DIT IS
fia A
EN OMMELANDS
ipetlaafl ll
fel ,1ÉÉ|
lis*
-eotiriiei:* I blad.
43e jaar. Ta!merk 8106
i fel "J
itfei
fniH
Te irekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrüte, te Yper, en bij 's landsöoodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
WOl
HEL;:
buitschland
Oostenrijk-Tonga rië
I'ortugaal
Vrank rijk
Avondfeest
'lurkije j De eeuweli»Se
Amerika
van Wynghene
Engeland
STADSNIEUWS
Katholieke Wacht
Tentoonstelling
Provincieraad
Juist
Sterfgevallen
O!
1 1
pril
b
Kift Mm
WÈM*
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
fs
IV
U .■»->
Ingestort
Graal' Loiryay
Kieziugf n
Öe uitsluiting
Eene bom in den harem
De eerste gift
Tusschen werkloozen
Eerezang aan onz' Eeuwelinge
fc® tl.
-< -
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
strate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten ofr. ia de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\erdruk 5 Ir. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
liet programma van de keizerlijke reis
heelt verscheidene veranderingen onder
gaan. Te Corfoe is men zeer misnoegd ovoi'
de gedurige veranderingen.Men meldt nu dat
Willem 11 maar den 12" zou aankomen ca
dat hij weinig na Paschen weer zou vertrek
ken, de keizerin te Achilleion latende met
hare kinderen.
Het schijnt dat het bezoek aan Jozef-
Francois uitgesteld is tot in de maand Juni.
Het gerucht loopt dat de prins von Bülow
uitgenoodigd zou zijn door Willem II, om
hem te Corfoe te vervoegen, na zijn bezoek
aan Rome.
Aan de nieuwe visschershaven te Ham
burg zijn Zondag morgen 150 meters kaai
muur plotseling onder den waterspiegel
verdwenen. Kort te voren had er een
zandtrein gestaan. De schade is aanzienlijk,
maar menschen zijn er niet bij omsekomon.
echtgenoot van prinses Stephanie van België,
ligt te Meran, Tyrol, erg ziek.
Graaf Lonyay lijdt aan de longen.
Onlusten zijn in verschillige kiesomschrij
vingen uitgebroken, waarbij de troepen
gebruik hunner wapens maakten en dooden
en gewonden vielen.
Te Anjos en te Alcantara woelingen
zonder groot belaDg. Te Porto geen inciden
ten. Te Lissabon enkele opstootjes ia de
kiesbureelen, doch eveneens zonder erge
gevolgen.
Daar de optelling der stemmen in zekere
bureelen 's avonds niet meer kon beginnen,
zouden de stembussen er den ganschen
nacht dooi de troepen worden bewaakt.
In den loop van den avond werden ruiten
ingegooid in de bureelen der Diairio Jllus-
trado, blad der Franquisten, Populair
orgaan der conservatieven en Portugal,
tolk der nationalisten.
Benden werden ook voor enkele kerken
uiteengedreven.
In sommige wijken van Lissabon stad,
wonnen de republiekeinen stemmen en zullen
zij de meerderheid halen doch zij zullen
die in de buitenwijken verliezen.
Tot nu toe zijn, op 146 te kiezen afge-
veerdigden, 99 candidaten der koningspartij
gekozen.
De Syndicale Kamer der Oudernemers
heeft aan de bevolking van Parijs een mani
fest gezonden, waarin gezegd wordt dat de
ondernemers hunne werkplaatsen sluiten,
omdat zij vaststellen dat de meeste werklie
den den invloed ondergaan van onverant
woordelijke leiders. Zij zullen niet eerder
openen, dan als de werklieden de vrijheid
van het werk zullen eerbiedigen en den 10
uren-werkdag zullen aannemen.
Maandag morgend zijn de plaatsen waar
er gebouwd werd op bevel der patroons
gesloten gebleven.
Volgens een gegeven ordewoord is alles
kalm gebleven.
Op de Bastilieplaats nochtans wilden j
eenige stakeis de werklieden welke daar
nog aan den arbeid waren beletten voort te 1
werken. De policie kwam spoedig tusschen
en weldra was de rust hersteld. Van de 746
bouwplaatsen liggen er 552 stil.
De 4000 gesyndikeerde patroons vau het
'departement der Seine hebben ongeveer
:35U.ü00 werklieden m bediening. Parijs
alleen komt hierin voor 200.OOO werklieden.
Alle jare worden in Parijs ongeveer 1200
huizen bijgebouwd, zoodat er aan steen en
loon nagenoeg- 80 miljoen frank besteed
wordt. J
De 20.000 metsers welke daaraan arbei
den verdienen ongeveer 3o tot 36 miljoen
frank,zij rtus voir ieder een gemiddeld loon
Van 1800 fr.
Clemenceau en Viviania hebben zaterdag
in het ministerie van binnenlartdsche zaker.
M. Viilemin ontvangen, welke hun de
beslissing, door de syndikale kamer van de
ondernemers genomen, namelijk de sluiting
der werkplaatsen, kwam meedeelen.
Op aandringen van de ministers heeft hij
beloofd binnen eenige dagen nieuwe voor
stellen te zullen doen, .welke de reg „Hng
zal meedeelen aan de werkliedenvereénigin-
gen.
De bazen zijn echter vast besloten de zaak
ditmaal door te drijven. Sedert twee jaar zijn
zij het slachtoffer, verklaren zij, van eene
regelmatige saboteering. Dat kan zoo niet
langer duren en de weikplaatsen zuilen
gesloten blijven, zoolang het noodig is.
Gisteren Donderdag gaf de Zangersgilde
u L'Orphéon een aangenaam feestje in heur
nieuw lokaal Café de l'Industrie op de
Leet. De talrijke genoodigden hebben een
genoeglijken avond doorgebracht.
Voortdurend komen er onrustwekkende
tijdingen uit de Kaukasus waarin gezegd
wordt dal Turkije groote oorlogstoebereid-
seis maakt aan de Russische grens.
Het Russisch blad Olosmoskir kondigt
telegrammen af uit Kars, waarbij verzekert
wordt dat het 4e Turksch legerkorps en de
5e en 6e legerkorpsen, welke in Klein Azia
verblijven, reeds alle drie gemobiliseerd zijn.
Dat zelfde blad schrijft dat de Armeniërs
van het distrikt wapens en ammunitiëu
eischen en luidop verklaren dat zij de russen
zullen helpen in geval van oorlog.
Een tweede telegram zondag avond uit
Kara ontvangen verzeker; dat het B^Turksch
legerkorps, komend van Erzeroum, naar de
Russische grens oprukt.
Inlanders, die dagelijks over de grenzen
gaan verzekeren dat zij in alle richtingen
Turksche patroeljen ontmoeten.
De Rouskoie Clovo kondigt een telegram
af uit Tiflis meldend dat deTranskaukasische
ijzerenweg het vervoer van koopwaren voor
Kars heeft opgeschorst.
In de voorbehouden kamers van den
harem des sultans, is eene bom gevonden.
Dit beeft een overgrooten schrik verwekt.
Talrijke vrouwen zijn verdwenen. Men
begrijpt maar niet hoe die bom in den harem
kan gekomen zijn.
Cornegie heeft 5 millioen dollars geschon
ken aan de naar hem genoemde stichting,om
er pensioenen mee uit te betalen aan hoog
leeraren van Amerikaansche staatsuniversi
teiten. Het is de eerste groote liefdadige
schenking sedert de gcldcrisis begonnen is.
Jufvr. Helen Gouid heeft, wegens de
crisis, haren steun moeten onttrekken aan
twee liefdadige instellingen, die van haar
afhingen.
In Philadelphia is als in andere groote i
steden van de Vereenigde-Staten in dezen
tijd de werkloosheid groot er zijn tiendui
zenden werkloozen. Toen nu dezer dagen
werd bekend gemaakt, dat voor den bouw
van een nieuwen schouwburg arbeiders wer
den gevraagd, meldden zich zeer velen aan.
Daarbij kwam het tusschen Italianen en
negers tot een verwoede kloppartij, waarbij
tientallen werkloozen bebloede koppen op
liepen. i
De eerste minister Compbell-Bannermann
is vervangen door Lord Asquith,die aanzien
wordt als een man van groote weerde,
geschikt om aan het hoofd te staan van het
gouvernement.
In de vergadering van Zondag laatst paf
de eerw.heer Bonte van Blankenberghe eene
aantrekkelijke voordracht over zijne reize
naar het H. Land. Prachtige zichten deden
de aangenaamheid van het^gesproken woord
nog aangroeien.
Ook stemden wij ten volle in met den heer
Voorzitter Sobry, die den gevierden redenaar
uit ter herten bedankte voor zijne aangename
en leerrijke voordracht.
Wat dien avond ook uiterst wel gekomen
was, 't ware de lekkere vollaarden die door
het bestier der Wacht werden gegeven aan
de kinders van leden die dit jaar hunne
eerste communie hadden gedaan.
De Ypersche Burgersbond laat weten dat
hij met Tuindag aanstaande eene toogfeeste
inricht, in de Stadshalle.
Het geldt'er te doen zien dat er in Yper
goed. deugdelijk en kunstig werk verricht
wordt.
Alle ambachtslieden kunnen meedoen,
gelijk welken stiel zij behoefenen.Zij believen
voor 2on April aanstaande hunne bijtreding
te zenden naar M. L. Dumelie, Elverdmghe-
straat, alhier.
Amelia Lambrecht is te Wynghene gebo
ren, den 11 Februari '1808. Zij trouwde met
Augustinus Vlaemiuck, schaapherder op't
hof van Poolvoorde, in Wynghene. De
Vlaemincks zijn een herdersstam die immer
hun kudden gedreven hebben in eer en
deugd.
De eeuwelinge heeft eene dochter in 't
kloostf-r van Caueghem. Haar zoon Petru3
bij wie zij inwoont, is een vroom en
gedienstig man, heeft drie kinders die alle
drie den Heere dienen, 2 nis kloosterzusters
se Wynghene en een zoon, Eerw. Vader
Hilarion, die studeerde te Leuven, en thans
professor is in 'i Capucienen klooster te
Brugge.
Ken achter kleinneef van de jubilarisse is
thans grootvicaris te Beauvais in Frankrijk.
Een oudere haiei zonen, Feüx Viaeminck
is overleden te Eeghern, schaapherder zijnde
op 't hof van den heer Lauwers.
De feestwijzer van den eeredag vermeldt in
den voormiddag eeu geestelijken stoet, in
den namiddag een historische ommegang.
De inrichting van dezen laatsten stoet is
toevertrouwd aan de zorgen van den heer
Richard Maeste Thielt, een kender in 't
vak, die verleden jaar, in de prijskampen
voor Gilden-optocht te Oostende en te St.
Truidende eerste prijzen verwierf.
In dezen stoet worden de belangrijkste
tijdstippen onzer geschiedenis verbeeld door
wagens, 1 utters en voetgangers, inpassende
en sierlijke kleeding vau den tijd.
De wagen der heerlijkheid Poelvoorde
verbeeldende 't oud kasteel voor de jaren
1500, met den heer Pieter Biadelin, ton-
maligen bezitter zal zeer merkweerdig zijn.
Op den Wagen der 4 bekende eeuwelingen
van Wynghene, elk in eigendrachten doe
ning, zal de volgende eerezang gezongen
worden, gedicht door notaris i'ersyn
I
Gegroet, O Vrome Vrouwe,
die God gezegend beeft
met vreugd van hooge jaren
en deugd, die eeuwig leeft.
De grijsheid is een kroone
voor dezen weggeleid
die wandelen op de wegen
van Gods gerechtigheid.
II
Gegroet, die hebt verkoren
te huwen in een stam
van herders, vrijgeboren,
die weiden schaap en lam.
'k Aanschouwe in u, vol eeren,
't aarts vaderlijk geslacht,
en Rachel, Jacobs Vrouwe
die Labans Kudden wacht.
III
Gegroet, O weerde moeder
van 'c God gezegend kroost,
dat eerlijk en rechtschapen,
uw oude dagen troost
dat kinderen verwekte
die vluchtend 's werelds eer,
in stille klooster panden
nu wandelen voor den Heer.
IV
Gegroet uit duizend monden
weêrgalme 't blijde woord
en voeren 't alle winden
gezwierd van oord tot oord 1
Hoezee die hier op aarde
de kroon der grijsheid spant,
zij drage de eeuwige Kroone
uit 't Hemelsch vaderland 1
Het feest zal plaats hebben op tweeden
Paaschdag.
De gouwraad van Westvlaanderen is
Dinsdag te Brugge bijeengekomen.
Eerst werd hulde gebracht aan de nage
dachtenis van den achtbaren Heer de Gheus,
gouwraadsheer voor Yper en ouderdoms
deken van den Raad. Vervolgens werd M
Am. Vandaele, zijn plaatsvervanger aange
steld.
Na dat M. Vandaele zijn eed afgelegd
had, wierden de kandidaten aangeduid voor
het beroepshof van Gent.
M. Georges Iweins van Yper, onderzoeks
rechter te Gent, werd als ie kandidaat
aangeduid, en M. de Necker, voorzitter ter
rechtbank van Veurne, als 2e kandidaat.
De raad ging daarna uiteen tot nadere
bijeenroeping.
Ter gelegenheid van de schandalige Duit-
sche wet tegen de Polen, schrijft de Etoile
beige
Indien de Duitsche ambtenaars het
Poolsch niet kennen, dat het bestuur het hun
doe leeren Deze ambtenaars zijn geroepen
om hun ambt uitte oefenen onder de Pool-
sche bevolking Het is wel het minst dat pe de
taal leeren van die bevolking. De ambtenaars
\ijn gemaakt voor de burgerij en niet de
burgerij voor de ambtenaars.
t' Is hetgeen de Vlamingen sinds zoovele
jaren en zoo luid zeggen... en vragen...
maar het is ook hetgeen de franskiijon-pers,
Etoile en Cie aan 't hoofd, halstarrig blijft
weigeren... hetgeen ze goed en rechtvaardig
vinden voor de Polen, is te veel voor de
Vlaamsche broeders
E'ene Ypcfsche fam'.iie isgevoeiig getroffen
door het afsterven van Mijnheer Justin
Mortier, oud-onderofficier der Pauzelijke
Zouaven, vereerd met de medallie Bene
Merenti van Paus Pius IX zaliger gedach
tenis. M. Mortier was te Brussel Voorzitter
van den kerkraad op St Jansparochie.
Wij bieden zijne geachte familie de uit
drukking onzer christene deelneming.
M. Ligy,vader van den heer Arthur Ligy,
oud-volksvertegenwoordiger en generaal der
Burgerwacht van Gent, en van den heer
Major Albert Ligy, der Burgerwacht van
Yper, is heden morgen godvruchtig over
leden in den gezegenden ouderdom van
83 jaar.
Wij bieden de geachte familie Ligy de
uitdrukking onzer christene deelneming.
Uit Langeuiarck, den 6 April, 1908.
Heer Uitgever,
Vandage was Langemarck in rouwe
't E11 was nog geen 5 vaa dézen nuchten als-
wanneer onze klokken uit hunne g oote
bronzen mouden, wijd en breed de mare
brachten dat het begraving was van onzen
diepl-etieurden Pastor E. H. Goovoet.
Lange voor dat de lijkdienst ging beginnen
was er buitengewone beweging ter plaatse
van alle kanten der gemeente kwamen man
nen, vrouwen en kinderen toegestroomd
vele vreemdelingen waren er ook. De dorps-
lanteerns.in hun rouwkleed, brauddeu eu de
vlaggen staken uit half top ten gemeente-
huizehingde Pauzelijke vlagge in rouwfloers
gehuld. Om tieu ure wierd de lijkstoet
gevormd vorenop het muziek, daarna
eene afdeeling meisjes der scholen, dan de
Congregatie der jonge dochters, daarna de
vrouwen der II. Familie, daarop volgden
eene afdeeling der katholieke school, ver
volgens de jongelingen der Congregatie,
gevolgd door de mannen der S. Paulusgilde
eindelijk kwamen de geestelijken in kerk
gewaad, aangevoerd door den Z. E. H.
Deken van Yper, die onmiddellijk de dood
kist voorafgingen. Het lijk van deu dierba
ren overleden pastor was gedragen door
6 kerkheeren en twee leden van 't bestuur
der Godshuizen waarvan hij Voorzitter was.
De familie eu eene aanzienlijke menigte
priesters volgden en sloten den treurigen
stoet.
Na eenen dienst met plechtige mis gezon
gen te hebben, beklom de Z. E. H. Deken
den predikstoel en sprak erin hartroerende
woorden de lijkrede uit van den achtbaren
H-eer Coevoit. De buitengewone hoedanig
heden en de uitstekende deugden die overal
deu betreurden Priester gekenmerkt hebben,
wierden, in verhevene taai door den hoog-
weerden redenaar voor oogen gelegd; hoe
jammer dat wij die prachtige rede niet en
bezitten om ze hier te doen overdrukken.
Na de ter aardebestelling nam de Heer
Soetaert-, Burgemeester der gemeente, het
woord eu sprak de volgende lijkrede uit
Mijne Heeren,
Vooraleer men dit koude graf sluit op het
ontzielde lichaam van den diepbetreürden
overledene, houd ik er aan van, in mijne
hoedanigheid vau vertegenwoordiger der
Burgelijke Overheid van Langemarck eene
laatste hulde te komen bewijzen aan dezen
die, gedurende 35 jaren, de geestelijke be
langen dezer gemeente, met zoovele wijsheid
ter herte heeft genomen.
Ik en wil hier niet spreken van gansch de
geestelijke loopbaan van onzen geliefden
Herder, neen, verhevener woorden dan de
mijne hebben reeds zijne uitstekende deug
den voor oogen gelegd. Maar, ik wil hier
enkel eenige woorden zeggen over al het
goede dat Eerweerde Heer Coevoet te Lan
gemarck gedaan heeft. Toen hij, in 1873,
als Pastor dezer gemeente ingehuldigd wiard
was de toestand alhier verre vau lachend te
zijn op politiek gebied smeulde liet vier on
der deasschen eu op maatschappelijk gebied
ontstond er tweedracht tusscheu de Burger
lijke Overheid en de Hoogere standen. Zulks
ontmoedigde echter de ieverige priester niet;
voorzichtig, maar zonder vrees, nam hij de
teugels van het geestelijk bestier dezer ge
meente in handen, en, zoo hij er niet in
gelukte ten volle de bestaande veeteu te
middelen, toch mocht hij erop roemen, na
eenige jaren eene zekere toenadering, eene
zekere hoffelijkheid tusschen de vertegen
woordigers van gezag en van adel bekomen
te hebben, toch heeft hij tot nu toe kunnen
bewerken dat onze gemeente onophoudend
bestierd wierd door eene meederheid van
katholieke mannen die, zonder de stoffelijke
belangen der ingezetenen te verwaarloozen,
er altijd aan hielden hunnen Pastor terzijde
te staan waar zulks het geestelijk welzijn
der Langemarcknaars gold.
Altijd en iu alle omstandigheden wist hij
zijne parochianen op vaderlijke wijze te ver
manen, maar, als 't nood deed en dat zijne
priesterlijke plichten hem zulks geboden,
dan dierf hij opentlijk en vrij en vrank de
verdwaalden'oekijven. Zijne leuze was echter
altijd: «Vergeten en vergeven» en nooit
heeft hij tegen iemand haat of nijd gedragen;
van zoohaast hij gezegd had wat zijn geweten
hem bevool, was hij wederom de vriendelijke
dienstveardige Pastor als te voren....
Op 23 Mei van 't jaar 1889 wierd E. H.
Coevoet, met eenparigheid van stemmen,
door den gemeenteraad als lid van het
bestier der Burgerlijke Godshuizenbenoemd.
Onmiddellijk wierd bij door dat bistier, als
Voorzitter aangesteld, en, iu die hoedanig
heid h, eft hij de volle maat gegeven van zijne
bestierlijke konnissen. Zonder aanzien
lijke kosten aan de gemeente te veroorzaken
heeft hij weten da oude vervallen doening,
die het oudemanhuis was over 20 jaar, te
herschapen in eene hofstede die een voor
beeld mag genoemd worden. Ook aanzie
ik het als een plicht van hier, bij de
stoffelijke overblijfsels van den dierbaren
afgestorvene, opeutiijk de rechtzinnigste
dankbaarheid van het bestier der Burgerlijke
Godshuizen en van den Gemeenteraad uit te
drukken.
Ik zou nog moeten eenige woorden zeggen
over de onuitputbare milddadigheid van deu
betreurden overledene. Niemand ging bij
hem vruchteloos zijnen nood klagen alle
instellingen, die het zedelijk en zelfs het
stoffelijk welzijn zijner parochianen voor
doel hadden, vonden in hem eenen warmen
ondersteuner
Wie heeft er vergeten, alswanneer wij
hier de ziekengilde stichtten, dat Pastor
Coevoet recht stond en zei«Ik geef 500 fr.
en betaal het eerste ziektegeval dat de gilde
zal tegenkomen»
Moet ik spreken van dat prachtig lokaal
dat, dank aan hem bijzonderlijk, hier is
opgerezen
En dan die groote gifte die hij, tijdens
zij: e eerste ziekte, gedaan heeft aan het
bestier zijner geliefde kerk van Langemarck,
gifte die gemeld bestier zal toelaten zonder
vrees de toekomst te gemoet te zien
Is het noodig dat ik vermelde dat hij de
ouderlingen van 't Godshuis niet vergeten
en heeft en dat hij wilt dat zij vier keerea
's jaars op zijne kosten getrakteerd worden
Zijn dat al geene daden die zijnen naam te
Langemarck zullen vereeuwigen 11...
Zou ik den geliefden verledeae meerderen
lof kunnen toezwaaien dan met het gezegde
dat te Langemarck moudsgemeen is,zelfs bij
de minst pasterachtigen Wij zulleu hier
algelijk nooit geen zuiken pastor meer
hebben
Ja, Eerweerde vriend, uwe gedachtenis
zal te Langemarck in zegening blijven en de
gebeden die uit de dankbare herten uwer
parochianen voor U ten Hemel zijn opgeste
gen, zullen ongetwijfeld reeds, indien zulks
nog noodig was, de poorten van het Eeuwig
Vaderland geopend hebben om er Uwe
edelmoedige ziel te ontvangen.
Vaarwel, dierbare Pastor, niet alleen in
mijnen naam, maar in naam van al de
Lanremarcknaars roep ik U toe Voor
eeuwig vaarwel I
