DIT IS
Spreekmaat ka
EN OMMELANDS
MEAGELMAREN
42e jaar. Talmerk 3089
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
Aan onze inschrijvers
Legt ze mij daar
Uit Amerika
BOND DE WERELD
Portugaal
Duitschland
merika
Zwitserland
Engeland
Rusland
VAN ALLES
Lachkruid
De hood in dienst
van het rijwiel
Een belg, uitvinder
van den telefoon
Zieke boomen
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamcch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
B i eenige dagen worden de k wij t-
l neven rondgestuurd voor de ver
iii-Miwiüg der iusehrijvingen voor
1908.
Oudeen nieuwe inteekenaarszullen
bij het begin van Januari een prach-
tigen Almanak in kleurendruk ont
vangen ais nieuwjaargift.
t
G! ristelijk Voorbeeld
Zweden
l)e nieuwe Koning
Marokko
Kastanjes
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 Ir. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, Place DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Zondag 22 December, groot Concert in de
Iweinszaai, met medewerking van verschei
dene betaamde artisten.
Zondag 23 Februari ipo8, tweede groot
Concert.
Veel beloven en niet geven
Doet de zotten in vreugde leven
Die spreuke komt mij telkens te binnen
als ik in de eene of de andere geuzengazette
leze dat de liberalen één frank daags
pensioen gaan geven, wanneer,dat en zeggen
die brave menschen niet Ongetwijfeld m 't
jaar blok, als de uils preêken of den 32n van
de maand.
Intusschen genieten de oude werkmen-
schen sedert zeven jaar hun pensioentje zoo
gulhertig voorgesteld door zaliger Baron
Surmont de Volsberghe. Wilt ge weten,
beste lezers, hoevee-1 er noodig is voor die
pensioenwet? In de begiooting van toeko
mende jaar 1908, staat er in het Staatsblad
17 millioen 160 000 fr. voorzien. Dat is
waarlijk eene belangrijke somme die aan
onze neerstige wwrkersbevolking wordt
geschonken. Dat zijn groote opofferingen
voor den Staat, en die wat be er de genegen
heid bewijzen onzer katholieke Kamerheeren
dan de eeuwige beloften der liberalen.
We mogen niet vergeten dat weinig lauden
reeds de pensioenkwestie hebben opgelost.
In Vrankrijk ging meu de oude werk-
menschen ook een frank daags pensioen
geven en daarvoor stool de Staat al de
kloostergoederen, die op een milliard of
duist millioen geschat wierden. Onze lezers
weten dat dit milliard gesmolten is als
sneeuw voor dé zonne en dat de Staat in
plaats van groote kapitalen te krijgen nog
zelve geld heeft moeten verschieten om de
mannen van zijne klieke te betaLn die zich
bezig hielden met de gestolen kloostergoe
deren in te palmen en te verkoopen. Een
ontwerp tot verplichte verzekering tegen
den ouden dag, al is het verre van gratis
een pensioen te geven aan al cle oude
menschen de vrouwen krijgen niets is
dood en begraven en nog en is zij voor den
Senaat niet gekomen, ®u de' franscke
Kamerheeren en spreken er zelf niet meer
over, ze schijnen beschaamd over hen
zeiven.
Duitschland is in evenredigheid zijner
bevolking, nog verre ten achteren bij ons
katholiek België. Met zijne 65 millioen
inwoners betaa-t men er jaarlijks dank
aan de verplichte verzekering voor
ouderdom en ongevallen rond de45millioen
mark of iets meer dan 56 millioen frank,
dat is 86 c. per inwoner en België met zijne
7 millioen inwoners geeft 17 millioen 160
duist frank, is meer dan 2,50 fr. per inwo
ner. Moest Duitschland betalen iu evenre
digheid van België, dan ware er bij onze
Oostergeburen ruim 158 millioen mark per
jare noodig.
Is het dan te verwonderen dat onze
verstandige arbeidersbevolking nog steeds
de katholieke Regiering dankbaar blijft
voor al wat er gedaan wordt om den
toestand der kleine menschen te vei beteren.
De laatste gemeentekiezmgen hebben het
bewezen en de kiezing'in voor de Kamer te
naasten jare in Mei zullen het nogmaals
bewijzen.
Zaterdag hebben alzoo meer dan 12.000
uitwijkelingen New-Yoik verlaten. Het
waren meest al landbouwwerklieden 3ooo
gingen aan boord van den Mauritania
eenen rcusachtigen stoomboot die zijne eerste
terugreize ondernam 2.5oo op de Repu
blic i,6oo op den Koenig Albert een
ioootal op den New-York 4000
uitwijkelingen zijn te Brooklijn ingescheept.
Verschillige duizende uitwijkelingen
hebben niet kunnen inschepen, daar zij geen
geld hadden om den overtocht te betalen.
Vele werklieden geraken moeilijk over
tuigd van den tegenwoordigen slechten
toestand inAmerika en gelooven niet hetgeen
de dagbladen daarover schrijven.
Uit gansch onze provincie zijn sedert twee
jaar talrijke personen naar Amerika vertrok
ken. Doch weinigen hebben het geluk
gevonden. Tot bewijs daarvan de brieven
die ten allen kante in de huizen der uitwijke
lingen toekomen.
De eenen schrijven dat zij zonder werk
zitten en er zullen zonder blijven, nog voor
eenige weken. Deze, die gespaarde penningen
hebben, zijn de beste en kunnen den beteren
tijd afwachten. Eenige vragen dat zij van
huis zouden geld zenden, daar er geen te
winnen is voor hen en dat het leven daar
zeer kostelijk is. Anderen laten weten dat zij
op weg zijn, terug naar 't vaderland. Nog
anderen vragen het opzenden van geld om
te kunnen terugkeeren. En eene laatste
soort, de beklagensweerdigste, zijn deze die
de mare zenden dat zij sedert weken geen
werk hebben, dat hunne spaarpenningen op
zijn en dat zij geene middels hebben om
weder te keeren.
De koning heeft den naam van GustaafV
aangenomen, en de kenspreuk Met het
Volk voor het Vaderland
Zondag morgen, tijdens den ministerraad,
heeft de nieuwe koning trouw aan de Grond
wet gezworen. De prinsen legden vervolgens
den eed van getrouwheid aan den nieuwen
vorst af. Deze heeft de ministers verzocht in
bediening te blijven.
De koning heeft, op 't koninklijk kasteel,
eene redevoering uitgesproken waarin hij het
groot verlies herinnerde dat hem en liet land
door het overlijden van Koning Oscar ver
oorzaakt wordt. Hij maakte den lof van de
merkweerdige hoedanigheden waarvan de
overledene gedurende zijnevijfen dertigjarige
regeering bewijzen geleverd heeft, en ver
klaarde dat hij al het mogelijke zal doen om
zijne taak als koning te vervullen en te
beantwoorden aan de verantwoordelijkheden
die hem te beurt gingen vallen. Ik zal,
zegde hij, trachten met het zweedsch volk
samen te werken veor het welzijn van het
vaderland
De eerste minister beantwoordde deze
redevoering met den kreetLeve Gustaaf V
Als Koning Oscar Zaterdag de laatste maal
tot zijn zeiven kwam, keerde hij hem tot de
leden van de Koninklijke familie, die rond
zijn sterfbedde stonden en zegde hun Dat
God u zegene en de Koninginne Sophie
antwoordde God zal u bijstaan Zijne berm-
hertigheid is groot 1 De stervende herhaalde
nog Zijne berrriierrigbeid is groot en hij
voegde erbij dank U, Heere Jezus 1 't waren
zijne laatste woorden.
De geldnood houdt aan in de Vereenigde
Staten, nogthans is er eenige verbetering
merkbaar maar 't zal nog een tijdeke aan
slepen vooraleer alles opzijn plooi is.
In Amerika is het leven altijd duur. Maar,
in gewone tijden, is de winst er in even
redigheid. Nu is het leven er nog verduurd
en zijn de winsten integendeel erg vermin
derd.
Ook beginnen veel menschen, die naar
Amerika gekomen waren om fortuin te
zoeken, terug te keeren naar Europa.
1
Koning Oscar van Zweden is Zondag
morgen ten 9 ure overleden. Geheel de
l koninklijke familie, te Stockholm aanwezig,
bevond zich aan het sterfbed.
f Ten 1 ure namiddag vergaderde de mi-
nisterraad, en de ministers legden den eed
van getrouwheid af aan den nieuwen Koning.
Ten 2 en half werd in de hofkapel een lijk
dienst gecelebreerd
't Was reeds eenigen tijd dat de Koning
gedurig verflauwde. De geneesheei'en hadden
sedert lang begeerd dat hij rust nam en zijn
zoon in zijne plaats regeeren het, maar de
grijze vorst wildeer niet van hooren. Zater
dag was hij zoo verflauwd dat hij bijna geen
pijn meer gevoelde. Hij scheen niet meer te
lijden. Men trachtte hem te voeden, maar
hij kon niet meer doorzwelgen. Zoo is hij
gedurig verminderd, tot dat hij Zondag
uuchtend stierf bijna zonder doodstrijd. God
gedenke zijne ziele
Oscar-Frederik,kleinzoon van Bernadotte,
den stichter van het Koninklijk huis van
Zweden, die generaal der fransche Revolutie
en wapenmakker van Napoleon Bonaparte
was, werd den 21 Januari 1823 te Stockholm
geboren. Hij was de derde zoon van Oscar I
en Josephina van Leuchtenberg, en rekende
er niet op te regeeren.
Bij zijne geboorte ontving hij den titel van
hertog van CEstergoetland. Hij volgde de
studies aan de hoogeschool van Upsala. De
protestantsche bisschop van Skara had voor
zijne opvoeding gezorgd. Nog student zijnde
(van 1846 tot 1849) hield prins Oscar-Frede
rik zich bijzonder met de belangen der
scheepvaart bezig. In x856 was hij schout
bij-nacht. In 1857 trouwde hij met prinses
Sophie van Nassau dit huwelijk was voor
beeldig.
Twee jaar later klom zijn broeder Karei
XV op den troon en hij werd kroonprins.
Hij hield zich veel met geschiedenis en dicht
kunst bezig en heeft verscheidene belang
wekkende werken geschreven.
In 187» klom hij, na de dood zijns broe
ders, op den troon. De overledene was
gekend voor zijn goed hert en zijne min
zaamheid. De laatste jaren zijner regeering
werden beroerd door den opstand van de
noorwegers, die zich van Zweden wilden
losscheuren om een eigen vorstendom uit te
maken.Ten eindeeen broederoorlog tusschen
de twee verwante volkeren te beletten.stemde
Oscar II in 1905 in de scheiding toe en
Z. M. Hankon VII regeert sinds als koning
van Noorwegen.
Oscar II heeft tot opvolger zijn oudsten
zoon Gustaaf-Adolf, hertog van Wermland,
geboren op het kasteel van Droitningholm
den 16 Juni 1 58sinds zes en twintig jaar
getrouwd met prinses Victoria van Baden
hij heeft drie zonen. De oudste zoon is nu
kroonprins hij is gehuwd en vader van een
zoon.
't Schijnt dat er in Mei aanstaande zal
kiezing zijn voor eene nieuwe Kamer van
Volksvertegenwoordigers. Sommigen hopen
dat dit den opstand zal dempen anderen
vreezen integendeel dat 't zou nog erger
j kunnen gaan, daar de oproermakers daarin
misschien eene toegeving zullen zien. Alles
zins is het te Lissabon nog niet heel rustig,
i want onder de koninklijke loge van den
j Schouwburg heeft een werkman twee bom
men ontdekt, die met een elektrieken draad
in verbinding waren.
In Marokko waar de fransche soldaten
aangevallen geweest waren door inboorlin
gen is alles nu weer rustig. De Marokkanen
hebben zich moeten overgeven en alle voor-
j waarden aanveerden door de franschen en de
Spanjaards gesteld.
De ruzie tegen von Bulow en was maar
l alleenlijk comediespel. Reeds de volgende
zitting beloven de liberalen in het toekomen-
j de fraai te zijn,.... als Bulow wilde Kanse-
jj lier blijven. En de redenaars der verschillen
de grot pen kwamen een voor een op de
tribune verklaren dat ze eens van gedacht
waren met den Kanselier.
In het eerste konden de Kamerheeren nog
al serieus blijven, maar eindelijk schoot heel
de Kamer in onbedaarlijk lachen.
Een lid van het Centrum Gröber vroeg
het woord 't was juist hetgeen men be
geerde en als hij naar voren kwam en
't spreekgestoelte beklom was alles dood
stil. Als het Centrum zijn gedacht zou
gezegd hebben, zou de Kanselier eene groote
politieke redevoering uitspreken om alzoo
opnieuw de meerderheid te bevestigen.
Gröber begon alzoo
En Hansje kuste Grietje
En vrede heerschte opnieuw....
Onder die omstandigheden aanzien wij
het als onze zaak niet het onderhoud der
geliefden te storen....
Gröber keerde naar zijn plaatse terug,
't Was uit. De centrumleden en de polen
lachten datze schokten en de liberalen ston
den zoo paf dat ze geen woord en vonden
om te antwoorden.
Dat bewijst töch dat de Kanselier nog
niet geleerd en is of beter dat hij nog naar
Canossa niet wil gaan als zijn voorzaat
Bismarck en met het Gentrum vrede maken,
't Is ook veel meer de vreeze voor het Cen
trum dan de genegenheid voor malkaar die
de leden van den «blocn doet overeenkomen.
Intusschen is toch de wet op het gebruik
der talen reeds ingetrokken alleen het kre
diet van 400 millioen mark om de goederen
der Polen te koopen wordt nog behouden.
-4*
M. Breuner is Voorzitter gekozen der
Zwitsersche republiek.
Keizer Willem is thans opnieuw in Lon
den. Hij zal er verblijven tot dat hij Engeland
verlaat, deze weke om langs Holland naar
Duitschland weer te keeren.
Maandag werd er te St-Petersburg verteld
dat de Keizerin van Rusland erg ziek is. Zij
lijdt aan een hevigen aanval van influenza.
Generaal Stösser, die zoo slecht eindigde
met de verdediging van Port Arthur tegen de
Japoneezen is Dinsdag voor den krijgsraad
verschenen.
Misschien krijgt hij daar geheel wat anders
dan een eeredegen, gelijk dien van Keizer
Willem en een ridderkruis, gelijk van de
franschen. Wie weet of hij niet beloonden
wordt meteen half dozijn blauwe erwten.
Waaraan de roem van een mensch toch
afhangt! Hadde Stössel misschien nog drie
weken aangehouden hij was de grootste man
in heel de wereld, maar omdat hij zijne ver
dediging opgaf, gelijk de beroemde vlote van
noteschelpen, wordt hij voor een krijgsraad
verzonden en misschien ter dood veroor
deeld 1
Leest en vtn-sprem hei Nieuwsblad
van Yper, het mees! gelezen katholiek
volksblad van Vlaanderen.
Gekookte wilde kastanjes worden door de
kippen graag verorberd. De in stukken ge
sneden vruchten bevorderen het eierleggen.
De oppasser van den luitenant kwam
thuis met het reisgoed van zijnen officier,
zweetend en blazend alsof hij wel tweehon
derd kilos geladen had.
Jan toch zegde de luitenant, mijn
bagage was toch zoo zwaar niet.
Dat is zoo, antwoordde Jan, maar dat
looden ding was zoo drommels heet-.
Jan had, daar zijn luitenant de laatste
uitgestapt was, gedacht dat de verwarmbuis
van den wagon ook tot zijn
behoorde.
reisgoed
Voorzitter Rooseveldtv is mQe Van zijn
postje hij zal kandi
datuur meer
Niet iedere boom kaa men opruimen, dat
gaat niet; wel dienen zulke zooveel mogelijk
gezuiverd van de slechte takken en daarvoor
is 't thans tijd. Groote wonden worden dicht
gesmeerd met entwas.
Een zonderling bericht verteld van won
derlijke toestanden:
Prins Pala Salmon van Tahiti heeft de
vroegere koningin der Hawai'i-eilanden,
Liiioekalani, tegen betaling van rond
42,000 fr.ontslagen van.... haar belofte hem
te trouwen.
Honden worden op heden ten alle kanten
en op alle wijzen benuttigd, maar dat zij ook
dienst doen als beweegkracht voor rijwielen
zal u wellicht eene nieuwigheid schijnen,
't Is inderdaad zoo, en 't levert buiten het
gemak, wonderbare uitslagen van snelheid
op. Voor dit gebruik neme men een rijwiel,
gezegd Roue libre men doe den hond
die 't hardst loopen kunnen, zijn de beste
een halsband aan, waaraan een koordeken
van drie tot vier meters, dat men met de
hand aan de stuurstang vasthoudt. Men be
grijpt wei dat de hond dient afgericht te
worden opdat hij steeds den rechterzijkant
des rijwiels hoiadt, maar dit komt gemakke
lijk en dan vooruit met de honden-mobiel.
Algemeen wordt de uitvinding van den
verrespreke.r toegeschreven aan den Ameri
kaan Graham Bell. Dit is eene dwaling, naar
het schijnt. De echte uitvinder dezer merk
waardige ontdekking zou een Belg zijn, met
name Karei Boursel, geboren te Brussel in
1829, van eene familie afkomstig uit Douai
en die 20 jaar voor Graham Bell, reeds een
telefoontoestel beproefde.
Zieke boompjes snoeit men thans reeds
flink in. Van uitloopen is geen sprake meer
en de gemaakte wonden genezen nog voor
den winter. Sterk door bloedluis bezochte
boomen of wel sterk beumet door de kanker
en schurfziekte rooit nien voorzichtig zoo
ver mogelijk en maakt xv kachelhout van.
YPER
Zaterdag avond had een landbouwwerkman
van Houthem kennis gemaakt met een anderen
werkman en te zamen nogal wat herbergen
bezocht. De Houthemuaar kwam te laat naar
den laatsten trein en keerde met zijnen nieu
wen vriend in stad terug waar zij nog eenige
herbergen bezochten.
's Anderdaags 's morgens vond men dezen
Houthemnaar bij de Meenenpoort. Hij deed zijn
beklag dat z'en gezel hem eene som van 20 fr.
en eene doos met verschillige voorwerpen erin,
afgenomen had.
Een onderzoek is door de policie ingesteld.
Zondag avond, rond 9 1]2 ure kreeg Henri
Wullus, na een twist met eenen anderen kerel,
door dizen laatsten, eene messteek in de zijde.
I)r Van Robaeys heeft den gekwetste ver
zorgd. Wullus zal «enigen tijd te bed moeten
blijven.
Maandag nuchtend kwam de onder luitenant
Ley, der Rijschool te peerde gereden langs de
Maloulaan. Aan den hoek der Siuersstraat glots
het peerd en viel. De officier lag er onder en
een voet haperde in den stijgbeugel,
MM.Camie! Vannesteen Emiel Legon,konden
gelukkiglijk het peerd overmeesteren en den
ruit. uit zijn neteligen toestand redden.
M. L' y had erg zijn vost bezeerd en zal eenige
weken moeten wach en van te peerde te rijden
Ter gelegenheid der 50' verjaring van de
verschijning van 0. L. Vrouw te Lourdes,heeft
M. Eduard Froidure, in de drukkerij Calle-
waert De Meulenaere, Boterslraat, 36, te Yper,
onder den titel Gerbe a lTmmaculée n een
scboonen bundel fransche gedichten uitgegeven,
meestal welgelukte lofzangen ter eere der On
bevlekte Maagd. Dit boekdeel, waarvan Mgr
Waffelaert, bisschop van Brugge, schrijft dat
het door de dienaars van Maria met evenveel
vruent als genot zal gelezen worden, wordt aan
den prijs van 1 fr. 50 verkocht ten voordeele
der katholieke patrouagies.
(Nieuws van den Dag).
PROVEN
Donderdag morgen was Henri Saesen,
schoenmaker te Proven, bezig met zijaen veto
te hersteller, en gebruikte daartoe naphte. Al
op eens ontplofte de lamp Henri Sassen werd
door den slag achterover geworpen, door de
vlammen omringd en bekwam hevige brand
wonden over gansch het lichaam, doch meest
aan het hoofd en aan de handen.
Ook de zoon van het slachtoffer en Achiel
Plaatje, die de vlammen trachtten uit tedooven
werden door dezelve verbrand
EENE VERGISSING
Over eenige dagen moest te Gent eene ver-
kooping plaats hebben van oude wijnen. Docb
bij ongeluk had de drukker eene V voor eene N
gezel en dus stond er in groote letters op het
affiche Verkoop van oude Wijven Daar
onder las men «Men kan ze proeven eene uur
voor de vrkooping
DE NICKELSTUKKEN VAN 25 CENTIEMEN
Zooals wij gemeld hebhen heeft de minister
van financien in de Kamer een wetsontwerp
neergelegd, strekkende om nickelstukken van
25 centiemen te mogen slaan. Het is door de
wet van 20 december I860 dat de nickelstukken
van 5, 10 en 20 centiemen ingevoerd werden
deze laatsten zijn bij koninklijk besluit van 30
juni 1906 ingetrokken, en 't is om ze te vervan
gen dat er stukken van 25 centiemen zouden
geslagen worden. Die stukken zullen voor de
betaling beter passen dan die van 20 centiemen;
evenals de nieuwe stukken van 5 en 10 centie
men, zullen zij doorboord zijn.
BECELAERE
Zondag hebben kwaaddoeners verscheidene
ruilen verbrijzeld in de school van het klóoster
en bij Jules Gasier-Rousseau. 't Zijn voorzeker
altijd dezelfde kerels die deze baldadigheden
plegen. Het is te hopen dat de policie spoedig
de ruitenbrekers zal ontdekken.
Sedert eenigen tijd wordt erin onze gemeen
te veel gestolen.De dieven hebben het bijzonder
gemunt op hanen en bennen. Deze week
hebben zij 13 hermen en een haan gestolen bij
L»o Bouckaert en 10 hennen en een haan bij
Henri Clays, landbouwers, eu dinsdag nacht
4 .-choone engelsehe hanen, eenige hennen en
een konijn ten nadeele van Ivo Valcke, bakker.
VIS1ETKAARTEN
Wie schoone goed bezorgde visieUaarten
begeert aan 4.50 per honderd, best-lie ze van
nu af bij den drukker van 't Nieuwsblad, te
Yper in de Boterstraat, 36.
Voor 100 visietkaarten krijgt men gratis nog
een prachtigen Almanak in kleurendruk,
formaat 65X55 met de portretten van prins en
prinses Albert en hunne kinderen.
