Naar Congo
E.P. Paul Biebuyck
Een eeuwenoude
lepersche devotie
Op 6 April a.s. ver-
trekt opnieuw naar zijn
geliefde Congo-Missie
onze edelmoedige stads
genoot,
van het Gezelschap Jesu,
geboren te leper
op 2 Aug. 1881
Pa!er Biebuyck deed rijn studiën in bet bisschoppelijk
college van leper en trad in 't Noviciaat der Paters Jesuie-
ten te Aarlen in Sept. 1902.
Een eerste maal vertrok hij, als Missionaris, naar Congo
in 1909. Terug in 't land in 1912, werd hij priester ge
wijd te Leuren op 2 Aug. 1914. Maar zijn hart was
op het Missiefront in Congo. Daar heeft hij dan, van 1914
tot 1925 en van 1926 tot 1933, met zeldzame toewijding
geijverd voor Christus en de zielen.
Nu vertrekt hij opnieuw, met herstelde krachten en
blijmoedig, naar rijn harden en dierbaren Missiepost.
Op Zondag 18 Maart zal in St-Maartenskerk, onder al
de H H. Missen, een g'legenheidspreek gehouden door
E. P. Coolen S. J. en een omhaling gedaan worden door
E. P. B.ebuyck ten voordeele van zijn Missie, ledereen
iedereen betuige hem zijn genegeaheid en God zegene
voorts den apostolischen arbeid van onzen Ieperschen
zendeling I
Op Passiezondag 12 April 1634 werd in de Sint-
Pieterskerk te leper opgericht de broederschap van
O.L. Vrouw der Zeven Weedommen. De aloude devotie
is. Goddank, nog in vollen bloei.
Het past dat we, ter gelegenheid van dit driehonderd
jarig jubelfeest, even blijven stilstaan bij den oorsprong
dezer devotie en haar verheven doelwit om, door de
herinnering aan dit alles, ons aangespoord te voelen dezen
kostbaren erfschat der geloovige voorgeslachten in stand
te houden en te ontwikkelen.
Oorsprong in de XV* eeuw
Het schijnt wel dat de VII Weedommen, als speciale
Maria-devotie, in onze Nederlanden zijn opgekomen bij
het eind der vijftiende eeuw. De VII Weedommen zijn,
oorspronkelijk, een Nederlandsche devotie.
Het was in een tijd van burgeroorlog dat zekere god
vruchtige bruggelingen, in de Sint-Salvatorskerk hunner
stad, deze godvruchtige vereering begonnen, om door
Maria's voorspraak den vrede te bekomen. Ze werden
aangemoedigd door den pastoor van Sint Salvators, Jan
van Coudenberghe, die tevens pastoor was van Reimers-
wal en deken der Collegiale kerk te Abbebroek, beide
plaatsjes in Holland. Hij was bovendien nog secretaris
of geheimschrijver van den jongen graaf Philips den
Schoone, die destijds meestal te Mechelen verbleef. In
zijne drie kerken, te Brugge, te Reimerswal en Abbe
broek stelde Jan van Coudenberghe een afbeeldsel der
bedrukte Moeder met latijnsche versjes over de VII
Weedommen.
De devotie sloeg in bij het volk en verbreidde zich
snel, zooveel te meer daar de jonge graaf, toen hij de
opkomst der devotie vernam, zich dadelijk als lid der
broederschap liet inschrijven en voor zichzelf den titel
opeischte van stichter.
Op Brugge volgde in de Zuiderlijke Nederlanden,
Mechelen, waar toentertijd het hof verbleef. De devoties
in Sint Salvators te Brugge en in O.L. V. over de Dyle
te Mechelen zijn de oudste in ons land.
De verbreiding in latere tijden
Ongetwijfeld waren de voorbeelden van Brugge en
Mechelen van grooten invloed en werden ze in vele
plaatsen nagevolgd. Maar 't is vooral na den Geuzentijd,
toen de Maria-devotie aan alle kanten opbloeide, dat de
VII Weedommen lot een der meest geliefde volksdevo
ties werd.
Vroeger werd de Smartenmoeder zeer dikwijls voor
gesteld neergezeten, als in droefheid verzonken, met,
rond het beeld, zeven kleine voorstellingen der onder
scheiden weedommen, in medaillons gevat. Later groei
den deze medaillons tot afzonderlijke schilderijtjes of
beeldgroepen, die, zooals onze kruiswegstaties, rond de
kerk uitgesteld werden, op de binnenmuren of nog op de
buitenmuren, of eindelijk rond het kerkhof in afzonder
lijke kapelletjes.
Te leper
Onze stad werd in die beweging opgenomen Op
Passiezondag, 12 April 1634, werd in de Sint-Pieters
kerk eene broederschap opgericht. De devotie is ouder,
maar 1634 teekent de ofhcieele erkenning.
Vier jaar later, den 2 I December 1638, vielde bliksem
op den toren en werd de heele kerk met vernieling be
dreigd. De devote parochianen namen hun toevlucht tot
O.L.V. van Smarten en 't vuur werd op een wonderbare
wijze gestut. In dankbaarheid voor die bescherming liet
men een schilderij vervaardigen waarop de brand verbeeld
staat: boven het gebouw door het vuur bedreigd, rijst het
beeld der Smartenmoeder.
De Keizer-koster Jozef II, onzaliger memorie, die
zooveel goede zaken afschafte en kwade stichtte, verbood
alle broederschappen, en zoo ging onze confrérie tijdelijk
ten onder. Tijdelijk zeg ik, want na de Fransche Revo
lutie, werd de aloude broederschap hersteld door Paus
Pius VII, en deze herstelling werd plechtig gevierd den
28 Januari 1817.
Nog eens honderd jaar later kwam de wereldoorlog
onze schoone Sint-Pieterskerk en hare kunstschatten
vernielen en de parochianen ver van hunne haardsteden
verjagen. Goddank, het kwaad is hersteld, de puinen
heropgebouwd, en de oude devoties herleven. De prach
tig herstelde Sint-Pieterskerk is weerom vooralle Ieper-
lingen een geliefd beevaartsoord geworden van O.L.V.
der VII Weedommen. De oude Vlaamsche gewoonte
getrouw heeft men, in 1933-34, rondom het schilder
achtige kerkhof zeven kappelletjes of Staties opgericht
waar de menschen hun devotie kunnen doen. 't Is recht
en redelijk dat wij hier hulde brengen aan het lolwaardig
initiatief van Z. E. H. Pastoor Bonte, die alles zoo
smaakvol heeft ontworpen en verwezenlijkt.
