DIT IS
T
ELANDS
I
80SÉ
onder n'
u 't Volkshuis
SpreeKdraaQ S2
siB
ifeïSi
HEp
I
ft
JU ili UT juL li ill JTfj1
5 centiliter! *t blad.
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boter strafe, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
Verkiezing voor zeven Gemeenteraadsleden
O
G R O O I E
M I N V 1
i\ I
A
in het VOLKSHUIS
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
GEMEENXE YPER
Den 20 October 1907
BEGEREM
j BIEBUYCK
BOONE
RB&Hi
1 BOUQUET
iiiii
FIERS
jj FRAEUS
VANDEN PEEREBOOM
I FROIDURE
I LAPIERE
ggpjpl
Swill
1
1 VALCKE
1
mgÊÊÊË
j VERMEULEN HENRI
BRUNFAUT
j DECHIÈVRE
i!
1 VERMEULEN HECTOR l-f
STAD YPER
ÏV A r!" 1I XJE IC BON I
PLAATSELIJK COMITEIT
TT T Tl C~%
14 ILf 1
NUMMER
Leve COLAERT
en hij mag er wezen
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
strate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& West Vlaanderen wonen.
1$/ M L
ip|
«ss'sasssesa
S iaggff£s«sw*g?gëasssagGaa
gg§
lU assgsaaaa^sBsaaBBiamÊBsaBaxagsmsm
nsüas esJtsj
si s' a ia s
Hoe aader den kiesdag.hoe meerder leven
en geestdrift er komtonder het kiezerskorps
onzer stad, en ook hoe talrijker het volk de
vergaderingen bijwoont in het Volkshuis.
Dat de liberalen maar en schrijven er
waren maar 150 kiezers aanwezig als er
6 tot 700 waren dat en maakt maar indruk
op liberale kiezers, die toch alles slikken,
wat men hun opdient. Ten bewijze
Zaterdag schreef een bladje de Weergalm of
echo van 't Progres dat de lasten merkelijk
verhoogd zijn sedert de katholieken aan
het bewind zijn Alzoo de waarheid ver
draaien dat heet men liegen dat men 't zelve
gelooft.
Het Katholiek Bestier, zoowel van het
land ah van de stad, doet voor millioenen
werken ten allen kante, en 't stadsbestier
voor honderdduizenden en toch is er
altijd geld over voor prachtige feesten en men
beraamt nog werken voor éen millioen in
Yper, en er zijn toch geen centiem meer las
ten als vroeger,en de stad heeftgrootere over
schotten dan er vroeger ooit gekend waren,
en 't land is in een ongekenden voorspoed,
dank aan 't wijs bestier, zelts met minder
lasten als onder 't liberaal gouvernement
van 1878-84 en toch is er overschot overal,
en men durft schrijven dat de lasten merke
lijk vei meerderd zijn 1
Nu de liberalen moeten hun volk kennen
en weten dat ze mogen liegen zooveel het
hun belieft, dat ze toch door hunne sukke
laars van lezers geloofd worden 1
Is 't misschien daarom dat de liberalen
voorstaanders zijn van 't verplichtend
onderwijs, omdat ze hopen van daardoor
hunne mannen wat min dom te maken
Van ten zessen was de groote zale van
't Volkshuis, gestampt vol.
M. STRUYE opende de vergadering. Hij
herinnerde de prachtige boetprocessie van
's achternoens, ter eere van O. L. V. van
den Rozenkrans alwieer aan deelnam het
zij al meegaan met een flambeeuw bij het
H. Sakrament, hetzij met zijn huis te ver
sieren, heeft eraan gehouden bewijs te geven
van de echt christen overtuiging der Yper-
lingen, die niet en wilien weten noch van
liberalen, noch van vrijmetselaars.
En dat men niet en zegge: daar zijngema
tigde liberalen 1 Indien er nog zijn, maar ik
twijfel eraan, zij zijn zoo zeldzaam dat ze
om zeggens niet meer en tellen. Laat u ook
niet misleiden omdat sommigen als katho
lieken worden uitgegeven door Le Pro
grès. De waarheid is dat de liberalen hen
laten geleiden door de vrijmetselaars
De Geuzen van ons land hebben de vervol
gingen vac Combes en Clemenceau toege
juicht en zouden gelukkig zijn hier ook de
gelegenheid te hebben 0111 hetzelfde te doen.
Gij, kiezers zult dat beletten. Laat niet
toe dat een opening gemaakt is in uw huis.
De wolf en mag in de kudde niet komen 1
Daarom is 't noodig dat de kiezers wel lee-
ren stemmen, alleenlijk onder nummer
en niet nevens de naam der kandidaten.
Als ieder deze week zijnen plicht doet,
Zondag is onze zegepraal verzekerd.
M. ERNEST FRAE1J3, voorzitter van
den Katholieken Bond, spreekt vervolgens.
In éen geestige tale, die gedurig den
lachtlust en de toejuichingen der aanwezi
gen ontlokte, deed spreker de mannen ken
nen die tegen het katholiek bestier opko
men. Hij wijst op de looze listen door de
tegenstrevers gebruikt om toch te kunnen
inbreken op dat Stadhuis van Yper, waar ze
vijftig jaar lang als dwingelanden hebben
meester gespeeld.
Maar t en zal geen waar zijn de kiezers
van Yper kennen dat volkske en ze zullen
zondag aanstaande aan Brunfaut en zijne
maatjes eene schommelinge geven dat ze't
lange zullen onthouden.
Een oude liberaal schrijft in 't Progres dat
■j hij zijne geboortestad is komen bezoeken en
dat hij er nooit meer en zal wederkomen,
omdat Yper door de schuld van M.Colaert,
geheel en gansch aan een kerkhof gelijkt en
alles er «dood en ontmoediging uitwasemt».
Moet ik u nog herinneren die onbetwist
bare feiten van den vooruitgang onzer stad,
aangroei der bevolking, de groote werken
alhier uitgevoerd en nog beraamd
Dat alles is u zoo schoon en klaar uiteen
gedaan door den heer burgemeester en door
M.Sobry.Watzouik ernog kunnen bijvoegen
om u te overtuigen Ook het eenigste wat in
geheel die zage van 't Progres triestig is, 't ts
den triestigen brief van dat triestig verstand!
Yper is een kerkhof, roept het Progres,
maar heeft men nog schooner en beter
gelukte feesten gezien dan de talrijke feesten
van dezen zomer lederen zondag waren er
duizenden vreemdelingen. Is 't misschien
omdat er altijd van langs om meer vreemden
onze stad komen bezoeken dat men klaagt
Dat de liberalen eens spreken over hun
tameus festaval van 't jaar 1890, dat bijna
20.000 fr. kostte, en in e'e'n dag voorbij was.
En de liberalen hun programma,waar is 'i?
't bestaat in 4 woordjes A bas la calotte
Zij en hebben maar een doel geld ver
kwisten voor de officiëele scholen, die zij
weldra zouden vergoddeloozen. Maar we
zullen de officiëele zoowel als de vrije scholen
verdedigen. Willen de geuzen scholen die de
hunne zijn, zij moeten er maar bouwen en
met eigen centen betalen toejuichingen
Maar iedereen moet oppassen. Voor geen
(\es katholieken stemmen) maar voor ^even,
met al boven te doppen onder
Moest de meerderheid 2Joi stemmen zijn
en e'én van ons behaalde maar 2499 stem
men, hij wierd vervangen in den raad door
Brunfaut. den eersten kandidaat der liberale
lijste. (Door geheel de zale dreunt het «hoe
hoe dat het verscheidene minuten aan
sleept).
Zegt dat t'huis, bespreekt het met vrouw
en kinders, iedereen rsioet het weten, om
anderen te kunnen inlichten maar e'en ma-
niere van stemmen is aan te 'jeveleii, de een
voudigste, de gemakkLujkst- de zekerste,
het is te stemmen al boven onder nummer
1. Zorgt, vrienden, dat iedereen alzoo stem-
j me, laat u niet paluffen door de geuzen, en
j zondag vieren wij de schoonste zegepraal
j die we verkregen hebben sedert den heuge-
I lijken in Februari 1891. Langdgejuich)
1 M. Henri VANDERGHOTE, gemeen-
i teraadslid,doet het overgroot belang uitschij-
j nen van de kiezing van zondag naast
De vergadering van heden herinnert ons
j de machtige bijeenkomsten van 1891 en
j i§95, wanneer wij het Stadhuis van Yper
1 hebben ingenomen. Gij zijt hier gekomen
om de katholieke partij te helpen, zegepra
lend uit de slembus doen komen. Iedereen
moet hierin meê helpen mannen, vrouwen
en bloedverwanten, ieder moet zijn invloed
gebruiken om onze lijste eene schoone meer
derheid te bezorgen.
1 't Voornaamste punt van het katholieke
programma is de schoolkwestie van die
zake hangen onze talrijke volkswerken af.
YVij willen vrijheid en vrede voor iedereen,
onpartijdigheid in het bestier ;en wij hebben
er bewijzen van gegeven met de toelage die
wij verleenden aan de Vlaamsche Sterre, die
heur jubelfeest viert; we geven toelagen aan
den bond der kaarters, die talrijke liberalen
telt. In 1903 wierd er hier een congres
gehouden van den bond der gemeentebe-
dienden van heel het land, en de Voorzitter
ervan zei dat Yper kon tot voorbeeld dienen
van verdraagzaamheid aan al de gemeente-
bestieren van heel het land 1 {Langd. toej
Een groote vlaamsche dichter zegt
In 't verleden
ligt het heden
In het nu wat worden zal
Die woorden kan men toepassen op de
katholieke partij gelijk zij was in t verleden
is zij nu en zal zij zijn in het toekomende.
En 't programma der liberalen Hebben
ze een buiten hunnen haat tegen de katholie
ke scholen Welke grieven brengen ze in?
't Progres dat ik heden las, bij uitzondering,
beknibbelt net stadsbestier omdat het in de
kleine straatjes zoowel als in de groote
nieuwe lanteerns heeft doen plaatsen oude
verroeste lanteerns waren wel genoeg voor
u, armen en werklieden
Gelijk of de kleine straten niet eerder
best verlicht moesten zijn En dat zijn dan
die mannen die zich uitgeven als de vrienden
van den werkman Werklieden, onthoudt
het en geeft Zondag uwe antwoorde (.Toej.)
Ea de lijst nr 2, heeft die ten minste een
progromma? Wij en kennen t niet en zullen
ongetwijfeld nooit kennen, tenware M. Froi-
dure en zijne makkers als eenig programma
zouden hebben do liberalen langs hunne
schouders naar het Stadhuis te laten klim
men. M. Froidure die hoorntje staat voor
zijnen ouden vriend M. Brunfaut, 't is een
prachtig tafereel 1
En de liberalen hun programma? In Vrank-
rijk is Combes een geheel programma van
haat en vervolging tegen den godsdienst,
M. Brunfaut is zijn vertegenwoordiger hier
te Yper. Hij is het overblijfsel van dat hatelijk
vervolgingsstelsel dat hier vroeger in eere
was. Is 't hij niet die mannen uit de pom
piers wegjoeg omdat zij zoo vrij waren een
pintje te gaan drinken in eene katholieke
herberge En wie heeft er niet onthouden
hoe barbaarsch de liberalen in den tijde te
werke gingen met de armen, aan wien zij
alle hulpe weigerden.als zij hunne kinderen
niet wilden onttrekken aan de katholieke
scholen. En misschien zijn er hier wel aan
wezig die in dien tijde bloedige tranen hebben
gestort omdat zij moesten kiezen tusschen
brood voor hunne ongerige kinderkens en
de geuzenscholen. Maar zij waren liever van
honger gestorven dan de zielen hunner kin
deren te laten rooven.
't Zijn de erfgenamen dier beulen die zich
voorstellen op de lijste nr 3. 't Zijn zulke
mannen dat gij op het Stadhuis brengt met
te stemmen voor de lijst nr 2.
Den 23 October 1907 is 't de twintigste
verjaardag der intrede van onzen beminden
Burgemeester M. Colaert op het Stadhuis
van Yper, waar de liberalen 50,jaar alleen
hebben geheerscht. Wij bekennen geerne de
verdiensten van M. Colaert en ik vraag u
met mij te roepen gelijk over 20 jaar
(Geestdriftig wordt het voorstel van M.
Vanderghote toegejuicht en eene gulhertige
betooging vereert den heer Burgemeester).
M. BEGEREM. toejuichingenDe libe
ralen zijn bezig met u voor den aap te
houden, met u te foppen, ze aanzien u allen
als domkoppen en 'k zal het u bewijzen.
M. Vanderghote dacht dal de liberalen
geen programma hadden welnu ze hebben
een dubbel de katholieken beletten de
volstrekte meerderheid te bekomen en de
liberalen toelaten het quorum te bereiken,
dat is het 3e der geldige stemmen. Daarom
zeggen zij aan hunne vrienden van alleen te
stemmen voor de lijste nr 3, en aan twijfe
laars vragen zij van te stemmen voor zes
katholieken, en één van de gazemannen. Er
zijn ten hoogste een honderd twijfelaars en
bijgevolg en kan de lijste 2 nooit aan het
quorum geraken, dat alleszins wel 900 stem
men zal bedragen of meer.
Stemmen voor de lijste 2 is dus stemmen
voor Brunfaut en niet voor Dechièvre, die,
wierde hij gekozen, zijn ontslag geven zou
en vervangen wierd door Brunfaut. Gij ziet
dus dat, bekwam er éen der katholieken de
volstrekte meerderheid niet, M. Brunfaut
den 711 zetel zou krijgen. Maar dat en mag,
dat en zal niet zijn gij en zult u niet laten
foppen en als éen man zult gij stemmen
onder Nr van boven op den kop.
{Geestdriftige toejuichingen.)
Maar wie zijn ze nu, onze tegenstrevers?
De lijste Nr a en Nr 3 en maken maar éen
lijste uit. Da eene en de andere werken ten
voordeele van Brunfaut. Wat meer is, de
lijste zelve der kandidaten toogt het klaar:
wie zijn de maten van Froidure? Lapiere,
gewezen liberale kandidaat, Valcke gekende
liberaal, Vermeulen, gekende liberaal de
liberale gazetten zeggen het zelve. Hadde
M. Froidure kandidaten gekozen die geen
gekende liberalen waren, dan hadden wij
kunnen gelooven dat bij enkel opkwam als
Yperling (gelijk of wij geen Yperling zouden
zijn).
Wat zullen de mannen van lijste 2 doen
moesten zij gekozen worden Natuurlijk de
liberalen ondersteunen, 't Progres zegt dat
er vele liberalen voor hjste azullen stemmen,
ongetwijfeld omdat zij overtuigd zijn dat die
mannen het liberaal programma voor het
hunne aanveerden.
Niemand en zal ten anderen gelooven dat
die mannen in den gemeenteraad, tijdens de
bespreking over de begrooting eener kerkfa
briek zouden zeggen b. v. gebruiken ze veel
gaze
Of bij de begrooting der muziekschool:
dat en gaat ons niet aan, daar en is geen
kwestie van gaze in het muziek.
Of als er sprake is van de algemeene belan
gen van stad wordt er nog voor 1200 frank
petrool per jaar verbruikt
Neen, niemand en zal dat gelooven, die
mannen zouden trachten het liberaal pro
gramma in werke te stellen. En welk is dit
programma
Haat van den godsdienst
Zij hebben bet ten anderen meer dan eens
getoogd, onder andere als zij op zulke schan
dalige manier de Lamothezusters hebben
buiten gesmeten
Altijd hebben de liberalen onzen gods!
dienst aangerand en altijd zullen zij het doen
Zij aanzien ons als slaven omdat wij het ge-
loovefbezitten, omdat wij bidden zij zouden
ons dit geloof in God willen onttrokken, de
eenige steun en troost in de moeilijkste om
standigheden des levens.
Neen, het geloof in God en maakt geen
slaven, maar gelijk Lacordaire zoowel zeide,
het geloof versterkt de karakters.
Ja, zeggen onze tegenstrevers, wij willen
meer eerlijkheid, meer rechtveerdigheid,
meer broederlijkheid in het bestier.
Meer eerlijkheid I en 't zijn die mannen die
in één hunner bladen binst zes maanden
lang, op de gemeenste, de laagste manier den
deltigsten, den eerlijksten onzer stadsge
noten hebben aangevallenj Voor het gerecht
heb ik die handelwijze onzer tegenstrevers
kunnen schandvlekken en ik neem deze
gelegenheid te bate om opentlijke eere en
hulde te brengen aan onzen geachten en
beminden Burgemeester. {Een eindeloo\e
betooging begroet den heer Burgemeester).
Meer broederlijkheid en meer rechtveer
digheid willen ze nog, die mannen die tijdens
den schoolstrijd onze katholieke werklieden
broodeloos stelden.
Is 't daarom dat ze uit het herte van den
werkman alle geloof willen onttrekken
Is 't daarom dat ze aan het kind van den
werkman geen godsdienstig onderwijs meer
zouden willen laten geven,als zij zelve hunne
kinders bij paters en kloosterlingen ter schole
zenden op den vreemde
Is 't daarom ook dat ze voor den werkman
vrouwen en kinders willen doen opkweeken
buiten allen godsdienst, maar voor hunne
zonen een christene huisvrouw trachten te
bekomen.
Is 't daarom dat zij, die willen alle gods
dienstige gevoelens aan het werkvolk ont
trekken,op het einde van hun leven gelukkig
