I
t
NIEUPORT
Zie het belangrijk bericht
op de 3dbladzijde,
Nieuport Baden
I
Gemeenteraad van Nieuport
Ze willen niet kapot
Heeren Kiezers
Westende-Baden
Hoogwater te Nieuport
's morg.
-
rüoojb'g 'ft wedde van 50
1
Tie
Sterfgeval. Zaterdag 25 September 11. is
te Gent overleden in den ouderdom van 59 jaren
Mijnheer Leonard Penmans, postontvanger te
Nieuport. Zijne begraving had donderdag laatst
plaats te Assenede.
Leerling. Bij koninklijk besluit verrat, ld
in hel Staatsblad van 24 dezer wordt de stad
Nieuport bemachtigt eene leaning aan te gaan
van 255,000 fr door tusschenkomst der Maat
schappij van het Gemeentekrediet.
8
9
3 October
4
5
Met het Concert door de Fanfaren van Oostduin-
kerke op zondag 26 Spetember II. alhier gegeven
eindigen de ofllcieele feesten in onze badplaats.
Zooals, ongelukkiglijk vele voorafgaande zon
dagen, was hel weder vei van voldoende geen
wonder dus dat het getal toeschouwers zeer ge
ring was, te meer daar op zelfden dag de kermis
*s avonds
2,47
3,32
4,18
5.12
0,21
7,49
9,09
Dinsdag morgen werd in openbare ziling van
den gemeenteraad overgegaan tot de overhand!
ging van de eerteekens bekomen door verschil
lige onzer medeburgers en bun onlangs bij Ko
ninklijk besluit toegewezen, namelijk aan Mijn
beer Pieter Vandenabeele, scheepstimmerman
sedert 44 jaren bij Mr Emiel Vandenabeele, de
nijverheidsmedaillie van 2* klas; aan Mijnheer
Gerard De groote behanger sedert 36 jaren-bij Mr
Frans Genachte, de nijverheidsmedaillie van 2“
kas, aan de Heeren Joseph Vansteger en Louis
Monleny de burgerlijke medaillie van 2e klas en
aan den heer Arthur De Groote deze van 3’ Klas
voor daden van moed en zelfopoffering.
Daarna werd er overgegaan tol de prijsdeeling
aan de leerlingen van de lagere scholen en van
de school van volwassen.
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 6
Donderdag 7
Vrijdag
Zaterdag
Middelbaar onderwijs. M. Ureel,
onderwijzer bij de staatsmiddelbare school alhier
gaat in dezelfde hoedanigheid over bij de middel
bare school te Laeken en wordt alhier vervangen
Zitting van den 24 September 1909, om 5 1/2
ure namiddag.
Afwezig M. Stroom.
De heer Burgemeester verklaart dat den raad
eerst in geheime zitting moet vergaderen voor
het bespreken en stemmen der jaarwedden en
vergoedingen voorgesteld in de begrootingen
der Godshuizen en van de Gemeente voor het
dienstjaar 1909, en in de begrootingen van de
leekenschool en van het lager onderwijs voor
het dienstjaar 1910.
Al de voorgestelde jaarwedden en vergoedin-
Vijf en twintig jaren aan ’t roer en er
nog niet toe geraakt zyn liet officieel on-"
derwijs kapot te maken, waarlijk, ’t is
eene oorzaak van beschaming voor de kle-
rikalen, vijf en twintig jaren de meesters
en er nog niet in gelukt zijn, den Staat,
dat wil zeggen hun eigen zelvsn als mees
ters buiten de school te zetten.... ha! .hoe
kan dat zijn Ze zullen voor hunna opperba
zen verschijnen en deemoedig op de borst
kloppen zeggende Doorluchtige opperba
zen van België, wij hebben gelanterfant,
vergeeft ons, we zullen uw best doen om
uwe bevelen stipt uit te voeren.
Woeste en Jacobs waren nochtans zoo
goed begonnen. Qu’ils s’en aillent riep
Woeste en op zijn commando sloeg Jacobs
linksen rechts, scholen werden algeschaft;
brave bekwame onderwijzers op straat ge
zet, er was geween en tandengeknars in
honderden huisgezinnen, qu'ils s’en aillent
dal ?o oe. van onder trekken.'
Oh! met die twee aan ’t hoofd, zou het
officieel onderwijs al spoedig gezieltoogd
hebben en weldra begraven zyn en verge
ten. Maar het noodlot beschikte er anders
over Woeste en Jacobs werden door den
koning van hunnen ministerszetel gerukt
en afgedankt.
Wat tegenslag voor de fanatieken, die
zoo maar gladweg het officieel onderwijs
in Belgie begraven willen. Ze wanen het
reeds dood, maar de doode wil niet sterven
het officieel onderwijs wil niet kapot!
En dat doet de opperbazen knarsetanden
van woede. Overal zijn de officieele scho
len de beste, de uitslagen van wedstrijden
en examen van allen aard, zijn daar om
het te bewijzen en overal ook weten de
ouders de waarde dier scholen te schatten
en zenden er hunne kinderen naartoe, al
behooren ze tot de katholieke partij.
Kan dat, of mag dat blijven duren,
mogen de opperbazen zulks blijven gedoo-
gen? Kost wat kost moet er een einde wor
den gesteld, het kan immers toch niet zijn
scholen laten te bestaan waarin het vol
strekte oppergezag niet behoort aan de
pastoors, of zonder hunne toestemming
dergelijke scholen te openen. De klerikale
ministers buigen en zeggen eminencien
we zullen dóén volgens uw believen.... als
we er nog de gelegenhied toe hebben.
Weldra zal op het congres van ’t Aller
heiligste te Mechelen de zaak worden be
sproken. Eerst en vooral moeten de kleri-
kalen geld hebben en ze vragen, dat hunne
scholen waar nog de helft der onderwijzers
en onderwijzeressen, zonder bekwaam-
heidsdiploina nestelen, voor de toelagen
van den Staat op denzelfdeu voet zouden
behandeld worden als de offloieele scholen!
Stillekens aan! stillekens aan! jongens,
klinkt het opperbevel, eerst het duimkruit
daarna zal de rest van zelts komen, dan
zal weldra blijken dat om alle onderscheid
tusschen de scholen, om alle oorzaak van
naijver voorkeuren redetwist te vermijden
het beter is alle scholen op den leest te
schoeien der klerikale scholen dat wil zeg
gen al de scholen onder het rechtstreekse!»
gezag te stellen van de pastoors, wat nu
De kiezerslijsten van 1 Mei 1910 tot 30
April 1011 zijn verschenen. Met die lijsten
wordt gestemd in de Kamerkiezing van
Mei aanstaande. Het is dus noodig dat
o- ze vrienden op die lijsten met het aantal
temmen ingeschreven zijn waarop zy
recht hebben en dat onze tegenstrevers er
geen grooter stemmental op voorkomen
dan hun toekomt.
Komt dus allen naar het koffiehuis
Willems Fends Valkestraat Nieuport,
waar de lijsten van al de gemeenten van
het kanton Nieuport ter inzage van een
ieder berusten. Zie de lijsten na, en. wie
denkt voor zich zelven, voor anderen ol
tegen anderen te moeten reklameeien,
zegge het ten lokale.
Het bestuur van den Vrijzinnigen Volks
bond van Nieuport zal zieh hiermede kos
teloos gelasten. Alle reklamatiën moeten
vóór het einde der maand October by het
College van Burgemeester en Schepen van
elke gemeente ingediend worden. Er is
dus haast bij en niet wachten of uitstellen
is de boodschap.
In den loop van het toekomende jaar
zal waarschijnlijk de verlenging beginnen
van den bestaandeu zeedyk. Het nieuwge-
deelte westwaarts te maken zal ongeveer
600 meters bedragen en nagenoeg in den
zelfden aard gemaakt zijn als den thans
bestaanden dijk vanWestende naarCroco-
dille. Men denkt tevens Westendedorp
rechtstreeks met den hieuwen dijk door
eene breede laan te verbinden Zulks
ware nuttig werk en zou veel bijdragen
om het verkeer rond onze badplaats te ver
gemakkelijken en te verbeteren.
2,15
3,09
3,55
4.43
5 44
7,04
8,32
Ziehier de bijzonderste bepalingen be
treffende bet kiesrecht
Om kiezer te zijn is de eerste vereisohte
dat men geboren Belg zij, of de inburge I
ring bekomen hebbe.
Daarenboven moet men nog de volgende
voorwaarden vereenigen
Om kiezer te zijn vcor de Kamer moet
men op 1" Mei 1910 ten volle 25 jaar oud
zijn; voor den Senaat, voor de Provincie
en voor de Gemeente 30 jaar.
Om ingeschreven te zijn als kiezer voor 1
de Kamer, den Senaat en de Provincie,
moet men op 1 Jbli 1909 ten minste sedert I
één jaar ten volle in de stad of' gemeente
verblijven; voor de Gemeente, sedert ten I
minste driejaar.
Hebben recht op iléne bijgevoegde stem
Voor de gemeentekiezingen, de kiezers
van ten volle 35 jaar oud op 1 Mei 1910,
gehuwd, of weduwnaar met kinders, ten
minste 15 frank persoonlijke belastingen
betalende aan den Staat in de gemeenten
TTwwn.» don IA AAA ginlAH- tron <W> fnt
iö de minnare ge
meenten 5 fr.
Voor de verkiezingen voor Kamer en
Senaat is deze belasting vastgesteld op ten
minste 5 frank.
Die belastingen moeten bestaan voor
het loopende jaar en voor het voorgaande.
De niet als werklieden ontlasten moeten
de belastingen voor 1908 betaald hebben.
Voor de werklieden is het voldoende dat
zy een huis bewonen, welk voor gemelde
sommen als belastbaar aahgeteekend is op
de bélastingsrollen.
Hebben ook recht op èéne bijgevoegde
stem
De kiezers, eigenaars, sedert 1'" Juli
1908, van gronden of huiz n gevende een
kadastraal inkomen van 48 fr.; of van
eene inschrijving op het Grootboek der
openbare schuld, of van een renteboekje
op de Spaarkas, gevende ten minste eenen
jaarlijkschen intrest van 100 frank en be
staande sedert 1 Juli 1907.
Hebben recht op twee bijgevoegde stem
men
1“ Dezen, die alle twee de bovengenoem
de voorwaarden van huisvader en eige
naar samen bezitten;
2" Zij, die drager zijn van een der diplo
ma’s, titels of getuigschriften, opgesomd
art. 17 der wet van 12 April 1894;
3’ Zij, die een der openbare bedieningen
vervullen of vervuld hebben, die eene der
ambten bekleeden of bekleed hebben, die
een der beroepen uitoefenen of uitgeoefend
hebben, aangestipt in artikel 19 van voor
melde wet
Zij, die sedert 1 Juli 1908 eigenaar zijn
van onroerende goederen, hebbende een
kadastraal inkomen van minstens 150 fr.,
hebben recht, als eigenaar, op twee bijge
voegde stemmen voor de Gemeente.
Niemand kan meer dan drie stemmen
hebben voor de Kamers en de Provincie,
noch meer dan vier voor de Gemeente.
dooi’ den beer De Grave van Slupekeosker
Droevig ongeval. Een smartelijk on
geluk Is woensdag avond voorgevallen. De ge
naamde Jozef Debruyne, landbouwer op den
Groenendijk, gehuwd en .ader van familie, 36
jaar oud, werd door den tram van 8 u 19 overre
den Het droevig ongeval had plaats aan den
Steenen Beer, juist in den draal waar den buurt-
spoorweg overden steenweg naar NleuporlUaden
loopt.
De ongelukkige werd gaosch vermorzeld op-
genomen en zijn lijk werd naar het hospitaal te
Nieuporl overgebrac'il.
Een droevig ongeval voorwaar dal eene gan-
sche familie In diepen rouw brengt.
gen worden met eenparige stemmen aangeno- I
I lieeft’loe{ I en 2° aan den heer Vande
Walle, hoofdonderwijzer bij de gemeenteschool
eene vierjarige wettige verhoogtng van wedde
van 100 fr. heelt toegestaan.
De heeren Louis en Emiel Vanden Abeele ver-
krijgen elk eene toelage-vau 75 franks voor het
dekken hunner onkosten van bijwoning der
zondaglessen in de St Lucasschool te Gent.
De heer Burgemeester verklaart de geheime
zitting geheven en do openbare zitting geopend.
Het proces-verbaal der laatste zitting wordt
door den heer Secretaris gelezen en door den
raad goedgekeurd.
V punt. Vraag der visschersgdde Sinte Pieter
Eene maatschappij van onderligen bijstand
voor doel hebbende hulp te verleenen aan hare
leden in geval aan ziekte en hunne aansluiting te
verzekeren bij de algemeene lijfrentkas. komt
alhier geslicht te worden. Zij is enkel toeganke
lijk voor de zeevisschers de kust bewonende tus
schen de fransche grens en Oostende. Deze vis-
schersgilde, voorzitter Ml' Delaere onderpastoor,
secretaris heer Th. Dobbelaere, vraagt een hulp
geld van 500 frank bij jare uU de opbrengst der
vischmijn.
Het lid M. De Jaegher zegt dat dit eene nieuwe
kwestie is en stelt voor deze zaak uit te stellen
tot bij de stemming der stadsbegrooting voor
1910, om alsdan na te zien of stads middelen
deze nieuwe uitgaaf zullen toelaten. Dit voorstel
wordt verworpen met 8 stemmen legen een na
de verklaring van het Schepencollege dat deze
uitgaaf zal mogelijk zijn.
Bij de bespreking der zaak zegt het lid heci
De Jaegher dat alleen van de gunst dezer toelage
zoudea mogen genieten die visschers die alhier
ter mijn hunne vangsten doen verkoopen. Hij
prijst een premiestelsel aan voor de vaartuigen
die het meest hunne vangsten ter mijn brengen.
Er wordt hem geantwoord dat het lid, heer Du-
mon, reeds vroeger dergelijk premiestelsel heett-
voorgesteld en dat de beste premie voorzeker
bestaat in de ondersteuning die nu wordt, ge
vraagd. Er wordt hem verzekerd dat al de vaar
tuigen die in onze haven eene schuilplaats zoe
ken, beurtelings, wanneer het geval zich voor
doet, hunne vangsten doen verkoopen alhier in
de mijn die dagelijks aangroeit Ten gevolge der
I stichting van de visschersgilde zal de mijn nog
in belangrijkheid toenemen, zoo veel te meer
I door het behoud gedurende den winter van den
spoorwegtrein van 17,45 u.. de vreemde koop
lieden zal aanlokken, vermits ei nu meer gemak
I van verzending voor het binnenland zal bestaan.
Het gevraagd hulpgeld van 500 fr. wordt met
algemeene stemmen toegestaan.
2* punt. Begrooting der Godshuizen voor 1909.
Het lid heer De Jaegher kan verschillige uit-
I gaven niet goedkeuren, namelijk deze van 100
I fr. voor den eeredienst in de kapel van het gesticht
I en deze van 200 fr. voor toelage aan de huishoud
I school.
I verwondering uit dat een openbaar bestuur de
weeskinderen ter school zendt in een bijzonder
I gesticht, waarover hel niet het minst toezicht
I heeft, terwijl alhier allerbeste officieele scholen
bestaan geplaatst onder het toezicht der gemeen-
I telijke overheid, alwaar de weezen een hooger
onderwijs zoudsn genieten dan in het Collegie,
vermits reeds verschillige leerlingen die al de
klassen van het Collegie gevolgd hadden, ver
plicht zijn geweest hun onderwijs in de middel-
I bare school uit te breiden en te volledigen, ten
I einde in de gewenschte examens te gelukken.
Daarenboven zouden de weezen wellicht koste
loos ter middelbare scholen kunnen aanvaard
worden en bijgevolg zou er eene besparing uit
dien hoofde kunnen geschieden.
De heer schepen Pattyn verdedigt T onderwijs
van het Collegie en zegt dat het niet bewezen is
dat bedoelde leerlingen hel onderwijs der mid
delbare school noodig hadden en de heer Secre
taris verklaart dat de weezen niet kosteloos ter
middelbare school kunnen toegelaten worden,
I hetgeen door M. De Jaegher betwist wordt die
zegt, dat zij er in alle geval aan verminderd
1 schoolgeld zouden aangenomen worden. De heer
schepen Pattyn zegt dat M. De Jaegher nogmaals
met dwang de weeskinderen ter middelbare
school wilt zenden en M. De Jaegher antwoordt
hem dat het toch de weeskinderen niet zijn die
vrijwillig het Collegie als school hebbon gekozen.
Bij het art. 35 slaping 600 fr. vraagt de heer
De Jaegher of pet waar is dat de ouderlingen op
strooizakken moeten slapen.
De heer schepen Huyghebaert antwoord dat
het eigelijk altoos zoo is geweest doch dal de
kwestie reeds ter studie is om in dien toestand
te verhelpen, maar dat alles in eens niet kan
gedaan worden.
Belrekkelijk art. 43 onderschrij ving van 5,000
fr. bij het Volksbelang vraagt het lid heer De
Jaégher, aan welken intrest deze leening zal
gedaan worden. De heer schepen Huyghebaert
verklaart dat het onderschreven kapitaal 3,75 fr.
p. h. zullen opbrengen. Het is dus eene goede
plaatsing gewaarborgd door de hypoiheken. In
dal geval, zegt de heer De Jaegher, kan het be
stuur hare onderschrijving nog vermeerderen
met de beschikbare gelden.
De begrooting van het Bestuur der Burgerlijke
Godshuizen opgemaakt in ontvangsten en uitga
ven op de somme van 172,918 fr. 65 wordt goed
gekeurd met 6 stemmen. Er zijn 3 onthoudingen
de heeren Huyghebaert en Dumon, als leden van
het Godshuizenbestuur, en de heer De Jaegher
om de verschillige redens door hem kenbaar
gemaakt bij de bespreking.
('Wordt voortgezet}
plaats bal te Nieuport stad.
De uitvoering van hel progamma liet nidtte
wenschen, voooral rekening houdende van de
moeilijkheid welke men in een dorp ontmoet om
een muziekkorps tot goede uitvoeringen te kun
nen brengen.
Aan Bestuurder en muziekanten zeggen we
welgemeend, moed en volharding om den voor
uitgang der Maatschappij te verzekeren.
Over t algemeen heeft men zich langs de kust
niet te b doven gehad over het weder gedurende
den te korten duur van T badseizoen iederen
zondag bijna was regen of wind ons deel, het
geen al het aangename van een verblijt langs de
kust in groote mate verminderde. Niettegen
staande die ongunstige omstandigheden hebben
vele vreemdelingen onze badplaats bezocht
rnerkenswaardig was het hoe alle buur’spoorwe
gen met vreemde bezoekers letterlijk opgepropt
waren, t'e eene zich naar OostenJe-Blankeuber-
- ghe, Middelkerke of Westende begevende, de an
dere naar Oostduinkerke, Coxyde of ter Panne.
Wa' dit jaar vooral eene groote uitbreiding nam
was wel hel leger kunstschilders dat onze kust
bezocht We moeten bekennen dat onze streek
zeer acbilderachtig mag geheeten worden. Een
degelijk reklaam zou voorzeker veel voordeel
aan onze badplaats en streek verschaffen en jaar-
lijksch nog menig kunstschilder naar onze ge
westen lokken.
Gedurende de aanstaande winter zal ons riool
net en talrijke kasseiwerken volledigd worden
en Nieuport Baden alzoo in aantrekkelijkheid
doen winnen.
Het stichten van eene nieuwe badplaats, west
waarts Nieuport Baden zal met veel genoegen
door de werklieden der streek vernomen wor
den. Menig werkman thans genoodzaakt naar
Westende Baden of nog verder arbeid te zoeken
zal alhier bezigheid vinden.
Mcge de nieuwe onderneming gelukken! Wij
wenschen bet van harte.
Weldra zal de draadlooze telegraaf naar Oost
ende overgebiacht worden. Dat was nog te veel
voor onze badplaats alwaar eenieder dacht dat
deze proefneming er nog meer zouden uitgebreid
worden. Doch men had er niet gerekend op al
de onderduimsebe werkingen die ons nog deze
aantrekkelijkheid moesten ontrukken.
Van eenen anderen kant vernemen wij dal bij
hel hoogbesluur er nogmaals ernstig spraak is
om Nieuport Baden als eindstalie te veranderen,
i en er de noodige magazijnen en hangars op te
bouwen, waarvoor de noodige gronden reeds
zijn aangekocht.
Wij vernemen ook dat de eleklrieke tram, die
t >an!g maar tot aan Weelende .Badea.loonL toe-
komenden zomer zaT "voortloopen tot aan de
haven van Nieuport.
