O M M E EN ri n t a (I Y P E R 44* jaar. A bas la Calotte l'aifïïftr^- 378 Fxht en recht, 't oud Volk indachti Kinderlijk, niet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal I >J$ >J$ r/$ 'S *A> S®P *0 n n r~ H iM 't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en "s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 ir. en den vrachtloon buiten Belgenland. Met blad is niet min te trekken dan voor een ,geheel jaar en't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER- ltraie, Tk 3ó, te Yper. De bekendmakingen kosten o fr. rde reke binnen 't blad is 't o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. ïedes- boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, Place DE LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten Oost Westvlaanderen wonen. 35 LIBERALE HUICHELARIJ. Toe komende jaar is 't kiezing voor de Kataers, en van nu reeds beginnen de geuzengazetten op zeemzoeten toon uit te bellen dat dé libe ralen tegen den godsdienst niet zijn en dat een liberaal Ministerie aan iedereen volle godsdienstvrijheid zou waarborgen. Dat is onkel huichelarij, om aïzoo eenige stemmen bij te winnen. Maar de snoode in zichten dier mannen zijn te wel bekend en de uitvallen der blauwe bladen toonen msfor al te duidelijk wat die jannen in 't schild voeren. LA REFORME, een liberaal orgaan, sÊhveef in den tijd: Menmoet de pest van het kleriMlism be- vechten; ïrten móet de oorzaken van die pest vernietigen, te welen de godsdienstige gedach ten. LA CHRONÏQÜE, ook al een zoo gezegd gematigd liberaal orgaan, drukte: p Men moet vernietigen al wat de Godsdienst ons oplegt te gel«ooven, want gansch de po litiek onzer tegenstrevers is gesteund op de pijnen1 der Hel en van 't Vagevuur, en op de eeuwige vreugde van den H'cmel. Die domme en verderfelijke uitvindsels moeten gelogenstraft worden. 't Is hoogst- tijd dat do aanhangers vim dè priesters vervangen worden door mannen die deze-uitvluchtsels misprijzen, opdat men zoo spoedig mogelijk een wet stemme dat''het'on derwijs- verplichtend- is en alleenlijk door we- reldsche meesters maggégeven wodren. LE JOURNAL DE CHARLEROI pöppelt van vreugde bij de gedachte dat de godsdienst* oorlog in Frankrijk onverbiddelijk wordt voort gezet en schrijft: Neen, maar wat moeten de Fransehèn ge lukkig zijn en hoe zeer benijden wij hun lot.. IN AFWACHTING DAT WIJ ZOOVI-EL KUNNEN DOEN ALS ZIJ. Het is waar dat de anti-katholieke regee* ring gemakkelijk werk zal hebben dooi- na te volgen wat door onze buren van over Erque^ lines is gedaan geweest. Hel zal voldoende zijn in onze scheiding-van Kerk en Staat dat wij ons doordringen van 't gene Frankrijk heeft' tot stand gebracht om te zelfder tijde alls het land de gewetens te zuiveren welke de kerk verzwakt. v LA FLANDRE LIBERALE drukte in volle, letters het volgende: De dag der afrekening, en die ziil ko men zal het priesters- en papenras en met hem idcn Godsdienst er vreeslijk gehavend van tussch.en komen. Ziedaar eenige aanhalingen die bewijzen hoe veel betrouwen wij mogen hebben in de be driegeiijke woorden van sommige liberale hui ehelaars. En dan zouden die mannen aan 't volk willen wijsmaken dat zij geehszins tegen dén godsdienst zijn en onze godsdiénstigc overtuiging zouden eerbiedigen en bescher men!! Weg met zulke valschaard,s Een spreekwoord zegt: Zeg mij met wien gij verkeert, Ik zeg u wat gij vereert. Men zou dit spreekwoord in den waar heid kunnen draaien, aldus: Door wien gij vereert, Wordt gij ook besmeerd. In Spanje is een man voor den kop ge schoten, veroordeeld 'door het militaire ge rechtshof. Zij naam was Francisco Ferrer. Hij was een vrijmetselaar, zelfs eeh der hoofdmannen der logie. Die man was uit katholieke ouders geboren in den omtrek van Barcelona in 1859 maar op den verkeerden weg geraakt., door de sleclile lezingen. Hij was, volgens zijne geestverwanten zei ven bekennen moeten, een man mot middel matigen geest. In eenen oproer betrokken in 1885, moest hij naar Frankrijk vluchten. Hij gaf zich openbaar uit als prdfessoi in de vevoluUonrtaire denkbeelden. Zekere jufvrouw Meunier, eene -zijner vol gelingen, Liet hem bij haren dood een nfilliocn na. Toen kwam hij terug naar Spanje en stichtte daar: zijne school van vrijdenkers en re.olube makers, bij hield er tevens een grooten boek handel op na, waardoor bij zeer veel geld won. Zijn fortuin bij zijne dood wordt geschat op meer dan 2 millioen. fuz* s.~. r„ i W I 3 n 5L» i 1 DAT IS DE BEKLDTEN1S VAN DEN PATROON VAN ALLE GEUZEN, SOCIALISTEN ANARCHISTEN EN AN DER E DEUGNI ÉflSTËN WAARMfeE I-IET'SPAANSeiI GERECHT ■HEEFT EFFEN GEREKEND. Sedert jaren was hij gescheiden van zijné wettige Wouw van dewélke hij drie kinderen en -ook kleinkinderen naliet, die allen i'n miserie of nood leefden. Hij zelf had zich eèn onwettige vrouw verkozen, voor wier toekomst alleen zijne bezorgheid wris.- Morral, de booswicht, die eene bom wierp naar den kóning en de koningin van S|aa®jej die zoovele menschen dóódde, was zijn leer ling. Ferrer verschafte hem eene schuitplaats, n den moord. Men was er van overtuigd dat Ferrer een Ier aanstokers was, maar men kon er de be wijzen niet van vinden. Hij werd dan ook alleen vervolgd om eeiï koningsmoordenaar te hebben helpen doen ontsnappen aan het gerecht. Sedert drie jaar verbleef Ferrer vooral te Parijs en te Londen, waar hij in verkeer bleef met gekende anarchisten. Over eenige maanden, kort vóór de bloedige onlusten te Barcelona, was hij naar Spanje terug gekeerd en verbleef hij te Barcelona of in den omtrek. Ziehier volgens de Rappelzeker toet oen klerikaal blad, wat Ferrer, openbaar zo'oal leerde en waarvoor hij volgelingen maakte, door zijne leer tevens geld verdienehde, Hij leerde: Dat er geen God bestaat; dat alle eigendom van diefstal voorkomt, en dat alle nijveraars en handelaars bedrie gers en dieven zijn; (hij zelf dreef handel); dat do nationale vlag niets meer dan eene vod is; dat het huwelijk moet afgeschaft worden en vervangen door de vrije liefde alleen: dat men de burgerij moet verpletteren alles vernielen, de politieke mannen ver moorden, alle wetten afschaffen, alle kloosterlingen verbannen, en de kerken ver n i e t i g e n Dat openbaar program, zal zeker nog ge-, staafd geweest zijn, door duidelijker geheime lessen. Dit program en die lessen worden nagevolgd te Barcelona, nu nog niet veel weken geleden. Men heeft de wóestaards toen aan het werk gezien. Het bloed stroomde door de straten van Barcelona. Overal kraaide de bloedige haan, akelig over de daken, Vele openbare gebouwen gingen op in de vlammen. Meer dan dertig kerken werden geplunderd met petrool. begoten, verwoest, in brand ge stoken. 't Was in een woord een tweede Parijzer Commune. Gelukkig kon de militaire macht die bandie tei'iien beteugelen. Vele wóestaards werden aangehouden. Eene bank had voor de aflevering eener som van 200 duizend frank Ferrers handtee. ken' noodig, en daar Ferrer op de vlucht was, wendde zij zich tot zijn broeder. Zoo werd ïlljne schuilplaats gekend, zoo werd ook dc aniachist Ferrer aangehouden, te Premia, waar een schrijnwerker hem her kende, toen hij zich wilde dóen doorgaan voor emand anders. Verschillige wóestaards van Barcelona, wer den door het militaire gerecht, van plichtig- heid overtuigd, veroordeeld Ier dood en 'geko geld. De logie, het socialism en het liberalism hebben er zich weinig om bekommerd, wat ij cl cle volzinnen, slechts daarom de straf uit voerders naar het hoofd geworpen. Dal was al. Die kérels behoorden slecht-; lot het gepeu pel en tot het werkvolk. Zij waren ook denke lijk maar verdwaalden, opgehitsten. Nu hield men den ophitser zeiven vast. De krijgsraad z-lelde Ie Barcelona ook voor hem De. zittingen waren openbaar. Twee en zestig personen van1 allen stand, getuigden tegen Ferrer. Zij bevestigden onder eed dat. zij Fer rer gezien haddén aan het hoofd eener bende die :d;e kerken plunderde. De rechters onderzochten nauwgezet, deze verklaringen onder eed gedaan. De getuige werd afgehoord in tegenwoor digheid van soldaten die tijdens de bloedige week te Barcelona 'met de ordedienst gelast waren en twee soldaten, duidden krachtig, Fer rer aan zeggendw ij herkennen 11 e m h ij was de aanvoer d e r Deze soldaten waren volksjongens. Hunne verklaring kwam overeen met die der 62 andere getuigen. Zij werden geloofd, zij moesten wel geloofd worden. De misdadigers die door ophitsing geplun derd, gemoord en gebrand hadden, werden tot den kogel veroordeeld. De rechters konden den leider, den aan hitser, den hoofdman, Ferrer dus, als dus danig door verpletterende getuigenissen aange duid, niet vrijspreken. Dat liet hun geweten hun niet toe; zij ver wezen den aanvoerder tol dc straf zijner vol gelingen. I Iet spaansch 'ministerie dat'aan dezen geene genade had verleend, kon, mocht aan hun leider geen 'genade verleèhen. De vrijmetselarij die, niets had gedaan om 'genade te bekomen Vóór het gewone anar chisten volkje dat zijnen dood afwachtte in de spaansc'he gevangenissen, zette toen heel cle liberale pers in beweging ter voordeele van den vrijmetselaar Ferrer, een har'er éigene hoofdmannen. En overal schreven de liberale gazetschrij vers het na, de logiebróeder, móést opgehe meld worden, een held genoemd, en aange klaagd als een slachtoffer van den godsdienst Was immers Fèrrer een moortelbroèdei', koning Alfons van Spanje, dien de volgelin gen van Ferrer, reeds meermaals bijna ver moord haddén, was een geloovige, een katho liek. - Ferrer kreeg geen genade. ITet spaansch ministerie, kon, zonder een slécht, een noodlottig voorbeeld te geven, geen genade schenken. Woensdag morgend werd de strafuitvoering voltrokken. Over eenige maanden werden in Armenië, meer 'dan zestig duizend 'chrisiene menschen verlhoord, door de moordzuchtige musulman hen. Kinderen werden doorstoken aan de borsten hunner moeders. Die moeders zelf werden akelig vermoord onder de oogen hunner echtgenoóten, die zei- ven den moord niet konden ontvlieden. Dochters worden onteerd en walgelijk ter dood gebracht, in 't bijzijn hunner ouders, die daarna op hunne beurt werden door kerfd. 't Was walgelijk, onmenschelijkheid, meer dan beestachtig wreed, een openbare schande voor het menschdom. Dc logie zweeg. Geenc libérale gazelten klaagden die wreed heden aan ter beteugeling. Do slachtoffers, die duizenden, warer slechts christenen. Niets meer. Geen straatbétooning was er, geen gczamenl- li.jkc werking tegen de bloeddorstige (legers, geen oproer, niets, slechts kalme bestajiging, vol sensation 11 eel nieuws voor de liberale ga zetten, ten hoogste niets meer. 't Waren maar christenen, - maar hónden volgens de Turken, die tóch ook den katholieken godsdienst haten. Maar nu dat Francisco Ferrer, de prediker tot koningsmoord, de aanvoerder der brand-, stichters, plunderaars en moordenaars, tot voorbeeldige noodzakelijke les voor heel een volk, 11a een streng en gewetensvol onderzoek zijner plichtighoid, gekogeld werd, nu komt al wat anarchist is, socialist, radikaal en libc- al in beweging. De logie stookt hel vuurke. Haar man, haar hoofdman moet worden op het dedestal der aanbidding geplaatst, van al. wat liberaal is, en liberaal denkt. Iet volk moet tot oproep worden gezweept, niet in Spanje, waar iedereen kalm is, ómdat iedereen weet en begrijpt en goedkeurt, maar in Brussel, in Parijs, in alle liberale centrums. Hij was tegen den Godsdienst, legen de eer van Christus, daarom moet hij worden ge heiligd. Koning Alfons van Spanje, de- goede jonge echtgenoot, moet als een beul worden afge schilderd, een bloeddorstige, hij is immers niet de sultan van Turkije, maar enkel een afholieke koning. En één kreet overh-eerscht hel al, in Italië, in Frankrijk, in België, in alle liberale gazettenA BAS LA CALOTTE Daar komt alles op neer bij het huldigen van den leider der brandstichters en moorde naars. Wij vragen het in alle rechtzinnigheid aan al. de menschen die nog redelijk denken kun nen, lol welke partij zij ook behooreo, wel ken godsdienst zij ook belijden, of zij niet wezentlijk walgen nu, van ai dat logie mis baar, van de slaafsche onderwerping van al dat ongodsdienstig vee, aan de tergende' beve len der vrijmetselarij 1 Alles hier zweet den godsdiensthaat. Alles hier teekent woest en verwaand de openbare pogingen der helle! Zullen dan de liberalen die nog ter kerke gaan, die nog gelooven, die nog den eérbied hebben van den Zaligmaker, nu nog niet de oogen opengaan? Mg. Belang. *J§> iff, •iSl GEMEENTERAAD. Zaterdag IC" October, ten 5 ure, kwam de raad bijeen ten stadhuize. Tegenwoordig: de heeren Colaert, Burge meester; Fraeijs en Vanden Boogaerde, sche penen; Fiers, Vanderghote, D'Huvetlere, Bou quet, Sobry, Iwéins d'Eeckhóutte, Lemahieu, Biebuyck, Begerem en Boone, raadsheeren, Vander Donckt, stadsschrijver. De heer Strüye is belet de zitting bij te wonen. De heer Burgemeester behandigt aan Van- clslander Gustaaf, bediende aan den ijzèvweg Witterbecq, policieagent, Coffijn Eugeen, meu belmaker en Coppin, handelsbediende, de me dalie voor daden en moed en zelfsopoffering. Het verslag der voorgaande zitting wordt zonder opmerkingen goedgekeurd. De verkoop der noten heeft dubbel opge bracht bij verleden jaar of 865 fr. en -18,25 on gelden. De rekening van 1908 voor het muzeuni bedraagt 1.637,66 in ontvangsten, latende een overschot van 1147,81, welke som goéd zal te pas komen om zeer dringende herstel lingen te doen aan sommige schilderijen. Dc disch verdeelt als volgt zijne toelage van 8 fr. per kind, recht hebbende op koste loos onderwijs De Looic 181 leerlingen. De Fricadellen 116 leerlingen. S' Aloysius 358 leerlingen. S' Michiels 1.51 leerlingen. Dc Lamothesehool 327 leerlingen. O. L. V. van Thuync 127 leerlingen. S' Josephsschooi 59 leerlingen. Verlorenhoek 103 leerlingen. De totale uitgave bedraagt 11616 frank. De betalende meisjesschool kost voor 1910 de somme van 1075 fr. Daar er eene vraag tol verhoog van jaarwedde is ingediend, zal de begrooting maar gestemd wórden na de ge heime zitting. Hetzelfde voor dc bewaarschool. De kostelooze bewaarscholen krijgen nog maals 8000 fr. De begrooting der keukenschool. bedraagt fr. 5.220 in; ontvangsten en uitgaven.; De begrooting der muziekschool zai maa na de geheime zitting gestemd worden, daar ei ook eene vraag is om verhooging van jaar wedde. De schepen raad wordt bemachtigd een per ceel ingesloten grond te verkoopen, bedragende 60 vierkante meters, op den instel van 15 per meter. De godshuizen worden bemachtigd de ver deeling te doen der nagelaten goederen van wijlen Jufvrouw Delmotte, te zamen met de amilie Dumelie. Zij worden nog bemachtigd eene weide te verkoopen aan M. Claeyssens, daar de ver knoping meer zal opbrengen dan de huidige pachtprijs, die nochtans zeer hoog is. De begrooting voor 1910 der kerkfabriek van Sint Niklaais, bedragende fr, 6958,28 wordt goedgekeurd. De kerkheeren van Sint 'Pieters worden be machtigd sparren te verkoopen door het ambt van den deurwaarder Deehièvre hier te Yper. Eene d erde schoonnuur zal vernieuwd wor den aan Sint Maartenskerke. Bedrag 9700 fr. De heer voorzitter denkt dat de kerkraad boter hadde gedaan de geheele herstelling te doen der bouwgalerie van de kerke, daar later toch nog eens de stellingen zullen moe ten vernieuwd worden om dc kanteelen te herstellen, die in zeer slechten staat zijn. De stadrekening voor '1908 bedraagt in ge wone ontvangsten fr. 388.179.78 en gewone uit gaven fr. 348.524,90, latende een overschot van 39.654,78. Da buitengewone ontvangsten bedragen fr. 158.606,96 en de buitengewone uitgaven fr. 147,141,47 latende een overschot van fr. 11.465,49. liet. algemeen overschot bedraagt 51.120 fr. 27 c. Voor de werken aan Zillebeke-vijver hebben wij van den staat nog 21.611 ft', te ontvangen, en van de provincie 3611 fr. M. Boone vraagt hoe het staat met die werken. 1 M. de voorzitter. In het algemeen zijn de werken goed uitgevoerd. Ze zijn geheel vol tooid. Sommige deeleu zijn niet. gedaan zooals het bepaald was, en wij hebben daarover eene klacht ingediend bij den aannemer. De val deuren zijn ook niet van de voorschreven hoe danigheid. Op die twee punten naar is alles in regel. De planten zullen, hopen wij, voor goed geweerd zijn, daar er, met .3 111. hoogte in wa ter, geen planten zullen kunnen gioeicn. M. Sobry heeft niets tegen de rekening maar ter gelegenheid der rekening te zeggen. Hij begeert namelijk dat de zuidmuur van het kerkhof, die beschikt was te bouwen en voorzien in de begrooting van 1908 zou ge bouwd worden. Dat stond in Art. 161. der b'egrooting. Hij 'jdoet ook opmerken dat er eene merke lijke vermindering is van opbrengst van het standgeld op de markten: 1302 fr. op dc botermarkt. 434,10 fr. op de vischmarkt. v en nog vermindering op groenselmarkt, kie- kenmarkt en eiermarkt. Hij vraagt dat de schepenraad zou onder zoeken welke maatregels er kunnen genomen worden om daarin verbetering te brengen, en idjO ontvangsten meer te doen aangroeien. M. de voorzitter. Ik zal geern voldoen aan de begeerte van het achtbaar lid. Wat de vermindering betreft der ontvangsten op cle botermarkt, die is grootendeels te wijten aan cle talrijke melkerijen die overal tot stand kómen. Vele vischverkoopers doen den visch rechtstreeks naar hun huis zenden. Spreker hoopt cle uitgaven te doen vermin deren door een nauwer toezicht der werken. M. D'Huvetlere vraagt waarom de bevoegde afdceling niet werd gelast met de rekening te onderzoeken, 't Is een bedrag van bijna 100 duist frank en dus wel der moeite weerd. M. de voorzitter heeft, er niets tegen, maar de afdeeling zou behooren zoo gauw mo gelijk te 'vergaren, ten einde de stadbegrooting te kunnen opmaken voor 1910. M. D'Huvetlere wilt niet aandringen, in dien het enkel eene uitzondering geldt voor dit jaar. Hij begeert dat men handele als vroeger. M. cle voorzitter denkt dat de heer se cretaris afwezig was. M. Biebuyck. Dank u! M. de voorzitter, Ik wil u niet beknibbe len, gij had zekerlijk recht op verlof, te meer daar gij binst verscheidene maanden de be diening van stadsschrijver on vergeld hebt waargenomen. M. D'Huvetlere. Dat is slaan en genezen! De rekening wordt eenparig goedgekeurd. Pachtafstand van een goedje van den Disch wordt goedgekeurd.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1909 | | pagina 1