Bijvoegsel
aan
•fóatboliel? li)oll5$g«3ind
DE NIEUWE LEGERWET
wan«» u* i a -sua
TRIMARD'S
Raadselprijskamp
Zaterdag
14 December 1912
Mensch zijn
RAADSEL 9
iw,"r
De legerwerving
Alleman dienstplicntig.
Duur van den dienstijd
Vrijstellingen en Uitstellingen
Territoriaal of reserveleger
Militie- en Gesehiktheidsraden.
Hunne bevoegdheid
W etensweerdigheden
Terugroepingen
Jaarlijksche verloven
MENGELWERK
N° 6
II
IN 'T LAND VAN VERDERF
Bevoegsraden
Vrijwilligers
Neemt een Abonnement op
HET YPERSCHE VOLK
-NIEUWSBLAD VAN YPER-
Een jaar dienst
Huwelijk
Welk is de korste maand
frt |frm}r p01
i nt in 6 li Iii a n
IIF t
.Wij meenein dat het onze lezers aangenaam
zal zijn dat wij, uit de nieuwe legerwet over
nemen wat hun rechtstreeks aanbelangt
De legerwerving geschiedt op twee wijzen:
1. bij middel van vrijwillige verbindtenissen;
2. bij middel van jaarlijksche binnenroepin-
gen. 1 i
Al de ingeschrevenen der jaarlijksche lich
tingen worden binnengeroepen. Er zijn jaar
lijks 60,000 man ingeschreven, doch de afval
brengt dit cijfer op 40.000 maR.
Diaiar het doel der wet is ejen leger te le
veren van 330.000 man door 13 jaarlijksche
contingenten, wonden de 40.000 man niet op
geroepen mahr slechts 33.000 man. Dat maakt
dat omtrent 7000 jongelingen zullen vrijge
steld worden.
De diensttijd is vastgesteld, voor het voet
volk, op 15 maanden- Hij begint den 15 Sep
tember van het jaar der inlijving van den
miliciaan of van de verbindtenis van den
vrijwilliger, en eindigt op 15 December van
het volgende jaar.
Er is ook in bijzondere gevallen een
diensttijd van 19 maanden vastgesteld. (Zie
verder.)
24 malanden in de cavalerie ep. in de artil
lerie te peerd.
21 maanden in de bereden artillerie en in
den trein,
12 1/2 maanden in het bestuurb'ataljön.
1. Beneden de lengte van 1,54 m. is men
vrijgesteld,
2. Zijn definitief vrijgesteld priesters en
missionnarissen.
3. Worden ook vrijgesteld De oudste zo-
nep. van gezinnen die ontslagen zijn van de
personeele belasting, On die minstens zeven
kinderen tellen, Dat is dus eene nieuwig
heid. De families, waarvan hier spraak is,
zijn de werklieden of gewezen werklieden,
die geen andere onroerend goed bezitten dan
dat welk zij bewonen en bebouwen, en die,
:t zij in eigendom, !t zijl in huurpacht, eene
woonst betrekken, waarvan het kadastraal in
komen de 72 fr, niet te boven gaat in de
gemeenten van min dan 3000 inwoners
96 fr, in die van 3000 tot 20.000 inwoners;
120 fr, in jdie vap 20.000 tot 30.000 144 Ir.
in die van 40.000 tot 100.000 en 171 fr. in
de gemeenten van 100.000 inwoners en meer.
Die 'families moeten geene personeele belas
ting op de huurweerde, deuren, vensters, en
mobilier betalen.
4. Zeelieden, die minstens 4 jaar vaart tel
len, worden telkens een jaar uitgesteld. Na
twaalf jaar vaart zijn zij definitief vrijgesteld.
5. Worden voor een jaar uitgesteld zij die
op' 't oogenblik der binnenroeping van de mi-
licieklas waartoe zij behooren, een broeder
in normaal actieven dienst tellen als miliciaan,
tenzij ziji het tegendeel verlangen.
6. Worden ook voor een jaar uitgesteld
kloosterlingen, seminaristen, normalisten, en
onderwijzers; degenen die voor scheepsoffi
cier studeeren de staatsbedienden in Congo;
degenen die uitstel vragen om hunne studies
of hunnen leertijd voort te zetten of moeilijk
hun landbouw-, nijverheids- of handelsbedrijf
kunnen verlaten zij kunnen maar vier
jaar uitstel bekomen de ziekende on
misbare steunen van vader, moeder, groot
ouders, broeders of zusters; de vaders, we
duwenaar met een of meer kinderen; het
eenig onecht, doch wettelijk erkend kind, die
de onmisbare steun is zijner moeder, die
geen wettige kinderen heeft.
Aanmerking. Indien het getal onder
de wapens geroepen milicianen het cijfer te
boVen gaat, bepaald Voor de sterkte der lich
ting, zijn vrijstellingen van dienst verleend, tot
het bedrag yian het overschot, aan de ingeschre
venen der gezinnen die het meest zonen aan
't leger geleverd hebbes.
Indien gezinnen een gelijk getal zonen heb
ben geleverd milicianen of vrijwilligers
wordt voorkeur verleend
1'. Aan die waarvan ©en zoon in het leger
is gestorven^
2, Aan hen die het grootste getal zonen
leverden, die een normaal termijn dienden
als milicianen bij de ruiterij;;
Voor welke jongelingen? len niet kunnen gehuisvest worden in del Met dezelfde gelegenheid Werd door eeni-1 niet gezegd, en ons knap muziekkorps sloot
1. Voor de jongelingen, dragers van een ge-1 staatsgebouwen, zullen voortaan eene woonst-1 ge mannen een vlugschrift rondverspreid I de redevoeringen met eene daverende Bra-
tuigschrift van middelbare studiën van hooge-1 vergoeding ontvangen van 25 fr. per maand I waarin den erbarmlijken toestand van die bangonne.
ren graad en die, vóór de binnenroeping, eenlvoor de onderoffeiers en 18 frank voor de I medelijden-wekkende bedienden beschreven Na een woord van dank aansprekers
3. Aan hen jdie volbrachte of Loopende dienst-1 examen van lichamelijke en militaire geschikt-1 korporaals en de soldaten. wordt. muzikanten en aan alle tegenwoordige tram-
termijnen kunnen inroepen als beroepsvrij-1 heid hebben afgelegd. Wederspannigheid De houding der manifestanten was onbe- bedienden, sloot deze schoone vergadering
willigers in de lagere kaders van 't leger, en I Het certificaat van middelbare studiën kan I rispelijk, en elkeen zag verwonderd naar onder het zingen van den Vlaamschen
dit volgens het aantal dezer termijnen; I vervangen worden door een academisch di-|( Al wie> geroepen om deel te maken van [dien voorbijtrekkerjden stoet van een 200- Leeuw.
4. Aan gezinnen, van het betalen der per-lploma, het certificaat van aanvaarding tot I "-'e jaarlijksche lichting, de binnenroeping niet I tal trambedienden, uit al de ho ken derl
soneele belasting ontslagen en die het meest I eene hoogeschool of de militaire school, of I beantwoord, is gehouden een actieven dienst-1 provincie samengestroomd.
kinderen in leven hebben.
Een reserveleger wordt daarbij gevormd be
vattende het tiende deel der ingeschrevenen,
die vallen onder bovenstaande vrijstellings
bepalingen in Aanmerking
Alswanneer de milicieraden hunne verrich
tingen zullen gesloten hebben, zal een mi
nisterieel besluit bepalen
a) De ingeschrevenen, die deel maken van
een exaam van gelijke waarde, afgelegd voor I termijn van vier jaar te volbrengen,
een bijzonderen jury, bij koninklijk besluit
I genoemd.
De jongelingen, die voldaan hebben aan de I
laanvaardingsvoorwaarden, ontvangen eene in
tensieve militaire opleiding in eene bijzon-1 Mensch zijn, dat is nieteten, drinken, I
dere school, ten einde hen op te leeren tot I slapen, zooals veel lieden het denken. Het
Dan toog de stoet, wederom muziek aan
I het hoofd, ter statie, alwaar elk zijne rich-
De stoet trok naar de Gilde van Ambach- ting huiswaarts nam.
[ten, waar de groote zaal geredelijk ten Schoone dag voor onze trambedienden en
dienste was gesteld voor de trammannen, iedereen is begeesterd vertrokken Leve de
lOok waren de mannen van Yper-Dixmudel vereeniging
|d,«™-tegenwoordjgd. Wal ons pijn ,a„ het herte deed was het
v\ elke gulhertige vergadering I vernemen dat wederom bedienden een cou-
Eerst werd het woord gevoerd door E. I pon op den tram geweigerd werden om ter
exaam van onderofficier of reserveofficier. Idier doet dat ook, en veel beter dan wij. Ilet I Allewaert, bestendige schrijver der tram-1 vergadering te komen. Wanneer zal toch
Het normale cijfer der militairen dezer ca-|e«t, en lijdt nooit aan slechte maag; het I bedienden, na eenige woorden van geluk-1 die vervolging van eenige chefs ophouden
tegorie, mag een totaal getal, berekend op lel rikt, maar ge ziet het nooit dronken loopen; I wenschen besprak hij den hachelijken toe-1 Weg met de vervolging
de basis van 3 per compagnie, schadron of I het slaapt, en de zonne vindt het altijd wakker. I stand.Met cijfers bewees hij dat verbetering Anderen kwamen ons bedanken voor de
de wervingsreserve de orde bepalend waarin Iowr1tre!f<in' Indien dit aantal over- Mensch zijn, dat is niet huizen of steden mogelijk is,doch het moet vaste verbetering reeds bekomene verbeteringen,en daaronder
zij zouden geroepen zijn de leemten aan te 1rcx^" 1S> zal de voorrang van toelating bouwen. Wij moeten langen tijd besteden aan zijn, gesteund op eene basis van minimum waren er dje reeds een 15-tal jaren dienst
vullen dfe d6a Ultslag het h"P van een plan vooraleer we en maximum. Hij sloot met een krachtigen gedaan hadden, 15-16 uren pJr dag voor
vóór 15 October jchamelijk en militair exaam. laan 't bouwen gaan, en ondertusschen bouwt I oproep tot eendracht, om door het samen-jfr. 1.98.
I 2. De studenten in gejnees-, artsenij- en vee-1 de vogel zich eene woning waar er niets I werken van al de trambedienden, in een enl Of deze menschen hnnp atollon in /re
ln^esclljreveil®n der lichting die on-1artsenijkunde genieten het voorrecht van I aan. ontbreekt: aangenaam, sterk en schoon. I zelfde vereeniging, de zoo noodige verbete-1 yD„ der vereeniainn welke repris hun re™
middehjk van de vrijstelling van dienst ge-1 slechts een jaar dienst te vervullen als zijl Een koningskind slaapt niet zachter in zijn I r'ng te bekomen. - - -
I beantwoord hebben aan voormeld exaam enl vergulde paleizen dan een vogeljong in zijn I Er valt niet aan te twijfelen dat al de
Worden aanzien als hebbende hun militai-1 worden, na afloop van hunnen actieven I nest. De kastor bouwt dorpen en steden waar-I aanwezigen vereenigingsgezinden zijn eD
ren dienst volbracht I dienst, in de administratietroepen verple-lop onze grootste ingenieurs met verbazing I ook nog meer anderen die niet hadden kun-
1. De milicianen die hun normalen termijn Igingsdienst gestort. staan te kijken. nen komen gezien den dienst die zij doen
hebben gediend
2. De vrijwilligers, die minstens 3 jaar heb
ben gediend;
3. De jongelingen die in het leger ziekten
of gebrek hebben opgedaan
4. Wederspannigen ,ontbrekenden of ach
terblijvers die vier ja:ar dienst deden.
Kan geene vrijstelling aan zijne broeders
I bezorgen, de miliciaan of vrijwilliger die, van
af 't oogenblik zijner binnenroeping, onwet
tig afwezig bleef van zijn korps, opgesloten
was in eene burgerlijke gevangenis, of inge
lijfd bij eene correctie- of tuchtcompagnie,
gedurende eeni totaal van 9 maanden in den
loop van het normale diensttermijn.
Ieder bestuurlijk arrondissement telt een van
die raden in de hoofdplaats van het arrondis-1
sement.
De milicieraad oordeelt in eersten aanleg j
over vragen van uitsehrabbing op de inschrij-
3. De milicianen yan 't voetvolk, die op het Mensch zijn, dat is niet in de lucht vliegen, I moesten. Ni g vaster zullen zij nu staaD in
I einde van. hun eerste jaar dienst het exaam lof op de aarde bewegen met groote snelheid. I nuDne overtuiging en zekerlijk allen apostels
van korporaal of brigadier afgelegd hebben, Het kleinste mugje zou nog veel leeren aan zijn voor de goede zaak, propagandisten
op fr. 2.50 heeft gebracht
Trammannen, houdt kloek stand, en u
ook zal recht gegeven worden, en overtuigt
u van de Vlaamsche spreuk
Die wilde wat was recht
Die won wat hij wilde
Tramman.
zullen ook na een jaar vrij zijn. Er zullen I onze beste vliegers, en de zwaluw vliegtf veel
daartoe bijzondere avondlessen gegeven wor-Isneller dan de sterkste automobiel of trein;
den voor de milicianen, die een getuigschrift I hij zal zich den kop niet verpletten tegen
bezitten van lagere studiën en verlangen die Leen boom of op aarde vallen omdat hij zijn
lessen te volgen. I vlerken verloren heeft.
Dat getuigschrift van lagere studies kan I Ge moet niet gelooven dat de kunst door
vervangen worden door een exaam, afgelegd haar zelf ons boven de dieren stelt. Het dier
voor het aanwerven van nieuwe leden bij
dezen die nog de vereeniging ongenegen
zijn
Jan De Rycke, van Brussel, nam dan hei I
woord en gaf een korte geschiedenis over
het ontstaan der Brusselsche afdeelingeD
van trambedienden. Daar ook strijden zij
In- en uitvoer van boter, kaas en eieren. De
invoer van boter neemi steeds maar toe. Alleen
in October werden 525.060 kil. ingevoerd,
Ivoor eene speciale jury, door den korps-1gevoelt er den nood niet van, of voorziet I tegen de laDge werkuren, dikwijls tot 181
1 overste in elk regiment aangesteld. Jerin met minder moeite. Al onze kunst kan j aren per dag, tot loonsverbetering, dat eeD I nll. 1U„IUHU
De hplan«hebbenden zullen voor die iurvlmaar sch°'on zijn voor zoo-veel zijl de natuur derde lager is dan bij gelijk welke andere I waarvan 467.267 kil. uit Holland alleen. Gedu-
Fransch te bij komt. uij verheid. De sociale toestand vereischt rende deze maand werd weinig koloniale boter
naar keuze m t \laamsch ot in t fransen i j het, dat voor deze bedienden verbetering ingebracht,
hun exa&m kunnen afleggen. I Het dier weet beter dsn wij, over t slse--1.5 *i**i 1 I n t
Fen Lnimunmetal van de toeaelatenen tot meen, wat er hem noodig is voor zijn behoud, kome- Do,ch het is een moeilijk vraagstuk Onze uitvoer bedroeg slechts 70.106 kil. bijna
Een mimmumgetaL van de toegeiatenen tot i fnctintt vnri vnnrtzpt Pm °P telossen. Het is de Nationale Maat-1 dies naar Frankrijk, die ons al min en min
iö o\r/\r»Hlf>ccpn ic vrvnr p.lkp» Arlllksehe llCh- lul VUUriZeilLIlw. ZOU l 1I1SÏ1I1K.L Vdn VOOrlZcl I j- ittAnrt»! I tnnnl
die avondlessen, 'is voor elke jaarlijksche lich
[ting op 5000 bepaald.
voortzetting.
I ting hem soms dwaze kuren doet begaan,
[■deze zijn min langdurig en min hevig dan
milicianen vtan hun wapen, zullen de eenja
rige milicianen hierboven aangestipt, onder
worpen zijn aan drie bijgevoegde terugroe-
vingslijsten, alsook de vragen van vrijstelling I pingen van drie weken.
om zedelijke en ontslagingsredenen. I Deze terugroepingen strekken zich uit over
Zijne beslissingen worden binnen de acht leen duurtijd yan zes jaar.
Buiten de terugroepingen voorzien voor _dc I zupen jjgjjj p,0Oit jn 't oor moeten fluisteren
schappü die hare reglementen moet veran-| koopt.
deren. En daarom allen eensgezind gewerkt I De invoer van kaas steeg tot 1.120.925 kil.,
y-, j co i - w j*1-' Iom die heeren die veel geld winnen en den waarvan 946.784 kil. uit Holland, 82.401 kil.
ij ons. Op de EL weken is hiji er maar dn I wroeters niet ziente dwin uit Frankrijk en 71.592 kil. uit Zwitserland.
aan den mensch geluk, en de geneesheeren
0 I rtnii /rti r!/ivr> h/Jt-i sj -> m rrovt r\u/jr Irtnn om Mtor W
Alle jaren moeten de militairen in onbe-J
paald verlof zich onderwerpen aan eene wa-1
penschouwing.
I zoo ge wilt leven, wees redelijker.
Wat is het dan dat ons mensch maakt,
len ons boven de dieren stelt? Iedereen zal
I antwoorden 't is ons verstand, 't is onze rede
Maar is het 't verstand zelf, of is het 't ge-
Ibruik van ons verstand dat ons zoo hoog
\gen andere bepalingen over loon en werk
voorwaarden voor te schrijven.
Met een krachtigen oproep tot eendrachtig
werken om de vereeniging sterk en de be
[dienden eensgezind en broederlijk te maken,
[sloot hij zijne prachtige rede.
Ja, zoo is 't. Indien de uitbatings-maat-1
dagen door den arrondissementskommissaris
medegedeeld.
Zijn geroepen voor den geschiktheidsraad
de milicianen van het jaar en de uitgestelden
die niet gereclameerd hebben en die geen
vrijstelling voor zedelijke redenen ontvingen.
De geschiktheidsraad besluit of de man-1 heid rich er tegen verzet,"hebben de vrijwil-1 zou hij zich stellen beneden het dier. Want v"" mhedionden zich uii
schappen goed zijn voor den 'dienst, door te be- [igers en de milicianen die er zich waardig dwaas of onredelijk zijn terwijl men kan Pe Hanasbona_aer tram eaien
manier van dienst doen, jaarlijks recht op I dier. - -
drie verloven zonider solde, elk van eene week, I Men is dus maar mensch in zooveel men
met Kerstmis, Paschen en een ander tijdperk I z;ch zelven geleidt en bestuurt, door de rede,
van het jaar, haar de voorkeur der belang-1 ;n zooveel men gebruikt maakt van zijn ver-
hebbenden. j, stand.
De som dezer verloven kan enkel op for-
De internationale handel in eieren was als
volgt
Invoer 25.640.000 stuks uitvoer 8 758.000
stuks.
Rusland zendt ons de grootste hoeveelheden
eieren, ongeveer het derde van den geheelen
invoer, soms meer. Dan komt Italië aan de
beurt met een goed vierde deel daarna Hoi-
statigen
1'. Of zij bekwaam zijn voor alle wapens;
2 Of zij bijzonder voor een bepaald wapen
zijn geschikt
3. Of zij enkel voor dit of dat wapen
kunnen dienen.
Hij besluit in eersten aanleg.
verheft, boven het dier? Het dier heeft in_ schappijen en de uitbatings-bestuurders en land Bulgane en Duitschland. Bulgarië heeft
stinkt genoeg om volmaaktelijk te zijn wat beheerders in veel punten groote schuld ,n October weinig verzonden
het is, en het gebruikt zijne volmaaktheden, dragen het gebeurd ook dat zy gehouden Frankrijk koop de vier v.jfden van onzen
Zoo de mensch zijne rede niet gebruiken Ujn foor reglementen en lastkoh.eren opge- eierenmtvoer, Duitschland een tiende.
moest, of, wat slechter is, indien hij misbruik ®n I Ontledingen van suikerbeeten. Het Staats-
lafcoratorium van Leuven heeft van 11 Nov. tot
16 Nov. 350 stalen beeten ter ontleding ontvan
gen. Het gehalte suiker was hoogste 19 6,
laagste 13.0, gemiddeld 17.3 ten honderd.
Het Staatslaboratorium van Hasselt heeft van
4 tot 14 November 610 stalen beeten ter ontle
ding ontvangen. Het gehalte suiker was
noogste 19.0, laagste 13.6 gemiddeld 16.7 ten
honderd.
vormd worden.
Dan viel aan de trambedienden eene ver
rassing te beurt. Een derde spreker, dit
maal een priester, de E.H. Logghe,be-\
stuurder der Maatschappelijke Werken te
De uitvoer van geslachte konijnen. In
meele vralag der militairen of hunner ouders
De beslissingen van beide raden worden in 121 dagen overschrijden, maar dan wordt hun
openbare zitting afgekondigd. diensttermijn met even zooveel dagen ver-
Belanghebbenden, alsook' de arrondisse-1 lengd als zij meer verlof hebben gehad.
Vervolg :-
't Zal vel veranderen, spotte Pol, dat
es is hier geen gebruik.
Remi vas weg, zonder Pol, recht naar de
kerk.
Menschen Wat keek hij aardig in die
srk. Al geteld, ze waren er met vier manne-
menschen en al den anderen kant een twin-
tal volgroeide vrouwmenschen en een hands
vol jongens.
't Was eene gezongen mis, begeleid met
eene verarmoede clavecinedie zuchtte en
spoog en kriepte en aardige schreeuwtjes uit
smeet, dat Remi er mee moest lachen maar
aan den autaar was het geen klein spel; de
eene misdiener liep er tegen den anderen;
ze waren met tien.
Na 't evangelie beklom de pastoor 't gestoel
te en gaf snoer drie kwart lang, met ron
kende arren i hij de voere.
mentskommissaris, kunnen er tegen in be
roep gaan.
Er bestaat per provincie een hoogere mi
litaire raad en een herzieningsraad, die in
Laatste beroep zullen oordeelen over de ge
schiktheid der milicianeö en over de recla-
ma.tiën.
Milicianen en vrijwilligers die zich slecht
I gedragen, kunnen van tijdelijke verloven be-
roofd worden.
Buitengewone gunstverloven, met solde,
van 15 dagen hoogstens, voor de korporaals,
brigadiers en soldaten, van eene maand voor
de onderofficieren kunnen jaarlijks toegestaan
worden door de korpsoverstein aan de mili
tairen, die zich daarvan waardig maken, door
hunnen iever en hunne toewijding.
Katholiek Volksgezind
Brugge, ging het verhoog op en in eene I October bedroeg dé uitvoer van geslachte ko-
overtuigde taal steunde hij geheel de aan-1 rijnen 146 821 kil. naar Engeland en 5.006 kil.
gegane beweging der trambedienden. H<-t naar Frankrijk, hetgeen het middencijfer der
klonk zoo aangenaam in de ooren der aan-1 vorige maanden overtreft, 't Is waar dat in
wezigen dat hij, die aangesteld is door den October deze uitvoer gewoonlijk eene nieuwe
VOOR ONZE TRAMMANNEN |zeifsuw plicht als christen mensch voor dat
Verleden zondag kwamen, te Roeselaere, j recht te streven
.de West-Vlaamsche Trambedienden, die Doch hetgeen bijzonder pakte waren df
Om ernstige redenen kan een miliciaan of I maar eenigszms weg kor.'den, bijeen om in strenge woorden die hij toestuurde aan de
een vrijwilliger, met toelating der militaire I 0penj)aar hunne klachten te laten hoo-1 bespieders en overdragers. Waren er tegen
levendigheid vertoont.
Dok de omvang van den uitvoer van geslachte
kiekens nam in October toe 69.316 kil.,
waarvan 52.438 kil, naar Duitschland.
Besmettelijke veeziekten inBelgie. Gedurende
de tweede helft van de maand October 1912,
menschelijk te leven uw recht, en het it heeft men het volgende vastgesteld
------ De hondsdolheid deed zich voor in West-
Vlaanderen, te Yper en te Nieuwkerke, op
1 hond.
Van kooiziekte kwamen 20 gevallen voor
Bisschop voor de christene vereenigingen,
daar kwam volmondig geheel het program-1
ma der trambedienden goedkeuren.
Ja, zoo sprak hij, doet wel uwen dienst,
zoo stipt mogelijk, doch als ge dat gedaaD
hebt is voor u een rechtveerdig loon om
18 van milt- en 2 van boutvuur.
De actieve diensttijd voor vrijwilligers is: van maanden tot om hrt7er- ^rhopen if daïTy m^een wInden
3 of 5 jjajar als zij meer dan 18 jaar oud zijn, I twee jaar krijgen, op voorwaai.de het ontbie- I eenjgiDg3recht vervolgd worden en, voor beter gedacht zijn vertrokken, en de schuld ri 1 ,go ais ongeschikt voor het
5 tot 7 jalar als zij minder dan 18 jaar oud zijnkende op zijh termijn Later uit te dienen. zooveel het mogelijk is en nog noodig, het j niet zullen zijn dat vrouw en kinderen var I verHruik voorkwamen.
Een twee of drie jaar voor milicianen of
vrijwilligere, die, na: voleindiging van hun
nen diensttermijn, een nieuwen termijn wil
len dienen.
De duur van den diensttijd voor de mili
cianen van alle wapens kan verminderd wor
den op, een jaar.
't Is 'lijk een goê-week-ruttelaar, zat
Remi te peizen, maar hij verstond er geen
gebenedijd woord van.
Hij hoorde godvruchtig misse, beter mis
schien dan ooit in zijn leven en, aan de con
secratie, werd hij door een overweldigende
aandoening aangegrepen en voelde de tra
nen langs zijne wangen gletsen.
O wat deed het hem aardig na de misse.
Wat verschil met Stroombeke Daar krioelde 't
van volk na de diensten; daar huttelden de
vrienden en kennissen, en er was leute en
geluk en rumoer op het kerkplein, en hier
De jongens keken op hem lijk op een
kwa-weerbeestdoch niemand sprak hem aan
en hij gevoelde bitterlijk zijne eenigheid.
Hij spoedde weg van de plaats, waar ie
dereen in volle bedrijvigheid was, tot de
smid toe, die klopte en kleunde, dat de von
ken op straat vlogen.
Waar ik toch zitvezelde Remi.
Wanneer hij nu langs den kiezelweg naar
de boerderij terugkeerde, overdacht hij die
vier eerste dagen, die hij in 't Fransche kwam
over te brengen en hij vroeg hem af
Is dat hier nu een vervloekt land, waar
heiden noch christen God wil dienen, tot
deze toe 'lijk Pol D'Haene, die andere op
gebracht zijn
Ja, van de eerste dagen af, ondervond hij
dat zijn maat verre van fatsoenlijk en chris
telijk was de vloeden rolden uit zijnen
publiek te winnen, ten einde verbetering te I weggezonden bedienden zullen moeten hon-|
bekomen. Iger lijden.
Militianen en vrijwilligers in werkzamen Het was treffend die groote schaar kloeke j Hij sloot zijne zoo overtuigende rede met
dienst, mogen enkel met toestemming der I mamnen de straten van Roeselaere te zien de hoop dat welhaast de trambedienden in
militaire overheid het huwelijk sluiten. Eens Idoortrekken, muziek aan 't hoofd, (voor die Roeselaere zullen mogen terug vergaderen,
in onbepaald verlof gezonden hebben de mi-1 gelegenheid samengesteld uit al dezen die gelijk het de Roeselaarsche wevers binnen
|lilairen die toestemming niet meer noodig. [maar een instrument konden bespelen), Ieen uur gingen doen, om de overwinning te
De soldaten, onder den graad van officier, die ten beste mogelijk de schoonste pas- vieren.
die zouden trouwen na hupne in diensttreding redoublés speelden. £>at de sprekers toegejuicht werden,hoeft
mond lijk kattejongen hiji lapte gemeenen
zeever af de dag door, en viel uit tegen
pastoors en paters, erger dan een ketter
maar dat hij geen misse meer hoorde 's Zon
dags, dat ging over zijn hout en dat kon
Remi niet verkroppen toch besloot hij geene
opmerkingen meer te maken, want, 't kwam
al op 't zelfde uit, bij iedere opmerking
kreeg hij voor antwoord
Wacht maar, manneke, 'k heb" nog zulke
dibbaards gehoord, maar ge zult algauw die
(vodden afsmijten... 't Is al lui
In den achternoen vroeg Pol hem mee naar
j Gonesse-plaats en, daar hij weigerde en be-
I geerde te rusten, schoot Pol hem in
Ge zijt waarachtig een droge haring
we leven maar eenen keer en als we niet
meedoen in onze jonkheid, wanneer moeten
we dan leute maken
Ik ben gekomen om geld te winnen voor
[mijn huis en niet om te verteren, verstaat
zei Remi.
Ba greinsde Pol, met een vloek dat
ze zelven zorgen thuis en als ze er niet ge
raken, 't groot huis is er nog 't moet er
entwie ingaan.
Daarmee wa§ hij weg, kwaad omdat hij
zijn maat niet meekreeg en Remi zag hem
|dien dag niet meer.
't Was rond den uchtend, als hij de barak
I inkwam, dronken lijk een zwijn en al vloe
kende lijk een duivel.
Remi gebaarde te slapen en welhaast zag
hij den dronkaard, met zijn broek half-aan,
half-af, plat ten gronde zakken, gelijk een
vod, en er blijven liggen, te grollen.
Hij was er yies van en zuchtte nog eens
Waar ik toch zit
's Nuchtends stond hij tijlijk op en wekte
Pol, die gapend en geeuwend, nog dronken,
toch zijn wekekleers aantrok en aan 't werk
viel. Remi zag klaar dat de kerel die bees
tigheden gewend was.
Waar duivel, dacht hij, haalt hiji de
[vijf-honderd franks die hiji jaarlijk thuis geeft?
't Werk ging over-wel en over-kwalijk, en
[Pol robbelde wel drie keers onder-te-boven
met rijn vette in de schellen.
Ik moet Loden hebben tierde hij.
Loden vroeg Remi, wat is dat
Wij zullen er kennis mee maken, grijns
|de Pol... Doe gij maar gerust uw slos voort,
ik zet uit achter Loden.
Dien naam geven de Vlamingen ginder aan
brandewijn... Er is bijna geen enkel uitwij
keling die dat woord weet over te stellen
van l'eau de vie maken ze er doodeen-
[voudig als afleiding en verkorting Loden van.
Algauw kwam Pol af met de flesch onder
zijn onderveste; hiji haalde een glas uit den
broekzak, schonk het vol en gaf het aan Remi.
Is dat uw Loden .1 vroeg de jongen.
Ja, dat is Loden, onze groote vriend, sla
dat in uw leelijkaard en gij zult er mij
nieuws van vertellen.
Remi dronk zijn glas half uit 't beet en
krieuwelde geheel zijn lichaam door, tot in
zijn teenen 't deed hem puffen en 't krulde
al zij neusgaten uit, hij neisde er van.
Brrr wat peerdedrank, grolde hij.
Lap maar uit, loech Pol.
En Remi dronk zijn glas ijdel, en hij was
'lijk betinteld en bezeten.
't Doet algelijk deugd, smekte hij.
Pol loech onderduims.
Zoo lang het vetten aansleepte dronken ze
alle nuchtenden elk twee groote druppels;
Remi wilde er niet meer hij was trouwens
gekomen om geld te winnen.
Ondertusschen was de volle Lente aange
komen en, na een week of vier, alle slag van
futterwerken gedaan te hebben, zou de bee-
ten-kuisch beginnen.
Pol maakte akkoord aan vijf-en-vijftig frank
de hectaar en de pitaneeof halven kost
voor drie faoonsof kappen.
«Hij en Remi behielden er zeven hectaren
v-oor hun deel, de overigen werden door
Fransch volk aanveerd.
't Schaven Rep wel af en de jongens spoe-
terden tusschen de reken met hun alaam, 'lijk
om het eerst tenden maar 't verbrodde, als
ze met de braakhouw begonnen de beeten te
scheiden.
Goed op één zetten, gebood de boer,
en de jongens kapten, kapten, dubbel ge-
plooid, met dat kortgesteert houwtje de zonne
verschoeperde hun halzen en t zweet lekte
uit hun haar en ze kapten maar, altijd kap
pen, tot ze hen soms niet meer rechten kon
den van de pijn in den rug.
Ze spraken hard Loden aan. Hun portie
was geklommen tot vier glazen daags en was
het niet van 't geld, ze zouden het voor
de moeite niet gelaten hebben van nog meer
toe 'te duwen.
Remi werd dat leven en dien beesten-ar
beid allengerhand gewend hij verschoot niet
meer in de vloeken en de drendels van
Pol 't gebeurde zelfs, dat hij zijn woorden
met een gauwte den kop moest afbijten, om
zelve geen vloeken te lossen, zoodanig was
hij gewend dje te hooren. Hij was, 't scheelt
veel zoo zindelijk niet meerdoch de
misse blind slaan, neen, daar wilde hij niet
van hooren.
Hij schreef geregeld naar huis en naar
Marietje Crepeele, en iedermaal hij antwoord
ontving, was het voor hem een kermisdag.
Dan loech Pol hem uit en verzekerde dat
hij zeLf nooit een letter naar huis zond, noch
ontving.
En wanneer zendt ge uw geld af vroeg
Remi.
- Geld I loech Pol, ja, geld Dat draag
ik met de kermis naar huis en geef wat ik v u.
"SZordt voortgozeta
