Buitenland YPER k HimONfllSSEHIEHI ^PROPAGANDA -mi Binnenland k van 47e Jaar Nummer 2439 Wekelijksche Oplage 8000 nummers Zaterdag 23 November 1912 De Balkan-Oorlog YPER CALLEWAERT-DE MEULENAERE |Het Ypersche Volkt fserfeclijbc Ikakitdcr Telefoon N° 52 Al wat opstel, aankondigingen, inschrij vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij aan den Uitgever gezonden worden CONSTANTINOPEL. Het uitzicht der straten naar den Bosphorus leidend. Wagens door ossen getrokken, geladen met allerlei goe deren, vormen den droevigen stoet der vluchtelingen, die naar Asië oversteken. Het woord aan de'Reehterzijde '*n Het wederantwoord van Minister de Broqueville De cholera Het beleg van Andrinopel Inname van Monastir Inname van Alessio Het gevecht te Tehataldja Geen wapenstilstand Oostenrijksch-Servisch geschil Verkooping door Notarissen, enz. BERICHT Aan onze vrienden correspondenten Zitting van den Gemeenteraad op Zaterdag 16 November 1912. Alhoewel de verkoopprijs Katholiek volksgezind 2 NIEUWSBLAD VAN YPER I vastgesteld is aan 5 een- 'Jj\ tiemen het Nr moeten de verkoopers vznHet Yper- sche Volk van nu tot aan Nieuwjaar het blad ver- koopen aan 2 centiemen b het nummer. - - KAMERZITTING Bespreking over de Ministerieele Verklaring De Legerkwestie Het woord aan de liberale linkerzijde Het woord aan de socialistische linkerzijde Z. M. Albert, Koning der Belgen AANKONDIGINGEN Gewone 0.15 de regel. In 't blad 0.30 de regel. Rechterlijke 1 fr. de regel. Groote en langdurige volgens overeenkomst. Bekendmakingen buiten West- en Oostvlaanderen worden ontvangen bij AGENCE HAVAS, te Brussel. INSCHRIJjVING VOOR 'T HEELE JAAR buiten België vracht er bij. zonder voorgaande zou zijn dat men onder bedreigingen de hervorming wil doordrijven. Wij verklaren dat de weigering ons voor stel tot grondwetsherziening in aanmerking te nemen, in onze o ogen geeïie reden kan zijn om (de algemeene werkstaking uit te roepen. Deze werkstaking is het uiterste middel dat wij slechts zullen gebruiken als. al de andere middelen zullen uitgeput zijn. Doch wij be reiden ons tot de A. W. en de werkende klas zou eene onvergeeflijke fout begaan, moest zij er zich niet toe bereiden. Wij willen dat deze werkstaking vredelievend zij. Wij beseffen onze verantwoordelijkheid. M. Verhaegen doet uitschijnen dat de ka tholieken daags na de groote overwinning, met den palmtak des vredes in de hand tot de oppositie komen om samen groote vraag stukken te onderzoeken en op te lossen. Hij bedankt de regeering voor de aangekondigde maatschappelijke wetten, en hij meldt dat de Hoogere Arbeidsraad dinsdag morgend be sloten heeft het voorontwerp van wet ten voor- deele van de bedienden aan den bevoegden minister te zenden, opdat deze het, als wets ontwerp, zoo spoedig mogelijk op het bureel der Kamer zou neerleggen. Builen stoffelijke belangen, bevat de ministe rieel® Verklaring ook zedelijke belangen van het grootste gewicht. Men kent de beweging in het land ten voordeele van de invoering vjan den vierden graad in het lager onderwijs. Ik bedank de regeering omdat dit punt ook door haar als wet zal voorgesteld worden. Ik b'eti des té gelukkiger haar te bedanken omdat, uit den tekst zelf der verklaring, blijkt dat de vrijheid van den familievader, in zake van schoolkeus, volkomen zal geëerbie digd worden. Ik hoop dat de Kamer |de gelijk heid en de vrijheid zal geven aan den geloo- vigen, zoowel als aan den ongeloovigen huis- Vader, en dat niet alleen in grondbegin, maar feitelijk. (Toej. rechts. Rumoer links.) De grootste meerderheid van het land is tegen de algemeene werkstaking en tegen het algemeen stemrecht, zooals het door de li beralen en door de socialisten gedroomd wordt. Die christens werklieden, talrijker dan de so cialistische in het land, hebben vertrouwen in de regeering en hopen dat deze de stem- rechlkwestie op billijke en rechtveerdige wijie zal oplossen. Deze werklieden zijn het al gemeen stemrecht voor den man, maar ook voor de vrouw genegen, en een kiesstelsel dat de groote belangen in aanmerking neemt. (Spotgelach links.). Aangaande de militaire kwestie oordeelt M. V'erhaegen dat nieuwe feiten den toestand zco veranderd hebben, dat men de oogen niet sluiten mag voor de plichten die dienen ver vuld te worden, wil men de onschendbaarheid van het grondgebied gewaarborgd zien. Hij hoopt dat de belgische vaderlandsliefde cp de hoogte van den toestand zal zijn, en dat ie regeering in de noodzakelijke vrijstellingen zco rechtveerdig als breed zal te werk gaan. (Toej. rechts.) M. Woeste. M. Vandervelde heeft dair straks aan zijne partij den eigendom toeg- schreven van verscheidene werkmanswettel, die ons, katholieken, bebooren, daar zij ond>.r een katholiek gouvernement het licht zagen in door katholieken voorgesteld werden. Wij hei- ben niets gemeens met de kartelpolitiek zullen deze altijd uit al onze krachten bi- kampen, zooals wij ze altijd bsstreden hes- ben. De oppositie bedriegt zich wanneer ij denkt dat wij in hare kaarten zullen spelei. De oppositie legt klaarblijkend de woord® van M. de Broqueville verkeerd uit aai- gaande de herziening van de grondwet, k ben overtuigd dat die Woorden moeten uitgeleid worden in dezen zin: dat het noch nuttig noch noodzakelijk is dat de grondwetsherzieniig in eene nabijzijnde toekomst gebeure. De ki;- zingen hebben bewezen dat het land ale vruchtelooze bewegingen verwerpt en de rist wil, en daarom heeft het de regeering hitr zoo versterkt teruggezonden. In mijne lange politieke loopbaan heb ,k altijd krachtdadig meer geli/kheid tusschen de vrije en de openbare school verdedigd, en :k ben gelukkig te zien dat n?ijn wensch eindelijk zjal vervuld worden. (Toej. rechts.) Aan de verklaringen van M. de Broque ville aangaande de miïtaire kwestie moet ik eenig voorbehoud maken. Indien het op de verslagen van onze d'plomaten in den vreem de is dat men steunt om eene legerhervorming voor te stellen, dar moet ik doen opmerken dat wij dan ook iet recht hebben kennisge ving van de verdagen onzer diplomaten te vragen. Men heeft her de oorlogsbazuin hooren weerschallen. \en heeft gewezen op de don kere wolken de aan den diplomatieken hemel oprijzen, mei heeft gezegd dat de mogend heden zich neer en meer wapenen, en noch tans wediewren de groote mogendheden om ter meest om hunne vredelievende inzichten te herhalen. Is onze onpartijdigheid en is ons land dan wezenlijk in gevaar Ik stel de vraag en moet ze ontkennend beantwoorden. Wij hebben alleen een leger noodig om ons tegen eene; toevallige overrompeling vah ons grondgebied te verdedigen, doch dit leger rhag nooit een aanvallend zijn, het moet altijd oen verdedigend leger blijven en de ware be- belangen van het land niet te boven gaan. Ik wil echter toestemmen in eiken maatregel, indien het bewezen wordt dat ons leger niet voldoende is om 's lands onafhankelijkheid te 'verdedigen. Ik heb over drie jaar de mi litaire wet bestreden en gezegd dat het eene gebrekkige oplossing was, en dat men ze op nieuw op 't getouw zal moeten leggen. Ik zie hu mijn oordeel bewaarheid. M. Woeste eindigt met te verklaren dat hij het militair ontwerp, dat hij hoopt matig en voorzichtigopgesteld te zien, met de grootste bereidwilligheid zal onderzoeken. Zitting van Woensdag 20 November onder voorzitterschap van M. SCH0LLAERT, Voorzitter. Verleden, jaar zegde ik in deze Kamer De legerkwestie zal zeker eens moeten ge steld worden, doch voor 't oogenblik is de is de tijd nog niet gekomen. Doch sinds verleden jaar is er veel veran derd, en dat heeft M. Franck gisteren ook bekend. Ik ben gelukkig zulks te bestatigen. Hel twteede feit is dat de rechterzijde, en de rechterzijde alleen in de laatste jaren voorzien heeft in 's lands verdediging. M. Woeste heeft gisteren zeker voorbehoud gemaakt over eenige punten der ministerieele verklaring. Da achtbare staatsminister heeft jd|e vraag gesteld of de regeering niet zal ver plicht zijn de diplomatieke dossiers ter ken nis van de Kamer te leggen, om, de zwarte voorspiegelingenvan den internationalen toestand te wettigen. Het zou de eerste maal hiet zijn dat men zulke inzage zou vragen en ook de eerste maal niet dat de regeering ze zou weigeren, en zulks omdat het geheim teen waarborg der diplomatie is. Het vertrou wen moet onverminderd blijven tusschen den Staat en de diplomatie. M. Woeste heeft in zijne familie een groot diplomaat, en deze zou hem verklaard hebben, moest hij hem de vraag gesteld hebben, dat de regeering groot gelijk had zoo te handelen. Na 82 jaren bevinden wij ons voor nieuwe verplichtingen. M. Beemaert heeft verklaard, tijdens de be spreking over de laatste legerwet dat ons land een strategisch punt van groot belang is, en dat bet land in staat moet zijin dit punt te verdedigen. Op de mogendheden stellen wij ons betrouwen, doch dit vertrouwen moet langs onze kant vergezeld zijn van onze be kwaamheid dm onze onafhankelijkheid te vrijwaren. Ik herhaal bet, ik heb eene vaderlandsche en matige taal gevoerd. Is het pijnlijk mili taire lasten te moeten opleggen, dan is het ook plicht het gevaarlijke van den tegenwoor- digen toestand niet te ontkennen. In 1870 is onze onafhankelijkheid maar voorwaardelijk geweest, en men zegt zelfs dat wij als door een wonder onze onafhankelijkheid dan be houden hebben. Ik spreek 0111 de openbare meening in te lichten, en haar te verzekeren dat de krijgs lasten, die zullen gevraagd worden, het niet zouden zijn, waren zij niet volstrekt nood zakelijk. In de zitting van Donderdag heeft de Ka mer de bespreking begonnen van een wets ontwerp betrekkelijk de handelsmaatschappijen. Indien de tafereelen, die Jmen van de cholera- plaag geeft, niet overdreven zijn, dan is die kwaal nog de ergste die de Turken teistert. In eene week heeft men '12000 doodelijke gevallen beslatigd. De toestand verergert van dag tot dag. Afgemat door de schrikkelijke ont beringen, die zij na den slag van Lule-Bour- gas hebben geleden, zijn de Turken meer dan anderen blootgesteld aan die vreeselijke kwaal. Naar de laatste berichten, zou het Bul- gaarsche leger aan zijnen kant door de pest zijn geteisterd. Die Turksche forteresse weerstaat tot nu toe aan de aanvallen der Bulgaren. Zondag nacht werd de stad op eene schrikverwekkende Iwijze beschoten. Men denkt toch dat de Turken het niet lang meer zullen kunnen uithouden, bij gebrek aan mondsvoorraad. Na een hardnekkig gevecht tusschen Tur ken 'en Serviërs, zijn deze laatste erin ge lukt de stad Monastir te veroveren. Naar een telegram uit hoogergenoemde stad zouden de Turken ten getalle van 50000 zich over gegeven hebben. Al de generaals zijn gevan gen genomen. Het nieuws dier inname heeft te Belgrado een onbeschrijfelijken jubel teweeg gebracht. De weerde vah den buit bereikt 50.000.000 frank. De Montenegrijnen, na de stad St-Jan-van- Medua' te hebben veroverd, hebben zich ver- eenigd met een deel van het Servisch leger. Samen trokken zij naar Alessio, waar het turksch garnizoen zich overgaf. Hfet groote nieuws dees week is het hard- (hekkig gevecht dat de Bulgaren tegen de Tur kten leveren aan de eerste verdedigingslijn die Constantinopel beschermt. Nazim Pacha telegrafeert dat de Turken erin geslaagd zijn de veroverende Bulgaren in hun aanval te stuiten. Zondag had! er een gevecht plaats tusschen de turksche artillle- rie en het bulgaarsch voetvolk. Het gevecht duurde tot 's avonds. De turksche oorlog schepen beschoten de Bulgaarsche stellingen. Naar de laatste berichten, zouden de Bul garen en de Serviërs verscheidene Turksche forten hebben ingenomen. De Turken, van huinnen kant, seinen dat na een verwoed rui terij- en artilleriegevecht, de Bulgaren zou den zijn teruggeslagen. De ontworpen vredesonderhandelingen zijn slecht uitgevallen. Turkije weigert de voor- Waarden der Balkanstaten te aanveerde'n. De oorlog is herbegonnen. Hfet geschil is nog niet opgelost. Servië ver klaart kost wat kost bene haven in de Adria- tische Zee te willen hebben. Oestenrijk wil daarvan niet weten, en is ondersteund door Duitschland en Italië. Men hoopt het geschil te kunnen vereffenen, en zoo internationale verwikkelingen te kunnen sparen. Vandaag seint men dat de Serviërs en de Montenegrijnen Durazzo, eene haven in de Adriatische Zee hebben ingenomen en dat Oos tenrijk er oorlogschepen heeft naartoe ge zonden. Indien de bewoners van al de steden en gemeenten van het Arrondissement hunne belaDgen willen bevorderen, wanneer zij ge bouwen, landerijen, enz. in openbare ver kooping over stellen, dan behooren zij aan hun notaris of hun zaakwaarnemer te vragen dat hij aankondiging van deze verkooping in HET YPERSCHE VOLK katholiek-volksgezind NIEUWSBLAD VAN YPER zou plaatsen, gezien zijne groote oplage van 8000 nrs en het door alle belanghebbende geraadpleegd wordt. Alle mededeelingen moeten ingezonden worden zoodanig dat zij op het bureel ont vangen worden s' Vrijdag morgen ten laatste met de postuitdeeling van 9 u. Dan blijven er ons maar eenige uren meer om zes bladzijden druk te zetten en te verbe teren, in blad te steken en af te drukken en nog 's Vrijdags avonds ermee af te zijn, want de verzendingen moeten beginnen van 's Za terdags morgens vroeg. De Redactie. Zijn aanwezig de Heeren Colaert, Bui- g meester Vandenboogaerde, Schepen Vanderghote, D'Huvettere, Bouquet, Sobry, L°mahieu, Biebuyck, Begerem, Baus, Seys, Struye, Raadsleden; Boudry, dd.secretaris. Het verslag der vorige zitting wordt, na lezing, goedgekeurd. M. Struye doet opmerken dat hij in de vorige zitting de herstelling heeft gevraagd van het gaanpad bij de Bascule en niet aan de Zillebekestatie. M. de Voorzitter leest een brief waarbij de Koninklijke Hol bouwmaatschappij den Raad uitnoodigt de prijsdeeling bij te wonen, die zal plaats grijpen, ten Stadhuize, den 15" December, ten 2 ure. 1. Bureel van Weldadigheid: De Raad keurt de verdeeling goed van bet aandeel genomen door het Weldadigheidsbureel voor onderwijskosten in 1911-1912. De globale som is 12064 fr 't zij 8 fr. per leerling. Zijn aandeel voor 1912-1913 is bepaald op 8 fr. per leerling. Aangenomen. 2. Openbaar onderwijs Het budget der betalende meisjesschool bedraagt 5700 fr. in uitgaven en inkomsten. Het budget der kostelooze scholen beloopt tot 38.225 fr. voor uitgaven en inkomsten. Verschillende verhoogingen zijn aan het petsoneel toe gestaan. Goedgekeurd. 3. StadshuislioudschoolHet budget voor 1913 bedraagt in ontvangsten en uitgaven 6.045 fr. voor de school der St-Jaustraat, 2225 fr. en voor deze der Rijselstraat 3820 fr. Goedgekeurd. 4. Vrije huishoudschool Voor de aan genomen scholen bedraagt de rekeniog 8.000 fr. Voor de vrije huishoudscholen, bedraagt de rekening 2.060 fr. Goedge- kenrd. 5. Nijverheidsschool Budget voor 1913. Het budget beloopt tot 10 020 fr. in uitga ven en inkomsten. Handschriften worden niet teruggezonden. Naamlooze schriften worden niet in acht genomen. Briefwisselaars worden verzocht telkens hun volledig adres op te geven. Ieder boek waarvan twee afdruksels zijn ingezonden, wordt besproken. DRUKKER-UITGEVER B0TERSTRRHT, 3 6, YPER 4. 1-1 r- Zitting van Dinsdag ig November onder voorzitterschap van M. SCHQLLAERT, Voorzitter M. Franck. In de ministerieele verkla ring zijn twee bijzondere deelen aan te stip pen Het eerste deel bestaat uit hervormingen die olke partij zou kunnen voorstellen het tweede deel bevat drie groote politieke vraag stukken de kieswethervorming de school kwestie en de militaire hervorming. Ik wensch beknopt de Kamer over da drie politieke vraagstukken te onderhouden. Het algemeen stemrecht berust op de verwach tingen van het belgisch volk. De verklaring door M. de Broqueville aangaande de kwes tie der grondwetherziening gedaan, heeft ons geene voldoening gegeven. De partijen der oppositie moeten niet denken dat zij het pleit gewonnen hebben. De redenaar onderzoekt vervolgens de be spreking over de grondwetherziening in 1892. Sinds, vervolgt hij, zijn de gedachten in het land een grooten stap vooruit gegaan. Ieder een voelt dat er een kiesstelsel komen moet dat een duidelijken indruk van rechtveerdig- heid maakt. Wat de algemeene werkstaking betreft, daar tegen hpeft zich de liberale partij verklaard. Doch men moet daaruit niet besluiten dat wij, liberalen, tegen het grondbegin van A.- S. zijn. Dat ware ons gedacht zonderling ver draaien. Het is niet de kwestie te weten of wij voor of tegen de algemeene werk staking zijn, maar wel of wij voor of tegen het algemeen stemrecht zijn. Wij, wijl zijn voor het algemeen stemrecht. Wij willen het niet door dwang tot stand zien komen, maar door de verstandhouding der partijen. En nu de militaire kwestie. Wij, libera len, zien ons programma door de katholie ken zelf verwezentlijkt worden. De dienst plicht van een zoon per familie hebben wij altijd als een overgangspunt beschouwd. M. de Broqueville heeft den internationalen toe stand zeer duister afgeschilderd doch veel van wat hij zegde was over 3 jaar ook waarheid. Sinds eenige maanden is de toe stand, die tot dan toe slechts onrust inboe zemde, feen onmiddellijk gevaar geworden. M. de Broqueville heeft den moed gehad de waarheid te erkennen. M. Vandervelde. Ik wil geene rede voering uitspreken over eene houding die niet afgebakend is, en over ontwerpen die nog niet neergelegd zijn ik bedoel de drie groote politieke hervormingen. In korte woor den wil ik alleen het gedacht doen kennen van de groep waartoe ik behoor. Buiten deze groote hervormingen heeft M. de Broqueville wetten aangekondigd ten voor deele van de bescherming van den kinderar beid, de. goedkoope woningen, de verplich tende verzekering, al punten door ons, so cialisten, voorgesteld. Ik bestatig dat met ge noegen. Over de militaire kwestie kunnen wij nog niets zeggen, daar wij het ontwerp der re geering niet kennen. 'Ik wil enkel herhalen wat wij altijd verklaard hebben het beste verdedigingsstelsel voor een land is de ge wapende natie. De regeering heeft zich tegen ons voorstel tot grondwetsherziening verklaard, omdat het Zondag 24 November, 26e en laatsto Zondag na Sinxen. H. Joannes a Cruce, belijder. Evangelie van den Zondag. In dien tijd zeide Jezus tot. zijne leerlingen Wanneer gij den gruwel der ontheiliging, waarvan gesproken is door den profeet Daniel, ziet staan in de heilige plaats, die het leest, be- grijpe hetalsdan vluchten, die in .Tudca zijn, naar de hergen. en wie "op het dakterras is, dale niet af om iets uit z'jn huis te nemen, en wie op het veld is, keere niet terug om zijn kleed te halen Dóch wee den zwangeren en den zoogenden in die dagenEn bidt, dat uwe vlucht niet plaats hebhe in den winter of op den Sabbat. Want daar zal groote ellende zijn, zooals er niet geweest is van het begin der wereld tot nu toe en zonals er ook niet meer wezen zal En zoo die dagen niet verkort werden, geen mensch bleef behouden maar om wille der uitverkorenen zullen die dagen verkort worden Als dan iemand u zegtZiet, hier is de Christus of ginds, gelooft het niet. Want er zullen valsehe Christussen en valsche profeten opstaan, en zij zul len groote teekenen en wonderen verrichten, zoodat, indien het mogelijk ware, zelfs de uitverkorenen in dwaling zou den worden gebracht. Ziet, Ik heb het u voorspeld. Als zij u dun zeggen Ziet, hij is in de woestiin, zoo gaat niet uit ziet, h;i is in de binnenkamers, gelooft het niet. Want gelijk de bliksem uitschiet van het oosten en licht tot in het westen, zon zal ook de komst van den Menschenzoon zijn. Waar ergens het aas is. daar zullen zich ook de gieren verzamelen. En terstond na de kwelling dier dagen zal de zon verduisterd worden, en de maan zal haar licht niet geven, en de sterren zullen vallen van den hemel en de krachten der hemelen zullen geschokt worden. Pn dan zal het teeken van den Menschenzoon aan den hemel verschij nen en dan zullen alle geslachten der aarde weeklagen en z'j zullen den Menschenzoon zien komen oa de wolken des hemels met groote macht en majesteit. En Hij zal z'ine Engelen zenden-met luidscha'lende bazuinen, en zij zullen zijn uitverkorenen verzamelen van de vier windstreken, van het ééne einde des hemels tot het andere. Leert van den viigeboom eene gelijkenis: wanneer zijn lak reeds zacht wordt en de bladeren uitspruiten, dan weet gij. dat de zomer nabij is; zoo ook wanneer gij dit alles ziet, weet dan, dat het nabij is en voor de deur slaat. Voorwaar. Ik zeg u Dit geslacht zal niet vergaan, totdat al deze dingen zuilen geschied zijn Hemel en aarde zullen voorbijgaan, maar irijne woorden zullen niet voorbijgaan. Maandag 25. ff. Catharinamaagd en martelares patrones van spinners en wagen makers Gedurige Aanbidding te Zillebebe. Dinsdag 28. ff. Sylvesterabt. ff. Alber- tus. bisschop en martelaar Woensdag 27 ff. Acharivs, bisschop en belijder. Donderdag 28 —Gedachtenis van tiet Allerh Sacrament Vrijdag 29.ff. Saturninus, martelaar. Zaterdag 30. —ff. Andreas, apostel patroon van de visschers en vischv'erkoopers. Dinsdag 26 November, feestdag van den H. Albertus. PATROONFEEST van Dezen dag wordt in de hoofdkerk van de steden een plechtig TE DEUM gezongen in de parochiekerk van de gemeenten op vol genden Zondag. Het betaamt dat alle christene vaderlanders zich voegen bij de kerk overheid om God te danken over alle weldaden aan Vorst en Vaderland geschonken, om Gods zegen af te smeeken over onzen beminden Koning en ons dierbaar Vorstenhuis. Mocht de Koning der koningen Belgen- land bewaren en aan 't hoofd van land en volk, lang en gelukkig. Koning Albert dit is het gebed van alle vaderlandsche herten die in het Koningdom den grondslag en den slotsteen zien van onze nationale instellin gen, van ons vrij en onafhankelijk volksbe-

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1912 | | pagina 1