lin*.
van zoo veel het mogelyk is te werken om
zyne medeborgers gelukkig te maken.
F. Mag iemand nalaten van naer de
kiezing te gaen wanneer bezondere zaken
of eenige andere redens elders zyne tegen-
woordigheyd vereysschen?
F. Wat moet men dan peyzen van deze
die zeggen wat schilt my wie er gekozen
word?
F. Aen wien moeten de kiezers hunne
stemmen geven?
F. Maekt eenen kiezer zich plichtig met
zyne stem te geven aen eenen kandidaet
die onbekwaem of onweerdig is van de
plaets te bekleeden tôt de welke hy door
de kiezing geroepen is?
F. Indien er voor eenen kandidaet, die
zeer weerdig en zeer bekwaem is, geene
hoop ware van de meerderheyd der stem
men te bekomen, zou men in dit geval
zyne stem niet mogen geven aen eenen
kandidaet die min weerdig en min be
kwaem is?
F. Als men weét dat een deel der kiezers
van zin zyn van voor eenen slechten kan
didaet te stemmen, mag men zich alsdan
niet onthouden van in de kiezing deel te
nemen?
gemeen welzyn in gevaer; en men zou zyn
land verraden indien men het in den nood
niet ter hulp kwam. Solon, den wysten
wetgever der oudheyd, had eene strenge
wet uytgegeven tegen de borgers die in de
beroerten van hun land onpartydig bleven.
F. Welken middel moeten de kiezers
februyken om de beste kandidaten te
ennen?
F. Wat moet men peyzen van de kiezers
die in den keus hunner kandidaten hun
hun eygen gedacht volgen, en hunne
stemmen geven aen mannen die, noch
door openbare vergaderingennoch door
invloedhebbende persoonen voorgesteld
zynde, geene de minste hoop hebben van
te gelukken?
Dat zy niet beter hunne plichten
kwyten als deze die naer de kiezing niet
gaen, aengezien de stemmen die zy geven
noodzakelyk verlorene stemmen zyn.
F. Hoe moeten de kiezers zich gedragen
ten opzigte der gene die hun voor slegle
kandidaten willen doen stemmen?
F. Mogen de kiezers naer huys weder-
keeren zoo haest zy hunne stem gegeven
hebben?
F. Hebben de kiezers nog eene plicht
te kwyten na dat de kiezing teenemael
geeyndigd is?
De kiezers moeten zich daeren-boven
onthouden van eenig teeken van afkeer of
verachting te geven ten opzigte van deze
die met hun voor de zelve kandidaten niet
gestemd hebben, en zich in 't algemeen
wachten van zich ter gelegentheyd der
kiezingen aen eenige buytenspoorigheden
over te leveren.
F. Is het rechtveerdig van uwe kalan-
dizie te onlrekken, of eenen nieuwen pacht
te weygeren of eenige andere onaenge-
naemheden te veroorzaken aen iemand die
ter goeder trouw gestemd heeft voor kan
didaten die u misnagen?
V.
VAN DE ZONDEN DIE MEN TER GELE
GENTHEYD DER KIEZINGEN MOET
SCHOUWEN.
F. Welke is de reden die bezonderlyk
de keizers moet bewegen om ter gelegent
heyd der kiezingen God niet te vergram-
men?
fansch de gemeente, of aen gansch het
iesdistrict die door de kiezers vertegen-
woordigd worden; en dat het gemeenelyk
door oorlogen is, of ziekten, of dieren tyd
of andere algemeene rampen dat God de
openbare zonden van een volk straft.
F. Welke zyn de zonden die ter gele
gentheyd der kiezingen meest bedreven
worden?
F. Wanneer maekt men zich ter gele
gentheyd der kiezingen plichtig van las
tertael?
F. Wanneer maekt men zich ter gele
gentheyd der kiezingen plichtig van ach
terklap?
F. Mag men de gebreken niet doen ken
nen die eenen kandidaet onbekwaem of
onweerdig maeken van gekozen te worden?
F. Welke is de leugen die men ter
gelegentheyd der kiezingen bezonderlyk
moet vermyden?
F. Zyn die zonden niet dikwils vergezeld
met bezwarende omstandigheden?
Tôt geluk van Belgien, myn vaderland,
en tôt eendracht en onderwys der kiezers.
Ïplren. Drukkerie van Oésiré Lambin-Mortier, Uyt-
gcyer yan den Propagateur, boekverkooper, gioote-raaikt, 34*
A. Neenten zy in geval van eene aller-
dringendste noodzakelykheyd; en die plicbt
is zoo veel te grooter wanneer er te vreezen
is dat eenen slechten kandidaet zou kon-
nen gekozen worden; want men moet
altyd wel indagtig zyn dat den uytval van
eene kiezing van eene stem alleen kan af-
hangen; en dat het, in aile gevallen be
zondere stemmen zyn die de meerderheyd
uytmaken.
A. Dat dit zeer onverstandige menschen
zyn. Inderdaed wat zou men zeggen van
eene mensch die iemand noodig hebbende
om zynen koophandel, zyne nyverheyd of
zyne hofstede te bestieren, zich zou te
vreden houden met den eersten die komt,
zeggende wat schilt my wie myne zaken
bestiert? Nu, de zaken van het land zyn
de zaken van ons aile; diesvolgens kan het
aen niemand van ons onverschillig zyn dat
zy bestierd worden door den eersten die
zich aenhied.
A. De kiezers zyn op conscientie ver-
plicht van hunne stemmen te geven aen
den bekwaemsten en weerdigsten kandi
daet dien het, ingezien de omstandighe-
den, mogelyk is van te kiezen.
A. Ja, en al de zedeleeraers zeggen een-
pariglyk dat dezen die door zyne stemd
tôt het kiezen van eenen onbekwamen of
onweerdigen kandidaet medewerkt, eene
zonde van onrechtveerdigheyd bedryft. De
reden daer van is, dat hy door zulken keus
eene groote schade toebrengt aen het ge-
meen welzyn, het welk mannen vereyscht
die bekwaem en weerdig genoeg zyn om
het te konnen behertigen.
A. Ja, en indien men ziet dat een zeer
groot getal kiezers zich laten bedriegen,
of zoo ver hunne plichten vergeten dat zy
bereyd zyn om hunne stemmen aen eenen
slechten kandidaet te geven, en indien
men peyst dat het mogelyk is van dien
slechten keus te beletten met den besten
kandidaet te laten varen, en eenen min
bekwamen en min weerdigen te kiezen,
de kiezers zullen in dit geval verplicht zyn
van hunne stemmen niet aen den besten,
maer aen den min bekwamen en min
weerdigen te geven; want het is klàer dat
zy aen net gemeen welvaren eenen waren
dienst zullen bewyzen, indien zy aldus
eenen slechten kandidaet konnen verwy-
deren.
A. Geenzins; want in dat geval is het
A. Het waer te wenschen dat de welpey-
zendste, de geleerdste en onafhanglykste
borgers eenigen tyd voor de kiezingen te
samen kwamen, om onder elkanderen te
beramen en over een te komen wegens den
keus der kandidaten die de vereyschte
hoedanigheden bezittenen die, ingezien
de omstandigheden van plaets en persoo-
nenmeest hoop hebben van de meerder
heyd der stemmen te bekomen. Wat de
kiezers betreft die in diergelyke byeen-
koomsten niet tegenwoordig geweest heb
ben, het zou voor hun zeer onvoorzigtig
zyn van aen eenen kandidaet hunne stem
te geven zonder te vooren raed te vragen
aen iemand die het gemeen welvaren be-
hertigt, en in staet is van de hoedanigheyd
der kandidaten te kennen.
A. De kiezers moeten zich in 't alge-
meen wel wachten van gehoor te geven
aen deze die langs kromme wegen en
met bedekte listen te werk gaen, en altyd
met belèefdheyd zulk een verzoek ver-
wrerpen (I).
A. Neen; zy moeten wachten tôt dat den
uylslag der kiezingen gekend zy; want
indien er eene ballottage, dat is eene twee
stemming noodig ware, het is hunne plicht
van in deze ook deel te nemen.
A. Zoo haest de kandidaten die de meer
derheyd van stemmen bekomen hebben,
met het gezag gekleed zynhet is voor de
kiezers eene plicht van het voorbeeld van
eerbied te geven die men aen openbare
ambtenaren verschuldigd is. Zy moeten
hun aenzien niet meer als de kandidaten
die zy te kiezen gehad hebben, maer als
mannen die bekleecf zyn met een gezag dat
volgens den H. Paulus van God zelf komt.
Aile menschen, zegt den apostel, moeten
zich onderwerpen aen deze die het gezag in
handen hebben, want daer is geen gezag dat
van God niet komt.... en die aen het gezag
wederstaetivederslaet aen het gebod van God.
(i) Deze die om hunneii keus te doL*n gelukken met
bedekte listen ongeoorlofde middels le werk gaen maken
zich daer door alleen van den keus der kiezers onweerdig.
"Wànt zy toonen daer door dat hun eene der wezenllykste
hoedanigheden ontbreekt die in eenen anibtenaer vereyscht
worden te weten de rechveerdigheyd. Inderdaed, indien
zy niet rechtveerdig zyn in de middelen die zy gebruyken
om hunnen keus te doen gelukken, hoe zullen zy recht
veerdig zyn in het œfiencn der plichten die hunnen keus
hun zou opleggen?
A. Neen, want dien kiezer heéft niet
anders gedaen als eene gewigtige plicht
gekweten, en het ware voor u eene on-
geoorloofde vraek van hem daer voor eeni
ge schade of onaengenaemheyd aen te doen.
A. 'T is dat de zonden, die ter gelegent
heyd der kiezingen bedreven worden, op
eene zekere wyze openbare zonden zyn
die moeten ten laste geleyd worden aen
A. De lastertaelden achterklap en de
leugentael.
A. Als men aen eenen kandidaet onbe-
kwaemheden, inzigten, gebreken of slechte
meyningen toeschryft die hy niet heéft, of
als men hem beschuldigt van misdaden
die hy niet bedreven heéft.
A. Als men de fauten en gebreken van
eenen kandidaet bekend maekt aen iemand
die ze niet kent en die niet noodig heéft
van ze te kennen.
A. Men mag die maer doen kennen aen
de kiezers en aen deze die eenen slechten
keus konnen beletten.
A. 'T is de verderflyke leugen door de
welken men eenen kandidaet eenig onge-
lyk aendoet of den goeden uytval van eene
kiezing belet.
A. Ja, want zy komen dikwils voort uyt
eenen bedekten haet of nyd of afkeer, en
gemeenlyk berooven zy een eerlyk man
van stemmen die hy door zyne bekwaem-
heden en deugden verdiende.
