OPGEPAST Droevige Dagen Rond de Wereld SpreeKdraad 52 Op Zaterdag 6 Juli 1912 5 centiemen 't, blad 47e jaar. Talmerk 2409 Te trekken bij den Uitgever, 7k 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars Dagklapper Evangelie van den 6en Zondag na Pinksteren BEDENKINGEN Engeland Nederland Busland Luxemburg Japan m m Congo Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaamsch èn, bovenal, God getrouwe ik wezen zal van den 6 tot den 13 Juli m if if if if if if M s* S* s*. S# 3# r& 2# S# 't Is nu juist het oogenblik dat de gemeenteraden de lijst der kiezers zullen herzien. Nog altijd zijn er, die tijdens de kiezing klagen dat ze het getal stem men niet en bezitten waarop ze meenen recht te hebben. Anderen hebben vrienden of kennissen die in 't zelfde geval zijn. Het kieswetboek is voor velen te uitgebreid om geraadpleegd te wor den, en daarom hebben wij een tabel opgesteld dienstig voor de herzie ning der kiezerslijsten. Al de in lichtingen zijn zoowel geschikt dat men gemakkelijk en duidelijk alle voorwaarden tot het stemrecht kan toepassen. Deze tabel is te bekomen bij den uitgever, van 't Nieuwsblad, Boterstraat, 36, voor den prijs van 50 centiemen. Onderzoek dus de lijsten en wend u tot de plaatselijke bestieren, of tot het bureel van den Katholieken Bond, Meenenstraat, te Yper, die uw recht zal doen gelden. if if. if if. 'if if 'if if if, Kog over Sociaal Werk Vriendelijke Eendracht 35 m m Schrikkelijke windhoos in Canada m m m DIT IS NIEUWSBLAD Vil) TPEE EN OMMELANDS 't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en rs Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER STRATE, Tk 36, te Yper. De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen *t blad is *t o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE )>E LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten Oost-& Westvlaanderen wonen. z. 6. H« Lucia en 21 ander, m. H. Juliaan ernrijt. Z 7. H. Godolieve, m. te Gliistel in 1070 Patrones tegen de zieke oogen. H. Wibo, b broeder van de He Walburg. H. Odo. H Benedictus XI, 196® Paus van Rome 1 1342. m 8. H® Elisabeth, w. koningin van Porttr gaalf 1336- Landrada, mg. baar gebeente berust in de hoofdkerk te Gent. HH. Aquila en Priscilla zijne echtgenoote. d. 9. H Lenaard en anderen, mm. De martelaars van Gorchum in 1572. to 10. H®Felicitas en hare 7 zoons. mm. H» Amêlberge t 690. HH. Ruflna en Jucunda, mm. d. 11. H. Pius I, m. löe Paus van Rome 137 v 42- S. Jan Walbrecbt (Gualberti), abt t 1037. Gelukzalige Andries.kind door de joden vermoord in Tyrol, 1362. Te dien tijde, toen er weder veel volk was en ze niet te eten hadden, riep Hij zijne leerlingen bij zich enzeide tot hen Ik heb medelijden met de schare, want reeds drie dagen zijn zij bij Mij, en zij hebben niet te eten en zoo Ik hen zonder eten naar huis laat gaan, zullen zij op den weg bezwijken, want sommigen hunner kwamen van verre. Doch zijne leerlingen antwoordden Hem Hoe zou men dezen hier met brood kunnen ver zadigen, in een woestijn En Hij vroeg hen Hoeveel brooden hebt gij Zij zeiden Zeven. En Hfj beval het volk, zich neder te zetten op den §rond. Toen nam Hij de zeven brooden, dankte, rak en gaf aan zijne leerlingen om voor te leg gen En zij legden aan het volk voor. Ook hadden zij enkele vischjes, en na ze gezegend te hebben, beval Hij ook deze voor te lea-gen. En zij aten en werden verzadigd en als overschot zamelden zij zeven manden brokkelingen op. Zfj nu die gegeten hadden, waren omstreeks vier duizend. En Hij zond hen weg. Mengelwerk van 'tNieuwsblad vanYpemr3i DOOR HONORÉ STAES (Overdruk met toestemming van 't Davidsfonds) Reutels en Draevelinck trokken den Sans- culot recht, en wilden hem uit de kamer den. Op dit oogenblik echter, kwam de onderpastoor binnen. Een zoete blijdschap straalde op zijne trekken, Vroolijk riep hij Burger Draevelinck, mijn tijd is voorbij. Het is nu uwe beurt. Wij vertrekken, Widenlachte de bultenaar. «Ja, wij vertrekken,! gromde de gen darm. Voort Ondersteund door Pieter en Faas, wag gelde hij tot aan de buitendeur. Hier bleef bij staan, bekeek Edward met dwazen blik eQ vroeg Heb ik daar niet gezegd dat wij vrienden zullen worden Ja, burger-brigadier. In h9t tweede artikel heb ik goed gevon den de aandacht der katholieken te vestigen op Sociaal Werk in 't algemeen, op Syndi- katen in 't bijzonder als zijnde de best geschikte middelen om het werkvolk te be vrijden van het voor hun en voor ons allen zoo noodlottig socialistisch gevaar. Mag ik het zeggen 'k heb eene klok gehoord Dat is overdreven 1.. wij hebben in Yper en Arrondissement geen socialisten... ziet den uitslag der verkiezing. Och arm I welke verblindheid Ehwel ja, ziet den uitslag der verkiezing socia listen zijn er, overal rond is hunne macht nog klein, zulke mannen laten het nooit steken en zijn besloten overal door te drin gen, overal te zegepralen. Wat meer is,en dit is mijn persoonlijk gedacht alleen niet het stemmental door de socialisten bekomen geeft het juiste cijfer niet van het getal hunner aanhangers, geeft het juiste gedacht niet van hunne macht. Hoe zoo dat Om twee redens 1°) omdat, vast en stellig, op de laatste dagen vóór de verkie zing, van hooger hand, van uit de loge, bevel gegeven werd aan de socialisten hunne propaganda te staken, zelfs aan zooveel ze konden van hunne mannen order te geven voor de liberale lijst te stemmen De so cialistische propaganda heeft zooveel deere gedaan aan de liberale lijst dat er groot gevaar is den liberalen kandidaat buiten te kegelen ten profijte van een derden katho liek. Daar er niet de minste hoop is een socialist te doen doorgaan; is het nog beter een antiklerikaal dan een katholiek liever Turksch dan Paapsch 2°) Omdat bij veel werklieden, die de socialistische gedachten aankleven en anti klerikaal zijn, de roode kandidaten nog te onbekend waren en dat zij, deels uit ge woonte ook, de kaloten wilden treffen met voor een liberaal te stemmen die hun beter bekend stond. Hoe dwaas dan te beweeren dat in het Ypersche geen socialistisch gevaar te vree zen is. Hier gelijk elders moet men er rekening van houden en, blijft men verblind, bier gelijk elders zal men te laat het stal slui ten... als het peerd gestolen is. Wilt gij mij een dienst bewijzen 1 Indien het mogelijk is, ja. Ik heb geld noodig. Leen mij vijf en twintig livres. Binnen acht dagen zult gij ze vast en zeker terug hebben. Een soldaat der Republiek heeft maar één woord. Draeman stond een poos te denken en zegde dan Burger, de laatste jaren waren niet voor- deelig voor den landbouwer. Ik weet niet of ik vijf en twintig livres in mijnen koffer zal vinden. Geen leugens, kerelIk weet dat gij rijk zijt. Pas op Ik zal evenwel gaan zoeken. Edward liep in eene kamer en kwam na een paar minuten terug. Gij hebt mij laten wachten gromde Lessonnat. Ik vrees dat onze vriendschap niet lang zal duren. Burger-brigadier, zegde de boer, met den besten wil der wereld kan ik u maar achttien livres leenen. Ik heb er thans niet meer in huis. Geef maar op. Ik zal de overige te goed houden. Draeman legde nu het geld in de uitgesto ken hand van den Sanscnlot, en zegde Een voorbeeld. In de Leiestreek, begonnen over jaren, de socialisten te roeren. Katholieke volksvrien den, het gevaar begrijpend en de toekomst inziende, sloegen liand aan 't werk om het nog christen werkvolk in christen synüikaten te vereenigen. Welk geroep en getier, welke tegenstand en aanklaging van wege de bazen Die katholieken, zegden deze, komen onkruid zaaien en ons we'kvolk ophitsen, houden zich bezig met hetgeen hun niet aan gaat wij kennen ons werkvolk, wij hebben het in onze handen, zij zullen niet durven socialist zijn... zij zouden het te bitter moeten be klagen... En de uitslag De invloed der christene syndikaten, door de schuld van de tegen werking der bazen, kon zich niet uitoefe nen; en op maatschappelijk gebied: de roode bonden wonnen in sterkte en ledental op politiek gebiedde roode aanvoerder De Bunne werd gekozen met een verschrik kelijk getal voorkeurstemmen. Gelukkiglijk hebben alsdan de katholieke volksvrienden den moed niet verloren, gelukkiglijk zijn veler oogen opengegaan... en nu zegepraalt de Katholieke Partij in de Leiestreek met een kandidaat uit de werk mansklas, gesteund op de steeds sterker- wordende macht der christene vakvereeni gingen. Mochten deze bedenkingen,deze ontegen sprekelijke waarheden ook TE YPER de oogen der tegenstanders, en den moed aan vuren van onze katholieke syndikale wer kers. Kan het voordeel bijbrengen, ik ben gereed om bij het sluiten dezer bedenkingen verder besprekingen over de sociale kwestie mede te deelen ten voordeele der lezers van het Nieuwsblad. Nu over een ander puntje Eendracht is volstrekt noodig om eenig goed te weeg te brtngen. Wij moeten allen aan denzelfden string trekken. Is zulks mo gelijk Zekerlykdoch daartoe is weder zij dsche verdraagzaamheid, toegevendheid en betrouwen van doene...Aldie vereischten wil ik samenpakken in een woord vriende lijkheid. Ja 1 ware, echte vriendschap vriendschap onder de verechillige steden en gemeenten van het arrondissementvriend- Bchap tusschen de comiteiten hoofd- en plaatselijke vriendschap onder de leden zelf en onder aanvoerders en aaDgevoerden. Daarom zegde ikvriendelijke eendracht Is dat niet mogelijk voor katholieken Is het katholiek-\ijn niet genoeg om ons allen te vereenigen als katholieke politiekers Laat deze wat vlaamschgezinder zijn dan gene laat de eene wat meer democraat zijn dan de andere laat deze hier wat vooruit strevender zijn dan gene daar... dat is al wel mogelijk; maar dat iedereen wat water in zijn wijn doé, wij zijn allen, vooruiten vooral, katholiekengehecht aan God en Vaderland, die willen dat onze Partij voor- uitdurend stijge in zegepralend leven. Mag ik nu bij dit algemeen gedacht,eenige bijzondere wenken voegen, 'k Vrage dat het toch niemand zou kwalijk nemen, want 'k zeg het zonder erg en met de beste meeniog van de wereld. Daar is een hoofdbestuur noodig, ja, een lastdragende en verantwoordelijke, dus ook een herkende en betrouwde hoofdbestuur. Het hoofdbestuur moet al de gewesten van het arrondissement vertegenwoordigen,moet het vertrouwen hebben van het ledenkorps. Eens wettig aangesteld is men het zijn ver trouwen schuldig, want geen bestuur is mo gelijk indien het, zonder eigen initiatief, alle macht moet overlaten aan de algemeen heid. Men verstaat geene maatschappij zonder van den eenen kant gemachtigde bevel- en gezagvoerders, van den anderen kant onder danige bevel-uitvoerders. Dus dit is eene hoofd-vereischte de tucht, de discipline Natuurlijk is er geen spraak van alle cridek te veroordeelen doch deze moet verstandig zijn in hare opvatting en haar uitspreken. Zoo mag zij zich vriendelijk laten hooren in algemeene of plaatselijke vergaderingen... onder katholieken... Doch iedereen weze wel overtuigd van deze waar- beid dat critiek maken gemakkelijker is dan besturen en meewerken. Valt er dan niet te betreuren dat men katholieken ontmoet die nooit voldaan zijn die op alles hun woord te zeggen hebben 1 en, zoo zij niet genoegzaam naar hun oordeel geraadpleegd worden, alles over boord werpen, zelfs stokken in de wielen steken? 't Ware eens 'tziene weerd die mannen zelf aan 't bestuur of aan 't werk te .zien. Spruit zulke onvoldaanheid soms niet uit eene soort van afgunst of jaloerscheid En waar zullen sommigen aan hunne be knibbelingen lucht geven Maar al te dikwijls, luid op, op herberg en café. Zwijg me van de herbergpraat, God spaar ons van de café-orakels En dat in 't bijzijn van anderen wier gemoederen ontsteld worden, wier gedachten vervalscht worden ja,in 't bijzijn van gekende vijandsgezinden die soms verstandig zwijgen en het gebabbel- sel in hun zak te steken, of die, slim weg, weten voort op t8 hitsen om nog verder de tong te peelen en twist en tweedracht te zaaien in het katholieke kamp. En zoo wordt de klap mondssemeen, zoo gaat de critiek over van mond tot mond, duizendmaal vergroot en vermeerderd zoo ontstaat ooeenigheid, misverstand, scheu ring.... Mag dat zijn?.. Is dat katholiek zij a Katholiek... uit princiep, zonder persoon lijke kwesties m te zien Zie, daarvan hebben wij allen meer dan eens getuige geweest... laten wij dat nu allen eens voor goad varen,als katholieken nemen wij gegeven leiding en opgelegde taak aan, want zonder tucht en orde gaat men den dieperik in als katholieken zwichten wij ons edelmoedige ondernemingen te kleinee ren en dood te helpen, als katholieken werken wij mede in de volle mate ODzer krachten. «Eendracht is macht!» onze vaderlandBche leus weze ook deze van onze Katholieke Partij, want door eendrachtige samenwer king worden de kleinste zaken groot... en, zoo ik het las op de vlag van onze Ypersche Jeugd Vereende krachten maken machten!» Tot wederziens. X. Y. Z. Tot wederziens, burger-brigadier. De dronkaard liet de zilverstukken in zij nen broekzak vallen, en riep dwaas lachend: Waarlijk, gij zijt een brave kerel. Van heden af ben ik uw beschermer. Wie u kwaad doet, heeft mij tot vijand. De Republiek zal u uw geld wedergeven. Daarna wankelde hij voort. Eenige oogenblikken later waren de vier mannen buiten de poort der hoeve. Het begon reeds donker te worden en een fijne stofregen viel op de aarde. De bultenaar en Reutels hadden veel moeite om den brigadier recht te houden, en de geestelijke, die ach teraan ging, moest van tijd tot tijd de hand toesteken, wanneer de Jacobijn op het punt was zijn evenwicht te verliezen. Toen men een twintigtal stappen van Draemans woning verwijderd was, sprongen twee gendarmen van achter eene haag. Zij herkenden echter spoedig hunnen overste, en een van hen vroeg stil Burger-brigadier, willen wij u verge, zeilen Wat doet gij hier gromde Lessonnat die niet meer wist wat een ander zijner man schappen hem over een uur gezegd had. Op \ijn post gestorven Een oude seiowachter van den North western Railway werd, woensdag, in zijn kadien te Nuneatu, Dabij Leicester, dood gevonden. Voelende dat hij verstikte en het bewustzijn ging verliezen had de man nog de tegenwoordigheid van geest van al de seinen op gevaar te zetten, zoodat al de treinen stopten. Hij voorkwam alzoo groote ongelukken. 32 35 35 De koolmijnen Dinsdag heeft de Tweede Kamer met 52 stemmen tegen 11, een krediet van 1.900,000 gulden gestemd, dat dienen moet om de koolmijnen der Maas bij het myngebied van den Staat te voegen. De Staat zal zelf de koo'mijnen uitbaten. Door den bliksem gedood Dinsdag morgend zijn onder Holwerd (Friesland twee maaiers door den bliksem getroffen de een was op den slag dood. Drie georgiaansche prinsen, Bektabekoff, Palavaudoff en Tzadetelli, hebben een win keltje gewapenderhand aangevallen. Zij hebben den eigenaar geboeid, zij hebben gestolen en vervolgens brand gesticht om aan een ongeluk te doen gelooven. De twee eersten zijn aangehouden de derde is voort vluchtig. m 35 ie Zondag namiddag, ten 5 ure, is eene wind hoos, zooals men bij menschengeheugen er nog geen in Canada beleefd heeft, over Re- gina, de hoofdstad van de provincie Saskat- cheuveau, in volle handelskwartier losgebro ken. Vijftig menschen werden gedood en meer dan twee honderd gekwetst. Er werd voor ruim 5 miljoen stoffelijke schade aangericht. Het hoofd telefoonbureel van den Staat, onder andere, ligt in puin. Men heeft vijf en dertig lijken onder de puinen uitgehaald. Twee honderd bijzondere huizen werden dosr den storm omgeworpen. Sterke steenen gebouwen, zooals de rotonde van den Canadian Pacific, zijn ingestort. Vooraleer de stad te bereiken, kwam de windhoos over de gebouwen van liet Parle ment der Provincie, ten zuiden van het Wasamameer, waar zij groote verwoestingen aanrichtte. Verscheidene personen, die het meer overvaarden, zijn verdronken. De windhoos, hare baan naar het noorden voortzettend, viel op de rijke wijken der stad, zooals de Victoria-avenue. In deze laatste wijk zijn de bureelen van de registra tie gelegen, alsook de groote kerken. Een halfdozijn groote graandepots werden omge- beukt, en een dezer stapelhuizen viel in op de spoorbaan, zoodat het tieinverkeer daar opgeschorst moest worden. De windhoos bereikte het kwartier der private woningen zij vernielde de kerken der methodisten, baptisten en presbyteria nen, die prachtige gebouwen waren. De methodistische viel met zulk gekraak in, dat het 't geloei van den storm en het rumoer van het bij stroomen neerplassend water over- heerschte. De gebouwen van den Christenen Jongelingenkring en van de nieuwe openba re bibliotheek zijn ingestort. De Vrijmetselaarstempel van Regina is ook als een kaartenhuis ingevallen. De slachtoffers Zes honderd huisgezinnen zijn zonder dak. Gansch den nacht heeft men aan de reddingswerken besteed, en maandag mor gend daagde er hulp uit Winnepeg en ande re naburige steden op. Er is geen telegraaf meer. Om de geteisterde stad te bereiken moet men groote omwegen doen. Volgens eene depeclie dinsdag uit Winne peg toegekomen, werden tijdens de wind hoos duizend menschen gedood, en ver scheidene duizenden gekwetst. In de Vereenigde Staten Denzelfden dag is ook eene windhoos rond New-York gedraaid, en op den Sund van Long Island neergekomen, op 't oogen blik dat daar een regattenkoers moest begin nen. Drie yachten zijn gezonken, en negen andere zijn gestrand. Twee en dertig perso nen vielen in 't water, doch zij konden gered worden. De verloving van de groot-hertogin Het gerucht over de aanstaande verloving van de jonge groot-hertogin Maria-Adelaïda van Luxemburg met den oudsten zoon van Hohenzollern, 21 jaar oud, luitenant bij de duitsche keizerlijke wacht, is uit Berlijn gekomen. Te Luxemburg wordt dit gerucht slechts met het grootste voorbehoud ontvan gen. 35 In Japan zijn thans de voornaamste rijst- beurzen gesloten, woensdag die te Osaka, donderdag die te Nagasaki en vrijdag die te Tokio. Alleen eenige onbeduidende beurzen in de verstverwijderde provincies zijn nog open. De rijst is fabelachtig duur en onder het volk heerscht bittere ellende. De regeering heeft een dozijn makelaars gevangen gezet, maar dit heeft evenmin als de andere maatregelen, door de regeering getroffen, iets uitgewerkt. Het ministerie beraadslaagt over het opheffen van het invoerrecht op buitenlandsche rijst. §5 De burger-commissaris heeft ons hier heen gezonden. Het schijnt dat van Hoecke dezen avond naar de hoeve van Draeman zal komen. Welnu, laat hem eerst in de hofstede gaan. Dan kunt gij den boer insgelijks naar de gendarmerie brengen. Die rekel zal, met of tegen dank, soldaat worden.Voort, kameraden I Allons, enfants de la patrie Hola I wij mogen niet zingen, van Hoecke zou ons hooren. Hiermede sukkelde hij weder voort. Een half uur later stonden de veldwachter, Draevelinck en de onderpastoor met den beschonken brigadier vóór de poort van het klooster. De drie vrienden hijgden en zweet ten van vermoeidheid, want zij hadden Les sonnat, die onderweg slaperig geworden was, op den duur letterlijk moeten voort slepen. Wij zijn er, zegde de geestelijke stil. Goede makkers, thans hebt gij mijne hulp niet meer noodig. Wij zullen dezen nacht eene goede rust genieten. Daarna risp hij tot den Sanaculot Slaap wel, burger-hrigadier Loop naar den bliksem gromde Les sonnat, zonder te weten tot wien hij sprak. De onderpastor verwijderde zich lachend, en Faas en Pieter trokken den Jacobijn in de gendarmerie XII Bavo, vriend, waarom zijt gij sedert eenige dagen zoo zwaarmoedig. Omdat de toekomst van mijn kind mij verschrikt. Ik kan sterven vóór ons land van de Sansculotten verlost is en wat zal er van mijne dochter geworden, wanneer ik haar niet meer beschermen kan Dit gesprek had plaats in eeene kleine ka mer van Bavo Bruyninckx's woning, tus schen den pastoor en den veekoopman. Edward Draeman, tot hier gekomen om te verhalen hoe de eerweerde heer Verheirt- brugge er den vorigen dag in gelukt was, de oude pachterse te berechten, blikte, bij de woorden van zijnen ouden vriend, met edele fierheid op Liva, die zich insgelijks in het vertrek bevond, als wilde hij zeggen Ik zal haar beschermen. Gij hebt gelijk, vriend, sprak de zielen herder tot Bavo. De troebele tijd kan nog lang voortduren, en wij worden reeds oud. Gij begrijpt dus dat uw kind eenen sterken Maandag, 1 Juli, werd te Boma de 27"= verjaring herdacht der oprichting van den Congo-Vrijstaat, oprichting uitgeroepen te Vivi, den 1 Juli 1885nadat de Vrijstaat was erkend door de mogendheden, als bekroning van het beschavingswerk door Leopold II in Alrika ondernomen. Er hadden groote feestelijkheden plaats. Er werd namelijk Europeesche Kermis ge houden. steun noodig heeft voor de dagen der beproe ving. Welnu, gij kunt haar dien geven. Schenk haar eenen echtgenoot die haar waar dig is, en, wanneer de Heer u tot zich roept, zult gij gerust het hoofd mogen nederleg- gen. Bruyninckx uitte een dof gemor, c Ik zie dat mijne woorden u mishagen, hernam de geestelijke. Niettemin zal ik voortgaan, omdat ik als pastoor eenen plicht jegens uwe dochter te vervullen heb. Er is hier in het dorp een jonkman, dien ik, om zijne rechtschapenheid, acht en bemin. Vol gens mij zou hij uwe waardige plaatsvervan ger zijn als de dood u dwingen zal uw kind te verlaten. Mijnheer de pastoor, ik weet van wien gij spreekt. Vriend Bavo, zou Edward Draeman geen goede echtgenoot voor Liva zijn Edward is een brave jongen maar wat gij verzoekt, kan ik niet toestaan. Het meisje loosde een zucht, de jongeling keek treurig door het venster. (W.ordt voortgezet

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1912 | | pagina 1