DIT IS Spreeuw 52 EN OMM ELANDS fESifil öp Zaterdag 9 November 1 07. 5 centimen biad. 42e jaar. Talnierk 8084 Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boter sty ate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars Meuwe Inschrijvers BOND DE WEBELD Duilschland Rusland Engeland STADSNIEUWS Een feestelijke dag Zon-eklips VAN ALLES (leboren in 1845 Geboren in 1842 of vroeger De Vlaanders Betwiste lüezingen Een Goede 5eter BRIEF Echt en recht, 't oud Volk indachtig Kinderlijk, niet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal Dr- meuwe iiischri 1 ers voor 1908 ZHÜf.-ï! 'I Nieuwsblad van Yper kosteloos ontvangen van uu tot einde December 1907. 'MMOmz*i 'T NIEUWSBLAD yak 't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een gelieeljaar en 't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER- strate, Tk 36, te Yper. De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, Place DE LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten. Oost-& Westvlaanderen wonen. Zondag iy NovemberTooneelfeest in 't Volkshuis. Men speelt het Gestolen Kind» in 6 tafereelen. Zondag 24 November viert de Koninklijke Fanfare heur jaariijksch Ceciliafeest. I Ten 11 1/2 ure misse in Sint Maertens- kerke. Ten 5 1/2 ure Concert, en 's avonds ten 7 ure feestmaal in de Iweinszaal. Zondag 22 December, groot Concert in de Iweinszaal, met medewerking van verschei dene befaamde artisten. [Zondag 23 Februari 1908, tweede groot Concert. intusscheu zelf rentierden, reet hetgeen ze den werkman wisten te ontfutselen. Uit Italië wordt ook gemeld dat de werkman ginder het slavenjuk der socialisten moe is en beslist heeft eene partij te stichten om den rampzaligenjinvloed der .socialisten te ontgaan. V De duitsche Keizer lijdt aan eene verkoud heid, anderen beweren aan de influenza. Hij neemt groote voorzorgen om den lln November naar Engeland te kuunen reizen bij zijn oom Koning Edward. Reeds is naar Den Haag de mare gela ten dat de Keizer door onvoorziene omstan digheden belet is koningin Wilhelmina te gaan bezoeken. Een groot getal ambtenaars van het ministerie van oorlog zijn te St Petersburg gevangen genomen, daar men eene samen zwering ontdekt had, die voor doel had alle leden van den krijgsraad te dooden bij middel van bommen tijdens de gewone vergaderingen. De fransche kamerheeren zijn nog bezig met de wet op de gestolen fransche kerke- goedere n, die ze geven aan gemeentebestu ren of weldadigheidsinrichtingen. Ze hebben onder andere nog bepaald dat het onderhoud der kerken ten laste is der katholieken het geld van de kerke- goederen wordt zelis niet gebruikt om de kerken te onderhouden. Giften aan de kerken gedaan voor het oprichten en onderhouden van katholieke scholen, wordt ook ingepalmd en zullen dienen voor de geuzenscholen. Dat is nu wel juist het tegendeel van hetgeen de gevers begeerden, maar de dieven vragen gewoonlijk niet als het gestolene voor iren bestemd was. Evenmin, bekommeren zich de fransche kamerheeren om het doel der gevers die vroeger stichtingen mieken en hun geld gebruikten voor het een of het ander doel. En dat alles gaat in Vrankrijk voorbij zonder merkelijken tegenstand van wege de bevolking Gisteren was er sprake van de school begrooting en daarin komt een krediet voor de priesters die godsdienstlessen geven in de Lyceums, eene inrichting in den aard onzer wereldlijke colleges of Atbeneas. Eenige razende geuzen wilden dat krediet afschaffen en meteen alle godsdienstig onderwijs in die Lyceums, gelijk ze 't gods dienstig onderwijs hebben afgeschaft in de lagere scholen. Twee punten dienen hierin aanmerking genomen te worden Vooreerst, minister Briand bekende dat men het godsdienstig onderwijs behoudt, omdat men anders te vele leerlingen zou verliezen 80 op hon derd der leerlingen zouden anders het gesticht verlaten, bekende hij. Ten tweede, dezelfde mannen, die het godsdienstig onder wijs totaal afschaffen in de lagere school, die de school is van den werkman en van den arme, behouden ditzelfde onderwijs voor de scholen der burgers en rijken, uit vreeze van leerlingen te verliezen. Overal dezelfde doenwijze het kind van den armen werkman dwingen zij tot een goddeloos onderwijs, terwijl ze voor hunne eigene kinders eeu godsdienstig onderwijs verkiezen, of ten minste de rijken in de gelegenheid willen stellen aan hunne eigene kinders een godsdienstig onderwijs te laten geven. En dat zijn die mannen die gedurig boffen en stoffen met hunne vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid Ta, vrijheid voorde rijken, maar dwaDg en broodroof voor de armen Gelijkheid als men deneenen vrijlaat en den armen dwingt zijne kinders goddeloos te laten opvoeden. Broederlijkheid, en men jaagt paters en nunnen het land uit, terwijl men 't gespuis van alle slach vollen teugel laat. Gelukkig dat het belgisch volk aan tijden gezorgd heeft om die groote volksvrienden hier buiten te kegelen, anders waren we misschien nu even slecht gelegerd als de franschen 1 De kiezing voor de derde Doema of Frankrijk wetgevende Kamer is bijna totaal afgeloo- pen. Tot nu toe zijn gekozen 195 leden der rechterzijde, 124 gematigde, 35 kadetten, 14 Polen, 5 mahomedanen, 11 socialisten en 4 leden der vreedzame vernieuwing. Dat is te zamen 417 afgeveerdigden. In de kiezing voor de gemeenteraden heeft de socialistenpartij eene erge neder laag ondergaan. Overal is men moê te luisteren naar de mannen die het werkvolk opjaagden tegen meesters en bazen, en •t i Zondag laatst vierde onze bloeiende katholieke Wacht heur patroonfeest. 'sMor- gens ten 9 ure werd er in St Niklaaiskerke i eene plechtige Misse gezongen tot geestelijk i en tijdelijk welzijn der leden, die uitnemende talrijk erin tegenwoordig waren, j 's Avonds ten 7 ure leverde de groote zaal van ons prachtig Volkshuis een overheerlijk jj schouwspel op. 53o werkende leden en eeu zeventig eere j en beschermleden waren aan lange tafels gezeten en deden hertelijk eere aan de sma 1 kelijk bereide spijzen en de keurige dranken door de zorgen van M. Deprost gereed gemaakt. Aan de eeretafel zaten de heer Sobry, voorzitter, en rechts M. Boone Cyr., eere voorzitter, M. Struye, schepen, en links M. Colaert,burgemeester, Kanunik De Brouwer, pastor-deken, M. Bouquet, ondervoorzitter, E. H. Ryckeboer, proost, enz. enz. De Z. E. H. Deken droeg de gezondheid voor van Z. H. den Paus en van Z. M. den Koning en M. Sobry zond aan Z. M. eene draadmare waarop Dinsdag de volgende antwoorde kwam Mijnheer Sobry, voorzitter der Katholieke Wacht, Yper De Koning is zeer gevoelig aan den heil dronk hem toegebracht door den eerweerden deken De Brouwer op het feestmaal der Katholieke Wacht. Zijne Majesteit gelast mij haren oprechten dank te betuigen aan al degenen die op hare gezondheid gedronken hebben. De geheimschrijver des Konings. Verders werd nog een heildronk voorge- dregen door den heer advokaat Sobry aan de kiezers en gekozenen van 20" October, die, even als onze voorouders in i3o2 na de prachtige zegepraal van Groeninghe, heden ook feeste vieren ter gelegenheid der schit terende zegepraal van de katholieken en voor namelijk van onzen geachten Burgemeester, die men eerst en meest wilde treffen in de kiezing. M. de Burgemeester Colaert bedankte den heer voorzitter Sobry en de leden der Wacht voor de vereerende betooging die zij hem deden en stelde een heildronk voor aan de liberale partij, die zoo tevreden is over heure nederlaag van »o" October. De kiezing van 20" October heeft bijgevolg iedereen voldaan: de katholieken omdat zij met eene schoone meerderheid aan het bestier blijven en de liberalen omdat zij geklopt zijn. Dat de kiezers, en namelijk de groote werkers,leden der katholieke Wacht voort hunnen plicht kwijten, wij, de bestierders van stad zullen voortdurend uwe belangen behertigen, de stad verbeteren, heure praalgebouwen her stellen, en binnen vier jaar zullen wij de liberalen eene klopping geven dat ze nog veel meer content zijn dan vandage. Geestdriftig en langdurig handgeklap begroet de schoone aanspraak van den heer Burgemeester terwijl geheel de zale zingt Nu zal de vrijheid te Yper voortbestaan Met Colaert boven aan 1 en daarachter de liberalen drinken thee de kaloten drinken wijn omdat ze boven zijn Na de aanspraken werd een hertelijk teugsken gedronken en een lekkere sigaar gesmoord op de gezondheid van M. Fraeijs, die belet was tegenwoordig te zijn, maar niettemin gezorgd had om op buitengewone wijze de zegepraal te gedenken van 30" Oc tober. Het schijnt dat het sterrekijkersvolk in rep en in roer is, ter oorzaak van eene merk waardige zon-eklips die moet plaats grijpen donderdag aanstaande, 14" dezer, en die duren zal van ten tien en half tot den tween. Wat de bijzondere merkweerdigheid van deze eklips moet uitmaken, t is dat de maan die voor de zon zal komen wandelen zooda nig klein zal schijnen dat men de grootste moeite zal hebben om die te zien zonder verrekijker, ondanks het gebruik van gekleurd of berookt giasom de meeste zonnestralen af te weren. En toch is die maan meer als dubbel groot bij onze prachtige avondmaan die soms de zon geheel^ en gansch verduistert. Maar zij zal zoo klein schijnen omdat zij honderden keeren verder van ons afgelegen is. I Om juist te oproken, ia die maan geene maan, maar wel eene planeet, Mercurius i genaamd, eene wereldbol, die een twintig- maai kleiner is dan de aardbol, en vijfen twintig miljoenen keeren kleiner dan de zon. En het is dat kleen speldekopje van Mercurius, dat het zal aangaan onze reus achtige zon te verduisteren Doet dat niet natuurlijk denken aan zijne vier discipelswant Mercurius is de God der handelaars die over eenige dagen het aangingen niet alleenlijk onze prachtige straatverlichting, maar zelfs de schitterende zon der katholieke gezindheid te verduisteren met een van die luchtballetjes vol gaze te doen opstijgen, zooals men er verkoopt, binst den Tuindag, tot vermaak der ypersche kinders Dit aanstaande misval van Mercurius, zoo korts na dat van zijne discipels, zal door menigeen aanzien worden als eene astroio gische bevestiging van het vonnis uitgespro ken tegenover de handelaars. Maar wij hechten geen geloof aan astrolo gische orakels. Wij gedoen ons met die van het kiezerskorps. Willen de behoeftige werklieden of oud werklieden, geboren in 1845. op 65 jarigen ouderdom een pensioen trekken van 65 fr., dan behoeven zij 18 fr. te storten in de Lijfrentkas. Deze 18 fr. mogen niet in éénmaal gestort worden men moet ten minste drie jaren storten en ten minste drie frank 's jaars. Deze 18 fr. moeten gestort worden vóórdat men 65jaar oud is, want na 05 jaar mogen er geene stortingen voor uitgestelde renten meer gedaan worden. Alzoo moeten de behoeftige werklieden geboren in 1845, vóór Nieuwjaar beginnen storten of zij loopen groot gevaar op 65 jari gen ouderdom bun pensioen vaD 65 fr. te verliezen. Dus opgepast en niet uitgesteld De behoeftige werklieden of oud- werk lieden zoowel vrouwen als mannen geboren in 1842 of vroeger, willen zij ter jare hun ouderdomspensioen van 65 fr. genieten, moeten vóór Nieuwjaar hunne aanvraag indienen, elk bij zijn gemeentebestuur. Zorgt hiervoor rechtuit, want van verzet komt belet 1 De uNaamloo^e maatschappij der ijzeren- wegen van West- Vlaanderen itegenwoor dig in schuldveieffening, heeftop 2n No vember aan hare statiebedienden een omzendbrief gestuurd waarbij er gemeld wierd dat volgens de wet in het Staatsblad van 1" November verschenen deze ijzeren wegen, vanaf dezen datum, door den Staat zullen uitgebaat worden. Niettemin worden nog alle orders door geooevnde i)a^atschappij gf-geven tot einde December o», Wn dan af staan alle bedienden ond^r t nAigtuur van den Staat alléén Om hare bedienden te beloonen voor de goede dienste-.: aan de maatschappij bewezen wordt aan de statieoversten, treinwachters en commis eene toelage (geschenk) van vier maanden loon geschonken en aan de statie werk lieden en machinisten eene toelage van één maand. Tot nu toe hebben de baanwerkers geen bericht van toelage ontvangen, maai' 't is te hopen dat deze werklieden, die zoowel hun best gedaan hebben als de andere,niet zullen vergeten worden In de begrooting van ijzerenwegen voor 1908 if eene som ingeschreven van 11,233,557 frank voor het beheer der over genomen ijzerwegen van West-Vlaanderen, om de uitbreiding van het verkeer te verze keren en om de verbeteringen te bekostigen die aan het lot van bedienden en werklieden toegebracht worden. Ziehier de lijst der gemeenten in 't Arron dissement Yper voor dewelke er bij de Bestendige Deputatie eene klacht is inge diend, ten opzichte der gemeentekiezingen van 20 October Komen, West Nieuwkerke, Poelcapelle, Rous brugge-Haringhe en Wytschaete. De broer van den koning van Frankrijk voordo indertijd den Irougst eenvoudig kliu kenden titel van Monsieur, Mijnheer. Eens nu ging de latere koning Karei X, toen nog Mijnheer genoemd, des morgens eene wandeling doen van zijn kasteel te St. Cloud naar Sèvres Even buiten het dorp zag hij eene arme vrouw aan den weg neder- zitten. Zij scheen op haar Zondagsch gekleed. In hare armen droeg zij een kindje en weende bitter. Wat scheelt u, vrouwtje vraagt de broeder des konings. Kan ik u misschien in 't een of ander helpen n Ocli, mijnheer, antwoorde de vrouw, die hem niet kende, ik ga met dit kind ten doop ik ben zij meter. De pastoor wacht ons reeds in de kerk, maar de peter die ons hier zou ontmoeten, is niet gekomen. En bij deze woorden vloeiden opnieuw hare tranen. Als gij wilt, zeide de prins,«zou ik dat wel kunnen. Gij, mijnheer 'l hernam de vrouw, gij een mijnheer uit de stad Zeer zeker, en ten bewijze zal ik u voorgaan naar de kerk. De vrouw volgde geheel opgebeurd en tevreden den prins. Bij den heiligen doop was hij peter van den arme kleine. Na afloop der plechtigheid vroeg de priester, die ook den broeder des konings niet keude, naar zijn naam. Mijnheer was het antwoord. Mijnheer wie hernam de priester. Mijnheer, eenvoudig weg, bevestigde de prins. Maar dat is geen naam gij hebt toch nog een anderen O. als ge meer wilt, schrijf dan maar Mijnheer, broeder des konings. Men begrijpt, hoe verbaasd de priester en de vrouw elkander aanzagen. «Nu moet ik ook suikergoed geven. sprak de prins. Doch ik had niet voor zien, dat mij zulk een eer zou te beurt va!lr>n. Geef mij uw adres, vrouwtje, dan ik het u laten brengen. Des avonds bracht men haar werkelijk een flinke hoeveelheid suikergoed, alsmede een bewijs, dat het petekind van Mijnheer den broeder des konings een jaariijksch pensioentje zou ontvangen van honderd gulden. van den E. P. Huysman, zendeling te Mula- gamudu (Engelsch Indië), aan Dame-Louise, overste van de missie, om haar de dood te melden van Dame M. Agnes (juf. Irena Beels, van Denterghem), welke den 14 Juli 1906, in gezelschap van Dame Louise uit Rousselare, als zendelinge naar Mulaga- mudu vertrok en aldaar den 1 October 1907 overleed in den ouderdom van nauwelijks 24 jaien. Dame Louise was zelve om gezondheids redenen naar de bergstreken moeten ver trekken. j J. -VL J. A. Mulagamudu, 2 Oct. 07. Eerw. en beminde Moeder, Dominus devit, Dominus Abstulit, sit nemen Domini benedictum Den Heere had ze u gegeven, den Heere heeft ze u ontnomen, de name des Heeren zij gebenedijd.. 1 at troosten- der woorden kunnen wij toch ophalen op dien dag, waar-op uw baste en liefste kind, onze teerbeminde zuster Marie-Agnes, in heur graf nevens u. M. Paul, ter laatste ruste gelegd wierd? Hoe pijnlijken slag moet het geweest hebben voor uw teoder moederherte, van heden zoo verre van ons, die droeve mare te ontvan gen Wij hebben het allen gepeisd en gezeid, en die wreede dood heeft ons te wreeder geschenen, omdat gij hier niet en waart, en dat wfj allen met u riet en konden medelijden noch u troosten. Maar Gods wegen zijn wonderbaar, en wij mogen on hot vaste betrouwen steunen tl ;t die ijs lijke beproevingen voorboden zij 1 van buitengewone zegeningen. Oh 1 hadt ge maar onze geli fde zuster kunnen hoor en, hoe zij binst hare pijnlijke en langdurige ziekte van bijkan eene gehcele maand, over God en de H. Maagd en den Hemel sprak? Van den eersten af, had zij lijk" een voorgevoelen dat zij er niet en zou deure geraken zij wenschte gedurig om naar den Hemel te gaan, en hoeveel keers en heeft zij mij de toelating Diet gevraagd en ik die niet eo wiste noch en peisde wat O. L. H. wilde doen, weigerde haar gedurig en stellig, zelfs tot het laatste oogenblik, wen ik zag dat 't Gods wille was. en niet meer aan te doen, en dat ik haar in de schoone woorden onzer Moeder de H. Kerke, den grootou en plechtigen God beware u zei in die treffende gebeden der stervenden: Profleiseere asima Christiana... Ga voort, 0 kristene ziele Hoe vele hebben die woorden mij toch gekost, te meer omdat ik, tot gisteren voornoeDe toe, op zulke vaste hope leefde vaa ze te zien genezen door do voorsprake van O. L. Vrouw van t ourdes... Gods heilige Wil ay gobonodijd Wij hebben een braaf kind, eene heilige Zuster verloren voor ons liefdewerk, maar wij hebben een engel te meer in den Hemel, en daar, lijk of zij zelve zei, zal ze nog veel meer voor ons kunnen werken. Oh ze sprak van Jen Hemel in ware verrukkende woorden somtijds, en eens riep zij uit met zulke diepe en rechtzinnige meening 'k Zal daar aan den hals van O. L. Vrouwe vliegen, en ze zal mij alles geven wat ge wilt, 't is ton dat ons wer zal g: zegend zijn, go zult het zien! En nog zei ze mij op 'nen anderen keer, 't was in de eerste dagen 'k Hebbe mjjn leven opgeofferd voor Eerw. Moeder, laat mij als 't u belieft toe van to ster ven en naar den Hemel te gaan, ze zal ton voor zeker geheel genezen.» Daarop zei ik. haar: Neen, mijn braat' kind, ge en moogt nog naar den Hemel Diet gaan, en ge moet aan'O. L. Heer en aan O. L. Vrouw vragen van u te genezen en nog lange hier met ons te werken, doet dat lijk een goed kind En zij,eenvoudig en ootmoedig, gehoorzaam lijk altijd, herhaalde achter mij mijne vurige bede O. L. Heere, als 't u belieft, maak dat ik geneze maar 'k gevoelde dat het pijne dei aan heur herte. Oh ze was oprecht lijk een onschuldig kind, en haren geest van onder- werpinge was wonderbaar,ge weet hoe zij altijd stipteiijk aan den regel hield, en hoe gij op haar kostet rekenen voor het gehoorzaam zijn Hewel ze i.< tot den enden toe hetzeltdo gebleven, en iedereen en sprak maar een woord Welk een zoet en gemakkelijk kind om te bezorgen. Z& en heeft nooit niet geweigerd van voedsel of drank of geneesmiddelen, en 't was altijd voor O. L. Vrouwken en voor de arme zielkes, ett 't was zoo aangename en zoo troostend van haar heur lange reke van intentiën te hooren afgeven': Voor Eerw. Moeder, en de Zusters, en de kin ders, en de arme zielkes, en bare b trainde bioed- verwanton.enz Enze lag ton daar stille en peizen met zulk'nen hemelschen lach op heur wezen; ze was waarlijk reeds in den Hemel, en als ze, den 9 September, met haar volle verstand, hare beloften sprak, hoe gelukkig toch 1 En ze vroeg daarna om haren ring van 't profes te mogen hebben, en 'k gaf hem heur, en nooit en heb ik zoeter blijdschap gezien. Ja, kind was zij. en is zij altijd gebleven, kind van zuiverüeid, van onnoozelheid, minzaamheid, ootmoedigheid en gehoorzaamheid, geen kind van de wereld, maar zuiver kind Gods, lijk of de engels zijn in den Hemel. En 't zijn dezulke die vroeg naar den Hemel gaan, waarom den Heere alleene is 't bekend, maar 't is misschien omdat de wereld hunner niet weerdig en is. De wereld, zeg ik, maar wij niet en ons werk ook niet: want, ge weet het ze was hier toch zoo gelukkig, en 'tguig zooverre dat ze er altemets waarlijk benauwd van was, en vreesde van geen t( genheden genoeg te krijgen, zulke zielen en vindt men maar zelden, geloove ik. Oh ik ben zoo gelukkig, riep ze soms bins- hare ziekt- in verrukking uit'k ben gelukkig, ge ziet mij allen te geerne en ge doet te vele voor mij maar 'k zal het u allen wel weder- schenken als ik eens in den Hemel ben. En, ge weet het, ze was geerne gezien van 'edereen 't was voor allen eene ware feeste van ze te mogen bezorgen.en onze brave kinders hebben wonderen gedaan om daartoe te heipen. En als wij die novene deden aan O. L. Vrouw van Lourdes Oh 1 't was zoo aandoende van ze allen, kleine en groote, te hooren en te zien bidden en den Roozenkrans lezen voor de grotte, wie had er kunnen laten van alle betrouwen te hebben Wel vijf of zes keeren en nog, binst die lange ziekte, wierd ik in allerhaast geroepen, omdat men peisde dat het sterven was, en 't was iederen keer een waar mirakel hoe dat zij er deure gerocht en verbeterde. Tot git teren uchtend toe, al is 't dat zij danig verslecht was, zag ik nog volle redens voor hope, 'maar rond den noene begon den doodstrijd weêrom wierd ik geroepen weenende en biddende zusters en kinders waren rond haar bedde geschaard. Nog eens vroeg ik aan allen van den Hemel een laatste geweld aan te doen de kinders gingen voor de grotte luide bidden met open arms, de Zusters lazen luide den roozenkrans, rond de ziekekamer geknield; de Z. E. Pater Elias, Provinciaal, die op het onverwacht gekomen was, en ik baden mede, gaven haar zegen op zegen, en absolutie verschüHge keeren,w(j lazen

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1907 | | pagina 1