Grand CONCERT LE CHORAL NADAUD Droevige Dagen Rond de Wereld SprtlM 52 Op Zaterdag 19 October 1912 5 centiemen 't blad 47e jaar. Taliaerk 2424 Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, m de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapmzen ofte post, tegen 8 frank *s jaars D E GALA Dimanche 27 Octobre 1911 nelle Rachel Blanquer TP Raymond DUROf Dagklapper Evangelie van den 21en Zondag na Pinksteren TE LOUR Oorlog 1 Echt en recht, 't oud Volk indachtig Kinderlijk, niet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal VILLE D'YPRES organisé au profit de l'ceuvre de la GOÜTTE DE LAIT k 3 heures de l'après-midi, AUX HALLES Salle Pauwels avec le concours de la Société Nationale DE ROUBAIX Lauréat du grand prix d'honneur de M. le Président de la République au Concours international de Paris (27 Mai 1912) 200 EXÉCUTANTS Directeur M. Joseph DUYSBURG Président M. Jean SELLE Interpretation des choeurs imposés et au choix, couronnés a Paris. nelle EYHAËL, Cantatrice de Paris, Soprano dramatique. Pianiste Lauréate du Conservatoire de Paris en 1912 Premier prix du Conservatoire National de Musique de Paris Violon-solo des Concerts-Colonne et de l'orchestre de Monte-Carlo Le programme détaillé du Concert sera vendu dans la salle au bénéfice de l'oeuvre de la Goutte de Lait. Les membres du Choral Nadaud, vainqueurs du Concours de Paris, seront a leur arrivée Ypres, con duits en cortège, précédés de l'Har- monie Communale,a l'Hötel de Ville, oü ils seront regus officiellement par k Conseil Communal. «e BERICHT if. i>? if 'if, if f if ff van den 19 tot den 26 Oct. s® s# W. af ss> if 'if 'if, 'if 'if jf if if. OPLofdt DMrtqezeLl urn i DIT IS NIEUWSBLAD Tin YPER EN OMMELANDS 't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER STRATE, Tk 36, te Yper. De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder 'boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE LE LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten Oost-& Westvlaanderen wonen. LE Mengelwerk van 't Nieuwsblad van Yper nr49 DOOR HON ORÉ STA ES (Overdruk met toestemming van 't Davidsfonds) J.SSI EI tsm tr I: I Raeveloos moet sterven riepen eeci- Se stemmen uit het volk. Van Vaerenberghe keerde zich thars de Menigte en riep Vrienden, sedert meer dan vijftien j^ai en ik meier van Vlieregem. Immer heb ik Uw welzijn betracht. Toen ons vaderland in e Wacht der Republiek viel, wilde ik va* m')n ambt afzien. Gij smeektet mij het be- stuur der gemeente te blijven behouden. Daar 1 u liefhad, voldeed ik aan uw verzoek. [°aar vroeg van u eene stipte gehoorzjau- le'd aan al mijne bevelen. Gij beloofde! mij steeds onderdanig te zijn. Zoudt gij thans, or eene roekelooze en onwettige daad, al ™')ne pogingen tot uw welzijn willen vmch- °°s Waken zoudt gij, in oogenblikker; Ingangkaarten tot het Concert NADAUD, op Zondag 27" October 1913,zullen ten Stad- huize (Militiezaal) verkocht worden ten voor- deele van het Werk Goutte de Lait op Donderdag 24 October en volgende dagen, van 11 ure tot middag en op Zondag 2j Octobervan 10 ure tot middag en van af 2 ure, aan den ingang der zaal. PRIJS DER PLAATSEN: Eerste 3 fr. Tweede 2 fr. Derde1 fr. Voorbehouden plaatsen kunnen op de zelfde dagen en uren genomen worden, mits een huurprijs van i fr. voor de eerste en 0.5o fr. voor de tweede. Ingang door het Stadhuis. .Z-P- s. Pieter van Alcantara f 1562. Vredeswinde. Zalige Hendrik van Brabant. Z. 20. S. Jan Konti. De vier martelaars van Schoonhoven in 1572. H. Artemius, m. HHe Martha en Saula, mgm. m. 21. H. Halarion, abt. He Ursula en hare 11.000 maagden, mm. He Celinia H Walvaerd van ivois in Ardennenhnd. ei. 22. H. Marcus, b. van Jerusalem. He Gordula. He Maria Salome. w. 23. H. Servand H° Oda rust te Hoei. H. Severfjn, b. H. Jan van Capistrano f i443. d. 24. H. Raphaël, aartsengel. H. Pom- peius, pr. begraven te Amay bij Hoei. a 25. -- H. Chrysaiitus en anderen, mm. HH. Crispin en Cürispiniaan, mm t3.'3. - H. Bonefaeius, 42° Paus van Rome t 422. Te dien tijde zeide Jezus tot zyn leerlingen deze gelijkenis: Het rijk der hemelen wordt ver geleken, bfj oen koning, die afrekening wilde houden met zijn dienaren. En toen hij begonnen was af te rekenen, bracht men er een voor h< m, die hem tienduizend talenten schuldig was. Daar hij echter niet had om te betalen, beval zijn meester hem en zijne vrouw en kinderen en alles wat hij bezat, te verkoopen en zoo te beta len Maar de dienaar wierp zich neder en smeek te hem en zeide Heb geduld mei mij, en ik zal u alles betalen. De heer nu had medelijden met dien knecht, liet hem gaan en schold hem do schuld kwijt. Maar de dienaar ging en ontrnoetto een zijner medeknechten, die hem honderd tieu- lingen schuldig was, greep hem tot wurgers toe bij de keel en zeide Betaal wat gij schuldig zijt. En zijn medeknecht wierp zich neder, smeekte hem en zeide Heb geduld met mij, en ik zal u betalen. Doch de andere wilde niet, maar ging heen en liet hem in den kerker werpen, totdat hij de schuld betalen zou. Toen nu zijn mede knechten zagen wat er plaats greep, werden zij diep bedroefd en kwamen hun meester al het gebeurde mededeelen. Toen liet de heer hem roepen en zeide hem Booze knecht, de geheele schuld heb ik u kwijtgescholden, omdat gij het mij gevraagd hebt moest ook gij dan niet u ontfermen over uw medeknecht, gelijk ikzelf mij ontfermd heb over u? En in zijn stoornis leverde de heer bem aan de beulen over, totdat hij de geheele schuld had voldaan. Zoo zal ook mijn hemelsche Vader met u handelen, als niet ieder uwer zjjn broeder van harte vergeeft. koortsachtige opgewondenheid, uw eigen ongeluk en dit van uwen meier willen be werken Mijnheer de meier, de Republiek kan u voor onze daden niet verantwoordelijk ma ken, zegde Cielaert. Van Vaerenberghe vervolgde tot de me nigte De wet verklaart het hoofd eener ge meente verantwoordelijk voor alles wat er op zijn grondgebied gebeurt. Slaat gij de hand aan den burger-commissaris, de Repu bliek zal haren dienaar wreken. Schrikkelijk zal uwe straf zijn, en uw meier zal ze deelen. Onttrekt mij het genoegen niet langer uw geluk te kunnen behartigen. Keer allen terug naar uw huis. Wie den burger-com missaris durft deren, zal mij tot vijand heb ben. Gij hebt gelijk, mijnheer de meier, gromde Victor. Wij zijn veroordeeld om zonder tegenspraak al de folteringen te ver dragen, die de dwingelanden uitvinden om ons te doen vergeten, dat wij eens een vrij volk waren Nu verlieten al de dorpelingen zwijgend en in treurige gemoedstemming, den koer Henri Lebaeq, een arme wroetelaar van Dowaai, in 't Noorden vtln Frankrijk, was stekeblind geworden. Sedert lang leed hij aan zijne oogrn en spijts alle geneeskundige zorgen sedert 189 S, ging het alle dage van slechter tot slechter. Zeer moedig trachtte de ongelukkige vader van familie bij zijn klein pensioentje alles te winnen wat hij kon, ten einde zijne familie van hongersnood te verlossen,zonder tufschenkomst van de openbare weldadig heid. Over twee jaren wierd hij geheel blind en nu was hij genoodzaakt de hand te reiken met bittere tranen en leed in de ziel wierd hij bedelaar. De stedelijke overheid, op getuigschriften van geneesheeren, verleende hem 15 fr. te maande en de toelating om te bedelen. De Conferentie van den H. Vincen- tius nam hem op de lijst harer bescherme lingen. Iedereen te Dowaai kende den blinden bedelaar van aan de ingangdeur der O. L. Vrouwkerk iedereen had medelijden met den dompelaar, die zoo geern had gewrocht en nu veroordeeld was tot den bedelzak. Verleden jaar trok bij naar Lourdes op de kosten eener weldoenster bij bad vuriglijk doch kwam ongenezen maarniet ontmoedigd terug. Dit jaar ging hij nogmaals zijne weldoen ster, mad. Delattre, vinden en op 29 Oogst mocht hij wederom naar Lourdes trekken onder de leiding van eenen braven werk man, Gillet genaamd. Te Lourdes bidden zij te samen zij gaan ie gaar een bad nemen in de wondere waters en keeren terug naar het hospitaal, waar zij geherbergd waren. Madame Delattre komt ze tegen en zij zegt 't is 4 ure de processie gaat uitgaan Zij leidt Z8 terug en doet hen plaats n men op eenen bank, op eenige meters afstand van 't gekroonde Maagdenbeeld. De processie nadert. Zij bidden met al de vurigheid van hun bert. Al met eens Lebaeq springt recht eD roept uitIk zie Ik zie Ik zie de H. Maagd Ik zie het H. Sakra- ment Anders had hy niets gevoeld, teDzij plotselings eene buitengewoone hevige pijn in het hoofd. Seffens wierd hij door eene geestdrifiige menigte naar het bureel geleid, alwaar Doktoor Boissarie hem onderzocht in tegen woordigheid van madame Delattre. 't I - een waar mirakel, sprak de doktoor. Te Dowaai kwam hij toe den 4 September. Gansch de Statieplaats zwermt van 't volk. Iedereen wil hem zien, gelukwenschen, toejuichen, zoodanig dat men verplicht is hem letterlijk weg te slspen, om hem te onttrekken aan de geestdriftige woeling der menigte. Wat zeggen liberalen socialisten daarvan Zij zwijgen dat dood of ze liegen het af. Dit is gemakkelijkst, 't Is Bpijtig voor hen dat Lebaeq te Dowaai door iedereen aanzien wordt als een deftig, braaf mensch, die voor niets den huichelaar zou willen of zou Run- van het gemeentehuis en verspreiden zich rechts en links in de straten. Slechts vier personen bleven staan de meier, de com missaris, Draeman en de priester. Burger-commissaris, ik zal u naar uw logisthuisgeleiden, «sprak van Vaerenber ghe nu. De Sansculot, die sedert hij gezien had dat het volk gehoor gaf aan de stem van den burgervader, weer moed had gekregen, reikte aan dezen de hand en zehde op ver ootmoedigden toon Burger-meier, ik dank u. Zonder u, had den die razende boeren mij waarlijk ver moord. Ik zal de de hoogere overheid over uwe lofwaardige daad kennis geven. a Burger-commissaris, ik heb enkel mijnen plicht vervuld, antwoordde van Vaerenberghe, insgelijks op kouden toon, terwijl hij de hem toegestokene hand met afkeer drukte. Laat ons gaan. Jaak wierp nog eenen blik vol haat op Draeman en verliet dan met den.meier even eens den koer van het gemeentehuis. Toen de beide mannen voor de poort gekomen waren, keek de Sansculot nog eens naar Edward, en daar hij zag dat de boer geene IWS nen uithangen. Iedereen kent hem, iedereen weet dat hij geen bedrieger is. En hoe zou hij gedurende twee jaren den bedrieger kunnen uithangen, voornamelijk als hij tot op de laatste tijden in de handen zat van beroemde oogmeesters, zooals de heeren Dransart en Gand Waarom, als Lebaeq bedrieger was, zou hij reeds van verleden jaar, zich niet gene zen verklaard hebben, achter zijne eerste reis naar Lourdes, hij die heden zoo blij is te kunnen werken en niet meer te moeten bedelen Eq hoe komt hst dat vele hoogst klaarzien de antiklerikalen, die nu stout en bout Lebaeq beschuldigen nooit blind geweest te zijn, hoe komt het dat zy, de vijanden van alle bedrog,dat op voorhand niet uitgebracht hebben, in plaats van dien aftroggelaar dien bedrieger, ongestoord zijn leelijken stiel te laten vooit uitoefenen Voor ons, katholieken, is de stem der gezonde rede voldoende. Lebaeq was blind. Dit getuigt een geheele stad, 't stadsbestuur aan 't hoofd; dat getuigen de getuigschriften van gekende oogmeesters. En Lebaeq...is genezen!..En te Lourdes!.. En binst de processie En doktoor Boissarie, benevens de dok- toors die vroeger gemeesterd hebben aan de oogen van Lebaeq verklaren de genezing volkomen en volledig Slechts eenige merkteekens der genezene oogziekte, zijn bijgebleven tot bevestiging van den vroegeren toestand van den ooglij der, maar zij belemmeren in niets het tegen woordig uitstekend gezichte van Lebaeq Die merkteekens zijn overigens het gebruikelijk handteken, door O. L. Vrouw gezet op base wonderwerken. De pers der geheele wereld bemoeit zich op het oogenbhk met den Balkan. Alle ande re politieke vraagstukken worden op zij gezet. De diplomatie van Frankrijk en van andere groote mogendheden werkt met kooitsachtigen ijver om den vrede te behou den. Om de kwestie echter aan een scheids gerecht te onderwerpen, om ze te doen uit maken door het Haagsche Vredescongres, daaraan schijnt niemand te denken. M. Beernaert is niet meer. En toch spreekt het zoo van zelf, dat men dezen weg had moeten inslaan. Juist dit geschil is zoo bij uitstek geschikt om door een scheidsgerecht te worden uitge maakt, want het argument der vier Balkan- staten, welke tegen Turkije los willen, is in hoofdzaak het niet uitvoeren van artikel 23 van het Berlijnsche Verdrag door de Otto- maansche Regeering. Deze kwestie zou een scheidsgerecht geheel onpartijdig kunnen onderzoeken, kunnen nagaan of de bezwaren gerechtvaardigd zijn, en zoo ja, Turkije dwingen de hervormingen zonder terughouding door te voeren. Nu is alweer de gunstige gelegenheid daarvoor voorbij. BDEXCSZ3SZZEB beweging deed om te vertrekken, maar zich bij het lijk op de kieën liet zinken, sprak hij stil tot van Vaerenberghe Burger-meier, onze plicht eischt dat wij zij spoedig mogelijk pogingen aanwenden om den moordenaar van Lessonnat in onze handen te krijgen. Mij dunkt dat wij thans eene allergrpotste gelegenheid hebben om hem te vangen. Zoeken wij spoedig de gen darmen op. Ik denk dat wij ze in de gen- merie zullen aantreffen. Binnen tien minnten moeten wij hier terug zijn. Het burgerhoofd bezag den Jacobijn met afschuw en antwoordde Burger-commissaris, ik raad u aan voor zichtig te zijn. Draeman zal zich niet gewil lig laten vangen en veel gerucht maken. Keeren de gewapende boeren, die nog in de straten zijn, naar hier terug, er zal een ge vecht plaats grijpen, waarin veel bloed zal gestort worden, en wij onvermijdelijk het onderspit zullen delven, n Spijtig, spijtig 1 mormde Raeveloos. Nu, laat ons dan nog een half uur wachten. Middelerwijl zullen de boeren reeds te bed gegaan zijn. Het is te hopen dat de moorde- Montenegro is den strijd begonnen. De gemoedstemming is van dien aard en de strijdlust zoo ontembaar geworden, dat van een vredelievende oplossing wel geen sprake meer zal zijn. Zeker, de gezamentlijke vijand der Bal kanstaten, de Turk, is er een gehate, een plicht en menschlievendheid vergetende, sedert eeuwen. De wenschen der christene volken gaan van lieverlee naar het kleine Montenegro, het heldhaftig primitif volkje, dat over enkele jaren zich zoo geestdriftig maakte met den strijd der Boeren in Transvaal, omdat dit zoo wat hun strijd was. Men wenscht bijval aan de mannen van Bulgarije, die edelmoedig de zaak der klei nere Staten van den Balkan hunne zaak maken, tegen den erfvijand. Maar, oorlog dat is bloed, bloed bij stroo men oorlog tegen de Turken dat is plunde ring, verwoesting, uitmoording zelfs van vrouwen en kinderen. Oorlog, in den kouden winter, dat is ellende in 't groot, jammeren en lijden, ontberingen en ziekten. Kon dit alles niet voorkomen worden door het scheidsgerecht der volkeren, even goed als de gerechtshoven optreden tot beslissing over geschillen tusschen personen De groote Beernaert is verdwenen, op het oogenblik dat zijn werk, der volkeren ge rechtigheid, ter bevrijding der menschheid, hier had moeten treden, vredelievend, op den voorgrond. De wapenen zullen nu moeten beslissen. Eilaas r*i De hoopj <Jot een brenlr nng _zrui voo- komen zijn, de verwachting, dat het optreden der mogenheden de kalmte zou doen terug- keeren, zijn wreedelijk gestoord. Het smeulende vuur is in vlammen uitge slagen. De oorlog is begonnen. Over geheel de wereld seinde de telegraaf dinsdag het korte, maar veelzeggend bericht. De zaakgelastigde ran Montenegro te Constantinopel heeft van morgend aan de Porte de oorlogsverklaring van Montenegro aan Turkije medegedeeld. Ieder vreesde het, maar de stille hoop bleef, dat een oorlog, met alle ontzettende gevolgen er van, zou uitblijven. En daar komt bet verrassende en bijna ongelooflijke bericht, dat het kleinste der Balkanstaten aan Turkije den oorlog ver klaart. De geestdrift in het kleine Montenegro schuimt als champagne. De kanonnen don derden en de klokken der hoofdstad Cettinjc luidden, toen de koninklijke familie naar Podgoritza vertrok. Geestdrift is eene schoone deugd en veel waard voor het wegslagen van een zaak, maai voor een oorlog heeft men ook soldaten noodig. Die zijn in Montenegro ook, maar in ver gelijking met het Turksche leger beteekeni het Montenegrijnsche al heel weinig. Tegenover het Turksche leger, dat Op Duitsche wijze geoefend, in tijd van oorlog een millioen soldaten op de been kan bren gen, staat Montenegro machteloos. Het op volledige oorlogsterkte gemobili- naar er niet spoedig aan zal denken, het lijk te verlaten. Hierop sloegen de beide mannen den weg in naar de gendarmerie. Ondertusschen bleef Edward bij het li chaam zijner moeder zitten. Hij beschouwde de duurbare doode met blikken, waarin eene eindelooze smart te lezen was. Over zijne wangen vloeiden tranen. Vriend, weent gij om het geluk uwer moeder vroeg de priester. Ik ben diep ongelukkig, zuchtte de aangesprokene. Gij zijt gelukkiger dan degenen, die uwi moeder gedood hebben, want uw gewetet mag gerust zijn. Mijnheer den onderpastoor, mijn gewe ten is gerust. God heeft gezien dat de briga dier op mij wilde schieten.... Wie zal vooi dc begravenis mijner moeder zorgen De meier. Vertrekken wij nu, Edward. Wanneer de commissaris en de gendarmer. denken, dat er geen gevaar meer te vreezen is, zullen zij naar hier komen om ons te zoeken. seerde leger telt 37.ooo maD, en is samenge steld uit recruten (jongelieden van 18 en 19 jaar, met twee maanden verplichten dienst 's jaars); uit een actief leger, bestaande uit een klas mannen van 20 tot 52 jaar, die elk jaar twee weken onder de wapenen ko men en een 2* klas, bestaande uit voor den dienst minder geschikte of om andere rede nen gedeeltelijk vrijgestelde mannen van 20 tot 52 jaar, die maar 4 dagen per jaar opko men voor de manoeuvers. Ten slotte is er een reserve van de mannen die 52 tot 62 jaar oud zijn. Eens per jaar ver schijnen deze reservisten op 't appel, zij zijn half belast met het bewaren en onderhouden van hun wapenen en uitrustingstukken. Het Montenegrijnsche leger is bewapend met het russische geweer model i8qi, 7.62 m,M. De reservisten hebben nog het Berdonge- weer van 10.6 mM. De veldkanonnen zijn 87 mM. Kruppkanons het berggeschut be staat uit stukken j5 mM. Uit het feit, dat juist het kleinste land de strijd is begonnen tegen een overmaehtigen vijand, kan dus alleen deze conclusie getrok ken worden, dat het is geschied op aandrin gen van de andere Balkanstaten welke nu een schoone gelegenheid hebben om zich in den zoo gewenschten oorlog te mengen. Men kan ook veronderstellen, dat de schoonvader van den koning van Itaüë niet zonder dezen te raadplegen gehandeld heeft, en Italië, dat nu voor den vrede onderhandelt met Turkije, zou zeker gunstiger voorwaar den verkrijgen, in geval de Turk met een oorlog in den Balkan overladen is. De meening is echter algemeen, dat Mon tenegro niet eerder tot ae oorlogsverklaring overging, dan nadat het zich had verzekerd van de krachtige hulp van de overige Bal kanstaten. Tot op heden bepalen zich de gevechten hoofdzakelijk tot schermutselingen in den omtrek van het grensplaatsje Berana, waar het Montenegrijnsche leger zich met het Servische wil vereenigen. Het Turksch Albaneezen-hoold, Resa-bei heeft zich met 4000 man door de Montene- grijnen bij Berane heengeslagen en is Mon tenegro binnengedrongen. In Weencn hecht men aan die kleine gevechten weinig betee- kenis. Het eigenlijke begin van den oorlog zal het openen der vijandelijkheden door Bulgarije zijn. Ook in Roemenië begint het te woelen. De grocte manoeuvers zijn plotseling afge broken. In Boekarest heerscht groole op winding. Uit Sofia (Bulgarije) trok woensdag een regiment uit, waarbij vrouwen en kinderen met hun mannen en vaders mede marcheer den. De vrouw uit het volk liep naast de elegante dame en allen met de soldaten in den pas. Een jonge officier, die eenige dagen geleden getrouwd was, liep hand in hand met zijn vrouw bij de troepen. Een van de officieren kwam op straat zijn broeder tegen, die hem aan den hals viel arm in arm gin gen zij verder. Een oude vrouw wilde haar zoon het geweer afnemen en het voor hem dragen het kostte moeite haar daarvan te weerhouden. Bij al deze tooneelen vloeiden geen tranen. Opgewekt trokken deze weg en de familie maakte het hun niet moeilijk door gejammer. ^fare ik maar bij moeder, zuchtte de jongeling. «Uw tijd is nog niet gekomen om uw loon te ontvangen. Gij moet leven voor uw vader land. voor uwen Godsdienst, voor Liva. Uwe moeder zal over u waken. Tot wederziens, moeder, sprak de jonge man op doffen toon. Ja, waak over uw ongelukkig kind, want zonder uwe hulp zal het onder zijn lijden bezwijken. Daarna nam hij de koude hand der doode vast en drukte ze tegen zijne zwoegende borst. Het is hoog tijd, dat wij vertrekken, zegdejde priester. Draeman antwoordde niet en bleef stil zitten. Edward, uwe onvoorzichtigheid kan de verwachting uwer bruid verijdelen, ver maande de geestelijke. Nu uitte den boer een dof gemor, vestigde eenen laatsten oogslag op het onzielde li chaam zijner moeder, en ging vervolgens heen met wankelende stappen, naast zijn gezel.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1912 | | pagina 1