D I T 1 S
f
EN OMMELANDS,
a
m
m
m
m
m
Op Zalerdag 18" Oogst 1906.
5 centimen 'l blad.
Welvaart ea Staatsbestuur
Wo.es Man
Rusland
Turkije
ROND DE WERELD
E ome
Duitschland
VAN ALLES WAT
Verbetering
van het Menschdom
Oud worden
Bij tijds opgepast
Vleeschvoeder voor kippen
Tegen vliegen en horzels
STADSNIEUWS
De Zustersteden
Brugge en Yper
TELEFOON 52
Te trekken hij den UitgeverIk 36, in de Boterstrate, te Yperen In j land boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank jaar a.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaarnsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
waren van onder de 100 fr.
283 000 van tusschen
de 1000 a 2000 fr.
Festival
De Stoet
Rond de Kiosken
De premiën
T NIEUWSBLAD VAN YPER
t Nieuwsblad van Yper verschijnt's Vrijdags, en's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon huiten Belgenland.
Het hlad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
l'es moet vrachtvrij ingezonden worden
16, te Yper.
T1
naar de Boterstrate,
De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen 't blad is't
0,1.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd, leder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken,
rijk De Keeren van de Agence Hacas. 'e Bvussel, T* 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de, la Bourse, ontvangen bekendma-
w kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
't Is dikwijls leerzaam eens 'nen nieuws
gierigen neus in boeken en verslagen te
steken, om over den toestand van zaken of
menschen te oordeelen.
Zoo vinden wij in het verslag der Alge
meene Spaar- en Lijfrentkas dat er op 't
verleden jaar
2.010.000 boekjes
19.000 van boven de '2000 fr.
Over 7 jaar was er 1 spaarboekje per 5
inwoners over 6 jaar, 1 op de 4 inwoners
en nu bijna 1 op de 3
En die vooruitgang, die aanduiding van
welvaart en welstand, vind men in een land
dat door katholieken bestuurd is.
Anderzijds duidt het grootste financieblad
van ons land Le Moniteur des Intéréts
Materiels aan, dat op 6 maanden tijd de
Franscbe geldweerden een verlies aanduiden
van meer dan 1791 miljoen, en een der
grooteFransche Staathuishoudkundige voegt
er bij Men moet erkennen dat sedert een
kwaart eeuw de Franschman nooit zooveel
reden heeft als thans van ongerust te zijn
De geldelijke moeilijkheden vanhet land, de
bedreigingen van nieuwe lasten, bijzonder
het belasten van het inkomen, zijn
voldoende redens genoeg om den afslag der
geldweerden te doen verstaan en te ver
recht veerdigen. n
Allo, geuzenbladen, neemt uwe wierook
potten om de Fransche Staat te bewierroo
ken, want zij, dis den loesland goed kennen,
branden .geenen wierook, maar spiegelen
voor het rijk waar de geuzen baas zijn
en gii weet het, zulke wierook stinkt.
Het getal van hen, die karakter genoeg
hebben om zich te toonen gelijk ze in wer
kelijkheid zijn, is bitter klein. Veel klater
goud wordt tegenwoordig gebruikt en veel
geofferd aan uiterlijken schijn.
Zich zelf en man te zijn, wil wat zeggen
en allerhande beknibbelingen worden u niet
gespaard. Daar waar de eenen u zullen
bespreken, zullen anderen u goedkeuren en,
waar deze laatsten u beknibbelen, geven de
eersten u gelijk. Toch is het beter dan
karakterloosheid, die doet vervallen in lam
lendigheid, en oorzaak is dat nooit iets te
recht komt van hen die steeds met den
grooten hoop meeloopen.
Indien ge man zijt en gevoelt dat ge voor
eene zaak staat die rechtveerdig, waar en
goed is, doe dan wat uw hert u ingeeft, en
stoor u niet aan het gezaag van menschen,
die de daad niet kunnen begrijpen, die ge
plegen wilt.
Vooruit dan, zoo ge denkt in 't rechte
spoor te loopen en ga, zonder halfheid en
als man, uw eigen wegen.
land gereisd is, dat de gebeurtenissen in
Rusland voornamelijk daartoe hebben aan
leiding gegeven, en dat er ongetwijfeld maat
regelen genomen zijn om de uitbreiding van
den opstand te dempen. Koning Edward is
vandaag voortgereisd naar Marienbad hij
zal ook eene samenkomst hebben met keizer
Frans-Joseph van Oostenrijk.
Al eD neemt de opstand geene meerdere
uitbreiding, toch zijn er nog ten allen kante
aanslagen, moorden i gepleegd, opstand al
hier, werkstaking al ginder.
De sultan, die verleden week nog al erg
ziek was, is aan de beterhand. Hij wandelde
gisteren in den hof van zijn paleis te Con-
stantinopel en heeft zelfs eenige oogen-
blikken gesproken met verschillige gezanteD.
De Paus heeft gesproken Z. H. Pius X
verwerpt het samenstellen van godsdienstige
vereenigingen, die in zekeren zin meester
zouden zijn én over de kerkelijke goederen,
én over de uitoefening van den godsdienst.
De fransche combisten staan verstomd
over de beradenheid van Z. H. den Pa s. Na
de eerste verslagenheid zijn ze razend ge
worden en hunne bladen sprekeh zelfs reeds
van alle uitoefening van den godsdienst te
beletten, buiten deze in officieel erkende
kerken, en onder beleid van godsdienstige
vereenigingen.
Zullen de fransche katholieken nu einde
lijk, luisterende naar de woorden van
hunnen heiligen Vader, eensgezind hande
len, en trachten uit hun verval weder op te
staan 1
Wij durven het bijna niet verhopen
Edward VII is in Duitschland, te Kroon-
berg, geestdriftig onthaald geweest. Keizer
Willem is na het feestmaal wel een ure lang
met zijn oom in onderhandeling gebleven.
Sommige bladen houden staan dat Koning
Edward meteen politiek doel Daar Duitsch-
Men heeft het overlijden aangekondigd
van den vermaarden Amerikaanschen finan
cier Russel Sage die, met niets begonnen,
eene fortuin van 8o miljoen dollars heeft
weten te vergaren wat niet veel minder is
dan een half miljard frank. Men verzekert
thans dat Russel Sage geheel zijn fortuin
heeft bezet aan zijne weduwe, oud 77 jaren,
doch met last voor haar, die eene meer dan
voldoende persoonlijke fortuin bezit, die
400 miljoen te besteden aan....de verbetering
van het menschdom.
Men is nieuwsgierig hoe mevrouw Sage
het aan boord zal leggen om die groote
fortuin zoo aan te wenden dat zij waarlijk
tot verbetering van het menschdom dient.
Misschien ware het niet slecht eenen
prijskamp van ontwerpen uit te schrijven.
Naast de werklieden, die onbezorgd voor
den dag van morgen,al hunne winst wekelijks
verdrinken, komt eene menigte werklieden
aan die den gunstigen tijd waarnemen om iets
te sparen en weg te leggen.
Het totaal spaargeld in de spaarkas op
3l december 1905 bedraagt de kolossale som
van e'én miljard, 163 miljoen frank
Gedurende het jaar igo5 werden 226,073
nieuwe spaarboekjes geleverd.
De spaarboekjes trekken 3 t. h. intrest tot
aan 2000 fr. eens dat het bedrag van het
spaarboekje 2000 frank te boven gaat, alsdan
wordt de intrest op de gestorte som vermin
derd op 2 t. h., zoodat een boekje van 3ooo
frank enkel 60 frank intrest oplevert, juist
evenveel als een boekje met 2000 fr.spaargeld.
Daarom trachten de spaarders de weerde van
hunne spaarboekjes beneden de 2000 fr. te
houden, ten einde in de spaarkas altijd 3 t.
b. van hun geld te trekken.Het beste middel
daartoe is een spaarboekje te nemen op den
naam der vrouw, op ieder der meerderjarige
kinderen, ook zelf op ieder der schoolkin
deren, ofwel renteboekjes te koopen.
De wet van 10 Februari 1900 geeft aan de
getrouwde vrouwen het recht een spaarboekje
op hunnen eigen naam in te schrijven,zonder
de tusschenkorast van hunnen echtgenoot.
Onder die 226,073 spaarboekjes waren er
106,65o boekjes afgeleverd aan vrouwen.
Ondanks al de voorschriften der weten
schap, schijnt 't beste middel om oud te
worden, naar Bulgarië te gaan wonen.
Dat is, inderdaad, het land van Europa
waar men het oudst wordt. Met eene bevol
king van 3.8oo,ooo inwoners, telt het meer
dan 3,8oo honderdjarigen, terwijl Duitsch
land, met zijne 55 miljoea Inwoners, er
slecht 78 telt.Engeland slechts 146,Frankrijk
2i3 en Zwitserland niet éénen.
Geheel het schiereiland der Balkans, waar
men nochtans tamelijk woelig leeft,is gunstig
voor het bereiken van een hoogen ouderdom.
Ook Rumeaië en Servië tellen te zamen
i,6>7 honderdjarigen, 't is te zeggen meer
dan al de groote mogendheden te zamen.
Wellicht zou het getal honderdjarigen er
nog weel grooter zijn indien men er de men
schen zelfs de koningen niet zoo
gemakkelijk en straffeloos naar de andere
wereld zond.
De nikkelstukken van 20 cent., van 10
centimen en van den Belgischen Leeuw,
geslagen krachtens besluiten van 27 Dec.
i860, 25 April 1861 en 9 luni 1894, zullen
van 1 September 1906 af,ophouden wettigen
koers te hebben.
Tot 3o November 1906,zullen die stukken
aan de door den Minister van Financiën en
Openbare Werken aangeduide openbare
kassen worden omgewisseld tegen doorboor
de nikkelmunten.
In uitvoering van dit besluit, heeft de
Minister van Financiën en OpenbareWerken
tot het doen der omwisseling aangeduid de
kassen van de Nationale Bank te Brussel en
dezer agenten in de provincie, alsmede de
kassen van de ontvangers der belastingen in
de steden en de gemeenten waar geen agent
schap der Nationale Bank bestaat.
Daarenboven zullen de ontmuntte nikkel
stukken, tot 3o November 1906, aan al de
openbare Staatskassen ontvangen worden ter
kwijting van rechten of belastingen of tot alle
andere betaling.
Om kippen en verder pluimvee goed te
doen tieren en voordeel te doen aanbrengen,
moeten ze bepaald vleeschvoeder hebben.
Dit vleesch mag evenwel niet rauw gegeven
worden, maar gekookt, fijn ge'-neden en met
het weekvoeder vermengd want door het
rauwe, bloedige vleesch worden de dieren te
zeer verlekkerd op vleesch en worden verleid
tot eier en veerenvreten, terwijl ze elkander
bloedig pikken. Het'nat, verkregen bij het
koken van het vleesch, gebruikt men voor
de toebereiding van het weekvoeder, omdat
dit vooral de voedingzouten en de opwek
kende stoffen bevat, die de spijsverteering en
het eierleggen bevorderen. Voorts behooren
tot het natuurlijke vleeschvoeder ook alle
insecten die de kippen vinden, als ze los
loopen.
Het kunstmatige vleeschvoeder wordt
vervaardigd door natuurvleesch te drogen of
te malen, zooals b.v. in Liebigsvleeschmeel,
of gelijk bij Spratts Patent dat 't vleesch tot
vleesch vezelsvogels voeder bewerkt.
Wil men zijn kippen des winters een
kunstmatige vleeschvoeding geven, dan is
het middaguur daarvoor de beste tijd. Men
geve dit echter niet alleen, maar vermenge
het met gekookte en fijn gemaakte aardap
pelen, op die wijze dat het mengsel 100/0
vleeschvoeder bevat. Nadat door zorgvuldig
omroeren alle bestanddeelen innig vermengd
zijn, wordt het geheel met warm water
bevochtigd en dan aan de dieren voorgezet.
Het stalvee beschut men tegen vliegen en
horzels door de volgende middelen Men
laat 5 minuten lang een goeden handstol
laurierbladeren in een K. G. varkensreuzel
koken. Het is voldoende een lapje (laken of
linnen) met dit vet te bestrijken en het lijf
van paard of rund in de richting van het haar
in te wrijven, als men het dier voor den
arbeid wil gebruiken. Het dier kan dan
zonder door de insecten gekweld te worden,
zijn dagelijkschen arbeid verrichten. Vóór de
paarden in't tuig komen bij het inspannen
wrijft men ze op gelijke wijze in en geen
vlieg of horzel waagt het ze te steken.
Een ander middel is kook een paar
handvollen alsem in water en los daarin op 5
deelen witkalk en 2 deelen chloorkalk. Be
strijk men dit mengsel de wanden derstallen
Bestrijk de ramen der stallen met blauwsel,
zoodat in den stal een blauw licht heerscht,
en de vliegen zullen verdwijnen.
Om de vliegen in veestallen te vernietigen
wordt voorts aanbevolen besproeiing van
wanden en zolder van den stal met eene
bouillie van koper en kalk, welke men ver
vaardigd door 3 kg. kopervitriool en 10 liters
warm water op te lossen. Deze oplosring
verdunt men met 80 liters water en voegt er
onder gestadig omroeren een kalkmelk bij
van 2 K. G. vette kalk en 10 liters water.
Een overheerlijk weder begunstigde het
festival van zondag laatst, waarvoor 56
maatschappijen zich hadden doen inschrij
ven.
Ten twaalven werden de afgeveerdigden
der verschillige maatschappijen onthaald
ten Stadhuize.door de heeren Burgemeester,
Schepenen en raadsheeren, en door de
feestcommissie.
De brugsche koorzangers Adriaan Wil-
laerts Kring zongen er een vierstemmig
omstandigheidskoor opgedregen aan onzen
geachten heer Burgemeester.
De woorden werden aan de omstaanders
uitgedeeld. Al boven een sierlijke pentee-
kening van L. Weymeersch, het herleven
der Brugsche Kunst verbeeldende.
Onder 't beleid van heer voorzitter
Ach. Daled en het bestuur van M. Greg..
Jooris is de kunstige Zangersgilde een
schitterende toekomst verzekerd. Zij heeft
den volksgezinden heer Baron Ruzette
als eerevoorzitter. Met zulke mannen aan
't hoofd moet een gilde vooruit
Wij deelen er hieronder de woorden van
mede, gemaakt door M. Jerome Noterdame,
afdeeUngsoverste bij het provinciaal gou
vernement.
schouwspel wanneer
't Was een prachtig
rond twee en half ure de eindelooze stoet in
beweging kwam. En volk dat er was
Zelden of nooit en werd het geweten dat er
zoovele volk in Yper bijeen was. De markt,
de Boterstraat, Rijselstrate, Dixmudestrate,
Meenenstrate, 't en was er bijna niet door
te geraken 1 De Ypersche neringdoeners
zullen zondag laatst nen goeden stuiver
verdiend hebben, nu des te beter 1
't Was drie en half als 't festival begon.
Vier kiosken waren geplaatstop de Markt,
op de Leet, op de oude Botermarkt en bij
den Openbaren Hof. Overal vele volk, vele
beweging en natuurlijk veel verteer.
De koorzangers hadden hun lokaal in de
bovenzaal der Halle en in de overdekte
Botermarkt.
Een verslag geven over elke uitvoering
valt buiten ons bereik. Zeggen wij alleenlijk
dat Concert s noens gegeven door Union
Musicalevan Komen, de merkweerdige
hoedanigheden van die befaamde maat
schappij lieeit doen kennen, 's Namiddags
was 't de Cercle Instrumental van Brugge,
onder 't kundig beleid van M. Reyns, en dé
Harmonie van Belle, die 's avonds 't festival
eindigde die .den palm verdienden.
ralanwiHta
I
Zes eeuwen is 't geleden,
dat Brugge en Yper steên,
in 't roemrijk veld van Kortrijk
voor 't dierbaar Vlaandren streên.
De vijand liet er hals en sporen,
en Vlaandren won zijn vrijheid weer,
't was vrijer zelfs dan van te voren,
want diepe viel den dwingland neer.
II
Hier staan de Brugsche zonen,
den ouden eed gestand,
en reiken U vandage
de vlaamsche broederhand.
Biedt gij die hand den Bruggelingen,
zoo zullen wij ten strijde gaan,
niet om den Waal uit 't land te dringen,
maar voor ons eigen volksbestaan.
III
Het oude volk van Vlaandren
was rond de bol der aard,
door handel en door kunste
als 't Eerste volk vermaard.
Wij willen dat ons Vlaandren heden,
zoo roemrijk als het andere zij,
wat onze vrije Vadren deden,
dat kunnen en dat zullen wij.
M. de Burgemeester Colaert bedankte de
uitvoerders voor hun kundig en vereerend
gezang en verwelkomde de heeren afgeveer
digden die zoo bereidwillig de uitnoodigiDg
der Yperlingen hadden beantwoord.
Nadat de eerewijn werd rondgeschonken,
ging iedereen marktwaarts om het concert
te aaohooren van de Harmonie Union
Musicale van Komen.
Den maandag had in de Schepenzaal de
trekking plaats voor de premien.
Eerst werden drie eeremetalen toegekend
aan den Cercle Instrumentalvan Brugge,
de Harmonie van Belle en Union Musicale
van Komen voor de schoonste militaire
kleedij en een eeremetaal aan de koorzan
gers van Duinkerke en Wervik voor de
schoonste burgerkieedij. De Cercle Instru
mental bekwam ook de medalie van verst
komende en voor de koorzangers Vermaak
in Zang van Gent.
Voor 't grootste getal Union Musicale
van Komen en Renaissance van Wervik.
1 De fanfare van Wambrechies fr. 500
2 De Kerels van Emelghem 400
3 De Fraternitévan Houthein 300
4 De Yzergalm van Pollinchove 200
5 't Muziek van Langemarck 100
6 Adriaan Willaert's Kring van
Brugge 100
7 De fanfare van Dranoutre
8 De Stadsharmonie van Poperinghe
9 't Muziek van Godewaardsvelde
10 t Muziek van Cortemarck
11 Krijgen elk 75 fr. De Rooighem's
zonen, Gent,
12 Koorzangers van Duinkerke,
13 De Mandelzonen van Rousselare,
14 Sinte Cecilia van Becelaere,
15 Eeckhouttegalm van Brugge,
16 't Muziek van Loo,
17 't Muziek van Komen-ten-Brielen,
13 't Muziek van Ploegsteert,
19 De Harmonie van Belle,
20 Vermaak in Zang van Gent,
Elk 50 fr. aan
21 't Muziek van Voormezeele,
22 De Harmonie van Zonnebeke,
23 t Muziek van Elverdinghe,
24 de Koorzangers la Renaissance van
Wervik,
25 het Muziek van Hooghlede.
