op £aii rdag 1 ei I90U
S centiemen 't blad
44 \<x
ö1S4
Te trekken bij den Uitgever, T* 36, in de Bofer.strofe, te Yper, en bij 's londsboodschapwezen ope post, tegen 8 frank 's jaars
Op den trein
j «««««©«"«««a©
H>o\l) D y W'LüLU
Turkijëü
Holland
S»SkL
Laatste tijdingen
STADSNIEUWS
Gemeenteraad
M. Colaert
Rijfeest
Openbare werken
I asa»es k
-
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
"s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
getieeljaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
3TRATE, Tk 36, te YPER.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersc'n, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezr zal
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Het is waarlijk soms te ontzien van te
reizen per ijz»rweg in derde klas. Waarom
dat, zult gij misschien vragen Is het om-
da; er daar te veel werkvolk in die wagons
zit
In het geheel ietmatr 't is. omdat er
dus» al te dikwijls dn gen gebeuren, die riet
en zouden moeten geduid worden.
Bijna ai de werklieden van onze gewesten
ik stond nog èenige-oogenblikken recht
en zette mij dan; de trein ree i maar voort
niem >ud sprak 'o;nst de eerste vijf minuten.
De pijpen gingen de eene na de andere dood
en wierden uitgek opt zonder ze wederom
te stoppen. Een venster werd een'gen tijd
opengezet °n do rook vloog naar buiten
Kort daarna was het 'een geheel ander ge-
spr.-k, 't was over hun w-rk... De kaartje
knipper kwam binnen en deed zijne ronde.
De geabom eerden waren geenszins op hun
gemak zij vertoonden hunne kaar ij es en
zijn treil el.; ke lieden, maar t is genoeg van J |4, hen naar mij met ondervragende» blik als
eemge onbeschofte kerels om de zaken te
verbrodden. Laatstmaal mg stipte ik in
derde kla* en een mijner vriend n die daar
gezeten was, vertelde mij w-.t hem da ai
eenig". statiën vroeger was «oorg.-vallen.
u Ta, zei een boerk-e, die nevens 0 s geze
ten was, gij ten mi ste durit spreken.
Op wat, vroeg ik nieuwsgierig
wilden zij zeggen Wat zal bij doen '1
Ik gaf mijn plaatsbewijs zonder iets te
zeg na. Zij se'mnen bafèr gezind en ik zei
toen de bediende vertrokken was Ik heb
gee a k acht will ;n doen, omdat ik gezien
neb dat gij v ui mijne opmerkingen rekening
gehóuden hebt en ook om u verdere moei
1'ijkheden te sparen, melde hoop dat gij in
Op die zwijnevertelliugen, zei de man.»
Zwijnevertelimgen zei mijn vriend
ja... gedeeltelijk ten minste die dieren zij
wel is waar, doo>g«aus beslijkt en onge
kamd, maarzij zwijgen en men 1 gt veM te
veel op hnenen nek Vei stonden zij de taa'
die men daar zooeven sp'-ak, zij zouden
voorz ker met eeaige misnoegde gr- Hen te
kennen gegeven heb.>eu,dat zij in het gehee
geen zulk" taal en spreken en in hunnen
stal geen zulke gasten en zouden dulden.
Eh wei 1 wij ook, wij en moeten dat
niet dulden.
Dan op mijne vraag vertelde mijn vrie d
het gebeurde in dezer voege.
liet is soms genoeg dat er in een wagen
een jong meisje binnen stapt opdat h t sp
zou beginnen en het was hier ook net eeval
Bij h't hooren van die taal werd het meisje
beschaamd de kerels lac iten en het raeisj»
wist niet meer waar kijken. Een vroawpei-
soon wat ouder van jaren, stond recht e*>
veranderde van rijtuig
Zij moet maar in tweede klas reiz-n,
zei er daar een. als ze te grootsch is om bij
werkvolk te zitten.
In het geheel niet, zegd" ik op beleef
den toon. Iedereen mag reizen in de klas
die 1 i) verkiest en best kan betalea. Ir
derde klas zoowel a:s in tweede he -ft ieder
een bet recht van geëerbiedigd te wordeu
De derdeklas is veen zwijuestal
Het meisje bleef zitteu.de gasten beke.kei
mij eens en het oneerlijk gesprek ging voort
Eene mi>- der zat daar ook met een knaapje;
zij zag dat het kind horkte en om zijne aan
dacht af te trekken, sprak zij hem va
hui.-negeit en huune konijnen. Ik zat aai
den overkant maar ik kon het niet meer
lijden, 'k s'Oud ai met e ns recht -m k vroeg
als dat nu welhaast een einde ing n>-nie
en ais zij niet beschaamd waren va i>
tegenwoordigheid van kinders eu long'
meisjes zulk een. walgelijk g-sprek te doen
Die keri ls zagen dat het meaning was
maar een van hen zegde noathans
Wat gaat udat aan Wij spreken on
der ons... gij en moet daar achter nu-,
horken.
Gaat in tweede klas.mijnheere, zei zijn
makker als het u hier niet aanstaat.
Ah 1 daten gaat mv nmt aan 'k E
moet daarachter niet ho ken en om u aan
genaam te zijn, mijuheere zou moeten in
tweede kias reizen 1 Ik zal het u eens and- rs
leeien Gij reist bijna voor niets gij be
taalt geen zoovedpsr week,dan wij voor eei
enkelen keer. Wij betalen vol'e not en t L
gij di" hier den b .as zon it spele I Wij b-t -
ien derd.- eu reizen iu derde gij en bet*»n
nog geen zesde klas eu gij zijt toege aten i>
defde. Het schij t mij dat. gij daarvan zou m
moeten rekening honden en geheel tevreoe
zijn in plaats van andere reizigers la--"ig t
va leu. In dit rijtu'g staat het - Ver-ode u
roeken en niettegenstaande dit verbod, g'
smoort eu wij maken geene bemerking. Te.-
andere gi) weet wel dat bet hier streng ve-
boden is zedelooze g- spiekken te houd"tt.
"Bij het afstappen van den trein oi bij he
rondkomen van den kaartjekoipper zal ik u
eens toouen hoe dat ik mij daarmee niet te
bemoeien heb, alvoorens in een tweede klas
plaats te nemen. En als gij niet en weet wat
er a te verwachten staat, ik zal bet u op
voorhand laten kennen. De statieoverste m
de kaartj knipper zal u een proces-verba
verklaren en de rechtbank zal niet missen n
te veroordeelen tot 8 dagen gevang en 2(5
irank bi ete.
Maar 't zal daarmede niet al zijn he
Bestuur van deD ijzerweg zal uw abounemen
afnemen 0111 no it meer te vernieuwen. V\ a
j eist gij uaarvan
ij Niet een van de werklieden sprak'i
woord Zij zagen dat ik mistevreden was u
overdachten de gevelgen.
net toekomende u zeiven en een ander in
uwe gesprekken zuil eerbiedigen.
G«cn van de k reis had goeste om te
iacnen en het overige van mijne reis ge
schiedde zonder verdere onaangena-m-
heden.
D ar is het gebeurde, zei mijn vriend en
wij kwamen juist aan de statie waar hij
moest afstappen. Ik drukte hem hertelijk de
hand hij verdween en ik had den tij u niet
hem geluk te w mschen over zijne k'oeke
uouding.
Spijtig maar dat alle reizigers niet zo veel
haar op hunne tanden hebben als deze, hot
ware algauw gedaan met al dion flauwen
m aat eu dat arm vlaa ech.
Dan sprak ik vooi t met het boertje en zei
hem nog het' eene eu hét andejo, want d
mens eken die reizen en kennen weinig oi
-■iets van hunne rechten in zulko omstandig,
heden. Zij weten niet dat 00 statieoverste en
de kaartjek. ippers terzeltdertijde moeten
politie houden, dat zij verplicht zijn juist
gelijk politieagenten en gendarmen van
proces-verbaal ~p te maken bij de minste
k ac.'t en dat de rechtbanken niet zullen
aarzelen de wet toe te passen in zulke
gevalic-n. Hot geacht is daarover zooveel te
s reiger omdat men op den trein niet doel
wat men wil en zijne reisgezellen niet kan
Hezen naar beliefte.
Wat de reizigers ook moeten weten 't a
.fit hec verboden is te zingen in cleti trein
ge ijk wat. voor lied. De overtreder za: ge
straft worden mot. eene boete van 21 f-ank
u als het een z -cleioos lie 1 is met gevang ei
m-t bo< te.
Als er u iets niet aanstaat, zegt maai
stoutweg, dat zu'ks oogeublikkelijk moe'
een einde nemen, eu als men chief u mei
u rkt, mo-'t gij n et aarzelen klacht te doen
aan deu kaarijuknipper of statieoverste met
verzoek vau eu proces te maken. Die 'oe
diende zal aausto .ds zijn boekje uitl.alen
,m de namen der overtreders op te teeke-
eu. Ten anderen, die bedienden dragen eik
op hunnen frak een nummer; gij moeter
maar op kijken eu gij zult seffens nediend
zijn.
Het is liet eeuig middel om die on e
schaalde vlégels eerbied te loeren voon hun
uenevenme sch eu zoodoende zult gij dienst
bo wij zen aau de maatschappij eu gij vaders
en moeders, die moet zorgen voor uwe kin-
d rs. zult aan die onnoozele schaapkeus de
oodlottige ge vol-.en sparen van zulke
eerlüoz-i gesprekken.
En alzoo kwam ik ook aan het einde
mijner r- is e 1 verbet mijnen reisgezel met het
gedacht het geb urdo kenbaar temaken aai
e lezers van het Nieuwsblad van Yper.
V K V
Ö8 gebeurtenissen in Turkijen hebben
geheel de b 'schaafde wereld,zooniet verrast
ten minste voldaan. Eindelijk fcjeh is dat
land verlost van den man, dien sommige
bladen hebben vergeleken aan Neron, ramp
zaliger gedachtenis. Inderdaad, wie heeft er
do moorderijea vergeten der ongelukkige
Armenianen, die bij duizenden werden ver
noord op bevel en hun have en goedinge.
paluid? Te dien tijde betite'de men der.
sultan als de verst der «schurken» en 't was
ni°t onverdiend. Maar laa' ons (ie zaken
verhalen in 't korte zooals ze gebeurd zijn
Een paar weken geleden werd op bevel
van Axiul-Harnid de grondwet ingetrokken
ie toenmalige rai Asters verbannen -f ver
m->ord honderden personen che de herop-
beu "ing van hun land betrachtten en daarom
Jong-T rken werd m genoemd, daar zij
Turkyen wilden verjongen en doen meegaan
met da huidige, beschaving.
Het volk was met de jonger en sterk hier
door waren da jong-'urken algauw meester
van het leger en trokken op naar de hoofd
stad "onstantinopel.waar zij zonder moeite,
het oud bestuur omvorre wierpen en den
subars door hst parlement deden afstellen
en vervangen door esn nieuwen vorst, die
m-br de nieuwere gedachten ^n den voor
uitgang genegen is. De nieuwe sultan draagt
de naam van Mahomed V.
Ab lul-Hamid is met geheel zijn huisge
zin naar Salonika overgebracht. Als hij in
den trein stapte,scheen hij nogal wel gezind.
Zal hij in het leven bewaard blijven of zullen
de overwinnaars handelen met hem zooals
hij d:kwijts en zoo onm< nschelijk handelde
met de Armeniërs De tijd zal het uitwijzen.
Talrijke aanhangers van den ouden rulf-n
zijn te, dood veroordeeld en onmiddelijk om
het K ven gebracht.
In kle n Asië werden 30.000 christenen
vermoord door de Turken. Do moorderiji n
duren voort.
V;-. n het- toonael van wanorde richten wij
o. ze oogen naar de hoofdstad van Holland,
wuar een gansche volk iu blijde verwachting
e geboorte van een kind te gemoet ziet. De
gelie de bevo king is nog enkel bekommoid
mei !e toekomst van bun vorstendom en
nooit was hun geliefd koninginnetje, zooals
zij d- vorstin heeten, hun duurbaarder dan
op h. ien.
v' Au
.Ay
x m-
goeof af te keuren heeft wat de Disch-
heeren voorstellen.
Grcndrerkoop
De verkoop vati een perceel bouwgrond
op di Maloulaan wordt eenparig goedge
keurd.
De heer Voorzitter, zegt dat men zeker
lijk mag en moet aandringen om kunstige
gevels te bekomen, maar toch niet al te veel
eischend zijn mag, anders wierd er geen
grond meer verkocht.
Nu uwe Beiaard
Onze beiaard deugt niet sedert 32 jaar
beeft de lieer Voorzitter steeds doen opmer
ken dat hij uiterst slecht is.
Vao over lang wilde men er klokken bij
voegen, maar dat is enkel half werk. Wij
willen de oplossing geven di - betaamt, na
melijk een gansch nieuwen beiaar aan
schaven. In Ypriana zegt Alf. Vand^n
Peereboom dat die zaak meermaals werd
mdeizocht en besproken, maar nooit geen
behoorlijke oplossing werd voorgedragen.
Dikwijls heeft M Bouquet onder andere
gevraagd de deuntjes te vei an leren, maai
daarom zou de trommel moeten vernieuwd
worden, wat 7000 fr. kosten zou
De Bchepenraad heeft daarom M. Fraeijs
belast de kwestie te bespreken met M. De-
nain van MecheieD, su M. Van Aerschodt,
klokkengieter te Leuven. Beide heeren wa
ren van oordeel dat men den beiaard niet
behoorlijk schikken kan. Het beste ware
nog broddelwerk.
De raad is van oordeel geweest in cle
a'deelingen dat men bij do herstelling van
het Beifdrt ook een nieuwen beiaard kon
aanknopen, waarvoor M. Fraeijs vaa M
Van Aerschodt een verminderden prijs heeft
bekomen.
De nieuwe klokken zullen 30.500 fr.
kosten. Ze komen voort van het vermaard
klokkenspel van Coudenbm-g te Brussel, die
eertijds een der baste beiaarden had van
Belgenland
In den klokkentoren zou er geen plaatse
zijn voor dien beiaard, daarom stellen we
voor hem te plaatsen een verdiep lager, en
de toegemetselle vensters waar het uurwerk
hangt weer open te breken.
De stad mag zulke uiigaaf aangaan, te
meer dat de beraamd" kosten van heistel
ling van üalle en
zijn dan we eeist voorzien hadden.
gaat om t^r bost.
geestdrift
aX/. 'Y-V-,
H. M. WILHELM1NA
Koningin der Nederlanden
Per telegram uit den Haag.
H den morg-n is eon docht- r?je
geboren. Alles
fr hcerscht ongehoorde
door geheel Nederland. Lodwig.
Zaterdag laatst kwam de raad bijeen ten
Aadhuize ti-n 5 ure en een kwart. De heei
üoiaeit, Burgemeester, zat voor en de het-r
Bieouyck vervulde het ambt van schrijver
De heeren Struye, r teys, Iweins d'Eeck-
houtte en Bouquet waren belet de zitting bij
te wonen.
Na de goedkeuring van het verslag der
voorgaande zitting, gaat men seffens over
tot de dagorde.
Leaning-
Een onbeduidende verandering aan de
bewoordingen van het ontwerp van leening,
verandering die getuigt eerder van spits
vondigheid dan van gezond oordeel van
zekere bureel ratten uit het hooger bestuur,
wordt eenparig gestemd.
Disch
Eene verpachting van onroerend goed van
den Disch wordt goedgekeurd, nadat de heer
Begei em den weuscb beeft uitgedrukt dal
onk d" dischbeer- n het jachtiecht zouden
meêverpachteu. De hoeren Van ten Boogaei
de eu Biebuyck onthie Jeu zich de heer
Voorzitter deed opmerken dat de raad enkel
St Maartens leeger zullen
Geheel de leening zal dus ni t uoodig zijn,
en 't zal een nieuwe aantrek zijn voor onze
kunstvolle stad.
M. Biebuyck begeert te zeggen waarom
bij de uitgave niet stemmen zal. Ai is hij
niet tegen de verfraaiing der stad, integen
deel, hij is niet overtuigd dat de beraamde
udgaven niet zullen overschreden worden
Zulks is reeds maar al te dikwijls gebaard,
en kan nog heel gemakkelijk voorvallen.
Daarbij zal de uitgave 40.000 fr.bedragen
me» den trommel en de noodige veranderin
gen aan den toren.
M. de Voorzitter denkt te mogen ver
zekeren dat de beraamde uitgaven merkelijk
zullen kunnen verminderd worden.Uitgaven
«nor da wegen zullen bij middel der gewone
inkomsten gedekt worden.
M. D'Huvettere. - Het is wel verstaan
dat geen enkel der beraamde werken zal
achtergelaten worden
M. de Voorzitter. Zeker niet. Zelfs zal
de tooneelzaal gebouwd worden. Mijn ont
werp is wel niet aanveerd, maar de heer
stadsbouwmeester is belast er een nieuw iu
te dienen, dat zeker wel beter za! aanstaan.
Het plaatsen van een nieuw beiaard
wordt eenparig gestemd,alsmede een krediet
van 40 000 ervoren, min de onthouding van
M. Biebuyck.
Herstelling van 't Stadhuis
De kwestie wordt voorbehouden tot eene
volgende zitting, ten einde aan de raads-
heeren den tijd re gunnen om deze zaak te
onderzoeken in de afdeelingen.
Stadswater
M. D'Huvettere vraagt dat de bewoners
van het Hoornwerk en de Bascule zouden
drinkbaar water hebben, in plaats van ver
plicht te zijn het vuil stinkend water der
vestingen te gebruiken voor hun huiselijken
dienst.
M. de Voorzitter antwoordt dat er een
krane is bij de Bascule en een pompe bij het
Hoornwerk. In alle geval het bevel hiertoe
werd gegeven sed rt lang,en hij zal persoon
lijk doen onderzoeken als er gevolg werd ge
geven aan dit bevel.
M. Biebuyck klaagt over den erbarme-
lijken staat der vestingsmuren, die gansch
verbrokkelen door het wegnemen der grés
tijdens het voormalig bestuur of door de
werking van het water. Onze vestingen zijn
zoo schoon, dat het waarlijk spijtig zou zijn
dezelve te zien verdwijnen.
Er 'dienen spoedige maatregels hiertoe
aangewend te worden.
M. Begerem. Dat men ze herbouwe
M de Voorzitter denkt ook dat he t
waarlijk spijtig zou zijn de vestingen te zien
verdwijnen, die aan onze stad een eigenaar
dig karakter geven. We zullen doen onder
zoeken wat er kan gedaan worden om den
toestand te verbeteren.
M Sobry klaagt dat de grés van de
Yperlee bij den Warermolen ook rap ver
dwijnen. 't Ware misschien beter ze in de
stadsmagazijnen te bewaren.
M. Vanderghote vraagt als er geen ver
toogschrift ingekomen is van de oud-soldaten
om een hulpgeld tevragen voor hun vaandel-
feest. Hij begeert dat de feestcommissie de
zaak zou onderzoeken.
M. de Voorzitter.Het vertoog is vandaag
aangekomen. We zullen het na onderzoek
aan de feestcommissie bebandigen.
Tre inure n
M. Biebuyck klaagt over de ongeschikt
heid der uren van de treins en hij stelt voor
dat een afveerdiging van den raad den heer
minister hierover zou gaan spreken. Er ia
kwestie dat de minister van ijzerenwepen
naar Yper zou komen hij behoort vooral
niet te komen met ledige handen.MM. Sobry
en D'Huvettere hebben vroeger reeds hier
over geklaagd. Tusschen Yper en Oostende
doen de snelste tre'ns ten hoogste 3o km.
per uur. Geen rechtstreeasciie treins bestaan.
Tussch'n Yper en Ribaais is't nog slechter.
Dat alles is vcor onze stad zeer nadeelig.
M. de Voorzitter, als Kamerheer, zou ons
misschien willen vergezellen en aan den heer
Minister voorstellen.
M. de Voorzitter. Nog onlangs hebben
wij den heer Minister daarover gesproken.
Maar ik ben er in 't geheel niet tegen dat
eene afveerdiging den heer Minister ga
spreken en met hem onderhandelen.
Ik heb gezien dat de horloge die sedert
10 jaar gevraagd wordt, reeds aangekomen
is. 't Is waar, z'en is niet doorschijnend en
heeft nog geene wijzers, maar we mogen op
hope leven Misschien blijven de wij*ers
geen zoo lang op weg als de horloge zelf.
M. Begerem begeert ook den raad te
onderhouden over iets dat ons niet aangaat
als gemeenteraad, namelijk over het tijdstip
der Eerste Communie.
't Was beloofd geweest dat dit punt op ons
dagorde zou komen van heden, maar 't is er
niet...
M. de Voorzitter. Had ik hier geweest,
'k en zou niet geoorloofd hebben die zaak
hier te bespreken.
M. D'Huvettere. Elke pastor is meester
den dag der Eerste Communie te stellen
wanneer hij wilt.
M.de Voorzitter. Bemoeien wij ons
niet met de zaken der pastors en dat zij zich
ook onthouden met onze zaken te bemoeien.
De openbare zitting eindigt ten 6 1/2 ure.
Dinsdag laatst had te Brussel de kiezing
plaats voor een beheerder der buurtspoor
wegen. De heer Colaert werd gekozen met
75 000 stemmen meerderheid op rond de
20.000 stemmen, en dit spijts de hatelijke
tegenkanting der Brabantsche liberalen. M.
Colaert bekwam 134.405 stemmen tegen
59.218 aan M. Laneau.
Onze beste gelukwenschen 1
Een berek is samengesteld om een ruiters-
feest in te richten in den Velodroom. De
Rijschool van Yper heeft hare meewerking
toegezeid en talrijke ruiters uit Vrmkrijk en
elders zullen meêdoen. Die feeste zou plaats
hebben in Juni of Juli.
Onze achtbare volksvertegenwoordiger,
M. Van Merris, Burgemeester van Poperin-
ghe, heeft de bespreking der begrooting van
openbare werken geopend met de belangen
van ons arrondissement krachtdadig te ver
dedigen. Hij drong aan op het in orde bren
gen van de Maloulaan te Yper. De steenweg
van Yper naar Poperinghe en Proven naar
Rousbrugge zijn ook dringend noodig her
steld of beter geheel en gansch herleid, wat
minder kostelijk is dan lappen en tappen.
Spreker vroeg ook velowegen in platte
iiiiimi inimi m i in n i n r~ r
MiMKcüaaHBfiaiW
DIT IS
vu YPER
EN O M MELANDS
tr.ibfuC