Eert vader en moeder
M ©iigeimaren
HAOHBTTë
Ons Volk
m m m n*. m m m W9
Wettelijke Besluiten
Priesterlijke Benoemingen
c«$e*sSiaid»S!2ig|ai! stfdfgfl*
Politierechtbank van Yper
li u wei i j k sa a 0 k 0 nd ig i ogen
fü 19 99 93 93
Boetstraffelijke Rechtbank
van Yper
lauwe
lLMANACH
MM s S.
Hare groote sterkte
ligt in
l?are zuiverheid
""burgerstand van-yper.
ans
aeamM<*%
vaderl
ontwaakt
Dit is de titel eener nieuwe vlaamsche
illustratie, sedert korte wtken uitgegeven.
Dit blad, vult'een echte leemte aan in ons
Katholiek Vlaamsche land 1 Ons Vlaamsche
Volk is lees- en weetgierig stil aan zoekt
het zich te ontwikkelen het is dus plicht aan
de leidende Vlaamsche klassen eenmaal nu.
yoorgoed, het volkomen op den weg der
volledige en gezonde ontwikkeling te bren
gen.
Een geillustreerd weekblad schijnt wel het
gepaste middel daartoe.
De bijval is reeds zoo groot, dat het, pas
zes weken gesticht, reeds met 4 bladzijden
vermeerderd, nu op \estien bladzijden, druk
en beeld, wekelijks verschijnt.
Om echter volkomen haar doel te berei
ken, t. w. volksontwikkeling, tracht die nieuwe
illustratie ganich het Vlaamsche Volk als
lezer te winnen: niet alleen de ontwikkel
den op wier steun \e stellig rekenen
durftmaar ook en vooral de burgerij, de
kleine zoowel als de groote, zooals bakkers,
beenhouwers, winkeliers, herbergiers, land
bouwers en zelfs ontwikkelde werklieden.
Daarom heeft ze de opoffering zoo ver mo
gelijk gedreven zij bedoelt immers geen
geld slaan en de inschrijvingsprijs zoo
laag mogelijk gesteld, al is zij nu reeds
met de vaste wil het wekelijks nog te ver
beteren het beste en ver het grootst» en
schoonst» geillustreerd weekblad in België,
dat voor groote vreemde illustraUën niet
meer moet onderdoen
De prijs is gesteld op
75 fr. voor de gewone uitgaaf.
10.75 fr. voor de pracht uitgaaf.
Inschrijvingen worden aanveerd ten bu-
re le van «'T NIEUWSBLAD» Boterstraat,
30, YPER
Bij koninklijk besluit van 29 October zijn
de volgende pensioenen verleend E. H.
Brabant, Pollinchove 1 400 fr. en E. H.
George, Boe&inghe 1.400 fr.
Mgr. de Bisschop van Brugge heeft be
noemd
Onderpastor te Heyst, E. H. Willems,
onderpastor van St Hiiloaius te Iseghem.
Onderpastor van St-Hillonius te Iseghem,
E. H. De Baecker, onderpastor te Alve-
ringhem.
Onderpastor te Alveringhena. E. H. Ver-
scbaeve, leeraar in 't collegie te Tliielt.
Onderpastor te Westnieuwkerke, E. II.
Isebaert, onderpastor van O. L. Vrouw te
Oostende.
Onderpastor van O. L. Vrouw te Oostende.
E. II. Uandaele, onderpastor te Messsen.
Onderpastor te Meessen, E. H. Breyne,
leeraar in St Amands collegie te Kortrijk.
Zitting van g November ign
Voorzitter M. Veys
Dewachter Cyritle, aardewerker te Gbe-
luvelt, vervolgd voor jachlmisdrijf is vrijge
sproken.
Denys Emile, kasseilegger te Ploegsteerf,
krijgt 26 fr. .boet voor smaad jegens de gen
darm Dewaeie.
Samyn Emile, landwerker (e Comen, was
door de Politierechtbank van Werviek ver
oordeeld tot 2 fr. boet uit hoofde van dronken
schap. Op beroep ingeslagen door het Openbaar
Ministerie krijgt hij 15 fr. boet.
Bailleul Louis, metserdiener te Nieuw-
kerke, wordt veroordeeld lot 1 maand en 26 fr.
voor diefte van een geweer ten nadeeie van
Baeeite Bartholomeus.
Verslype Raymond, Camille en Julien,
aardewerkers te Vïamerlinghe, voorwaardelijk
elk 26 fr. boet., voor slagen aan Cauüez Omer.
v erslype Camille nog 26 fr. boet voor gelijk feit.
Cauliez Omer, landwerker te Vïamerlinghe
26 fr. voor 't dragen van een verboden wapen'
Goudeseune Sylvie, dienstmeid te Dra-
Doutre, die binst de afwezigheid harermeesters
25 fr. roofde uit een kofter krijgt daarvoor 3
maanden gevang daarbij nog 8 d. en 26 fr
voor diefte van l fr.
Mengelwerk van'tNieuwsblad van Yper n° 9
(naar het Duitsch
DOOR
CLEM. HOLE MANS.
VII
Toen hij de gansche toedracht der zaak
wist, richtte hij zijne schreden naar Gustaaf,
die nog altijd in de achterkamer zat. Lang
bleel hij met hem alleen,en de huisgenooten
hoorden ze beiden in een druk gesprek ge
wikkeld. Eindelijk kwam hij terug.
Geertrui, die aan de deur den eerw. geeste
lijke stond af te wachten, vroeg begeerig
«Wat denkt hij T heeft het ongeluk hem tot
betere gevoelens gebracht
Droevig schudde echter de pastoor het
hoofd, wijl hij zegde Geen geloof, geene
hoop, geene liefde meer een arm, verwil
derd hart
Geertrui verschrikte en zuchtte dan
ware hij beter niet gekomen
«Hij verlangt ook zijnen vader niet
te zien, voer de eerwaarde voort geld, geld
en alcool jenever, dat begeert hij.... En
toch wil ik den ongelukkige bij vader leiden
wellicht stemt de aanblik des stervenden hem
tot betere gedachten. Maar, eerst moeder,
zorg gij voor andere, ordelijke kleederen
want hij heeft geen hemd aan het lichaam
en geene schoenen aan de voeten de teenen
steken hem door zijne kousen en zijn broek
en ja» zijn tot op den draad versleten. Breng
water, zeep en kam, en al dat bij vannoode
heeft om zich wat op te knappen. Intusschen
zal ik naar den kranke gaan, en hem op het
wederzien voorbereiden morgen zal hij hem
zien.
Dan ging hij den trap op en trad met de
woorden Geloofd zij Jezus-Christus
hoe gaat het, Gerhard in den ziekenka
mer. Gerhards zwakheid was zeer groot.
Lrsthaeghe Henri, landwerker te Wyt-
sehaete, 8 dagen en 26 fr. voor smaad jegens
den veldwachter van Voormezeele 1 maand en
26 fr. voor slagen aan den zelfden 2 maanden
en 26 fr. voor zedenschennis.
Decoster Leon, landbouwer te Oostnieuw-
kerke, 52 fr. boet voor vischmisdrijf.
Drulez Marie Louise, herbergierster te
Kemmel, die door de politierechtbank van
Meessen lol 2 fr. boet veroordeeld wierd voor
beleedigingen jegens Venin Henri, had beroep
ingeslagen tegen dit vonnis. Zij wordt vrijge
sproken.
Dondeyne Camille, landwerker te Ploeg-
steert, 8 dagen en 26 fr. voor bedreigingen
jegens Bouquet Louis5 fr. voor lichte geweld
daden en 15 fr. voor dronkenschap. Voorwaar
delijk.
Sieuw Henri, landwerker te Wytschaete,
en Dondeyne Emile, landwerker le Ploegsteert
vervolgd'voor slagen aan Bryun Jules, zijn
vrijgesproken.
Maei'ten Isidore, herbergier te Woesten,
vervolgd om de politie niet verwittigd te heb
ben van onlusten die in zijne herberg gebeurd
waren, was door de Politierechtbank van Yper
vrijgesproken. Op bi roep door het Openbaar
Ministerie bekrachtigt de Rechtbank het eerste
vonnis.
JSerryn Jéróme, Deceucinck Aloise land-
werkers te Woesten Devos August, kleinge-
bruiker, Vermole Jéróme, Serryn Remi, land-
werkeis en Masson Hilaire, landbouwer te
Reninghe, zijn vervolgd voor wederzijdsche
slagen. De twee eerste worden veroordeeld elk
lol 15 d. en 26 fr. de 3'" en de U' elk 8 d. en
26 fr. de 5'1* en de 6'1" zijn vrijgesproken.
Serryn Jéróm**, Devos en Vermole, elk 8 dagen
en 26 fr. voor braak van afsluitingen ten nadeeie
van Maerlen Isidore. Serryn Jéróme en De-
cenninck elk 10 fr. voor wederzijdschre belee
digingen, Veroiole 10 fr. voor braak van roe
rende voorwerpen ten nadeeie van Maerten
Isidore. Maerlen Isidore, 25 fr. boet om
drank gegeven te hebbeuaan dronken personen.
Zitting van 3 November ign
Twee aanéén gekoppelde wagens
Laumosnier Aug. Yper, 2 fr., Gamiel Misplon
is verantwoordelijk. Haezebrouck Bené,
Diekebusch, 2 fr., Em. Comyn, is verantwoor
delijk. Dcsehepper Hector, Becelaere, 5 fr.
Rijwiel ponder bel.-
Claerebout Leon, Langemarck 2 fr.— Bergh
man Zulma, Langemarcs, 1 fr. voorwaardelijk
Rijwiel zonder plaat noch bel
Moyaert Joseph, Elverdinghe, 2 maal 2 fr.
Rijwiel zonder licht
Moyaert Daniël, Elverdinghe, 2 fr. Lorsom
Renë, Becelaere, l fr. voorw. Hauspie Ca-
miel, Elverdinghe, 1 fr. voorw., Vanderghote
Louis is verantwoordelijk. Pauwels Ilector,
Vlamertingbe, 1 fr. voorw. Vandeviever
Gamiel, Yper, 2 fr. Leterme Alois, SLJan,
2 fr. Platlecuw Leon, Zuydschote, 2 fr.
voorw.
Hond zonder muilband
Ver.steele Emereuce, 1 fr. voorw. Hoorei-
beke Henri, 2 fr. en Dejonokheere Augusta,
2 fr.alle drie van Langemarck.
Hond zonder muilband noch medalie
Mistiaen Acbiel, Diksmuide, 2 maal 2 fr.
Depuydt All'ons, Reninghe, 2 mial 1 fr. voorw.
Mahieu Marie, Yper, 2 maal 1 fr. Iloorel-
beke Prudence, Voormezeele, 2 maal 1 fr.
voorw. Dedrie Pauline, Diekebusch, 2 maal
1 fr. voorw. Temperville Clemence, Yper,
Smaallfr. voorw. Turck Helena, Yper,
2 maal 2 fr.
Voor slagen en wonden
Therry Alfons, Brielen, 10 fr. voorw. en 30 fr.
aan de burgerlijke partij voor schade aan meu
bels. Van Ilee Ferdinand, Gheiuwe, 5 fr.
Deconinck Isidoor, Voormezeele, 5 fr., en 5 fr.
voor schade aan meubels. Pauweiyn Ernest,
Vïamerlinghe, 10 fr. voorw. Carrein Celina,
Roesinghe, 5 fr.
Openbare dronkenschap
Deruyltcr Maurice, Yper, en Cailliau Lievin,
Merckem, elk 15 fr.
Wateren op den openbaren weg
Deconinck Arthur, Yper, 1 fr.
Voor beleedigingen
Priem Jules, Yper, 10 fr.
Marie Mahieu, Yper, krijgt 3 maal 1 fr.
voorw. voor geen plaat aan rijwiel, den reclt-
lerkant van den weg niet gehouden te hebben,
en geene schoor aan de kar.
De volgende personen zijn vrijgesproken
Carrein Celina, Bocsinghe. Demoor Alois,
Poelcapelle. Lauwers Leon, Langemarck.
Salome René, Yper en Deleu Louis, Zormebeke.
Het hoofdzeer, de draaiingen en alle andere
ongemakkelijkheden door het slecht bloed ver
oorzaakt zfjn in weinig tijds genezen door de
slijmverdryvetide pil van Waltherij. t fr. de
doos overal.
Hoe stelt gij het nu, vader vroeg
de herder op vertrouwelijken toon.
Dc dood staat voor de deur, antwoord
de de zieke ir.et gebrokene stem zoo bet
maar goed aflooptmaar en hier haalde
hij diep adem ik vrees, dat het nog een
zware strijd zal zijn
Wie zooveel gestreden heeft, als gij,
Gerhard, die schrikt voor den laatsten strijd
niet af.En aangenomen nog, dat zelfs dat,
wat uwe grootste bekommernis uitmaakt,
werkelijk geschiedde, dat gij uameüjk sterven
moet, zonder uwen verloren zoon nog een
maal gezien tc hebben, zonder hem te kun
nen zeggen Gustaaf, alles is u vergeven 1...
zelfs dan moet gij als Christen den dood
moedig en sterk afwachten. Gij zijt, ja, tot
de groote reis vaardig, gij zijt met de genade
Gods verrijkt om over te gaan tot een beter
cn gelukkiger leven watzoudtgij dus vree
zen 1
Ik wil, met Gods hulp, moedig zijn,
sprak Gerhard, gesterkt de wereld, het tra
nendal kan mij niet meer kluisteren.... Dus,
geen spoor van den rampzalige, ging hij
voort.... nu, ik schenk hem vergiffenis, mo
ge ook God hem vergeven
Dat is schoon, en een christen geloo-
vige waardig, sprak de herder. Zoo Gustaaf
echter nu toch nog kwam en aan uwe lijdens
sponde plaats nam, zoudt gij dan ook u kun
nen bedwingen, en zachtmoedig en rustig
blijven
Hier bedacht Gerhard zich eene wijl, en
sprak dan gelaten Dat, ja, kan ik u belo
ven 't Ware eene vreugde voor mij, ging
hij voort, en 't leek als ideurde een helder
avondrood zijn aangezicht.
Toch is het nog zoo ver niet, sprak
de pastoor wellicht wie kent Gods raads
besluiten wellicht komt Gustaaf, maar
onverbeterd, dieper gezonken nog dan vroe
ger, niet waar
Mijn doodsteek zuchtte Gerhard.
't Kon echter wel zijn, dat God het zoo
wilde dat hij Gustaaf hierheen voerde, niet
YPER
Verleden Vrijdag is een ongeluk gebeurd met
den tram, dat erge gevolgen had kunnen heb
ben.
Naby de lusthof van M. Verschoore, langs de
baan naar Diekebusch. reed een wagen met
strooi geladen geheel dicht de lijn op 't oogen-
blik dat den-tram voorbijreed.
Da houten liggers van het voertuig kwamen
in aanraking met deri tram het macbien en het
eerste rijtuig werden nogal erg beschadigd.
Vrijdag reed men met een wagen met asch ge
laden uit de poort der brouwerij Donek, in de
Diksmuidestraat, toen opééns het peerd voor
uitsprong en de lading op 't voorland geworpen
werd.
Een kind dat juist voorbijging kon gelukkig-
lijk aantyds wegspringen, alsook den geleider
vaneen wagen brijken, die op 't zelfde oogen-
blik voorbijreed.
ZANTVOORDE.
Verleden week heeft de veldwachter der ge
meente. de genaamde Em. Depoortore, 36 jaar,
op heeterdaad betrapt voor pensejagerij op
't jachtgoad van M. Dalle van Rusbeke. Pro
ces-verbaal is opgemaakt.
HAZEBROUCK
M. Jean, kapitein der douanen te Haz6brouek,
vergezeld van douaniers, onderzocht woensdag
den koopwarentrein uit Yper komende, en ont
dekte in een wagon, achter een behendig uitge
hold afsluitsei, 500 kilos belgischen tabak. De
wsgon werd aangeslagen en de zegeis erop ge
legd. Een onderzoek is geopend.
DE RONDE VAN LOMBARDIE
Zondag werd deze ronde betwist. I)e strijd
was hardnekkig. Do banen waren zeer slecht en
ten duurde niet lang of de bandbreuken begon
nen hunne slachiofl'ers te maken. Cyriel Van-
houwaert kreeg ook zijn deel.
Ziehier denoffleicelen uitslag 1. Henri Pelis-
sier 2. Mioheletto 3. Van Houwaert, Brocco,
Durando en Torricelle 7. Albini, Beni. CMroni-
Galetti en fribouiilard 12. Ganna 13. J. Ala-
voine 14. Oenaghi15. Azzini16 Bertarelli;
17, Bordin 18. Dhers; 49. Grema 20. Vallcton.
Pelissier wint 500 fr. Micheletto 300 Van
Houwaert, Broco, Durando en Torricelli eik 130
en de anderen elk 36 frank.
KOMEN.
Sedert geruimen tijd werden er ten nadeeie
van M. Romain Goeman verscheidene diefstallen
gepleegd, zonder dat men erin gelukte de dieven
te knippen. De sloten der deuren werden veran
derd, doch dit hielp niets er word maar voort
gestolen. Eindelijk heeft de policie dan dief bij
de lurven kunnen vatten. Het is een 21 jarig
kereltje, wonende beluik Demade. Om in het
huis te dringen, legde hij het fijn aan boord. Hij
nam onder het dak de steenen uit den muur en
geraakte aizoo iD den zolder en van daar in de
kamers. Verscheidene malen robberde hij geld
en zelfs twee uurwerken, die hij er nadien is
komen terugleggen.
Indien gij moet hoesten, indien gij verstopt zijt
es indien gy moeilijk spuwt,indien uwe nachten
slecht zyn, aarzel niet van de goede borstpil
Waltherij te nemen en gij zult spoedig genezen
zijn. 1 fr. overal.
MEENEN.
De genaamde Désiré Vanoverberghe, 58 jaar
oud, wonende te I.inselles (Frankrijk), was
dinsdag bij Camiel Vermeulen, herbergier in de
Yperstraat, gekomen om er strooi ta snijden.
Dinsdag nacht sliep bij op den zolder. Rond 3
ure van den morgend is Vanoverberghe, men
weet niet hoe, van den zolder gevallen' van zes
meters hoogte. De ongelukkige, die met meer
tot bezinning gekomen is, werd woensdag mor
gend naar het hospitaal overgebracht. Hij is den
schedel gebroken en heeft daarenboven inwen
dige kneuzingen Zyne vrouw, in der haast ver
wittigd, is haren stervenden man komen bezoe
ken. Een priester heeft hem de H. Olie toege
diend.
Maandag nacht heefz er in do herberg der ge
meente een bloedig messengevecht plaatsgehad.
De werklieden Alois Deprez en Matton waren
maandag avond op zwier gegaan. Na verschei-
nene herbergen bezocht te hebben, kwamen zij
in betlogisthuis van Matton, in de herberg In
Batavia gehouden door Edmond Lamon. De
twee mannen blijven daar zitten Rond 2 ure van
den nacht kregen zij ruzie. Eensklaps greep
Matton een broodmes dat op de tafel lag, en
bracht er Deprez verscheidene steken mee toe.
Het slachtoffer die maar een oog heeft, werd
erg in het gelaat gestoken, gelukkig van den
kant waar hij blind is, en bekwam bovendien
twee steken in den arm. Het slachtoffer ontving
de eerste zorgen van een geneesheer, die hem
vervolgans naar het gasthuis van Kortrijk deed
voeren." De gendarmen hebben dinsdag morgend
Matton aangehouden en naar het gevang van
Kortriik gebracht.
EENE BEENHOUWERIN
dieniet vervrozen is, kreeg eens 't bezoek van
eene onbekende jufvrouw, die peisde dat het
genoeg is naar de laatste mode gekleed te zijn
én beslfcg te maken, om zonder geld aan alles te
geraken. Zy s* rong vol haast de winkel in, en
zeiwat zou ik wel eten vandaag Ik weet bijna
niet meer wat gereed doen wat is er best van
van geheel uwe winkel
Wel Jufvrouw, zei de beenhouwerin, zie maar
eens rond, en kies. Hier heb ik allerbeste hesp.
om uwe vergeving af te smeeken, maar enkel
om u te zien sterven, ea hij wellicht daarna,
door dien aanblik getroffen, besloot zich te
beteren.
O dat zou mij zwaar vallen
Ja 't ware hard, dat is waar maar
in de laatste jaren hebt gij gelegenheid ge
noeg gehad om u op 't ergste voor te bereiden.
Indien nu, laat ods dit eens aannemen
Gustaaf voor u stond, juist zooals dien on-
vergeetbaren avond, wild, ruw en gevoelloos,
dan ware 't misschien een middel, waarvan
God zich bedienen wilde, om op het ruwe
gemoed van den beklagenswaardigen doo
laard te werken, zooais een missiesermoen,
en nog een veel krachtiger, Zoudt gij in dit
geval ook rustig en gelaten blijven
Met Gods hulp, ja wedervoer Ger
hard.
Dat is braaf, sprak de priester, en
hij nam de sidderende hand des kranken in
de zijne. Dan knielde hij neder, en bad met
hem Onder uwe bescherming nemen wij
onze toevlucht, 0 1 heilige Moeder Gods,
enz. hij voegde er nog eenige schietgebe
dekens aan toe en besloot met de woorden
Vergeet nietGerhard, wat gij zooeven Gode
en mij beloofd hebt. Tot morgen.
In de voorkamer trof de cerw. geestelijke
moeder Geertrui en Grietje aar moeder
baadde in tranen, Giietje zat op de knieën,
beweegloos, bleek als een plaasterbeeld, en
bad.
Zij hadden Gustaaf andere kieederen ver
schaft maar van ouderliefde of vriendschap
had hij geen blijk gegeven. Hij moest wel
diep gezonken zijn in het ongeloofde
drankzucht scheen voor alle betere gedachten,
voor alle gevoeligheid ontoegankelijk ge
maakt te hebben.
De priester sprak tot beide vrouwen
k Vader Gerhard nadert zijn einde verwacht
u aan het ergste en wees moedig heden kan
Gustaaf hem niet zien.
Hy wil hem niet zien, starheide
Geertrui snikkend.
Wel. geef my voor 1 fr. hesp, zei Jufvrouw
en de beenhouwerin sneed Jufvrouw 1 fr. hesp
af, en gaf het stuk te wege tegen klinkende
munt. Maar Jufvrouw zeiik heb hier geen geld,
en zal u zondag betalen.
Ah Jufvrouw, zei de beenhouwerin. als gy
geen geld hebt voor hesp, gy moet geene hesp
eten, en t stuk vleesch bleef in den winkel.
ANTWERPEN
In laats van nog een gebouw af te breken om
het op eene andere plaats terug op ta bouwen,
vind men het tegenwoordig veel gemakkelijker
het van de eene plaats naar de andere over te
breDgen. Naar het voorbeeld der Damstatie en
van den kerktoren van Bocholt, heeft men vrij
dag namiddag te Antwerpen weer een dier aar
dige werken uitgevoerd. Om den uitgang van
stad breeder te maken door de opening die aan
de Sebijnpoort in de vesten gemaakt is, moest
men den muur der groote koopwarenstatie, sta
tie der duizend wagons genaamd, {0 meters ach
teruit brengen. Deze muur, 70 meters lang,
vormt een blok metselwerk en ijzer van 220,0ü0
ktlos. Moest men den muur afbreken en herop
bouwen. dan had men vier 0' vijf maanden werk
en wellicht zou men 63 t. b. der materialen niet
meer mogen gebruiken hebben. De aannemer
heeft eenvoudiglijk den muur van de grondwer
ken gescheiden, op riggels en daarna op wielen
geplaatst en naar dé nieuwe grondvesten, 10
meters verder gelegd, gevoerd. Het werk is
wonderwel gehikt én was bijzonder moeilijk
omdat de muur zoo lang was, niet minder dan 70
meters. Op het eerste ging het niet al te wel,
doch weldra legde de muur in de beste voorwaar
den de 10 meters af op 27 minuten, hetgeen een
record is. De Damstatie had verscheidene we
ken noodig om veertig meters te doen doch dit
was een groot gebouw. Binnen Korts zal het mis
schien nog veel rapper gaan.
is te
ver
krijgen in den boekhandel Cai.lewaert-De
Meulbnaere, te Yper, aan den prijs van 1 50 tr.
HARELBEKE
De bestendige deputatie der provincie West-
Vlaanderen heeft in hare ziïting van 27 oetober
laatstleden de beslissing van het hoofdbureel te
Harelbeke verbroken waarbij voor de gemeen-
tekiezing van 15 octobor de lijst van het kartel
niet aanveerd werd als onregelmatig voorge
steld.
De kiezing is vastgesteld op 26 November
aanstaande.
THOUROUT
Den 15 oetober had het hoofdbureel van Thou
rout drie katholieken die de volstrekte meer
derheid bekomen hadden, en dedrie meest be
gunstigde liberalen van de lijst, door de toepas
sing van de Evenredige Vertegenwoordiging,
gekozen verklaard. Er werd door de katholie
ken by de bestendige deputatie van den provin
cialen raad van West-Vlaanderon eene klacht
ingediend. De bestendige deputatie heeft vrijdag
de stembrieven hernageteld, en bestatigd dat
tien naamstemmen van eet* niet' gekozen kandi
daat niet medegerekend waren. Daar hij met
deze tien stemmen de volstrekte meerderheid
bereikt, heeftde bestendige deputatie den uitslag
gewijzigd en vier katholieken en enkel twee li
beralen gekozen verklaard.
PLOEGSTEERT
De brouwersgast Victor Lampièrre, 34 jaar
oud, was zaterdag te Armentiers, in eene moute
rij aan den arbeid. Een zak graan van 100 kilos
viel van ren hoogte van acht meters op den man.
Lampièrre word zeer erg gekwetst. Hy werd
naar zijne woning gevoerd, waar hij zondag
overleden is.
WATOU
Liederavond met voordrachten over de
Vlaamsche taal en over hooger Vlaamsch
onderwijs.
Aanspraak van Mr Dr Borms, van Antwerpen;
Gelijk weleer in het panthéon van Athene de
toorts van hand tot haud werd overgereikr, zoo
gaan de Vlaamsche werkers en zullen zij reizen
van stad tot stad, van dorp tot dorp, om de toorts
der Vlaamsche beweging voort te zetten, die de
gemoederen moet on'vlammen, hen aanvuren
tot ieverig streven voor de Vlaamsche zaak, tot
dat wij de Vlaamsche hoogeschool verkregen
hobben.
Het is ons ontegensprekelijk onvervreemd
baar recht. Het Belgische volk bestaat uit twee
volksstammen uit 4 00 .000 Vlamingen van den
Germaansehsn, 8.000.000 Walen van den Ro-
maanschen stam. Het is billijk, dat de twee
broederrassen «.elyk behandeld worden
Wat het eene verkrygt, moet in gelyker mate
aan het ander gegeven worden. In ons land zijn
er twee hoogscholen, die door de lastbotalers
onderhouden worden eene te Luik en eene te
Gent. Wy willen ééne Vlaamsche hoogschool te
Gent. Wy zouden ingezien ons meerder getal
recht hebben aan meer. Dit recht zal nog ver
meerderen, daar de Vlaamsche bevolking rasser
aangroeit. Men bestatigt 32 geboorten op 100J
Vlamingen en slechts 21 op lt 00 Walen. Ven mag
van onze meerderheid geen misbruik maken
Wy willen gelijkheid, meer niet Dj ongelijk
heid moet kost wat kost ophouden De Vlamin
gen zijn in de examens verplicht twee talen te
kennen. De Walen slechts eene. In de Ministe
ries zitten 83 Walen. In het Ministerie van
Spoorwegen, waar da toestand nog het voordee-
ligst is, door het toedoen van Minister Helleput-
te. genieten de Walen 1 800.0(0 franken jaar
wedde, de Vlamingen slechts 800 0*0 franken.
Dj ongelijkheid straalt nog verder door. De
waalsebe arrondissementen zijn voorzien van
spoorwegen met dubbel spoor. Tussehen Gent
en Antwerpen, twee onzer volkryks'e hoofd-
Hij wil hem niet zien vroeg de eer
waarde hij zal hem zien, maar eerst dan, als
wij de gebeden der stervenden zullen lezen.
Ach riep Grietje, en zij stond recht,
achl mocht het ijs zijner ziel dan smelten! Ik
zal naar 't klooster gaan, en daar gansch den
nacht voor hem bidden.
IX
Den volgenden morgen schelde men reeds
vroeg aan des priesters woning. Mynheer
pastoor moet zoo spoedig mogelijk naar Ger
hard komen hij iigt in doodstrijd, riep
eene vrouwenstem, 't Was Grietje. Haastig
spoedde Gods dienaar zich ter plaatse.
Gerhards oogen waren half gebroken de
veranderde trekken en het koude zweet op
het voorhoofd verrieden den komenden dood.
Toch kende hij nog al de aanwezigen. Moe
der Geertrui had de hand onder het kussen
gestoken en ondersteunde den kranke het
moede hoofd Grietje lag aan den voet van
't bed en bad. Dankbaar wenkte de stervende
den priester met de oogleden.
Laat ons bidden I sprak de priester,
en hij begon de litanie voor de stervenden.
Dan sprak hij Nu, brave Christen, sterk
u Ik roep nu uwen Gustaaf. Wel is waar,
hij is nog niet gebeterd maar zien zal hij.
hoe een brave Christen sterft. Ik ga hem ha
len.
Vol overgeving blikte Gerhard ten hemel
Gustaaf kwam binnen.
Oneindig liefderijk zag de stervende tot
hem op, terwijl Gustaaf stijf als een stok en
koud als ijs voor hem stond.
Gustaaf, sprak de priester, heden nog
zal uw arme vader naar een beier land ver
huizen, naar bet land van vrede, naar het
hemelsch Jerusalem, om daar te gaan uilrus-
ten van al den kommer, dien gij hem hebt
veroorzaakt. God heeft het wonderlijk zoo
geschikt, dat gij, als vluchteling rondzwer
vend, juist heden hier zijt. Uw vader wil u al
het harteleed, dat gij hem hebt veroorzaakt,
vergeven. Een vloek rustop udezelfde vloek
die ai de kinderen vervolgt, die hunne ouders
steden is er maar een enkel spoor 011 zelfs geene
brug om in Antwerpen te komen- De belangen
van het Vlaamsche volk zijn door dezen toestand
sterk bonadseligd.Het gedeelte volk, het talryk-
ste, het vreedzaamste, het volk waar troon en
altaar op rusten, moet zoo goed behandeld wor
den als het ander. Koning Albert in zyne inhul-
digingsrede verklaarde hot werken moeten
wy van heden af aan de belangen van beide
deelen van hot land. Daarom eischen wij eene
hoogschool te Gent. Wy zijn het eenige vrjje
volk, dat geen onderwijs ontvangt in zyne eigene
taal. Van de 125 hoogscholen die in de gansche
wereld bestaan, zijn c-r maar 2 die geen onder
wijs geven in hunne taal te Transylvanie en in
Vlaanderen. In 1908 stichtten de Araben te Nini-
Novogorod eene eigene hoogschool De Yslanders
met 7000 inwoners hebben eene eigene hoog
school. Wij Vlamingen, het volk dat staat aan de
spits der beschaving, dat de grootste kunste
naars en schilders voortbracht, dat zoo heerlijke
belforten en kathedralen deed oprijzen, dat eene
geschiedenis bezit, door anderen benijd, laten
ons door anderen voorbijstreven. Wij zijn aan
veraehtering blootgesteld, omdat wij geen on
derwijs, geene eigene hoogschool hebben.
Maar wij voelen ons herleven. Wy zijn indach
tig de onverpoosde werkingen van de Vlamin
gen van voorheen Conscience en Gezelle. Wij
gedenkenden blakander. moed van HugoVerriest,
Rodenbaeh, Streuvels, Vanderlinden, enz. Wy
eischen, dat de zon van de wetenschap, die uit
de Gentsche hoogschool zal stralen, gansch
Vlaanderen verlichtte, het Vlaamsche volk ont-
vlamme in geestesinspanning en iever en zucht
naar wetenschap.
Immers een goed onderwijskan in demoeder-
taal gegeven wo-den. In de vakken, die door
eigen taal geleerd worden, bohalen de Vlamin
gen 40 prijzen, de waalsche gewesten slechts 3.
In de kundigheden met vreemde taal ingeprent,
wordende Vlamingen door de Walen geklopt.
Fransth is als voertaal voor al de vakken een
slecht werktuig ten bewjjze het spreekwoord:
Een vogel zingt of spreekt, zooals hij gebekt is.
103 Vlamingen eischen daarom, dat alle vakken
onderwezen worden in hunne taal. Hunne jon
gens zullen dan beter onderwezen zijn in het
Fransch omdat deze taal, als bijtaai volgens de
beste methode zal aangeleerd worden Deze
strekking is reeds gedeeltelijk gevolgd in het
middelbaar onderwijs Zij moet het ook zijn in
het hooger onderricht.
Sommigen beweren ten onrechte, dat de neder-
landsche niet rijk genoeg is, daarvoor niet past.
In holland is het nederlandsch da voertaal. Der
halve onze taal is beter geschikt, omdat alle
nieuwe woorden kunnen gevormd worden door
begrippen van eigen taal dewijl de Fransche
woorden ontstaan uit wortels van Grieksehen of
Latijnscheu oorsprong. Stellen wy b. v. anémic
tegenover bloedarmoede, biograpbie tegen
levensbesehryviDg, dialogue bij samenspraak,
telescope met verrekijker. Oordeelen wij onpar
tijdig welke de bestverstaande woorden zijn.
Eindelijk laatste punt. De Vlaamsche hoog
school is van groot belang voor werklieden,
landbouwers, burgers, handelaars, enz.
Leeraar Van Cauwelaert heeft gezeid onmid
dellyk naast de hoogschool staat de hut van den
werkman.
Onze Vlaamsche werklieden worden gebruikt
tot den arbeid die de grootste spierkracht
vereischt. Men ziet ze zich in Vrankryk dood-
wroeten, zich in de mijnen afbeulen, in Duitsch-
land zich aistaven, daar de vreemdelingen in de
fabrieken of werkhuizen de vetst betaalde plaat
sen afdingen. De oorzaak hiervan is: dat de
Vlaamsche werkman niet genoeg ontwikkeld is,
omdat hij geen vakonderwijs kan ontvangen in
zijne taal, geene vakbladen by de hand heeft in
eigen taal Immers, deze die het onderricht be
hoorden te geven, de schriften behoorden op
te stellen zyn de taal niet machtig wyl zij in da
hoogscholen met het Fransch worden onderwe
zen.
Het zelfde geldt voor de landlieden. In Dene
marken een klein land van 2 6)0.'00 inwoners,
zyn 70 volkshoogscholen voor zonen en dochters
van landlieden. Daar worden 6.)l>;der toekomsti
ge landlieden onderwezen In Bslgie zijn 2 land
bouwscholcn, alle beide Fransch.
Van eenen anderen kant zyn er 44 nijverheids
scholen in het walenlmd met 11.600 leerlingen
en slechts 6 met löOo leerlingen in de Vlaamsche
gewesten. De meeste meestergasten komen uit
het walenland, zijn niet in staat tot hunne onder-
booringen te spreken. Eens dat wy uit de
Vlaamsche hoogschool vlsamschkundig-m van
allen staat zullen ontmoeten, dan zullen onze
werkers op de hoogte zyn van alle vakken.
De inrichting der Vlaamsche hoogschool te
Gent wil niemands rechten krenken In 1332
wierden de nederlandsche leeraars ombennher-
lig aan de deur gezet. Het zesjarig overgangstijd
perk zal aan alle leeraren nhodigen tijd en
gelegenheid geven zonder dat eenige maatrigel
hunne rechtmatige belangen over hot hoofd zien
zal.
"Wat kunnen wy hiertoe nu doen Onze gedach
ten aan anderen mededeelen ons handteeken
plaatsen op de lijsten die zullen aangegeven
worden, de vlaamsche maatschappijen onder-
steuuen door woord en daad, Vlaamsche boeken
verspreiden, Vlaamsche liederen aanleeren. Ja,
het liod is een machtig wapen tot wederopbeu-
ringvan de Vlaamsche taal.
Wy hebben het zoet betrouwen, zoo sluit de
spreker, dat de Gemeenteraad eenen wensch zal
stemmen tot het spoedig oplichten der viaam-
sche hoogschool, dat, allen zullen strijden hand
in hand het land verbazend door onze wilskracht.
Toejuiching en.)
Opwekkend vlaamsche zangen begroeten en
verheerlijken den befaamden spreker, zooals
voorgaanden redenaar. Heiden wordt door den
heer Vandevelde, welverdienden lof toege
zwaaid. Hy bedankt ook de zangers, clie on< met
niet eeren. Smeek uwen vader om vergiffenis
enwees van heden af de goede zoon van uwe
arme moeder. Hier in 't land is wel is waar
geen plaats meer voor u maar de aarde be
hoort gansch den Heer van hierboven ook
elders kunt gij vroom en gelukkig zijn.
Gustaaf stond als versteend en blikte ten
gronde hij reikte zijnen stervenden vader de
hand niet.
De priester liet hem eenige oogenblikken
staan dan nam hij Gustaafs hand en legde
ze in dia des vadershij knielde neder en
sprak de Kerkgebeden tot aanbeveling der
scheidende ziel Vaar ten hooge, christene
ziel, uit deze wereld, enz,
Dan riep hij den nog nauwelijks ademden
Gerhard eenige troosdende woorden en schiet
gebeden in 't oor. Gerhard stierf onder het
gebed en het luide snikken der aanwezige
vrouwen en huisgenooten.
Gustaaf bad of weende niet, maar sloop
van dit tooneel weg naar de achterkamer.
Grietje ijlde hem na Gustaaf, zei ze op
smeekenden toon, Gustaaf gij bekeert u, is
't niet waar Word wederom een goede een
trouwe zoon uwer moeder, die zoo verschrik
kelijk om u lijdt. Alles is u immers vergeven!»
De rampzalige wedervoer barsch Be
zorg mij eene flasch alcool de dood des ou
den heeft mij ontsteld Nu kan ik weer
voort, ik zal erven 1
Grietje zuchtte zwaar en antwoordde Gij
zult vader en moeder en eeren
«Wijvenpraat, wedervoer Gustaaf. Hier
bij zulke kwezels kan en wil ik niet blijven
De policie heeft misschien reeds lont gero
ken voorwaats dus, vooruit moet ik Vul
mijne geldbeurs, rap
Bidden noch smeeken vermocht iets op
den ongelukkigen verblinde. Moeder, die
hem op de knieën bad, dat hij zich tot ein
delijk bekeeren zou, stiet hij ruw van zich
weg, zeggend Zend mij maar rap mijn
deel aan het adres dat ik u heb gegeven an
ders zoudt gij het u kunnen berouwen t
In den namiddag sloop hij den huize uit,
zonder iemand de hand te hebben gedruktj
schoone liederen vergastten, en die het on
nemou door wekelyksche oefeningen devia'
sche liederen aan te leeren. Te hopen dat
liederen de zede- en zoutlooze liederen z»
verdwijnen. Een gepast woord van erkenti
wordt ook gegevon aan de menigvuldige bii
ders van dit volksfeest en aan de werka
leden der fanfaren:aatscbappij die het z<
opluisteren en sloten mot de uitvoering van
vaderlansen Red. dn
DAT ZEGGEN ZE ALLEMAA
De hoofdopsteller van een volksblad kr.
dagelijks zooveel bezoeken op zijn bureel
hij de loopjongen opdracht gaf, bezoekers'ai
scheppen.
Dat gaat niet. mijnheer zei deze ze
gen allemaal dat ze u persoonlyk moeten sr
Ken
Weet ge wat antwoordde de opstel
«zeg: dat zeggen ze allemaal. Ik wil rust h
ben
Een beetje later verscheen eene dame, die,
man wonschte te spreken de jongen verzak
de dat dit onmogelijk was.
En toch moet ik hem spreken wederv*
zy. Ik ben zijne vrouw
Ja sprak de jongen, dat zeggen ze a
maal»..-
Wat er toen gebeurde vermeld de histc
niet.
Maurits Gillebert, kleermaker, en Irma I
bois, kanten werkster, beiden yan Yper.
Achille Denorme, landbouwer, gebuisvesl
Zonnebeke, en Maria Verslype, z. b. gehuisv
le Yper.
Verklaringen van den 3 tot den 10 Nov. lot
Geboor ten
Verleure Jeanne, Patleelslraat.
Jacques Albert, fleere Janstraat.
Begerem Marie, Cartonstraat.
Desramaults Marie, Rijseistraat.
Alleman Gabriclle, Bukkerstraat.
Bories Ilenri, Lange Tnouroutstraat.
Pynoo Helena, Klaverstraat.
Duflou Germaine, Kanonstraat.
Vasseur Alfred, Meenenstraat.
Delfosse Oscar, Pennestraat.
Huwelijken
Bruneel Arthur,metserdiener le Oostvielere
K Dezeure Marie, kardenwerkster, gehuisve
te Yper.
DuprezOmer, handelsbediende, N Delioni
Noëlle, z. b. te Yper.
Maas Alphons, rekenpiichtige te Marcq p
Barceul (Vrankrijk)X Cbrisliaen Marie, z. b. I
Yper.
Sterfgevallen
Rosseel Pierre, 75 j,, echlgt VandermeersH
Pauline, Ni erstad.
Dieryck Slepbanie, 63 j z. b. wed. Giimonl
prez Gustave, eehtgte Samyn Isidore, Bruggi
steenweg.
Bernard Georgette. 5 weken, Esplanade.
Maricaux Pierre, 6ij., z. b. ongehuwd, 1
Thouroutslraat.
Hof Emile, 1 j., Neerstraat.
Vanthornhout Henri,7 maanden, Poperin
steenweg.
Desmedt Pierre, 81 j., z. b. ongehuw
G. deStuersstraat.
Meersseman Jean, 85 j z. b. ongehuw
Rijseistraat
Rose?, Stephanie, 81 j., z. b. ongehuw
Wenninckstraat.
Lacante Albert, 5 maanden, Patteelslraat
BURGERSTAND VAN VLAMERTINGHE
Geboorten
Tytgat Irma. Derycke Gerard. I.ievei
Martha. Jacques Albert Vandevoori
André. Maelbrancke Edward.— Rarbey
seph. Gillioen Paul.
OverljjdeDS
Fafcop André, oud 13 d. Veys Louis,
49j., echtgt. van Marguerite Syoën. Va 1 la e
Henri,oud 57jechtgt. van Melanie Ghesquier
Huwelijken
Theophile Seghers, teletoonwerker, en Rora
zonder iemand een afscheidsgroet te hebb
gegund.
Twee dagen daarna werd vader Gerha
begraven.
Moeder Geertrui bleef geen groot verm
geu meer over wel integendeel, nauwelij
genoeg om stilletjes door de wereld te
raken. Zoo had de zoon haar de laatste jan
geplunderd. Maar hier gaf Grietje op 1
treffendste wijze blijk harer trouw en lieW
Daar hare moeder, vrouw Kramer, sin
eenige jaren gestorven was, kon de docht
over eene vry aanzienlijke som beschikke
Zij ondersteunde grootendeels de wedu]
Gerhard, en zij deed het met waarlijk vi
dingrijke liefde. Niet alleenlijk verheugde
oude vrouw zich in Grietjes huis over ee
zindelijke woning maar, wat de kinderh)
liefde geven en schaffen kan, viel haar
deel. Zelfs de frissche bloemtuil ontbrak
Zomers niet op hare tafel. Buitendien 1
het brave meisje nog een engel van ber
hartigheid voor eene menigte arme farml"
De zinnelooze, dien ik in het gesli^ht
B. ontmoette, was Gustaaf Gerbard. Nu
het den lezer wel klaar zijn, waarom1 hi)
zijnen waanzin de hand zoo strak beke^
ze dan tegen den muur ten bloede s.
Naar ik, na zorgvuldig ingewonuen m
tingen, later vernam, was Gustaaf in1 "^er
per en dieper gezonken in het m°"
ondeugd. Het altijd aan verwijtend ge*
had hij in den drank willen versmooren,
was hij een dronkaard, een 'an^'°°i'rvv|
worden. De zuiperswaaDzin had hem dj
aangegrepen, en ten laatste was deze m i
neloosheid overgeslagen. De pola:ie r|
hem naar Grietjes woning, waar zijne I
oude moeder nog leefde maar bet eng
tig wezen, Grietje, betaalde zijne k°s,erL
het zothuis, nadat zij hem daar een 0
men had bezorgd.
Arme, arme Gustaafhadt g'J
moeder geëerd
EINDE
