DIT IS
SpreeRflraad 52
EN OMMELANDS
TB
Op Zaterdag 30" November 1907.
5 eentiruen t blad.
42'! jaar. Talmerk 3087
Te Irekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
Nieuwe Inschrijvers
ROND DE WERELD
Vrankrijk
Duitschland
Oostenrijk
Portugaal
Italië
VAN ALLES WA 7
Honing voor Gezonden
en Zieken
IJzerpletterijen
Nog Zotter
Hoe moeten wij rooken
Tegen Rhumatism
Auto's voor iedereen
De IJzeren weg van
Hazebroek naar de
Belgische Grens
Boonenwater
als waschmiddel
Eene fijne Grap
STADSNIEUWS
Sinte Cecilia
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De nieuwe inschrijvers voor 1908
zullen 't ISieuwsblad van Yper
Kosteloos ontvangen van nu
tot einde December 1907.
'T NIEUWSBLAD
YPER
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt *s Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk ?4, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Zondag 22 December, groot Concert in de
Iweinszaal, met medewerking van verschei
dene befaamde artisten.
Zondag 23 Februari igo8, tweede groot
Concert.
De fransche Kamer is nog altijd bezig met
de dievenwet over de kerkegoederen, 't is
zoo dat ze in de Kamer zelf door befaamde
redenaars werd bestempeld. Maar dat al doet
niets ter zake. De fransche vrijmetselaars,
waarvan de ministers enkel de slaven zijn,
doen alle bevelen uitvoeren in de geheime
vergaderingen. Eerst heeft men aan de
kloosterlingen alles ontnomen, dan diezelfde
kloosterlingen het land uitgejaagd, verders
de priesters beroofd van hunne jaarwedden,
die enkel eene vergoeding waren van het
vroeger ontstolen klooster- en kerkgoed, en
nu, na de goederen der kerken te hebben
ingepalmd, zonder zich in het minste te
bekommeren om delaatstewilsbeschikkingen
der gevers, zijn ze bezig de rechtbanken te
beletten recht te geven aan dezen die het
goed terug eischen, vermits men de voor
waarde der gifte niet wil vervullen.
Dat die mannen, die kerke en klooster
goed inpalmden, zoogezeid om de oude
werkmenschen een pensioentje te kunnen
geven, toch ook wel wat meêdeelen getuigt
eene tabel door den ministerzelf opgemaakt.
Daar werd 8 millioen joo duist frank ver
schoten door den Staat aan de advokaten die
zich belastten te pleiten.Erzijn erdie 35o ooo
frank getrokken hebben, anderen kregen
200.000 fr., 169,000 fr. enz en de mindere
mannen bekwamen ook al iets alzoo zijn
ervan 60.000, van 5o.ooo, van 35.000 en
zelfs van 17.000 fr. Geheel dat tafereel
betoogt eens te meer de waarheid van hetgeen
Vader Cats in den tijde zoo welgepast zeide
Om deswille van het smeer
Lekt de kat de kandeleer
Om zelve hunne zakken te vullen bestelen
de fransche geuzen priesters en klooster
lingen.
In afwezigheid van den duitschen keizer,
die tezelvertijde koning is van Pruisen, werd
deze weke de pruisische Kamer geopend met
eene troonrede, door den eersten minister
voorgelezen namens den koning. De zaak
zou eigentlijk van weinig belang zijn, ware
't niet dat er in die troonrede spraak is van
wetten over het gebruik der talen, die zullen
voorgesteld worden. Men bedoelt voorname
lijk de Poolsche tale, die men even als het
Vlaamsch in 't noorden van Frankrijk en
vroeger 't Vlaamsch in België zelve wilt
beletten te spreken en te leeren door bet
poolsche volk.
Volgens eene voorgestelde wet mogen
altijd ten minste twee vertegenwoordigers
van het middenbestuur, dat is den staat,
tegenwoordig zijn in de vergaderingen der
gemeenteraden. Geen andere dan de duitsche
taal mag daar gesproken worden, tenzij met
toestemming der vertegenwoordigers van den
Staat, en nooit en mag in die vergaderingen
iets beknibbeld worden dat den Staat aan
gaat.De afgevaardigden van den Staat hebben
zelfs het recht desnoods de gemeenteraden
te ontbinden.
Meer dan ooit zal men ook den eigendom
verduitschen, dat is de goederen die aan
Polen toebehooren, onteigenen en verkoopen
aan Duitscbers.
Die maatregels zijn door de Polen op
hevige tegenspraak onthaald geworden, en
ook de leden van het Centrum toogden zich
weinig tevreden over die hatelijke maat
regelen.
Uit Engeland wordt gemeld dat de keizer,
die wat vermoeid was door al te veel werk,
volkomen hersteld is van zijne vermoeinissen
en ook genezen van de keelontsteking waar
aan hij leed sedert eenige weken.
De katholiekendag van Oostenrijk zal
voornamelijk deugd gedaan hebben aan de
katholieke drukpers, die eensgezinder dan
ooit en met verdubbelden iever de belangen
der katholieken zal verdedigen. Alle dag
bladen spreken over de belangrijke bespre
kingen die in de afdeelingen dier schoone
bijeenkomst hebben plaats gehad.
Volgens sommige dagbladen is de toestand
in Portugaal onhoudbaar voor den koning
en zijnen minister Franco. Ook zou men
geneigd zijn de oude ministers terug te
roepen en te trachten eene overeenkomst te
sluiten, vervolgens nieuwe kiezingen uit te
lokken, en de alleenheerschappij van Carlos
te doen eindigen.
De oud-oppermeester der vrijmetselaars,
de jood Nathan, is Burgemeester van Rome
genoemd.
De Sicilianen vragen dat hun volksverte
genwoordiger, oud minister Nasi, zou in
vrijheid gesteld worden, en dat zijn proces,
dat nu door den Senaat onderzocht wordt,
zou opgeroepen worden voor de Kamer.
Uit Rome wordt gemeld dat er den i6n
December een consistorie zal gehouden
worden waarin verscheidene nieuwe kardi
nalen zullen benoemd worden, onder andere
twee of drie fransche bisschoppen van Reims,
en van Marseille, misschien ook Mgr
Turivaz, bisschop van Nancy
Volgens verscheidene geneeskundigen, is
honing een voedingsmiddel bij uitnemend
heid, wat aangaat lichtverteerbaarheid, wel
smakendheid en voedingstoffen.
Honing gaat na het gebruik recht in het
bloed over en bewerkt daar, door zijne schei
kundige oplossing, warmte en kracht aan
het lichaam. Zuivere bijenhoning bevat
juist die stoffen, welke der spijsvertering
bevorderlijk zijn.
Die voedingswaarde en geneeskracht wa
ren reeds bij de oude volkeren bekend. De
Romeinsche geschiedschrijverTacitus schrijft
hooldzakelijk aan 't gebruik van honingdrank
den boogen ouderdom en de krachtige ge
zondheid der Germanen toe. Kleine ontste
kingen in de maag worden door honing, tn
thee gebruikt, genezen. Een lepel honing in
eenen halven liter water eenige minuten
gekookt, geeft een voortreffelijken drank
voor keelziekten elk uur 2 tot 4 lepels
Honing duit geen vergif in de maag wie
vergiftige stoffen heeft binnengekregen,neme
2 tot 4 lepels honing in. Melk met boning is
versterkend voor ouden en jongen. De dok
ters leeren Een boterham met honing
vervangt de levertraan volkomen
Als geneesmiddel aangewend,moet honing
steeds gekookt worden ongekookte honing
is te scherp.
Maandag bleven de ijzerpletterijen van het
Center gesloten en ze zullen voortaan eiken
maandag gesloten blijven tot nader order.
De ijzerkrisis is daar de oorzaak van.
Het syndicaat der cokes gaat met
Januari de cokes drie frank afslaan.
Die prijsvermindering zou toegestaan wor
den om den gang der ijzersmelterijen te
bevoordeeligen.
Eenige jaren voor dat het velorijden zoo
algemeen was als thans, kwam boer Pum
mels in een ijzermagazijn om eene zeis te
koopen.
Bij die gelegenheid vroeg de winkelier
hem of hij een velo wilde koopen.
En wat kost zoo'n ding? vroeg de boer.
Drie honderd tachtig frank.
Drie honderd tachtig frank Wel voor
dien prijs kan 'k'n vette koei koopen.
Ja, maar de menschen zouden u voor
zot houden als ze u op eene koe door de stad
zagen rijden.
Dat kan wel, lachte Pummels, maar bij
ons op 't dorp zouden ze me voor nog zotter
houden, als ze zouden zien dat ik probeert
eenen velo te melken 1
Doktor Ch. Bles geeft in Moleschott, on
der ander, de volgende raadgevingen ie.
Pruim' noch snuiftabak 2e. Matig rooken
is voor gezonde volwassen personen onscha
delijk 3e. Matig rooken beteekent i5 gram
tabak of 3 a 4 sigaren per dag;4«. Rook geene
sigaretten 5e. Rook niet vóór het ontbijt
6e. Blaas den rook steeds goed uit7e. Rook
niet door den neus 8e. Rook niet onder het
loopen of werken g*. Houd de sigaar of pijp
niet voortdurend in den mond, maar neem
nu en dan een trekje ioe. Rook het laatste
eindje niet te ver op; iie. Knauw niet op
uwe sigaar 12e. Laat uwe kinderen niet
rooken vóór ze 18 jaar oud zijn.
Men zegt dat dit eenvoudig familievoor
schrift de schoonste genezingen bewerkt, en
die in vele gevallen, sedert lange jaren zou
den moeten geschied zijn Citroensiroop, 80
grammen ;samengesteld Karox 3o grammen;
aftreksel van Buchu, om 5oo grammen te
maken.
Dit mengsel goed schudden in eene flesch,
en hetzelve innemen twee soeplepels na
iedere maaltijd en 's avonds bij het slapen
gaan. Men kan zich deze eenvoudige produk-
ten voor weinig geld verschaffen in t is
gelijk in welke apotheek zij zijn volkomen
schadeloos en kunnen zelfs te teerste maag
niet hinderen. Men zegt dat de uitwerking
van dit mengsel op de nieren voortreffelijk
is, want daardoor kunnen deze zintuigen
gemakkelijker het piszuur filtreeren en uit
het bloed verwijderen 't is uit deze dat de
pijnen van het rheumatism voortkomen. Als
bloedzuiverend middel en verkloeker van
het gestel heeft dit mengsel eene groole
waarde.
Onder dezen titel schrijft de Amerikaan-
sche correspondent van de Daily Mail.
Na vele jaren van proefnemingen isEdison
er in geslaagd een electrische batterij te
verveerdigeu, welke waarschijnlijk een
totale verandering zal aanbrengen in het
groote stadsverkeer. Zeer verlangend om
hieromtrent meerdere zekerheid te hebben,
reisde ik naar West Orange en vond er den
groote uitvinder in zijn hemdsmouwen druk
bezig in zijn wereldberoemd laboratorium.
Ja, zegde hij, het peerd staat opge
schreven. In September, zoo gauw mijn
verbeterde batterij in den handel zal zijn
gebracht, zal het peerd uit de groote steden
begiauen te verdwijnen.
Dus, zegde ik, zal in de naaste
toekomst een ieder mét een bescheiden
inkomen, geen trams en rijtuigen meer
noodig hebben, maar zijn eigen electrisch
wagentje bezitten
Nu, antwoordde Edison, dat is n'et het
hoofddoel mijner uitvinding. Hoofdzakelijk
heb ik gezocht naar iets, dat tegemoet zou
komen aan de onverdraaglijkeopeenhooping
van het verkeer der overbevolkte steden
Daarvoor was noodig een batterij, die zoo
duurzaam was, dat ze de hooge kosten zou
goed maken lk wilde eerst geen onvol
maakte batterijen in den handel brengen,
maar er was zooveel navraag, dat ik er toch
toe overging 300 te leveren verleden jaar.
Maar over 2 maanden zal de geperfection-
neerde batterij een voldongen feit zijn, en
alle negotiedrijvers zullen zich een wagen
kunnen aanschaffen, die meer mijlen zal loo
pen gedurende zijn bestaan, dan het beste
peerd. Ik heb hier nu een batterij die meer
dau 50.000 mijlen zou kunnen rijden. Een
wagentje met deze batterij als beweegkracht
kantweemaal zooveel dragen, twee maal
zoo snel gaan en neemt de helft van de
ruimte m beslag van een gewonen wagen
met peerd.
Wij zullen afwachten wat de toekomst
ons brengen zal.
Volgens sommige dagbladen zou België met
het Fransch gouvernement een verdrag geslo
ten hebben waarbij deBelgische Staat deplaats
overneemt der maatschappij der Vlaanders
als uitbater van het deel der spoorweglijn op
Iransch grondgebied gelegen, 't is te zeggen
van de Belgische grens tot Hazebroek.
Een blad meldt de zonderlinge bezwaren
welke zulk een toestand voor gevolg zal
hebben
Het Belgisch gouvernement, als uitbater
in Frankrijk zal aan alle Fransche wetten en
verordeningen onderworpen zijn. Het zal
zich in een aardigen toesi»"a bevinden en
niet alléén ongemakkelijkheden maar zelfs
geschillen te weeg brengen.
De Belgische Minister van ijzerenwegen
post en telegraaf zal bij het vervoer op Fran-
schen grond de ondergeschikte zijn van zijn
Franschen collega.
Welk zal de toestand zijn van de bedien
den, die belg moeten zijn volgens de Bel
gische verordeningen, door dat ze Staatsbe
dienden zijn en tezelfdertijde Franschman
naar de Fransche reglementen, die geen
vreemde bedienden meer bij de Fransche
maatschappijen aanveerden. Hoe zal de wet
op de pensioenen toegepast en uitgevoerd
worden aan dit personeel
Hoe zal het Fransch gouvernement dit
verstaan Zal het Fransch gouvernement
aanveerden dat statieoversten afhangende
van een vreemd land in geval van troepen
beweging de berichten achterhouden 1
Dit zijn al moeilijke kwestien die een
grondig onderzoek noodig hebben
Vlekken van allen aard worden uit stoffen
verwijderd zonder schade voor kleur en
weefsel, door boonenwater. Men kookt ge
droogde witte boonen zonder zout in water,
j en is het vocht wat afgekoeld, dan bevoch
tigt men daarmede door en door de vlekken
en wrijft daarna de stof goed uit zonder zeep
"e gebruiken. Inktvlekken, wanneer zij niet
al te zeer verouderd zijn,vet en wijnplekken
en alle andere, 't mogen witte of gekleurde
stoffen zijn, verdwijnen bij deze behande
lingen.
Zijden, wollen en katoenen stoffen worden
als nieuw, zwarte en kleurige, wanneer zij
in lauw boonenwater worden gewasschen.
Een pond boonen is genoeg voor 4 liters
water. Na 't wasschen spoelt men tweemaal
in lauw water de stoffen na. Hangt men, na
ze licht te hebben uitgedrukt, de stoften op
en strijke ze later, nadat zij wat gedroogd
zijn, aan de linkerzijde.
De schatrijke maar uiterst spaarzame
bankier Kalsteen is een üertstochtelijk
rooker van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat dampt hij als eeu vuurduivel. Zijne
sigaren zijn echter van zulke slechte
hoedanigheid, dat zelfs de loopjongen er
zijn neus vau optrekt.
Met nieuwjaar ontving hij,gelijk sommige
patroons doen voor do bedienden die hen
genegen zijn, al zijne medewerkers en gaf
aan elk een kistje sigaren gelijk deze die hij
zelf rookte.
t Was in't geheel niet naar hun zin. Zij
waren gewend aan betere dan do bankier en
nu een kistje stinkadores te moeten oproo-
ken stond niemand aau. De onderbestierder
zette zijn kistje in zijn lessenaar, de eerste
bediende op'nen bank, een andere ergens
op eene andere plaats, kortom niemand was
er die een enkele cigaar rookte. De loogjon-
gen alleen droeg het naar huis mede, maar
t'huis een kisije lekkere havana's van vader
gekregen hebbende, liet hij ook de stinkos
onaangeroerd op den schouwbank staan.
Men begrijpt dat de baas erg gedaald was
in de achtii.g vau al zijne bedienden. Steeds
kregen ze met nieuwjaar éen, twee of vijf
frank en nu enkel een kiste sigaren die
niemand rooken zou, eu waarvan de geur
dikwijls het heele kantoor bedierf, wanneer
de baas er door ging; neen, niemand was
tevreden. j
Korten tijd nadien zou Kalsteen zijn j
jubelfeest vieren van 50 jaar lid van den
Dischraad, en een aantal atadsgenooten
mieken een berek om schikkingen voor de i
feeste te nemen.
't Ging spoedig van mond tot mond en
ook de bedienden besloten den oude
een geschenk aan te bieden. Tijdens eene
bijeenkomst om te beraadslagen over de
zaak vroeg de onderbestierder eensklaps
Wie hei-ft er nog het kistje sigaren van
Nieuwjaar
Eenparig liepen allen ik, ik, ik 1
Nu, dan stel ik voor,'c zal eene aardige
grap zijn dat we den baas zijn onkruid
teruggeven ik bedoel zijne sigaren, hij
rookt ze zeker op, en vermits hij zoo nauw
er op ziet, 't zal hem zeker wei bevallen.
Dit voorstel vond algemeenen bijval en op
den jubeldag prijkte een pyramide sigaren
kisten met aan elk het bezoekkaartje van
den schenker.
De bankier lachtte dat hij er bij schudde
wanneer hij in den geschenkenkamer kwam
en al zijne sigarenkistjes ongeschonden
terugzag. Hertelijk bedankte hij allen en
noodigde iedereen uit naar het feestmaal,
dat 's avonds ten 7 ure zou opgediend
worden.
't Was een welvoorziene tafel, veel beter
dan men verwacht had van zulken spaar-
zamen gierigen, zegden de bedienden
overste. Bij het nagerecht volgden de
heildronkea elkander op en 't was er gezellig
en leutig, men kon niet meer. Vooi aleer te
scheiden nam de voorzitter van het armbe
stuur nog het woord om de gezondheid
voor te dragen van de bedienden, die trouwe
medewerkers van den geachten jubilaris.
Maar 't was nogthans hunne medewerking
niet, die despreker wilde doen uitkomen,
't was bijzonder hunne vrijgevigheid voor
den arme en noodlijdende, want de heer
Kalsteen meende met reden dat de inhoud
der blauwe enveloppe, die hij al onder in
elk sigarenkistje had gevonden, voor den
arme bestemd was. 't Was edel van hun
nentwege. Op uw welzijn, heeren, op uw
edelmoedigheid ledig ik mijn glas, gelijk
gij uwe beurs geledigd hebt voor den armen,
's Anderdaags stond er in de gazette
Bij gelegenheid der feeste bij den heer
Kalsteen is den arme niet vergetpn gewor
den De bedienden hebben elk eene bijzondere
gifte gedaan voor de noodlijdenden
De onderbestuurder gaf 100 fr.
De boekhouder 75
Eerste klerk Janssen
Tweede klerk Devos
Loopjongen Ramf
Loopjongen Erent
50
30
25
25
Totaal fr. 305
Hertelijken dank aan de edelmoedige
gevers.
De bedienden zwoeren, maar te laat,
dat ze geen tweede maal zouden vast zijn 1
B. Endig.
Begunstigd door een heerlijken herfstdag
heeft de Koninklijke Fanfare Zondag laatst
Sinte Cecilia gevierd. Ten elf en half ging
het muziek in stoet naar Sint Maartens
kerks, om de misse bij te wonen, gelezen
tot geestelijk eu tijdelijk welzijn der leden.
's Avonds ten 6 ure werd io de Halle
Pauwelszaal een welgelukt Concert gegeven.
Het publiek was er uiterst talrijk eu heeft
met voldoening bestatigd de uitmuntende
uitvoering der verschillige stukken van
het programma.
Ten 7 1/4 ure werd in de Iweinszaal een
lekker feestmaal opgediend, waaraan door
Eere eu Werkende leden werd hertelijk
eere gedaan. De spijzen, bezorgd door den
heer Desramault-Breyne, waren keurig
bereid.
Bij het nagerecht stelde de heer Baron
de Vinck in welgepaste woorden ean heil
dronk in aan Z. M. den Koning Leopold II,
eu aan de Koninklijke familie.
Die heildronk werd rechtstaande aan
hoord en geestdriftig toegejuicht.
M Iweins d'Eeckhoutte stelde de gezond
heid voor van den heer Voorzitter Baron de
Vinck, van den Eere-Voorzitter M. Eug.
Struye. en van de Gemeenteraadsheeren, en
namelijk van den achtbaren heer Burge
meester, die sedert twintig jaar van den
raad deelmaakt.
M. Colaert bedankte en dronk op de ge
zondheid van het bestier der Fanfare, en
herinnerde in eene prachtige aanspraak dat
over 20 jaar de Koninklijke Fanfare, dan
en nu nog vooral de katholieke Fanfare
hem kwam geluk wenschen bij zijne kiezing,
als voor de eerste maal de beiaard zweeg
omdat een katholiek in den raad kwam.
Spreker deed uitschijnen hoe wel de heer
Senator Baron de Viuck de plaatse vervult,
vroeger zoo eervol bekleed door den ouver-
getelijken heer Iweins d'Eeckhoutte, wiens
naam in gulden letters zal geboekt zijn in
de geschiedenis der katholieke partij van
Yper.
De heer Voorzitter wordt hierin bijge
staan door den verdienstelijken Eere-Voor-
zitter M. Eug. Struye, den man die altijd
gereed staat als erievers goed te doen is
door MM. Iweins d'Eeckhoutte en Calle-
waert-, uwe ondervoorzitters,door de andere
heeren van de Commissie, en bijzonderlijk
door uwen uitmuntenden chefM. Verstrae-
te, aan wien wij die prachtige uitvoering
van dezen avond te danken hebben.
Spreker drinkt op den bloei der Fanfare
en is overtuigd dat al wie er deel van maakt
er zal aan houden om ten allen tijde de
PKH
