M engelmaren
STADSNIEUWS
Kalholieke Jonge Wacht
Zondagrust
Ramernieuws
Wettelijke Besluiten
VA® ALLES WAT
Sterfgeval
zitter M. Seys, dapper vooruitIk moetu
niet vragen u wel te willen gedragen maar
ik vraag u de Katholieke partij gansch uw
leven genegen te blijven ik vraag u dat gij
zoudt trachten uw schoon getal nog te ver
dubbelen om de liberalen te zien kijken ik
vraag u dat gij u zoudt bereiden om de
plaats der ouderen die verdwijnen, in te
nemen en ik bid u intusschentijd naar ons te
willen luisteren, zooals wij vroeger de wijze
raden volgden van zaliger heeren Spille-
bout, Struye en Surmont de Vo!sberghe.
Wanneer wij u, in iets kunnen helpen,
komt tot ons. Wij zullen zien tot hoe ver wij
u kunnen bijstaan, doch is het onze macht
niet, beknibbelt ons daarom niet want be
knibbelen is gemakkelijk, maar beter doen
is moeilijker. En zoo er soms iets te zeggen
valt, komt en zegt het on3. Hebt gij over
iets een beter gedacht, meldt het ons, wij
zullen'het onderzoeken gij naoogt op ons
uw volle betrouwen stellen, fk zou willen
voorde laatste jaren van mijn leven voor
iedereen wel doen en met iedereen in vrede
leven.
Een luidruchtig handgeklap begroette
deze schooise rede.
Zaterdag laatst was de Katholieke Jonge
Wacht van Yper volop aan 't feesten onge
veer 300 leden vervulden de ruime zaal van
't Volkshuis.
Vol blijdschap en geestdrift ontvingen zij
de leden van den gemeenteraad om op eene
bijzondere wijze hulde te brengen aan de
nieuw gekozenen.Terwijl deze hunne intrede
deden, steeg er, onder de toongeschallen
der Braban§onne een daverend handge
klap op.
A anspraak van M. Biehuyck
De Eere-Voorzitter,IIeer advokaat Albert
Biebuyck, nam de eerste het woord en sprak
omtrent in dezer voege
Gij hebt, zooals het betaamde, deze
vergadering begonnen met het nationaal
lied, om de gekozenen te ontvangen en te
begroeten Ik loof en dank u er voor.
Zooals gij weet is de zegepraal der
katholieke partij prachtig geweest. Vóór de
kiezing vroeg den Voorzitter van den Katho
lieken Bond dat Yper het voorbeeld zou
geven aan gansch Vlaanderen en Yper heeft
dien oproep beantwoord.
Schitterender zegepraal hebben wij bier
in stad nooit geweten de allerprachtigste
uitslag van 1897 moet ervoor onderdoen en
de liberalen gevoelden zich zoo vernedert
dat zij zelfs geen woord bedanking, aan
hunne kiezers, uitplakten. 't Is omdat de
stad wel bestierd is, de katholieke kandidaten
allerverdienstelijkst waren en alle katho
lieke krachten meêgewrocht hebben.
Ik bedank al dezen die eenigzins gehol
pen hebben tot het welgelukken der stem
ming ik bedank u bijzonderlijk, leden der
Kath. Jonge Wacht, voor de ieverige en
deugddoende propaganda, en wakker u aan
om de Katholieke partij meer en meer te
beminnen en vooruit te helpen, en zoo
handelend is de toekomst verzekerd
Een daverend handgeklap begroette deze
schoone rede.
Geestdriftig weerklonk het strijdlied 1
waarna St Pietersfanfare eenige schoone
muziekstukjes speelde. Doch weldra klonk
het uit eiken mond «.Seys Seys en
M. Seys stond op O welk een blijdschap,
welk een vreugdegevoel bij het vooruitko
men van den welbeminden voorzitter der
Katholieke Jonge Wacht.
M Seys, die niet tot spreken was voorbe
reid, bedankte al de aanwezigen vcor hunne
genegenheid en al de kiezers die voor hem
gestemd hebben voor hun vereerendvertrou
wen. Hij geloofde zijne kiezing te danken te
hebben aan zijnen titel van voorzitter der
Kath. Jonge Wacht en beloofde niet alleen
de Kath. Jonge Wacht van Yper te doen
groeien en bloeien maar elders ook zulke
maatschappijen te stichten en ze allen in
eenen arrondissementsbond te vereenigen
tot meerdere macht en kracht der Katholie
ke partij.
Al de aanwezigen zongen het lied van den
Katholieken Vlaming «Zij zullen ha*.r niet
hebben en na nog eenige muziekstukjes
en eene geestdriftige aanspraak van M.
Fraeijs de Veubeke, ging de vergadering
vergenoegd uiteen.
Dienstdoende apotheek. Zondag 5
November.
J. DEHOUCK, Dixmudestraat, iö.
MEENEN
Do genaamde Auguste Delombaerde, 40 jaar
oud, stooldraaier, wenende in de Bakkerstraat,
alhier, was dinsdag aan 't verhuizen, en had, om
hem wat te helpen, een foorkramersgast ge
vraagd. 's Namiddags kwam de helper niet meer
terug en Delombaerde bestatigde dat eene beurs,
inhoudende rond de 100 frank, verdwenen was.
De policieofficier Vandevoorde, die een on
derzoek opende, vernam dat de dief naar Mo?s-
kroen vertrokken was, begaf zich per tram met
den opziener Troch en Delombaerde naar deze
stad. Daar vernamen zfj dat de foorkramersgast
zekere Frans Defeu is, doch zij konden hem niet
ontdekken Hij worde ieverig opgezocht.
NAAR MILANEN
Het sporfjaar 1911, wordt gesloten den 5 No
vember met de Ronde van Lombardie
België zal er ook vertegenwoordigd zijn door
de rijders Van Houwaert en Masselis.
Dinsdag avond zyn de kampioenen Lapize,
Georget, Cruppe'andt, Dhers, Tribouillard en
Cyriel Van Houwaert, uit Parijs naar Milanen
vertrokken, van waar de koers zal beginneD.
Cyriel Van Houwaert heeft den weg van
Moorslede Daar Parijs per' rijwiel afgelegd, daar
hij, zegde hij, die gelegenheid om zich te oefe
nen, niet wilde laten voorbijgaan.
WATOU
Op Zondag 22 October wierd een Vlaamsche
liederavond ingericht door de maatschappij De
Vlaamsche Herten Verscheidene sprekers na
men er te dier gelegenheid het woord in de
ruime zaal, waar alle Overheden en vele mar-
nen eri vrouwen, jongelingen en dochters waren
toegesneld.
Om 3 1/2 wierden de achtbare redenaars door
de maatschappij en het muziek Ste-Ceci!ia naar
de vergaderplaats geleid.
De heer Dr Brutsaert, wensohte de sprekers
en de aanwezigen welkom. Hij sohefste den el-
lendigen toestand, waaronder ons Vlaamsche
volk zuchtte in de eerste jaren onzer onafhan
kelijkheid. Die staat heeft helaas te lang ge
duurd. Eindelijk wierd het Vlaamsche volk uit
zijnen sluimer wakker geschud door ievervolle
mannen die hem het besef zijner waarde en der
waarde zijner taal deden gevoelen. Tot heden
nog heeft het Vlaam-cb, zyn wettig en billijk
reent niet ten volle verworven Wij, Vlamin
gen, moeten zonder verpoozen arbeiden om aan
onze moedertaal hare verdiende eereplaats te
bezorgen. Twee vermaarde redenaars, zijn, zoo
zegde bij, hier gekomen om ons het besef te ge
ven van onze tot nu nog ongelijke behandeling
op taalgebied Ik heet die geachte heeren wel
kom, dank hen vooraf, en druk den wensch uit,
dat hunne woorden in de gemoederen de kiemen
mogen nederleggen van innige vaderlandsliefde,
van gehechtheid aan onze moedertaal en dat die
kernen mogen gedijen en overvloedige vruch
ten voortbrengen.
De heer Advokaat Degroeve van Brugge drukt
zich uit in dezer voege
Wy zjjn hier heden gekomen om te spreken
over Vlaamsche beweging, over Vlaamsche
Hoogeschool.
Wy, Vlamingen, hebben geene vooringeno
menheid tegon het Fransch noch tegen het on
derwijs van eene uitheemsche taal. Wie zulks
uitkraamt, beweert ongerijmdheden. Wy
vlaamschgezindeu, kunnen Fransch zoowel als
eikeen. De uitslagen in de jaarlijksche prijs
kampen doen zien, dat de Flaminganten het zijn,
die in de Fransche taal de eerste prijzen behalen.
Wat wij willen, dat is, dat het Viaamsch in zjjn
eigen land de eereplaats bekleede, gelijk het
derhalve geschied, dat in alle beschaafde lan
den de burger eerst en meest houdt aan zijne
taal.
Ziehier in't kort de geschiedenis der Vlaam
sche beweging. De heer Rogier Minister van het
jaar 30 beweerde, dat er voor een goed bestuur
eene degelijke voertaal behoort te wezen en dat
die voertaal ontegensprekelijk de fransche taal
moest zijn, dat alzoo alle openbare bedieningen
aan Walen en Luxemburgers toekwamen. Op
deze manier redenee; de Rogier, zullen de Vla
mingen verplicht zijn Fransch te spreken en
zoo is de uitroeiing der Germaansche taal verze
kerd. Dit stelsel werd seffens uitgevoerd. Maar
hij had gerekend zond'r den ondernemings
geest der Vlamingen De groote volksschrijver
Conscience kwam tegen ditstelselop. Door woord
en schrift verwekte hij de tegenbeweging. Deze
tegenstand groeide van dag tot dag aan. Pries
ters en leeken, burgers en bedienden voegden
zich bij den strijder. Later spraken de volks
dichters EE. HH.GezrlleenVerriesttothetvolk:
Zie toe wat Vlaanderen voor-heen was, Het zag
een tijd van rijkdom en grootheid, het zag kunst
gebouwen bij de machte oprijzen de weten
schappen en de kunsten werdtn ieverig beoe
fend. Vlaanderen mocht roemen op zyne kunst,
de kunst van Vlaanderen en niet de kunst van
België. En wat was het volk daartegen ver
drukt en geknakt in zijne taal, die geheeten
wei d, slechts goed te zyn voor boeren en werk-
menschen. Vernuftige leeraars deden inde kol-
legies hun krachtig woord woergalmen. De
leerlingen waren begeesterd; er ontstonden
Vlsamsche taalminnaars in al de vakken der
wetenschap.
GeneeskeereD, ingenieuren, notarissen enz.
mengden zich in den strijd tot het erlangen van
menige nieuwigheden, die ons langzamer
hand deden naderen tot ons doel, de gelijkheid
van Vlamingen en Walen. Veel is er verkregen
maar er zijn nog veranderingen te bewerkste'-
ligen, verbeteringen te betrachten;
De opening dar Kamers is vastgesteld op
14 November aanstaande.
Ridder F. Schaetzen,katholieke kandidaat
die alleen voorgesteld was voor de plaats van
volksvertegenwoordiger vanTongeren-Maes-
eyek, opengekomen door het ontslag van
M. Desmaisières, die naar den Senaat over
gaat, is zonder strijd gekozen.
M. Vande Venne, liberale volksvertegen
woordiger van Kortrijk heeft zijn ontslag
gegeven als lid der Kamer, daar hij in den
Senaat M. De Ridder vervangt, die zijn
ontslag geeft. M. Van Leynsee), advokaat,
vervangt M. Vande Venne in de kamer.
Verschillige koninklijke besluiten laten
het oprichten toe eener tabakfabriek aan
M. Debeuf-Van Caeyseele te Gheluwe, op
3.450 meters der grens aan M. Petyt,
Watou, eene brouwerij, op 5 1/2 meters en
aan M Delefortrie, Gheluwe, ingelijks eene
brouwerij op 3.290 meters.
Bij koninklijk besluit van 23 October
zijn benoemd
Ontvanger der rtchtstreekscbe belastin
gen, douanen en accissen, van 7e klas te Ko
men (dorp) M. P.Fairon, van Gouvy(statie).
M. Vallaeys van Komen (statie) is ontvan
ger der douanen en accissen van 3° klas op
de Barakken (Meenen) in vervanging van M.
Adam die te Roisia (statie) benoemd is.
Ontvanger der douanen en accissen te
Komen (statie) M. Ghuys, klerk te Achel
(statie).
Bij koninklijk besluit van 15 Juli werd
het nyverheidseereteeken toegekend aan
Aug. Dewulf, tabakwerker, Jan Hauspy,
zoutzieder en H. Thirifays, ruiter der i®
klas, leerzenmaker van het 1® regiment
Jagers te peerd alle drie van Yper.
Het kruia van le klas is verleend aan
Jufvr. Popelier, aangenomen onderwijzeres
te Merckem.
Aanspraak van M. Colaert
Daarna stond de achtbare burgemeester
Colaert recht, onder daverende toejuichin
gen en sprak omtrent als volgt
Het eerste woord dat ik tot u richt is
een woord van dank, van hertelijken dank,
in naam der gekozenen en ook in naam van
gansch den gemeenteraad.
Er was een tijd dat ik dacht dat de
katholieke jonkheid van Yper uitstierf ik
was ervoor bevreesd ernstig ben ik hier
mede bezig geweestik vroeg of er geene
nieuwe leveudige jeugd zou oprijaon, toen
over eenige weken, ik het geluk had, die
prachtige betoogiug der Katholieke jeugd te
zien, die toonde hoe de Katholieke jonk
heden in eens wakker gesprongen waren en
talrijk oprezen.
Welnu wanneer eene partij de jonkheid
met liaar heeft, dan mag zij met volle be
trouwen de toekomst inzien en de vaste hoop
koesteren altijd hooger en hooger te stijgen.
Toejuichingen
Waaraan wij de zegepraal te danken
hebben, heeft M. Biebuyck daar juist gezeid.
Of wij goed bestieren? Iedereen zegt het;
spreekt van Yper aan vreemdelingen en zij
zullen u zeggen 't Is niet te verwonderen
dat Yper Katholiek blijft, de stad is wel bs-
stierd. De leden van den gemeenteraad heb
ben getracht zonder de lasten van een
centiem te verhoogen Yper steeds treffe-
lijker, gezonder en schooner te maken de
wegen te verbeteren, meer water en licht te
bezorgen en stadsjuweelen in hunneü vroe-
geren luister te herstellen en de kiezers
zijn er ons dankbaar voor geweest.
Ook hebben al onze vrienden, met de
kandidaten meêgewrocht. Ik bedank ze
allen, maar bijzonderlijk M. Fraeijs de
Veubeke die met hand en tand [gelijk
een leeuw roept mengelijk twee
leeuwen, zeg ik, gewrocht heeft, te zaaien
met zijnen wakkeren en onvermoeibaren
secretaris M. A. Biebuyck dien ik ook niet
genoeg kan bedanken. Algemeen handge
klap.)
De liberalen waren preusch tot heden,
omdat wij in de laatste kamerkiezing een
duizend stemmen achteruit gegaan waren.
Maar dat loog veel min aan Yper dan aan
eenige omliggende dorpen, waar men niet
genoeg gewrocht had, maar dat is voorbij
de gemeentekiezing van 15 October 1911
heeft bewezen dat Yper en 't arrondissement
katholiek zijn. En moeste het gebeuren dat
w\j met de aanstaande Lente eene nieuwe
kamerherkiezing hebben, dan zouden wij
niet alléén onze verloren stemmen inwinnen,
maar vast en zeker den derden zetel ver
overen. ToejuichingenHoe zou M. Nolf
voor zijnen zetel niet moeten vreezen in de
kamerkiezing als hij zoo deerlijk geslegen
is in de gemeentekiezing door M. Seys
Donderend handgeklap).
M. Seys Er waren er die voor hem
vreesden, en'k moet het bekennen, ik ook
heb een oogenblik gevreesd. O hadde het
moeten gebeuren dat hy niet gekozen was,
welk een schrikkelijke slag ging het voor
mij niet zijn Niet dat ik M. Nolf vrees
neen, want hij ook ging moeten bekennen
dat wij goed bestieren en onpartijdig zijn.
Ik weet dat hij daarvoor rechtzinnig genoeg
zou zijn, om het te bekennen gelijk hij het
bekend heeft. Doch M. Seys, Eiet gekozen
Welk groot verlies Vooral voor u, Katho
lieke jongelingen, die misschien den moed
zoudt verloren hebben. Maar neen gy M.
Nolf, die ridder zijt van Leopoldsorde, gij
die reeds 9lfjaar lang in de Kamsr zetelt,
grj de populaire man, die eens droomdet in
den gemeenteraad te zullen gedregen zijn,
welke nederlaag 300 stappen achteruit bij
M. Seys, 27 jaar oud i
(Langdurige toejuichingen
En nu, Katholieke Jonkheden, onder
het geleide van uwen zegevierenden Voor-
Indien gij moet hoesten, indien gij verstopt zijt
ea indien gij moeilijk spuwt,indien uwe nachten
slecht zijn, aarzel niet van de goede borstpil
Waltherij te nemen en gij zult spoedig genezen
zijn. 1 fr. overal.
De gruwelijke dood van den statieoverste.
Ziehier enkele bijzonderheden over den dood
van den heer Alfons Cram, statieoverste der
halte Sinte Maria Aaller
De heer Cram, rond de 30 jaar oud gehuwd
en kinderloos, verwachtte zaterdag morgend
de komst van eene overheid, die de slatie in
oogenschouw zou nemen. Rechtover het statie
gebouw, aan de overzijde der sporen, is een
hek, dat volgens het reglement dient gesloten
te zijn, maar thans op een kier stond. De heer
Cram wilde dit verzuim herstellen.
Rond 9 1/2 ure nam hij den sleutel uit zijn
bureel, ging over de spoorbaan en vermaakte
het hekken, waarna hij terug naar zijn bureel
kwam. Op het oogenblik dat hij de spoorbaan
wilde overgaan, om naar zijn bureel terug te
keeren, kwam de sneltrein n. 3076, Oostende-
Gent Zuid Brussel, die 8 u. 48 uit Oostende
vertrekt en om 9 u. 37 te Gent Zuid aankomt,
op 300 meters van de statie in volle sneldheid
aangestoomd. De overste stapte van het gaan
pad, dat 40 centimeters hooger ligt dan den
spoorweg zelf, op de spoorlijn, om zijn bureel
te bereiken. Hij haperde met den voet aan iets,
struikelde en viel, op de lijn, op dewelke de
sneltrein kwam aangereden.
De heer Gram scharrelde moeilijk half op.
Het zij hier gezegd, dat hij 129 kilos weegt. De
trein was slechts enkele meters van hem ver
wijderd en de overste, het dreigend gevaar
bemerkend en niet meer in lijds weg kunnende,
liet zich languit tusschen de sporen vallen, met
het hoofd naar Gent toe, in de hoop dat de trein
over hem heen rijden zou. De voortrein der
lokomotief ging over den ongelukkige zijn jas
vloog omhoog en werd door den sinlelbak
onder aan de macbien gevat, waardoor de arme
man 30 meters ver werd medegesleurd. De
ongelukkige raakte verder onder de wielen
en werd vreeselijk verhakkeld.
WYNENDAELE
Het parket is vrydag alhier afgestapt om een
onderzoek te doen over een wildstroov ersdra-
ma. Twee boschwachters waren donderdag
op ronde en betrapten vier wi dstroopers. Zij
wilden de kerels aanhouden, doch eensklaps
weerklonk een schot. De jachtwachter Vande-
walle was door een kogel in den buik getroffen
en viel badend in zijn bloed ten gronde. Er wer
den nog verscheidene schoten gelost en de twee
de jachtwachter werd in den schouder getroffen
en in het oog, dat verloren is. Hy is gehuwd en
vader van vier kinderen.
ROUSSELAERE
Maandag morgend. om 10 i/2ure,kwam Emie[
Seynaeve, peerdengeleider bij Jules Daeleos-
Callens, voerman te Iseghem, met een vierwiel-
wagen gereden langs den steenweg van Rumbe-
ke naar Roasselaere. Aan de herberg Het
Motjen bemerkte bij verscheidene kinderen,
achter aan zijnen wagen hingen Hij joeg de kin
deren weg. Wat vorder hoorde hy een geioop
en, omziende, bemerkte hij dat een der kinder
en ten gronde lag en dat een ander nog zat op de
plank die oodor zijnen wagen hing. Het kind
opnemende, zag hij dat het nog leefde, maar
vooraleer hy in de herberg Het Moljen kwam,
svas het dood. Het kind zal op de plank gekro
pen zijn en er willende van gaan, zal het door
het achterwiel van den wagen gevat geweest
zijn. De borst was ingedrukt. Het slachtoffer
heet Jan-Paptist Boddin, geboren te Rousselaere
den 28 September 1906, wonende steenweg van
Rumbeke.
WATOU
Zaterdagavond, rond 6 1/2 ure, kwam een
koopwarentrein van Watou naar Poperinghe
gereden. Aan de herberg Het Hooge, waar de
baan eene kromming maakt en eene groote hel
ling afloopt, sprong eensklaps de aanhakingske-
ten van de lokomotief los. Het machien liep in
volle snelheid de helling af. Zeven wagons ont-
riggelden, waarvan or drie tegen de wagenma-
kerij van Remi David botsten. Het gebouw
="SUNlJ6HT"2aep maakt de
wasch kinderspel voor het
meisje van Wjaar.enyeeft aan
het lijnwaad die fnsche &an=
yename reuk van t Duiten.
/Vssissenhof van West-Ylaanderen
Maandag morgend is de zaak afgeloopen,
der dubbele moord van Zande.
De Bouck toonde zich onbeschoft on
onverschillig. De gezwoornen wezen de
voorbedachtheid af en namen verzachtende
omstandigheden in aanmerking. De Bouck
werd veroordeeld tot levenslangen dwang
arbeid. Het pubiiik was ontevreden en
mompelde. De Bouck werd door de gendar
men meegesleept, die hij beleedigde.
Woensdag avond is M. Ch. Veys, eere-
policiekommissaris te Rousselare, overleden
in den ouderdom van 83 jaar.
De begraving zal Maandag 6 November
in St-Michielskerk plaats hebben.
Af. 'Bouquet vraagt hoe het staat met de
werken voor den tram Yper-Belle. Men ziet
geen vooruitgang.
Af de Voorzitter. De studie over de
werken gaat voort en wij zullen opnieuw
aandringen, 't Was nog een punt op te kla
ren, wegens 't leggen der tramlijn te Locre.
In 't vervolg zal het moeilijk zijn om nieuwe
lijnen te krijgen.
M. D'Huvettere. Binst den kieatijd
heeft men overal gehoord dat het gemeente
bestuur een model was van onpartijdigheid.
[Gelach).
YPER
Woensdag avond rond 8 ure kwam de Heer
Dr Devloo, met zijn rijwiel langs de baan van
Elverdinghe naar Yper gereden.
Hij volgde den rechter kant, toen hij opeens
door een automobiel die in dezelfde richting
reed omvergeworpen werd.
Dr Devloo en zijn rijwiel, de automobiel en
M. Frainnet aan wieu de auto toebehoorde,
werden over de railen van den tram in den
gracht geworpen. Dr Devloo lag gelukkig eenige
meters verder dan de automobiel, en kwam er
van af met lichte kneuzingen aan been en arm,
die hemzullen genoodzaken eenige dagen rustte
i
