w
g
3
i i 11
i-
3
SD
De Eerste Obussen op Loo
door H. v. d. G.
u
to
o
p
CD
CD
«1?^
t
s
S3
M
•4
N
M
W
I 3
Og
v.
2
5 s.
s
B’
s-3
o I
0
28-E
i
2
5
M-s-
tt s.
0 a O'S 5-
i.
Jr
Het
Cl
o
n
0
I—
7
0 jf
0
I
to
3
p
►0
s.
cc:
tr
cd"
2
00
p
«Fortalitium Dunense
fs
3 S 3
02 3
S.rt 2-9
«5 S
o£
f?
0.È?
T
2
2-
s
0
m 2 a g
U—i t—
3 S’f
2
w2 >5'
O'S
SJ:'
q 2
2
2
o V
3 2
w* CD
cc
-2.-
s
3 =r
2 n>
S'S
7 3
B 2^1 2
Si»-
g
- I
^■.2 2
p I'S
2. o--71
S5-g
3 3J?
0 72 -L
S
8-
o:
OP
0
PÖ
w
0
I W
Fo
g-S-
S2 0
I -
w
F 3
8 s
re =2
p p
CL p
- p-
7 3
I S
S'
2
3 7
0 5.
S“re
1
6
CD
CD
H
3
I
0
(2^
4*
o
r-b
p-
o
CL
S-
Q
Ul
c+-
I
■3
o'
0
5
o
H
W
H-
5
a
CL
P
P
CL
CD
CL
o
2.
cd
P
I
s?
to
iu
S
c
75
n
p
35
0 2.
H
crq
CD
72
cd
h— h-<
o
0 o
o
o'
o
o-
St
05
s
pr
0
hri
UJ
0
0
O
W
Pt
p
p
p’
cd
*t5
ST
p
72
d
j
0
01
pt
p
N
re
75
3.
re’
o
p
’2.
0
re
5’
S'.” rt
0 3.
o
51-0
=O
3>
2 S
03
5 75
- a>
w *0
CT -
CD in
CD r+
N P
yv
n
-<5.
e-p
2 c
3 a
M
■^2
CD P p
r-t- ’-‘•fYO
2 2«
r CD CD
v -■
72
o-v P
V. - t—b 1__J
O
J 0
l_- P
1—sv
0
m
Pt
j.
re,
rt I—
"b er.
o 'S-
2
Mijn herte bloedt en breekt, tranen van
nijd en spijt komen in mijn oogen en...
droevig jammer ik op het schamel oord, in
doodstrijd nu, waar ik gewonnen en gebo
ren ben en dat ik vroeger met zooveel
geestdrift en fierheid bezong en beschreef.
Loo, het lief, het knoddig, het stil en net
stedeken, de perel van Veurne-Ambacht.
Loo, met zijne machtige en statige kerke
(1221), zijn eigenaardig stadhuis (i565), zijn
rustig nonnenklooster (i556),zijn oud Gast
huis (1686), zijne schilderachtige poorte
(l58o), zijn alombekenden Ces'arsboom,zijn
groot duivenhok (1700), de overblijfsels
zijner vermaarde abdij (iog3), zijne oude
gebouwen, zijne lieve hoekskes, zijne
kunstschatten en oorkonden
Loo, dat sinds onheugelijke tijden, oor
logen, omwentelingen, winden en orkanen,
alle rampen trotste.
Loo, dat getroffen en erg gekwetst onder
het moordend ijzer der duitsche woes-
taards, nu helaas op sterven ligt.
Ja, mijn herte bloedt en breekt, en vol
pijne en snaerte smeek ik den Heere dat
Hij den laatsten levensdraad niet en late
doorsnijden, om ’t overige dat nog in stand
is te bewaren, en dat Hij den laffen aanval
ler zoude achteruitstuiken en hem, het
schandmerk van de nederlaag op den rug
naar zijn land zoude wederjagen.
Met ’t begin van October, tot ’t laatste
van December, ’t jaar 1914, lagen gestadig
belgische en fransche troepen in Loo, en
sedert omtrent drie maanden vocht men
aan den Yzer.
Men dacht Loo buiten schote en buiten
gevaar, daar het nogal verre achterwaarts
de voorlijnen lag.
Den 20 December 1914, s’avonds rond 10
uren, als alleman te bedde lag en rustig te
slapen, in dien stillen, konden donkeren
winternacht viel de eerste obus op Loo.
Lijk hertelooze woestaards, die ’s nachts
binnenbreken om te moorden, hadden de
duitsche,uit wrake omdat zij over den Yzer
niet en gerechten, een groot kanon van lan
gen dracht bijgehaald, om verraderlijk, de
heldhaftige soldaten,die na dagen vechtens
hunne verdiende ruste namen in de kerke,
de weerlooze burgers die niets in den oor
loge te zien hadden, en de schamele vluch
telingen die van rond en over- den Yzer
K
o
1-1 en
rp
n>
3
o <4 - a m
5.22
CD
2<
<§2.
^2
n
co P
TT 3
c» p 2
a-g
o S
"3. TT
2
f—I'** 3
-
Q, -
S3
ïH
Wat moet men verstaan door het For
talitium Dunense waaraf in eenige zeld
zame oorkonden van het einde der jaren
i5oo tot het midden der jaren 1600 gewag
gemaakt wordt Hoe is dit fortalitium tot
stand gekomen met welk doel
Wie waren de krijgslieden die aldaar la
gen Onder wiens beheer onder wiens on-
middelijk bevel
Hebben er aldaar krijgsverrichten plaats
gehad, het aanstippen weerd
Buiten hetgene ons Heinderycx er van
geeft, weinig genoeg, in zijne Jaarboeken
van Veurne en Veu-rneambacht III de'el bl.
g5, zijn er andere bronnen die ons kunnen
inlichten Wie weet ze ons aan te duiden
Reeds hebben wij de oude registers der
streke, waarover het fortalitium strekte on
derzocht en al de vernoemde krijgslieden
aangeteekend. Wij wachten dan verdere
hulpe af om alles op zijn schik te stellen.
Wie steekt er een handje toe
<-f (D
5’3 -
^2-2-" q-3
7)
3
tö CZ2 o tü
0 0
0^.2 0
H
2 0 5’ W
en
co
01 3 PP
1—-
O <1
0 0 3
0 b’
N TC
en <0 g
2
en 3
cr
p -
3 N
^■•lh
mCD
72 Q-*
cd d: p
b
p
3
72
S5-
2
CD
■o
72
22 o
*zr
CD r-t-
cr cd
CD 3
r
kwamen, in hunnen eersten slaap te verras
sen en dood te smijten.
’t Was lijk een donderslag.
Alleman sprong in angste op, aanstak in
der haaste licht, en vroeg verstomd wat er
scheelde of wat er gaande was.
’t En leedde niet lange of een tweede
obus kwam af en sprong in ’t midden der
stad met een schrikkelijk geweld in stuk
ken. Geheel ’t stedeken schudde en beefde.
’t Volk spoeterde hoop over ’s hoop de
straten op, en liep huilend en tierend met
opgeheven handen langs alle kanten de stad
uit.
’t Was een ongehoord gejoel, een gekerm
en geschreeuw, een getrappel, een hotsen
en botsen van menschen en peerden, al op
de vlucht.
Vrouwen met schreeuwende hinders op
den arme, aan d’ handen, op de rugge, be
ducht om hunnen schat; klagende ouderlin
gen, zieke menschen, liepen den varenden
stroom na, waarachter mannen met pak en
zak gelaan, anderen met papieren, titels,
weerden en geld, die wijds en zijds hunnen
uitweg zochten in den donkeren nacht.
’t vervolgt
- - S
fcbê'S a
3 o
0^0
0)
►c
o
S'
Cl-
JL o
3
g 75 2
2
o,
TC
-o
1 CD
72 ’0
2
cc. 3 o
-
- B -
e. o 3
2^0
o c -
B
72- 7) X
<^-2 -
C- P B
2 - o
X 3
r-r’ CD
3-.'b OP
p 2 3'
3 5T k
B 3 ’X
3 0'2-
2^’ct 3
3 2
N
S3 CD
3 O
1
si 2Z
TT 2
S. b
.0 2
-t
n
g Y" o
0 SS
1 8
Y 2 ?-
2 5 2
1 $s
£020
s 2. F 3
3
2 p-2-p
a.o'^3
3 B-
o o
3 O
N B
o -
^,3
0) o
2'2-
B 37
in
I 0 r
3-B 3 s>3
C- 3
5.
a
r.
O
O-L
Si 72
■- CT> x- S
3- 55.3 p 2-
0 X 3
2 r2
O
2
o
3
0 I
S-
Ti CD rsj
02 2:
7c
01 "Z'
j.0^
3. O
0^3-
3.
3.2 3
2 3.^
- 7 N -
S-~ 2 H-
o 0üE
3.
tn
>0 O P
Z3
n 0
r-f-
o
o
B^^
3 o
^2 2
a B
'ffq “5
CD O p,
p-
CD u- CD
*0 CD
0 o 5
p c E
3.-^ 2-
ÖP o 3 -
0-3 O g 0
I 3 3 O
75 0
o
O CD
5 0-
CBS
S O
2- o
- o
a. - 2.
n r
3:
0 3
»5>
w
o
re b
N
75
re
s 0
CD. oT
i
C)
o
2
o
3 re
3 2
72
■f2 0
cn
3.3 w
3 O p
Q.-1 0
b e-L
0 O
o re ~-
3-3.^
re
re p
g
cn
,75
3*
3.
e-
5 2
p b
2 n
3 re
- re
3.yq
e -■o
3 PT-Q
<05
t§
.51-5'3
CD P
P CD
c-t-
-1
si p
a cd
o
ca
?3<
3
Do o
s 3 o 'r' 0
W KI
3
3
<s- <p05 3.
- re
&CO05 k
re b r:rt£-
M o 075:n
9 3.
-53
TC 3 3
O C-M
5 2“
3 2 -
- ^0
3: 3 re
re- 5
CD i
^re
00’a.BTO 03 W S0-
N re re b <^re<
BS1 n reS o--
lliij?
CD
CD P
P
P
c
B
CL 1 CD p Ï0
CD ?5- P P
-.et* p
Co
0^.5 0 2.
r- 3 re
03 2. P-ffs S’
Hi B a.
M H 0’ .2
p frj
P
r~ .1—1
3*w.b g;
n 2 0
■3t: w
2 »-
3-
re
a.
a
a
a.
.O