GODSDIENST
Omgang* met
kameraden
Katechismusonderricht per brief
Het hoekje van den Wijsaeus
Radio-Omroep
Liturgische Kalender
Vaardigheid van den Mis
dienaar,
de
Wit
Een Katholiek priester, Pater L. J.
Kreciszewski is in een dorp in Canada
enkele maanden geleden een schriftelijke
kathechismus cursus begonnen. Thans na
een ha’f jaar b'ijkt dat hierm ide prachtige
successen zijn behaald. Dit moet voorze
ker toegeschreven worden aan het feit dat
psychologisch heel goed verklaarbaar is,
dat het voor ieder kind een bu tengewoon
verheugend iets is, wanneer het een brief
krijgt, die aan zijn persoonlijk adres is
gericht en uitsluitend en alleen aan het
kind toebehoort.
De moeite die de kinderen zich geven
om deze brieven te beantwoorden, wijst
er op dat ze de inhoud van den brief goed
in zich hebben opgenomen en verwerkt.
Deze nieuwe methode heeft zich in dit
eerste half jaar buitengewoon snel over
een groot deel dezer prairie gebieden
verspreid.
Zooals bij kinderen gebruikelijk is, ver
tellen zij elkaar behalve de gewone dingen
van den dag ook het buitengewone feit van
den katechismus brief Daar in de scholen
geen kathechismus-onderrcht gegeven
wordt, voorziet dit schriftelijk godsdienst
onderricht werkelijk in een lang gevoelde
behoefte.
De mensch heeft geene ziel
Er is geen God, zegt het rot der godde
loozen. Wij hebben in de vorige nummers
dat verdachte, stoutmoedige, onredelijke
en gevaarlijke woord weerlegd. Maar de
goddeloosheid randt niet alleen God, maar
ook den mensch aan, en dus voegt zij er
bij De mensch heeft geene ziel. Ik stel
mij thans op die ontkenning te antwoor
den. Ik zal kort zijn, en ben voornemens
te eindigen met eenige opmerkingen van
het hoogste practische belang.
Ik zie rondom mij, en ik zeg dat de
mensch eene ziel heeft.
Wat is er rondom mij Daar zijn onze
evenmenschen, daar is de menschheid.
Welnu, de menschheid de beschaafde, de
eerzame menschheid, he°ft altijd geloofd
en gelooft nog aan de ziel, dat wil zeggen
aan een geestelijk beginsel, onderscheiden
van het lichaam.
Zondar twijfel verschijnen er te midden
van die menschheid enkele eenlingen, die
beweren dat de mensch geen ziel heeft, en
die zelfs boeken samenstellen om het te
bewijzen. Bossuet geeft er ons de verbor
gen reden van De mensch, zegt hij,
maakt zich de gelijke der dieren om het
recht te hebben evenals zij te leven, gelijk
aan iemand van hóoge geboorte, die geen
mud bezittmd, zich zijne waardigheid
niet wil herinneren uit vrees verplicht te
zijn te leven overeenkomstig die waardig
heid. Diepzinnig woord.
Het materialisme komt niet van de we
tenschap, maar van dm hartstocht, die op
zijn gemak wil zij.a. Een priester smeek’e
een jong mensch weder eerzaam en chris
telijk te worden- De ongelukkige boog het
hoofd en zeide daanaa op ernstigen toon
Ik wenschte dat ik een hond was
Wat zegt gij, arme afgedwaalde, riep de
priester uit, zoudt gij een onrein dier wil
len zijn
«Ja, antwoordde de ongelukkige half
luid, dan kon ik ten minste het kwaad
doen zoader wroeging Zie daar de
betreurenswaardige waarheid. Het gewe
ten roept. Men moet het dooden, en daar
om zegt men De mensch heeft geen ziel.
Men wil niets gelooven, om het rechtte
hebben alles te doen. Onder de menschen
zijn er oitaarde uitzonderingen, die het
bestaan van de ziel loochenen. Maar ik
houd geen rekening met deze uitzonder in
gei, die geen waarde hebben omdat zij
zonder adel en zonder eer zijn. Ik zie
rondom mij d e gezonde menschheid en ik
zeg dat de mensch een ziel heeft.
Als gij het katholiek geloof wilt verde
digen, verdedig het voornamelijk door
goede werken.
Het sprak baekdeelen...
Van de Arbeidersolympiade te Antwer
pen wordt weinig of niet meer gesproken.
Dat is de gang van alle aardsche zaken.
Buiten een kribbe'partijtje tusschen het
roods dagblad en een zoogenaamd neutraal
blad, die naar aanleiding van een vecht
partij op de Olympiade Zondag aan het
vechten zijn gegaan. Ze spelen zoowat
voor pot en ketel die elkaar het zwart zien
verwijten, want ze zijn op het terrein van
volksopvoeding terecht gekomen. De eene
verwijt de andere dat hij niets als ongezond
proza en sensatie opschept, etc Zoo zien
we dus dat ondanks de crisistijden de hu
mor nog niet uitgestorven is, da-r die twee
bladen op punt van volksopvoedingen
aangebrande sansatie elkaar wel de hand
kunnen reiken. Och ja, ieder meent dat hij
de ware Jacob is en de alleen ge’ukkigma-
king verkondigt.
Toch schijnt het bij de roode vrienden
heel goed en gelukkig te zijn, want ziehier
een staaltje proza van een der deelnemers
aan da Olympiade, die thu;s zijn bevindin
gen op papier heeft gezet Pr pier is gedul
dig en verdraagt veel. Hij schrijft over een
groep deelnemers en meesters ie na ont
binding der Olympiidestoet in hui lichte
sportkleedij naar hun kamp trokken. En
letterlijk gaat hij verder Daar kruisen
zij een groep stroeve bleeke j mgelingen,
die achter hun strenge pater triestig op
stappen. Bedeesd slaan de schuchtere
jongens de oogen neer, maar wagen toch
terzijde een «oogje». De dartele sport-
meisjes slaan er geen acht op.
De tegenstelling dier twee groepjes was
treffend. En ik betreur alleen dit tooneel-
tje niet op de gevoelige plaat te hebben
kunnen overnemen. Want het sprak boek-
deelen.,.
Wij betreuren het evenzeer, doch voor
den opsteller van dit zeer romantisch
geschrijf, die in zijn ijver voor de goede
zaak vergeten heeft dat hij over Zondag i
Augustus schreef. Bij mijn weten hebben
de katholieke gestichten waar yolgen§
onzen póëet bleeke, str oeve jongelingen
wonen met stenge paters, de goede ge
woonte om rond de i5e of 20ste Juli hun
bleeke schaapjes met vacantie naar huis
te sturen.
Dus het is jammer dat de talentvolle
schrijver geen toestelleke bij had om zijn
ingebeelde groep bleeke jongelingen op de
gevoelige plaat vast te leggen, wij zouden
hem nu niet van leugens moeten beschul
digen. Bij het ontwikkelen zou hij gemerkt
hebben dat hij droom e toen hij zooge
naamd bleeke jongelingen zag. Want een
foto liegt niet, menschen kinderen wel.
En liegen is m sschieu gemakkelijk, maar
zoo liegen dat menschen zonder rood
verstand het gelooven moeilijker. De op
steller van bovengenoemd epistel deed beter
wat te stoefen over de schitterende kleedij
der sportmeisjes, want die hadden wel een
romantisch kleedje noodig daar de werke
lijkheid maar kaal was, zoo kaal dat huis
vaders, dus geen bleeke jongelingen, er
schande over spraken.
Intustchen draag ik dit proza op aan
zoogenaamde bleeke jongelingen van onze
Katholieke Studenten Actie, die nu sterk
en tuchtvol hun geestdriftige gouwdagen
beleggen in dienst van Christus Koning.
Wijsneus.
Christus in het H Sacrament ter eere
Hongarle-Budapest Allen spie
ken nog van het recente Inter, at’onale
Eucharistisch congres te Manilla en reeds
worden in de stad waar het volgende con
gres zal plaats hebben, alle schikkingen
getroffen tegen mei van het volgend jaar.
Dan zal ’t te doen zijn in Budapest, hoofd
stad van Hongarije. Zoo worden reeds de
uitnoodigingen verzonden tot de groote
kerkvoogden en maatregelen voorbereid
voor het uitreiken van de communie aan
de geloovigen. Dit congres grijpt aldaar
plaats ter gelegenheid der nationale feesten
ter eere van Sint Stefanus.
van Donderdag 26 Oogst
Gedurende de middaguitzending hoeren
wc een mooi gevarieerd fonoconcert, ge
volgd van een concert, door het radio-
orkest en het salon orkest, waarna opnieuw
een reeks aangename fonoplaten volgen.
Te 17 u. wordt de uitzending ingezet
met een concert door het licht orkest,
gewijd aan werken van Theo Luys*erburg.
Gedurende het kinderuurtje bezoekt
Oome Piet de haven van Antwerpen samen
met enkele lu’stervinken.
Het kwartiertje met opnamen van be
roemde zangf rs wordt dezen keer gewijd
aan Jan Kiepura,
Te ï8,45 u spreekt de heer C. J. Staes
van de Vlaamsche Katholieke Sportfede
ratie, over Wij en de Katholieke Sport-
idee
Da vooravoidu’tzending wordt dan
besloten met fonoplaten naar den zin der
luisteraars.
De avonduitzending wordt verzorgd
door het radio-orkest o. 1 v. Paul Dculiez
Het eerste gedeelte is gewijd aan werken
van Aug. De Boeck het tweede gededte
brengt ons werken van Bizet, Chabrier,
Jacques Ibert, Massenet.
Na het avondgebed volgen dan nog en
kele dassnummertjes voor de liefhebbers
van Jms msalek,
Moskow. Een speciale commissie
werd in de Russische academie voor we
tenschappen ingesteld ©m een nieuwen ka
lender te bestudeeren, welke beginnen
moet met October 1937. De namen van de
dagen zouden veranderen ondtr andere
zou de Zondag Stalin noemen en de Zater
dag Lenin. De periode na de geboorte van
den Zaligmaker krijgt den vleienden titel
van Periode van het kapitalisme De
kalender zal worden verdeeld in tijdper
ken van dertig dagen die de namen zullen
dragen van groote revolutionaire gebeurte-
Zondag 22 Augustus
14* na Pinksteren (Protector) Halfd. Ged.
v.d. Oktaafdag en v.d. HH. Timotheus en
gez. Wit
Vespers van den Zondag.
Maandag 23 Augustus
H. Philippus Benitus, bel. (Justus) Dub.
Ged. v. d. Vooravond v. d H. Bartholo
meus Wit
Dinsdag 24 Augustus
H. Bartholomeus, apost. (Mihi autem)
Dubbel 2e klas Rood
Woensdag 25 Augustus
H. Lodewijk, bel. Halfd. 2egeb. A cunctis
3' vrij (Votief en Requiemmissen Wit
Donderdag 26 Augustus
H. Zephyrimus paus en mart- (Sacerdotes
Enkel, 2' gebed A cunctis, 3e gebed naar
keuze (Votief en Requiemmissen) Rood
Vrijdag 27 Augustus
H. Jozef Calasanctius, bel. (Venite) Dub
bel Wit
Vleeschdervea
Zaterdag 28 Augustus
H. Augustinus, bissch., bel. en kerkl. (ïn
ptediol Dubb. Ged, v.d. H. Hermes, mart.
it
De weldaden van de akolietenaktie
voor de parochie en de familie.
De grootste verovering die het chri
stendom heeft behaald, schrijft Kard. Pie,
heeft het aan zijn eeredienst te danken
De taal van den cultus is een prediking die
recht naar het hart gaat. Dat alles natuur
lijk veronderstelt een liturgie die de ziel
beweegt en sticht, wel geordende ceremo
niën, godvruchtig uitgevoerde gezangen,
diensten die waardigwordengeceiebreerd,
heilige bedieningen die met bescheiden
statigheid worden uitgeoefend, die de
geloovigen aantrekken en diepen indruk
maken, ze stemmen tot ingetogenheid en
gebed.
Opdat nu de liturgische plechtigheden
een dergelijke suggestiekracht en weldoen
de uitwerking op de geloovigen zouden
hebben, is het noodig dat de bedienaars
zouden zijn gevormd en onderlegd, stipt,
nauwgezet en godvruchtig hun taak zou
den volbrengen. Alleen een degelijk inge
richte akolietenaktie kan een dergelijke
vorming aan de misdienaars verzekeren.
Moet het gezegd dat een dergelijk
gevormd kind onzeggelijk veel goed sticht
in zijn huiskring Hier mag gerust gespro
ken worden over esne werkelijke opvoe
ding der ouders door hui kinderen
misdienaars. Betrouw vol en expansief
van aard, zal het kind aan zijn ouders
alles mededeelen wat het voelt en v. at het
doet, wat hem bezig houdt en wat hem
bekommert, wat het heeft gezien en
gehoord. Aldus wordt de thuis van den
misdienaar als een soort uitbreiding van
de pastorij, van de sakristij en van de
kerk. Een heel bizonder atmosfeer wordt
daar geschapen want men is er onvermij
delijk toe gebracht alle uitingen van het
kerkelijk leven en alle oefeningen van den
eeredienst «enigszins mede te leven. Bi
soudere vriendschapsbanden ontstaan
tusschen den priester en de ouders die
evenals de priester belang hebben bij den
vooruitgang en den waardigen altaardienst
van hun kind.
Door zijn dienst aan het altaar, zal de
jonge akoliet Jezus beminnen en dienen
ook leeft hij in nauw contact met den
priester. Zou het dan te verwonderen zijn
dat bij hem de begeerte en het verlangen
zou ontstaan voor het priesterschap waar
van hij, meer dan gelijk welk ander kind,
de grootheid inziet en de weldaden onder
vindt. Ook is het niet zelden gebeurd dat
uit de godsdienstig gevormde misdienaars
de beste seminaristen zijn gegroeid. Voor
den priester zal de akolietenaktie een niet
geringe hulp daarstellen om de roepingen
te ontdekken en te leiden die een zeer
kostbare aanwinst kunnen worden voor de
priesterschap.
Om te eindigen doet Mgr Louis een
dringend beroep op de medewerking van
de ouders. Hij* verdedigt de misdienaars
tegenover al het kwaad dat men er over
zegt. Als er onwaardige misdienaars ge
vonden worden, dan is dat meestal te
wijten aan de gebrekkige opleiding. Hij
verheugt zich over de flinke inrichting van
dat werk in zijn bisdom, verhoopt verdere
uitbreiding, bedankt de priesters vooral
hetgeen ze reeds in die richting deden,
moedigt ze aan opdat ze met nog groota-
rtfö ijver zieh zouden toeleggen op dat
Er zijn veel jongelingen en mannen, die
in ’t ouderlijk huis een zeer christelijke
opvoeding genoten hebben en die onfeil
baar een zaligen dood zouden gestorven
zijn, hadden zij kort na hun eerste H.
Kommuiie de wereld mogen verlaten.
Sommigen onder hen leidden nog een
tijdlang na die gelukkige gebeurtenis een
vroom en geregeld leven, doch geraakten
later in ’t v-rd erf en vielen af van ’t geloof
hunner kinderjaren.
Wat is daar de oorzaak van Groo-
tendeels de omgang, het kameraadschap,
die zij in hun jongelingstijd gehad hebben.
Menigeen scheen vroeger een andere
Aloysius te zijn, en thans is zijn ziel als
leeggepompt van allen godsdienstzin,
dank aan het slechte gezelschap.
Daarom komt er oneindig veel op aan,
dat gij slechts kameraadschap zoekt bij
zulke lieden, die zelf een christelijken,
eerzamea levenswandel hebben. En beeld
u maar niet in, dat gij ook met slechte
mackers kunt omgaan zonder 't miós’e
gevaar voor uw ziel, vermits ge vast ge
noeg in uw schoenen staat! De mensch
is meer geneigd tot het kwade dan tot het
goede en zoo komt het, dat slechte
voorbeelden en liederlijke gesprekken zoo
verderfelijk op een jeugdige ziel kunnen
inwerken, ook al is zij tot dusverre onver
dorven gebleven. Leg een gezonden appel
in een mand vol rotte appel in, de rotte
zullen er niet frisch door worden, maar
wal omgekeerd zullen de frisiche beginnen
te verrotten.
Wanneer er in uw verblijfplaats een
christelijke vereeniging bestaat een jonge
lingenpatronaat bijv., laat u daarbij inlij
ven ge zult er zeker wel goede makkers
vinden. Is zulks het geval niet en kuit ge
niet heelemaal buiten gezelschap blijven,
dan moogt gij u gerust bij een of anderen
jongenman aansluiten. Bij een persoon van
zijn stand kan men op korten tijd allicht
merken, mei wat voor een geest bij bezield
is. Ingeval zoo iemand 's Zondags geregeld
naar de kerk gaat en onder 't spreken
nooit ontuchtige! of ongodsdhnstigen
praat vertelt, dan kunt ge doorgaans gerust
aaunemen, dat uw omgang met hem niet
schaden kan. Toch moet gij op uw hoede
zijn vooreen soort huichelaars en verlei
ders, die den mond gaarne vol hebben van
vrome zaken, maar die achter uw rug den
spot drijven metal wat eerbiedwaardig is
zij schimpen op de H Misse, belasteren
de Biecht en de H. Eucharistie, en zoe
ken met hun giftige tong de H. Moeder
Gods in de hielen te steken door eenvou
dig de vereering belachelijk te maken van
Haar, die het hoogwaardigste der schepse
len in den hemel en op aarde is de gena-
devolle Moeder der groote ka’holieke
familie. Wolven in schaapsvellen dus
Ingeval het u overigens niet ge’ukt, één
of meer goede vrienden aan te treffen, en
gij ook allen omgang met onchristelijke
lieden niet vermijden kunt, dan moet ge
weten blijk te geven van moed en karakter
vastheid. Blijf ernstig, wanneer men in uw
bijzijn schandelijken praat of gemeene
grappen uitkraamtwie daarom lacht,
spant aan met den duivel, die daar oak
pleizierin vindt. Blijf kalm en onverzette
lijk, wanneer ge bespot of uitgescholden
wordt door kerels, die godsdienst en goe
de zeden haten... Ik ken een man, die
zelfs als soldaat geen merschelijk opzicht
kende. Eiken avond, alvorens in de kazer
ne slapen te gaan, knielde hij op den
grond neer en deed zijn avondgebed.
Natuurlijk werd hij door andere soldaten
daarom begekt en uitgelachen ze heetten
hem den heiligen kanonnier Nu, wat
heeft het hem geschaad Hoegenaamd
niets. En wat heeft hij erbij gewonnen
Een uitzonderlijk loon in den hemel, dat
de Zaligmaker beloofd heeft aan hen, die
om zijnentwil smaad en vervolging lijden.
Overigens hebben de vijanden van den
godsdienst zelve meer eerbied voor
iemand, die onbewimpeld met woord en
daad voor zijn geloof durft uitkomen, dan
voor een zwakkeling, die wel christelijk
leven wil, maar het niet aandurft, zich
ook christelijk voor Jan en alleman te
toonen,
Toch moet gij het nog verder brengen.
Zooa’s een bedorven mensch ook anderen
zoekt te bederven, zoomoet gij omgekeerd
er op uit zijn, bij gelegenheid propaganda
voor ’t goede te maken. Gij kunt bijv,
leerlingen en onderhoorigen voor de ver
leiding vanwege anderen waarschuwen,
somwijlen ook een diepgezonken mensch
op den goeden weg terugbrengen, of ook
een persoon, waarover gij zeggenschap
hebt, ernstig aanraden, zijn plichten op
nieuw te vervullen, met u mee naar biecht
of preek te gaan enz. Niet zelden maakt
het veel meer indruk, wanneer een jonge
ling een goed woord spreekt dan wanneer
het van een geestelijke of een ouderling of
een godvruchtige vrouw komt.
menschen broeders zijn. Ze vergeet, dat de
verstandhoud ng tusschen Karei de Groote
en d® Kerk het mogeiijk maakte het groote
rijk van den Keizer van het Westen in
eenheid te bewaren, dank zij wijze wetten,
doordeesemd van godsdienstzin.
Heeft de godsdienst dm niets te zien
met de kruistochten die vrede brachten in
vreemde landen en het kleine Europa met
het Oosten in betrekking bracht.
Of wie bracht er den eersten Volkeren
bond tot stand Was het niet de Kerk
door haar Godsvrede I
Of was de godsdienst niet de oorzaak
van het tot stand komen van eeuwig-
schoone monumenten en schilderijen, de
wereld door bewonderd
Of was het de godsdienstzin niet, die
onze Vlamingen van i3oz naar Groeninghe
dreefWas de godsdienst voor hen niet
hun sterksten steun
Moet ik verder gaan Heeft de gods
dienst dan niets te maken met deze bede
vaart Zoo neen, neem dan maar die mis
weg, dat Vader ons, kap dan maar het
krms van den toren, en je hebt een plech
tigheid zonder zin noch beteekenis, je hebt
een klok zonder klepel.
En dit alles leert de neutrale school juist
niet
Wordt zóó de geschiedenis van den Gul-
densporenslag niet een geschiedenis van
vechtende mannetjes
Wordt zóó de geschiedenis der kruistoch
ten niet een geschiedenisje van dwaze glo
betrotters
Wordt zóó de geschiedenis van den Boe
renkrijg niet een geschiedenis)e van ver
waande boerenjongens
Inderdaad zei Staf, en 'k zal er eens
over nadenken, vooralleer ik m’n zonen
naar zoon school zend.
De tandem ronkte over den macadam.
De beenen gingen op en neer.
In de verte hoorden ze Nele brommen.
En Staf dacht na over klokken zon-
der klepels, en hoe geschiedenis
een geschiedenisje wordt.