DIT IS
SpreeMraad Si
EN OMMELANDS
Verlossing van Yper
OPROEP
a o m a e m m
MfcAGFLMAHEN
B'SOUlTSPARÏffl
in BON HAECHÉ
Op Zaterdag 26" Juli 1 »08
ceiitimen i blad
4Se jaar. Taimerk 8112
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsbooüschapwezer, ofte post, tegen 8 frank 's jaars
525e Verjaardag
BOND DE WEBLL
Vrankrijk
STAÜSMEUWS
VAN ALLES WAT
Aan de Stembus .JÏ22ÏUS2?
Uit oorzaak van Vergrootingen
Algemeene Uitverkoop
Mher Arthur Merghelynck
5
fr.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
O. L. VR. VAN THUYNE
Od weder
De keiaer is ziek
Making te Bombay
De anarchie in Dolen
Toestand te Tabriz
Vrccsulij ke ter chtsb Hing
Dynamietaanslag
Kon groot rabbijn vermoord
QÜVIANCHE 26 JUILLET 1908
'T NIEUWSBLAD tas YPER
*t NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 ir. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
STRAfE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. a de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
DER
DOOR TUSSCHENKOMST VAN
Ter gelegenheid van dit jubelfeest zal
Z. tl. Mgr de Bisschop van Brugge de plech
tigheid met zijne tegenwoordigheid opluiste
ren.
De vier ptrochiën van stad zullen samen
werken om de processie dit jaar buitenge
woon lnisterlijk te maken.
De Hoogmis is ten 9 ure en de processie
gaat uit kwart na den lün.
Da Hoogmis in gregoriaauschen zang, zal
door al het volk gezongen worden.
Ten einde iedereen op te wekksn erin
mede te doen, zullen er eiken avond ten 8 1/2
oefeningen gedaan worden in St Maartens-
kerke.
Zangboeken zijn aldaar ter beschikking
van iedereen.
Frankrijk heeft dit jaar fel door de onwe
ders telijden. Donderdag regende en bliksem
de het in sommige streken onafgebroken
In vele gemeenten werden er huizen in
brand gestoken en vernield de oogst heelt
schrikkelijk geleden.
Te Montreux waren de gebroeders René
en Sylvain Ferrand bezig schoven te biuden.
Eensklaps werden beiden door den bliksem
getroffen en ten gronde geslingerd René
stond weidt a op, hij had geen letsel beko
men. Sylvain daarentegen, was op den slag
gedood de kleederen waren hem van het
lijf gerukt en opgebrand.
Te Saint Christophe is niet alleen de oogst
vernield, doch de woningen zijn ook e rg
beschadigd om niet te zeggen verwoest. In
eene enkele pachthoeve, bewoond door veer
tien personen, werden er dertien door den
bliksem gedood al de beesten werden van
de kleinste tot de grootste doodgebliksemd
De oudste bewoners vau de streek herinneren
zich niet nooit dergelijke ramp beleefd te
hebben.
Sinds eenige dagen is de keizer van China
ernstig ziek. Men kent. den aard zijner ziekte
niet omdat er geene Europeeache geue«s
heeren aan bet Chineesch hof toegelaten
worden.
De keizerin weduwe heeft aan verschillen
de onderkoningen bevolen geneesheeren uit
de provinciën naar Pekin te zenden.
Bombay, 18 Juli. 14.0U0 werklieden sta
ken. Zij belegerden gebouwou waar arbeiders
aan 't werk bleven.
In den avond werden policieagenten,welke
twee Europeanen in een koffiehuis bescherm
den, gesteenigd door de stakers.
Donderdag hadden de revolutionnairs te
Warschouw, den ondervoorzitter van het
Nationaal Verbond der Bakkers doodgescho
ten vrijdag hebben de nationalisten weer
wraak genomen en twee revolutionnairs
gedood.
Men seint uit Tabriz via Djoelfa:
Het telegrafisch verkeer met Rusland is
nog steeds onderbroken.
De Russische consul- generaal bracht een
bezoek aan Rachim Khan, in het keizerlijk
buitenverblijf, en verzocht hem zijne ruiterij
weg te trekken en de stad te verlaten.
In de volkswijk hield men het gerij van
den russischeu consul tegen en het volk
smeekte hem vrouwen en kinderen tegen
geweldplegingen te beschermen.
De consul zette het volk aan vreedzaam te
blijven de stad is nu betrekkelijk kalm en
het geweervuur is gestaakt.
De waarnemende gouverneur heeft 00
den Sjah per telegram verzocht Rachim
Khan en zijne kozakken terug te roepen.
Tabriz, 21 Ju'i
De shall geweigerd hebbende de mouchtek
hideffs, waarop het vo k woedend is, uit de
stad te verwijde! en, ontstond er gister vveêr
•en hevig kanon-en geweervuur tus-chen de
revolulionnairen eu de partijgangers vau den
8 Dab.
Men heeft te Denver, Colorado, een
Italiaan, Alin genaamd, opgehangen. De
ellendeling had in februari laatstleden een
priester vermoord op het oogenblik dat
deze de mis celebreerde. De moordenaar
hoopte altijd dat men zijne strat in levens
langen dwangarbeid zou veranderd hebben.
Toen men hem kwam halen om naar de
galg te leiden, werd hij razend zinneloos en
beet en krabte de bewakers, die hem naar
het schavot sleurden. Er waren vier man
noodig om hem in bedwang te houden,
wanneer men hem de strop rond den hals
strikte.
Te San Fracisco werd er vrijdag een
dynamietaanslag gepleegd, tegen den eige
naar van een groot koffiehuis. Gansch het
gebouw is in de iucht gevlogen vier
personen werden gedood e vier gekwetst.
De schade bedraagt rond de 200 UOO dollars.
Feesten in Quebec
De eerste plechtigheid vau het de; de
eeuwfeest van de stad Québec had zaterdag
plaats e.i bestond in e<.-uen optoch van dui
zenden canadeezen,-'üge..>chen en franschen.
naai- het gedenkt.eekeu van Champlin,
stichter der stad.
Het weer was schoon.
De Engelsche en Fransche oorlogschepen
liggen op da reede.
Dr Hoffman, groot-rabbijn van A.genti; a.
is te Beunos-Ayres, uit wraak, vermoord.
Voor deze misdaad zijn reeds vijf personen
aangehouden.
Bloemenstoet
De stoet die zondag laatst de straten door
trok, was opperbest gelukt. Heerlijke groe
pen, sierlijke getooide rijtuigen wisselden el
kaar af, en menige onder hen hadde met eere
kunnen plaatse vinder^ in de Bloemenstoet en
van Brussel en (andere groote sleden.
Onder de huurrijtuigen bekwamen onder
scheidingen We. Hoflack, Burgho, Vermeulen
en Despieghel. De parijsche vrouw-koetsiervan
Cornette-Sabbe genoot veel bijval.
De rijtuigen van M. Fraeijs,(buiten prijs
kamp) van de heeren Bouquet, Caenepeel en
Vergracht waren fijn uitgedacht en opgesierd
alsook de prachtrij tuigen van M. Gillebert-
Feneau Boone.
Een bijzondere melding verdient het kinder
rijtuig van M. Lapierre en dit van Baron de
Vinck, alsmede het echt kinderlijk gespan van
M. Vanderghote.
Melkboerinnetjes, zoo knoddig als eigen
aardig, een schoone keus speldewerksters,
echte typen van dit zoo heerlijk ambacht,
Schutters van Sint Joris, Den Rooden Hert en
't Hoekje, Trachterschutters en andere lief
hebbers, Sint Michielsgilde, benevens rijwielen,
waaronder Dickebusch eene bijzondere mel
ding verdient, dan de heerlijke autos van M.
Hoflack en van M. Guermonprez, dit alles
verwekte gedurig bewondering.
Twee gfoepen trokken bijzonder de aan
dacht de weezejongens met hun goddelijken
boom en O. L. Vr. van Thuyne, met de fijn-
geschetste historie vani de Vaart, van 1859 tot
nu voor het verledene en het tegenwoordige,
en met de inhuldiging in 19.. voor het toe
komende.
De twee muzieken, stadsharmonie en Weezen
speelden beurtelings trippelmarsehen, terwijl
een groep klaroenen bij Sint Michiels-tur-
ners nu en dan hun schetterende klanken
heinde en verre lieten weergalmen. De
Fanfare, te late verwittigd, en had niet kun
nen meedoen, daar een groot deel harer leden
reeds bij andere maatschappijen waren toege
zegd.
De Bloemenstoet is een prachtnummer ge
weest van onze welgelukte zomerfeesten,die
morgen gesloten worden met een kunst-
Concert door de Fanfare, gewijd uitsluitelijk
aan werken van Rich. Wagner.
Hieronder volgt den spelwijzer.
a 8 1/2 h., Grand'Place
par la
FANFARE ROYALE
consacrée aux ceuvres de Richard Wagner
sous la Direction do M. L. Arschodt
PROGRAMME
Sonneries de l'opéra Tannhaiiser pour
trompettes thébaiues.
1. Marche des Nobles de l'opéra Tann-
haüser avec trompettes thébaines
2. L'air de I'Eloile (pour trombone solo)
soliste Mr Julien Desramault.
3. Chceur des fancailles de
l'opéra Lohengrin
4. Fantaisie sur l'opéra Lohengrin.
5. Choeur des Pélerins de l'opéra Thann-
haüser avec trompettes thé aines.
Ernstig Nieuws
Is 't een gevolg van den groep der vaart in
de feeste van Zondag laatst Zeker is 't dat
al de noodige tuigen om de studiën te
Hollebeke aan' te yangen, Maandag hier ter
stede aangekomen zijn, en dat een ingenieur,
een bijgevoegde ingenieur en twee hulpen
Woensdag reeds moesten hun werk beginnen.
Zal men eindelijk voor goed hand aan 't werk
slaan
Prinsendag
He «Te Deum» dat ieder jaar in Sint Maar-
tenskerke gezongen wordt op 21 juli, is dit
jaar gezongen in gregoriaansch muziek op
roomsche wijze, door honderden stemmen uit
alle standen der bevolking. Eenheid, juistheid,
kracht en zwier verwekten ieders bewondering.
's Avonds werd door de Stadsharmonie een
prachtig Concert gegeven, terwijl geheel de
Groote Markt verlicht was.
Het uitzicht van Halle, Gasthuis, Bock en
Sultan was bijzonder schoon. Er waren twee
uitzonderingen, maar het scheen zoo belache
lijk, dat de vrienden zelf der onthouders hun
ne schouders ophaalden bij zulke koene hou
ding.
Slekken vangen met bier. Een
paar jaar geleden lazen we in
het Fransch tijdschrift Ie petit jar-
din, een bericht van iemand, die 's a-
vonds een bierglas, waarin zich nog een
weinig bier bevond, in den hof in het
gras had laten staan. Den volgenden
morgend zat het glas tot aan den rand
toe vol slekken. Hij beproefde munt te
slaan uit de opgedane ervaringen en
plaatste 's avonds op verschillende
punten van den tuin een beetje bier.
En het succes was groot. Toen we dit
lazen, was het te laat om het na te doen
maar verleden jaar hebben wij het be
proefd en met goed gevolg. lederen mor
gend hadden we een paar schoteltjes
vol slekken en een aantal kroop er om
heen, die waarschijnlijk van wege het
kroegbezoek in kennelijken staat (waren.
Wij hebben op die wijze de laatste slak
wel niet gevangen, maar toch een ko-
losale en zeer merkbare opruiming ge
houden. We kunnen het middel dus aan
bevelen en het is nu de tijd om het vast
in de gedachten te nemen.
IN ZUID AFRIKA.
De Kamers van Zuid-Afrika hebben
met 30 stemmen tegen 8 de wet aange
nomen waarbij het Vlaamsch bij het on
derwijs op denzelfden voet staat als het
engelscli. Het gebruik der taal wordt
aan de keuze der ouders overgelaten.
DE WAARHEID
Kardinaal Mercier heeft aan «Ie Peu-
ple eenen brief gezonden waarin Z.
Em. de valsche verslagen te recht wijst
die in dit blad verschenen waren. De
lezers die nooit de waarheid voor oogen
krijgen zullen zeker aardig opgekeken
hebben.
LE MATIN
van Parijs is verleden weke veroordeeld
tot 3000 fr. boete, 50.000 fr. vergoeding
en inlassching van vonnis in zijn eigen
blad, in 50 bladen van Parijs, 100 der
provincie en 50 van het buitenland.
Er was kwestie van laster tegen M.
Humbert, senator.
EEN PROCES Onlangs vroeg iemand
aan eenen Postmeester van eenen brief met
6700 fr. erin te verzenden. De Postmeester
zond daarmee eenen briefdrager naar eenen
itram, uitgebaat door eene maatschappij.
Een tramontvanger nam den brief, en gaf
ervan ontlasting aan den briefdrager.
Maar die brief kwam niet waar hij zijn
moest, hij wierd verloren of gestolen.
De staat of 't ministerie van ijzerwegen,
Post en Telegraaf vergoedde den verzender
voor het verlies zijner 6700 f. ingevolge art.
44 der wet van 30 mei 1879, maar vroeg,meer
dan zes maanden later, die som weer aan die
trammaatschappij. Die maatschappij zei ik
heb het recht van uitbating van den tram be
komen van de nationale maatschappij van
buurtspoorwegen, ik ben hier enkel een voer
man geweest voor den staat, die voor mij een
vreemdeling is, en die mij bijgevolg, moest
betrekken binnen de zes maanden van het ver
voer van den brief, krachtens de wet van 25
oest 1891.
Het Beroepshof van Brussel heeft geoor
deeld dat de trammaatschappij die wet niet
mocht inroepen en verantwoordelijk was, mits
't bewijs dat de brief 6700 fr. inhield; in
België is 't de staat alleen die de brieven ver
zendt, de tram is enkel een verantwoordelijk
bediende van den Post.
YPER
Uitslag der aanbesteding voor de herstel
lingswerken aan de krijgsgebouwen van
Yper, bestek 7.034 fr. 77 c.
Weduwe Roose.Yper, 6569.00
O. Debuigne,Yper, 6789.00
Dinsdag nuchtend, rond 4 ure, bemerkte een
voorbijganger, dat er rook opsteeg uit het dak
der bijgebouwen van de herberg De Ster
Rijselsteenweg,bewoond door den bakker Pyck.
Hij riep aanstonds om hulp. Het vuur ontstaan
in het koolkot, kon nogal licht gebluscht wor
den. Eenigeijdele vaten en een twaalltal hennen
zijn in den brand omgekomen-
Een kerel heeft niet min dan 6.000 tabak
planten verwoest op het veld van den landbou
wer Ch. Vuylsteke-Dezeure, op 't gehucht
Verbrande Molen te Zilk-beke.
De rechtbank van Yper, beeft donderdag de
genaamde CyrielDebeufvan Komen v-roorde- ld
tot 30 fr. boete en 10 dagen gevang voor 't zin
gen van onzedige liedjes, in staat van dronken
schap.
dels mocht stemmen, met welken hoop, zouden
zij voor de slijm erdrijveude Waltbery; i, niet
stemmen, die om zoo te zeggen het ceriigste
middel is dat rueri gebruikt sedert 30jaar, tegen
bet meestendeel der ziekten.
DESSELGHEM
Maandag, rond i ure 's morgends, brak er-
brand uit in de stallingen van Pieter De Schie
ter, herbergier, Hof van Brabant Dorp-
plaats. De vlammen deelden zicb spoedig mede
aan de schuur, die evenals de stallingenvernield
werd; bet woonhuis kon gevrijwaard worden.
Eene partij vlas, de landbouwgereedschappen,
eu een deel vlas van Adolf Amt-ye zijn de prooi
der vlammen geworden. Er is slechts gedeelte
lijke verzekering. Dj. afgebrande gebouw n
boorden toe aan M. Emiel Debrabar.de e
brouwer.
Proef
Petit Beurre
PLOEGSTEERT
De Wed. Slorm-Bafcop, 58 j. landbouwster
deed Zondag achternoen eene wandeling in rij
tuig, met hare dochter Julia, 23 j. en baren
zoon Jules, 19 jaar.
Opeens steigerde het peerd de twee jonge
lieden sprongen van 't voertuig zonder zicb te
bezeeren, maar de moeder brak baar linker
been op twee plaatsen.
MEENEN
Zondag namiddag, rond 5 ure, kwam de ge
naamde Henri Verbeke, van Iseghem, in rijtuig
met drie andere personen over de Groote Markt
gereden. Hel peerd gleed opeens u t e i vhl
ten gronde; al degenen die in het rijtuig zaten
werden op de stiaatsteenen geslingerd. Zij be
kwamen allen nogal erge kwetsuren en een
meisje werd een been gebroken. Het peerd
sprong op en ging op hol; de gendarm Frans
Raevmaekers, der brigade van Meenen, sprong
het dier naar den kop. Niettegenstaande hij een
hoefslag op de recLterknie kreeg bleef hij het
peerd vasthouden en kon bet, na een20tal me
ters ver meegesleept te zijn, tot staan brengen
Die moedige daad verdient belooning. De gen
darm zal in acht dager zijnen dienst niet kun.
uan hernemen,
Groote Magazijnen van Nieuwigheden
NIEUWSTRAAT BRUSSEL
Ten einde de beschadiging
der koopwaren te voorkomen
Viaandag 27 Juli en volgende dagen
AFSLAG VAN 60 TOT 70 PER HONDERD.
P1TTHEM
Dinsdag morgend, rond 6 ure, ontstond er
brand in de scbuur, gebruikt door Jules Gote-
laereen Eduard Vancoillie. Een zwingelmolen.
eenige konijnen en kiekens en eene partij
landbouwgereedschappen zijn de prooi der
vlammen geworden. De schade bedraagt rond
de 1200 frank en is door verzekering gedekt.
De pompiers, onder de bevelen van den ser
geant-majoor Karei Vandenbergh, konden de
naburige gebouwen vrijwaren. De schuurhoor-
de toe aan M. Tavernier, brouwer.
KanrliHoton Wilt SÜ gehozen worden?
(VdllUlUdlcIl* EnW0l, belooft aan de kie
zers van altijd de slijm verdrijvende Watberypil
te beschermen die dank dit geneesmiddel zij
reeds sedert 30 jaar genieten van alle lichaam»
lijke....vrijheden.
PROVEN
Zondag laatst, om 7 ure 's avonds was het
tweejarig zoontje van den molenaar, Camiel
Ryon aan de waakzaamheid zijner moeder ont
snapt, en was den molenwal oj geklommen om
naar zijnen vader in den molen te gaan. Het
kind werd door een hekken van den naoien, die
alsdan in volle werking was, getroffen en dood
geslingerd.
De droefheid derouders was onbeschrijfelijk.
Maandag laatst werd te Wulveringhem de
plechtige lijkdienst gedaan, gevolgd van de
begravenis, van Wel Edelen Heere Jonker
Arthur Merghelynck, wiens afsterven wij de
verledene weke gemeld hebben.
Een bijzondere tram reed uit Yper ten 9 ure,
om de vrienden en kennissen van den over
ledene naar Wulveringhem te brengen.
Rond kwart na/40 ure kwam de tram te Wul
veringhem, waar aan alle huizen, zonder uit
zondering, de vlag halftop hing of met rouw
floers omhangen. Al het volk was op de dorp
plaats. Niemand noch1 nergens werd er dien
dag gewrocht, iedereen was in rouw over het
verlies van den grooten weldoener der ge
meente.
Eene ontelbare menigte verdrong zich rond
het kasteel Beauvoorde, het geliefde zomer
verblijf door den afgestorvene zoo kunstvol
hersteld, en waarf hij thans nog eene laatste
maal eenige oogenblikken rustte.
V
Vooraleer het lijk werd ter kerke gedragen,
sprak de heer Burgemeester Huyghe, namens
den gemeenteraad en de inwoners de volgen
de lijkrede uit
Mijne Heeren
aan den dierbaren overledene, Wel Edelen
Heer Arthur Merghelynck, wiens afsterven hier
algemeen en diep wordt betreurd.
In naam der platselijke besturen en der me
deburgers van Wulveringhem weze het my toe
gelaten een laatsten afscheidsgroet te brengen
Sedert ongeveer vijf en dertig jaar had Jon
ker Merghelynck in ons rustig dorpje tijdelijke
woonplaats verkozen. Van in den beginne zijns
omgangs onder ons, wist hij, door zijne min
zaamheid en zijn weldoen de diepe achting, de
hertelijke genegenheid van eenieder te winnen.
Beide deze gevoelens schoten steeds dieper
wortel, naarmate jonker Merghelynck nieuwe
bewijzen leverde van welwillende goedheid,ken
merk van zijn edelmoedig karakter, en der
vriendschappelijke dienstvaardigheid, welke hij
aan den dag legde' om de stoffelijke en de zede
lijke belangen der ingezetenen; te verdedigen en
te bevorderen.
Ten jare 1883 begroette de gemeente Wulve
ringhem jonker Merghelynck als burgemeester,
en het ligt nog in elks geheugen met welke
vreugde, met welkenluister zijne inhuldiging
alhier werd gevierd.
Gedurende twintig jaar bestierde jonker Mer
ghelynck met wijsheid en voorzichtigheid, als
een gewetensvolle burgervader, zijne onder-
hoorigenhij vermocht het orde en vrede in de
gemeente te handhaven en. te doen heersehen;
daarbij verzuimde hij geene gelegenheid om
het algemeen welzyn tot stand te brengen,