■b
22e JAAR Mr 25.
ZONDAG 21 JUNI 1942.
WEEKBLAD
Groote FOKVEEDAG
L ich terveI de
te
op Maandag 29 Juni a.s.
6000 fr.
prijzen.
AALPÜTTEN.
ONKRUIDEN ALS KONIJNENVOER.
het
I stellen.
Men kan de goot of grippe die de
vloeimest der dieren af leidt, tót buiten
den stal brengen en de zeik aldaar in
den aalput laten vloeien.
Voor paardenstallen is dit stelsel zeer
goed omdat er met den zeik der paar-
middelen in 't werk
i het dier tengevolge.
1. De paardenbloem.
De bekendste wilde voorjaarsbloem,
de paardehbloèm, levert groote hoeveel
heden van het allerbeste konijnenvoer.
In verschillende streken heeten de
paardenbloemen in verband hiermede
„konijnenbladen”. Ze kunnen in ver-
schen toestand zonder gevaar in elke
hoeveelheid aan de konijnen worden
Uit voederproeven is gebleken, dat ve
le onkruiden een zeer hooge waarde als
konijnenvoer bezitten. Nu de akker
bouwproducten alle voor de voeding
van den mensch en de groote huisdie-
moeten blijven, dient
van deze onkruiden een zoo ruim moge-
lijk gebruik te worden gemaakt. Op de
ze manier zijn de konijnen, die tot de
kruideneters behooren, op zeer goed-
koope wijze te voeden. Vele onkruiden
zijn licht verteerbaar en bezitten een ei
witgehalte, dat even hoog is als van ei
witrijk krachtvoer. Zouden ze anders als
waardeloos afval naar de mestvalt ver
huizen, door de voedering aan konijnen
kunnen ze nog veel bijdragen tot de
productie van waardevol konijnen-
vleesch w
In April komen de eerste kruiden.
Echter mag nooit plotseling van net
winterrantsoen op uitsluitend groen
voer worden overgegaan; men moet met
zeer kleine hoeveelheden bij wijze van,
versnappering beginnen. 1
overgangen leiden tot spijsverterings- j
stoornissen (b. v. trommelzucht) en
hebben maar al te vaak den dood van
den opfok
van jonge dieren moeten zij bijzonder
dan waardevol zijn.
trom-5. Doovenetels.
Wat de bestand-1
deelen betreft zijn paardenbloemen rijk
aan melksap, eiwitrijk en arm aan ruwe
celstof en daardoor een der allerbeste
voederplanten voor konijnen. Het ver-
teerbaarheidspercentage ligt hoog, en j
bedraagt naar schatting ongeveer 70%.
De paardenbloem is ook bekend om
h&ar geneeskrachtige eigenschappen Het
bittere melksap stimuleert de werking
van alle klieren, zoodat het melkvor-
te passen; ook ismend werkt bij zoogende voedsters. De
plant werkt voorts gunstig op de spijs
vertering zoowel bij verstopping als bij
diarrhee en verslapping van de darmen.
Eij het verzamelen van bladeren I
moeten de planten niet uit den grond
i worden getrokken of af gestoken. Snijdt
men de bladeren af, dan groeit de plant
weer aan,
gelijk is.
2. Het Duizendblad.
Teveliik met de paardenbloem komt plantendeelen aan de konijnen wor-
het eerste fijne groen van het duizend- den gevoerd. Als hooi en als kuilvoeder
Ten onrechte noemt i
ten of gierkelders in tal van streken
beirputten. De benaming doet niet zoo
veel ter zake op voorwaarde dat de aal
put er is, en degelijk is ingericht. Welnu
op vele plaatsen is dit niet in orde en
gaat er onnoemelijk veel aan voedende
bestanddeelen voor den landbouw ver
loren. Vooral op kleine bedrijven is de
inrichting doorgaans gebrekkig. En ’t en
staat toch nergens geschreven dat ook
de kleinere boer zijn intresten niet
moet beminnen. Wie wat centen van
kant heeft gelegd besteed ze voordeelig
aan in ’t regel brengen van wat er op
zijn gronden en zijn hoeve nog gebrek
kig is.
Veel is er in zake mestbewaring reeds
verbeterd; veel valt er nog te doen.
Komen doen we er wel des te meer daar
de nieuwe inrichtingen meestal aan de
vereischten beantwoorden. Het gebrek
kige oude verdwijnt, en de goedgebouw
de (nieuwe en verbeterde) komen
steeds bij.
Met het oog op bemesting onzer ak
kers Is de goede inrichting van aalput-
ten van groot economische belangen.
Het is voldoende gebleken en door onze
Een goed ingerichte aalkelder moet
op d’eerste plaats water- en luchtdicht
men de aalput- Zjjn Aalkelders bouwen is niet het werk
ol xra-r» cfrcilznn t in
I De doovenetelsoorten (witte, paarse,
gevlekte) worden door de konijnen
gaarne gegeten als men ze, niet in te
groote hoeveelheden, gemengd met an
dere kruiden geeft. Het eiwitgehalte 13
hoog. Bij doovenetelhooi 36.9% van de
droge stof.
Het ruwe celstofgehalte is laag. De
verteerbaarheid van de droge stof Is
hoog, minstens 75%., Ze zijn daarom
zeer waardevol voor de zoogende voed
sters.
De witte doovenetel komt steeds in
”-^oten getale bij elkaar voor. Zij
Schijnt echter een geringere voedings
waarde te bezitten dan de andere soor
ten.
6. Distels.
De roodbloeiende distels (b.v. de Ak-
i kerdistel) kunnen in verschen toestand
ment een bezonderén rol Speelt in dé
plantenvoeding. Welnu de stikstof gaat
voor een aanzienlijk deel uit den stal
mest verloren, zoo er niet voor een doel
matige bewaring wordt gezorgd.
De ammoniakgeur in de omgeving der
aalputten wijst Op een gestadig verlies
va ris tik stofZulks beteekent een zwaar
verlies voor de landbouweconomie.
Gelukkig is de tijd voorbij da.t zoovele
en nog mesthoopen zóó werden aange
legd dat de aal naar een laagte of
gracht werd afgevoerd. Om oordeelkun
dig de mesten te kunnen behandelen
moeten vaste uitwerpsels en de aal af
zonderlijk (apaart) worden bewaard.
Al worden de nieuwaangelegde aal
putten doorgaans goed gebouwd, toch
brengt het bouwen van aalkelders niet
altijd het gewensche resultaat. De oor
zaak daarvan berust niet altijd in het
defectueuse van den bouw, ofschoon de
ze zelfs vaak te wenschen overlaat, doch
voornamelijk hieruit dat de kelder te
klein is met het gevolg dat er moet aal
gevoerd worden op tijdstippen dat de
akkers er weinig mee gediend zijn. Dik
wijls ook berust het gebrekkige in het
feit dat de kelder onvoldoende is afge
sloten zoodat de ammoniak vervliegt en
zich met de buitenlucht vermengt, of
erger nog dat hij vervluchtigt en in den
stal te recht komt, waar hij dan op deze
koop toe het stallokaal komt te verpesten
Op enkele bedrijven blijft de aalpomp
jaarin jaaruit in den put; deze nalatig
heid kan eveneens oorzaak worden van
een aanzienlijk stikstof verlies.
blad. Deze plant wordt in elke hoeveel
heid door het konijn graag gegeten. Op
droogrekken kan men de volwassen
planten drogen tot een uitstekend krui-
denhooi. Het duizendblad heeft een
middelmatig eiwitgehalte, terwijl het
percentage ruwe celstof tamelijk hoog
is. Vermoedelijk zullen in verband
hiermede de verteerbaarheid en de voe
dingswaarde ongeveer overeenkomen
met lucerne, hooi van gemiddelde sa
menstelling.
Het verdient aanbeveling het dage-
lijksche kruidenrantsoen van de ko
nijnen steeds voor een deel uit deze
planten, hetzij versch, hetzij in den
vorm van hooi samen te stellen
3. Herderstaschje.
Het herderstaschje is een algemeen
voorkomend onkruid, dat in den regel
als groenvoer over het hoofd wordt ge
zien, doch voor de konijnen gaarne
wordt gegeten. Men moet de planten
jong voeren, want als de plant bloeit
I zijn de in een rozet op den grond zich
'plotselinge' uitstekkende bladeren reeds voor
1 grootste gedeelte verdord.
4. Weegbree.
Alle drie soorten (de groote, de smal
le en de ruige weegbree) zijn een ge
liefd konijnenvoer. Ze zijn even waar
devol als de paardenbloem. Darmstoor-
nissen veroorzaken ze .niet, ook niet als
ze in groote hoeveelheden wopden ge
voerd, daar ze de darmfucties regelen.
Heer oudste naam „wegarih” betee
kent „Koning van den Weg”. Zij groeit
tegen elke verdrukking in. Over het
algemeen werkt deze plant gunstig op
verstrekt, maar mogen niet op een hoop de slijmvliezen. Vooral voor
worden opgeslagen of op een warme - -
plaats bewaard. De planten gaan
broeien, waardoor gevaar voor
melzucht ontstaat.
zoodat een tweede oogst mo-
riet, of altans slechts in kleine hoeveel-
heden en dan uitsluitend jonge
den weinig droge uitwerpsels vermengd
zijn; de zeik vloeit bijgevolg gemakke
lijk en kan ver genoeg weggeleid wor
den.
Buiten den stal wordt de zeik ontvan
gen in een putje, vanwaar hij met pot
aarden of cementen buizen naar den
aalput gedreven wordt. Deze buizen
moeten een goede helling hebben. Dit
putje laat toe, zoo noodig de aflei-
dingsbuizen te ontstoppen en met water
door te spoelen.
2. ) Om volkomen te beletten dat er
wind of reuk in den stal dringe, snij de
men de gemeenschap volledig of door
middel van een siphon of hevelbuis.
3. ) Het zou nochtans kunnen gebeu
ren dat de ligging van den aalput niet:
toelate dit stelsel toe t-,n
het niet zoozeer aan te prijzen voor de
koestallen, omdat hier te veel vaste uit
werpsels met de zeik vermengd zijn.
In deze gevallen neemt men zijn toe
vlucht tot het aanleggen van een siphon
rechtstreeks in gemeenschap met den
aalput. i
Al deze stelsels hebben voor nadeel
gemakkelijk te verstoppen, vooral wan
neer er te veel vaste uitwerpsels, invol
doende aangelengd met water, moeten
doorgedreven worden.
van den eerste den beste; het is arbeid
zou ik zeggen van een specialist. We
zouden de landbouwers durven aanra
den bij het bouwen van een aalput
schriftelijke waarborg te vergen nopens; ren beschikbaar
deze dubbele vereischte. Wordt er na
het afwerken bestatigd dat de put b.v.
niet waterdicht is dan rijzen er veel
moeilijkheden en kosten, en op slot van
rekening wordt de boer de zondenbok,
ofschoon de ambachtsman zijn werk
niet naar behooren heeft uitgevoerd.
Betreffend afleiding der ale zegt Em.
Van Godtsenhoven in «Dierkunde op de
Hoeve» bl. 221-222.: „In menige stallen
is de aalput onder de stallen aangelegd
en dikwijls gebeurt het dat verpestende
geuren van den aalput zich in den stal
kómen verspreiden, de lucht bederven
en de dieren aan ongesteldheden en
ziéktéh blootstellen.
De oorzaak hiervan is de rechtstreek-
sche gemeenschap tusschen stal en aal
put. Oih dit ongemak te vermijden is
hét dus voldoende dié gemeenschap te
belettën. Om dit doel te bereiken kan
1 men verschillende
landbouwers gekend dat het stikstofele-
amna—
Zie programma 2e blz.
r^MdBZKNDI
IMBSJ
men
Officieel Orgaan der Landbouwcomicen,
Veekweek- en Varkenssyndikaten van Oost- en West1 Vlaanderen.
DRUKKER-UITGBVER
V. DECAN, üroote Markt, DIKSMUIDE. Tel. 97.
■’SSaSmwrifclt
14
Alle aankondigingen mogen vrij aanveerd worden. Jaarlijksche
of tijdelijke aankondigingen volgens overeenkomst.
Ongêteekende artikels worden geweigerd. Ieder schrijver MJ
verantwoordelijk voor zijn bijdragen.
Abonnementsprijs 20 fr. ’s jaars. Bijzondere prijs voor de le
den der Randbouwcomicen, Postcheckrekening 39.307.
Alle artikels, mededeelingen en aankondigingen sture
vrachtvrij op tegen den EINSDAG avond.
(Vervolg op 2e blz. 4e kolom).
JK 's_ J..
