DIT IS
SpreeKdraaa [2
EN OMMELANDS
Nieuwe Ministers
Op Zaterdag 4D Mei 1907.
5 centmien blad.
42e ja; r. Talmerk 3037
Te irekken bij den Uitgever, Tk 86, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
Brieven
ROM) DE WERELD
Koning Leopold
Eersten Mei
Duitschland
Vriendschap
Vrankrijk
Fiome
Eng<
jeland
Oost, West
Alhier best
VAN ALLES WAT
De grootste hoeveelheid goud
Uitbarsting van de Stromboli
Past op voor de beeten
Niemand meer te voet
Een jongen die belooft
Bloeddorstige waanzin van
een Itaiiaansehen soldaa
Voor den vel
Aanbranden van melk
Beteekenisvol
Gele schoenen
Officieel nieuws
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
Namens het Comiteit
1
'T NIEUW
TPEB
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-Westvlaanderen wonen.
Gisteren donderdag is het Ministerie de
Trooz bepaald samengesteld, als volgt
M. JULES de TROOZ, voorzitter, en
minister van Binnenlandsche zaken
M, LIEBAERT,minister van Geldwezen;
M DAVIGNON, minister van Buiten-
landsche zaken
M. JULES RENKIN,minister van Rechts
wezen
M. AUG. DELBEKE, minister van
Openbare werken
M.HUBERT, minister van Nijverheid
en Arbeid
M. HELLEPUTTE, minister van IJzer-
wegen
M. Baron DESCAMPS DAVID, minister
van Schoone kunsten en wetenschappen
Generaal HELLEBAUT, minister van
Oorlog.
De heeren de Trooz, Liebaert, Renkin,
Delbeke en Helleputte zijn leden der Volks
kamer.
De heeren Davignon en Descamps-David
zijn Senators.
Gisteren werd de eerste ministerraad
gehouden inde zalen'van het ministerie van
Binnenland.
Waarschijnlijk zal de benoeming der
ministers eerst morgen zaterdag in het
Staatsblad verschijnen.
Voorloopig zal het ministerie van Land
bouw beheerd worden door den minister van
IJzerwegen, M. Helleputte, die voorzitter is
van den Belgischen Boerenbond.
Drie der nieuwe ministers zijn leeraars ter
Hoogeschool van Leuven M. de Trooz,
Helleputte en Descamps-David.
MM. Liebaert en Delbeke zijn kortrijk-
zanem; vijf ministers zijn Vlamingen de
heeren de Trooz, Liebaert, Renkin,Delbeke
en Helleputte.
De heeren Davignon, Hubert, Baron
Descamps David en Generaal Hellebaut zijn
walen.
Wij ontvingen ter opname, de twee onder
staande brieven
Aan den heer Graaf de Smet de Naeyer,
minister van Geldwezen en Openbare Wer
ken.
Mijnheer de Minister,
Het comiteit van den Katholieken Bond
van het arrondissement Yper, heeft beslist,
in zijne algemeene vergadering van heden,
UEd zijn grooten spijt uit te drukken, over
het heengaan van het ministerie door U
voorgezeten.
Die beslissing, eenpaiiglijk genomen, zal
ongetwijfeld door onze algemeene vergade
ring goedgekeurd worden, die in 't korte zal
plaats hebben en zal gunstig onthaald
worden door de Katholieke gezindheid van
het arrondissement.
Het comiteit brengt te zelfder tijde hulde
aan onze Kamerheeren, die steeds een gou
vernement hebben ondersteund, dat weerdig
was van ons vertrouwen en van dit van het
gansche land.
Nooit zullen wij de uitstekende diensten
vergeten door het ministerie de Smet de
Naeyer bewezen aan het algemeen welzijn,
voornamelijk binst de beroerde tijdstippen als
de orde bedreigd was. 't Is grootendeels aan
zijne pogingen en zijne waakzaamheid dat
wij den maatschappelijken vrede en den
voorspoed te danken hebben, die het land
geniet.
Wij houden eraan UEd onzen dank te
betuigen verleden jaar beslist te hebben de
vaart van de Leie naar de Yperlee te vol
tooien. Zijn de werken nog niet begonnen,
wij verhopen dat zij het weldra zullen zijn
volgens de studiën die het huidig gouver
nement heeft gedaan.
Het ministerie dat gij voorgezeten hebt.
Mijnheer de Minister, zal bij zijn aftreden,
de genegenheid, de erkentelijkheid en de
verkleefheid mede dragen van ons Arrondis
sement. Geweerdig er de verzekering van te
geven aan uwe achtbare ambtgenoten, en
hun te zeggen al den spijt dien wij gevoelen
hen te zien heengaan op een oogenblik dat
zij geroepen waren om nog groote en
talrijke diensten te bewijzen aan het land en
aan de katholieke belangen.
Aanveerd, Mijnheer de Minister, voor U
en uwe geëerde Ambtgenoten,met de uitdruk
king van onzen spijt, deze van onze ver
kleefdste gevoelens.
Namens het Comiteit
De Schrijver, De Voorzitter,
STRUYE. ERN. FRAEIJS.
Mijnheer den Gouverneur
Het Comiteit van den Katholieken Bond
van het Arrondissement Yper heeft beslist,in
zijne vergadering van heden, U zijne herte-
lijkste gelukwenschen toe te sturen ter
gelegenheid uwer benoeming als Gouverneur
van Westvlaanderen.
Dit nieuws werd met geestdrift onthaald
in geheel de provincie, maar nergens meer
dan te Yper en in het arrondissement, heeft
het de algemeene goedkeuring verworven.
En 't is ook met reden, want de uitsteken
de diensten, vroeger aan het Arrondissement
Yper bewezen door uwen vader, den heer
Baron Leo Ruzette, gevoegd bij deze die hij
later, zeventien jaar lang, bewees aan het
algemeen welzijn, als hoofd der Provincie,
zijn nog levendig in het geheugen van een
ieder, en hebben meegewrocht om den naam
van Ruzette met eene kroon van welver
diende volksliefde te omkransen in geheel
Westvlaanderen.
Believe te aanveerden, Mijnheer de Gou
verneur, de verzekering onzer oprechte
hoogachting.
De Schrijver,
STRUYE.
De Voorzitter,
ERN. FRAEIJS.
Werd Maandag onthaald in 't Paleis van
den Voorziiter der fransche republiek. De
fransche en beigische gazetten hebbeu
geschreven dat dit bezoek de coogozaken
voor doel had en de Journal van Parijs
schreef'zelfs dat Koning Leopold Congoland
aan Vrankrijk afstond.
Bij het feestmaal werd er natuurlijk daar
over niet gesproken. Wat fransche compli
menten was al wat er daar uiteengedaan
werd.
Geheel Vrankrijk door waren buiten
gewone maatregels genomen tegen den 1°
Mei. Eikendeen verwachtte hem aan iets
bijzonders en 't is overal stil afgeloopen,
buiten te Parijs, waar een russische, die
boven op den tram was, naar de soldaten
geschoten heeft, en door het volk van boven
neere gesmeten werd en erg toegetakeld.
De man ligt nu in 't gasthuis. Gelukkig
heeft hij met zijn schieten niemand
gekwetst.
Een zeer belangrijke wet is in den duit-
scheu Rijksraad voorgesteld, nopens de
leerjongens en bazen of leermeesters.
Ziehier eenige bepalingen van dat voor
stel
Leerlingen of leerjongens mogen alleen
worden opgeleid door hem die 24 jaar oud
is, een leertijd heeft gedaan van ten minste
drie jaar of zooveel langer als de Werk
kamer vaststelt, of wel vijfjaar lang zelf
het handwerk heeft beoetend en den
meestertitel in hetzelfde vak mag dragen.
Wanneer de bevoegde leermeester door
de dood aan het vak ontrokken is, eo de
weduwe of minderjarige kinderen de zaak
voortzetten, kan voor het eerst volgende
jaar de laatste eiseh wegblijven, maar de
twee eersten worden behouden een knecht
kan dus tijdelijk het werk van den meester
verrichten, mits hij in de vereigchte voor
waarden zij.
Als men t- wel ingaat, 't is een maatregel
die geheel en gansch terugkeert naar de
gebruiken der middeleeuwen, wanneer
niemand als meester in zijn vak. aanveerd
werd, zonder bewijzen van bekwaamheid te
hebben gegeven.
Wio had er ooit durven peizen dat de
feast-en ter eere van Johaua d'Arc, de
Maagd van Orleans, zóudèu eindigen mét
zuiver ongodsdienstige feesten te worden
En nogthans 't is reeds beslist de vrijmet
selaars,die meester ziju van heel Vrankrijk,
hebaen geëischt dat ze aan den stoet zouden
mogen deel nemen, en na eene woelige
zitting van deu stadsraad van Orléans is er
beslist, met 14 stemmen tegen 14 dat alle
maatschappijen, ook de vrijmetselaars
zullen uitgeuoodigd worden.
Natuurlijk kan en mag de geestelijkheid
heure meewerking niet verleenen Het volk
en de burgerij is woedend maar wat doet dat
eraan: de vrijmetselaars gebieden en 'tmoet
gehoorzaamd worden.
In den Rijksraad is er deze weke een
belangrijke bespreaing gehouden over de
betrekkingen van Duitschland met de andere
mogendheden. In 't algemeen waren de
redevoeringen nog al gematigd, maar 't en
belette niet dat er opmerkzaam werd
gemaakt op de doening van Koning Edward
van Engeland, die door zijne bezoeken
tracht het duit-che volk alleen te doen
staan, als is 't, zei baron van Hertling dat
men aan die bezoeken geen al te groot
belang mag hechten.
De Kanselier von Bulow, in zijn ant
woord, steunde erop dat Duitschland met
vredelievende inzichten bezield is. Laat ons
trachten het vertrouwen der andere
mogendheden te behouden, zegde hij, die
onze macht en onze vredelievende inzichten
inboezemen. Wij zullen de moeilijkheden
zooveel te gemakkelijker overwinnen, boe
meer we toonen vastbesloten te zijn onze
eer, onze stand in de wereld te handhaven
door inspanning van al onze krachten en
zoo noodig door eenparige verdediging.
Volgens de roomsche bladen is de ver
maarde goudsmid Tanfani thans bezig met
twee gouden roozen te vervaardigen, waar
van eene bestemd is voor de Koningin van
Spanje.
Kardinaal Mercier is deze weke plechtig
ontvangen in de kerk van Sint Jan van
..Lateranen te Ro.ine. Maandag en acht
dagen wordt hij plechtig ingehaald in zijne
aartsbisschoppelijke stad Mechelen.
Koning Edward is Woensdag langs
Parijs naar Engeland teruggekeerd van
zijoe reis in Italië.
Botha, de oppermiuister der Boeren van
Transvaal, keert bij eenige dagea terug naar
ziju land. Hij was naar Belgie uitgenoodigd,
maar de tijd ontbreekt hem om die uituoo-
diging te aanveerden.
Er is tegenwoordig eene ziekte onder de
kleine boeren en 't werkvolk uitgebroken, en
wel namelijk die van te willen vertrekken
naar Amerika.
Op 6 April zijn vier duizend uitwijkelin
gen, mannen, vrouwen en kinderen, te
Antwerpen scheep gegaan, om naar Amerika
de fortuin te gaan beproeven.
Woensdag nog zijn talrijke personen van
bet omliggende, uit Yper, Boesinghe en
elders, naar Antwerpen en van daar naar de
nieuwe wereld gereisd om ginder fortuin te
zoeken
Wij wilien over dit roekeloos vertrekken
eens een woord reppen. Uit eenen brief,
geschreven uit Winnipeg, hoofdstad van
Canada, knippen wij het volgende.
Sedert eenigen tijd neemt de uitwijking
voor West Cauada en vooral voor de provin
cie Manitoba hard toe. Op drie jaar verdub
belde de bevolking van Winnipeg, bij zoo
verre dat die stad onder opzicht van handel,
nijverheid, beurszaken en vervoer een ware
handelsstad geworden is.
Verleden jaar ontscheepten er i5o duizend
landverhuizers. Daar dezen meestal op staats-
verzoek aangeworven zijn, blijven die men-
schen maar drie dagen in stad en wordt er
aanstonds uitgezien om ze een kruipin en
werk te geven, 't geen ze dan ook rap vinden
tegen een hooger loon, van eigen, clan in
hun land. Maar daar en valt niet te luierik-
ken of op de lappen te gaan, maar hard te
werken en zoo veel gij kunt.
Spoorwegen aanleggen, graven aan water
werken, straten kasseien en ander zwaar
werk staat er de landverhuizers te wachten.
Sommigen staan hier droef te zien
't Is gebeurd dat na vijftien jaar hard en
onmenschelijk werk er menschen van Euro
pa wat geld konden bijeen krijgen, maar
duizenden kunnen hier tot niets geraken en
blijven altijd even arm.
En, wat erger is, vele Belgen kunnen
tegen 't klimaat van Canada niet en moeten
dat lastig werk laten staan. Z'hebben de
landziekte en loopen hier dan weldra rond
als ongelukkigen, zonder geld, onmogelijk
naar hun land terug te keeren.
Er wordt ook veel gewerfd om boeren
naar Canada te trekken en aan eiken wijke-
ling van boven de 18 jaar schenkt de Staat
160 acres land om tcJrbeschouwen, mits er
zes maand per jaar ofe nezig te zijn. Zulken
grond heet men ho^:tea{
Maar, menschen, dat moest g'eens zien
Als gij aan dit land moest komen, gegeven
aan twee duitsche kloeke boeren, gij zoudt
stom staan kijken hoe groot 't verschil is van
't geen d'agenten er van vertellen.
Ditgegeven land lag tien uren van een dorp,
't geleek eene wildernis van struiken,boomen
en onkruid. Vijf maand per jaar lag er
sneeuw, en vijf jaar moest men daar boeren
vooraleer men er iets kon winnen.
De twee duitschers hadden voor huis eene
hut, door en zeiven gebouwd en van binnen
zag 't er armoedig uit.
Deze menschen schenen nog tevreden met
hun droevig lot.
Om dus in Canada tot welstand te gera
ken, moet men goed kunnen boeren, struisch
en sterk zijn, tevreden zijn met sukkelen en
eenige jaren armoede lijden, goesting hebben
om engelsch te leeren en vergeten van te
klagen.
Het is dus best in uw land te blijven. Om
eene groote daghuur te verdienen met hard
te werken en altijd content te zijn, moet gij
naar Amerika niet komen. Dat kunt gij
in uw geboorteland ook vinden 1
(Stad Veurnë).
De Armadale Castle heeft zaterdag te
Southampton van de Kaap de grootste
hoeveelheid goud aangebracht, die nog ooit
een schip in Engeland heeft gelost, namelijk
ter weerde van 1.060.65o pond sterling.
Zaterdag avond rond 10 ure heeft er eene
hevige uitbarsting van de Stromboli plaats
gehad, vergezeld van een zwaren aardschok,
die de vensters verbrijzelde en veel schade op
den buiten veroorzaakte. De kapel tusschen
Lipari en Stromboli is gebroken.
Volgens een ander bericht is de Stromboli
volop in uitbersting. Er zou ook een hevige
cycloon gewoed hebben over Calabrië waar
door eene paniek ontstond te Palmi.
Dit jaar klaagt men niet over ziekten aan
de beetwortels in België. Maar men heeft in
Vrankrijk eene hertziekte bestatigd aan de
beetenplant.
Maatregels zijn genomen om besmetting
in België te voorkomen.
De ziekte komt vooral voor in tertiaire
leemgronden, waarvan de ondergrond geen
voldoende lucht of water bevat. Men raad
aan den grond diep te ploegen, tot 45 centi
meters, opdat hij langer vochthoudend zij,
en houtassche te strooien in evenredigheden
van twee kubieke meters per hectaar.
Volgenseene onlangs opgemaakte statistiek
rijden er thans te Parijs 9,500 bijzondere
rijtuigen, 16,000 huurrijtuigen, 4,000 auto
mobielen, 665 omnibussen getrokken door
peerden, 1,900 tramrijtüigen, 35 000 bestei-
rijtuigen, zonder te rekenen de stootwa-
gentjes, de kamions en de vrachtwagens en
zonderde 160.000 rijwielen.
Hetgeen waarlijk onrustwekkend is, is dat
het totaal rijtuigen sinds een 15tal jaren bijna
de helft verdubbeld is.
Men mag er dan uit besluiten dat hun
getal nog immer vermeerdert en 'dat bij
weinige jaren het bepaald onmogelijk zijn
zal nog over de stratentegaan,zonder gevaar
te loopen vermorzeld te worden door het een
of het ander rijtuig.
En denken dat het te Londen en te Berlijn
nog slechter is.
De i5jarige Raflelli, zoon van eenen
gendarm, werd door zijnen patroon, heer
X... van Marseille naar eenen kliënt gezon
den om eene betaling van fr. 2.800 te doen.
Na korten tijd afwezigheid kwam hij bij
zijnen patroon binnengestormd en vertelde
hem dat hij door apachen zijn geld was
afgenomen.
De jongen moest zich moedig verdedigd
hebben, want zijne kleederen hingen aan
flarden. Er werd een onderzoek ingesteld en
welhaast werden twee jonge schurken ont
dekt, die men voor de daders aanzag en met
den aangerande confronteerde. Ook Raffaelli
herkende zijne aanranders en iormeel hield
hij staan dat zij het waren die hem in zoo n
treurigen staat hadden gebracht. Maar nu
nam de zaak op het onverwachts een heel
anderen keer.
Ja, zegden de jongens, wij hebben hem f
inderdaad afgerost, maar het was op zijn
hoeve
zustei I
eigen verzoek. Hij heeft ons zelf elk 100 ff
gegeven om dat wij de komedie van dij
aanranding zouden spelen en hij 2600 fr. zo I
kunnen overhouden voor hem.
En dat werd waar bevonden.
De jonge deugniet had zelfs, vreezend
dat zijn patroon aan de zoogezegde aanranij
ding geen geloof zou slaan, zich zeiven eei
aantal lichte verwondingen toegebracht.
De verbeteringschool wacht hem, als e
nog verbeteren aan zulken jongen rekel is.
De soldaat Pascal Speratie, 21 jaar, die in
het Italiaansche stadje Savone in garnizoen
ligt, kwam midden van den nacht naar he
fort van San Stefano afgezakt. Daar gekomei
maakte hij de soldaten wijs dat hij doorzijneii
kapitein gezonden was om eenen afwezigen
soldaat te vervangen. Pas was hij binnen, o:
hij stool een geweer en verscheidene pakket
kardoesen. Daarmede geraakte hij buiten eij
begaf zich bij zekeren soldaat Pigasso, gelas
op eene hoeveelheid dynamiet, welke i|
depot lag, te waken. Kom hier riep. 1
De ongelukkige opende de deur van 't mal
gazijn, loste Sperati twee geweerschoten, dij
zijnen vriend ter plaats dood neerstrekten.
Vandaar liep hij in eenen adem naar di
pastorij van Mognone en eischte daar i5o fr
van den parochieherder.
Gelukkig kon de geestelijke de deur toe-
krijgen. De uitzinnige doorschoot haar me
twee kogels.
Vandaar liep Sperati naar eene hoeve waa
hij twee vrouwen aantrof. Eene dezer dwong
hij met hem mede te gaan, maar zij gelukte 1
onderweg in een bosch te vluchten.
Daarop keerde de soldaat naar de
terug en schoot de achtergebleven
langs het venster dood.
De carabiniers hadden de meeste moeit<
om zich van den razenden moordenaar mees
terte maken.
Alvorens den band op te pompen, moe'
men steeds de luchtpomp eenige malen vlu^
laten werken. Dit heeft ten doel, het stof, di<j]
binnen in de pomp is gaan zitten, daaruit
te verwijderen. Laat men dit achterwege,dan
wordt het stof in de klep gedreven, die dar
natuurlijk niet meer luchtdicht sluit.
Niets is onaangenamer dan aangebrand
melk. De oorzaak van aanbranden ligt aa
den onzuiveren bodem. Schuur den pot o
kasserol goed uit, en is de bodem droog,
giet er vooraf eenige druppels water op,
zoodat de bodem bevochtigd is giet er dan
maar de melk in en liggen de brandende
kolen niet te dicht bij den bodem, dan is et
geen gevaar voor aanbranden.
In Parijs zijn 78 vrije scholen gesloten,
tengevolge der vervolgingswoede van de
Fransche regeerders.
Die 78 scholen kostten niets aan de lastem
betalers. Daar ze gesloten zijn moeten er
andere scholen bezorgd worden voor dei
kinderen die er naartoe gingen.
Dat is natuurlijk.
Hewel, de Parijzer gemeenteraad heeft in
zijn laatst gehouden zitting eene uitgave van
78 millioen gestemd, voor het bouwen van
schoollokalen.
Dus precies een miljoentje voor elke school
die afgeschaft is. De Parijzenaars zullen
moeten in den zak schieten.
Dat is maar voor het bouwen 1
Hoeveel zal het zijn, alle jaren voor
het betalen van de onderwijzers, het onder
houd, enz.
Daar er tegenwoordig veel gele schoenen
gedragen worden, denken wij dat het volj
gende recept onze lezers welkom zal zijn.
Men maakt een smeersel van drie deelen
vaseune en een deel gele was,samen smelten,
goed dooreenroeren en in eene blikken doo
bewaren. De schoenen met een beetje hiervaiJ
ingesmeerd, wrijft men met een lapje goed
uit.
Een koninklijk besluit van 22 april aan-
veerdt het ontslag aangeboden door M. K.
Bayart uit zijn ambt als burgemeester dei
gemeente Passchendaele.
