SpreeRCraafl [2
i
Op Zaterdag 28" November 1908.
5 centimen 't blad.
Te irekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank ps jaars
Voor niet
HON!) DE WëkKM)
Duilschland
China
Frankrijk
Oostenrijk
Zwitserland
Amerika
M. BE Eli PiA EBT, Staatsminister
STADSNIEUWS
Koninklijke Fanfare
Gemeenteraad
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
iNieuwe ontploffing
in de koolmijn van Ha 111
He Keizer ongesteld
E tic 80jarige miljonnair
vermoord
Belgisch bankier aangehouden
Schrikkelijk ongeluk
in eene school
Vrees v tor oorlog
Ooödclijken Val
Dc K
Zonderling geval van
waarheidsdroomen
iA 1$
DIT IS
T NIEUWSBLAD vu 7PEB
EN OMMELANDS
's Zaterdags
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 'i
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. ledêr
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost Westvlaanderen wonen.
't Nieuwsblad wordt gratis gezonden tot
einde December aan dezen die eene inschrij
ving nemen voor 1909.
BIJ DIT BLAD BEHOORT EEN BIJVOEGSEL
Zaterdag laatst, werd te Berlijn het
eeuwfeest gevierd van do Prussisclie ge
meenteweten voor ie eerste maal sedert
dat Willem K°izer is, is hij op het Raadhuis
verschenen.
Had hetzelf de moeten gebeuren over eenige
maanden, de Keizer daar zou daar versche
nen zijn in grooto praal, eu hij zou er het
woord hebben gevoerd in veihevene taal en
gesproken over ver leden en toekomst, over
Vaderland en Volk, over macht cn glorie.
En de Duitsch bladen zouden in bewon
dering gestaan hebben voor hunnen Vorst,
kunstenaar op alle gebied, maar voorname
lijk als redenaar.
En wat is er nu gebeurd 1
De Keizer heeft er gesproken.... maar
vóór hij begon, keek hij eens naar den
Kanselier.,., deze overhandigde hem een
papier, en Willem las wat er op geschreven
stond, en gaf daarna bet papier aan den
nauselier terug.
Voor deze die den Keizer keuden, moet
dit voorval, in da tegenwoordige omstan
digheden. van gronta beteekenis ziin. en het
zal aanleiding geven tot menigcu artikel in
de duitsche dagbladen.
Maar niet alleen de manier van spreken,
ook het gezegde was van groot belang.
Ik heb het vaste betrouwen, zei de ge
kroonde redenaar, dat de band van ver
kleefdheid, die in ons land zoo nauw den
Keizer en het volk verbindt, steeds onver
breekbaar zal blijven.
Volgens het Prussisch volkslied kan de
zon niet altijd vroolijk schijnen, maar
moesten er sombere daten komen, ik. ben
zeker datnooit gten wolkeu zullen opkomen,
die mij van mijn volk zullen scheiden.
Is von Bulo^ er waarlijk in gelukt, den
Keizer tot andere gevoelens te overhalen
Men zou het gelooven te oordeelen naar die
redevoering.
Ten anderen, dat is geweten dat de Duit-
sc'&e Keizer desnoods zijn ongelijk kan
erkennen, en tot bewijs wordt in de duitsche
.bladen het volgende verteld
Overeen jaar of tien floreerde te Berlijn
een kunstschilder, Koner genaamd, die zeer
in de gunst stond van den Keizer Herhaal
delijk mocht hij den monark schilderen, en
iedereen wist dat hij met hem goed wist om
te springen.
Zekeren dag had Koner wederom het por
tret van den keizer gereed. Willem II kwam
jhet in de werkplaats van den schilder nog
.eens in oogenschouw nemen,doch hij maakte
.over een der handen eene opmerking welke
ede schilder niet goedkeurde.
De Keizer wilde metterdaad dat dit deel
veranderd wierd en vioeg daarom Koner's
palet, Hetgeen hij beleefd weigerde. Hierop
herinnerde Willem zijn schilder dat hij
reserve-officier was, en bijgevolg gehoor
zamen moest, wanneer zijn overste hem iets
gebcod.
Zeer gepast antwoordde Koner dat hij wel
reserve-officier was.maar voorden oogenblik
niet in dienst. Toch nam de Keizer de
weigering kwalijk,en Kone.r verloos hierdoor
.een deel van zgn aanzien.
Geruimen ti|d nadien wandelde de Keizer
"s morgens vroeg in den Diereniuin, en zag
.Koner aan den overkant. Zonder zich te
.bedenken, liep hij den schilder ie gemoet,
ilegde hem de hand op den schouder, en zei
LKoner, willen we weder vrienden worden
.Zulke trek pleit zeker ten voordeele van
*s Keizers karakter, maar de Duitschers zijn
daarmee zelfs nog niet tevreden zij willen
waarborgen voor het toekomende, en de
zekerheid dat de onvoorzichtige woorden van
's Keizers spreekveerdigheid hun geen
nieuwe moeilijkheden zullen veroorzaken.
Maandag namiddag heeft er in de Ra bod
mijn, waar de schrikkelijk ramp gebeuid is,
eei.e'geweldige ontploffii g plaatsgehad. Men
denkT dat het buskruitnuu azijn in de lucht
gevlogen is. Men weet nog niet welke gov 1
gen deze ontploffing gehad heeft.
De ramp van de Rabodmijn heeft tusschen
gansch de mijnwerkersbevolking een diepen
ndruk achtergelaten. Het bewijs ervan is
dat te Kerlinguan, in Lorharingen, maandag
maar 58 mijnwerkers op de 510 in den put
ar 5 der mijnen van Merlenbach gedaald zijn
en 115 op de 485 in de put nr 6 Zij vreezen
dat zij in gevaar zijn tengevolge van do uit
waseming van stikgaz, en vragen dat er
veiligheidsmaatregelen zouden gouomen
worden. De bestuurder dtr mijn heeft geant
woord dat di gaz zonder gevaar is en dat al
de veiligheidsm atregelen genomen zijn Zoo
ver staat de zaak op dit oogeublk.
Dinsdat was de keizer, die thans in het
nieuw paleis te Potsdam verblijft, bedlege
rig tengevolge eener zware verkoudheid.
liet nieuws der ongesteldheid van Wil
helm II was spoedig in do wandelgangen
van den Rijksdag gekend. Sommigen zeg
gen dat het -. eene verkoudheid is waaraan
de keizer lijd, maar wel aan het gevolg der
zenuwoverspanning der laatste dagen.
De l'jkplechtigheden
Zaterdag werden de leden van het diplo
matiek korps, to Peking, met grooto plech
tigheid in het keizerlijk paleis ontvangen.
De ezanten kwamen hunne deelneming
uitdrukken ter gelegenheid van de dood van
den keizer en de keizerin van China. De
plechtigheid was indrukwekkend. De di
plomaten kwamen in het paleis langs
het het paviljoen van Chin-Kiug Kourg
waarvan de drie torrassen met duizenden
mandarijnen bezet waren. Het weder was
hei-i-HjK. uts geopende veelkleurig zonne
schermen en de witte kleederen van du amb
tenaars van het paleis waarop de sombere
kleedijen van de vreemde gezanten geweldig
afstaken, leverden een onbeschrijflijken a>
blik op. De katafalk waarop do lijkkist van
den keizer stond, bevond zich in h«t l'avii-
oeu van Chin King-Koung. De Daar was
overdekt met zw.. rteu satiju waarop gulden
draken geborduurd waren. Al de spiegels der
troonzaal waren met draperijen van witten
satijn overdekt, en rond de katafalk waren
witte satijnen sch.rmen aangebracht. Prins
TctiOen zat 1 al dj ecen tafelken aan de
v-et der praalt aar. Na voor de lijkkist
van den ke zer eene diepe buiging gemaakt
te hebben, begaven de diplomaten zich naar
naar de pranlbaar van de keizerin-weduwe,
die in het paleis van Hueng-Chic-Tien, in
den liukervl ugel van de Verboden S ad
stond. Deze baar was ook overdekt mot.
zwar.en satiju, waarop gulden draken gebor
tfuurd waren. Na de buide aan het stoffelijk
over chot van deu keizer eu de keizerin,
kwamen de diplomaten hunne hulde bieden
aan den prins-regent. De groote meerd u beid
der ambtenaars van het paleis woonden deze
ontvangst bij.
Te Castres, in Frankrijk, is een man
gestorven die als werktuig gedien had bij de
officieePn roof der kloostergoederen.
l Is de avoué Lapart, ondervoorzitter van
den demokratischen kring in den bond der
rechten van den mensch avoué der officieele
ik wideerders.
Ziek geworden wilde hij geene andere
verpleegster dan eene zuster der Presentatie,
tegen wier klooster hij gewerkt had. Het
bezoek des priesters verklaarde hij meer
noodig te hebben dan dat van den genees
heer. En vooraleer de laatste Heilige Rech
ten te ontvangen schreef hij zelfIk betreur
het kwaad flat ik de Kerk heb kunnen
aandoen als avoué der likwideerders met
verzoek van deze verklaring openbaar te
maken.
Men heeft maandag te Toulon eene
schrikkelijke misdaad ontdekt. Eene oude
juffrouw, Fran£oise Bauchere, 80 jaar oud,
is in den vijver van haar buitengoed ver
dronken gevonden. Men verwacht zich aan
verscheidene aanhoudingen. Jufvrouw Bau
chere had den zaterdag avond vroolijk met
vrienden doorgebracht. Men heeft in de
zakken van de verdronkene eanteekeningen
gevonden van een testament dat zij over
eenige dagen gemaakt had.
De veiligheidsbrigade van Orleans heeft
Nestor Dehaspe, bankier te Ath, aangehou
den, die, bij middel van valschheid in
geschrifte, 100,000 tr. had ontvreemd. Zijne
minnares, Lydie Merckaert, werd ingslijks
opgesloten. De aangehoudene had nog
15,ooo fr. in zijn bezit.
Na de uitleveringsformaliteiten, zullen
Dehaspe, en zijne minnares ter beschikking
van het parket van Doornijk gesteld worden
Iu de school van Dorozma, nabij Szegedin,
is dinsdag de plankenvloer ingestort. Vijftig
kind*, ss-'i werden bedolven. Drie en dertig
kind'"5 werden licht en vijftien erg ge
kv, iV Twee hebben doodelijke verwondin-
dingec- siekomen.
Eene der bijzonderste scheepvaartmaat
schappijen van Oostenrijk, de 0 Union Aus-
triaca di Navigazione heeft gansch hare
vloot tegen oorlogsgevaar laten verzekeren.
Deze vloot bestaat uit 36 stoombooten die
dienst doen tusschen al de groote havens van
de Middellandsche Zee. Verscheidene hoog
geplaatste personen zijn belanghebbend in
deze scheepvaartmaatschappij.
Graaf Rhena, de eenige zoon uit het mor
ganatische huwelijk van wijlen gravin Rhena
en Prins Karei van Baden, is te Bern, waar
hij aan het Duitsche gezantschap was toege
voegd, uit een open venster gevallen. Hij was
op den slag dood. De graaf was aan het Ba-
densche hof zeer gezien en zijn overlijden
hi eft daar eene smertelijke opschudding ge
maakt. Hij werd daar namelijk aanzien als
de eventueele opvolger van den tegenwoordi-
gen groothertog.
rru 10 ov jL/nec ocrUlOld, ZOO 11 V&B pfinS
Max, de vermoedelijke erfgenaam, maar de
gezondheid van het kind is van dien aard,
dat er geen hoop schijnt hem ooit op den
troon te zien. De dood van den prins Rhena
zal denkelijk de kroon doen overgaan, op de
prinselijke familie Hohenzcllern Sigmarin
gen.
Graaf Rhena was zeer volksgezind,hij had
zich woensdag verloofd 1 et de oudste doch
ter van M. von Bülow, Duitsch gezant te
Bern. De meest verschillende geruchten
loonen over de dood van den prins, die
slechts 3ï jaar oud was. 't Schijnt dat hij in
den nacht onpasselijk werd cn zich te veel
door het vensier boog. Men vond hem in
alle geval dood in de straat, met eene sche
delbreuk.
Zijne moeder, gravin Rhena, echtgenoote
van prins Karei van Baden, is eerst verle
den maand gestorven. Zij genoot voile
achting in geheel Baden.
riMS
Een verslag over de krisis wtlke over een
jaar in Amerika uitgeborsten is, komt open
baar gemaakt te worden.
Het gezamentlijk tekort der faillieten,
door de krisis veroorzaakt beloopt tot i25o
miljoen franks dus 1 1/4 miljard.
Een bericht uit Chicago brengt ons een
nteuws, dat aan vele menschen ongeloofbaar
of ten minsten verbazend zal voorkomen,
maar dat terzelver tijd voor sommigen zeer
aannemelijk zal zijn.
De heldin van de geschiedenis, miss
Loganson, een meisje van 19 jaar oud, zag
in haren droom haren broeder vermoorden
die landbouwer is te Marengo, eene stad
80 kilometers van haar huis gelegen.
Sedert dien droom hield miss Loganson
staan dat haren broeder vermooid was door
eenen landbouwer uit zijne omgeving. De
familie nam geen acht op de vertelling van
het meisje; doch, om hare zenuwachtigheid
te sullen, liet men haar een snelbericht
opsturen.
Het antwoord luidde Oscar verdwenen 1
Dadelijk li et men dan de droomster met
eenen harer broeders naar de hofstede van
het zoogezegde slachtoffer vertrekken. Regel
recht leidde zij de policie naar eene naburige
landbouwinrichting, toebehoorende aan ze
keren Bedford. Daar was alles gesloten en
de deur moest door de politiemannen inge
legd worden.
In de keuken vond men bloedsporen
doch miss Loganson bleef niet stil en richtte
zich zonder aarzelen naar het kiekenkot,
waarvan de vloer geplaveid was.
a Daar is mijn broeder begraven
zegde zij
De politie deed opmerken dat de vloer
onaangeroerd scheen sedert het bouwen van
het kiekei kot. Doch bij het aandringen van
het meisje, gaf rnen toe opzoekingen te doen.
Ondei het plavó.'set vond men eenen overjas.
'-A:';
M, de Minister Beernaïrt, wiens por-
v.^v
naar van geboorte. In 1849 verkreeg hij
na schitterende studiën aan de Hooge-
scbolen van Leuven, Parijs, Berlijn en
Heidelberg, zijn diploma van advokaat
met de grootste onderscheiding.
Sedert 18741s hij volksvertegenwoor
diger van Thielt. Verschillige keeren
was hij minister met M. Malou, van
1873 tot 1878 nog met M. Malou, in
1884 hetzelfde jaar opperminister, tot
in 1894; van 1895 tot 1900, was hij
voorzitter der Kamer.
I11 1900 werd hij lid benoemd van
Voorzitter en eerevooiziiter van een
groot getal wet'nschappelijke maat
schappijen is M. Beernaert ook lid der
koninklijke Academie van België.
Tijdens het laatste verlof heeft de
grijze Staatsman in Zwitserland zijnen
arm gebroken, en gansch België ver
nam met voldoening de herstelling van
dezen die steeds zijne beste krachten
heeft gewijd aan het welzijn van ons
Vaderland.
Het is dezen van mijnen broeder riep
zij uir.
Men zette het opsporen voort en men
vond „et lijk van Oscar Logansou op im.5o
diepie.
Aanstonds stuurde de politie de persoons
beschrijving van Bedford in alle richtingen.
De moordenaar werd gevat te Ellis (Ne
braska).
Toen men miss Loganson ondervroeg,
kou zij geen den minsten uitleg geven over
de verbazende ontdekking van die misdaad.
Voor haar was het eenvoudig de geest van
haren broeder die sedert eenige dagen, op
haar gemoed zulk eenen invloed uitoefende.
Gelijk wij verladen week hebben aange-
kond'gd heeft de Koninklijke Fanfare
Zondag laa'stdeelf en half misse bijgewoond
in Sint-Maartenskerk, ter gelegenheid van
Sinte Cecilia.
Bij het gaau en terugkeeren werden
maesleepande marcheu gespeeld.
's Avonds ten 5 1/2 was de prachtige
Pauwelszaal en de Delbekezaal opgepropt
meteen uitgelezen publiek, begeerig om te
oordee'en over het aangekondigd Kunst
concert. De uitvoering der verschillige
stukken, a'len van oaze beroemde belgische
mee ters, was een eare voorden verkleefden
en bekwamen bestierder der Faufire en voor
zijne uitmuntende muzikanten. Misschien
was het wel vermetel op het programma
niet anders te brengen dan meesterstukken
van mannen die op verschillige tijdstippen
den prijs van Rome behaalden, maar de
uitvoering heeft bewezen dat men met werk
e studies alle moeilijkheden kan overwinnen.
Ook hebben meermaals geestdriftige toejui
chingen de heerlijke uitvoering begroet.
Deze strekt tot eere van M. Arschodt, en
is eene verheerlijking onzer nationale
kunst, en hare groote mannen Benoit,
Tinei, Waelput en Uilson.
Na de uitvoering had in dc Iweinszaal
het feestmaal plaats. Aan de eeretafel zaten
de heeren Senator Baron de inck, de
heer Burgemeester Colaert, MM. Iweins
d'Eeckhoutte en D'lluvettere, provincie-
1 aadsheeran, Eiers en Bouquet, gemeente
raadsleden, Baus, commandant der
pompiers. Bh. Van den Berghe, oorzitter
van den disch. Antony, Voorzitter van
den Orphéon, de leden der commissie, enz.
Bij het nagerecht stelde de heer Voorzitter
in welgepaste woorden een heildronk voor
aan Z. M. den Koning; dit voorstel werd
rechtstaande aanhoord en geestdriftig toege
juicht ervolgens bedankte de heer Iweins
d Eeckhoutte de overheden en de eereleden
die door hunne aanwezigheid het katholiek
muziek aanmoedigen en hij dronk op de ge
zondheid van den achtbaren Voorzitter en
van het gemeentebestuur en namelijk van
der- heer Burgemeester, die met zulke zorge
de verfraaiing onzer stad bewerkt, ten einde
er de vreemdelingen aan te lokken, en alzoo
het gemis aan nijverheid te vergoeden door
een groot getal vreemde bezoekers. M. de
Burgemeester bedankte met zijne gewone
welsprekendheid, en wenschtc de Commissie
en de muzikanten, maar voornamelijk den
heer Bestierder Arschodt, geluk over de
schoone uitvoering van dezen avond.
De heer Arschodt, in eene flinke aan
spraak, beloofde voort te werken aan den
bloei der Fanfare, en meteen om onze te
weinig gekende nationale kunst beter te doen
kennen en waardeeren.
De gezellige avond eindigde veel te vr ieg,
en zal bij al dezen die de feest hebben bijge
woond het beste aandenken achterlaten.
Morgen Zondag, viert de Koorzangers-
gilde 1 Orphéon insgelijks beur patroon
feest. Binst de elf-en-half misse zingt zij in
Sint-Maartenskerk
Ave Mariavan Arcadelt, en Super
flumina Babylonisvan Gounod.
Het orgel wordt bespeeld door M. Van-
houtte, eereprijs van het Lemmensgesticht
te Mechelen.
Heden Zaterdag vergadert de Ypersche
gemeenteraad ten 5 ure om het volgende te
bespreken
1. Waterverdeeling Bevel van den Bur
gemeester.
2. Stadseigendommen Verkoo-ping van
boomen.
3. Stadsgelden Overeenkomst unet de
Godshuizen.
4. Godshuizen Omzetting van titels d.-r
Belgische rent.
5. Burgerlijke Godshuizen Verpachting
van akkergrond.
6. Burgerlijke Godshuizen Bijgevoegde
kredieten en overdracht van kredieten op
begrooting 1907.