 't leger is aan
genomen, en natuurlijk een hoogeren graad
bekomt als vergoeding voor hetgeen hij
geleden heeft, vooral als minister Clemen
ceau, vroeger een groot verdediger van
Dreyfus, aan 't hoofd van het ministerie van
oorlog geraakt.
Woeusdag avond werd er te Parijs eene
vergadering belegd door den bond der
anti vrijmetselaars. Wel 3000 mannen waren
daar aanwezig, waaronder vele priesters.
De voornaamste spreker was M. Bietry, den
hoofdman der geluwe Oud-socialist, is
hij er van weggegaan uit afkeer.
Nieuwe lasten
Voor 1907 worden in Vrankrijk voor i5o
millioen nieuwe lasten geheven.
Trouwens de Kerk vervolgen kost geld
Alzoo zal men betalen
3o per honderd verhoog op de erfenisrech
ten van meer dan 10.000 fr.
Een nieuwe taks op wijnen, likeuren en
bronwater.
Een verhooging van 10 per honderd voor
de verhandeling van beursweerden.
En 't en is nog maar een begin.
Een hulpgeld van 197.500.000 fr. of bijna
200 millioen zal gevraagd worden om den
hongersnood te bestrijden in Rusland, waar
-verscheidene provinciën volstrekt aan alles
ontbreken.
In de Douma zeggen de sprekers luidop
dat ze met die 200 millioen niet gediend en
zijn, dat het geld zal blijven hangen aan de
vingers van dezen die het moeten uitdeelen.
De meerderheid die, in de engelsche
Kamer, daags na de laatste kiezingen 199
stemmen bedroeg, is dinsdag op 103 stem
men gevallen, bij de stemming over eene
wijziging door M. Evelyn Cecil, tijdens de
bespreking van de schoolwet, voorgesteld.
Deze wijziging bestond in de vervanging van
de woorden zal kunnen door het woord
moet in het eerste van artikel IV,
dat het gouvernement van zin was als volgt
op te stellen Eene plaatselijke overheid
zal gemak kunnen verleenen voor
het godsdienstig onderwijs van een bijzon
deren aard.
De wijziging werd verworpen met 340
stemmen tegen '237. De oppositie begroette
dezen uitslag met handgeklap en toejuichin
gen, die verscheidene minuten duurden. De
cijfers bewezen, inderdaad, dat de meerder
heid waarover het gouvernement beschikte
in onverwachte verhouding gesmolten is.
Bij de stemming over de wijziging Cecil
vielen er van de gouvermenteele meerder
heid 70 nationalisten, 25 liberalen en 18
leden, der Werkliedenpartij af.
De ersgelsehe vlootoel'eningen
De groote vlootmanoeuvres die dit jaar
bevolen ware», hadden een tweevoudig
doel: eene bestuurlijke proefneming en eene
militaire proefneming. De eerste bestond in
het snel op voet van oorlog brengen van al
de engelsche vloten in Europa: deze van het
Kanaal, van den Atlantischen Oceaan en
van de Middellandsche zee de mobilisatie
van al de reserveschepen, de bevoorrading
in oorlogstuig en mondbehoeften van al deze
schepen. Deze eerste proefneming is volko
men gelukt. Alles is volkomen regelmatig
gegaan ondanks de vier honderd oorlog
schepen die moesten voorzien worden.
Het tweede gedeelte van de manoeuvres,
die zullen plaats hebben \an aan 't noorden
van Schotland en de kusten van Denemarken
tot aan de kusten van Spanje, heeft het doel
het beste stelsel te zoeken om de schepen
der engelsche handelsvloot, in geval van
oorlog te beschermen. Deze oefeningen, die
voor Engeland van 't allergrootste belang
zijn, zullen nog verscheidene dagen duren
't Voornaamste van al die oefeningen is
de inname van Porstmoutk. Om te zie hoe
oninneembaar die sterke engelsche
oorlogshaven was, waren twee vijandelijke
vloten, de eene belast met de verdediging eu
de andere met den aanval van Porstmoutk.
Beide vloten werden te zelvertijde ver-
fittigd en het gevolg was dat Porstmouth
werd ingenomen na twee uren, binst dat de
verdedigers op een anderen kant zich nog
bereidden om den vijand af te keeren.
Dat de engelsche zeemacht daarmeê lee-
lijk in nesten zit, en valt niet te betwijfelen.
Tot daags vóór de kiezing wisten de
geuzenbladen van allen aard niets dan goed
te vertellen van de boeren. Maar ongeluk
kiglijk voor de geuzen, de boeren zijn slim
genoeg geweest om aan die fleemerij geen
gehoor te geven en trouw te blijven aan het
katholiek Staatsbestier, altijd zoo bezorgd
met alles wat den boerenstand aanbelangt
Maar ook het gaat er nu weer iu alle
geuzengazetten van die stomme domme
boeren en andere liefelijke benamingen. De
Chronique van Brussel zou willen den eer
sten prijs behalen in dat schelden tegen de
boeren. Daarom noemt zij de buitenlieden
de ellendigste, de onwetendste, de bekrom
penste bevolking, die er bestaat, zonder
gezichteinder, zonder doel, eene lijdzame
masse, eene kudde slaven, gehoorzamend
aan het minste gebaar van een pastors
kleed
Een krotbladje van Antwerpen tracht in
dit scheldconcert ook een eerste viool te
spelen. Het zijn voornamelijk deboeren van
het Ypersche, die niet gehorkt en hebben
noch naar het geflik flooi van M. Nolf, noch
naar de brieven van M. Merghelynck, die
troef krijgen. Horkt naar die edele taal
Yper is het eenig arrondissement in het
land, waar de menschen blijkbaar dommer
en dommer worden.
Als \e daar nog tien jaar yoo blijven..
vooruitgaandan loopen \e op hun vier
pooten en eten hooi.
De buitenmenschen in het algemeen en
die van Yper in het bijzonder zullen geheel
gerust zijn in de stommigheden van de
liberale bladen. Maar ze zullen ten tijde van
kiezingeu wel eens die uitschelders berrin-
neren dat ze een goede memorie hebben.
Moeten bij tien jaar, de buitenmenschen
hooi eten, 't zal zooveel te dierder worden,
en te beter zijn voor de boeren en andere
hooimarchands die er zouden te koop
hebben 1
De franschen beloofden over eenige jaren
een pensioen van 1 fr. daags voor de oude
werklieden. Slimmer dan onze belgische
liberalen, zegden zij tezelver tijde van waar
ze 't geld zouden halen om dat pensioen te
betalen. Zij zouden al het kloostergoed
stelen dat 1 milliard of duizend miliioen
weerd was, en met den interest aan 3 per
honderd zouden zij aan ai de oude menschen
éen frank daags pensioen verzekeren.
Van dat milliard en is er geen sprake
meer, evenmin als van het pensioen. En
waarom Omdat al het gestolen klooster
goed niet genoeg opbrengt om de kosten te
betalen.
Nog een voorbeeld om dit te bewijzen.
In het klooster der Carmelietessen te
Versailles wierden de meubeltjes verkocht
iu venditie. 't Bracht al te gare 687 fr. op
en de onkosten bedragen 6200 fr.
't Zijn de lastenbetalers die het tekort
mogen toeleggen.
Ontegensprekelijk is liet, dat hedendaags
met hand en tand gewrocht wordt om het
volk zedeloos en ongodsdienstig te maken.
Doch onder al de middelen,die de vijanden
van deugd en godsdienst aanwenden om het
volk te bederven en te vergoddeloozen, is
het doeltreffendste en dus ook het gevaar
lijkste het verspreiden van zedelooze en
ongodsdienstige bladen.
Een woord over de bladen, gazetten en
vlugschriften. Vast en zeker is het, dat het
volk,van gelijk welken stand, geerne en veel
leest.
Vast en zeker is het, dat het meerendeel
der lezers geen eigen zienswijze hebben,
maar de gedachte volgen van hetgene zij
lezen.
Bijgevolg is het van groot, van het groot
ste belang, te zorgen, dat er van den e'énen
kant geen slechte, zedelooze of ongodsdien
stige lezing het volk ter hand gesteld worde
en van een anderen kant, ingezien het volk
wil en moet lezen, dat er gezorgd worde om
een welvoorzienen voorraad goede lezingen
onder het volk te verspreiden.
Dus, ten strijde, onverpoosd, onvermoeid,
en hardnekkig, spijts lauwheid en tegenkan
ting, trots spotternijen en beleedigingen, ten
strijde tegen zedelooze en ongodsdienstige
bladen
uitgevoerd onder de leiding van den Ant
werpenaar Frank Van der Stucken.
- Alle Belgen zjjn gelijk voor de wet
Art. I der Belgische grondwet.
Is de Vlaming die de taal
Van de Walen niet verstaat,
Tot 't bekleeden van een ambt
Bij de Walen wel in staat
NEEN
Is de Waal die onze taal
In het minste niet verstaat.
Tot 't bekleeden van een ambt
Bij de Vlamingen in staat
JA!
Voegt dat neen en ja te saam
En zegt mij, in Godes naam,
Stemt dat stelsel overeen
Met dat schoon artikel één.
Helena.
Onder de gezwoornen zijn de volgende
heeren onzer streke
V. Van Eecke, notaris, Boesinghe
H. Van Oost, brouwer, Staden
Peirsegaele, brouwer, Vlamertinghe
G. Lebbe, provincieraadsheer, Poperinghe
R. Ommeslagh, handelaar, Yper.
Aangezien de honden meer neiging hebben
tot naar binnen slikken dan tot kauwen
doet men goed de vleeschporties in kleine
stukjes te geven, om daardoor de verteer
baarheid van het vleesch te bevorderen.
Jonge honden moeten van tijd tot tijd
gehakt vleesch of gehakte rundermaag
hebben. Altijd moet er versch water voor
hen staan alleen in den tijd dat men de
dieren kamerzindelijk maken wil, geve men
't drinken evenals 't eten op vaste tijden.
Ook melk die gekookt moet zijn en met
afkooksels van haver of met cacao vermengd
kan worden, behoort tot de dranken van
den hond.
Sedert eenige jaren zijn verscheidene
werken van den grooten Vlaamscheu kuns
tenaar in Amerika uitgevoerd geworden.
De kantate De Wereld in schijnt het meest
bijval te hebben bekomen. Verleden maand
werd deze kantate tweemaal uitgevoerd
eens te San Antonio en eens te Cincinnati.
De Wereld in werd in deze laatste stad
De gazetten staan vol bijzonderheden
nopens Jufvr. Marie Cools, een weeze der
Godshuizen van Antwerpen en Doctoor Van
de Vorst.
Ziehier waarvan er spraak is Jufvr. Marie
Cools was volkomen lam tot ten halven
haar lijf van als zij 14 jaar oud was. Men
had naar Thienen gezonden waar zij door
specialisten verzorgd werd,naar Struyvenberg
en eindelijk naar Ste Elisabeths' gasthuis te
Antwerpen. De beste doktors onderzochten
haar, maar vonden geen middel om haar te
genezen.
Doktor Van de Vorst, een ongeloovige
nogthans, hij bekent het zelve, raadde heur
aan naar Lourdes hare genezing te gaan
vragen. De reiskosten wierden gedekt en
Marie Cools, zeer godvruchtig vertrok wel
gezind naar het verre Lourdes.
Zij keerde terug volkomen genezen, tot
groote verwondering van de geneesheeren
die haar bezorgd hadden, en tot nog meerder
spijt van sommige Antwerpsche en andere
geuzen.
Wat gedaan
Haar weder doen ziek verklaren 't ware
moeilijk geweest Hunne wrake koelen op
O. L. V. van Lourdes 't En was ook niet
gemakkelijk. Bleef alleen Doctor Van de
Vorst
Deze heeft het moeten bekoopen hij was
kandidaat voor eene hooge plaats van
geneesheer, en hij is afgewezen, om reden
ongetwijfeld van zijne handelwijze in deze
zaak.
Jufvr. Cools, intusschen vervangt in het
gasthuis twee ziekendiensters, die in Ste
Elisabethgasthuis met den typhus liggen.
NOG IETS
waarop wij de aandacht der buitenlieden inroe
pen
Het liberaal blad Le Petit Bleu, in zijn
nummer van 20 Mei 11., schrijft letterlijk
Men mag zeggen dat België bestuurd is door
ongeleerde hoeren, zij vertegenwoordigen 25
ten honderd van het kiezerskorps, die zich
blindelings laten geleiden door eene fanatieke
geestelijkheid, en die aan de kiezing deel
nemen zonder de waarde hunner stem te
verstaan. Het is een troep beesten welke
geblinddoekt ter slachtbank geleid wordt.
Buitenlieden Ge zult dat alles onthouden en
u herinneren dat de groene volksfoppers de
bondgenootea zijn der blauwen en rooden die
u zoo schandelijk lasteren, versmaden en belee-
digen
OM DE LUCHT TE ZUIVEREN
De lucht der groote steden is bedorven en de
uitwazemingen van allerlei aard welke er
voortdurend om zoo te zeggen opeengehoopt
worden, maken de lucht uitermate ongezond
De openbare gezondheid is bedreigd wanneer
er mensehen in millioenen kubieke meters be
dorven lucht wonen.
Twee Engelsche ingenieurs hebben, naar zij
beweren,eene machien gevonden welke gemak
kelijk de lucht der steden zuivert. Er zouden
enkel een voldoende getal toestellen noodig zijn
om de lucht te Londen bestendig zoo zuiver te
houden als die op de hoogte van den "Witteu
Berg. Een enkele machien kan per minuit
10.000 kubieke meters lucht zuiveren.
De uitvinders hebben aan den gemeenteraad
van New-York voorgesteld hun stelsel te be
proeven onder het onderaardsch gewelf van den
nieuwen metropolitaan.
Het plaatsen van 100 toestellen zou 25 mil
lioen frank kosten, doch de machienen nemen
zoo vele voor den landbouw,goede en ver boven
alle andere in degelijkheid verheven meststof
fen op dat, alles wel ingezien, de operatie
wezenlijk schitterend is niettegenstaande al de
uitgaven welke ze vergt.
Het New-Yorkscb komiteit van gezondheids
voorzorg onderzoekt de uitvinding.
Laat oss hopen dat ze goed wordt bevonden
en dat men ze weldra overal met goed gevolg
zal kunnen toepassen.
Indien de Engelsche ingenieurs zich geene
begoochelingen gemaakt hebben en indien hun
toestel wezenlijk beantwoordt aan hetgeen men
ervan verwacht, zullen zij aan de openbare
gezondheid onschatbare diensten bewijzen.
De Ypersche gemeenteraad vergadert
heden Zaterdag namiddag om het volgende
te bespreken
1. Waterverdeeling aanbesteding van
kolen.
2.Godshuizen: verpachting van goederen.
3. levering van eenen boom.
4. Gemeentefeest.
Morgen, Zondag namiddag ten 4 i/a ure,
processie op Sint Pieters.
De arrondissementscommissaris heeft
naar den Journal d'Ypres eenen brief
gezonden in antwoord op het overdrukken
van dat schoon vlaamsch briefken dat die
zonderlinge vertegenwoordiger des konings
gezonden had naar zyne «eerzame pachters,
werklieden en kameraden
Natuurlijk is de brief van M.Merghelynck
in 't fransch.
Uitzijn antwoord volgen twee dingen
1° Hij en zegt niet hoe dat zijne eerza
me pachters, werklieden en kameraden
met voor de liberalon te stemmen het
algemeen welzijn bevorderen.
Dat ware nogthans goed te weten.
2» M. Merghelynck beweert dat met zijnen
brief te zenden naar de kiezers van de
verschillige arrondissementen, waar libe
ralen, radikalen, demokratenen socialisten
op rang stonden, hij niet te kort en kwam
aan den ministeriëelen brief die verbiedt
aan de ambtenaars van zich inden politieken
strijd te bemoeien,en als 't nog eens kiezing
is, bij zal wederom herbeginnen.
Ia afwachting dat M. Merghelynck
antwoordt op onzen artikel van verleden
weke zullen wij doen opmerken dat het
ministerie wel in state is zelf te oordeelen
in hoeverre M. Merghelynck aan zijne
plichten te kort kwam, met te vragen aan
zijne pachters te stemmen eerder voor de
socialisten dan voor de ministers zelve, ln
't Kortrijksche eu ook in 't Yeurnes'che,
waar radikalen, liberalen, democraten en
socialisten éen kartel uitmieken...
In de veronderstelling dat M.Merghelynck
een knecht heeft die uit al zijne krachten
tegen hem werkt, die niet alleen zegt, maar
schrijft dat het algemeen welzijn vereischt
dat hij weggezonden worde of afgesteld, wat
zou M. Merghelynck doen met zulken
bediende
En hoe vindt M. Merghelynck iemand
die getrouwheid gezworen heeft aan den
koning en uit zijne krachten werkt om dien
zelfden koning weg te hebben, met onder
den naam van Algemeen welzijn te doen
stemmen voor socialisten, demokraten,
radikalen en liberalen waarvan sommigen
opentlijk verklaren dat zij republikeinsch
gezind zijn.
Alzoo onder andere te Kortrijk en te
Veurne-Oostende.
Wij ontvangen den volgenden brief, dien
wij geerne overdrukken
Waarde Heer drukker
Gij hebt ongetwijfeld in het Progrès van
over een paar weken het artikeltje gelezen
waarin er spraak is van het huis van Doctor
De Roo. De schrijver van het artikel vond
gemeld huis heel schoon, hij spreekt ook den
lof uit van de twee andere huizen, die er
nevens staan en eindigt met den wensch te
uiten dat het stadsbestuur zou eischen dat
den anderen hoek zou weerdig zijn van
hetgeen er nu reeds gebouwd is en een
prachtig geheel uitmaken, om alzoo aan den
ingang onzer stad een eigenaardig en sierlijk
uitzicht te geven.
T NIEUWSBLAD VAN YPER
