Ons
Standpunt.
NONKEL JAN
NAAR DIKSMUIDE
KOMT MORGEN
ALGEMEEN NIEUWS- AANKONDIGINGSBLAD VQOR DIKSMUIDE, NIEUWPOORT OMLIGGENDE
mii mm <^u»mmimmmmiam»Bm»mmmmBimmammmmmmm«maas«mmmmmmmmmmjm!5
De wondere
C -Sisoverwegingen
gebeurtenissen van
Beauraing
KATH. VL. RADIODAG
Ontheffing
van actieven dienst.
Voor Taal
en Land!
Voor God
en Kerk!
CRISIS EN
OORLOGSCHULDEN.
.ZftN.DrAG
JANUARI
i
Ie JAARGANG ,^7<r l.
V t
1935.
ONS WEEKBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
o—
EEN
KATHOLIEK
verschenen in
EEN
door de politiek is vergif-
van
a
727
DE INDRUK
doen
tftWWVWMWWVWWVWVVMAAWVV
in van
«ken, i
volk en
Wij stellen er even-
te
in de
deze
alk
en
het
DE GROOTE
VOLKSVERGADERING
het
meenen
weinig
Binnenland een jaar 18 fr.. 6 maanden 9-50 fr., 3 maanden 5 fr.
Men kan zirh ahonneeren op alle postkantoren.
1. De oor logs- en herstel schulden
2. De overdreven bewapeningskosten;
3. De te hooge toltarieven
WIJ WILLEN ZIJN EEN
DEMOCRATISCH WEEKBLAD-
m waarheid, en eerlijke volharding in
ons streven om het privaat, staatkundig
?n economisch leven weer herop te bou
wen in het licht der katholieke princie
pen naar den geest van Christus. Bo
ven den nood der tijden blijven die be
ginselen rotsvast en eeuwig uitlijnen
als de onvergankelijke pijlers die de
'énig mogelijke, ideaal-harmonische
wereldorde schragen. Dat wij het wil-
en of niet, tot daar MOETEN wij le
nig
werkman, dan
ervan
DRUKKER-U1TG tVEl
VAL E RED E C A. X R E T S I N
Groote Markt, DIKSMV’. E. Tel. 97-
A C V.
NUMMER 0& FR,
Reeds bij het begin der huidige we-
reld-crisis gaven de meest gezagheb
bende economisten als eerste grond
oorzaken op
in «Onzen Kring» begint te 7 uur.
Aan den piano zullen we de eer heb
ben ben een artieste van stad te hooren:
Juffrouw Reynaert. We krijgen nog:
de Kantate door de leerlingen van *t
St Aloysius-College, «Licht in Zeê» en
«Radio» door de leerlingen van de
kostschool der Eerw. Dames. Door de
vrouwelijke Katholieke Burgersjeugd:
het spreekkoor De Wekroep het
kluchtlied «Trien en Braam», «de Maagd
van Vlaanderen» (Lied) en het «Strijd
lied van K V.R..O.» wellicht nog ande
re nummers ook...
Daarna: SPREEKT NONKEL JAN!
En ’t zal de moeite zijn
Leve pnze Kath. VI'. Radio-omroep!
Nonkel Jan?
Ja Nonkel JanWie kent er Nonkel
Tan niet? De man beroemd om het
duchtig pak slagen dat hem en zijn ga
de te Middelkerke te beurt viel, bij der
laatsten Bedevaart vanwege een held
haftig hotelier bij wien hij vredig en
kele dagen rust was komen zoeken?
Neen, niet daarommaar de goede, de
gevierde, de hertelijke nonkel Jan var
Leuven, de «speaker» ofte roeper doo'
den uitzender van den Katholieker
Vlaamschen Radio omroep Nonkel
Timneen, geen priester, maar een «die
't kan zeggen lijk ’n pater» zeggen d<
simpele menschen: Nonkel Jan: de sui-
kernonkel van duizenden lieve kinder
ties in Vlaanderen, en ook daarbuiten.
zijn luistervinkjes wien hij eiken
Donderdag, zonder verpozen, het heer
lijke «kinderuurtje» voordischt van ui'
zijn studio, en waar alle kinders, ooi
de groote menschen, zoo zielsgraag
naar luisteren
Nonkel Jan, die ook voor groote
menschen het goede woord te vinden
weet en het binnen brengt doorheen de
'uimte in de vele huisgezinnen bij den
ronkenden kachel waar poes te slapen
ligt en vader rustig zijn pijpje rookt
Nonkel Jandie ook ecus zijn kalmte
kan verliezen, en den streng gaat grij
nen om de stormklok te luiden over
Vlaanderen om al die Katholieke Vla
mingen die het zoo goed
maar dikwijls zoo
wakker te schudden
En dan doet Nonkel Jan niets an
ders dan de dienaar zijn, de luidspreker
zijn, van onze geliefde Bisschoppen
die herhaaldelijk in hun brieven, alle
Katholieke Vlamingen met aandrang
hebben uitgenoodigd en aangespoord,
om in groote offervaardigheid met har
den moed en liefdevolle toewijding dr
heerlijke zaak van den Kath. VI. Radio-
omroep te steunen.
Want daar is geld toe noodig, ontzag
lijk veel geld om die wekelijksche uit
zendingen te verzorgen.
En ’t wordt warempel tijd dat onze
Katholieke, onze Christene menschen
nu eens praktisch gaan begrijpen dat
het zot is voor hen een socialistische
een liberale of een nationalistische ra-
dioinrichting te gaan steunendat het
plicht is voor hen niet afzijdig te blij
ven maar DAADWERKELITK te
STEUNEN met een ABONNEMENT
te nemen op de RADIO-GIDS of,
WIJ WILLEN TEN SLOTTE ZIJN
EEN LOKAAL WEEKBLAD.
Wij verschijnen IN het
VOOR het volk,
veel en zelfs meer prijs op, binnen
dringen en gelezen te worden
woning van den nederigsten visscher
en den eenvoudigsten
bij den rijken burger, omdat wij
overtuigd zijn daar meer nog dan el
ders goeden invloed te kunnen uitoefe
nen en leiding te brengen. Wij willen
de sociale nooden in een schril daglicht
stellen, en het onze bij brengen om er
in te voorzien.
Mddeniii de vele tegenstrijdig theo
riëei;. die over de crisis handelen er
z; r bbeeren uit te leggen, wordt het
zoej n naar de waarheid een angst
wekkend probleem voor hen die er om
bekommerd zijn juist te denken en die
geda’hte rechtzinnig uit te spreken.
Ei gelukkig gevolg heeft toch de
cris.-! Zij leert ens te denken. Vooi
flini... karakters zijn moeilijkheden
nook etmoediger.d, zij ondermijner
hun energie niet, integendeel, zij wak
kere i ze aan; ze zijn een steunpunt
voo« kn sterke, en stalen zijn doorzet-
tingivermogen. De crisis doet ons te
rug'.an naar de innerlijke bronnen
van liet leven, zij leert ons contempla
tief e zijn, en dat de normale ontwik
keli'c van onze activiteit op ieder ge
bied, slechts dan tot een harmonisch
-esu'rtat kan leiden, wanneer aan deze
acti Jttit ten grondslag liggen de oude
rn -och steeds jonge, altijd blijvende
beg: iselen onzer katholieke levensbe-
schc'-’t’ving, onwrikbaar doorgedreven
'ot .1 hun uiterste konsekwenties. Hei
:s el; tijd voor het gewetensonderzoel
der collectiviteit, en de waarde en de
kra. :it van iedereen van ons hangen af
van de mate waarin wij nut zoeken t<
-.-n uit de misrekeningen die thans
om. deel zijn; maar dan is het ooi
nootzakelijk dat in volle eerlijkheid
van
om
PROEFNUMMER,
als men geen radio heeft toch LID te
worden ja, ja, LID. Kunt ge dan jaar
lijks geen 20 fr. voor die groote zaak
wegleggen? moeten wij alweer onder
doen voor socialisten of anderen? moe-
en wij weer te laat komen met deze
nieuwe uitvinding Zal Katholiek
Vlaanderen dezen cultuurfactor van
zich afwerpen, om een schamele 20 fr
Maar nu genoeg met kijven, want mor
gen komt nonkel Jan, en dan klaart al-
’es op! En wat dat zijn zal? Ziehier:
HET DAGORDE:
gemoed ernaar gestreefd worde, sen van de crisis Gebed om klaarte
wat erkend wordt verkeerd te zijn.
uit le baan te ruinen, zonder bijbedoe-
’ing-n die het kwaad nog tot erger ma
ken
I it een artikel van de hand van der
He. - J. Destrée, verschenen in de
- S IR lichten wij de volgende be
ker e-iiis
AANKONDIGINGEN
J Men uende zich ten bureele van 't blad. Oinstan lig tarief op aanvraag.
foor Nieuw poort Aankondigings» en Aboni emeiitsburecl Hotel
I B»!le Vue van 2 tot 4 ure namiddag, uitgr tomen den Dinsdag.
of bij H. Dcvos. Lombartzi jde.
BERICHT AAN DE MILICIENS
VAN 1933 AANGEWEZEN VOOR
DEN DIENST.
Benevens diegene welke voorkomen
in den Moniteur Beige van 25 Novenr
bei en 16 December 1932, zijn van ac
tieven dienst ontheven, bij toepassing
van art. 57 der wet op de milicie, de
werving en de dienstverplichtingen, de
voor den dienst aangewezen miliciens
van 1933 der navolgende categoriën
1Zij die, wees van vader en moe
der, behooren tot eene familie van acht
in leven zijnde kinderen, waarvan vier
jongens, onder welke twee bij het le
ger hebben gediend
2) Zij wier moeder weduwe vóór 29-
9-71 geboren is, en die behooren tot
eene familie van acht in leven zijnde
kinderen, waarvan vier jongens, onder
welke twee bij het leger hebben ge
diend.
Wekelijks nullen wij in elke woning
het bericht binnen brengen van al het
geen >er in de streek gebeurde wij
willen de specifieke belangen van de
streek behartigen en er voor opkomen;
al het wel en wee mede deelen dat de
bevolking overkwam. Wij willen zijn
de goede huisvriend, die wekelijks in
honderden huisgezinnen van het omlig
gende binnendringt om er nieuws,
ontspanning en degelijke leiding te
brengen
Voor al degenen die aan d|t doe"
willen medewerken staan onze kolom
men wijd open. Aan allen, die iets voor
dat doel voelen vragen wij dat zij ons
zouden steunen en ons blad propagee-
ren.
Met de hulpe Gods zullen wij onze
taak naar behooren vervullen, en met
deze hoop steken wij van wal.
DE REDACTIE.
LEES EN VERSPREID
ONS WEEKBLAD
enkel in staat geweest de zaken in de
war te sturen en te komen tot een op
eenstapeling van vergissingen en mis
rekeningen die zich geuit hebben in
geldverspilliing, machtsmisbruik, onte
vredenheid, wrok en haat, kortom ir
de hopelooze verwarring van de tegen
woordige economische anarchie
Wij Katholieken mogen ook wel eens
op onze borst kloppen. Wij zijn niet
altijd vrij te pleiten geweest van libera
b’seerende of socialiseerende tendan
ces Er is voor ons reden te over om
na te denken over de vermanende be-
teekenis van «Quadragesi-mo Anno
Om de crisis te overwinnen is
onmisbaar dat men aanvange met alles
tot zijn werkelijke waarde terug te
brengen, en de juiste hiërarchie der
dingen te herstellen. Meer zedelijkheid
i>i ons privaat en ons staatkundig le
ven «Quid leges sine moribus!» riep
Tacitus uit. Wat baten wetten als d<
'burgers niet deugen Hst woord is
hard maar het is zoo werkelijk Wij
deugen niet genoeg Dat is de grond
oorzaak van al de huidige ellende
Op de muren onzer kerken staat te
1ezen in striemende woorden «GEEN
EINDE AAN DE CRISIS ZONDER
BOETE EN GEBED Bi ete voor ie
dereen van hoog tot laag, door het in
alle nederigheid erkennen van onze ver
gissingen, privaat en sociaal-econo-
misch Loutering van geest en han
door het overwegen der vreselijke les-
Het Waalsche dorpje Beauraing met
zijn 2000 inwoners is sinds 29 Novem
ber van ’t verleden jaar het voorwerp
geworden van drukke gesprekken, be
spiegelingen en tastende onderstellin
gen: en de 5 simpele kinderen blijven
maar immer een donker mysterie
Vooral sinds dien jokkenden Dinsdag
avond van 3 JanuariWie dat schouw
spel gezien heeft, voelt zich den lust
bekrimpen hier toe te passen de beken
de spreuk: «de roep van het volk, is dc
roep van God» die massa van 20.000
tot 25.000 menschen, uren in spanniii'
naar dat hoogste moment, in bange
verwachting of ’t gebeuren zal wat dc
kleine Feniande Voisin den avond ti
voren vernemen mocht? Wat die bood
schap uit t en hemel voor elk dier be
voorrechten behelzen zou? En wat
daarmee gebeuren zou? En uit die zee
van volk dreunen machtig door der
vroegen avond de krachtige Credo’s
Geestdriftige Lieve Vrouwe Liederer
ook het O. L. Vrouw van Vlaanderen
wisselen af met de rozenhoedjes. Dc
massa is één groote christelijke begeös-
■ering; hier zijn geen nieuwsgieriger
meer noch toeristen, hier zijn bede
vaarders. Voller valt de nacht in, hevi
ger groeit de spanning. Tot ze komen
Daar zijn ze. De drie kleinsten gedra
gen op den arm van familieleden. Dc.
twee anderen volgen.
Het is r-.'.s bij tooverslag stil géwor
dén. Waar is nu die menschenmassa.
Er hangt hier mysterie in dien nacht.
VTak staan ze onder een gloeilamp
Het is zooals iemand getuigde: die kin
deren, zelfs hier, zijn niets dan een
youd; ze zijn normaal. Alleen, sinds 29
wellicht, ijn ze meer ingetogen; da
voo’-sj-oed’; Liet, ge als ze bidden
Toen is ’t gebeurd, ze worden neer
gebliksemd en gejaagd, in hoog tempo
gaat het bidden voort, zoo heeft nie
■nand nog hooren bidden, vurig aai:
Wees Gegroetjes, met strak gelaat, den
blik aan het punt in de ruimte vastge
nageld daar is Ze Door de menigte
loopt de huiverende aandoening. Nr
-■en 10-tal Wees Gegroetjes komt de
normale te estand weer in.
Femande Voisin werd daarop alleen
met een verschijning begunstigd. Zi:
heeft twee maal «Ja» gezeid. Daarop
had plaats het streng onderzoek dooi
en hondertal geneesheeren.
De vijf kinderen hadden werkelijk
de hun beloofde boodschap elk afzon
derlijk gekregen. Vier hadden het Vaar
wel gekreg en, aan Fernande Voisin was
dit het laatste Offert u dan voor mi-
op Zij kreeg geen «Adieu». Zal dc
verschijning zich nog voordoen aan de-
’.e laatste Wachten is de booschap.
Sindsdien deed de Verschijning zich
niet meer voor. Daarentegen houden
verschillende personen (geloovigen en
niet-geloo\ igen) stellig staande van uit
de massa ook de Verschijning te heb
ben gezien Ze zijn bereid alles te ge
ven voor die getuigenis.
’ntusschen is tot in het Buitenland
doorgedrongen en grijpt geweldig onze
'andgenoo en aan. Staan we hier vooi
-tog onbel ende gebieden der mensche-
'ijke wetenschap Wat algemeen
aanvaard wordt is: dat bedrog of vein-
zing hier uitgesloten is. En de weten
schap schijnt deze feiten niet te kunnen
verklaren. Onderstellingen allerhande
worden opgebouwd maar géén schijnt
•■e rusten >p sterke basis abnormale
verbeeldin ziekelijkheid, zenuwzwak
te, erfelijkheid, godsdienstige opvoe
ding, uite-st godsdienstig leven, uiter-
IJjke drukking, niets van dit alles
Dat de wetenschap haar best doe om
licht te biengen, want de waarheid is
één. Ze dienen is God dienen.
Of is hier een hoekje hemel op aar
de zooals de volksintratie met meent?
Ook dat is mogelijk. Het bovennatuur-
l'.ike moet niet uitgesloten worden-
Wat te Lourdes gebeurde, kan nog ge-
gebeuren te Beauraing, maar ook hier
is nog geen verklaring te vinden. Wi«
hebben maar iets te doen geduldig
wachten naar de uitspraken onzer Ker
kelijke overheid, met de noodige voor-
richtigheid en bescheidenheid. En ook
Tt nog bidden om licht tot O. L.
Vrouw die in den donkeren Kerstnacht
het licht aan de wereld gegeven heeft.
Sinds lang voelt iedereen het tekort
aan een degelijk lokaal Katholiek
Weekblad. Hier zijn wij
Wij zullen niet veel woorden breken
om uit te leggen wie en wat wij zijn
ons blad zelf zal het ten klaarste be
wijzen, en de degelijkheid ervan zal
onze bestljei propagandist 'zijjr^.
WIJ WILLEN ZIJN
WEEKBLAD
Ik weet wel dat het economisch le-
v:i sedert den oorlog, en ten gevolde
daarvan
ti d...
ik heb niet het inzicht ineens eer
sociale hernieuwing op tc
de feiten sturen steeds dc
vette combinaties ir
de war.,’
...De doorsnee-werkman heeft or
onze dagen een bestaan dat oneindic
menschwaardiger is dan dat van zijr
voorvaderen uit vroeger eeuwen.
Wij nemen aan dat niemand er kan
aan denken hem terug te brengen tot
'i dien toestand van lijfeigene, of zelfc
maar tot de levensvoorwaarden welke
de zijne waren bij het ontstaan van
het kapitalisme. Niemand kan het hem
kwalijk nemen dat hij op rechtvaar-
dige wijze zijn lot tracht te verbete-
ren, maar hij moet redelijk zijn, zijn
hu’dig hebben meer naar waarde
schatten, en demagogiseshe opruiin-
gen mistrouwen..-
Denkt niet dat ik het simplistische
denkbeeld der gelijkmatige verdee-
ling voorsta, dat ik het onvermijde-
b’jke der ongelijkheid onder de men-
schen niet erken, er zullen steeds om
wettige of niet wettige redenen, men-
'i schen zijn die bevoordeeligden,
andere die onterfden zijn
-< lot...
Er moet onder alle menschen
Te veel neutrale en andersdenkende
bladen worden door ons volk gelezen.
Ons volk is nog- christelijk en katho
liek, God zij dank, en wij willen het
helpen vrijwaren van al de gevaren en
slechte invloeden waaraan de antigods
dienstige pers het blootstelt wij wil
len zelf in de behoeften voorzien door
het een katholiek weekblad te bezorgen,
da- door zijn degelijkheid en aantrek
kelijkheid al de an-dere vanzelf op zij
zal zetten.
Ons weekblad is geen staudblad; op
maatschappelijk gebied stellen we ons
in het licht der beginselen beat in den
heerlijken Pauselijken Wereldbrief
Quadragesimo Anno Wij voelen
geen voorkeur voor burgers, werklie
den, visschers of boeren wij willen
het weekblad zijn van AL de katholie
ken van de streek, zonder onderscheid.
WIJ WILLEN ZIJN
VLAAMSCH WEEKBLAD.
Dit is niet dat wij alleen in het Ne-
derlandsch verschijnen, maar dat wij in
de bres willen staan voor de rechten
van ons vaderland Vlaanderen, het
al te lang verdrukte Wij willen geen
etiket plakken op onze vlaamschgezind-
heid, er geen geleerden of vreemden
vaam arp wi1 ''-’’llc-n .vlaamccTr
gezind zijn zooals het e-en vlaming
past en daarmee uit
Wij zullen het volk niet alleen herin
neren aan Vlaanderen’s groot verleden,
het zijn eigen adelbrieven leeren ken
nen ook den huldigen kamp voor
Vlaanderen’s herstel willen wij mede
strijden en er onze beste krachten aan
wijden. Al wie het met Vlaanderen
goed meent zal op dat punt onzen steun
genieten al wie aan Vlaanderen’s recht
tornen wil of met Vlaanderen’s oude
vijanden meeheult, zal ons ongenadig
op zijn weg ontmoeten en door ons
worden bekampt.
een
zekere gemeenschap bestaan, zooda
nig dat tenminste het minimum der
levensnoodwendigheden aan ieder
mensch verzekerd zij zoodanig dat
voor de on gelukkigen, de werkloozen.
de gebrekkigen, de zieken er nooit
gevaar kan bestaan honger te moeten
lijden...
Tot hier de socialistische volksverte
genwoordiger. Doch na deze uitlatingen
waarmede iedereen kan instemmen.
1-omt hij tot het besluit dat het kapita-
Fstisch regiem afgedaan heeft, en dat
^et door iets anders moet vervangen
worden-...
Exploitatie dus der crisis om den tri
omf van een partiinolitiek programma
te verzekeren Aldus zal het econo
misch leven immer voort door het po-
’-‘tieke gift ondermijnd worden.
Als het waar is dat de politiek ons
economisch ler^en vergiftigt dan moeten
pconomie en politiek van elkander wor
den afgescheiden, in deze opvatting dat
de politieke macht enkel tot doel en
nucht heeft het gewenschte milieu te
scheppen waarin alle uitingen van het
economisch leven volledig tot ontwik
keling en tot bloei kunnen komen, zon
der afbreuk te doen aan de rechten en
belangen van om het even welke groep.
De overdrijvingen van het econo
misch liberalisme met zijn ongebreidel-
dé geldzucht, zijn zelfzuchtig streven
naar de alles overheerschende macht
van het kapitaal ten bate van enkelen
in plaats van in den dienst der ge
meenschap en het op klassenstrijd en
klassenhaat gesteunde socialisme zijn
Vooreerst, dat zeiden u reeds de
plakbrieven, in al de HH. Missen
wordt een speciaal sermoen gepredikt
door Pater Leopold een karmeliet- Die
kan ’t zeggen En die weet er iets van.
Hij schreef ook een boekje, zeer be
langrijk, over RADIOTOESTAN-
DEN IN BELGIE Iedereen zal dat
willen lezen; we meenen te weten dat
het aan de kerkdeuren zal te krijgen
zijn maar het leeuwenaandeel is voor
den namiddag.
Om 3 ure: Onthaal van 'Nonkel Jan
aan de Hooge Brug (Kaaskerke) met
muziek, al de kinderen van stad, een
voertuig waarin nonkel Jan (dat is zeer
nonkel-achtig) plaats zal nemen,
om geven door een eerewacht, maar
eerst zullen twee kinderen hun nonkel
een complimentje lezen.
Door de bijzonderste straten van de
stad trekt de stoet naar Onze Kring
Wilgen dijk, waar 't groote kinderfeest
plaats zal grijpen.
De leerlingen van het St. Aloysius-
College openen met een feestelijke kan
tate, begeleid door allerlei instru
menten, geleid door een artiest-muzi-
kant
Daarna komen de leerlingen der
Eerw. Broeders aan de beurt met aller
lei liedjes en voordrachten: Reuzegom,
het muizeke, Twaalf vragen en een
liedje toe, de Sneeuwman, Een bloem
pje voor de ruit, al zingen ’t vrije lied,
kent gij de streek; de Kaboutermanne-
kes en Jantje bij de Kannibalen.
De dagschool der Eerwaarde Damen
geeft ons Lachen en de leerlingen
d=r Kostschool: Rad’o (een klucht
lied) Misverstand (een twecsprcak)
en een kluchtige alleenspraakEinde
lijk: het groote nummer: NONKEL
JAN geeft zijn KinderuurtjeEn of
dat schoon zal zijn, en geestig?
Daarna: KOSTELOOZE TOMBOLA
voor al de aanwezige kinders’t Zal zijn
van lek-mijn-liptje
En of ze gaan vertellen thuis
Vader, de on keer niet op café maar
naar nonkel Jan 1 En gij moeder zorg
maar gauw dat de jongens geëten heb
ben en in hun pijp gestoken worden
Want:
De eerste dezer oorzaken werd
laatste dagen druk besproken in
economische bladen en tijdschriften, er.
dit doordat op 15 December 1.1- ver
scheidene Europeesche landen, waar
onder ook België, weigerden aan Ame
rika de vervallen sommen en interesten
tc betalen.
Ten einde gemakkelijker te doen in-
ziin in welke verhouding de oorlogs
schulden tegenover de crisis staan vin
den wij het geraadzaam onze lezers
etnige cijfers voor te leggen.
Terloops willen wij hier eerst aan
stippen, dat ons klein landeke, om in
staat te zijn den oorlog tot het einde
toe mede te voeren, zich genoodzaakt
zag, de ronde som van 39 MILLIARD
515 MILLIOEN frank (huidige waar
de) aan de andere verbondenene te ont
kenen. Op den dag der wapenstilstand
hadden de overwinnede landen eene
gezamentlijke schuld van het ongeloof
lijk bedrag dat is 561 MILLIARD 99^
MILLIOEN frank. De Vereeniged Sta
ten van Amerika hadden het groot st
gedeelte van deze verschrikkelijke son
ar.n de verbondenen uitgeleend.
Wat is er met dit geld gebeurd
Veruit het aanzienlijkttte deel ging
terug naar Amerika, waar de ontleeners
hunne munitie, eetwaren en andere
o<riogsbenoodigheden aankochten. Al
dus hadden de Afrnerikanen hun geld
g. plaatst aan een vruchtbaren intrest
ei: dit zelfde geld werd, besteed in hun
eigen land, waardoor hunne nijverheid
- handel bu’tengewo'su
vt erden
Vanaf 1921 knoopte Amerika onder-
h. indelingen aan met de verschillende
debiteur-landen om de schuldenkwestie
te regelen. In Mei 1925 leiden deze on-
d.rhandelingen tot een akkoord met
België, waarbij wij ons verplicht zien
in een aantal stortingen, over circa zes
tig jaar verdeeld, eene globale som (ka-
oEaal e ninteresten) van 727 MIL’
LIOEN DOLLAR terug te betalen.
Dit akkoord werd stipt nageleefd tot
1-7-31, datum waarop het berucht Hoo
ver-moratorium in voege trad. Dit rao
rcjtorium moest geheel Europa, en ir
de eerste plaats, Duitschland toelaten
zich uit zijnen benarden toestand te
redden- Helaas, het moratorium brach
da redding niet. Integendeel Duitsch
land zag er een aanwakkering in on-
zich te onttrekken aan alle verdere be
talingen. Het is niemand onbekend dat
de Duitsche zienswijze te Lausanne bij
na volledig zegevierde.
Slotsom. België, de borstweer de:
verbondenen, streed tot het einde, liet
zijn land verwoesten, gaf zijne manner
ten offer en ontleende daartoe het noo
dige geld aan Amerika, Frankrijk en
Engeland.
België won den oorlog.
RESULTAAT België blijft
millioen dollar schuldig aan Amerika
wiens staatslieden, het tegenover om
in gebreke blijven van Duitschland, in
de hand werkten.
In deze omstandigheden kunnen wij
onze regeering niet afkeuren wanneer
zij het besluit nam op 15 December ’32
Amerika niet te betalen.
Ten anderen de verdere betaling de
zer oorlogsschulden staat de economi
sche wederaanpassing van Amerika en
Europa in den weg. Bij zoover dat ten
huidigen dage, de meeste Amerikaan-
sche economisten en grootnijveraars
bij hunne regeering aandringen de
schulden kwestie te herzien. Deze her
ziening moet tot eene oplossing leiden
die de debiteur-landen in de gelegen
heid stelt al hunne middelen en gel
den te gebruiken, niet om daarmee ou
de politieke schulden te vereffenen
maar om met die gelden eigen nijver
heid en handel in Europa te steunen
Als dan deze Europeesche nijverheid-
en handelskoopwaren zal voortgebracht
en ze naar Amerika zal uitgevoerd heb
ben, dan zal Amerika rechten kunnen
heffen op dien invoer en dus geld ver
dienen, wij in Europa zullen verdienen
aan onzen uitvoer en wij zullen op on
ze beurt Amerikaansche waren koopen.
waar de Amerikanen weer aan verdie
nen. En aldus zou iedereen omtrent
het zijne hebben, e nde duivel niets.
AURIFER.