'bewaarscholen.
m
Tukije
STADSNIEUWS
Stad Yper Gemeenteraad
Christen Volksonder richt
Cercle Excelsior
Jongelings-congrtfigatie
van St->1aarlens
Christen Volksonderricht
VA N
a 'A -A !3 -A f3 -A -Jt ft) s»
MENGEL®AREN
bad, waar men lieve dooden gedacht, waar
treffende ceremonies plaats hadden, zal men
nu woorden van haat vernemen, zullen
woe'geesten hunne bijeenkomsten houden.
n dat begonnen WERK, wie weet waar het
zal eindigen 1
De logie is daar baas, en zij doet het
voelen.
Een galeiboef ontsnapt om zijne
oude moeder te zien.
Katholieke Vereeniging voor
Hoogesehooluitbreiding
en Volksontwikkeling
Mardi 1 Mars, a 8 h. trés préeises
MURILLO ET SON (EUVRE
par M. J. VAN DEN HEUVEL, Ministro
d'Etat, professiur a, I'Université Catholi-
que de Loir/ain.
Mardi 8 Mars, a 8 1/2 h. pre'eises
LES LETTRES DE CACHET
dans la légende et l'histoire
Roetstraile 1 ijke fi<tchtbank
van. 1 per
Zitting van 24 Februari 1910.
r~ Vandelanotte Marie-Louise cn Van El-
.slande Jean, van Yp>er, worden veroordeeld elk
lot 100 fr. boet, voorwaardelijk voor de eerste,
uit hoofde van laster jegens Vandelanotte Mar
cel. Zij moeten 300 fr. schadevergoeding beta
len aan de Burgerlijke Partij.
ti hi
A
Uit Leuteghem
Rozijnenbrood
Luchtschepen en vliegmachienen
in den oorlog'
Het geva r dor cinema's.
AU BON MARCHË, Nieuwstraat,
Brussel. Laatste nieuwigheden
voor Eerste Communie. Franco wor
den stalen gezonden en bijzondere
cataloog op aanvraag.
Conslantine, 17 Feb. Een galeiboef, ontsnapt
uit Guyana, gaf een roerend voorbeeld van kin
derliefde. Hij onlsnapte om zijne oude moeder
terug te zien en, na ze te hebben omhelsd, gaf
hij zich gevangen.
De onlsnapte is de genaamde Rechane, op 4
dec. 1903 door het crimineele hof van Gonstan
tine veroordeeld lot 20 jaar dwangarbeid voor
moord. Rechane kwam in 1904 toe op Guyana
In October 1909, ontsnapte hij Zie hier hoe:
Men had galeiboeven nabij een groot woud
gebracht, om de baan te kalseien. Er waren er
30. Sinds lang had hij besloten te vluchten,
docti niemand wist er iets van. Gebruik makend
van een oogenblik van onoplettendheid van
wege den bewaker, drong Rechane in 't woud
eri liep te midden van het dicht gewas, zoolang
hij kon. Daar kon hij zich gemakkelijk schuil
houden. Hij leefde van vruchten welke de apen
hadden laten vallen van de hoornen.
Eindelijk kwam hij bij een zwarte der streek,
een groot eigenaar, die medelijden met lo m
had en hem wou voeden, mits zwaar werk dat.
nog zacht toescheen, daar hij vrij was. Hij bleet
er eene maand en. na wat geid te hebben ge
wonnen, won hij de kust, hier en daar wer
kend. Hij scheepte Ie Bora als kajuitjongen in
op een Engelsch schip en vertrok naar Frank
rijk. Hij kwam te Marseille toe, en kwam te
Coustantine aan, drie dagen geleden.
Hij ging zijne moeder opzoeken en zich
daarna gevangen geven. Hij verklaarde
lk vluchtle niet om mij Ie onttrekken aan
de straf. Maar'tis S jaar geleden dat ik mijne
arme moeder niet meer zag, noch omhelsde.
Weet ge wat het wil zeggen vijfjaar beroofd
te zijn van dit geluk Mijn moeder omhelzen,
dat hield mij dagen nacht bezig. Daarom bra
veerde ik al dat gevaar, lk heb ze gekustik ben
tevred'-n en geef me weer gevangen.
J3D j3D jSD J3D J31J J32J J2D J82J JSl
Verslag der zitting van Zaterdag 19 Februa
ri 1910.
De openbare zitting begint kwart na 5 ure.
Tegenwoordig MM. Colaert, Burgemeester;
Fraeijs en Vanden Boogaerde, Schepenen
Fiers, Vanderghote, D'Huvettere, Bouquet, So-
bry, Iweins d'Eeckhoutle, Biebuyck, Begerem
en Boone, raadsheeren Vander Donckt, stads-
schrijver.
M. Struye heeft zich laten verontschuldigen.
M. Bouquet. De heer Lemahieu is ook
in belet.
<M. de Voorzitter. Mij heeft mij niets la
ten weten.
De heer secretaris leest het beknopt ver
slag der voorgaande zitting.
In geheime zitting werden vergunningen toe
gestaan van grond op het kerkhof aan
iMad. Joseph Dondeyne en Mad. Carpenlier-
Velter.
HANDVESTEN.
De heer Archivaris heeft eenen verslag ge
zonden over den toestand der handvesten en
de aandacht geroepen over het gebrek aan
plaats en het gevaar van brand.
(Hij laat meteen weten dat de heer notaris
Van Eecke van Boesinghe hem belangrijke
stukken heeft overhandigd voor de archie
ven, en de heer Terrier, van Meesen, een
merkweerdig register ook de dischheeren heb
ben aan ons archief een gif te gedaan van stuk
ken die voor de kenners van zeer groot belang
zijn.
«Het stadbestier zal het als plicht aanzien de
milde gevers uit ter herten le bedanken.
De grondverkoop zal met gesloten deuren
behandeld worden, en desnoods zal dc open
bare zitting daarna hernomen worden
■Voor de bewaarscholen van stad is in 1909
fr. 5.534,45 uitgegeven, dat is voor die der
Rijselstraat fr. 3554,85 en voor die van Sint
Jansstraat fr. 1979,60.
De aangenomen bewaarscholen kostten
8000 fr., waarvan 1000 fr. werd terugbetaald
voor pacht van het «.Hotel Hynderick
JCEUKENSCHOOL.
De officiëeie keukenschool kostte 5220 fr.,
en liet een overschot van 178 fr. 10 in 1909.
OPENBARE VERLICHTING.
Voor de openbare verlichting werd in 1909
de somme van 18.613,73 fr. uitgegeven, en er
was maar 17.500 fr. in. de begrooting ge
schreven. De stad zal de toelating vragen
om het ontbrekende, dat is 1113,73 fr. te
mogen nemen op den overschot der rekening.
De heer Voorzitter zegt dat de verhooging
van uitgaven te wijten is aan den gedurigen
aangroei van het getal lanteerns. Ook de ver
lichting van stad laat tegenwoordig niet te
wenschen, en het publiek is erover zeer te
vreden. i
Een krediet van duist frank wordt gestemd,
te brengen in de begrooting van 1911 om inog
nieuwe lanteerns te plaatsen er zijn reeds
12 lantaarns, 4 cadelabers en 8 consolen be
steld. v
Als in 1880 de nieuwe lasten werden gestemd
door het vorig bestier, werd volstrekt geen
rekening gehouden, dat de buitenlieden geen
nut zouden trekken noch uit de waterlei
ding, noch uit de verlichting. Er was ten
anderen geen middel om een onderscheid te
maken tusschen de menschen van buiten en
binnen stad, voor hetgeen de lasten aangaat.
Wij willen daarin voorzien, met op den
huiten lanteerns te plaatsen waar het noodig
is.
M. D'Huvettere vraagt als er geen mid
del is om de lanteerns te doen uitdraaien eens
na 10 of 11 ure 's avonds, tot 's morgens rond
5 ure, buiten stad. De personen die na 10-11
ure nog op gang zijnzijn gewoonlijk ai ge
noeg verlicht... (gelach).
M. Sobry. -'t Is tegen het contract met
de gazmaatschappij.
M. D'Huvettere. Ware 't ook niet goed hu
nog het bedrag van het krediet niet vast te
stellen voor de nieuwe lanteerns Misschien
zullen er nog bijgevraagd worden, en dan is
liet altijd te verhoogen.
Wat het uitdoen der lichten betreft, ik drin?
niet aan.
M. de Voorzitter. Indien er leden hog
andere lanteerns te vragen hebben, ze zouden
het best algauw doen, opdat we niet altijd
voort behoeven uit te stellen de totale som
ervoor vast te stellen.
ZILLEBEKE-VIJVER.
Bij afrekening der uitgaven voor de werken,
die geheel voltooid zijn, is er 22.341,89 fr. hij te
betalen. Deze bijbetaling komt meestendeels
voort uit het vervangen der buizen in beton
door buizen in geutijzer, dan voor een kLein
deel door de vriendelijke onteigening van grond
aan den vijver, voor het rechttrekken der vij-
verhoek, en het maken van eenen steunmuur.
Er zal dus moeten een bijkrediet gestemd
worden, tot bedrag van 1500 fr. Voor het ove
rige is er genoeg voorzien in de begrooting van
1910.
iDie raad, op voorstel van de heeren Sche
penen, beslist de machtiging te vragen, om te
mogen een voorloopige ontleening doen van
70.000 fr., ten einde geld te hebben om de ver
schotten le doen ter afbetaling van de wer
ken aan den oostvleugel der Ilalle en aan Zil-
lebeke-vijver.
Reeds in een voorgaande zitting heeft de
heer Voorzitter laten weten dat de Staat zal
tusschenkomen in de waterwerken aan Zille-
bëek-vijver.
Pe openbare zitting wordt ten 6 ure op
geschorst, ten einde met gesloten deuren de
kwestie van grondaankoop te kunnen bespre
ken.
4' Af deeling TaalKunst en Wetenschap
onder de leiding
Ypersche af deeling ran 't DAVIDSFGNDS.
Zaterdag 26 Februari 1910, om 8 1/2 ure,
in de Iweinszaal.voordracnt met lichtbeelden
over DE KANKER» door Dr Fr. DA.ELS,
oud assistent aan de Vrouwenkliniek te Bet-
lijn, leeraar aan de Hoogeschoo.l van Gent.
Conférence avec projections lumineuses
en la salie Iweins, Conférence M. Maurice
GAND, professeur aux facultés catholi-
ques de Lille.
Zondag 6 en Maandag 7 Maart, avond
feest, aangeboden aan de- weldoeners dezer
instelling.
Strubbe, Julien en Staelens Theophiel van
Zarren, waren vervolgd', uit hoofde van bedrei
gingen door geschrift jegens Callewaert Henri
en Charles, van Gits, de t> krijgt 100 fr. boete,
de 2° wordt vrijgesproken.
pegrijse Madeleine, vaci Ouclcene, krijgt 4
maanden en 26 fr. voor huisdief te van kleeding-
stukken, ten nadeele van Desurmont Germaine,
le Roubaix:.
—- Platteeuw Henri en Bisschop Jules, van
Passchendaela, worden veroordeeld, iele 1° tot
15 dagen en '26 fr. voorwaardelijk de 2" tot
50 fr., voor wederzijdsche slagen.
Vandev enne Arthur, van Langema'rck, 50
fr. boet, voor jachtmisdrijf, en 26 fr. voor
smaad jegens den jachtwachter Voorwaarde-
- -. V'erslype Cyrille, van Vlamcrtinghe, 26
fr., voor braak van afsluitingen, ten nadeele van
Veys Louis.
- Bagein Honoré en Br'aem Albert, van
Moorslede de ï.e 15 dagen en 26 fr. de 2- 8
dagen en 26 fr.., voor wederzijdsche slagen.
Brae'm krijgt nog" 15 fr. boet voor beschadiging
van afsluitingen ten nadeele van Bagein Ho
noré.
Capoen Le topold en Barbë Canaille, van
Yoormezeele, e.Rk 300 fr. boel, voor jachtmis
drijf. Voorwaai -delijk.
Huyghe Cyriel, van Westouter, 200 fr
boet ,voor jae'l itmisdrijf.
- Baeckela odt Jules, van Moorslede, en
Verfaillie René,_ van Passchendaele, elk 8 dagen
en 26 fr., Vco'r woonstschennis ten nadeele van
Yerhaeghe F„ugene, en '15 fr. voor dronken
schap. VoorT ivaardelijk voor den lon.
Delbae re Cyriile en Vansteene René, van
Poperinghe, elk 200 fr. en 8 dagen, voor jacht
misdrijf.
- - Verse) 100, re Emile, van Yper, 26 fr. boete,
voor slage,n aa n Hoornaert Arthur, en 15 fr.
voor drorjFense.hap.
- V'andenbilcke Eugenie en Parrel Julia,
van P opesringhe-, worden veroordeeld de 1»
tot 8 dagen en' 26 fr., voorwaardelijk de 2°
30 fr., voor Slagen aan Ghillebert Louise
en elk 10 fr. "voor beleedigingen jegens dezelve.
Le mahteu Leonard, van Wervick, 26 fr.
voor sr naad jegens de policie, en 10 fr. voor
dronke nschrip.
v'andevy vere Cyrille en Douche Jeröme,
van. Poperinghe, elk 15 dagen en 26 fr. voor
dief te van kolen, ten nadeele van Durein Jere-
mi' e
- Vandenbussehe Sylvère, van Oostnieuw-
k' erke, 8 dagen en 26 fr. voorwaardelijk, voor
s lagen aan Deceuninck Charles en Leonline.
Garreyn Philippe, van Becclaere, 100 fr.
voor gebruik van stroppen voorwaardelijk.
- - Yermeersch Ernest, Vandenbroucke Char
les, van Yper en Verhelst Thomas, van Oosten
de:, krijgen elk 4 maanden en 50 fr. voor diefte
van k'leeclingstukken ten nadeele van Vandrom-
in-e Gamille, te Reninghelst.
Verhelst Thomas krijgt nog 2 maal 8 da
ge n en 26 fr. voor het dragen van eenen val
se! aen naam.
•Wij hadden onze lezers beloofd terug te
komen op de zoo belangrijke les van den
Eerw. Pater Rutten, die in zijne voordracht
van Maandag, 15 dezer, de ware opvatting
van het Maatschappelijk Vraagstuk gegeven
heeft.
Om aan den mensch toe te laten tot de
volle ontwikkeling te komen van zijn geeste
lijk, verstandelijk en stoffelijk leven, heeft de
Voorzienigheid vijf maatschappijen gewild:
,1° de huishoudelijke maatschappij of fami
lie, die den mensch het stoffelijk leven geeft
de beroepsmaatschappijdie hem de nor
male en vruchtbare uitoefening van zijnen ar
beid waarborgt
3<> de burgerlijke maatschappijdie zijne
rechten beschermt en hem een volmaakte wel
zijn bezorgt
4° de internationale maatschappijdie de
betrekking der volkeren en natiën moet regelen
en beheersehen
5° de godsdienstige maatschappijdie voor
namelijk waakt op de geestelijke belangen.
Geen enkele dezer maatschappijen verkeert
tegenwoordig in haren normalen toestand vol
gens (natuur en christelijk recht, en daarin be
staat het Maatschappelijk Vraagstuk.
De Katholieke sociale of maatschappelijke
leer biedt de oplossing zij heeft een pro
gramma dat beantwoordt aan de noodwendig
heden dezer vijf maatschappijen waarvan de
volmaakte ontwikkeling noodzakelijk F aan
hel volle geestelijk, verstandelijk en stoffelijk
leven van den mensch.
Gansch dit programma uiteendoen is het doel
niet van den gevierden spreker eene opsom
ming van eenige zijner punten was meer dan
voldoende om er al de dringende noodzake
lijkheid en redelijkheid van aan te toonen.
•Wat de spreker vooral diep wilde inprenten
was
1° Hoe de beroepsmaatschappij, ingericht
volgens natuur en christen recht, uitgedrukt
in de Encycliek Reruln novarum geen vrije
zaak is, noch enkel een noodzakelijk genees
middel iegen de kwaal der socialistische organi
satie, maar wel een noodzakelijk raderwerk
in de samenleving noodig, zelfs a! bestond
het socialisme niet of ware het nooit te vreezen.
En daarom steunde de bevoegde redenaar
zoodanig op het recht en de plicht van ieder
kleine burger en werkman zich te vereenigen
in christene beroepsvereenigingen, tevens wij
zende op de dringende noodzakelijkheid van
liet beroepsonderwijs.
i2° Hoe openbare en bijzondere liefda
digheid niet dienen moeten om zorgeloosheid
ïajan te kweeken, maar aan werken van vooruit
zicht en spaarzaamheid haren mildsten steun
verlcencn moet. s
5^ 5$ sS? jfiP 2^5 *5? 5$
Luibrechts was barrevoets naar de catechis-
musles gekomen.
Zoo Luibrechts, nu hebt gij een paar
schoone kousen aan, zei dc pastor, waarop
Luibrechts antwoordde
Ja, Mijnheer Pastor, zoo heb ik nog een
heel kostuum.
35 Neel en Lupus vonden te gelijkertijd
een stukje van 5 centiemen.
Hoe nu gedeeld? vroeg Lupus.
- Wel, zei Neels, laat er ons een cigaar
mee koopen ik zal ze oprooken en gij moogt
spuwen.
Er zijn op de wereld twee soorten van
menschen. De eene soort eet rijst en vi-ch,
de andere brood en vieesch en buiten de
Japanners hebben de rijst en visch etende
volken aan hen, die brood en vieesch nutti
gen, den voorrang gelaten.
Brooi is derhalve de helft des levens en
minstens de helft van onze levenskracht.
Door het brood ontstaat de spierkracht de
boer, die terwe verbouwt, is de pionier van
de wereldbeschaving, de terwemarkt, de
barometer van den wereldhandel.Iu Noord
Zuid-, Oost- cn West-Amerika waar de
groote graanvelden zijn, leven vreemde vol
keren met vreemde zeden en gewoonten en
toch is daar de eigenlijke beschaving en als
wij terugblikken, dan zien wij dat de voor
uitgang van het moderne leven begon niet
het oogenbük, dat wittebrood de algemecne
volksvoeding was.
Het brood maakt dus het ras, de bescha
ving. En nu komt weer een nieuw tijdperk,
waar het brood een groote roi zal m spelen!
het tijdperk van het rozijnenbrood.
Ilozijnenbrood komt meer en meer in
zwang en zal vervangen het vieesch en het
nagerecht, het zal tegelijkertijd nuttig zijn
en ook a!s toespijs kunnen dienen.
In den ouden tijd waren de soldaten met
rozijnen gevoed, juist zij, die het mees"
bijval in den strijd hadden, zoodat wij, als
wij rozijnen in ons brood bakken, dubbele
voeding krijgen.
Bij een ii.tervieuw met een dagbladschrij
ver, verklaarde de Fransch© minister var.
Oorlog.de heer Brun, dat de bestuurbare
luchtschepen naar zijne meening alles gege
ven hadden, wat men van hen vei wachten
kon. Ik beschouw hen, aldus sprak de mi
nister, als kostbare hulpmiddelen in tijd
van oorlog, maar ik geloof niet gaat het
om. de groote luchtschepen van 't stijve sys
teem Zeppelin, die beter teger. den wind op
kunnen, ol om de kleinere, meer buigzame
luchtschepen als de République en de
Colonel Renard dat men ze in zooverre
volmaken kan dat zij dienst kunnen doen als
een oorlogswapen van den allereersten rang.
Ik ben van meening, dat zij op den duur
hunne plaats zullen moeten afstaan aan de
vliegmachienen. In lijd van oorlog kunnen
zij gemakkelijk onschadelijk worden ge
maakt. Slechts eeae scheur in het luchtschip
is voldoe nde, om het met zijue geheele be
manning cp den grond te doen storten.
De Frausche minister ging voortStel
daar nu eens een aeroplaan tegenover. Vol
maakt zijn ze nog niet, maar dikwijls werken
tegen den wind op en kunnen hoog stijgen.
In tijd van oorlog kan een officier met een
aeroplaan drie, vier keer per dag opstijgen
en 's nachts uitgaan op veri enning. EnAl»
de oorlogskans ol het weer willen dat bet
linnen geraakt wordt, dan kan hij nog vlie
gen en als de heldendood hem wacht, welnu
dan sterft hij als een soldaat op het slagveld
en wij kunnen hem vervangen door tien'
twintig, honderd anderen. Ik zeg niet dat de
bfstuurbare luehtschenen niet zeer nuttig
zijn. Wij zullen er hebben, wij zullen ons de
noodige opofferingen getroosten om de Ré
publique te vervangen Colonel Renard is
binnen kort gereed en zal te Verdun gesta-
♦ioneerd worden. Maar naast het bestuurba
re luchtschip ben ik doende aeroplaans aan
te scr.aff' n, 'die door de uitvinders dagelijks
verbeterd worden. Wij koopen niet de beste.
Wij koopen oude, die men als oude manége
paarden heeft te aanschouwen, waarop on
ze luchtruitersgeoefend worden. En wanneer
zij stevig in den zadel ziiten, dan zullen wij
vliegmachienen van de laatste via iing koo
pen, volbloed paarden waarop'onze
militairen hunne tosien zn'len uitvoeren.
Wij zullen misschien doodeu hebben ie
etreuren, als Lefehre en kapitein Ferher,
maar welke vooruitgang i-eelt geene slacht
offers geëischt Na de vliegweek in Reims,
ben ik overtuigd van de toekomst der lucht
scheepvaart in militair opzicht.. Over zes
maanden zal ik er meer van weten.
Een Parijsche correspondent schreef onder
meer aan een Hollandsen blad:
Een korl gemengd berichtje, uit Milaan, dat
vrijwel onopgemerkt voorbijgaat. Drie jongens,
twee van tien en een van elf jaar, waren naar
een cinemalograaf v<orsteiling gam kijken.
Onder de verheffende lafereeF 11 als De min
naar oi.der het bed, 0e moordenaar was
r een, dat hen bijzonder getroffen had Bij
de kanibalen Men zag er een troep zwarte
inenscbeneters een blankgezicht gevangen ue
men, vuur maken, den blanke braden en op
peuzelen. De jongens begaven zien na afloop
uuilen de stad, verzamelden droog hout en gin
gen op den loer liggen om te zien of er geen
Kind voorbij kwam, dat ze gevangen konden
nemen. Een klein knaapje kwam eindelijk aan.
De drie jongs kanibalen wierpen zich op hem,
bonden hem, legden t em op bet i outstapeltjc
en slaken dit aan... Gelukkig werden de angst
kreten van het arme kind gehoord en kwam er
nog tijdig hulp Maar welk een schrikwekkend
staaltje van de afschuwelijke ontaarding en
den verderfelijker) invloed van sommige cinema
spektakels geeft dit berichtje niettemin
Ik heb deze kanibabn-scène tot nu toe iu
geen cinema theater hier gezien maar wel zag
ik, voorat in de volkswijken, in de cinema's
waar k inde en voor 20 en 30 centiemen toegang
hadden, een aantal bloederige veisclnikkings
tafereelen, die voor hel mensclieneterstaf rei l
nauwelijks behoefden onder te doen. Reeds
verscheidene malen is er hier door personen,
welke de zedelijke, volksgezondheid niet onver
schillig iaat, op verbodsmaatregelen tegen der
gelijke cinema voorstellingen aangedrongen.
Zoover ik vvee.l, hadden deze protesten tot beden
geen ander gevolg dan cinematografische opne
mingen van de jongste onthoofdingen te ver
hinderen. Toevallig werd mij kort geleden ge
zegd, van eenige franeche leveranciers van
dergelijke slechte cinematafereelen en dat bun
waar ook in Nederland gevraagd werd. Daarom
kwam het tnij van belang voor het b richtje
uil Italië, dat ik woensdag in een fransch blad
zag, onder uwe aandacht te brengen.
*r>
,cg LIBERAAL PROGRAM. De groote
liberale dagbladen bekennen rechtuit dat, in
dien de liberalen in de Kamerkiezingen van
mei de bovenhand moeten krijgen, zij eerst
en vooral een bepaalde liberale poli
tiek zouden voerenof in andere woorden
dat zij alles zouden, doen, wat mogelijk is,
om het goddeloos F r a n k r ij k na
te p, p e n
Velen maken zich geen genoegzaam gedacht
van de inzichten en voornemens der geuzerij,
omdat zij die godsdienstvervolgers nog niet ge
noeg aan 't werk gezien hebben. Het geslacht
dat de geuzerij van 1878 tot 1884 aan het werk
gezien heeft, is sterk verminderd. Degenen ech
ter, die de ongelukkige tijden beleefd hebben,
weten 'door d,e ondervinding te spreken over
de ongehoorde vervolgingen en v e r -
dr,ukkingen, die alsdan door de geuzen
gepleegd werden. Laat ons hopen dat de wel-
meenende kiezers in Mei aanstaande ons dier
baar land van) 't juk der geuzen zullen bewa
ren. j
cg EERLIJKHEID! De socialisten heb
ben de half en halve vrijstelling van den krijgs
dienst voor de geestelijken aangenomen.
iMen weet dat de geestelijken, alhoewel vrij
gesteld, toch drie maanden moeten dienen
Welnu, Le Peüple begint van nu al
oorlog le voeren tegen die geestelijke vrijstel
ling, welke de roode volksvertegenwoordigers
zeiven gestemd hebben.
En de wet is nog geene twee maanden in
voege
1
35 LOF AAN DE KLEINE BELGEN
Het Russisch blad De Russische Koe
i' i e r van St-Petersbürg, sprekende over de:
ekonomischen toestand van Europa zegt over
België
Het kleine België bekleedt in Europa den
vier d c n rang met eenen buitenlandschen
8 mil jar ds 970 mill io en, terwijl die
van Rusland enkel 4 m i 1 j a r d s bedraagt.
Jlet verschil is dus de helft ten onzen voor-
deele.
Doch pis men de berekening doet per hoofd,
dan wordt het verschil oneindig grooter
Eens gerekend 8.970,000,000 frank verdeeld
onder 7.237,371 Belgen geeft voor 1239 fr.
buitenlandsche handel per hoofd.
Dat maakt dat de Belgen per hoofd 33 maal
zooveel handel drijven als een Rus.
Dat kan nagfal gaan voor menschen die door
een achteruitkruipersgouvernement bestuurd
worden, niet waar
DE MILICIERADEN. De minister
van binnenlandsche zaken, M. Sehollaert, heeft
aan de gouverneurs der provincies en de arron-
dissementskommissarissen een omzendbrief ge
richt, om hun aan te bevelen maatregelen te
nemen tegen de ergerlijke to one'den welke ter
gelegenheid van de zittingen der milicieraden
zouden kunnen plaats hebben, vooral daar
er nu meer jongelingen moeten voor verschij
nen dan vroeger.
Hij raadt aan dat de milicieraden eerst en
vooral uitspraak zouden doen over de vrij
stellingen, voor welke er geene betwisting mo
gelijk is, zonder zelfs de belanghebbenden te
doen verschijnen. Alleen de milicianen, wier
tegenwoordigheid volstrekt noodig is, zouden
opgeroepen worden. Men zou voor denzelfden
dag slechts een klein getal milicianen van eene
zelfde gemeente ontbieden, zoodat enkel mili
cianen van verschillende gemeenten, vreemd
aan elkander, zouden opkomen.
,M. Sehollaert vraagt insgelijks dat de nfge-
veerdigde van het gemeentebestuur, die hen
naar de keuring vergezelt, hen 11a de ziltin«
zou terug leiden naar hunne gemeente.
fiÊ DE BELGISCHE HANDEL IN 1909.
De berekening van den handel in BcFië
voor het jaar 1909, in vergelijking met 1908'
is verschenen. Zij bewijst dat de toestand zeer
goed is. Onze geheele handel is geklommen
tot 6 miljard, 6 miljoen, 820,000 frank, te
gen 5 miljard, 615,773 fr. in 1908, 't zij
391.047,000 frank meer, nu buiten over jaar.
In 1908 bedroeg de invoer 3 miljard
181313,000 fr. In 1909 klom hij tot
3,409,602,000 fr., 't zij eene vermeerdering van
228,499,000 fr.
Onze uitvoer, die in 1908 tot 2' miljard
430,360,000 fr. fr. beliep, klom in 1909 tot
2 596908,000 fr. 't zij 166,548 000 fr. meer
als "t vorig jaar.
De ontvangen douaanrechten klommen van
1908 tot 1909, van 57,326,938 frank tot
60,990,545 frank, dus 3,663,607 frank vermeer
dering.
Daarbij moet dan nog dc handel in 't binnen
land gevoegd worden. v 1
-
m ONTSMETTEND MIDDEL. in dezen
tijd van overstroomingen zuilen er vele huizen
en in België, vooral kelders moeten ontsmet
werden.
Hoe [dat gedaan op goede en goedkoope ma
nier
Het middel heeft elkeen bij de hand, het
is gemakkelijk om aanwenden en kost bijna
niets. Het bestaat hierin dat men vochtig Stroo
brande in eene geslotene plaats, kamer of kel
der.
Zes kilos zijn genoeg voor eene plaats van
1.00 kubieke meters, 't is te zeggen voor eene
plaats van 6 meters lang, 5,5 meters breed en
3 metgrs hoog.
Nadalf het stroo verbrand is, moet men de
plaats gedurende eenigen tijd gesloten houden.
Vochtig stroo, verbrand, ontwikkelt eene
groote hoeveelheid mierenaldébydedat een
uitstekende mikrobendooder is.
Het spreekt van zelfs dat het middel niet aan
te wenden is waar men gevaar zou loopen
brand te stichten.
m I-IET EERSTE SCHOT. Het zal
wellicht niet algemeen bekend zijn, dat graaf
Zeppelin in den Fransch-Duitschen oorlog het
eerste schot gelost heeft. Dit gebeurde in het
ruitergevecht bij Neiderbronn, waarmee in Juli
1870 de vijandelijkheden geopend werden. Dc
graaf was destijds jong officier bij de huzaren.
De afdeeling, die hij aanvoerde, maakte een
pictselingen en gewaagden verkenningstocht
over de grenzen van den Elzas, op het oogen
blik dat men belangrijke inlichtingen over de
Fransche stellingen noodig had.
95 LANDBOUWERS OPGEPAST De
Winter gaat spoedig voorbij zijn; het land-
werk gaat beginnen en de landbouwers zulleu
zich van meststoffen moeten voorzien.
Maar ze dienen op te passen
Onder den naam van samengestelde mest
stoffen trachten oneerlijke kerels hande
laars willen wij ze niet noemen slechte me
taalslakken aan den man te brengen (uit
oogenverblinding waarborgen zij den titel
watervrij of foslfoorzuur, oplosbaar in mine
rale zuren.
Zij rekenen er op dat vele lieden zich zullen
laten misleiden door eenen ronkenden titel,
waarvan zij niets verstaapi.
Insgelijks wordt in den handel gebracht ge
gloeid gefosfateerd krijtonder den naam van
gefosfateerde meststof
«Ziehier wat de landbouwers te doen hebben
om bedrog te voorkomen
.Zij moeten van de samengesteld meststoffen,
op faktuur, hun gehalte doen waarborgen in
watervrij fosfoorzuur oplosbaar in water
en citroenzuren ammoniak
lOfwel den titel doen waarborgen, in wa
tervrij fosfoorzuuroplosbaar in citroen
zuur aan 2 p. volgens Wagcner
Jlet is ongelukkiglijk nog weinig in de mode
dat de gewone landbouwer zich eene faktuur
volgens de wet doe afleveren als hij mest- en
voedstoffen koopt, en die stoffen doe ontleden.
Wat die menschen dienen te doen is niet
koopen aan rondloopers die zij van haar noch
pluimen kennen, maar koopen bij handelaars
die als eerlijk te boek staan in hunne streek.
Deze kunnen zoo goedkoop leveren als die
vreemde gasten, en indien deze laatslen, zoo
veel kosten van reizen en rondloopen kunnen
doen, 't is üat het er kan van komen.
Overigens er zijn reeds voorbeelden genoeg
geweest van boeren-bedrog opdat we verder
zouden moeten aandringen.
eg YPER. Een 16jarig meisje van Voorme-
zeele had zaterdag; morgend op de markt een
pels gestolen van 40 fr. De diefegge werd in de
Rijsselstraat door den bestolene achterhaald,
en naar het policiebureel geleid daar wist
zij te ontsnappen, doch men kon haar inha
len en voor den policiekommissaris brengen,
die proces-verbaal opmaakte. Het meisje werd
vervolgens in vrijheid gelaten en begaf zich
naar Voormezeele.
Zondag morgend, rend 6 1/4 ure, verliet Zij
hare woning, zoo gezegd om naar de mis te
gaan. Daar zij ten 11 ure nog niet terug thuis
was, werd men ongerust en een harer broeders
ging op zoek. Hij vond in een weide, op een
200tal meters voorbij de ouderlijke woning,
aan den kant van eenen poel, de kleederen van
zijne zuster. Weldra haalde men het lijk van
het meisje uit den poel op. De gendarmen
van Yper zijn zondag ter plaatse geweest.
Zaterdag morgend onlsnapte het peerd
jvan M. Cornet te-Werner uit de smis van Knoc-
kaert, in de Guldenpoortstraat. Het dier storm
de in dolle vaart de Rijsselstraat in, waar
het tegengehouden werd door den winkelier
Augustin Lemay, die door zijnen moed onge
lukken voorkomen heeft.
35 DEERLIJK. - Een onbekende dief heeft
vrijdag nacht de zinken bekleeding geslolen
\an het Christusbeeld, staande op den steenweg
van Waereghem.
,95 POELCAPELLE. Door het omvallen
eener petrollamp ontstond er vrijdag een begin
van brand in de woning van de echtgenooten
andenbussche, herbergiers. De geburen kon
den de vlammen spoedig uitdooven.
95 MEENEN. De genaamden Alfons
Mahieu, 21 jaar oud, metserdiender, wonende
K01 li ijkstraat, en Polydoor Imbo, kwamen
zondag avond, rond negen 1/2 ure, langs de
Bruggestraat, toen de eerste aangevallen werd
door vijf personen. Mahieu werd deerlijk af
geslagen en bekwam verschillende messteken
m den nek en in den rug hij kon nog tot
in de Esplanadestraat loopen, achtervolgd dooi
de aanvallers, waarvan een hem nog een «e
weldigen messteek in den rug gaf. Dc smid
Georges Maertens snelde toe, greep een der
woestaards vast en ontrukte hem eene lederen
matrak de aanranders konden allen vluchten
langs de \perstraat. Daar liepen zij de her
berg van Andró Verstraete binnen en konden
niet meer weg, daar er eene talrijke menigte
voor de deur stond. De policie kwam toe bn
hield de genaamden Honoré Devoldere, 18 jaar
van Halewijn, en Julien Casteleyn, 17 jaar'
wonende in de Busbeekstraat, op de Barakken'
aan. Mahieu werd in het postbureel verzorgd
door doktor Deqinnemar zijn toestand is erg
doch voor het oogenblik niel levensgevaarlijk'
De twee aangehoudenen zijn maandag naar de
gevangenis van Iiortrijk overgebracht.
95 Ucn 15 november laatst vond men
de 19jarige Malvina Segaert, geboortig van
Zedelghem, dienstmeid bij M. den krijgsdoktor
Moulaert, Jerusalemstraat, met een leiband
opgehangen op den zolder der stalling van
haren meester. Men dacht eerst aan zelfmoord
en het lijk werd in deze: veronderstelling he
graven. Doch het gerecht kreeg vermoedens en
een streng onderzoek werd ingesteld daaruit
bleek dat het ongelukkig meisje vermoord
was. De beschuldigde Smits, ordonnans bij
M. Moulaert, had in de- laatste dagen groot
verteer gemaakt, aan zijne verloofde zelfs geld
gegeven, en daar er van een anderen kant spoe
dig bewezen werd dat er geld uit den koffer
van Malvina Segaert verdwenen was, werd
de soldaat ernstig verdacht den diefstal en de
moord bedreven te hebben.
Na hardnekkig geloohcend te hebben deed
hij eindelijk bekentenissen.
Wetende dat Malvina Segaert haar maand
geld van Mad. Mouulaerl ontvangen had, was
hij op hare kamer gegaan en had uit haar kot-
fer dit geld, benevens andere spaarpenningen
gestolen. Malvina, geen achterdenken hebben-
de, had hem 's anderdaags gezegd dat zij twee
dagen later een rekeningske moest betalen
aan eene kleermaakster. Smits, die nu wist
dat zij den diefstal moest ontdekken wanneer
zij geld zou willen halen om het rekeningske
te betalen, en vreezende dat Malvina hem zou
kunnen verdenken, besloot haar te vermoor.
den.
Den 13 november, rond 7 1/2 ure 's mor.
gends, riep hij onder een of ander voorwendsel
Malvina naar de stalling hij greep het meis
je onmiddellijk vast., snoerde haar een leiband
rond den hals, en sleurde haar alzoo herhaal
delijk rond de stalling, lot zij dood was. Het
aangezicht was paarsch en blauw. Vervolgens
om aan eene zelfmoord te doen gelooven, laad-
de hij het lijk het woog 80 kilos op [zijne
schouders en droeg het naar den zolder, waar
hij het aan een balk ophing.
Er werden slechts vijf getuigen in deze zaak
gehoord.
De beschuldigde, die zeer bleek was, herhaal
de zijne bekentenissen met zekere ontroering
zeggende dat hij niet geweten had wat hij
deed.
Na eene korte beraadslaging werd de moor
denaar tot de DOODSTRAF veroordeeld.
SCHRIKKELIJKE MIJNRAMP. - In
in de koolmijn Hannibal, nabij Boehum, zijn-
meer dan veertig werklieden door eene grauw
vuurontploffing gedood het getal gekwetsten
is ook zeer aanzienlijk.
[M SCHIPBREUK. - Op den overtocht
van Cuxhaven naar Rotterdam is de holland-
sche boot Dankbaarheid door den storm
verrast, met gansch de bemanning gezonken.
De kapitein en gansch zijne familie bevonden
zich tusschen de personen die de dood in
deze schipbreuk gevonden hebben.
32 LANGEMARCK. Ziehier den spel
wijzer van ons hvondfeest op Half-Vasten
Dat is heler kost dan de zotternijen in de ste-
den, en zelfs (ongelukkiglijk) in sommige dor
pen.
.Openingstuk voor Fanfaren.
Bloedgeld, boeiend drama in drie bedrijven,
naar het fransch.
Het stuk speelt in prachtige spaansche klee
derdracht, te Burgon, in Spanje, rond hel
einde der XVII0 eeuw.
Tot slot, Naar den Congo, zangspel
drie bedrijven.
Prijzen der plaatsen 1 fr. en 0,50.
Liefhebbers van deftig tooneel cn vlaam-
sche leute, allen daar naartoe.
jJV
Jaarlijksah verslag van de 3 pensioengilden
en van den onthoudersbond in jaar ipei)
Iïerweerde en achtbare Ileeren.
eerzame vrouwen dochters, goede Vrienden,
Geruimen lijd stond onze pensioengildn,
Steun in de toekomst een derg eerste maat
schappijen van het arrondssemenl. Sedert twee
jaar is zij op de lijst nognal iets achteruitge
gaan, ofschoon haarledengetal iels verhoogd is.
In het jaar 1908 waren er 402 leden die (en
minste 3 frank op de lijfrentkas gestort hebben.
Het jaar 4909 zag er 435 die deze kleine stor
ting deden. Boven dit getal zijn er nog 92 voor
wie ten minste 1 frank op de lijfrentkas ge
steld wierd en dan nog 132 wien mededeelinj
minder bedroeg. Deze kleine bijdrage is de
som, die als schoolprijs uitgeloofd is door de
gemeentelijke toelage, t'is te zeggen door 150fr-
maal 2 is 300 fr. Van de leerlingen aan wiedezr
prijs v erd toegekend, bleven velen doof aan hel
verzoek dat gedaan werd, om dezen kleinen
prijs van t fr. lol 3 fr. le vol ledigen. God gave
dat in het tockorï)6ocl6 bijna alle ouders zoudfi"
erkennen dat zij de toekomst hunner kinder8
door cen^ kleine opoffering kunnen verzekeren-
Hoe aanlokkend zijn de giften, die de Slaat en
de Provncie voor de lijfrentkas bewaren.
De leden van Steun in de toekomst t|8«
a ii bijgedragen voor de geheele som van 3iM
franken.
De Staat heeft daarbijgevoegd 3000 fr. 70 en
de Provinci699,10. te zatnen 3,699 80, die van
lie twee bestuivn komen. Deze sommen zullnn
steeds klimmen naarmate liet gela! leden en hei
bedrag hunner inleggen loenenen. Moed dus!
werpt eenen blik in het toekomende verschirh
dat u verre verwijdert schijnt, maar dat weidra
dicht zal genaderd zijn, eer dan gij 't verwacht,
spoediger dan gij het u kunt'inbeelden of 0®'
geert. Wij moeten gedurig herhalen, dat de
dienstboden van buide geslachten hardnekkté'
sten zijn om buigen. Voor niemand nochlanS
is het gemakkeijker, envoor niemand noodiger'
pene kleine besparing in uw verleer, jongeling,
in uwen opschik jonge dochter, bereidt u een'
zekere toekomst, eenen genisten ouderdom-
HM geial stortingen tusschen 20 jarigen en
-'Dngen ouderdom is 92. Het zou ten minste
~00 moeten bereiken. Tusschen de geboorte*
jaren 1891 1893 is het getal leden 77. Het *>e'
hoorde verdriedubbeld le wezen. De boog"'e
ouderdommen, hoewel minder gunstig, ^e*
reiken in evenredigheid hoogere cijfers. V°°r
deze ouderdomm n daagt er waarschijnlijk
weldadigen dag op. Er is een voorstel gedaal!
dal weid a, 't is le hopen, zal aanveerd worden-
Als dat gegrond betrouwen verwezend',
wordt, zal aan al de Belgische werklieden, Ar
in Belgie verblijven, geboren van 1 Janna'1
1846 tot 3t December 1859, op den ouderdom
van 65 jaar een pensioen van 65 fr. verleef
worden,behoudens zekere storting, beginnen0
met dil jaar.
Voor de geboortejaren van I860 lot f870#*
de hijpremie zoodanig verhoogd worden,
