OMMELANDS
VLIEG
SireeUraaf §2
•g* m te#
m
Op Zaterdag 11 ve-?- >>nb-r
f
centlemen 't blad
44e jaar. Talmerk 3173
W i4$ IÉ -
7# Irekken bij den UiL
m.
de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars
3§© !&-©.©-©©
STADSNIEUWS
Katholieke Bond
Zondasrust
>ND DE WEHEM)
Griekenland
Hok tour COOK,
Kiezerslijsten
Studentenfeest
Noordpool
Denemarken i «-f* dlcnslig
Hopmarkt
Beiaard
De Vaart
Treinnieuws
Naar Congo
fêö©©
Wettelijke Besluiten
m
Priesterlijke Benoemingen
;s
fpÜ S^';® ^#?JL jg
:e; lift
j.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
ffen 1
I
ppi
FM
pi pi pi pi pi,
ontdekker van de Noordpool
in de j Voorwaarden tot Stemrecht
IF \Vi Vi #5 «5
.f«WeróEKIME%3
'r:~***--•'ttw -..;
%1
i-.tj
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
rs Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boter-
strate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE PE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Als we binst een schoonen herfstdag naar
buiten wandelen en in de lucht de vogelen
zien rond fladderen, zingende en fluitende
dat eikendeen erdoor verlustigd is, denken
weinigen erop dat de lieve diertjes daar
boven een kunste kennen, die de mensch tot
heden niet had kunnen nadoen. Wel be
stonden er luchtbollen, wel was men erin
gelukt, die bollen, lichter dan de lucht
waarin zij zweven, sedert eenigen tijd, een
bepaalde richting te doen nemen, spijts wind
en weer, maar de vogels nadoen, dat ging
niet en de weinigen die tot nu toe de vlieg
kunst hadden beproefd, vlogen van hooge
rechte naar den grond, en menigeen was
belet zelfs nog een tweede proelvlucht te
ondernemen.
Na de vliegweke van Reims, die de weield
door zulken ophef miek, konden de Belgen
natuurlijk niet meer ten achteren blijven,zij,
altijd aan 't hoofd voor alles wat kunsten en
wetenschappen of ernstige uitvindingen be
treft. Daarom is er nu te Doomijk eene
vliegweke aan den gang, begonnen
zondag 5" september en durende tot dinsdag
14" september toekomende, dat is 10 dagen.
Waarom heet men dat eene weke
Ongetwijfeld omdat de franschen daaraan
den naam gaven van Semaine d'aviation
vliegweke, en dat ze misschien goeste heb
ben opnieuw weken te maken van 10 dagen
gelijk ze 't over honderd jaar reeds beproefd
nemeengefr|ak een ander "14 dagen heeten ze
line quin\aineal en zijn de weken in t
fransche ook nog maar van zeven dagen,
buiten de vliegweken, wel te verstaan.
Maar om tot het vliegen weer te keeren en
tot Doornijk meteen, zondag is men daar
beginnen vliegen. Vijf vogels zouden er
gereed zijn, en zelfs duidde de spelwijzer er
zeven aan, maar er zijn toch maar viei
«vogelkooien» of barakken gereed gemaakt,
en van de vier waren er nog twee ijdel. In
de twee overige, stond er in de eene een
vogel geheel gereed om uit te vliegen en in
de andere kooi was er ook een vogel —maar
hij en had nog... geen pluimen.
*1
De nieuwsoortige vogels motten goed
weder en stille wind afwachten om te durven
uitvliegen ze begeeren ook nog een welge
schikte plaatse om te leeren, en zoo kwam
het dat het plein waar te Doornijk het peer-
devolk zijn oefeningen doet, ditmaal geheel
was afgezet in planken en alzoo een vogel
kooi miek veel langer nog dan het Minne
plein hier te Yper, maar zoo breed met. Die
kooi is dan nog bezet met hooge boomen,
zoo dat enkel goed gevleugelde vogels eruit
kunnen al boven.
Wist men misschien op voorhand dat er
al boven weinig gevaar was van weg te vlie- j
Volgens den spelwijzer ofte officieel pro
gramma zou de vlucht beginnen ten 2 ure en
duren tot ten 6 1/2 of ten 7 ure. j
't Was reeds twee en half voorbij als we j
op het plein aankwamen. Duizenden en dui- j
zenden menschen waren van ten allen kante
met gewone en andere treins aangekomen
of met velos en autos en sommige zelfs
van de oude mode natuurlijk te voete.
Op gansch dat uitgestrekt plein stond er
niemand, tenzij een tiental personen bij de j
vogelkooien. Al het volk was errond ge- j
plaatst.
De wind was te fel. Op een hoogen mast j
hing een wit vaantje, dat aanduidde men
vliegt waarschijnelijk»Een rood beteekent
men vliegt, en een zwart men vliegt niet.
Nu en dan kwam M. Paulhan, de vogel-
meester, buiten, en onderzocht met een bij
zonder tuig den wind dat duurde tot na 4
ure. Intusschen wierd al binnen ne voge
gekuischt, onderzocht, den steert vastgezet,
de moteur naargezien en het volk bleet
maar altijd bedaard staan kijken naar., het
geen er niet te zien was. Musschen alleen
vlogen hier en daar, schreeuwende naar hun
grooten broêre diet! dief Zeker opvat
er niemand en zou gewag maken van al
hetgeen zij den zomer lang gestolen hebben.
Ten 4 en half stipt wordt eindelijk de
groote kooi van Paulhan opengedaan en de
vogel die loopt op zes velowielen naar buiten
gevoerd.
Eerst den moteur in gang gtsieken, maar
't beestje is koppig 't en wil niet. Vier-vijf
maal herbeginnen en eindelijk, 't is gelukt
met een snelheid van 1800 toeren per mi
nuut schijveren de zeilen rond. Nog eens stil
gelegd,alles naar gezien, de wind onderzocht
en het rood vaantje uitgehangen men
aliegt.
Een mussche, dat goedje is nergens be
schaamd, kwam stout en bout al boven
zitten op het getuig, totdat men dit eindelijk
op hel einde van het plein voerde, de
moteur m gang zette en de vogel liep eerst
25-3o meters vooruit er; dan van den grond,
vijf zes, misschien 8 meters hoog, en hij
vloog alzoo op eenige oogenblikken rond
geheel het plein. Met den eersten hielden de
menschen hunnen asem op... om te kijken,
maar als de vogel terugkeerde op de plaatse
van waar hij vertrokken was, dan brak de
geestdrilt los en 't was een gejuich en een
geroep zonder einde.
De tweede vlucht en was zoo wel niet,
rnaar wal later vloog Paulhan verscheidene
keeren rond het plein, zijn groote kooie.
Rond ten zessen vloog Pau'han eens rond
met tenen makker en zelfs eens met Mevr.
Paulhan dat is een schoon vogelpaar
die voor de eerste maal ten reisje deed in de
lucht.
De doorniksche vlieger M. Bulot hoopte
gereed te zijn tegen den maandag, maar het
onstuimig weder heeft belet dat er iets
gedaan wierde
Dinsdag heeft de wind nogmaals het vlie
gen belet. Bulot zou 'egen den woensdag
gereed zijn.
vrouw Cook hare kinderen eiken avond het
portret van hun vader dee d omhelzen en
daarna samen bidden opdat God hun gelief
de vader zou beschermen er. gave en gezond
laten terugkeeren
Liberale bladjes laten eenvoudig dat laatste
weg dat ware te gevaarlijk indien Cook
moest bekend zijn als een geloovige christen,
die zijne kinderen godsdienstig laat opvoe
den.
Woensdag heeft Paulhan
gfjp- 'JCi m hnnap pn <7
schoone gevlo-
larsrr Rnlnf H02
Donderdag is Bulot's voge! buiten geko
men. maar bij en heeft niet gevlogen, enkel
is hij 't plein rond gereden op zijn
wielen.
velo-
meldt dat er per contract Belgische hop
verkocht is aan 112 1/2 frank.
Brussel8 september. Markt vast. Men
kwoteert Poperinghe (stadslood) en Aalst
(stadsmerk) 102 1/2 fr.
Neurenberg (Beieren), 9 Sept. Handel
vast met stijgende prijzen dagelijksch
komen er ongeveer 3oo balen nieuwe hop
ter markt.
De laatste noteering der markt is als volgt
in fr.
Soorten Prima-Waar Middelbare Geringe
Markthop 190-200 00-00 oo-oo
Spalterhop 212-225 00-00 00-00
HaHertau 212-218 00-00 00-00
Elzasserhop t5o-iqo 0000 00-00
Poperinghe, 9 Sept. Handel vast.
Men betaalt Poperinghe (stad) 110-115 fr.
Poperinghe (dorp), 95-100 fr.
Zaterdag 18" dezer
ring in het Katholiek Volkshuis.
algemeene vergade-
c
Dienstdoende apotheek. Zondag 12
September, C. LIBOTTE, Botermarkt, 29.
tM VMVII
De zonen van den Griekschen Koning
hebben hun ontslag gegeven in het leger en
z,, zijn naar Duitse land vertrokken. Als ze
weggingen werden ze door het volk geest
driftig toegejuicht. Zal dit heengaan de moei
lijkheden ginder vereffenen Dit is zeer
twijfelachtig.
Morgen Zondag avond ten 8 ure, in 't
Volkshuis, maandvergadering-
De heer Karei Bostyn zal zingen en
Meester Reynaert, onderwijzer te Yper, zal
spreken.
De Deensche Kamer heeft de noodige
miilioenen geweigerd om nieuwe torten te
bouwen rond de hoofdstad Kopenhagen,
lorteu die zouden beletten dat Duitschiand,
vroeg of late, zou meester worden
Baltische Zee.
Daarmee zitten de Russen nu in eesten, j
trouwens, als Denemarken niet meester en
blijft van den ingang der Baltische Zee, dan j
kan Rusland door de Duitschers afgesloten 1
worden, en de Russische vlote zou niet meer j
weg kunneü. J
Nogtharis zal de Duitscher nog niet gauw
zijnen kleinen gebuur Denemarken in den
grond duwen, vermits Rusland, Engeland
en Vrankrijk alle drie een verhond hebben
en er even veel belang in hebben dat Dene
marken biijve wat het is.
Van over veertig Jaar en meer was er
daarvan sprake, als Duitschiand een deel
der DeenBche Staten inpalmde, maar dan
hadden de Duitschers nog geen vlote, en ze
waren dus niet bij machte, te water, de En-
ce1 scheu den weg af te leggen. Nu staan de
zaken heel anders en Engeland zou zeker
niet gauw toelaten dat Denemarken door de
1 Duitschers worde ingepalmd, 't Is hetgeen
men heeft doen inzien om geen nuttelooze
forten te doen stemmen bij dat Noordsch
volk. Buiten de mi itairen zal niemand hen
ongelijk geven hun geld voor nuttiger zaken
te besteden dan om forten te bouwen.
I Dr Cook, wiens beeltenis wij in ons blad
van beden geven, heeft een mededinger ge-
vonden voor zijn ontdekking van den Noord-
pool. Een andere amerikaan Peary, beweert
ook bet amerikaansch vaandel op den pool
geplant te hebben en hij zegt zelfs dat Cook
j een kluchtenaar is, en een leugenaar. 13e
I oeleerden zullen nu te bepalen hebben wie
van de twee er gelijk heeftmisschien hebben
ze alle twee gelijk ook.
I Intusschen wordt Cook in Denemarken
1 overal feestelijk onthaald en hij wordt na
tuurlijk als een groot man aanzien,
j Bij gelegenheid van Cook's terugkeer
wordt door de gazetten
De kiezerslijsten zijri voorloopig gesloten en
liggen ter inzage van 't publiek op 't gemeen-
tesecr. taiiaat van elke gemeente of stad.
De kiezers die met onvoldoende getal stem
men opgeschreven zijp, moeten vóór 31 Octo
ber aanstaande eene klacht met de bewijsstuk
ken erbij aan 't gemeentebestuur indienen. Na
dezen dag zijn hoegenaamd geen klachten meer
zijn voor de Kamerki. zing te naaste jare.
Dus aan lijden gezorgd.
in
groote
Juni
Voor de Kamers
Om stemreehtig te zijn voor de Kamerkiezing
1910 moet men
I. Ten volle 25 jaar oud zijn, vóór 2 Mei
1910, dus geboren vóór 2 Mei 1883.
II. Belg zijn, door geboorte, keus,
inburgering of krachtens de wet van 8
1909.
III. Op 1 Juli 1909, sedert ten minste een
jaar zijn woonverblijf in de gemeente hebben,
dus vóór 2 Juli 1908.
Voor Senaat, Provintie en Gemeente
Om ingeschreven te zijn op de kiezerslijsten
welke dit jaar in 1909 - I erzien worden,
moet men
I. Ten volle 30 jaar oud zijn, vóór 2 Mei
1910, dus geboren vóór 2 Mei 1880.
II. Belg zijn, door geboorte, keus, inburge-
riog'of krachtens de wet van 8 Juni 1909.
III. Op 1 Juli 1909, sedert ten minste drie
jaar zijn woonverblijf in de gemeente hebben,
dus vóór 2 Juli 1906.
De naaste week geven wij de voorwaarden
tol toekenning van bijgevoegde stemmen.
Tegen opzending van 30 centiemen kan men
iftt hureele van T' Nieuwsblad eene tabel be-
koinen waarop al de noodige inlichtingen over
het kiesrecht klaar en duidelijk te lezen staan.
herinnerd dat Me.
Aalst, 4 September. Markt vast. Men
kwoteert Aalst (Stadsmerk) 107.50 fr. ver-
koopers zijn op hun weerhouden. Ovetjaar-
sche hop noteert 58 65 frank.
Londen, 6 Sept. Markt vast. Men
kwoteert: Engelsche hop, 1908, te kwa
liteit, too-125 fr.; 2e kwaliteit, 5o-_8o fr.
Belgische hop en Beiersche hop, 5o 90 fr.
Amerikaansche hop, 75-110 fr. Nog geen
nieuwe Engelsche hop ter markt men
Woensdag, 8n dezer, gaf de Studenten-
bond zijn jaarlijksch avondfeest. Tot ge
noegen van iedereen begon het feest stipt op
h;t gestelde uur.
De zaal en was niet proppend vol, maar
toch was er nog al wel volk. Vele priesters
en ingezetenen der stad hielden eraan de
studenten hunne genegenheid te bewijzen
door hunne tegenwoordigheid. Met dank
baarheid begroeten wij Eugeen Struye,
altijd jong van herte en de jeugd steeds
werkelijk genegen.
Het feest is volgens het oordeel van al de
aanwezigen opperbest gelukt.
Het moeilijke drama Ten Aanval
werd op meesterlijke wijze vertolkt. Mr Val.
Coucke deed op volmaakte wijze den hrngen
zielenstrijd uitkomen tusschen de vaderlijke
liefde en de christene zelfopoffering.
De steeds bereidwillige heer K. Bostyn,
heeft ons verscheidene uitgekozene liederen
voorgedragen. Hij genoot eenen welverdien
den bijval. Wij weten niet wat wij het meest
loven moeten zijne prachtige stem of de
zoo uitstekende wijze waarop hij ieder zijner
uitgelezene muziekstukken heeft weten weêr
te geven. a Moedertaal en «Wie kan U
ooit vergeten? werden met herhaald hand
geklap begroet, want de gevoelens van voor
liefde voor de taal onzer vaderen erin uitge
drukt en door den zanger zoo uitstekend
vertolkt, vinden altijd weêrklank in de
herten onzer Ylaamschgezinde studenten.
Het eene nummer van den spelwijzer
volgt het andere en zoo komen wij tot het
blijspel De Geheimvolle Vondst» van Pater
Lefebvre.
Opperbest gespeeld Wie had in den een
voudige» pakskendrager Tori ooit den
ernstigen veldheer Robrecht erkend
Advokaat Peterman, Milo en Meester
Driepond en vader Matthijs hebben ook
hunne rollen best vervuld.
De strenge vertegenwoordiger van de
rechterlijke macht des konings Brigadier
en Pandoer waren waarlijk alle twee ver
nuftige gendarmsen verdienen beiden
eene decoratie zoowel om hun buitengewoon
verstand dan 0111 hunne stoutmoedigheid.
Hertelijk proficiat, studenten Gij hebt
ons een puik feestje bezorgd.
Menige toeschouwer heeft biBst het treur
spel een traantje moeten afdroogen, maar
uw blijspel heeft aan iedereen de gelegen
heid gegeven zijn verdriet ta vergeten en
hem opperbest te verzetten.
Uw feestavond was eene afwissehng in
den tijd van prijsdeelingen, waar men
lacij zooveel fransch slikken moet.
Gij hebt bewezen dat men eenen prach-
tigen feestavond kan geven zonder eens de
taal onzer Zuiderburen te moeten gebrui
ken en dat er andere en betere muziek
bestaat dan fransche romances of zang
spel
j Leve onze vlaamsche Studentenbond 1 en
eere aan de inrichters van het feestje, de
Eerweerde heeren Professors en Seminaris
ten, die binst hunne verlofdagen nog tijd
vinden om onze studentjes aangenaam en
nuttig verzet te verschaffen en ons nog erbij
alle jare eenen steeds welgelukten feest
avond geven.
Aan allen dank en tot weerziens.
K. Lote.
Ter gelegenheid der prijsdeeling aan de
kindertjes der bewaarscholen speelde Don
derdag de nieuwe beiaard eenige deuntjes.
De aanbesteding-prijskamp voor het vol
tooien der vaart van de Leie naar Yper zal
plaats hebben te Brugge op 18 September
eerstkomende.
Een dubbel spoor is gelegd tusschen Rous-
selaere en Thourout en zal met 1 October in
dienst gesteld worden.
Buiten eenige betere aansluitingen met de
treinen aan deze standplaatsen, zal er nog
Vertrek uit Yper om 5,25 ure.
Zonnebeke om 5,36
Moorsl. Passch.om 5.43
Aankomst te Rousselare om 5,56
Deze trein zal bijgevolg te Rousselaere
verbinding geven met de drie volgende
treinen
naar Ingelmunster- Kortrijk om 6.o3
Lichtervelde om 6.07
Meenen om 6.36
De Yperlingen die naar de hoofdstad rei
zen kunnen van dezen trein gebruik maken,
want zij komen, langs Rousselare,te Kertrijk
toe vijf minuten vóór het vertrek van den
sneltrein die om 6.41 ure naar Brussel
vertrekt.
De nieuwe reisgids zal in de twee talen
opgesteld zijn
Eerstdaags zal de Eerw. Pater Paul Bie-
huyck van Yper, met nog andere zendelin
gen naar Belgisch Qongo vertrekken.
De burgerlijke medalie van le klasse is
verleend aan MM. H. Bourgeois, onderwijzer
te Ardoye, oud onderwijzer van St-Michiels-
school te Yper; R. Suykers, onderwijzer te
Vladsloo H. Muyssen, ouderwijzer te Pro
ven, en C. De Bruyne, onderwijzer to Rutn-
beke.
Aan die verdienstelijke mannen onze her-
telijkste gelukwenschen.
Het nijverheidseereteeken van le klas is
verleend'aan M. Sylvain Dervaux, bestier
der van verzendingsdienst te Wervick.
Mgr de Bisschop van Brugge heeft
benoemd
Onderpastor te Thourout, E. H. Loul,
onderpastor te Oudenburg.
Onderpastor te Oudenburg, E. H. De
Saegher, leeraar aan de normaalschool te
Thourout.
Onderpastor te Ruisselede, E. H. Cracco,
leeraar aan 't College te Oostende.
Onderpastor van 't Hert te Oostende,
E. Heer Van Besien, leeraar aan 't College
te Meenen.
Onderpastor te Aarseele, E. Heer Derou-
lez,onderpastor van St Michiei te Rousselare.
Onderpastor van St Michiei te Rousselare,
E. Heer Dumortier, licenciaat in godsge
leerdheid bij de Hoogeschool te Leuven.
Onderpastor te Vyve St Eloi. E. H, Yser-
byt, oud-coadjutor van E. H. Pastor van
Beveren-bij-Harelbeke.
Onderpastor te Oedelem (nieuwe plaats),
E. Heer van Slambrouck, onderpastor te
A<t.ebroucke.
Onderpastor te Assebroucke, E. Heer De
Brabandere, coadjutor van wijlen den E. H.
Simoens, pastor te Helkyn,
