li
Mengelmaren
SpreeMraas SB
op Zaterdag 13 Maart 1909
5 centiemen 'i blad
44e jaar*
Taimerk SI 47
Te trekken bij den Uitgever, P 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank }s jaars
®©®©»»©9®®.©»Jb,
In de Kamers
Schandalen
f&JF (p
Mad Yper Gemeenteraad
VOOR DEN PAIS
STADSNIEUWS
Katholieke Wacht
Zondagrust
Kerkelijk Nieuws
@.9.®.©.©.©j©l©S
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
M. SCHOLLAERT
ff'
Vuilnissen
Vei'lichting
Handvesten
Voor Italië
St-Jacobskerke
Godshuizen
Rekening en begrooting
Voordracht
DIT IS
'T NIEUWSBLAD van YPEB
EN OMMELANDS
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
*s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Beigenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Over 25 jaar
Over een paar weken was het vijf en
twintig jaar dat de heer Colaert, burgemees
ter van Yper als volksv-rtegenwoordiger werd
gekozen Die gebeurtenis bracht ons op het
gedacht e. n kijkje te doen in her verleden, en.
eens op te zoeken wie er nog in de Kamers
zetelt van da prachtige groep voksveitegen-
woordigeis, die na de g-oofe kath"liefee
overwinning van 1884 de Kamer utmaakte
In 1884 tel le de Kamer vari Volsvertegen-
woordigers 138 leden.
Daarvan stierven, werden niet herkozen of
namen ontslag 1 17 leden.
Het verschil is 21
Maar van die 21 gingen 11 volksvtrte en-
woordigers naar den Senaat, zoodat er in
gansch de Kamer nog 10 leden overblijven
die er reeds waren in 1884.
Hier /olgt de lijs
1. Heer Aug. Reynaert. geboren in 1833
gekozen in Kortrijk den 11 Oogst 1864, roi
heden
2 Heer graaf Visart de Bocarmé, geboren
in 1835gekozen te Brugge den 12 januari
1864 zetelde tot it oogst 1864. werd herko
zen den 9 Juni 1868. tot heden.
3 Heer Edw Coremans, geboren in 1835
gekozen te Antwerpen den 23 Maart 1868
tot heden.
4 Heer Gb. Woeste, geboren in 1837
gekozen te Aalst deu 9 Juni 1874 tot heden
5. Heer Aug. Beernaert. geboren in 1829,
gekozen te Tbielt den 4 Oogst 1874. tol
heden.
6 Heer X. Neujean (liberaal), geboren in
1840 gekozen te Luik den 4 Februari 1878
tot i4 0ciooer 1898, herkozen den 27 Mei
1900. tot beden.
eHe.Z r De Sadeleer. geboren in 1852
gekozen te Aaht den i3 Juni, 1882, tot
heden.
8. H eer Colaert, geboren in 1838, gekozen
te Yper den 20 Februari 1884 tot heden.
9 Heer Jan De Winter, geboren in x83 1
gekozen te Antwerpen, den 10 Juni 1884.
tot heden.
10. Heer Baron Snoy, geboren in 1844
gekozen te Nijvel, den 17 Juni f884, tot
heden.
De 11 volksvertegenwoordigers, die in
1884 d elmaakten van ha Parlement, maai
ondt rtusschen naar den Senaat gingen.
Heer Dupont, kamerlid van Luik, sedert
1864, senator sedert 1878.
Heer Mulle de Terschuercn, kamerlid
van Thielt, sedert 1868, senator sedert 1888.
Heer Jules Van den Peereboom. kamerlid
van Kortiijk, sedert 1878, senator sedert
1904.
Heer de Jongbe d'Ardoye, kamerlid van
Rousselar sedert 1878, senator sedert 1900.
Heer Houzeau de Lehaye, kamerlid van
Bergen, ed.r> 1882, senaior sedert 1894.
Heer Magis kamerlid van Luik, s.-deit
18^2, senaior sedert 1893.
Hee' Meyers, kamerlid van Tongeren,
sedert 1882, senator sedert 1894.
Heer de Favereau, kamerlid van Marche,
sedert 1884, senator sedert 1900.
Heer V etor Fris, kamerlid van Mecheleu,
sedert 1884, senator sedert ig-m.
Heer Mélot, kamerlid van Namen, sedert
1884, senaior sedert 1900.
Heer Pastur, kamerlid van Nijvel, sedert
1884, s na'or sedert 1898.
De bijzondere zittijd der Kamer werd
geopend den 22 Juli 1884, onder voorzitter
schap van Mgr de Haerne, van Yper, Ka-
meiheer voor Kortrijk, ouderdomsdeken,
met de heeren de Merode en Van der Smissen
als secretarissen, zijnde de twee jongste
leden der Kamer
De Kamer zetelde toen in de zalen van den
Senaat, aangezien de zaal der voksvertegen
woordigers eenige maanden te voren door
brand vernield was en dus moest herbonwd
worden.
Op 23 Juli 1884, werden gekozen heeren
Thibaut, voorzitter: Tack en De Lantsheere,
ondervoorzitters De Sadeleer, d'Andri-
mont. de Burlet en Van der Smissen, secre
tarissen; de Zezero de Tejada en Lefebvre,
k westoren.
Het Ministerie bestond uit de heeren
Jules Malouridder de Moreau, Woeste,
Victor Jacobs, Beernaert, Jules Van den
P.ereboom en generaal Pontus.
Woensdag was or in de Kamers stemming
over liet voorstel van Barai Snoy, ten-einde
eene oinmissie te binoemen gelast met te
onderzoeken welke do oorzaken zijn dat er
te weing vrijwilligers gevonden worden.
M. Ortegat, besta dice tJgeveerdisjde voor
Ai twi" p'-n, is kandidaat voor de Kamers
in vervanging van M. De C cq. overleden
h rgo ïeesfer van vieche en.
M. Valeer Mabitle, de groote nijveraar en
v lksman uit het Walenland ligt op sterv -n.
We geven vandaag het portret van den
knanpen Opperminister M Franz Schollaert,
opvolger van M. de Trooz, zaliger gedachte
nis.
Mijnheer Schollaert is volksvertegenwoor
diger voor Leuven, ondeivoorzitter van het
Davidsfoiids en een der aangenaamste en
bekwaamste sprekers van de Belgische
Kamer
't Is hij die te Gent, den 15 April. de reeks
feesten zal opene die zulien p aats hebb°n
t r gelegenheid van het zilveren Jubelfeest
va» het k th lii-lc Staat-bestier
De feeste heeft p aars in den Casino
A's de liberale bladen ier- of daar ie s ten
laste weten v in priesters of kloosterlingen,
ze vallen er op als vliegen op... lekkernij, en
weten het hunne lez rs op te dienen bereid
op alle manieren. Nu. ze kennen d goeste
van hun volk en weten we'ken k^sthet liefst
heeft.
Alzoo hebben meestal de geuzenbladen
met voorliefde de voordrachten aangekon
digd van een gewezen fransche nonne
Mach Chesneau, die het land afloopt om te
spreken over de schandalen in de kloosters,
schandalen waarvan zij zegt getuige geweest
te zijn.
Over eenige dagen zou die gewezen non
eene voordracht geven tij de socialisten te
Angleur, bij Luik.
Een ka'holiekc advokuat, M. Tschoffen,
is er naartoe gegaan om desnoods te we r-
leggen,wat die zoogezegde non vertellen zou,
We geven hieronder het verslag van een
aanwezige.
Na eerst de algemeene dwaasheden weer
legd te hebben door Mad. Chesneau aan
heure toehoorders opgediend, besprak de
beer Tschoffen de aangehaalde schandalen
volgens Mad. Cresneau in haar klooster
gebeurd 1 En hij vraagt
Wat bewijs levert gij van de waaihcid
uwer gezegden Uw woord
Laat ons eerst onderzoeken wat uw woord
weerd is.
Ik zeg dat gij nooit geen non geweest
zijt.
Mad. Chesneau zwijgt...
Dat gij spreekt onder een valschen
naam...
Mad. zwijgt nog...
Dat gij, 17 jaar oud, reeds getrouwd
waart...
Mad. zwijgt altijd...
Ik daag u uit den naam te zeggen der
zuster van uw klooster die tot 5 jaar
gevang werd veroordeeld...
Geen antwoord...
Geef mij den datum der veroordeeling
en z g mij door welke rechtbank zij werd
uitgesproken, alsmede den naam van het
kloosrer waar gij religieuze geweest zijt.
Mad. Chesneau onderzoekt heur papieren
maar zwijgt..
Gij zijt nogthansgoed ingelicht over de
geva gems en in Vrankrijk en over het
fransch gereent...
Mad.Ch-sn-au schiet op, en in een «fran
sche co ère i) ik heb veroordeeld geweest,
?i is waar, maar gij zegt niet waarvoren 1
Oh 1 Madame, ik wilde u de gelegen
heid laten het z If te zeggen, maar vermits
gij er aan houdt, zal ik er bij voegen dat het
is voor aftroggelarij.
Dat zijn historietjes rondverteld door
naamlooze schriften, antwoordt madame.
Ik neem die beschuldigingen voor eigen
rekening en daag u uit mij door de rechtbank
te .oen vervolgen.
Madame is t' enden heur latijn, ze weet
niet m er hoe heur uit den slag trekken en
ze zegt al grijnzende Kijkt, dat doet mij
lachen 1
Elk zijn goeste klonk het bijtend
ai twoord. ik van mijnen kant zou be
schaamd zijn dat mijn coren laaien 1
Al de aanwezigen lachen dat ze schudden
e 1 toejuichingen breken los door eheel de
zale. (Ami de VOrdre.)
De raad kwam bijeen, Zaterdag 6 Maarte,
ten 5 ure n e'en kwart
Waren tegenwoordig de heeren Colaert,
burgemeester; Vanden Boogaerde. schepene;
Fiers, Vander Ghote.D'Huvettere, Bouquet,
Sobry, Begerem, Boone, raadsheeren Bie-
buyek. raadsheer en dd. schrijver.
De heeren Fraeijs, Struye, Iweins d'Eeck-
houtre, Lemahieu, hadden zich doen veront
schuldigen.
't Verslag der voorgaande zitting wordt
zonder opmerkingen goedgekeurd.
M. de Voorzitter leest eenen brief van
wege het beheer der Stadsboekerij, waarbij
het blijkt dat eene opmerking van den heer
D'Huvettere nopens den staat van cnre'ii-
eid der boeken van de Stadsboekerij niei
gegrond was. Die heeren maken er gehruik
van om eene grootere toeaag te viagen ten
einde nieuwe werken aan te koopen voor de
Volksboekerij.
De raad keurt de verordening goed door
den heer Burgemeester genomen tijdens de
zittingen van den milicieraad, ten einde
ruststoring te beletten.
De heer Bouquet zegt dat de policie met
reden de burgers heeft aanbevolen de straten
te vagen, maar hij hoopt dat de vuilnisdienst,
die in het algemeen veel te wenschen laat,
ditmaal iok het noodige zal doen.
M. de Voorzitter zegt dat de schepen-
raad een nieuwe schikking aan 't bereiden is
voorden vuilnisdienst. Bij korten tijd zullen
er voorstellen worden gedaan.
Rekening voor 1908 van de bewaarscholen,
de keukenschool, stadsharmonie, pompiers
en hulpkas der pompiers worden goedge
keurd.
Een bijgevoegd krediet van fr. 1841,97
wordt gevraagd om de kosten van stadsver-
lichting te ontdragen.
In 1908 werd er daarvoor 17.841,97 fr.
betaald. De uitgave voor de verlichting is
merkelijk verhoogd, maar over 20 jaar waren
er maar i5o gazbekken en nu zijn er 457.
Er dient opgemerkt te worden dat de stad
9000 fr. terugkrijgt van de 17.841,97 hi r
boven vermeld.
Nu en dan, op't onverwachts, wordt de
gaz ontleed. Den 9 Februari werd de heer
Julien De Houck met dergelijke ontleding
belast. Uit het verslag diesaangaande blijkt
dat de gaz betamelijk is...
M. Begerem. Betamelijk
M. de Voorzitter. Ik mag zeggen goed,
daar de hoedanigheid ervan niets te wenschen
laat, tenzij dat er te veel koolzuur (acide
carbonique) in is.
De heer dd. sekretaris baalt het verslag
van M. De Houck dat gelezen wordt
Vraagt er iemand hei woord hierover
M. Begerem. Ik heb liever niets te
zeggen over de gazkwestie, opdat zekere
drukpers mijne woorden niet geheel en
gansch verdraaien zou.
M. Bouquet begeert te weten wanneer
er zal voortgedaan worden aan het leggen
der g izbuizen buiten de Rijselpoorte.
M. de Voorzitter. De ijzerwegen weige
ren ons de toelating, tenzij mits vergoeding
Hoe gering die vergoeding ook zij, wij
begeeren toch met te betalen. Zelfs als de
zaak niet algauw effen is, zal ik stappen
aanwenden bij het hooger bestuur Wij heb
ben nooit geene moeilijkheden gemaakt om
over onze wegen te laten rijden en denken
ook dat de ijzerwegen voor onB dezelfde
toegevendheid wel mogen toonen.
Een hulpgeld van 5oo fr. wordt gestemd
en bestemd om toe te laten de handvesten
voort te schikken, dm vroeger lagen in eene
der zalen van het Belfort, en thans berusten
inde zaal der XXVII.
De heer Burgemeester herinnert dat de
twee feesten voor de slachtoffers der aard
beving in Italië aan stad 562 fr 73 hebben
gekost. We hadden kunnen de kosten ten
laste leggen van de inrichters, maar de
schepenraad is van gevoelen de uitgave ten
laste der stad re laten en hiervoor een buiten
gewoon krediet in te schrijven. Dat ware het
aandeel van stad in de feeste.
M. D'Huvettere.Zou de gazmaatschap
pij de verlichting niet ten haren laste
nemen
M de VoorzitterJa we hebben voor
de gaz niets moeten betalen. Maar misschien
zal de raad van oordeel zijn de verlichtings
toestellen die daar gediend hebben, aan te
koopen. Iedereen heeft de toestellen heel
geschikt gevonden. De toelage van
fr. 562,73 wordt eenparig gestemd.
De schepenraad stelt voor het aandeel van
stad te bepalen op een vierde der totale som,
die fr. 82.655,5o bedraagt.
Al is de kerke maar een praalgebouw van
2n rang, zij bezit toch een trant die niet zon
der belang is en de toren, thans grootendeels
vervallen, is in den aard der andere torens
van de Vlaanders langs de zeekusten.
M. D'Huvettere is in 't geheeie niet
tegen de toelage die men beschikt toe te
staan voor de herstelling van St-Jacobskerk.
Ten anderen we zijn ertoe verplicht, maar
hij zou willen weten hoeverre de verp ichting
s rekt voor de andere gebouwen, die niet tot
en eeredienst zijn bestemd
Mde Voorzitter. Dat er verplichting is
voor de herstelling der gebouwen tot den
eeredienst bestemd, we zijn dus daarover
eens. Ik meen dat we ook verplicht zijn
tusschen te komen voorde anderegebouwen,
M. D'Huvettere is van een ander gedacht.
We zouden dat punt kunnen bespreken in
eene volgende zitting, daar er voor dit geval
'och geen kwestie van is.
De to lage van 20.663,84 fr. wordt een
parig gestemd. Het geldt de herstellmg van
den toren, zonder de naaide.
De Godshuizen worden bemachtigd de
herberg Den Hoogen Zandberg te ver-
koopen op den instel van 65oo fr.
De Godshuizen begeeren het jachtrecht
niet meer te verpachten afzonderlijk, maar
meê te verpachten met den grond, ten einde
de gedurige moeilijkheden te vermijden die
ontstaan.
M. D'Huvettere. Het geldt moeilijk
heden tusschen jagers en pachters, nietwaar.
Welnu, de moeilijkheden zullen daarmee
niet opgelost zijn, vermits weinig pachters
zelve zullen een jachtverlof nemen, ten einde
zich van de keuntjes te ontmaken. De moei
lijkheden g'an ten anderen de eigenaars niet
aan, maar de pachters van het jachtrecht.
M. de Voorzitter stelt voor die kwestie
voor te behouden, daar er toch nog geen
haaste bij is.
M. de Voorzitter leest hu verslag van M.
Iweins d'Eeckhoutte over rekening en be
grooting der Godshuizen. Dit verslag brengt
hulde aan de heeren der hospicen voor hunne
bezorgdheid en raadt aan besparingen te
doen ten einde het inkomen dat vermindert
is door de verleeging van den interest, in
evenredigheid te brengen der noodwendig
heden.
De heeren Van den Boogaarde, D'Huvette
re en Begerem doen opmerken dat verschil
lige punten in het verslag niet aijn aange
baald, onder audere nopens klachten
aangaande al te lang wachten naar betaling,
en aangaande het inrichten van een moe
derhuis door de Godshuizen, alsook nopens
zekere leveringen door personen die verre
van stad wonen, en met Yper geen betrek
schijnen te hebben.
M. D'Huvettere doet opmerkeu dat
het laatste geheel wel kan uitgelegd word -n,
daar de smid van Coxyde, die voor eene
hofstede van de Godshuizen heeft gewrocht
hier te Yper, vroeger te Boesinghe woonde,
en dan ree^s aan 't werk doende was.
M. Begeren- Die uitleg is voldoende,
en 't en was de moeite niet ons daarmee te
bekommeren en ge zult allen gellukk'g zijn
al te stemmen wat de Godshuizen begeeren.
De rekening en begrooting worden ge
stemd eenparig min de stem van MBeg rem
De begrooting van de erfenis Godsschalk
eenpar g min de stemmen van MM.
D'Huvettere en Begerem.
De openbare zitting eindigt ten 6 1/2
ure.
De inschrijving van dit jaar is volgens den
wensch van Z. H. bestemd, ten voordeel
der slachtoffers van Sicilië en CaSabrië.
Vorige lijst i554.5o
De Derde Orde van de H. Franciscus,
Yper 61.74
De Wacht vergadert morgen, Zondag
avond, ten 8 ure in 't Volkshuis.
De Eer weerde Proost zal er spreken.
Maandagavond voordracht door M. Ludc-
vic Fraeijs, advokaat te Brugge, over het
land der Pharaos.
Dienstdoende apotheek. Zondag 14
Maart, C. MAY, Groote markt, 35.
Kerk van den H. Martinus
Vrijdag 19 Maart, feestdag van dei. H.
Joseph, Solemneele Mis ten 8 ure.
Solemneel Lof, ten 5 1/2 ure-
1' COMMUNIE 1909
Ten bureele van ons blad verkrijgbaar
ALBUM VOOR le COMMUNIEKLEEDEREN
Dit boekje uetwelk voor de naaisters zoowel
s voor de moeders welke eene eerste commu-
niecante hebben, eene kostbare gids is, geeft
uitsluitend modellen voor le communieklee-
deren.
Van alle modellen kan men op maat geknip
te patronen bekomen.
HET LICHAAM VAN DEN
H. HUBERTUS TERUGGEVONDEN
Men weet dat het lichaam van dien grooten
apostel der Ardennen uit de abdijkerk van
St Hubert verdwenen was tijdens de Fransche
revolutie, en dat men oudanks de ijverigste
opzoekingen, de plaats waar het verborgen was,
niet kon opsporen.
Het is thaiis teruggevonden in de kapel van
een kasteel in den omtrek van Keulen, waar
het verborgen werd.
De kasteelbewoners wisten wel dat de kist
reiikwiën bevatte van eenen beilige, die door
Luiksche kloosterlingen daar in veiligheid
gebracht waren, maar kenden er den eigenlij
ken oorsprong niet van.
Twre jaar geleden, leidde een eenvoudig toe
val tot de veronderstelling dat het de reiikwiën
konden zijn va- den heiligen Hubertus. Z. E.
kardinaal Fischer, aartsbisschop, werd verwit
tigd. Onder zijn toezicht en onder dat van Mgr
Heylen bisschop van Namen, werd een onder
zoek geopend. Men raadpleegde de archieven
van de oude abdij van St Hubert; men deed
opzoekingen to Luik en elders, welke thans
geëindigd zijn en bekroond werden met de
kerkrechterlijke herkenning van de relikwieën
van den groolen apostel der Ardennen.
Het nieuws van de gelukkige ontdekking tot
neden geheim gehouden, werd woensdag door
de inwoners da slad St Hubert vernomen met
groote vreugde en seffens heeft men besloten
met grooische plechtigheden, het overbrengen
der relikwieën op te luisteren.
Dn ceremonie zal onmiddelijk volgen op het
H. Sakramentskongres van Keulen.
