De Bedelaar - - -
- - - van Assisi
mm
Ojj Zaterdag 25 September 1909
5 centiemen 't blad
44e jaar. Talmerk 8175
post, tegen 8 frank 's jaars
Alles is duur,
De geabonneerden
'orentje
Zondagrust
Holland
Bond
X T
'T NIEUW
DIT IS
1% ff -m ir
YPEE
S
PLOEGSTEERT
Maandag avond had een onbekende zich
alhier een revolverschot in het hoofd gelost en
was op den slag dood. Dinsdag werd de
wanhopige erkend; 't is de genaamde Alfred
Gourdin, 29 jaar oud, geboren te Givenchy
(Frankrijk), werkman in den koolput n' 3 der
mijnen van Bétlmne, woonachtig te Armentiers.
K0RTR1JK
Woensdag avond, rond 5 ure, is er brand
uitgebroken in de droogkamers van de fabriek
De Kien. Het vuur breidde zich snel uit, doch
de pompiers waren spoedig ter plaatse en vielen
den brand krachtdadig aan. Gelukkig was de
wind niet hevig, anders ware er van gansch de
fabriek niets gespaard gebleven.
De droogkamers, welke het derde en het
vierde verdiep uitmaakten, zijn vernield het
gelijkvloers en de twee andere verdiepen kon
den gevrijwaard worden. De schade bedraagt
rond de 20,000 fr., waarvan een 8,000tal fran
ken voor de gebouwen, het overige voor het
verbrand garen en de beschadigde machienen.
M. De Kien zal zorgen dat geen enkele werk
man door den brand zal moeten verletten.
Zondag namiddag hebben de socialisten van
Kor try k en omtrek de invrijheidstelling gevierd
van citoyen Joseph Goole, die door de recht
bank van Kortrijk, voor een eet roovend artikel
is Vooruit veroordeeld werd tot 2,100 fr.
schadevergoeding, tot vijf inlasschingen van het
vonnis en tot 4/5 der proceskosten. De iijfdwang
was bepaald op zes maanden. Eenige dagen na
de veroordeeling werd door «Vooruit en
«Volksrecht» eene inschrijving geopend; de
werklieden gaven 2,276 fr. SI c. de kopstukken
gaven geen knop en besloten zelf de vergoe
ding niet zou betaald worden en dat Goole er
zou voor gaan zitten
Hij was dus verp'icht zijnen intrek te nemen
in >t gevang, waar hij tijd had om te denken aan
de mildheid van de roode jannen. H(j moesf
doorgaan als een slachtoffer en er moest met
zijne veroordeeling propagande gemaakt wor
den, daar de zetel van Debunne aan 't waggelen
is. Toen Goole eenige weken vast zat, dacht hij
dat men hem zou verlossen immers er was geld
genoeg, doch zijne smeekingen konden niet ba
ten en hij bleef er. Nu hij in vrijheid gesteld was
zou men hem vieren als een held, als een slacht
offer van de kapitalisten.
Van over eenige dagen reeds had men inde
stad plakbrieven uitgehangen, waarbij de be
volking uitgenoodigd werd de feesten mede te
vieren. Zondag hadden de rooden al opgetrom
meld wat ze konden bijeen krijgen de s'oet die
door de straten trok bestond uit 6,000 personen,
de vrouwen en de kinderen medegerekend
het meerendeel der deelnemers kwamen uit
Gent, uit Meenen en uit eenige andore steden.
In de stad staken alles bijeen veertien
uit. waarvan 6 roode en 8 nat ionale terloops zij
gezegd dat de huizen waar er eene viag wap
perde, herbergen waren en dat men minder ge
dacht had aan Joseph Goole dan aan het tappen
van een glas bier.'s Avonds hadden er eenige
feestelijkheden plaats in hel socialistisch lokaa
en daarmede liep de grootsehe betoogiDg
waarover de socialistische bladen reeds dagen
en weken spraken, af.
alies verhoogt i i
prijs, behalve de
Cichorei der TrappistenVincart, die ;ulke
goede coflie maakt.' Men vind ze overal en
Bij Delhaige Yper.
van het blad,
die zich flauw
en uitgeput gevoelen, zij die lijden aan bloed
armoede, hartkloppingen, hoofdpijn en oorruis-
schingen, zullen in korten tijd eene volmaakte
gezondheid terugbekonien, indien zij hunnen
toevlucht nemen tot de ijzer-pillen van D* Rap
hael, in alle goede apotheken aan 1,75 fr.
MEN VRAAGT een jonge knecht, kun
nende goed lezen en schrijven, een
weinig fransch kennende en goed met de
peerden omgaan. Schrijven of zich aan te
bieden Dismudesfraat, nr 63 of 51.
j> a7QV begeert gy dat de vreugde, het geluk
en jg gezonciijeid in uw buis heer-
schen. gebruikt het weldoende purgeermiddel
der iamiliën, doet men de slymverdrjjvende
Walthery Pil noemt 1 fr. de doos
Mengelwerk van
't NIEUWSBLAD VAN YPER N°19
Naar het Dui'tsch, van Otto von Sc,hachinq).
Door G L IIOL E MANS
anderen achtten zich overgelukkig, zoo zij het ruwe
kleed maar even konden aanraken.
Zwijgend, de oogen ten. gronde gericht, schreed
de dienaar Gods door de menigte; de handen hield hij
kruisgewijze legen de borst geidrukl. Mij keek noch
rechts noch links en verzette zich niet Legen den
vromen ievcr en de liefdebetuigingen des volks, hij
liel zich alles zonder tegenspraak welgevallen, al sol
hij blind en doofstom was. Ilij had de gewoonie,
zulke vereeringen die hem vrij dikwijls ten deel
vielen, en hem enkel versterkten in hel bewustzijn
zijner nietigheid en onwaardigheid deemoedig aan
God op te dragen. Edoch, al veinsde hij niets te hoo-
ren, toch vernam hij duidelijk, hoe versc heidene zijner
medeburgers, wier hart zich in uitingen van bewon
dering voor hem luchtte, elkaar toefluisterden.: N oor-
waar, 'lis een
heilige
zonder op
Slil broeders!
noch ze vóór hun-
zijde
op dezen ge
liefde lag er
Nu wendde hij zich even om en
ie zien, op ernstig vermanenden toon;
Ge ïnoogt de levenden niet prijzen,
nen dood heilig noemen.»
En 'meteen wou hij Vierder, doch een zaclilei vrou
wenhand hield hem tegen. Ditmaal hief hij de oogen
op, en blikte in ee|n van geluk stralend aangezicht.
«Moeder!» ontsnapte T zijne van vreugde be
vende lippen; en werktuigelijk richtte hij zijn oogen
op den man, die aan vrouw Pica's zijde stond. Een
enkelen, vluchtigen blik had hij slechts
worpen, maar welk een grenzenlooze
niet in opgesloten!... Die man had eens zijn eigen
vleescli en bloed verstooten en vervloekt!... Maar de
tijd had verzoenend gewerkt en Pielro Bernardone vol
komen overtuigd van de grootte en van de verhevenheid
der taak, welke God zijnen zoon toegedacht had.
Reeds had Francesco dc oogen van zijne ouders
afgewend en naderde hij hel kleine groepje, door
gravin Hortuiana en haar twee gezellinnen gevormd,
toen eenskalps achter deze een ruiter de straat kwam
opgereden en zijn paard naar de opene plaats vóór
de kerk mende. Bij het zien der drommende menigte
versomberen zijne gelaatstrekken en fronste hij de
wenkbrauwen. Barsch en ruw kreet hij: «Weg daar!
Maakt plaats!».
De dichtsbijlstaanden gehoorzaamden aan dit trot-
sche woord, maar de menigte, die achter dezen opeen
gedrongen stond, verzette geen voel. Velen begonnen
te morren en te schimpen, en een toornige mannen-
slem riep:
Carlo Landi, de leden der raadhuispartij heb
ben hier niets te zeggen! Van Ypaard af, rap!...»
Bravo! bravissimo! Weg met de raadhuistiran
nen •■- klonk het van verschillende kanten.
Landi werd bleek als een doode; zijn oogen fon
kelden 'en een razende woede sloeg zijn gedachten zoo
in de war, dat hij alle bezinning verloor. Vloekend gaf
itij zijn paard de sporen en zweepte het voorwaarts
tusschen de morrende menigte. Gillend en schreeuwend
stoof deze uiteen. Opgeschrikl door de angstkreten
der fómstaanders, richtte het dol geworden beest zich
op zijn achterpooten in de lioogLe. en sloeg met de
Iwee voorste langs hel hoofd der hevig-schrikkende
madonna Beala, Landi's gemalin, die niet tijdig ge
noeg uil de voeten kon. Een schrille angstkreet sneed
door de lucht, en met geopende armen rolde zij be
wusteloos onder het paard. Als vcriamd staarde liel
volk op het schrikwekkend tooneel; in den eersten
oogenblik ijlde niemand de ongelukkige vrouw ter hulp,
om ze te onttrekken aan het gevaar, door paarden
hoeven vertrapt te worden.
Op dit vreeselijk oogenblik, dat de toeschouwers
eene koude rilling over het lichaam joeg, sprong da
vreemdeling, die straks in de kerk was geweest, koen
naar hei steigerend dier, greep heit mei de linkerhand
stevig" bij den teugel, met de rechter bij de snuivende
neusvleugels, en drong het zoover achteruit, tot madon
na Beala nift haar netelige» toestand verlost was. Vlug
lilden nu twee, drie mannen liaar op en brachten
haar naar een naburig huis, waarheen gravin Hortu-
lana en dezer dochter haar met beklemd gemoed verge
zelden.
Maar even was tie eclilgenooto van Carlo Landi
onder 'dak gebracht, of er gebeurde mei den roekeloozen
ruiter iets gansch onverwachts. Vijf, zes mannen scho
ten op hem toe eln trokken hem in een oogwenk
van zijn paard af. Als dolzinnig van woede sloeg en beet
eu stampte hij, maar te vergeefs; hij kon niets tegen
dc overmacht, en, naar het scheen, had de opgewondene
menigte hem tot haar offer gekozen. Het heete bloed
der Zuidlanders was aan I koken gegaan, en nu werden
gezonde rede en naastenliefde door de bruisende harts
tochten bcheerschl. De ongelukkige Landi spartelde
reeds over de straatsteenen, gestampt, gestoolen en
geslagen door de woedende Assisiërs.
- «Om de liefde Gods, laai hem ios! Laai hem
los! kreet een smeekende stem lol de razendan.
Broeder Francesco stond vóór hen, en beschaamd
1 rokken zij heen.
Wordt voortgezet.
takingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
Yechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
ns twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken,
van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
e Parijs, Tk 8, Place DE LA BOURSE, ontvangen
t voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten
onderen wonen.
;swet gemaakt,
drijke grieven
daar moet een
aene schoolwet
iene bezit. H^t
n- dat de Belgen
hebben, omdat
js krenkte, en
!(jne schoolwet
ctitveerdigheid
ok eene recht-
die zullen wij
at is recht, en
beschrijven,
is onmogelijk
ik onder het
3 verschillige
rlijke puuten
volkswerken,
igen,enz,enz.
Komsten ook
uilen zij veel
e werken een
te verzeke-
g, bijzonder-
ssiën, geniet
!17C
>m zien hoe
"S te werke
itrate te her-
n met lof en
3 die flinke
ansohen over
int der Halle
srbouwen.
n btt andere,
ieuwe zonne
maat ons ver-
er de ure zal
stad, dat nu
5 minuten of
ie statie,
nteraad voor-
1 ure van de
«uurwerk ge-
Jtijd evenveel
iiëele ure. Per
kelijk daarover
de gemakke-
die gewoonlijk
Dat is er een
Zondag 26
IER, Dixmude-
M. MELOT
Verslaggever der Middenaf deeling
over de miliciewet.
len wij zekerlijk die eenige honderden stem
men inwinnen, die er noodig zijn voor onze
volledige zegepraal in 1910. {Toejuich.)
Het bureel van den bond is verscheidene
malen bijeengekomen om het wetsontwerp
nopens den soldatendienst te onderzoeken
en tot besluit werd de volgende dagorde
voorgedragen
De afgeveerdigden van den Katholieken
op den soldatendienst,na een grondig onder
zoek der zaak, drukken hun spijt uit dat
aan de wet van 1902 hare volle uitbreiding
niet werd gegeven, die volkomen voldoening
zou hebben verschaft aan de groote meer
derheid der bevolking
Overwegende dat de achtbare kabinets
overste, overeenstemmig met de andere
leden van het Staatsbestier, zijn uitdrukke-
lijken wil heeft laten kennen alléén met de
rechterzijde samen te gaan; hetgeen toelaten
zal in de wet het grondbegin der plaats
vervanging te bevestigen, alsmede een
nieuwe en ruime uitbreiding van het vrij
willigersleger
Drukken hun volle vertrouwen uit in
hunne lasthebbers, besloten, zij ook, samen
te gaan met hunne lastgevers, wier verlan
gens zijn
■1° Afschaffing der loting
2° Dienst van een zoon per huisgezin, ge
matigd door de plaatsvervanging
3° Jaarlij ksch vaststellen van de getal
sterkte van 't leger en van de lichting door
de Kamers, zonder nieuwe lasten
4° Uitbreiding van het vrijwilligersleger
en verbetering van den toestand der vrywil-
ligers
5° Behoud der vergoeding aan de soldaten;
6° Vermindering van den diensttijd.
naar Engeland
Amerikaansche
zelf groote voorraden en
speculanten in Amerika zitten ook groote
hopvoorraden, die ongetwijfeld hun w-g
zullen vinden, want de
bierbrouwerijen hebben
zullen die thans
wel niet wenschen aan te vullen.
...De bierbrouwerijen van Duitschland
en Oostenrijk bezitten eventens gtoote
voorraden hop van de jaren 1907, "908,
o terwijl van het laatste jaar ook groote
o hoeveelheden in handen zijn der speculan-
ten en handelaars. Een en anuer zal n:et
nalaten zijn invloed te doen gevoelen op de
prijzen. Zonder deze voorraden zouden
wij tegenwoordig met zeer hooge prijzen
atevarn'':°hij"is"onder zijn getuig verongelukt
nadat hij daags te voren te Bologne-aan-Zee
eene zeer wel gelukte voordracht had gege
ven over vliegen en vliegtuigen.
De Hollanders zijn thans uitsluitend bezig
met de bespreking der troonrede, door den
zersten minister namens de Koningin gele
een bij de opening der Kamers Die troon
rede schetst het werk dat gedurende den
zittijd zou moeten afgehandeld worden
maar volgens sommige bladen is er werk
genoeg op den winkel om er tien jaar mng
Z.UUC11 uiyvcu uoöiiyucu-
Zeer merkweerdig ook was het gedeelte zijner
redevoering waarin hij handelde over het ver
plichtend onderwijs. - Men beweert dat dc ka
tholieken Ugen het verplichtend zijn omdat zij
tegen het onderwijs zelf zijn Welnn weten de
genen die dat zeggen dan niet dar in 1570, 1575,
1Q07 reeds de Kerk en de Staat het eens waren
om het verplichtend onderwijs toe te passen,
onder andere voor de zondagscholen Was er
eene leemte in het onderwijs, een zwart punt,
dan was het in den lijd van Voltaire, en tijdens
de eerste Fransclie Uevolutie
Ten slotte raakte de redenaar eene wonde aan
die nog niet gesloten is, de ongelukswet van '79,
die zooveel dwang en jammer zaaide. - Eene
menigte onreclitveei'diglieden door de schoolwet
van 1879 nagelaten, bestaan nog altijd eene
1/2 ure, kwam
hetVolkshuis,
sontwerp over
door het mi-
edragen,
laats de heer
idsheer, voot-
n de Vinck, de
gers Colaert eu
tator, Verhae-
e en P. Struye,
in Boud.
dering en doet
tholiek gouver-
met zulke wijs-
it eene nieuwe
te beletten dat
stemd worden,
nstplicht voor-
d in de Kamer
eu onder de
en zijn er een
tiental die vooruit en vooral zouden stem
men voor den persoonlijken dienstplicht,
't Is de meerderheid omgekeerd, want de
linkerzijde zou niet beter vragen dan alles
te stemmen wat maar dienen kan om het
gouvernement weg te krijgen.
Wij, van onzen kant moeten zorgen het
Staatsbestier te behouden. In 1910 is er
kieziDg we moeten trachten zoo te werken
dat we in de naaste kiezing den derden zetel
verkrijgen in het arron lissement Yper.
Indien op alle gemeenten de kiezers inge
licht worden over hunne ware belangen,
indien eikendeen zijn plicht kwijt, dan zul-
M. Iieini Ghesquiere, afgeveerdigde van
Gheluvelt, vraagt dat de nieuwe wet ook
den duur van den diensttijd zou bepalen,
want we hebben geen trouw in een konink
lijk besluit.
Hij vraagt verder dat de voorgestelde dag
orde nog den wensch uitdrukke dat de
vlaamsche soldaten in het vlaamsch zouden
onderwezen en bevolen worden.
Zijne gedachten heeft hij samengevat in
eenen wensch, waarvan hij lezing geeft.
M. Colaert,volksvertegenwoordiger,vraagt
het woord, en doet eerst opmerken dat allen
hier aanwezig, de vlaamsche tale genegen
zijn De belangen der Vlamingen zijn thans
niet aan de dagorde, er is enkel sprake van
de nieuwe voorgestelde miliciewet.
Voor de Burgerwacht is het vlaamsch in
voege, 't Is spreker zelve die aldaar het ge
bruik onzer moedertaal heeft verdedigd.
Nu, voor de legerkwestie, moet het vrij-
willigerslager tot grondslag dienen, en de
plaatsvervanging behouden blijven. Er die
nen maatregels genomen te worden om het
getal vrijwilligers merkelijk te doen aan
groeien en hunne positie te verbeteren
onder alle opzichten.
't Is dringend noodig dat wij nu de
kwestie behandelen daar de Kamer den 18
October bijeenkomt om de nieuwe legerwet
te bespreken.
Al beu ik geen voorstaander van in alles
te moeten stemmen in een opgelegden ziu,
toch begeer ik het oordeel mijner kiezer» te
kennen om er mij naar te schikken.
Ons eerste en voornaamste doel moet zijn
het katholiek gouvernement aan het liooid
te behouden.
