St-VIaartens' preekstoel Sedert enkele weken is onze Sint-Maartenskeik ver rijkt met een nieuw meubel: de preekstoel. Bij de inhul diging van dit kunstwerk zal het niet misplaatst zijn een woordje te zeggen over de preekstoelen die in den loop der eeuwen, in onze kerk werden opgericht. De eerste preekstoel Onze kerk zal wel in de vroegste tijden een zeer een voudige preekstoel gekregen hebben, maar daarvan is niets bekend. Rond het jaar I 500 werd een zeer kunstige preekstoel gemaakt, die voor onze kerk verloren ging, maar... gelukkiglijk nog bestaat. Van dezen preekstoel hadden we, tot aan den oorlog, eene afbeelding op de prachtige schilderij van Jan Tho mas, vervaardigd in 1645, schilderij die het inwendige van de kathedraal zeer nauwkeurig afbeeldde (zie Tuin- Jilokke 1930 n' I). De preekstoel bestond uit een zes hoekige kuip, waarvan elke zijde versierd was met bijbel- sche voorstellingen. Het breede klankbord dat op de schilderij van Jan Thomas voorkomt was een bijvoegsel der zeventiende eeuw. Deze preekstoel, die veel gelijkenis vertoonde met dezen van Nieuwpoort, en waarschijnlijk van denzelfden kunstenaar was als ons verdwenen binnenportaal in den transept, verhuisde, in 1794, naar... den zolder! Toen had men den preekstoel aangekocht van het afgeschafte Domininikanerklooster, en deze viel meerin den smaak... Na de Fraosche Revolutie, toen zoovele kerken ver- armoed waren en in nood, werd de oude preekstoel van den zolder afgehaald, en verkocht voor een appel en een ei aan de kerk van Winnezeele in Fransch-Vlaan- dren, waar hij nog te zien en te bewonderen is. De tweede preekstoel Wat men uit de Dominikaner kerk gehaald had was een echt kunstwerk, van weelderigen baroktrant. De oude leperlingen zullen zich dat prachtig stuk wel herinneren, dat alhoewel gansch verschillend van den stijl van 't ge bouw, er zoo goed stond en volkomen harmonieerde met de omgeving. Het onderstel was gevormd door een beeldengroep voorstellende Sint Thomas van Aquinen, door twee engelen omgord met de mirakuleuze koord. Op de platte kanten van de kuip stonden medaillons met de borstbeelden van de vier kerkleeraars, met daartus- schen. op de hoeken, de zinnebeelden van de vier evangelisten. Het machtig klankbord, bekroond met trofeëen en puki was ondersteund door twee levens- groote figuren van bazuinende engelen; de rijk gesneden trapleuning eindigde beneden op twee allegorische voorstellingen het geloof en de liefde. In zijn geheel was deze preekstoel een waar poëem, sierlijk en bevallig in zijn details, grootsch in de alge- raeene lijnen, uitgevoerd met deze weergalooze techniek eigen aan de barokkunstenaars en waarvan we sinds lang het geheim verloren hebben. Hij verdween met den grooten oorlog. De derde preekstoel Hij werd gesteld in November 1934. Hij is uitgevoerd naar het ontwerp van Architect Coomans en samenge steld uit marmer, verguld brons en een houten klank bord. Het marmerwerk, met dubbelen trap, is van den Bruggeling Lanssens, het bronzen en houten beeldwerk werd in detail ontworpen en uitgevoerd door den Gent" schen kunstenaar De Beule. De kuip rust op een onderstel gevormd door zuiltjes en is versierd op de hoeken met de bronzen beelden van de vier evangelisten; op de drie zichtbare vlakte zij den, door bronzen reliefs die voorstellen: Christus zijn leerlingen onderrichtend, Christus de kinderen zegenend, de nederdaling van den H. Geest. De vierde zijde, op den achterkant, is gevormd door het houten deurpaneel, dat op de kanten aansluit bij de steunsels van het klank bord deze opgaande zijstukken dragen de standbeelden van de apostelen Petrus en Paulus. Het achthoekig klankbord draagt op de hoeken engelen figuurtjes en is opgehouden door een sierlijke ijzeren arm. Van beoriende zijde gewerd ons de volgende beoordeeling Laten we hier buiten bespreking het voor of tegen omtrent het terugplaatsen van den predikstoel zooals hij staat te Winneczeele, of ook van een Renaissancepre- dikstoel dien wij hadden vóór den oorlog. Stellen we ons in de herbouwde kathedraal met hare nieuw uitge werkte middenaltaar en biechtstoelen en we moeten van den nieuwen predikstoel zeggen dat hij hetlemaa! in de lijn der overige bemeubeleering er waarlijk als de bekro ning van uitmaakt. Zoo kleurig en rijk is zijn materiaal, zoo kunstig de gebeeldhouwde figuren en paneelen, dat ze aan den gewoonlijk kouderen toon van het marmer leven en warmte geven.

HISTORISCHE KRANTEN

Tuinklokke (1930-1940) | 1934 | | pagina 3