Hoedanigheden en Kenmerken
van goed vleesch
Onze Hophandel
Ontwikkeling van den
Landbouw in Rusland
Het landbouwbedri,! in A me
De bevolking van de wereld
Gezondheidstoestanden
der huisdieren
EERSTE VERSLAG
mm
Dc toonen. berekend per hectare bewerk
ten grond, zint van provincie tot provincie
verschillend, in de streken, waar kleigrond
bestaat, betaalt men meest en in de zand
streken minst. Dat laat zich verstaan. De
loonen per hectare berekend, verschillen tus-
schen 71 gulden '(Zeeland en 20 gulden
(Drenthe
In Noord-Holland zijn de loonen voor de
volwassen arbeiders het hoogst Zij wisselen
daar at lunchen aid en 580 gulden per jaar.
Voor de inwonende dienstboden staat Zuid-
Holland aan 'I hoofd, namelijk met 201 tot
213 gulden per jaar voor de mannen, en
135 tot 210 gulden voor de vrouwen
Van een 20tal landarbeidersfamiliën zijn de
huis begroetingen opgemaakt geweest. De in
komsten verschillen tusschen 170.00 en
773.56 gulden.
Deze cijfers zijn gunstiger dan deze van
een vorig onderzoek 1906-07 maar er moet
hiervan rekening gehouden worden dal ook
de onderhoudskosten in prijs zijn gestegen.
Naar den verslaggever kan ee* jonge nr-
beider met zijne vrouw en cenige jonge
kinderen, zonder bijzondere tegenspoeden,
i tegenwoordig wel zooveel verdienen, om,
levende in een uiterst bescheiden, zij het
nette, eenkamerwoning zich gezond, zij het
heel Sober, te kunnen voeden en behoor-
lijk te kunnen klceden. maar dat dan ook
voor eenige luxe en voor ontwikkeling en
ontspanning zoo goed als niets overblijft -
Bij eenige tegenspoed of minder overleg der
vrouw moet op de noodzakelijke levensbe
hoeften worden bezuinigd.
Vail lien der arbeidersgezinnen verschilt het
jaarlijkscbe verbruik per hoofd aan voedings
middelen tusschen 33.11 en 42.10 gulden, of
van 9 tot 11.7 cents per dag. Dat bedrag stijgt
tot 36.8 cents per dag bij een gezin, waar
volwassen kinderen een belangrijk bedrag aan
loon inbrengen.
Met dergelijke cijfers voor oogen, zegt de
verslaggever, kan niet gezegd worden dat de
landarheiders, zonder tegenspoeden, zich ge
zond kunnen voeden. j
Het Maandschrift van hel Centraal Bu
reau voor de Statistiek voegt daaraan toe j
Integendeel krijgt het vermoeden groote 1
waarschijnlijkheid, dat hel gros onzer land-
arbeiders met hun gezinnen bij gebrek aan
voldoende verdienste zich onvoldoende voe
den en in sterke m te aan ondervoeding
lijden, indien mag worden aangenomen, dat
dat de minimumkosten voor de voeding
per persoon per dag van 28 tot 30 cents
bedragen.
Eigenschappen. Het vleesch is bij uitmun
tendheid de krachtherstellende spijs, en deze
die host met de samenstelling van het li
chaam overeenkomt. Het wordt van menig
vuldige diersoorten verkregen, en kan op ver
schillende manieren bereid worden. Ja, de
voedingswaarde van Het vleesch hangt in
groole mate van de bereiding af.
Zijne samenstelling is nagenoeg de volgende
Eiwitstof 20 lot 21 p. h.
Vetstof in veranderlijke hoeveelheid (Rund-
vleesch van 1 tot 5 0/0).
Mater van 65 tot 75 0 0. en minerale zou
ten van 12 tot 2 0 0.
De beenderen geven vooral vet en gelatine.
De verteerbaarheid van het vleesch en de
verhouding zijner voedende, bcstanddeelen
verschillen
1. Volgens de soort van hel vleesch scha
pen- en ruudvleesch zijn het voedzaamste.
2. Volgens den ouderdom der geslachte die
ren de dieren leveren het voedzaamste vleesch
als daaromtrent volwassen zijn, en goed
gevoed. Vleesch van cude dieren is droog
en laai te jonge dieren geven waterachtig
vleesch.
3. Volgens de liehuamsdeelen waarvan het
vleesch voortkomt de beste stukken van de
slachtdieren zijn deze die "het meest langst
achter en naar hoven liggen.
4. Van de voeding der dieren. Hoe beter
ze gevoed geweest zijn, hoe voedzamer vleesch.
5. Van de manier van bereiden gebraden
vleesch is voedzamer dan gestoofd of ge
kookt op hoe minderen tijd een stuk vleesch
(volgens de soort) bereid is en hoe beter het
zijn sap ol vocht behoudt hoe beter.
Het vleesch moet samengaan met meelach-
tige spijzen, zooals aardappelen, brood, enz.,
of met groenten.
Gezouten en gerookt vleesch is zwaarder
dan versch tiet zout neemt deels het water
en sap van hel vleesch weg.
Versch geslacht vleesch is niet zoo goed voor
het verbruik, het is laar, en moei Onder den
invloed der lucht bederven, rundsvleesch be
waart langer dan verkensvleesch, in den zo
mer van 1 tot 2 dagen; in den winter 2 tot
4 dagen.
Hoedanigheden. Ruudvleesch. - Het
meet schoon rood zijn, met geelachtig-vvit vet.
Het is vast, nialsch, sappig, droog op het aan
voelen, veerkrachtig, 't is te zeggen, als men
er me. den vinger op duwt, moet dc indruk
spoedig verdwijnen en bijna reukeloos.
Het vleesch van magere runddieren is droo«
en taai. Vleesch dat kleverig is. of zeer bleek
van kleur, komt van ziok vee voort. Het vleesch
van rundvee, dal aan ziekte sterft, of hij
ongeluk omkwam, is donkerrood, omdat het
niet uitgebloed is.
Kalf vleesch. Kalfvleesch moei schoon
roosachlig-wit en nogal vast zijn en voor
zien van vrij veel zeer wit en zeer vast
vet. Het kalfsvleesch is bruikbaar van als
ze zes weken oud zijn. en goed gevoed ge
weest zijn. Vleesch van al te jonge kalveren
is slap. rood, en flauw van smaak. Het eten
van zulk vleesch is ongezond, het kan de
maag ontstellen. Kalfsvleesch is zeer gelei-
of gelatir.achtig. het is min voedzaam, maar
lichter verteerbaar dan rimdsvelcsch.
Varkens vk-esch. Goed varkcnsvlcesch
is voorzien van vast. nogal overvloedig, en
zeer wit vet het vleesch der hespen is
rood, het andere filet en ribben is om
trent als kalfsvleesch roosachtig-wit. Varkcns
vlcesch zal men voorzichtigheidshalve niet
rauw, maar goed gebraden, of gestoofd, gebrui
ken. Varkcnsvleesch bevat veel vezelstof, en
is ook zeer vet het is goed voedzaam, doch
zwaar het past best 's winters, en bijzon
der voor mcnschen die op het veld en in dc
open lucht moeten werken. Dikwijls kunnen
personen, die binnen werken, vooral die een
zittend leven leiden, bet in den zomer niet
verteren.
Schape.nvte.esch. Hel moet schoon
boeg-rood zijn, en het vet zeer vast, en zeer
wit. Het is zeer voedzaam, en past ook best
"s winters, in het heetc seizoen heeft het
soms een roetsmaak.
Alle vleesch waaraan men een begin van
bederf ontwaart zal men niet aanknopen heeft
men zelf een stuk dat een reukje krijgt en
begint te plakken, zoo zal men het zeer
goed onder de pomp afwasschen, en water
over pompen tot alle reuk geheel weg is,
daarna goed afdroogen best nog op tijd op-
broden om alle reuk te voorkomen.
Meehtilde De Wilde,
Meesteres der Staatslandelijke huishoudscholen.
Het officieel H.mdelsbulletijnlaat ons
den gang van den hophandel kennen kennen
voor de vier eerste maanden van het gewas
1913.
België heeft hop uitgevoerd naar d n vreem
de gedurende
September 546.513 kgr.
October 893.410
November 312.173
December 203.737 -
Het zij te zomen 1.986.165
Mei het begin van October laatstleden werd
de gezamenlijke hopoogst van België geschat
op 80000 centenaren van 100 pond, het zij
t.000 000 kgr., namelijk 45.000 centenaren voor
Poperingbcr-land en 33.000 cent. voor het
Land van Aalst: de helft van het gewas zou
dus naar het buitenland getrokken zijn. Het
is merkelijk meer dan in 1912, toen wij,
van September tot December medebegrepen,
1.301.054 kg. uitleverden; doch het is min
der dan in 1911 (deze vier maanden), toen
onze uitvoer 2.566.102 kgr. bedroeg, vooral
naar Engeland, Frankrijk en Duitschland.
Dit laatste seizoen leverden wij aan Duitsch
land 701.410 kg.; aan Engeland 981.126 kg.,
en aan Frankrijk 178.277 kg.; de twee eerst
genoemde landen waren de voornaamste aan-
koopers, dewijl de hopoogst er mislukte ter
oorzake van zwarten roetdauw, en dewijl onze
verbeterde produktcn reeds de hunne ten deele
kunnen vervangen.
Evenwel kwam er nog een aanzienlijke
massa vreemde hop naar België, gedurende
(de vier bedoelde maanden van 1913, namelijk
1.308.107 kgr.: deze vreemde produktcn zijn
liet meest afgezonden uit Duitschland, dat
in ons land 617.188 kgr. zoogezegde Duitsche
hop bracht; daarna komen Engeland met
320.768 kgr. en Amerika met 113.390 kg.
Zoo beliep deze invoer omtrent evenveel
Ms in September-December 1912 (namelijk
•1.300.937 kg.) en was merkelijk minder dan
in ,1911 (namelijk 2.586.102 kg.).
A. D. .1.
Volgens opgave van het Russisch ministe
rie van landbouw waren in 1913 in Europeesch
en Aziatisch Rusland, 93 niillioen dessiati-
nen bebouwd met tarwe en haver, tegen
88.800.000 in 1912, terwijl van 1906 tol 1910
gemiddeld 85 millioen 600.000 d. daarmede
bebouwd waren. Een snelle uitbreiding van
de met tarwe bebouwde oppervlakte viel voor
al op te merken in Aziatisch Rusland
De oogsl in 1913 bedroeg 5376 millioen pond
tegen 5072 millioen in 1912 en gemidd ld
4031 millioen san 1906 tot 1910.
De toeneming van het gemiddelde cijfer van
den oogst is het gevolg van de verbeteringen
op landbouwgebied. Ook valt een snelle uit
breiding waar te nemen van den aardannel
teelt. Van 1906 tot 1910 werden aardappelen
verbouwd op 3.912.000 dessiatinen in Kn
op 4.418.000
In 1908 werd kiloen geteeld op een on
pervlakte van 281.000 thans 500 dessiatinen.
u.l.iif in Aniflrilrn de voorbehoedende inspuiting met san vezel-
slof beroofd bloed of serum voortkomende van
„....I, mf>.r dieren die van de ziekte genezen zijn
u..i I mdbcuwbcdrijf in Amerika wordt me^r
Het iamii*>u j Verschillende proefnemers, namelijk f..oef-
fier, en anderen in Duitschland. Noeard in
Frankrijk en Peroncilo in Italië hebben de
voorbehoedende kracht Iiewezen van het bloed
van genezen dieren en hebben vee kunnen
voorbehoeden door de inspuiting van groole
hoeveelheden van vezelstof beroofd bloed of
serum.
Later hebben, Loëffler eerst, vervolgens No
eard en Poels, een serum van genezen rund-
dier voortgebracht en dan door herhaalde in
spuitingen van den blaarinhoud bovenmatig
vrijgesteld en de voorbehoedende rol van dit
serum bewezen, toegediend onder de huid in
een hoeveelheid van 20 c. c.de aldus ge-
t,n meer grootbedrijf.
x ,ar eene voordracht van hoogleeraar Ro
bert Wheeler daarover volgende inlichtingen:
Op onze dagen wordt de helft van hel ka-
nitaal voor eene moderne farm (hoeve; in
ViTcriki gestoken irf machienen en werktui-
en die in den kaatsten tijd de eene verbe
tering na de andere ondergingen en schier de
perfectie bereiken.
Men staat als verstomd als men ziet hoe
die machienen en werktuigen alles verrich-
len. meer cn meer afleggen en de grondstof
fen sparen.
Te La Porte, in Indiana, is eene fabriek
van landbouwacbienen die werkt met een ka- geven immuniteit is passief en duurt sleciits
pitaal van 85 millioen frank. Zij kan schier enkele weken. Peroncito heeft in 1901 op
,1e bestellingen niet bijtijds leveren, zoo tal- een groole schaal de methode toegepast der
rijk zijn de s farmers die zjcli modern in- inspuitingen met van vezelstof beroofd bloed
inrichten. De behandeling is dus niet nieuw. Het was
De waarde der landboiunachienen in Ame- nochtans belangrijk te onderzoeken of het se-
rika is in de laatste vijf jaren gestegen van rum, voortgebracht door de heeren Schrevens
719 tol 1265 millioen dollars - van 5 frank, en Hoste, practische uitslagen kan geren, zoo-
Gedurende hetzelfde tijdstip is de waarde als zij het beweren,
der jaarlijkscbe oogsten van graangewassen ge- j)e Commissie heeft lol nog toe twee proe-
slegen met 79 0 0, deze van veevoeder met ven genomen, eene te Emeuville (Luxemburg)
70 0 0, deze van aardappels met 69 0/0. deze met van vezelstof beroofd bloed en met serum
van tabak mei 83 0/0 en deze van katoen en ee)u. te Velm (Limburg) met seruni. bloed
met 117 0 0. j en serum die geoogst werden door de twee
De grootste omkeering in de amerikaan- bovenvermelde veeartsen en 'die zij welwil-
sclie landbouwnijverheid is echter teweegge- lend tc onzer beschikking hebben gesteld Wij
bracht door de zoogenaamde Fann-Trakters, geven hier de verslagen dezer twee proeïheniin-
j-eusachtige krachtmachienen, die hare drijf- gen die dc heeren Schrevens en Hoste werden
kracht ook verdeelen onder de werktuigen uitgenoodigd bij te wonen. In gemeen over-
die zij 'ever de velden trekken. j leg met den heer Hoste, afgevaardigd door
Dc traktor is zoo samengesteld, en kan in zoo- den heer Schrevens, heeft de Commissie de
veel gevallen dienst doen dat hij het jaar hoeveelheden in te spuiten van vezelstof be
door dienst kan doen op eene moderne inge- roofd bloed bloed of serum bepaald. Deze
richte hoeve van zekere uitgestrektheid.,. Hij veearts heeft de helft der dieren ingeënt, oen
wordt dus niet alleen gebruikt op het veld, in lid der Commissie de andere helft. De heer
in de schuur, voor de bewerking van den oogst. Hcste ook heeft het verloop der proefnemin-
maar ook bij de inpakking van de gewonnen gen en de bekomen uitslagen nagezien,
vruchten, zoowel als bij het aanleggen cn
onderhouden van wegen en waterleidingen. L PROEF TE ERNEUVILLE
.1 Z*n lil™* l[lr: i He hoeve bevatte 53 dieren in 3 afzonder-
j lijke stallen. Het mond- en klauwzeer werd
1 verklaard den 5 Januari 1901; de dEommis-
Maar er zijn reeds veel moderne hoeven van sje ]ieeft zich Ier plaatse begeven den 9 Ja-
lO.OOü. 40.000 en meer dteres, die al de nieu- j rinrtri De ziekte was in haar volle verloop
wisheden kunnen aankoopen en nuttig ge- jn (jfcn stal waar 21 volwassen dieren en
bruiken. j eeTl j.ajf standen In een tweeden stal. in
Langs den anderen kant heeft men uitge- 1 hetzelfde gebouw geitgen. maar van den eer
st rekte eigendommen waarop hoeven van 100, j sten gescheiden door een wagenschuur, ston-
80, 60 acres ingericht worden, die dan vee» j den 16 onbesmette vaarzen en jonge osseu.
huurd worden aan inwijkelingen die eenig ka- In een derden stal, langs den anderen kant
pitaal bezitten. j van hei binnenplein gelegen, stonden 16 jongo
vereenigen zich om gezamenlijk de. dieren, w^nrvon 1 blaren vertoonde, welke
echter nog niet geborsten waren.
De proef werd genomen op de 16 dieren van
den vaarzen- en jonge ossenstal, cn op de
16 dieren van den kalversstal. De heltf der
dieren werd ingespoten met van vezelstot be
mors die zich die kostelijke machienen recht
streeks kunnen aanschaffen.
"beste machienen. werktuigen en een traktar
aan te koopen, die zij dan elk op hunne
beurt gebruiken.
Dc wereld telde op het einde van 1913 1 mil
jard 700 millioen bewoners. Hierbij geven wij
de cijfers
Azië lelde 933 miljoen 795.110 bewoners,
Europa 181 miljoen 193.007, dus bijna de
helft minder; Afrika telde 188 miljoen 907.139
Amerika 187 miljoen 357.912; Oceanië 57
miljoen 785.900.
Sinds 1900 is dc internationale bevolking
dus aangegroeid met ongeveer 110 miljoen
inwoners.
Onze landbouwers zullen met genoegen ver
nemen dat er van mond- en klauwzeer, snot
en ihuidworm geen spoor iu 't land 'meer
overblijft. In de provincie Namen deden zich
van 1 tot 15 April 8 gevallen van razernij
\oor, cn in geheel België 26 gevallen van
miltvuur, waarvan 25 op rundvee en 1 op
zwijnen.
van de Commüsie, door den Heer Minister
van Landbouw belast de waarde te bestu-
deeren van de voorbehoed- en de genees
middelen tegen het mond- en klauwzeer.(t)
De Commissie had te onderzoeken:
1. Een zeker aanlal geheime middelen, of
met geneeskrachtig hoofdbestanddeel, voor de
welke geen proeven dienden genomen te wor
den. Immers deze zoogezegde specifieke mid
dels. duur verkocht, kunnen gemakkelijk ver
langen worden door bederfwerende of ge
wone wondheelende middelen. Anderzijds, uil
de opzoekingen tot nog toe gedaan, blijkt
deze zelfstandigheden volstrekt geene speci
fieke werking hebben op hel verloop van
het mond- 'en klauwzeer, en dat zij geene
bijzondere voorbehoedende kracht hebben.
2. Dc behandeling, aangeprezen door de
heeren veeartsen Schrevens en Hoste, d. i.
roofd bloed en met bloedwei, de andere helft
diende als getuige. De in te spuiten dieren
wedren derwijze genomen, dat zij met de ge
tuigen afwisselden. In den vaarzenstal werd
een bepaald door mond- en klauwzeer aan
getaste koe gebracht na de inspuitingen, en
geplaatst tusschen een ingespoten en een tot
getuige dienend dier. In den kalversski be
hield men liet zieke dier. De hoeve werd
regelmatig bezocht door de Commissieleden.
De twee volgende tafels geven een over
zicht van den toestand op 21 Januari 1911.
A. Vaarzen- en jonge ossenstal.
aangetast.
1. Getuige
2. Ingebrachte zieke.
3. Ingespoten 300 c. er-
4. Getuige
5. Ingespoten 350 c. c.
6. Getuige
7. Ingespoten 300 c. c.
8. Getuige
9. Ingespoten 200 c. c.
10. Ingespoten 350 c. c.
11. Getuige
12. Ingespoten 200 c. c.
13. Getuige
14. Ingespoten 250 c. e.
15. Getuige
16. Ingespoten 250 c. c.
17. Getuige
B. Kalversstal.
1. Ingespoten 100 c. c.
2. Ziek
3. Getuige
4. Ingespoten 100 c. c.
5. Getuige
6. Ingespoten 150 c. c.
7. Getuige
8. Ingespoten 150 c. c.
9. Getuige
10. Ingespoten 250 c. c.
11. Getuige
12. Ingespoten 250 c. c.
13. Getuige
14. Ingespoten 200 c. c.
15. Getuige
16. Ingespoten 200 c. c.
Samen dus
ongedeerd,
aangetast,
aangetast,
aangetast,
aangetast,
ongedeerd,
ongedeerd,
aangetast,
aangetast,
aangetast,
aangetast,
aangetast,
ongedeerd,
ongedeerd,
aangetast.
aangetast.
aangetast,
aangetast,
aangetast
aangetast
aangetast,
aangetast,
aangetast,
ongedeerd,
ongedeerd,
aangetast,
•aangetast
aangetast,
aangetast,
aangetast.
(t) De Commissie bestaat uit
HH. Da Roo, Hoofdopziener bi.) het Beheer van
I.amibf uw. Vooizitter Liénaux. Hooglee-
;aar aan de Rjjksveeaarlseuuichool De
Have. Veeartsenjjopziener der Regeering.
te Gosselies Frateur, Koogleeraar aan de
Hoogeschool te Leuven, verslaggever.
a) In den vaarzen- en jonge ossenstal:
Ingespoten: aangetast 5; niet aangetast
Getuigen: aangetast 6; niet aangetast
b; In den kalversstal:
Ingespoten: aangetast 7niet aangetast
Getuigen: aangetast 6; niet aangetast
