DIT IS
EN OMMELANDS
SpreeKHiaad 52
i fs i
LSi.t,
Op Zaterdag 13n Juni 1
43e jaar, Talmerk 3106
Je trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
/omerfresteii
WhHELD
Frankrijk
Tonkin
Kusland
.e meisjes
Verplichtend onder wijs
STADSNIEUWS
Gemeenteraad
Onderscheiding
Katholieke Wacht
Prachthonden
Van ALLEN WAT
K u nstmatige edelgesteenten
Belgen in China
Hel fruit in Limburg
Prins Albert te Oostende
(Naar den Congo,
groot en klein!
A bonnementskaarien
Het goudengeid tusschen
Europa en Amerika
Hopmarkt
pMïtime?» i blad
Fxht en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
a
leeren mee (en
Ot bende v ai Hazebroek
voor de Assisen
Het is Maandag aanstaande dat de zaak
der bende Pollet voor de Assisen van St
Omairs wordt opgeroepen, en al de beschul
digden zijn reeds naar het gevang dier stad
overgebracht.
«is&f fm&ï#i sss
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Beigenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar e i 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
3SHB£ZSS£53Se
Zondag 14 Juni igu8, Ier 2 uit. PEER
DENLOOP en RUITERSFKEST, ingericht
door den Sport Hippique met d< mede
Werking van het personeel der Rijschool m
yan de Stadsharmonie
Om 6 ure, CONCERT do.r de Konink
lijke Fanfare
Zondag 21 Juni igo8 ten 2 ure op 't
lAimiepleinATHLETISCH en SPORTFEEST,
inet medewerking der Stadsharmonie
Ten 8 ure, CONCERT, door de Stadshar
monie.
U
De belasting op de renten of betet op het
inkomen, waar natuurlijk de renten ook
nbegrepen zijn, heeft in Vrankrijk een on-
Verwachten uitslag gehad, namelijk een ver
lies van 600 millioen frank.
Gisteren heeft de fraaschc spaarzaamheid
meer dan 600 millioen frank verloren omdat
het aan de onbezonnen kamerheeren beliefd
heeft de geldelijke overeenkomst van Vian-
ktijk te vernietigen zoo begon een artikel
van tEclair,
De fransche rente 3 per honderd is in een
weke 2.20 gedaald op comptant en 2.38 op
termijn. En dat zonder geldcrisis, zonder
oorlog. En binst dat de fransche rente zonk,
rezen de renten der andere landen.
De maatregel, die volgens den minister zelf
maar 10 millioen 's jaars zou opbrengen,
heeft dus in eens veel meer doen verliezen
dan het kapitaal van die 10 millioen, zelfs
omtrent het dubbel.
Onze liberale dag en werkbladen hebben
vóór de Kiezing veel geschreven over het
deelen der belgische rente. Wat zuilen ze nu
Zeggen van de fransche?
En dan nog mag men niet vergeten dat om
zeggens geen enkele der beloofde wetten is
voorgesteld, verre van gestemd.
Alleen van al de gedane beloften is er reeds
sprake geweest van de wet op de ouderdoms
pensioenen. De ministers hebben berekend
dat er ten minste 100 millioen per jaar noodig
is om de pensioenwet te beginnen. Die
geheele uitgaaf zou zekerlük wel 3oo mil
lioen 's jaars bedragen. En de begrooting
sluit nu met een bekost van 62 millioen 1
Besluit de maatregels die voorgesteld zijn
hebben aan de fransche spaarders een over
groot verlies doen ondergaan zonder dat de
nieuwe lasten meer zijn dan een boontje in
een brouwketel om het te kort te dekken en
de gedane beloften te vervullen.
Deze die zich bezig houden met klooster
goed in te palmen zijn de eenigsie die tevre
den zijn van geheel de doening van de mi
nisters, omdat zij eruit eene fortuin vergaren
voor hen zeiven.
Erge moeilijkheden zijn te vrezen op de
grenzen van Tonkin: sedert maanden, waren
er allerhande moeilijkheden in eene provin
cie, Yunnau, op de grenzen van Tonkin. De
onderkoning, had eene af.leeling troepen
gezonden om den opstand te dempen. Op de
grenzen hebben deze troepen eenige fransche
soldaten aangevallen, die juist bezig waren
met opstandelingen te ontwapenen.
Een officier en zes soldaten werden gedood.
Seffens werden de ministers verwittigd, die
eene voorbeeldige straf eischen, om in het
vervolg dergelijke mislagen te vermijden.
Woensdag had te Revel de samenkomst
plaats der engelschen en russische vorsten.
Keizer, keizerin, kroonprins en prinsessen
zijn s avonds te voren vertrokken per
tijzondere trcins. Op gansch de doortocht
werd de spoorbaan door de troepen bewaakt.
Alle voorzorgen zijn genomen tot in de
minste bijzonderheden om te beletten dat er
iets tegen de zekerheid en de ruste der
vorsten zou gedaan worden. Met dit volk is
't nooit te veel voorzorgen genomen.
Willen de uc-eskuizen, de scholen, de
pensionaten van jonge naeisjc-s ons flinke
vrouwen geven, onderwezen in den Gods
dienst in staat een huis te bestieren, de
kinderen op te voeden en hun man met raad
en daad bij te staan in hunne ondernemin
gen en moeilijkheden, dat zij aan de
toekomstige echtgenooten en moeders eene
der noodzakelijkste wetenschappen, nl. de
kunst van huishouden onderwijzen.
Weet gij watonzo meisjes moeten leeren,
zegt de Kristene Vrouw leert haar lezen,
schrijven en rekenen leert haar gezonde
en voedzame spijzen bereiden leert haar
wasschen en strijken, kousen stoppen en
kleeren hermaken.
Leert haar dat een gezond voedsel voor
alle medecijnen vrijwaart.
Leert haar dat men, om besparingen,
minder moet uitgeven dan men verdient, en
dat de tegenoverg. stelde wijze van doen
rechtstreeks naar de armoede en den
ondergang voert.
Leert haar dat een eenvoudig katoenen
kleed e, dat betaald is, schooner staat dan
een prachtig zijden pak, waarvan leveraar
en naaister nog-de betaling eischcn.
1 Leert haar lat een flink en open gelaat
I meer waard is dan vijftig bleeke, kwijnende,
teerachtige gezichtjes,
g Leert haar mkoopen doen eo rekeningen
nazien.
Leert haar dat de weelde, ijd- lhenl en
overdreven opschik enkel dienen om in haar
het beeld van God te misvormen.
Le rt h»ar verstandig spreken, baar
vertrouwen in God stellen leert haar zich
zelve helpen en met moed en ij^er werken.
Leert haar den ijdelen schijn verachten en
ja en neen zeggen zouder huichelarij.
Leei t haar dat deugd er, Godsdienst alleen
den mensch kunnen gelukkig maken op
deze aarde.
Leert haar vooral de ware godsvrucht,
want zonder deze zulk 11 de meisjes moeilijk
het overige leeren en zoo zij het ook leerden,
zij zouden er slechts een gering en kortston
dig voordeel uit trekken.
In dat alles moet de jeugdige dochter
vooral door de moeder, welke de b ste
leermeesteres is, onderwezen worden.
(Postrijder)
Het verplichtend onderwijs is het alge
meen redmiddel, aaubevolen door- de
liberalen, tegen onwetendheid, drankmis
bruik, armoede, enz., enz.
In Frankrijk bestaat het verplichtend
onderwijs, en daar is het goed, zeggen onze
geuzen.
Laat eens zien wat de Figaro schrijft,
die geen katholiek blad is
Frankrijk, zegt dat blad, verteert 171
miljoen voor net lager onderwijs, en dat
n kolossaal cijfer groeit nog aan.
Indien men ten minste mocht verhopen
dat het getal ongeletterden alle dagen
vermindere 1
(i Niets is minder bewezen.
Het getal lotelingen, die niet kunnen
lezen noch schrijven, was in 1904
gedaald tot 10 duizend
In 1907 is het weer geklommen tot 14
duizend 1
He wel, liberalen, waar naarloe met dat
blind peerd
De kapitein der bende
De kapitein der bende is, zooals men weet
Abel Pollet, geboren te Oud-Berquin,nabij
Hazebroek, den 9 october 1873. Zijn vader
w.; 11; brave smid, die eerlijk zijne vier
kinderen groot bracht: drie zoons, Evarist,
ar. overleden), August en Abel, en eene
dochter Celina. Toen Abel rond de 11 jaar
oud was, gmg de familie te Strazeele .vonen.
Dam werd de jonge Abel op zekeren dag be
trapt, terwijl hij de tooglade in eenen krui
denierswinkel open brak. Door de gendarmerie
aangehouden, werd Abel, toen 12 jaar oud,
door de rechtbank van Hazebroek veroor
deeld om 3 maanden in een tuchthuis
opgesloten te worden.
Smokkelaar
Toen hij vrij kwam, trad hij in dienst bij
J een veekoopman van Vieux-Berquin en hij
bezocht met dezen laatste gansch de streek
I van het Noorderdepar-tement, het Nauw van
Kales en de belgische grensstreek. Hij
maakte er gebruik van om zich met zijnen
broeder August aan den smokkelhandel over
te leveren.
Hij werd eens door de fransche gendarmen
nabij de belgische grens betrapt, en terwijl
men hem 4e handboeien aandeed, wist hij
zich los te rukken en met de menotten op
belgisch grondgebied te vluchten, w.iar de
gendarmen hem niet mochten achtervolgen
en vanwaar hij hen onbeschaamd uitlachte.
Daar zij zoo bedrukt waren over het verlies
der handboeien, waarvoor zij konden
gestraft worden, gaf Abel ze hun terug.
Op 16 jarigen ouderdom knoopte de jonge
bandiet kennis aan met de zuster van een
anderen jongen smokkelaar, August Platteel.
Om dit meisje, Julienne, pas 14 jaar oud,
geschenken te kunnen geven, begon bij de
konijnen- en kiekenkoten en zelfs de schaap
stallen te plunderen. Hij wist altijd, zoowel
aan de geweeren der landbouwers als aan de
tanden der schepershonden te ontsnappen
De dievenbende
Als bij 20 jaar oud was, werd bij ingelijfd
bij het tioe linieregiment, in garnizoen te
Duinkerke. Wanneer hij zijnen diensttijd
had uitgedaan, trouwde hij met Julienne
Platteel en hij scheen een tijd lang zich goed
te gedragen, doch dit was enkel schijn;
inderdaad. Hij was weldra aangespannen
met eene dievenbende en bij ging 's nachts
op roof uit.
Weldra ging Polletzich met zijne vrienden
vestigen te Mazingarbe, in volle mijnstreek,
waar zij de mijnwerkerswoningen en de
pachthoeven plunderden. In augusti 1901
verhuisden zij naar Vieux Berquin, waar zij
hoopten indenomtrek beteren buitte vinden.
De eerste moord
Inderdaad, reeds eenige dagen later werd
een 80 jarigen, pachter, M. Deron, te
Calonne sur-la-Lys, door eenige leden der
bende's nachtsin zijne woning overvallen
en Abel stak hem met een sabel dood. Zij
vonden er slechts 73 fr. te stelen.
Dat was de eerste misdaad, voor welke de
bende nu moet te recht staan.
Heden Zaterdag namiddag ten 5 ure komt
de raad bijeen op het stadhuis. De volgende
zaken zijn te bespreken
1. Onderzoek der stadskasse.
2. Verslag over de verpachting der jacht, t
3. Bijgevoegde lijst der kinders die recht I
hebben op kosteloos onderwijs.
4. Rekening voor 1907 van Sint Jacobs I
en Sint Ntkolaais.
5. Rechtlijnen van den Doorgang. Ontei
geningen.
6. Verkoop van grond te Yper voor de
Godshuizen.
7. Verkoop van grond in deCapronstraat,
voor de stad.
8. Tuindagfeesten.
Onze jeugdige stadsgenoot Lucien Ver-
haegen heeft Woensdag voor de Koninklijke
Muziekschool te Brussel zijn eerste proeven
doorstaan in 't muzieklezen. Hij was de
eerste zijner klas en bekwam daarbij nog
twee groote onderscheidingen. De jonge
symphonie uit de Drie Koningen is heuren
jongen bestierder ter apoorballegaan afhalen,
's Avonds hadden de gebeurs der Luikstraat
hunne huizen verlicht. Een Vriendenfeestje
had nog plaats in de Iweinszaal.
't Nieuwsblad wenscht dat de jonge toon
kunstenaar met moed en volherding op den
ingeslegen weg moge voortgaan.
In de vergadering van Zondag avond zal
de Eerw. Heer Proost Ryckeboer eene aan
spraak doen.
's Nuchtens ten 9 ure is er eene zielmisse
in Sint Niklaaiskerke voor Jonkvrouw
Berghman.
De heer Robert Morlion met zijn prach-
tigen doghond heeft twee eerste prijzen
behaald in de tentoonstelling te Gent. De
heer Lapierre-Vanden Bon bekwam een
tweeden prijs met zijn Sint Bernardshond en
den heer Commissaris Vanden Hende een
derden prijs met zijn schotschen schapers
hond.
Beste gelukwenschen.
Een duitsch geleerde, professor Miethe,
van het collegie van Charlottenburg, zou het
middel gevonden hebben om op kunstmatige
wijze robijnen, sapferen, smaragden, en
andere edelgesteenten voort te brengen. Hij
heeft vier zulke steenen naar Londen gezon
den om ze door de vakmannen te laten
onderzoeken. Zij hebben hem 200 frank van
maaksel gekost, terwijl vier echte steenen
meer dan 6,000 fr. zouden weerd zijn.
Toen over drie jaar onze landgenoot M.
Splingard, na veertig jaar verblijf in China,
te Antwerpen aankwam, stond iedereen ver
wonderd dien man, in chineeschen mandarijn
gekleed, het zuiverste vlaamsch te hooren
spreken. Splingard was naar België gekomen
om hier ingenieurs, meestergasten en be-
k ame werklieden aan te werven, om met
hen eenige nijverheden in China weer op te
bturen. Een jonge ingenieur, M. Muller,
stemde er, met eenige anderen, in toe hem
naar China te vergezellen. Eenige weken
nadien vernam men d; t Splingard na eene
korte ziekte overleden was. Twee jaren zijn
sede-tdien verloopen. Muller is in België
weergekeerd, om binr.en kort weer te ver
trekken met verscheidene werklieden, die te
Kan-Chow, op de grenzen van Thibet, e, ne
oude lakenfabriek terug zullen in werking i
brengen. Zij zijn aangeworven te Verviers j
en in de omstreken; het zijn: MM. J. Cadiat, i
van Dison, mecanicien; A. Gerard, van
Stembert, wever; V. Larbanois, van Ensival,
spinner; Em. Nique, van Andrimont, gereed-
maker, en R. Varenkampf, van Verviers,
verwer. M. Davignon, minister van buiten-
landsche zaken, heeft M. Muller en zijne
gezellen ontvangen, die in zijnkabinet hunne
overeenkomst geteekend hebben. Binnen
eenige dagen zullen zij naar China vertrek
ken.
Zelden zal het een jaar van overvloed van
fruit geweest zijn als dit jaar. Peeren, appels
kersen, pruimen en perziekboomen drei
gen onder hunnen last te bezwijken. Wat
de vruchten te velde betreft, zij beloven even
als verleden jaar een grooten oogst.
Zondag hebben de afgeveerdigden der
maatschappijen van gewezen onderofficiers
hun jaarlijksch congres te Oostende gehou
den. Na de ontvangst ten stadhuize begaven
de deelnemende maatschappijen zich in stoet
naar de villaOsterrieth, waar prins en prinses
Albert thans met hunne kinderen verblijven.
De prins heeft den stoet in oogenschouw
genomen en de voorzitters geluk gewenscht
Over de kranige houding hunner groepen.
't Staat zoo in 't liedjen, Frans; waarom
niet mee opgetrokken?
Jamaar, Flup: eerst verzinnen en dan be
ginnen.
Best, Frans; denkelijk wordt Congo een
tweede België, dan moeten ze ginder allerlei
bedienden en klerken hebben, zou er niets
overschieten voor mij?
Neen, Flup; hoegenaamd nietl
Waarom, waarom? Wat misdeed ik dan?
Bedaard, Fluppeken! Kunt ge hier trein-
wachter, kaartjesknipper, treinstoker worden
zonder Fransch te kennen
Zal dat in Congo 't zelfde liedjen zijn: de
Vlamingen van geenen tel?
Wat doet er tegen, Flup?
Wat doet er tegen, wat doet er tegen? Aan
onze volksvertegenwoordigers zeggen dat ze,
in zoo'n geval, tegen Congo moeten stemmen
dat doe ik er tegen, Frans.
Flink gesproken Flup, onze volksverte-
genwoordigers die zoo genegen zijn voor 't
Vlaamsch, zullen dat goed begrijpen: in
j Congo, Fransch en Vlaamsch op denzelfden
voet of anders geen Congo.
De abonnementskaarten op al de Belgische
spoorwegen (kaarten voor vijf en voor
vijftien dagen, voor drie,zes, negenen twaalf
maanden) afgegeven van 1 juli 1908 af
gelden niet meer voor het fransch vak van
den spoorweg Abeele-Hazebrouck.
Tijdens de laatste amerikaansche krisis
ging het Europeesch goud naar het land van
Uncle Sam, waar het juist van pas kwam.
Thans komt het goud stilaan naar Europa
teiug in onverwachte voorwaarden.
Sedert Nieuwjaar is er uit Amerika niet
minder dan 7'2Ef%nljoen frank in goud naar
Europa teruggekeerd, waarvan 1/3 recht
streeks naar de Banque de France gezonden
werd. Deze bank zal het innen van goudgeld
staken wanneer zij 3 millard franken in
hare kolders zal liggen hebben. Daarna
wordt het. de beurt aan de bank van Duitsch-
land en eindelijk aan de Engelsche bank.
De gcidtoestand verbetert zichtbaar in de
Vereenigde Staten integendeel blijft de
diamantcrisis kwijnen, ondanks de ameri
kanen verzot zijn op die glinsterende
edelgesteenten. In de afgeloopen week
werden voor 08.000 dollars edelgesteenten
ingevoerd tegen 819.000 dollars in dezelfde
week van 1907.
Telken jare, omtrent dezen tijd verneemt
men klachten over insektenplaag nu vindt
men ook in verschillende hopstreken, wat
vliegen, doch het is niet erg, en heeft geen
invloed op de markt.
Voor beschikbare waar is de handel rede
lijk goed, doch zonder opslag van prijs:
Aalst 37 fr., Poperinghe 28-30 fr.. Gaat de
markt verbeteren voor het nieuw gewas
Dit valt sterk te betwijfelen, want overal is
de plantengroei bevredigend. In de Pope-
ringsche streek hebben eenige hoptuinen
fel geleden van den hagel. Men kwoteert
Aalst 47 fr., PoperiDghe (stadslood) 44 42
frank.
YPER
Twee kerels, op logist in de herberg «Au bon
Coin» op den hoek der Tempelstraat hebben
getwist. Den eenen gaf den anderen verscbillige
slagen op het hoofd met eene vaas en kwetste
hem nogal erg. E n geneesheer gaf hem de
noodige zorgen.
Dinsdag avond reed M. D'Hondl langs de
tramlijnop deKruisstraat nabij hetPannenhuis
bemerkte bij dat de tram hem op de hielen
