EN OMMELAND
Katholieke en Bewarende Bond
van het Arrondissement Yper
TWEE BESTIEREN
GROOT CONCERT
pp
SpieeKiM li
Op Zaterdag 26 Februari 1910
5 centiemen 't blad
43e jaar. Taimerk 3195
Te trekken bij den Uitgever, T* 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's ofte post, tegen 8 frank 's jaars
I!
Dagklapper
van Zaterdag 26 tot
4 Maart.
Koninklijke Fanfare
Zondag 27 Februari 1910
«5 m
Voor Z. II. den Paus
HOND DE WERELD
Vrank rijk
Goocheltoeren
Odilon DEMARRÊ
n
Echt en recht, 't oud violk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen *t blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
ZATERDAG, 26 FEBRUARI, ten 2 3/4 ure in het
te Yper, vergadering van den Algemeenen Raad.
Aanwijzing der
vun den 22
DAGORDE
Kandidaten
Mei.
>$IL' ffSk axS. rifvai, caL «Bil ros. Ml
Evangelie van den 3en Zondag van
den vasten.
om 8 ure
in de IWEINSZAAL
M
Vorige lijst 1086 50
Onbekend; ter eere van den H. Joseph 2.00
DE LIBERALEN.—i
,'t Is al een tijdeken geleden dat do liberalen
tf, <jf, f, -jfo fs; f, -<jf, fr» f, f,
Hst milliard der kloosters, waarmede
meu pensioenen in Vrankrijk aan de werk
lieden ging betalen, is niets anders dan
kloosterroof en volksbedrog geweest.
Het Seftaat had dan ook eene commissie
samengesteld, om de vereffening van de
aangeslagen klooster- eu kerkgoederen te
onderzoeken. Senateur M. Régismanset,
heeft nu verslag gedaan en zegt dat zijn ver
slag enkel loopt over de vereffeningen gedaan
ia bet jaar 1907. De goederen welke dat jaar
verkocht zijn, waren geschat op 34.869.000
franken. En weet gij hoeveel de verkoop
heeft opgebracht Eh vel, 2.700 000 fr,
De leden der Senatoriale commissie, heb
ben zich op zeer strenge wijze uitgdrukt
OVER DE SCHANDALIGE WIJZE, op
welke de vereffenaars zijn te werk
gegaan...
Op het einde van zijn verslag, zegt sena
teur Régismauce dit
Vrankrijk is zoo diep gedaald, dat bet op
schandalige dieverij wijst, dat het van over
heidswege de dieverij kent, en toch machte
loos is om te straffen wat is misdaan.
Men slaat eenvoudig de boeken toe, tot
geruststelling der langvingeiige vrienden.
En zeggen dat de liberalen ons ook willen
verfran3chen.
Vandalen-werk
Vrankrijk is in de handen der vrijmetse
larij gevallen. Het gevolg nu
De kerken zijn in handen gegeven van de
gemeentelijke besturen, en vele dezer ge
bouwen staau op het in puin vallen. Men
begint reeds, hier en daar, met kerkgebou
wen aan dea eeredienst te ontrekken.
De Gazette de France verhaalt wat te
Soissons is gebeurd. De kerk van St-Léger
aldaar, is esn keurig gebouw uit de XVIe
eeuw. Vroegertijd behoorde die kerk tot de
abdij van Genovelin.
Het plaatselijk bestuur heeft nu deze kerk
in een vergaarzaal veranderd. Daartoe heeft
men pilaren moeten wegkappen, muren bij-
metsen, het keurigste snijwerk moeten ver
nietigen mea heeft er verwoest en wegge
broken, zooals het in de ergste geuzentijden
niet erger kon gebeuren.
M. Maugniaudé, radikale afgeveerdigde,
heeft de nieuwe zaal ingehuldigd.
Onder deze gewelven waar men eertijds
Mengelwerk van 't NIEUWSBLAD VAN YPER No 7
DOOR
Zonder twijfel was 't een braaf jong, die Ce-
lina, want zij alleen bad mei aandacht, ging geerne
naar de misse, sprak zoele en beleefd en wandelde voort
zoohaast er onder 't gemeenzaam koutten, groeve
spreuken of onbetamelijke histories tc berde kwamen.
Meer dan eens had ze hierom van wege de mannen
en vrouwen schimp en gekkernij te verdragen. Ze
noemden haar dibbe, kwezel en wat al meer, vielen
haar lastig met Onverstandige vragen en domme zin
spelingen. Dit stoorde haar weinig of niet en de plaag-
steerten gaven hel zelf op. Dat versleet pianewijs,
ze gewenden hen aan beur eenzelvige doeninge, en
zonder daarom veracht of verwezen te zijn, leefde
ze gerust en gelaten met den hoop. En die zon-
derlinge levenswijze van het meisje had den knape
zoo ongeloofbaar, zoo onmogelijk geschenen, dat hij,
Riel wetend waarom, eenen wrok tegen haar voerde.
.Waarom kon ze niet doen lijk d'andcre, dacht
'J- Maren dat nu manieren, altijd van de leute weg
drommen en heur makkers te schuwen lijk pestlij
ders. Ze moeste dan maar thuis blijven en wejerje gaan
hangen aan moeders bchorte, zoo peisde hij.
Aan tafel hield hij zijne öogen dievelingö op
heur wezen gevestigd, en als ze dan bij gevalle heur
groote kijkers langs zijnen kant wendde en hem scheen
le glimlachen, dan voelde hij eene onruste die hem
op nelels bracht en heel uit zijn lood sloeg hij 'kwan
selde zijnen lepel, of heisterde de helft van den vor-
k'enlast. Hij zonk het hoofd en schuwde zijn oogen
weer op te keeren met een kwaadheid, omdat die
dibbe hem zoo kon onthutsen. En dat ging zoo dagen
naëen. Hij vervolgde haar met zijne blikken, zonder
te willen den naam of zelf het gedacht hebben dat
ze hem voor iets aangenaam of aantrekkelijk kon zijn.
Hoe langer, hoe meer gewaarde hij, den invloed van
lieure eenzelvige doening. Als 't gebeurde dat zij den
Zondag of binst den rusttijd met eene gazet of een boek
in handen zat, voelde hij hem tot haar getrok
ken, en eens had hij toegegeven, en hij Celina gekomen,
goedsmoeds gevraagd:
Wat nieuws te Parijs? om entwat te zeggen.
'k Weet van geen, ha ze stille geantwoord,
en hij was misnoegd van daar gegaan.
Ze las boeken en geschi-iften, en hij, hij zou
geen A uit een B kennen en zij, die maar kwam
hommel plukken, een gemeen werk, gedaan door ge
meen volk, aan een gemeene prijs, zij las lijk een ad-
vokaat en wie weet, kon mogelijks w.el schrijven ook.
Dat .was een raadsel.
Al kouten over kond en warme met. de andere
plukkers, (trachtte Zarren loos weg te achterhalen
waar Celina Lhuis hoorde, hoe 't met heur familie
stond, en waarom ze naar hier overwaaide. Zoo en
zoo vernam hij jets', dat Celina lang hij eene tante
meegeWQond had, dat die 'tante nu dood was, dat Ce
lina nadien bij haren vader en stiefmoeder weerkeer
de, dat ze een lastige menagie hadden, dat het er
somtijds schuw ging tusschen man en wijf, en dat
Celina veel moest wei-ken.
Al die redens deden den jongen diep naden
ken ien zijne belangstelling voor Celina levendig aan-
De eerste ongunstige, maar; vrij gedwongen
ernstig meegevoelen, een
indruk verteederde in een
rechtzinnige genegenheid die hij
spijts zijn eigen, on
handig verdoken hield. Celina kwam hem nu heel
anders voor, met heur grooltte onze-vrouwenoogen en
heur mat zwaarmoedig wezen. Sedert lang had liij
bemerkt dat zij brdelijk gekleed ging, ze lapte en
naaide aan tijden waar het ander vrouwvolk met een
smeerige lialf opgefronselde rok liep, of 't voorlijf
zonder knoopen en oksels en elleboogen in gapingen
en flarden, was zij altijd properkens aangedaan. Ze
had schoon pekzwart haar, dat in een dikke stresse
om heur lioofd gevlochten lag, en heur wit zuiver
yel blonk van deugd eu reinheid1.
De pluktijd voer Over zonder dat Zarren meer
van zijn gewaarwordingen meedeelde. Hij rischierde
nu en dan jeen onzeker woord, loech omdat ze t had
gehoord, ten wilde hem! heed liet uitzicht van een idef-
tigen boereknape geven. Hij wist nu dat Celina te Re
pelen aan den Noordhoek woonde. In den voorzomer,
als het daar ommegang was trok hij er naar toe zonder
aan niemand van zijnen uitstap te gebaren. Opzettelijk
wandelde hij vóór het huis van Celina en 't gelukte hem
dat hij ze te zien kreeg. Ze bemerkte hem ook !en
loech. Hij wierd benauwd. Zou hij nu voortgaan?
Ze kwam juiste buiten, en zijn her te brandde van ver
langen om haar een woordeken te zeggen, en 't en
wilde ter hijkans niet uit.
llae is. 't, Celine, komt ge weer plukken
van de jare?
'k Weet niet, misschien wel, antwoordde ze.
Hij moest weg, haperde nog eene wijle, zocht
om meer te vinden maar T.ot later, stotterde hij en
ging zeere voort. Gejaagd liep hij Hoor het dorp, ten
buiten in T veld zette hij hem neer in 't gers.
'k Ben een onnoozelaar, zuchtke hij, waarom hen
ik nu zoo ver gekomen? Waarom, voor haar?...
Hij stond op, zienlijk kwagi'ezimd en aan d'eer
ste lierberge de gereedste trok hij binnen, besteldlej
een glas bier, besteld nog een, ent than nog een... hij,
die zoo gesparig met zijn kluiten c immeging.
Nog drie uren eer hij t'hui, s kwam, en T was
t'halven d'aehternoene. Hij stapte jooveeL zijne bee-
nen rekken konden, maar aan 't ij io mmelland kon hij
niet voorbij en ging er naar.
Wordt vQ.ortgeze.ti
Th
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
Ss Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 Ir. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te YPER.
Bij drie maanden zal het land te beslissen
hebben over het beotier dat het wil voor de
bereddering der openbare zaken.
De ijzerwegen waren hier aan de maat
schappij van de Vlaanders 't volk vroeg om
aan -den Staat te geraken er was geen geld om
de ijzerwegen af te koopen.
Te lande was er nergens: een weg waar de
boeren 's winters door konden geraken van
keizels was er nog geen sprake 't vervoer
Volkshuis Telken keer dat ge een liberaal blad in han- kostte te schrikkelijk duur, daarbij de gemeen
Art»-, „rtrt»-.f Ifloot /fö n.M r» rlof rvnc la ml tnt OVftr _r__. ii1.1
z. 26. H. Nestor, bm.H. Popbyrius, bm.
H. Victor, pr Eremijt. H8 Adeltrude in
t Ooorngksche. H. Pbaras, hovenier. H.
Ignatius.
Z. 27. H. Alexander. H. Leander, b.
H. Besius, soldaat. H8 Honor-ina. H. Juliaan
m. wierd levend verbrand, patroon tegen de
jicht
m. 28. H. Romaan. H. Theophiel, mar
telaar. H. Oswald, bisschop. Gelukzalige
Thomas van Cora.
d. 1 Maart. I)e 260 heilige martelaars.
H. Suitbert, b. die de Friezen, Bataven en andere
Germaausche volkeren kerstende f TH, S'
Aubin, bisschop van Angiers t 550. S6 Eudo-
xia, martelares.
iv. 2. Zalige Karei de Goede, m. graal van
Vlaanderen, wierd in do Kerk van den H. Do-
natus te Brugge vermoord op vandage in 1127.
H. Simplicius, t 482.
d. 3. S. Maryn en anderen. H8 Cunegond
w. keizerin.
v. 4. H. Casimir, zoon van den koning der
Polen, voorbeeld aan zuiverheid f 1483 in den
ouderdom van 23 jaar. H. Adriaan. H. Lu
cius. H8 Moeder Anna.
i«r». jau 21} su au jsu jüj jyj ray
Te dien tijde dreef Jezus eens een duivel uit
en wel een stommen. Toen nu de duivel was
uitgedreven, sprak de stomme, en de scharen
stonden verwonderd. Doch eenigen hunner zei
den Door Beelzebub, het hoofd der duivelen,
drijft Hij de duivelen uit. Maar anderen, om Hem
op de proef te stellen, vroegen van Hem een
teeken uit den hemel Hij echter kende hunne
gedachten en zeide hun Alle koninkrijk dat
tegen zichzelf verdeeld is zal verwoest worden,
en het eene huis zal op bet andere vallen. Maar
als ook de satan tegen zichzelven verdeeld is.
hoe zal zijn koninkrijk stand houden? Want ge
zegt dat Ik door Beelzebub de duivelen uitdrijf.
Indien ik echter door Beelzebub de duivelen
uitdrijf, et or wien drijven uwe zouod ze uit
Daarom zullen deze uwe rechters zijn. Maar als
Ik door den vinger Gods do duivelen uitdrijf,
dan is ook liet koninkrijk Gods ooderu gekomen.
Wanneer de sterke in volle wapenrusting zijn
eigen erf bewaakt, dan is al wat hij bezit in vei
ligheid. Maar wanneer een sterkere dan hij hem
overvalt en overwint, dan ontneemt hem deze
zijne wapenrusting, waarop Hij vertrouwde, en
verdeelt zijmn buit. Wie met met Mij is, is tegen
Mij, en wie niet met Mij vergadert, verstrooit.
Wanneer de onreine geest van den mensch uit
gaat, zwerf'hij om door waterlooze plaatsen en
zoekt naar rust En als hij die niet "vindt, zegt
bij: Ik zal terugkeeren naar mijn buis, dat ik
verlaten heb. En hij komt en vindt het gerei
nigd en versierd. Dan gaat hij heen, en neemt
zeven andere geesten met zich, boozer dan hij,
en ze komen binnen en gaan er wonen en bet
laatste van dien mensch wordt erger dan het
den neemt, leest ge erin dat ons land tot over
- de ooren in de schulden: zit, en. dat bet niet
lang 'meer duren zal eer we totaal ten onderen
i gebracht zijn en bankroet gaan. Dat is 't ge-
wone liedje van de blauwen
voor de Wetgevende Kiezing pe Katholieken, integendeel, beweren dat
i -alles om ter West is, dat 's lands welvaart ge
durig aangroeit, dat de financiën in goeden
isa^Mmmai^smisieiamemmimamiwsiSBeismiiBmxsÊesasii staat zijn, zoodat we volstrekt niet te winnen
hebben met eene verandering van bestierders,
maar alles te verliezen.
Laat ons eens onderzoeken wat die twee
tegenstrijdige beweringen weerd zijn, niet met
woorden in den wind, maar! laat ons de be
stierders oordeelen naar hunne daden den
schoenlapper kent men aan zijn werk zegt
een oud spreekwoord. Daarom komt voor de
pinne, gij, liberalen, en ook gij, katholieken
eerste. Terwijl Hij dit nu zeide, verhief zekere
vrouw uit de schare hare stem, en zeide tot Hem:
Zabg de schoot die U g dragen heeft, en de bor
sten die Gij gezogen hebt. Maar Hij zeide Zalig
voorwaar, die het woord Gods hooren en on
derhouden.
PR06RAAOIE
lre Partie
1. Marche lubilaire Paul Lebrun
exécutée par la Fanfare Royale.
2. Finale du Concerto en sol mineur pour violon
Max Bruch
exécuté par Monsieur Henry Gadeyne.
3. a) Marguerite au rouef Fr. Schubert
b) Chant Hindou Bemberg
chantés par la Baronne Bonaert.
I 4. Sonate en mi mineur pour plano Ed. Grieg
a) Allegro b) Andante c) Menuetto
d) Finale-Allegro
exécutée par la Baronne van Zuylen van
Nyevelt.
5. Grande-faniaisie sur Ie Drame lyrique Clodwig
et Clothildis Oscar Koels
a) Prélude b) La Chasse c) Ballade
d) Marche c) Hosannah
lr8exécution par la Fanfare Royale.
2me Partie
1. Fantaisie pour Trombone solo Leo Moeremans
avec accompagnement de Fanfare
soliste Mr Jülien Desramault (lre exécution).
2. a) Arabesque Schumann
b) Arabesque pour piano Debussy
exócutées car la Baronne van Zdylen van
I Nyevelt.
j 3. Air de Samson et Dalila C. Sainl-Saëns
chantée par la Baronne Bonaert.
4. a) Polonaise Van Laub
f b) Caprice pour violon Paganini
exécutós par Monsieur Gadeyne.
PIANO EBARD.
meester en baas waren jn hét bestier van
't land, maar toch nog niet lang genoeg Opdat
velen onzer lezers zouden vergeten hebben wat
er te dien tijde al gebeurde. v -
't Was in. Juni 1878, dat de kiezers, gehoor
gevende aan de beloften der liberalen van dien
tijd, het katholiek ministerie in minderheid
stelden, en zoo kwamen Frère, Bara en Graux
aan het bewind en bleven er zes jaar lang.
/Hun eerste werk was de Schoolwet van
1879, door een liberale hoofdman een onge
lukswet genoemd. Om die wet in al hare hate
lijkheid te kunnen doen doorgaan, wierd ei-
geld verkwist bij ho-open, zoodanig dat achter
een jaar twee-drij er geen middel meer en
was om de begrooting behoorlijk te doen slui
ten, 't /was tekort, nog tekort en altijd te- kort.
;Om daarin te voorzien werden lasten geleid,
op koffij en tabak onder andere. Bij millioenen
's jaars moest er meer betaald worden, 't Volk
werd verbitterd, maar in plaats van besparingen
te doen, verkwistten de ministers maar altijd
meer en meer, voornamelijk voor hunne
schoolwet, bijzooverre dat als in 1884 de kie
zingen moeten plaats hebben, er nogmaals
een heels reesem nieuwe belastingen gereed
waren gemaakt, die men slechts na de kiezing
zou doen stemmen.
- - i
Niet alleen waren de lasten gedurig ver
hoogd, maar daarbij handel en nijverheid ver
kwijnde, de landbouw ging te niete, elke week
waren er bij dozijnen landbouwers uitgeschud
en uitverkocht, de hofsteden geraakten met
moeite nog verpacht.
,Rust en vrede en was er nergens meer
de hatelijke schoolwet had het land in twee
vijandelijke kampen herschapen armen en
werklieden werden broodeloos gesteld, enkel en
alleen om reden hunner denkwijze. Dezen die
recht hadden op hulpe van openbare bestie
ren, werden het brood geweigerd, indien ze
hunne kinders niet wilden zenden naar god-
delooze scholen.
Openbare werken, daarvoor was er geen geld.
't Was jaren reeds -dat het arrondissement
Yper, de overname vroeg van de vaart en de
voltrekking ervan er was niets te ver krij
ten werden tot over den kop in de schulden ge
steken door het bouwen van paleizen voor on
derwijzers zonder leerlingen, en zoo konden de
gemeenten ook niets verrichten voor de verbe
tering der wegen. Daarbij, er werd aan de 'ge
meentebesturen geen de minste vrijheid gelaten
in het bestieren der gemeente. Wilde men niet
alles schikken naar de goeste van den staat,
seffens wierden er mannen gezonden, bijzon
dere commissarissen, die de gemeenten bestier
den namens den staat, en natuurlijk daarvoor
nog vet betaald wierden en volle vrijheid ge
noten, om het geld te doen dansen naar be
liefte.
p.at alles is nog in 't geheugen, al is het reeds
meer dan 25 jaar geleden. Vele Ypersche fa-
miiiën, vele personen van te lande hebben het
nog goed onthouden.
(Zoo stonden de zaken, als in 1884 de kie
zers over de toekomst van het land te beslissen
hadden. De ministers werden in Juni met
zulke ongehoorde meerderheid weggebursteld,
dat het nog nooit nergens was geweten ge
weest.
-
NUDE*KATHOLIEKEN.
Wij hebben daar den toestand geschetst van
het land, wanneer na de kiezing van 1884 de
heer Malou Minister werd
Rr was geen geld in kas, de rekeningen slo
ten met een aanzienlijk tekort, het volk was
overlast, dus niet te peizen om door nieuwe
lasten hetgeen tekort was aan te vullen, voor
openbare werken was er geen geld, de handel
kwijnde, dtf nijverheid ging te niete....
Eerst en vooral werd gezorgd om den vrede
to herstellen onder de bevolking, door eene
nieuwe Schoolwet, die, al gaf ze geen volledige
I voldoening aan het grootste deel der bevolking,
toch het hatelijke der ongelukswet deed ver
geten op korten tijd.
.Verders werden de belastingen, die meest
drukten op de kleine menschen, afgeschaft
of merkelijk verminderd, en toch door spaar
zaam bestier en zorgen was na eenige jaren
het evenwicht hersteld tusschen uitgaven en
inkomsten.
Machtig groote werken werden dan aangelegd
en. uitgevoerd Brugge en Brussel kregen eene
nieuwe zeehaven, de haven van Antwerpen
werd merkelijk verbéterd, de handel werd
opgebeurd en geholpen, de nijverheid vond
steun en hulp waar hel noodig was, de ge
meenten werd volle vrijheid gelaten in het
beheer der gemeentezaken, het getal kiezers
werd merkelijk vermeerderd, én de werkman,
die vroegertijds niets te zeggen had in de aan
stelling der kamerheeren, werd door het ka
tholiek beheer geroepen om deel te nemen
aan de kiezing voor de wetgevende Kamers.
1 -
-Om een gedacht te geven van de uitgebreid
heid die handel en nijverheid heeft genomen,
zij het genoeg te zeggen dat de algemeene han
del van België meer dan 8 milliard te jare
bedraagt, waar die van Rusland enkel 4 mil
liard beloopt.
En Rusland telt daaromtrent 20 maal de be
volking van ons Belgenland I
'♦1
i 1 t -Bus
Om nu over zaken te spreken die meer recht
streeks belang hebben voor de bewoners van
ons arrondissement, nemen wij eerst de vaart
Van 1878 tot 1884 werden er nooit gebaard
dat die vaart bestond. Geld was er ten anderen
niet voor openbare werken, alleen voor school
paleizen.
In 1888 werd d,e vaart overgenomen dooi
de katholieken, en nu bij eenige dagen zal
men hand aan 't werk leggen om eindelijk
tot een goed einde te komen, 't is te hopen.
Alweer meer dan 3 millioen te besteden aan
openbare werken.
De ijzerwegen der Vlaanders zijn overge-
nomen en nu bezitten wij' betere aansluiting
voor het midden des lands Brussel, Gent,
Antwerpen.
Te lande zijn de vroeger onbruikbare stra- I
teu in sierlijke keizels herschapen, waar men
's winters zoowel als 's zomers gemakkelijk
kan doorgaan en doorrijden.
Niet alleen handel en nijverheid zijn ver
beterd, maar de landbouw is bloeiender Waar
vroeger gedurig hoeren werden uitgeschud,
komt de spaarzame en neerstige landman nu
eerlijk aan zijn 'brood, en 't is hem ten anderen
bertelijk gejeund.
De werkman krijgt in zijn ouden dag een
schoon pensioentje, dat aan den Staat in de
laatste 10 jaar reeds hij
180 MILLIOEN
heeft gekost.
Begrootingen en rekeningen sluiten regel-
matig met een overschot.
"t Is meer dan een vierde eeuw dat het ka
tholiek bestier aan het roer is, en van nieuwe
belastingen is tot hu geen sprake geweest
En waar ligt de oorzaak van het oneindig
verschil, dat wij komen aan te stippen tus
schen het bestier der liberalen en het bestier
der katholieken
De eenen zijn verkwisters, de anderen spaar- j
zame en handige bestierders i
V
k
ELDERS.
Is het in België alleen dat de liberalen zulke
slechte bestierders zijn Hoe zit het in Vrank-
rijk, onder andere, dat de geuzen van alhier
zoo dikwijls als voorbeeld aanhalen
Een enkel puntje willen we vermelden, want
ons artikel zou anders te lang worden.
Onder de kloosters door het fransch Staats
bestier ingepalmd, die een milliard moesten op
brengen om aan het werkvolk ginder een pen
sioen te bezorgen, was een der voornaamste
de Chartreuse of het klooster der Karthuizers.
Het was op verscheidene millioenen weerde
geschat.
(Nu de verheffeninggedaan is, schiet er
niets over zelfs is er niet genoeg om de on
kosten te betalen van advokaten, notarissen en
andere, die het kloostergoed ginder helpen
verheffenen
Nog meer
De paters hadden op eigen kosten een hos
pitaal ingericht, dat van St-Laurent-au-Pont.
Een hospitaal kon weinig profijt bijbrengen
en wierd daarom gegeven aan het departement,
dat is als d',e provincie bij ons.
Vermits er nu hiets en is om dat hospitaal te
onderhouden, spant het departement een pro
ces in tegen den Staat, om te doen beslissen
wie er het hospitaal onderhouden moet.
Natuurlijk zullen 't voor slot van rekening
de lastenhetalers zijn, die zullen mogen afdok
ken, als gewoonte.
Vroeger betaalden de kloosterlingen alles
zelf, en do Staat kwam er voor niets t.usschen.
Dat toogt eens te meer dat de liberalen over
al onhandige bestierders zijn, en dat de tegen
woordige niet béter en zijn dan hunne voor
zaden.
De kiezers zullen dus wijzelijk handelen
met dit alles eens grondig te overwegen, en
te zien door wie hunne stofeflijke en zedelijke
belangen best worden behertigd Den 22 mei
zal hun de gelegenheid geven over dat onder
zoek uitspraak te doen. 1
JAN
Onze commissie eischt met aandrang en met
i» kracht de strengheid der rechters, bi] het on-
derzoek der rekeningen, en de waakzaamheid
der parketten.
K
1 !W
yvV