Nieuwsblad van Yper Zaterdag Z5 Nov. j. 911
Muil- en Pootziekte.
Voeding der Dieren.
aan het
Mislukte Oogst j mesting het sodanitraat, door
y
zijne onmiddellijke en krachtige
en Bemesting, werking stelt ons instaat, ook ge-
I durènde den groei, de gewassen
Vele landbouwers zijn van mee- nog hulp te bieden.
ning dat, na een mislukten oogst Met de minerale bestand
eene halve bemesting voldoende deelen, phosphorzuur en potasch,
is- I is het anders gesteld. Indien een
Daar nu ten gevolge der groote geringe oogst maar weinig van
droogte verscheidene teelten maar deze stoffen heeft benuttigd, dan
tot een halve opbrengst geraakt is er in den grond nog voorraad
zijn, zouden de landbouwers, die weggelegd, welke aan het volgend
aldus redeneeren, voor 't volgend I gewas zal ten goede komen
jaar wederom teleurstelling bij Indien wij ephter een goeden
hunne oogsten kunnen onder- raad mogen geven, dan zeggen
vinden. wij tot de landbouwers, gebruikt
t Is immers gansch verkeerd I ook van deze meststoffen zooveel
den ^kker eenvoudig als eene als na een welgelukten oogstde
kast te beschouwen, waaruit men geldswaarde dezer stoffen is niet
bij middel van de planten weg- zoo groot en toch zijn de aange-
neemt, hetgeen men er door wende hoeveelheden maar altoos
meststoffen heeft ingelegd. teklein,om in de behoeften van een
Laat ons een oogenblik onder- rijken oogst te kunnen voorzien
zoeken of de voedende bestand- Meer dan ooit zullen wij toch
deelen, die dooreen mislukten het volgende jaar rijke opbreng-
oogst maar in kleine mate werden sten moeten betrachten, want
benuttigd, voor de volgende teelt schuren en voorraadzolders,
in den grond bewaard blijven. zullen tegen den aanstaanden
W at de stikstof betreft kunnen oogst wel heelemaal uitgeput zijn
wij onderscheid maken volgens Laat ons dus onze akkers over
den vorm onder welken ze werd vloedig voorzien van alle noodige
toegediend: als organische mest- voedingsstoffen, opdat niet alleen
stof, zooals stalmest, guano, bloed- de hoofdvrucht, maar ook de
meel enz. ofwel onder den vorm daaropvolgende navrucht, in staat
van zout, zooals sodanitraat of gesteld zij eene rijke opbrengst te
ammoniaksulfaat. In die akkers, leveren. Wat meer is, overtollige
welke door de groote droogte toediening van deze minerale
maar kleine opbrengsten hebben bestanddeelen kan niet schaden
geleverd, is het mogelijk dat ook en hetgeen door de eerste teelt
deorganische stikstofmesten, door niet wordt verbruikt, zal door de
gebrek aan water niet tot volle- volgende benuttigd worden,
dige ontbinding zijn overgegaan j Laat ons echter met de toepas-
doch het is zeker dat deze ont
binding zeer snel zal gebeuren,
eens dat de grond weer tot zijnen
sing van metaalslakken en kaïniet
niet wachten tot in het voorjaar
en, zooals dit nog al te veel ge
normalen vochtigheidstoestand is j schiedt, tot na de beploeginghoe
wedergekeerd en dan rijst de beter deze meststoffen worden
vraag: zal na de spoedige ont- ondergeploegd, hoe beter ze door
binding dezer overblijvende orga- de bouwlaag worden verspreid,
nische stoffen nog genoeg stikstof hoe meer uitwerking ze zullen
voorhanden zijn om in den vol- geven. Alleen dat gedeelte der
genden zomer op een rijken oogst toegepaste meststoffen wordt
te mogen rekenen door de planten benuttigd, dat
Werd de stikstof onder vorm wij door bewerking in het bereik
van zouten toegediend, dan zal der wortelen zullen gebracht heb-
daarvan maar weinig meer over- ben.
weinig
schieten.
Geen onderscheid dient er
gemaakt tusschen nitrische en
ammoniacale stikstoffen, immers
na de nitrificatie der ammoniacale
stikstof bestaat er geen verschil
meer tusschen beide stikstof-
mesten voor wat de mogelijke
verliezen betreft.
Wij kunnen dus hieruit op
maken dat er stikstofmest als
naar gewoonte moet aangewend
worden, alhoewel er door de plan
ten maar weinig uit den grond is
geput geworden. Om ons echter
aan geene verspilling dezer dure
meststof bloot te stellen, kunnen
wij voor de wintergranen tot in
het voorjaar wachtendan zal het
uiterlijke der gewassen ons al
spoedig inlichten over het nuttige
°f noodzakelijke eener stikstofbe-
Ara.
Een eenvoudig middel tegen de bloed-
luis wordt, door een buitenlandsch blad,
als volgt medegedeeld
Men neemt een partij notenbladeren
(juglans regia), maakt daar een zeer
sterk afkooksel van in warm water en
wanneer het koud is, smeert men de aan
getaste deelen goed met een borstel in
na verloop van twee dagen is de bloed-
luis verdwenen. Men beweert ook dat
notenboomen, geplant in de omgeving
van appelboomen, de bloedluis verdrij
ven.
Wij houden het voor doelmatig ook
van dit afkooksel te gielen rond den
stam, vroeg in het voorjaar, ofwel van
nu, in den Herfst een hoopje notenblade
ren rond den stam deraangetaste boomen
te leggen.
De veestallen worden in den Herfst
meestal te warm gehouden. Uit twee
opvolgende proevenreeksen, in. Schot
land, is gebleken dat de stallen moeten
verlucht worden, zonder de dieren aan
tocht bloot te stellen, totdat de warmte
graad daalt tot ongeveer 10 centigraden.
Dewarmte moet in den Herfst en ook
in het begin van denWinter,eerder lager
blijven dan 10 centigraden.
De versche lucht zal de gezondheid
bevorderen de lage warmtegraad is voor
deelig voor de spijsvertering, het haar der
dieren groeit dichter en zal hun een beter
beschutting geven in den Winter.
Aankoop van Voeder.
BIJVOEGSEL
Het heerschen dezer ziekte in verschil
lende landen van Europa, heeft overal
opzoekingen doen ontstaan om een mid
del te vinden tot bestrijding dezer kwaal,
die aan de landbouwers zooveel schade
berokkent.
Tusschen de aangekondigde genees
middelen zijn er die bijna niets anders op
leveren dan veel gerucht rond den naam
van den zoogezeide uitvinder die voor
uitgezet worden zonder vooiafgaandelijke
proefnemingen die aan de zieke dieren
meer last veroorzaken dan de bestreden
ziekte zelve.
Zooa Is het geschreven staat in het
Journal d'Agriculture pratique van Parijs,
waaruit wij het hierna volgend schrijven
vertalen, geen enkel stelsel,dat op ernsti
ge grondslagen berust, mag onbeproefd
blijven. De Belgische oud-minister van
Landbouw, M. Baron Van der Bruggen
schreef hierover aan genoemd fransch
dagblad, fWij vertalen) Het muil- en
klauwzeer heeft gedurende den Zomer
zeer erg in Belgie geheerscht.
Met tienduizenden gevallen hebben
zich voorgedaan en daarin ligt eene der
oorzaken van het duur worden der boter,
waartegen zoo hevig en soms zoo over
dreven verzet is uitgebracht geworden.
Een der nootlottige gevolgen dezer ziekte
is inderdaadde vermindering van gewicht
en de vermindering der melkopbrengst
van de aangetaste dieren.
Een landbouwer mijner gemeente, M.
De Clercq, had, over een tiental jaren
van een zijner leeraars vernomen, dat de
wilde thijmus met voordeel kon gebruikt
worden tot bestrijding en tot genezing
van het spruw of klauwzeer.
Kort na het uitbreken der ziekte in ons
land stelde hij zich in betrekking met Dr
Morandi te Brunate (Come), die de edel
moedige en onvermoeibare voorstander
is van dit geneesmiddel. Deze zond
onmiddellijk versch geplukte thijmus,
waarmede dan ook inspuitingen weiden
gedaan, die den besten uitslag opleverden
Talrijke bewijzen kunnen desnoods gele
verd worden.
Ziehier wat ik door eigen ondervinding
mag bevestigen
In de omstreken mijner gemeente heeft
de kwaal op vele plaatsen gewoed. Van
de 136 leden onzer samenwerkende mel-
kerijzijner velen die het voorbehoedmid
del van Dr Morandi hebben aangewend
3 leden die het middel niet hebben
gebruikt, zagen de kwaal in hunne stallen
uitbreken. Zij hebben dan onmiddellijk
het voorbehoedmiddel als geneesmiddel
aangewend de zieke dieren waren in
weinige dagen genezen, zijn weinig ver
minderd in gewicht.en hebben ook hun
ne melkopbrengst behouden
Het inspuiten met het aftreksel van
thymus is geenszins gevaarlijken 't geheel
niet kostelijk, gemakkelijk om uit te voe
ren, en zeer heilzaam, zooals bevestigd
wordt door gezagvoerende personen
Ik meen dienst te bewijzen aan de
landbouwers, met hun dit middel tot
bestrijding dezer schrikkelijke kwaal ken
baar te maken. Misschien werd het door
sommigen toegepast en zouden ze wel
licht de verkregen uitslagen willen ken
baar maken. Anderen zullen misschien
het middel willen beproeven dat zij zich
in vertrouwen wenden tot Dr Morandi,
wiens dienstvaardigheid geen palen kent.
Hij zal hun al de noodige inlichtingen
verschaffen, zooals hij dit voor mij heeft
gedaan. Ik ben tevreden hem hier open
baarlijk mijne erkentelijkheid te kunnen
uitdrukken.
get. Baron M. van der Bruggen.
Het Journal d'Agriculture laat de vol
gende bemerkingen volgen Soortelijke
mededeeling werd onlangs gegeven in
het blad Le Temps door M'. Minette
veearts te Compiègne (Oise),die bevestigt
altoos den besten uitslag verkregen te heb
ben met gewQnen hof- thymus.
Deze thymus, een handvol, wordt gedu
rende vijftien of twintig minuten in twee
of drie liters water gekookt. Wanneer
dit afkooksel nog lauw warm is voegt men
daarbij wat suiker, twee of drie lepels
honig en daarmede bestrijkt men d§ won
den aan de muil en wascht men dezelve
langs binnen. De dieren laten zich hier
mede zeer graag behandelen. De won
den genezen spoedig en de dieren eten
met graagte het gekookt voedsel dat
men hun toedient. Wat meer is, wanneer
men de niet aangetaste dieren, die aan de
besmetting blootgesteld staan, op dezelfde
wijze behandeld, blijven ze van de kwaal
bevrijd.. Om de klauwen enden uier te
verzorgen gebruikt men het afkooksel
zonder suiker en honig, men spuit hi t
tusschen de klauwen in of men wascht
met eene fijne spons de genezing volgt
spoedig.
Zou men over geen gewone bofthymus
beschikken, dan kan men ook wilde thy
mus, in wat grooter hoeveelheid gebrui
ken, de uitslag zal dezelfde zijn.
Het schijnt dat onze ministei van
Landbouween onderzoek over dit genees
middel heeft doen instellen.
Wij eindigen met onze instemming uit
te drukken met den britfvan M. Baron
van der Bruggen, wij hopen ook dat de
landbouwers die in de gelegenheid zijn
dit middel zullen beproeven. Het is wei
nig kostbaar.gemakkelijk om toe te passen
en stelt niet bloot aan geld en veeverlies,
zooals dit soms gebeui t met slecht
gebruikte scheikundige middelen, of met
te goed gebruikte kwakzalvers-remediën.
F. Pirard.
Landbouw-Ingenieur.
De verzengende hitte die gedurende de
zomermaanden onze velden heeft geteis
terd, berokkende aanzienlijke schade aan
den landbouw, door den groei te verhin
deren van die gewassen, welke deland-
bouwer des winters voor veevoedernoo-
dig heeft. Dit gebrek aan voedervoorraad
doet zich overal gevoelen, en van nu
reeds is men verplicht de hand uit te ste
ken naar de voedermiddelen die voor den
Winter en het voorjaar waren wegge
legd.
Indien me n niet voorzichtig ware en
de ingeoogste voortbrengselen nieftracht-
te te besparen door het aankoopen van
handelsvoeder, zouden wij al spoedig
uitgeboerd zijn.
Het is vooral in den aankoop dezer
voedermiddelen dat de landbouwer met
veel omzichtigheid moet te werk gaan,
zooniet zal hij geld verkwisten. Hij moet
goed onderzoeken hoe hij tegen den laag-
sten prijs voedermiddelen kan aanschaf
fen, want het is met deze waren gesteld
als met vele andere goedkoop.is dikwijls
dure koop. Een voedermiddel kan meer
voedingswaarde hebben dan een anderen
toch aan denzelfden prijs of zelfs minde
ren prijs te koop gesteld worden.
De voedermiddelen moeten beoordeeld
worden naar de hoedanigheid, naar de
handelswaarde en naar hunne bijzondere
waarde. De voedingswaarde is afhanke
lijk van de scheikundige bestanddeelen
van het voeder, zoodat men de tabellen
der samenstelling van het voeder moet
aadplegen en de voederstoffen doen ont
leden.
Wanneer er spraak is van afval, zooals
zemelen, voederkoeken, voedermeel, dan
moet men benevens de scheikundige ont
leding ook nog de microscopische ontle
ding vragen. Aldus zal men ingelicht zijn
over de zuiverheid der voedingsstoffen
welke men aankoopt.
Wanneer men de scheikundige samen
stelling van een voeder kent en ook zijne
handelswaarde, dan kan men gemakkelijk
door vergelijking waarnemen of de aan
koop van dat voeder voordeelig is.
Het is voldoende den aankoop
prijs van het voeder te deelen door het
cijfer der zetmeelwaarde om den prijs der
voedingseenheid in een bepaald voeder te
kennen. Door vergelijking van den prijs
der voedingseenheid in twee verschillen
de voedermiddelen kan men zien, welk
van beide het meest voordeelig is.
Een voorbeeld zal dit beter doen begrij
pen
Wij hebben, om een rantsoen te volle-
digen.te'kiezen tusschen zemelen, katoen-
meel en kokoskoek, welke voedermidde
len aangeboden worden tegen de volgende
prijzen per 100 k.: tarwezemelen 15.50 fr.
katoenmeel21.25 fr., kokoskoek 24.00fr.
Nemen wij voor deze voeders de vol
gende samenstelling in verteerbare
bestanddeelen, per 100 kg.
Zemelen Katoenmeel Kokoskoek
Vert. eiwit (E.S.) 11 36 15.6
Vert, vet (V.S.) 3.1 9.3 10.4
Vert. koolhydr(K.H.)44.4 15.5 31.4
Vert. celstof 1.5 1 8.8
Ons steunende op de uitleggingen, in
een vorig artikel gegeven, stellen wij de
ruwe voedingswaarde vast bij middekder
volgende formuul
E.S. X 0.94 V. S. X 2.12 voor de
zemelen 2.4 voor de twee anderen voe
ders)-f K.H. X 1.
Door deze formuul uit te werken, vindt
men voor de zemelen 62.8 voor het
katoenmeel 72.7 de kokoskoeken 79.8.
Om de zuivere voedingswaarde of zet
meelwaarde te vinden, vermenigvuldigt
men deze getallen met den zetmeel-dee-
ler welke 0.79 is voor de zemelen en 1
voor de andere voeders. Men verkrijgt
dus als zetmeelwaarde
62.8 x 0.79 49.6 voor de zemelen
72.7 x 1.0 72.7 voor liet katoenmeel
79.8 x 1.0 79.8 voor den kokoskoek
Eindelijk, met de handelswaarde te
deelen door deze laatst verkregen getallen
heeft men de geldswaarde van de voedings
eenheid in elk voeder
15.50 49.6 0.31 fr. in de zemelen
22.25 72.7 0.31 fr. in het katoenmeel;
24.00 79.8 0.30. fr. in den kokoskoek
Als wij dezelfde berekeningen maken
voor de lijnkoeken, aan 25 fr. en voor de
aardnootkoeken, aan 23 fr. vinden wij
den prijs der voedingseenheid aan 0.35 fr.
in het eerste en aan 0.30 fr. in het tweede
voedermiddel.
Maar het is nog niet genoeg alleen de
voedingswaarde te raadplegen en ook de
geldswaarde der voedingseenheid, ook
moet er rekening gehouden met de bijzon-
