DIT IS 3wm EN OMMELANDS Droevige Dagen Rond de Wereld SpreeKdraad 52 Op Zaterdag 21 September 1912 5 centiemen 't blad 47e jaar. Tal merk 2420 Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars Dagklapper Evangelie van den 17"" Zondag na Pinksteren Steunt de Katholieke Drukpers Wee de neringdoende Burgerij Frankrijk Duitschland Amerika sfe sis! Portugal Echt en recht, 't oud Volk indachtig Kinderlijk, niet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal 1 van den 21 tot den 28 Sept. fï 'fgS jf. jf* jf, jjgS Het Nieuwsblad doet een oproep bij al zijne lezers en vrienden uit stad en arrondissement opdat, met November aanstaande, alswanneer wij onzepropaganda zullen beginnen zij allen ons zouden ter zijde staan voor de heilige zaak der goede pers. Met November ook zullen wij in state zijn veranderingen en verbete ringen in te brengen die van ons orgaan het beste en voortreffelijkste zullen maken onder alle arrondisse mentsbladen. Zoo zal de propaganda vergemakkelijken, zoo zullen wij mogen de hoop koesteren dat met Nieuwjaar duizende en duizende abonnenten zullen aangeworven worden. ifi. fp iP. if*. if* if. W. Ég M rfe S VU YPER 't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en °s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER STRATE, Tk 36, te Yper. De bekendmakingen kosten ofr. i5 de reke binnen "t blad is 't o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten Oost-& Westvlaanderen wonen. s 21. H. Matthias (Mattheeuws), apostel en Evangelist, tri. f 96. H. Jouas, profeet. - H" iphigenia, mg. gedoopt door.Sint Mat'heeuws. Z. 22. HH. Maurits en anderen, mm. H. Jonas, pr. m. m. 23. HH. Linus was de 2e Paus van Rome, .t. 7Gj H" Tecla, m. d. 24. O. L. V. ten slaven (van den losgelde) ter vrijkooping van de Christene slaven. H. Geerhard, bm. w. 25. H. Cleophas, m. H. Firmin. H. Gerulf. martelaar van de Godsvrucht tol Maria, gedood door zijnen peter, bij de abdij van S- Arnand te Drongen. d. 26. HH. Cypriaan en Justina, mm. H. Eusebius, 31e Paus van Rome f 310. Zalige Maria, abdesse te Üp-Linter in Brabant. 97. HH. Cosmas en Damianus, mm., broe ders t 259- E'eazar, graaf' en zalige Delphna, zijne buisvrouw. - H. Hiltruik, mg. Te dien tijde kwamen de Farizeën bij Jezus, en een hunner, een wetgeleerde, vroeg om Hem op de proef te stellen Meester, wat is bet grootste gebod in de Wet? Jezus zeide hem: Gij zult dan Heer uwen God beminnen met geheel uw iiart.met gabeel uwe ziel en geheel uw verstand. Dit is het grootste en eerste gebod. Er, het twee de daaraan gelijk Gij zult uw naaste beminnen als u zalven Aan deze twee geboden, hangt ge heel de Wet en de profeten Terwijl de Farizeën bij elkaDder waren, vroeg Jezus hunWat dunkt u van de Christus Wiens zoon is Hij Zij zeiden Van David. Hij zeide hun: Hoe noemt dan David in den Geest Hem Heer, waar Hij zegt De Heer heeft gesproken tot mijn Heer: Zit aan mijn rechterhand, totdat Ik uw vijanden U tot voetbank stel»? Indien David Hem dus Heer Doemt, hoe is Hij dan zijn zoon En niemand kon Hem een woord antwoorden, en niemand durfde Hem van dien dag af meer ondervragen. Zooals alle jaren werd, verleden zondag, in kerken en openbare bidplaatsen, herin nerd de plichten van den christen mensch in zake van gazetten de slechte vermijden, die geloof en zeden b strijden en in gevaar brengen. Van een ander kant, houden Z. H. den Paus, de Kardinalen, de Bisschoppen niet op te wijzen op de noodzakelijkheid, voor alle welmeenende katholieken, de gazetten te ondersteunen die rechtstreeks en onbe schroomd de godsdienst, zijne werken en verdedigers durven voorstaan Toen Zijne Heiligheid PiusXnog patriark was van Venetië, stichtte hij aldaar het dagblad LaDifensa» (De Verdediging). En hij zei Ik zou tot mijn herderlijken ring toe verkoopen om een goed dagblad te on dersteunen. Dat zijn nog steeds de gedachten van onzen II. Vader. In zijnen naam komt zijn Staatssekretaris, Zijne Eminentie Kardinaal Merry del Val, een brief te sturen aan den voorzitter van het italiaansch genootschap tot verspreiding der goede drukpers. Het doet pijn aan het hert van den H. Vader, schrijft de Kardinaal, als hij nagaat hoeveel zielen er verloren gaan door de schuld der slechte gazetten, en hoe weinig er maar gedaan wordt om de goede bladen te steu nen en te verspreiden. Ter gelegenheid van zijn verblijf te Weenen,werd aan Zijne Eminentie Kardinaal van Ilossum.pauzelijk legaat,een handschrift als herinnering gevraagd, Hij gaf bet, in het nederlandsch, zijne moedertaal. Hier is 't 't Is eene verhevene roepiDg derKatho- lieke pers de waarheden van onzen heiligen godsdienst onbeschroomd te belijden en manmoedig te verdedigen de plicht van iederen katholiek is die perste ondersteu- i) nen met alle hem ten dienste staande mid- deien, bijzonder door zijn abonnement. Mocht dekatholieke pers van Oostenrijk die groote roeping hoog houden en volgen in de toekomst, zooals zij in 't verleden deed, gesteund door alle katholieken tot heil der gansche Monarchie. With. M. Kard. van Rossum. Het is wel het oogenblik om op die waar heden te steunen en de aandacht te vestigen; immers welhaast komt de tijd om de abou nementen op de gazetten te nemen of to vernieuwen. Een slecht blad door een goed vervangen is een nuttig en verdienstvoi werk verrichten. Medehelpen in de propaganda en de ver spreiding der katholieke bladen is een plicht voor ieder christen mensch, voor ieder ware vaderlander. Wie, moest de algemeene werkstaking uitbarsten, er het meest zou door te lijden hebben, zijn, voorzeker de neringdoeners en de kleinhandelaars. 't Is de eerste maal niet dat de vernie lingsgeest van de socialisten ten opzichte van de middenstanders wordt aangeklaagd. Door de vereeniging van alle nijverheden en stielen in eene hand zoekt het socialism de vernietiging van allen kleinhandel en dit bewijzen de feiten die zich heden voordoen. Om eene algemeene werkstaking geduren de 6 weken vol te houden, zullen er miili- oeoennoodig zijn. Men spreekt van minstens 50 millioen; maar hoe aan die kolossale som geraakt De werklieden moeten sparen en gedurende de werkstaking zullen zij het aldus moeten regelen dat ze in een huishouden van 5 per sonen met fr. 1.50 daags kunnen leven en dat kunnen zij volgens Anseele. De werklieden moeten dus, gelijk men zegt, een appeltje tegen den dorst sparen. Maar hoe moeten ze dat doen. De roode flijjaards hebben het gevonden. De werklieden zullen moeten souchen koo- by de finaards (zonder intrest) en als de werkstaking aan den gang is, zal men met die souchen brood en allerhande v.'inkelwa ren en kleederen kunnen koopen. De roode leeperikkeu smeeren aldus hunne boterham langs weerskantenze strijken intresten op van de spaarcenten en dan hebben ze ook hunnen percent op de verkochte waren. Dat getuigt dat die man nen sterk voor de baat zijn en dat hunne leus is Hebben is hebben en krijgen is de kunst 1 En de roode gaaien begrijpen het niet 1 De roode gaaien moeten alles in hunne coöperatieven aan koopen tot groot nadeel der neringdoende Burgerij. Nu ziehier hoe Le Peuple het hun voor schrijft Doet uwen plicht Welk is de plicht in den hedendaagschen toestand Doet uwe aankoopen meer dan ooit enkel in uwe maatschappij en koopt er r alles wat zij voortbrengt, alles wat zij verkoopt. Tracht meer dan ooit al uw gezellen in werkhuis, fabriek, mijn en bureel in de M coöperatieven in te lijven. Zegt meer dan ooit aan al de buismoe- ders dat zij voor hunne aankoopen geenen anderen weg meer kennen mogen buiten dien der coöperatief. Maar Le Peuple zegt nog meer. In zijn nr van 5 September 11. verklaart dit groot Mengelwerk van 'tNieuwsblad van Yper nr45 DOOR HONORÉ STAES (Overdruk met toestemming van 't Davidsfonds) Een tiental seconden later galmde een tweede schot Op het hetzelfde oogenblik kwam een oude man, die het uitzicht had van eenen ketellapper, van achter eenen elzen kant ge- loopen en viel op eenige afstand van den boer en Mie met het aangezicht in het gras. Draeman schoot haastig toe, liet zijn wa pen vallen, en hief den man van den grond, terwijl hij met anstige verbaasdheid vroeg Wie zijt gij van waar komt gij <1 Ik word vervolgd, kermde de aange sprokene hijgend. mijne vijanden komen in dien kant aangeloopen. Ik kan niet meer. Heer, heb medelijden met uwen dienaar Pas had de vluchteling deze woorden ge sproken, of Edward zag Lessonat en eenen anderen gendarm te voorschijn springen. De heide Sansculotten bleven eenen stond staan, orgaan der socialisten dat de tusschenperso- nen of neringdoeners en kleinhandelaars er niet noodig zijn en dus dienen te verdwijnen daar zij een maatschappelijken kanker zijn. Le Peuple schrijft dus De tusschenpersouen zijn uitterst talrijk in den handel en de diensten die ze bewijzen zijn klaarbljjkend niet in verhouding met hetgeen ze ons kosten. Van den graanteeler tot den verbruiker, hoeveel tusschenpersonen zijn er niet buiten den mulder en de bakker van den koffie planter tot den koffiedrinker eigenen de tusschenpersonen zich 30 tot 40 per cent toe. Het is zoo in heel den handelmakelaar, handelsreiziger, commissionnaris, bankier, verkooper, voortverkooper, enz. doen allen, in verschillige graden den prijs stijgen van den verkoop in het klein. De kleine verkoopsrs zijn door hun groot aantal, een nuttelooze last. Waarom in eene straat die maar zoo lang is, vijf of zes magazijnen diedezelfde artikelen verkoopen? Het zijn vijf', zes huisgezinnen die moeten onderhouden, worden vijf of zes lokalen, boekhoudingen besturen, te onderhouden en te bewaken, daar waar een groot, welvoor zien en ingericht magazijn met mindere kosten zou voldoen. Tusschenpersonen en verkoopers in het kiein, zijn door hun groot getal eene maat schappelijke kanker Begrepen 1 neringdoende Burgerij Nu er is nog meer Het ordewoord der socialisten luidtDe neringdoende Burgerij moet dood Zaterdag en Zondag hielden de socialisten een Congres te Jolimont, in Henegouw. De wensch werd er uitgedrukt dat in alle steden en gemeenten socialistische coöperatieven zouden gesticht worden,die alles verkoopen zoodat de socios naar geene ander winkels zouden moeten gaan. Al die samenwerkende winkels of coöpe ratieven zouden in eenen bond vereeüigd «■orden, die voor allen aankoopen zouden doen. Op die wijze zouden de andere winkels niet kunnen mededingen en zou de eene wat vrotger de andere wat later moeten sluiten. Wij herhalen hetWat zegt gij van dit alles,kleine winkeliers en handelaars Wat denkt u van die wreede menschen- vrienden, van die gelukmakers die uit poli tieke berekeningen en ikzucht U met vrouw en kinderen tot den bedelstaf willen doe men. En men bemerke het wel dat tal van liberale neringdoeners met hunne artsvijan den samengaan, ze uit godsdienst haat en wrok in de handen werken. Zoo min als hunne katholieke mededingers zullen zij toen zij den boer bemerkten. Weldra ver scheen een booze grijnslach op het gelaat van den brigadier en hij bromde binnensmonds Twee vliegen in ééne lap. Daarna kwam hij gevolgd door zijnen ge zel, vooruit. Draeman liet snel den ouderling terug op het gras zakken en greep opuieuw zijne bijl Zijn oog begon schielijk te vlammen. Hij begreep dat er ging te strijden vallen. Lessonat sprak echter geen woord tot den landbouwer, en trok eene koord uit zijnen zak. Edward raadde dat de Jacobijn eerst den ouden man wilde binnen om het vluchten te beletten, en daarna zou pogen den boer vast te grijpen. Wat gaat gij doen, burger vroeg Draeman. Burger, antwoorde de brigadier ruw, die kerel is een priester. Wij hebben hem betrapt terwijl hij bezig was met een kind te doopen. Reeds meer dan een half uur vervol gen wij hem. Het is tijd dat wij hem kunnen vatten, want onze beenen beginnen zwaar te wegen. Die oude brigand had ons haast den baard afgedaan.» Ik gebied u dien mensch gerust te la ten riep de boer. Hij is onder mijne be scherming. gespaard blijven van ondergang ea zóo hun ne roekelooze handelwijze bekoopen indien zij zich niet onderling vereeDigen om zich tegen die verdelging der socialisten uit al hunne krachten te verzetten 1... De ramp van La Clarence Een nieuwe neerdaling werd Vrijdag na middag gedaan. Zij heeft toegelaten nog een tiental lijken te ontdekken en boven te halen. In den loop dier opzoekingen heeft men ook verscheidene doode paarden gevonden. De toestand der redders, die te Liévin verzorgd worden Quinet, Luc en Levêque, is merke lijk verbeterd. Men hoopt thans alle drie te zullen redden, doch er zullen verscheidene maanden noodig zijn om hen geheel en al te herstellen. Zondag heeft men nog zes lijken boven gehaald zij zijn door hunne families her kend en opgeëischt geworden. De leerjongen, die in het gasthuis van Bruay verzorgd werd, is zondag overleden. Dat brengt het getal dooden op vier en zeventig. De werken van de ouder water zetting der mijn van La Clarence zullen den 28 dezer maand beeinnen. De 300,000 kubieke meters water, welke er toe noodigzijn, zullen er op handerhalf maand tijd ingespoeld zijn. El- ken dag zuller er 14 tot 15,000 kubieke meters water inloopen. Eene stoompomp op de oevers van de Scalfort geplaatst, zal 100 kubieke meters per uur kunnen leveren; twee andere pompen leveren 500 meters en de Riviórette 60 tot 120 per uur. Het zal dan ook Dogal eenigen tijd aanloopen eer het werk zal kunnen hernomen zijn. Eerst en vooral heeft men eene maand noodig om de mijn onder water te zetten het water moet twee maanden in de mijn gelaten worden. Twee maanden zijn noodig om het water uit te pompen drie maanden voor het herstel len der gaanderij op 500 meters vier of vijf maanden voor de herstelling der verluch- tingsputten. Zestig dagen zijn er daarenbo ven noodig voor de volledige verluchting van het verdiep van 933 meters. Het cijfer der ongelukkige koolputters, in de mijn gebleven, beloopt 28. Erzjjn dus in 't ge heel 67 dooden. Iéder huisje heeft \ijn kruisje. De Ber- lijnsche correspondent van een Weener blad verzekert, dat hij van iemand die goed op de hoogte is van de aangelegenheden ten hove, vernomen heeft dat de gezondheidstoestand van de eenige dochter van den Duitschen Keizer te wenschen zou laten. Prinses Victoria Louise lijd sinds jaren aan eene chronische ooraandoening, die haar af en toe zeer hindert. Zooals bekend is, heeft ook de keizer jaren lang aan een etterachtige mid denoorontsteking geleden, die pas ten ge- De Republikein sprong een paar stappen achteruit, bekeek den landbouwer met ver slinde blikken en bulderde zijt gij van zin tegen ons te vechten, boer Ja, antwoordde Draeman. Vóór gij dien man bindt, zal hier bloed gestort zijn. Lieve Hemel, wat gaat hier gebeuren kermde de Gele Mie, en jammerend liep zij weg. Om Gods wil, vecht niet smeekte c'e priester, de armen naar Edward uitstrekken de. Laat mij binden. Mijn ballingschap is bijna geëindigd. De landbouwer gaf geene aandacht op de woorden des ouderlings. Hij hief zijne bijl in de hoogte en riep tot Lessonat «Ik wacht u af Mijn leven of het uwe Plotseling knalde er nogmaals een geweer schot, en een kogel vloog langs de ooren van den boer weg. Het was de andere Sansculot, die op Edward gevuurd had. De brigadier legde insgelijks aan om te schieten, doch Draeman liet hem den tijd niet om vuur te geven. Snel als een leeuw sprong hij vooruit, waaide zijn vreeselijk wapen in de hoogte, en op het oogenblik dat Lesson- nat de haan zijn geweer ophief, zonk de Ja cobijn met verbrijzelden hoofdschedel ten gronde. Nu is het uwe beurt schreewde de woedende lanbouwer tot den anderen Repu blikein. Deze, verschrikt bij het zien van zijnen «erslagen makker, en geenen tijd hebbende jm zijn geweer opnieuw te laden, liet schie lijk zijn vuurwapen vallen,en nam de vlucht. De boer liep hem eenige stappen-achterna en keerde dan terug naar de plaats, waar de brigadier gevallen was. Gedurende eenige stonden keek hij zwij gend naar zijnen vijand, die geen teeken van leven gaf, en gromde dan Dood. 11 Ja. dood, sprak de geestelijke meteen en zucht. Zijne ziel is voor den eeuwigen Rechter verschenen. Het is rnijne schuld niet, morde Drae man. «Gij hebt uwen mijn leven verdedigd.Moge de barmhartige God den armen zondaar ge nadig zijn 1 Wat zal Liva zeggen zuchtte de jon geling, meer tot zichzelven dan tot den ouderling. ■olge van de geregelde kruistochten in Noordsche wateren genezen is. Ook de gezondheid van de keizerin moet niet gunstig zijn. De keizerin heeft zich tien jaar geleden aan een strenge vermagerings kuur onderworpen, die haar hart erg heeft aangepakt. De klachten zouden in den laat- sten tijd ernstiger geworden zijn. Eene mijnramp. Maandag is in de koolmijn Augusta-Victo- ria. te Recklinghausen, eene wand ingestort. Twintig mijnwerkers die zich in de gaanderij bevonden werden gedood. Men heeft hunne lijken nog niet kunnen ophalen. Een schrikkelijk schouwspel heeft in een cirkus te South-Novvark plaats gehad. Bij het eindigen der vertooning werden verscheidene dieren, zooals een olifant, een kemel, twee poneys, enz., naar hunne stal ling gebracht, toen eensklaps twee groote leewen uit hunne kooi braken, over de be wakers heen sprongen en de renbaan invlo gen, waar rond de 1000 tal toeschouwers zaten. Een onbeschrijfelijke schrik volgde hert- verscheurende kreten werden geslaakt en iedereen snelde naar de uitgangen. Vrouwen en kinderen werden onder de voeten getrap peld en anderen vielen in onmacht. Degenen die buiten geraakten, vluchten de naburige huizen in, hetgeen de bewoners, die niets van het gebeurde wisten, zonderling voorkwam en inderhaast hunne deuren slo ten, maar de ontsnapten stampten deuren en vensters in en drongen met geweld de huizen binnen. Intusscheniijd hadden de twee leeuwen, die zich geenszins over den angst der toe schouwers verontrustten, de twee poneys aangevallen, die onder de zware klauwen der wilde dieren als verpletterd werden. De kemel werd ook omgeworpen zij waren gereed hem met hunne klauwen te verscheuren, toen de olifant op den leeuw toesprong en hem met zijnen snuiter, ver scheidene meters ver sloeg. De leeuw nog woedender, sprong op den kop van den olifant, doch werd wederom met zijnen snuit ten gronde geslingerd. Bij eene derde poging van den leeuw om den olifant aan te vallen, nam de olifant den leeuw op en sloeg hem ten pletter tegen den kant van de renbaan. Alsdan sprongen de bewakers toe en dreven door het lossen van revolverschoten de wilde dieren in hunne kooi. Het getal gekwetste personen is zeer groot. De doorluchtige Kerkvoogden van Portu gal geven deze schets van de bittere vervol ging, waaraan de Kerk in Portugal bloot staatDe hevige en afschuwelijke vervol ging tegen de Kerk en haar bedienaren neemt dagelijks een nieuw en noodlottiger karakter aan... Verwoest, geplunderd, heiligschennend ontheiligd zijn onze kerken verbeurd ver- God weet dat gij geene schuld hebt aan het bloed van dezen ongelukkige, antwoord de de priester. Het oordeel der menschen moet u niet verontrusten. Edward hurkte neder bij het lichaam van den Sansculot, wiens gelaat letterlijk in twee gekloven was, legde de hand op de borst van den verslagene. Geene beweging meer, sprak hij na eene poos, op doffen toon. Wat gaan wij met dit lijk doen Wij mogen op deze plaats niet lang ver toeven, want de gevluchte gendarm zal hier spoedig met andere Republikeinen terug. Laten wij het lijk ligg en. De jonge stond op en gromde «Ja, wij moeten vluchten... Maar,waarheen thans DeJacobijnen zullen ons komen meer dan ooit vervolgen. Wilikeerst bij moeder gaan om haar de nieuwe ramp te melden, die ons getroffen heeft ?...jjNeen, zij zou te zeer ver schrikt zijn... En toch, zij moet ze kennen.... Groote God 1 wat moet ik doen in dezen afgrijzelijken toestand Geen enkel oogenblik verliezen, be merkte de ouderling. De Sansculotten zul len in het huis uwer moeder opzoeking doen. Laat aan God de zorg over de brave vrouw te vertroosten en te versterken. Wanneer wij in veiligheid zijn, kunt gij eenen vertrouwen vriend tot haar zenden om haar te zeggen dat gij aan geene misdaad plichtig zijt. Komaan dan, gromde Draeman. «Wij leven in eenen vervloekten tijd. Degenen die niets meer wenschen dan in vrede hunne dagen te slijten, zijn gedwongen de handen met menschenbloed te bemorsen. Langs hier, mijnheer. Wij mogen ons in geene wegen of paden laten zien. En hij nam de priester bij den arm en liep met hem een graanveld in. XVI Het was nacht. De commissaris zat in de gelagkamer van Den Bonten Os te slui meren. Naast hem, op eene tafel, lagen twee pistolen. Waarom was hij te bed niet gegaan Waarom had hij die vuurwapens in zijne na bijheid gelegd Verwachtte hij iets buitenge woons CKordt voortgezet.}

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1912 | | pagina 1