PRIJS 1,50 Fr.
Ie JAAR. Nr. 7.
ONAFHANKELIJK WEEKBLAD
'WAAR ZIJN DE VERANTWOORDELIJKEN
PIERLALA-METHODES?
OF....?
Diksmuide, 14/9/1940.
aan den Heer Ortskommandant Veurne.
Bruggen en Wegen
materieel
ik beschik,
waarover
we zeggen dat
miserabel 1
aangewend om hun
de per-
politiek
of on
om dan
Ministerie
van
Openbare Werken
en
Werkverschaffing
ochtend 13-9-40, deel ik u
van het kustgebied Veur-
brandstof en
Vooral de in
het staatsblad van 20 April verschenen
Zoo werden patriotten van alle landen in Duitsche concentratiekampen
teruggevonden. Ook Belgen! Door wiens schuld kwamen ze in deze hel terecht?
Dank zij pro-Duitsche organisaties, dank zij verklikkers, dank zij verra
ders, dank zij hulpfeldgendarmes, dank zij schoelies, al of niet gewapend, al
of niet in uniform, die in dienst van het nazi-beest stonden! En voor derge-
lijke r?.njsters worden vernachtende omstadJ- ghed-u
van naastenliefde! Sommige bladen en „vergevers” spreken zelfs over ....^Bel
gische” gruwelen in onze intemeeringscentra voor zwarten! Kan men voor de
leden van onze krijgsraden geen studiereis naar Buchenwald, Belsen, enz. in-
richten?s
j naam Van Ryswyck
heeft een 'gouden klank bij ieder" waren
Vlaming en goeden Belg. Het is een
naam die gedragen werd door Antwer
pen’s onvergetelijken burgemeester, Jan
Van Ryswyck, een voorvechter van de
Vlaamsche Beweging, die haar hielp
losvechten uit provincialisme en taal
particularisme. Het is den naam van
een man, die meer dan wie ook en in
uiterst moeilijke tijden gestreden heeft
voor het behoud van de Nederland-
sche kuituur en taal in België en haar
gelijkstelling met die van onze Waal-
sche landgenooten. Jan Van Ryswyck
was een strijder voor de ontvoogding
van zijn volk en een democraat van de
daad. Zijn quasi-vorstelijke begrafenis,
na een leven dat te vroeg geknakt werd
door zijn grenzeloozen opofferingsgeest,
was het bewijs hoe hij, niet het minst
door zijn politieke tegenstrevers, naar
waarde werd geschat. De kleinzoon zijn
van een dergelijken man, toonbeeld van
integriteit (hij stierf doodarm, na bur
gemeester van Antwerpen, volksverte
genwoordiger en advocaat te zijn ge
weest en alhoewel hij nooit een ver
kwister was!) is ontegensprekelijk een
eer die zekere verplichtingen oplegt.
Het grieft ons diep te hebben moeten
vaststellen dat W. Van Ryswyck zijn
grootvader, tijdens de bezetting, on
waardig is geweest. Door het aanvaar
den van zekere functies uit de handen
van den vijand of zijn handlangers,
door zekere handelingen, heeft W. Van
Ryswyck niet gehandeld zooals het een
goeden Belg EN VOORAL EEN HOO-
GER AMBTENAAR betaamt. Wel heeft
hij later de nationale zaak ONBE
TWISTBARE diensten bewezen en zelfs
gevaarlijke taken vervuld. Maar het
tweede kan het eerste verzachten, doch
het echter niet ongedaan maken. Het
ongelukkigste voor veel „dubbele rol”
menschen (bedoeld worden alleen deze
van tweede en derde categorie: zie hoo-
ger) is dat ze zich niet vergenoegen met
een bescheiden leventje, doch er nog op
uit zijn voorname ambten of bedienin-
(Vervolg op 2e blz. Ie kolom.)
De conducteur van Bruggen en Wegen
(Strassenbauführer) J. De Geyter, Diksmuide
verzachtende omstandigheden, zoo de
bewezen diensten van tamelijk groot i
belang waren, wat eerst moest bewezen
worden. Wij denken dat dit het oordeel
moet zijn van ieder Belg, die het goed
met het vaderland meent. Moesten al- i
leen de daden van 1944 in aanmerking
komen, dan zouden veel -van onze
zwartjes in vrijheid voor goed! I.
moeten gelaten worden, want dan trap
te ongeveer iedereen het af uit V.N.V. i
en De Vlag, om van Zwarte Brigaden en
andere Vlaamsche of Waalsche Wach
ten maar te zwijgen. Wij' moeten onze
landverraders vooral oordeelen naar
hun daden in 1940 gesteld, toen ze
dachten dat Nazi-Duitschland de over
winning had behaald. Hoe langer het
geleden is dat iets strafbaars op vader-
landsch gebied werd begaan, des te
grooter moet de sanctie zijn. Op gebied
van. de administratieve zuivering komt
minister-president Van Acker thans een
besluit te nemen dat op dit gebied als
een voorgaande zal kunnen dienen en
de verdedigers van de „dubbele rol”
lieden, ten minste dezen die hun dub
bel spel slechts na een zekeren tijd be
gonnen of die bij dit spel niet alleen den
vijand poogden te bedriegen, hoogsten
onwelkom zal zijn, nl. de afstelling van
ofwel een „dubbele rol”]den heer w- Van Ryswyck als adjunct-
gespeeld. Niemand zal ons tegenspreken vast ^wervingssecretaris.
wanneer we zeggen dat we hier voor
een miserabel verdedigingssysteem motiveering van dit besluit is van aller-
staan, aangewend om hun kostbaar - hoogst belang., De i -
hacnje aan den~gfeep der gerechtigheid
te onttrekken.»
Er zijn een uiterst klein aantal per
sonen die in werkelijkheid een sublie
me dubbele rol gespeeld hebben. t.t.z.
die zich bij den vijand hebben inge
drongen ten einde aan de geallieerde
zaak onschatbare diensten te kunnen
bewijzen. Er zijn er anderen, reeds tal
rijker, die in den waren zin van het
woord een DUBBELE, t.t.z. ONBE
TROUWBARE en ONDUIDELIJKE taak
vervuld hebben, niet uit vaderlandslief
de, maar om tot het overwinnend kamp
te behooren, om het even wie de zege
praal behaalde. Een derde kategorie is
deze van de opportunisten, die in 1940,
verblind door den zegevierenden Blitz
krieg der Moffen, alles op de Duitsche
kaart hadden gezet en, de ééne vroe
ger dan de andere, gewaar werden dat
Hitler en zijn trawanten het pleit gin
gen verliezen. Ze trachtten daarom in
zekere patriotische organisaties of in
lichtingsdiensten binnen te sluipen, om
in de gelegenheid te zijn hun vroegere
fouten te herstellen. Laat ons de vierde
kategorie, die de overgroote meerder
heid van onze „dubbele rol” mannen be
vat, maar onbesproken laten, nl. die bij
wie het werk ten voordeele van het land
slechts in hun verbeelding bestaat of
om het juister uit te drukken in de
verbeelding van de sullen die dwaas
genoeg zijn het sprookje te gelooven.
Begin Oktober 1944 hadden we, in
half-privaten kring, een onderhoud
met een zeer gewaardeerd krijgsauditor
en het gesprek liep o.m. over
sonen die in den beginne de
van den vijand rechtstreeks
rechtstreeks hadden gesteund,
later aan de zaak van de bondgenooten
WERKELIJKE diensten te bewijzen. De
magistraat in kwestie gaf op ondubbel
zinnige wijze zijn meening over dit
zeer k^sch onderwerp te kennen: wat
ook hun latere verdienste geweest wa
ren, moesten deze menschen VEROOR
DEELD worden, mits inachtneming van
van „Nieuwe
en bottenlikkers
zwart was, be-
kwaliteit van ge
in aansluiting met ons onderhoud van. heden
mee dat mijn dienst het onderhoud van de wegen
ne kan. verzekeren onder voorwaarde da: ik over de noodige
vervoermiddelen kan beschikken.
Daarom neem ik de vrijheid u den toestand van onzen dienst vóór den
oorlog bekend te maken. Wij beschikten over een pleeg van 65 werklieden,
3 vrachtwagens, 2 tractors, 2 aanhangwagens, één motorrijwiel enz. We ver
bruikten gemiddeld 1200 1. brandstof. Mijn, district beslaat 133 km. staats
wegen, waarvan hierbij ingesloten een klein kaartje schaal 1/100.000. Ik moet
ook alle asphaltwegen onderhouden tustchen Oostende en leper. (Westelijk
deel der Provincie W.V1.)
Voor het oogenblik zijn er weer 27 man aan het werk en ik beschik over
2 aanhangwagens en één tractor (snelheid 15 km/u). Voor een normale wer
king zou ik nog over minimum één vrachtwagen voor het vervoer van
splitt, teer, zand en straatsteenen, enz. moeten beschikken.
Ik heb een motorrijwiel voor de controle der ploegen en de uitvoering der
werken zeer noodig.
Onder deze voorwaarden en gezien het
gebruik ik 300 1. benzine per week.
Bij de afstelling van den keer
W. Van Ryswyck.
Zoo men het wilde gelooven, dan
telden België, tijdens de bezetting, on
geveer zooveel „spioenen” in geallieer
den dienst als er inwoners waren! Zelfs
vooraanstaande leiders
Orde” bewegingen
van al wat Duitsch of
roepen zich op hun
wezen geheim agent! We moeten er aan
toevoegen dat zekere officieele diensten
te Brussel met een verbluffend gemak
certificaten uitdeelden aan wie er maar
vragen wou, ten minste tot vóór korten
tijd. Iets wat de waarde van dergelijke
getuigschriften, bij dezen die ze werke
lijk verdienen, waardeloos maakt. Het
verwondert ons dat sommige rechters,
openbare agenten, leden van toezichts-
commissies, enz., met één of ander on
derzoek belast, zich nog door zekere pa
piertjes laten imponeeren, die na de
bevrijding met milde hand uitgestrooid
werden!
Onze al of niet gecatalogeerde zwar
ten hebben, op weinig uitzonderingen
na, allen ofwel iemand uit de klauwen
der Gestapo gered ofwel een parachu
tist geholpen
ZONDAG 29 APRIL 1945.
(cvergencinen uit Daily Express”)
Men vindt hieronder de vertaling van een brief door den Dienst van Bruggen en Wegen
te Diksmuide gezonden aan den Duitschen Ortskommandant te Veurne in 1910. Wij gaven de
reproductie van het origineel schrijven in ons vorig nummer. Wij drukken er op dat wij nie
mand in het bijzonder willen treffen. Zoo de onderteekenaar niet verantwoordelijk is, dan
moet het één zijner chefs zijn. Des te beter voor hem en we zijn steeds bereid het ev. ken
baar te maken. Laten we terloops opmerken, in antwoord op enkele insinuaties iu een te Roese-
lare uitgegeven blad, dat we in oorlogstijd en vooral op gebied van epuratie geen politieke vijan
den of vrienden kennen. Alleen vijanden of vrienden van het landWie dit nog niet zou bemerkt
hebben zal er zich in de toekomst van kunnen vergewissen! Wij denken dat het nu geen tijd
is voor persduels. Onze plaatsruimte kan ten andere voor iets beters gebruikt worden! Moest
men er echter toch mee verder gaan in den gekenden vóóroorlogschen naar dorpspolitiek
ruikenden polemiekstijl onze actie aan te vallen, dan kunnen wij desnoods ook eens uit ons
schelpje komen- En er zit veel meer in dan sommigen vermoeden, alhoewel wij op eerlijke
wijze strijden en bijv, niemand pogen verantwoordelijk te stellen voor wat zijn omgeving of
familieleden zouden kunnen mispikkeld hebben. Een katholieke persoonlijkheid uit het arron
dissement Diksmuide kan dit zelfs getuigen
I