Mengelmaren
Te trekken bij den bitgever, 7* 86, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's iandsbooaschapwezer, ofte post, tegen 8 frank 9s jaan
Voor de Hongerlijders
van India
mm de WËiiBU)
STA DSNfEUWS
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheeljaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't cmd Volk indachtig
Kinderlijk, niet k'mderachtig
Ypersch, Vlaanprh en, bovenal,"
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen ft blad is Ft
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Ziiverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DË LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Vorigs lijst 114.50
Onbekend 2.00
Kardinaal Leoot,
VRANKRIJK
die van zijne reis
naar Rome terugkeerde, is onderwege
gestorven in zijn hotel; 't zal een groot
verlies zijn voor de f'ransche geestelijk
heid.
Dat toont eens te meer hoe broos ons
leven is rijken en armen, priesters en
leeken, niemand kent de ure zijner dood,
daarom moeten wij altijd bereid zijn.
Dezer dagen zal het luchtschip BAY-
ARD-CLE;MENH eene reis ondernemen
van Parijs naar Brussel. Wij geven in
ons nummer van heden eene afbeel
ding van dat luchtgevaarte.
Voor de elf eerste maanden van dit
jaar is er in Vrankrijk eene verminde
ring te bestatigen, voor den invoer, van
103 miljoen, en voor den uitvoer, van
310 miljoen frank, 't Is vet, zei Pier
lala
OOSTENRIJK
Nog altijd worden er alle slag van oor
logsgeruchten verspreid, en zelfs schijnt
do toekomst lieden zwarter dan ooit te
voren, voor hetgeen het gevaar van oor-
log betreft tusschen Oostenrijk en Ser-
vien. Bleve het tusschen die twee lan
den, 't ware al zeer erg, maar liet is bijna
zeker dat er andere mogendheden zou
den tusschenkomen, en dan loopen wij
gevaar een algemeenen Europeeschen
oorlog te krijgen. Een zoon van den
beruchten Garibaldi heeft verklaard dat
Italianers seffens zouden meedoen in
eenen oorlog tegen Oostenrijk. Indien
dit waar is, waartoe dient dan het drie-
verbond tusschen Duitschland, Oosten
rijk en Italië Of zijn de drie maar ver-
eenigd om malkaar te beter te kunnen
bevechten
Maar de zoon van Garibaldi is mis
schien al niet geloofbaarder als dat zijn
vader te betrouwen was, hij die destijds
aan het hoofd stond der oproerige ben
den, die den Paus van zijne staten
hebben beroofd.
GEMEENTERAAD
De openbare zitting begint ten 5 ure.
Tegenwoordig de lieeren Fraeijs,
Schepene-Voorzitter; Van den Boogaer-
de, Schepene; Fiers, Vanderghote, Bou
quet:, Sobry, Iweins d'Ëeckhoutte, Lema-
hieu, Begerem, Boone, raadsleden; Gor-
rissen, schrijver.
't Verslag der voorgaande zitting wordt
zonder opmerkingen goedgekeurd.
De heer Voorzitter verontschuldigt de
lieeren Colaert, Burgemeester, door zijne
plichten van Kamerheer te Brussel
weerhouden, en Struye en Biebuyck
die belet zijn
De heer Begerem zegt dat de heer
D'IIuvettere voor ambtsplichten bij drin
gendheid naar Staden geroepen is en
daarom ook de zitting niet bijwonen
kan.
M. Lemahieu klaagt over de voor
landen, van aan de Thorhoutpoorte naai
de Kalfvaart, en langs den Zonnebeke-
steenweg, die in zeer slechten staat zijn;
met eenige karren assclien nogthans zou
den ze kunnen weder bruikbaar gemaakt
worden.
M. de Voorzitter. Wat het voorland
aangaat langs den Zonnebekesteenweg,
wij zullen onmiddellijk de noodige maat
regelen nemen om liet te doen in orde
brengen.
Het voorland dat leidt naar de Kalf
vaart zal toekomende jaar geheel ver
nieuwd worden; een krediet daartoe
staat in de begrooting voor 1909.
M. Bouquet vraagt dat de stad zou
maatregelen nemen 0111 de telefoondra
den te doen verleggen die beletten te
bouwen op den hoek der Maloulaan.
M. de Voorzitter zal het noodige doen.
M. Sobry klaagt dat er straten aan
gelegd zijn op eigen grond der eigenaars,
straten die veel te smal zijn; onze nako
melingen zullen moeten groote kosten
doen om die straten op behoorlijke breed
te te brengen. Daarbij, 'tzijn echte mod
derpoelen, waar het om zeggens niet
doorgerakelijk en is als het regent.
De stad is er tegen dat er door bij-
zonderen straten aangelegd worden, en
niet zonder reden, maar toch heeft de
stad daarmee haren plicht niet gekwe
ten, we zijn gewapend door de wet van
Februari, 1844. Wij moeten de eigenaars
dwingen, als ze straten willen aanleg
gen, ook de kalsijding, de verlichting,
den afloop van vuil water bij middel van
riolen te bekostigen, anders zullen wij of
onze nakomelingen gevaar loopen te va
ren gelijk met de klaverstraat, waar wij
70.000 en den Doorgang, waar wij 50.009
fr. hebben aanbesteed, om ze in orde te
brengen.
Er zijn straten aangelegd die enkel
111. breedte hebben, op die maniere
zal men in onze stad straten maken als
Christoffelstraatje, Paradijsstraatje en
andere.
M. de Voorzitter. Ik stel voor dat de
Schepenraad de zaak onderzoeke, en dan
de noodige maatregelen zou nemen, 't
Is onbetwistbaar dat de bijzondere eige
naars het recht hebben straten aan te
leggen, mits zich te schikken naar de
bestaande verorderingen.
M. Begerem is van gedacht dat
de stad genoeg gewapend is om te be
letten dat er zulke nauwe straten ge
maakt wordende eigenaars kunnen ook
verplicht worden de straten bruikbaar
te maken, een besluit onlangs genomen
door het Verbrekingshof beslist in dien
zin.
M. de Voorzitter zal de zaak aan
den Schepenraad voorleggen in eene vol
gende zitting.
M. Bouquet. Zou er in de begroo
ting voor 1909 ook niet een krediet kun
nen geschreven worden voor de voorlan
den in de Capronstraat, waar sedert
lang de boordsteenen gereed zijn.
M. de Voorzitter.Gij zoudt uw voor
stel kunnen herhalen bij de bespreking
der begrooting, waarover zoo straks zal
gehandeld worden.
M. de Voorzitter.Ik heb de eer na
mens den Schepenraad het verslag neer
te leggen over den toestand van stads za
ken gedurende het jaar 1907.
De begrooting van stad voor 1909
wordt insgelijks op het bureel neerge
legd. Zaterdag aanstaande zal de ge
meenteraad bijeenkomen om de begroo
ting te onderzoeken en ze dan te bespre
ken in eene volgende zitting.
M. Bouquet.—Gewoonlijk hebben wij 2
zittingen noodig om de begrooting te
onderzoeken in de afdeelingen, en dan
nog eene zitting voor de bespreking in
het openbaar...
M. de Voorzitter.Wij zouden kun
nen bijeenkomen ten 4 ure, zoo hebben
wij 4 volle uren te onzer beschikking.
M. Bouquet.— denkt dat men er niet
mede zal gedaan krijgen.
M. Begerem.'tls toch hetzelfde, gij
zult de begrooting algelijk goedkeuren.
M. de Voorzitter.Ik denk dat onze
achtbare Burgemeester bier Zaterdag zal
kunnen aanwezig zijn en dat hij er zal
aan houden zelf de bespreking voor te
zitten.
M. Begerem.Gij doet dat geheel wel.
M. de Voorzitter.Dank u
Rekening 1907 en begrooting 1909 van
den Disch worden naar de derde afdee-
ling verzonden, met verzoek er verslag
over in te dienen, zoohaast mogelijk.
Het huis in de St-Jansstraat, bewoond
door M. Liégeois, wordt nog voor twee
jaar en half verpacht zonder den hof.
De Schepenraad zal onderzoeken wat er
met den hof kan gedaan worden.
M. Begerem.— Wat de gever heeft
voorgeschreven.
M. de Voorzitter.— We zullen zien op
welke wijze wij de begeerte van den ge
ver kunnen volbrengen.
35 De Be»«Ie Pollet. In de Fran-
sche Kamer is over eenige dagen het be
houden der doodstraf gestemd.
Op dit öogenblik wachten achttien ter
dood veroordeelden naar de beslissing
over hun lot. Onder deze zijn Abel en
August Pollet, Canut Vromant en Deroo.
Wat staat er deze te wachten: de dood
straf of de galei
Zullen al de veroordeelden de dood
straf ondergaan Wanneer en op welke
plaats te Bethune zou de lialsrecliling ge
schieden 1 Dat zijn al vragen welke de
bewoners van 't Noorderdepartement
zich stellen. Abel en Vromant zullen mis
schien gehalsrecht worden en de andere
twee naar Guyana gesteken, maar niets
is zeker daarvan want de kommissie der
genadeverlee. ringen heeft nog geene uit
spraak gedaan.
Alle morge -den komen, in de vroegte,
honderden mannen, vrouwen en kinaers
uit de naburige dorpen 0111 de hals-
rechting te zien voor het gevang post
vatten, en beletten de rust der geburen
door hun gezang en geroep!
De veroordeelden zijn van elkaar af
gescheiden. Tien bewakers zijn aange
steld om hen te bewaken. Een hunner is
dag en nacht in gesprek met iederen op
geslotene.
willenj; zij mogen klappen, lezen, spe
len, rooken. Voortdurend hebben zij ij
zers aan de voeten; 'smorgens en 'sa-
vouds worden zij een qogenblik losge
maakt 0111 de broek aan of uit te trekken,
's Nachts worden deze kerels in het
dwanglijf gestoken; daar de armen dan
op de borst samengebracht en vastge
maakt zijn, kunnen zij zich niet bewegen.
Zij krijgen hetzelfde voedsel, als de ande
re gevangenen, maar dubbel rantsoen
tg Vlamertinghe. Ziehier een uit
treksel uit The Catholic Herald of In
dia 't grootste blad van Indië, over den
dood van Eerw. Pater Vandaele
De dood heeft niet lang gewacht voor
aleer opnieuw iemand uit ons midden
weg te rukken, en haar slachtoffer is
een der kloekste, ieverigste en nuttigste
arbeiders in de Chota-Nagpur missie
Eerw. Pater Henri Vandaele is gestor
ven Donderdag 19 November, te Khun
ti, eene statie op 23 mijlen van Ranchi
gelegen. Wij wisten zelfs niet dat hij ziek
was en de draadmare meldde enkelijk
dat een gezwel aan de lever dc oorzaak
was van zijnen dood. Een brief gaf ver
dere omstandigheden. Maar nooit zullen
woorden kunnen uitdrukken wat groot
verlies de Missie door zijn afsterven komt
te ondergaan. Verstandig, schrander, ver
nuftig, aangenaam in handel en wandel
en brandende van zieleniever was Pater
Vandaele, een zeer kostbare arbeider in
den wijngaard des Heeren en moeilijk
zal het zijn om hem te vervangen.
Hij was geboren te Vlamertinghe,
(Westvlaanderen) op 30 September 1861
en was dus namelijk 47 jaar oud. Op 27
September 1881 trad hij het gezelschap
van Jesus binnen en kwam in Indië aan,
op 12 October 1887. De oud-leerlingen
van St-Xaveriusen bijzonderlijk van
St-JosephNorth Poinx, Darjeeling zul
len zich den wilskrachtigen, ernstigen
en toch zoo vriendelijken leeraar onder
pref ekt herinneren, die zij zoo menig jaar
aan het werk zagen. Hij was het die de
M. de Voorzitter.Wij hebben van de
Godshuizen een verslag ontvangen over
eene verkooping van hoornen, die alreeds
is aangeplakt. Dit wierd sedert lange ja
ren alzoo gedaan. Ik stel voor toch een
gunstig oordeel te geven, maar te vragen
dat de Godshuizen in het toekomende
hunne vraag vroeger zouden indienen.
M. Begerem stemt alleen tegen, om
reden, zegt hij, dat zijne goedkeuring
toch nutteloos is, vermits de verkooping
reeds is aangeplakt.
De openbare zitting eindigt ten 512
ure.
hoogte die voor het kollegie van North
Poinx lag, geheel en gansch deed afvoe
ren en de diepgelegene vlakte opvulde en
effende om er den tegenwoordigen zoo
schoonen speelgrond van te maken.
Pater Vandaele kon niet ledig zijn en
in zijnen vrijen tijd, geholpen door zijne
ingeboren ingenieurs kennissen bezigde
hij zijne handen zoowel als zijne zinnen
in het uitvoeren van zulke werken die
men in deze streek maar al te dikwijls
misprijst en als vernederend aanziet.
Hij was een levend voorbeeld dat aan
onze leerlingen toonde dat onze handen
ons niet enkel gegeven zijn om de pen te
handelen. Wij herinneren ons nog hoe,
op een der bezoeken die onze dierbare
en diepbetreurde vriend. M. J.T. Wood-
roffe, een der hoogstgeplaatste personen
in Calcutta, aan North Poinx bracht,
hij op zekeren afstand in eenen gracht
eenen pater bespiedde die, de spade in
de hand, aan 't arbeiden was alsof hij op
die wijze zijn dagelijksch brood verdie
nen moest. zijnde dat zijne oogen
Het Luchtschip van Bayard-Clement
hem niet bedrogen, zei M. Woodroffe
Die pater verdient dat ik hem ga de hand
drukken. Hij ging en zonder luisteren
naar verontschuldigingen drukte hij gul-
hertig de hand van Pater Vandaele, die
gansch verbaasd, de handelwijze van on
zen vriend bewonderde, alhoewel M.
Woodroffe evenveel bewondering voor
den Pater gevoelde.
Zijne vrienden en bewonderaars die
hem later kenden dan wij zullen verha
len hoe nuttig hij ten voordeele zijner
Missie die zelfaangeleerde kennissen van
technieken aard gebruikte. Wij hoorden
nu en dan slechts een flauwe weerklank
yan hetgene hij uitvoerde en wrocht in
levensjaren sleet. Waren er moeilijkhe
den in het aanleggen van wegen, de bur
gerlijke overheden die bijna allen Pater
Vandaele als vriend aanzagen, mochten
gerust tot hem gaan en de Pater was al
tijd gereed het werk aan te nemen, te be
stieren en zelf een deel van het werk
te verrichten. Moest er eene school ge
bouwd worden, onze Missionnaris wist
juist hoe het moest gedaan worden en in
korten tijd was de school opgericht.
Over eenigen tijd zag hij wat groot
voordeel zijne Christenen uit het weven
konden trekken en wij weten dat zijne
weefgetouwen, de beste in hunne soort
en zelfs nog door hem met verbeteringen
voorzien, weldra eene bestendige bron
van gewin en profijt zouden uitmaken
voor dezen die hij in dit vak oefende en
onderrichtte.
Het heeft den Heer geliefd het zoo nut
tig leven van Pater Vandaele te eindigen.
De reden van Gods besluit kunnen wij nu
niet begrijpen; alleenlijk weten wij dat
wij eens de Hand die nu zulken harden
slag slaat voor eeuwig zullen zegenen.
Maar nu kunnen wij slechts bidden
opdat diezelfde Hand een weerdige op
volger moge verschaffen om de plaats
aan te vullen van den kostbaren werker
dien wij verloren hebben en om troost1
te geven aan het herte van onzen gëeer-
biedigden Aartsbisschop en den Overste
die beide zoo dikwijls hunne pogingen,
om dat veelbelovend dat onzer missie op
vaste grondvesten te plaatsen, hebben
zien telenestellen.
Wat hem aangaat wiens verlies wij be
treuren, wij zijn vol betrouwen dat hij
uit de handen van den Meester des Wij 11-
gaards in overvloedige maat die beloo
ning heeft ontvangen die aan den getrou
wen dienaar beloofd is geweest. Mo
ge hij in vrede rusten
Reninghelst. Op het einde der
verledene week verspreidde zich alhier
de droevige mare dat Eerw. Heer Pas
toor Vanneste het tijdelijke met het eeu
wige had verwisseld. Na eene langduri
ge ziekte had de goede God zijnen die
naar tot zich geroepen 0111 hem te loonen
'oor zijne goede werken en voor zijne
erduldigheid in het lijden.
Iioe groot de genegenheid was die de
Reninghelstenaren hunnen goeden Her
der toedroegen bewees de groote toeloop
van volk tot zijne begraving die Dijnsdag
laatst plaats had. Meer dan 500 gedach
tenissen werden onder de offerande uit
gedeeld zonder deze te rekenen die aan
de schoolkinders werden gegeven.
Wij hadden er het genoegen de mis van
Requiem in echt gregoriaanschen zang j
op voorbeeldige manier te hooren zingen.
Na het H. Misoffer beklom de Zeer
Eerw. Heer Deken van Poperinghe den
predikstoel en cshetste er in treffende j
woorden de loopbaan van den overledene
af. Hij toonde hoe Eerw. Heer Vanneste 1
te Wevelghem, te Gulleghem, te Bixscho- i
te en gedurende 18 jaren als pastoor van
Reninghelst immer een godvruchtige, ie-
vervolie en mildadige priester geweest
was, bekommerd met het geestelijk en tij
delijk welzijn zijner parochianen en met
de schoonheid van Gods huis, en hij sloot
zijne hertroer end e rede met de parochia
nen op te wekken om hunnen braven
pastoor in hunne gebeden indachtig te
zijn.
Op het graf sprak ook de heer Burge
meester, namens de ingezetenen, nog
eens den lof van den overledene uil. Wij
laten hier die aanspraak volgen die ge-
noeg zegt dat Reninghelst Pastoor Van-
neste niet vergeten zal.
Mijne Heeren,
Ik acht het mij eenen droevigen plicht
bij deze rouwplechtigheid, in den naam
der Ingezetenen van Reninghelst, een
welgemeend woord van dankbetuiging 'en
eenen laatsten vaarwel toe te sturen aan
den Eerweerden Heer Pastoor Vannes
te, wiens stoffelijke overblijfsels aan de
gewijde aarde straks zullen toevertrouwd
worden.
Eerweerde lieer Vanneste is in de 18
jaren die hij ,als herder midden ons heeft
doorgebracht, een voorbeeld geweest van
geestelijken iever, van ware godsvrucht
en groote milddadigheid.
Hij was innig bekommerd met het wel
zijn van zijne parochianen. Als een echte
priester heeft hij altijd, in welbepeisde
onderwijzingen, zijne parochianen on
derricht en vermaand, hun den weg van
eere en deugd aangewezen. Hij beoogde
niet anders dan het goed, en was steeds
bekommerd om in zijne woorden 011 da
den niemand te kwetsen, zonder nog
thans de waarheid te kort te doen.
Hoe dikwijls heeft het hem gespeten
van tengevolge van een ongelukkigen val,
zijne parochianen niet meer te kunnen
bezoeken en ze t'huis met raad en ver
maning bij te staan. Doch, hij trachtte
des te meerfen te vuriger voor hen te bid
den. Immers (zooals de zeer Eerweerde
heer Deken het komt te zeggen) en zooals
wij er allen getuige zijn van geweest, E,
H. Vanneste was een door-en-door god
vruchtige priester. Dagelijks bracht hij
verscheidene uren in de kerk over, en wij
weten dat hij de geestelijke en tijdelijke
belangen zijner parochianen wel indach
tig" was bij den Heer.
Zijne milddadigheid, Mijne Heeren, is
u alien bekend, doch ik meen te
mogen zeggen zij is niet genoeg
gekend. Immers de betreurde eer
weerde Geestelijke was te bescheiden
en verdook, misschien te veel, de milde
aalmoezen die hij deed: een ware onge
lukkige was bij hem altijd welgekomen
en ontving grooten, somtijds aanzienlij
ken onderstand. Doch waar zijne mild
heid nog meer uitscheen en niet kon ge
doken blijven, 'twas wel in onze eeuwen
oude kerk, die hij gansch op zijn eigene
kosten met zooveel smaak en luister heeft
1 versierd.
Zoo heeft hij met een aanzienlijk deel
van zijn bezit aan Reninghelst te beste
den binst zijn leven, ook het genot van
zijne milddadigheid gesmaakt en een titel
verworven tot de dankbaarheid van zijne
beminde parochie.
Die dankbaarheid weze u dus hier loe-
gezeid, betreurde heer Pastoor. Uwe ge-
heugenis zal hier in zegening blijven be-
waard, als deze van een voorzichtigen,
voorbeeldigen, godvruchtigen en mil den
priester Uwe overblijfsels rusten in vre
de in de schaduw van den tempel dien
gij zoo luisterlijk hebt opgetooidjVaarwel
j tot in het beter leven naar hetwelk gij in
i uwe ziekte zoo verlangdet. Vaarwel en
tot wederziens in den Hemel.
EN OMjM ELANDS
1 >u Ld ilu'Uü. veroüTTteulureii dvicn vVciL l,ij
tli.1 .- iui liij -J o l&ixtolo
P.prwp'OrdD TTr-pjAPiT,
