Een brief
Allerlei Nieuws
NIEUPORT
Leest! Leest!
Wetenschappelijke kronijk.
Klerikale ongerijmdheden
of militaire krankheid
i zich tegen den gebeur-
een vijand te verdedigen.
speldenfabriek der wereld,
25 millioen spelden voort.
van groo’moederstijd in onze statie.
Is er dan toch znovet-l t - o* in de kas van den
Slaat dat ni -i eeiii^e brieiji'^ van honderd at
mogen om de sassen en het staiiegebouw te ver
lichten volgens den tijd waarin wij leven?
De vreemdelingen, die met den tram van Oos
tende afkomen of die hier in de statie aanlanden
kunnen maar niet gegrijpen hoe die toestand
reeds zoo lang duurt.
Wij begrijpen het integendeel zooveel te
beter. Indien er sprake ware eenige duizenden
toelagen te verleenen aan klerikale instellingen
of honderd duizenden te schenken aan groote
steden voor luxewerken, er zou wel geld ge
vonden worden!
Maar voor Nieuport? ’t Is nog veel te wel en te
schoon, volgens onze klerikale regeering!
Zou ons gemeentebestuur, dat zich in die zaak
zooals in zooveel andere gansch onverschillig
toont, het noodige niet kunnen doen, opdat er
hieraan eene spoedige verandering kome?
Men vraagt een overzetboot met
platten bodem om als ’t regent dienst te doen in
de Langestraal van
aan de loskaai.
Voor de voorwaarden zich wenden ten stad-
huize. Veel mag het nochtans niet kosten, want
er is krot in de kas en de leening is haast op!
Oproep aan de uitvinders.
Men vraagt een nieuw soort van schoeisel of
welkdanig ander speciaal toestel om langs de
kaai, van aan den hoek der Yperstraat tot aan de
Kaaistraat, ie geraken, zonder beenen te breken
of zich met modder te bevuilen.
De uitvinders moeten zich rechtstreeks in be
trekking stellen met de belanghebbenden want
de gemeentekas kan er niet ia tusschenkomen
Waarom?
Wie denkt dat het nieuwe bluschmateriaal lot
niets dient, is volkomen mis.
Verleden week zagen wij de portaladder naar
de kaai rijden; velen hadden een voorgevoel dat
een schrikkelijken brand was uitgeborsten, ’t
Was gelukkiglijk niets; de ladder moest dienen
voor zekere private gasverlichting op de kaai.
Wij hebben er niets tegen dat stadsmateriaal
gebruikt wordt, wanneer het een burger van
dienst kan zijn en hekelen geenzins het schepen
college, {wanneer het dergelijke teelating verleent
op eene gedane aanvraag. Benieuwd zijn wij ook
om te vernemen aan welken tarief dusdanig ma
terieel wordt uitgeleend.
Maar waarom dan zoo dikwijls reeds anders
gehandeld, als ’t er op aaa kwam een lokaal van
stad te laten gebruiken?
Wij zulle» nu wachten én zien of onze stad
huisbazen ook zoo bereidwillig [en gedienstig
zullen zijn, wanneer hel een liberale burger of
iemand van minder autoriteit geldt. En als ze
zulks zouden toestaan, zal het ook aan denzelfden
tarief zijn?
Bericht aan de schilders.
Een schilder van goeden wil, die gratis voor
met wil letters zetten, wordt gevraagd, om bet
bord der openbare boekerij Monnie, dat aan de
deur van den heer politiekommisaris hangt, eens
te herschilderen.
Sedert lang staat er op dat bord niets meer op.
De schilder, die het gratis doen wil, vrage dus
de toelating ten stadhuize om dat bord eens in
orde te mogen stellen.
In de stad Birmingham beslaat de grootste
eu brengt dagelijks
Zoo? Is hij onterfd door zijn oom?
Maar zeker. Verbeeld u, dat eenigen tijd
geleden de arme jongen het ongeluk gehad heeft
hem te zeggen. Mijn liefste oom, gij moet’t nieuw
theaterstuk gaan zien, ’i Is om te sterven van
lachen.
Wij ontvingen ondergaand schrijven,
dat wij volgaarne eene plaats in onze ko
lommen verleenen. Het ware inderdaad te
wenschen, dat allen het verstonden zoo
als onzen briefwisselaar.
X... 29 October 1909.
Beste Weekblad,
Wilt gij zoo goed zijn dees briefje van mij eens
op te nemen. Ik ben geen gazelschrijver, dat
zult gu wel zien aan mijn opstel, maar ik zeg de
zaken zooals zij zijn.
In de laa’ste dagen werd er weer gesproken
over den godsdienst en met recht werd het klein
geestig gevonden dat de priesters, in plaats van
zich enkel onledig te houden met de zedelijke
belangen van het volk, zich hals over kop in de
politiek werpen, overal en altijd de politiek in
mengen, terwijl zij zoogezegd de stoffelijke be
langen van het volk willen behartigen.
Ik zou dat heel aardig en zelfs onverstaanbaar
vinden ware het niet dat ik bij ondervinding
weet, dat alles wal zij doen slechls een doel heeft
en dit is, het klerikalisme door alle middelen
trachten boven water te houden, de kiezers te
misleiden of vrees aan te jagen.
Leest de klerikale gazetten en men ziet hen
afgeschilderd als de grootste weldoeners der
mensehheid Gij vindt ze in alle politieke verga
deringen; zij staan aan ’t hoofd van alle gilden,
die van geitenbokken inbegrepen; werkzamer
kiesdravers dan zij bestaan er niet. Maar zult gij
mij vragen, blijven zij met dit alles aan hunne
edele roeping niet tekort? Och, men hoeft slechts
rondom zich te zien, bm zich te overtuigen, dat
hel dringend noodig is wat meer het liefdevolle
woord, de christelijke leer te verkondigen. Of
hebben die ernstige waarschuwingen, die ver
maningen van den godsdienstleer dan geen in
vloed meer?
In alle koren is er kaf, zegt het spreekwoord,
en dat is waar. Doch is het vooral niet in de
klerikale gelederen dat stichtende voorbeelden
aangetroffen worden van ongodsdienstigheid? En
zou het juist daar niet moeten zijn dat, onder
den weldoenden(?) invloed van den godsdienst,
alles en allen als een toonbeeld zouden moeten
zijn van rechtvaardigheid en openhartigheid,
van menschenliefde en eeuwige huiselijke trouw?
Zouden zij niet beter doen aan sommige fana
tieke klerikale huichelaars op het hart te druk
ken dal hel ongeoonoofd is misbruik van invloed
en gezag te maken om jonge meisjes in ’t verderf
te storten? om anderen te b- letten onschuldige
wezens, als een maagd zoo schoon en rein, te
misleiden? aan christene moeders wat meer
waakzaamheid aan hunne dochters aan te predi
ken? aan sommige klerikale kiesuitkoopers wat
meer den godsdienst aan te bevelen opdat zij
geene euveldaden zouden bedrijven, aldus eene
echlgenoote tot slachtoffer doemende? Zouden zij
er niet voor moeien zorgen dal dergelijke feiten
en andere meer niet in de klerikale gelederen
voorvallen? Het spreekwoord zegt immers
Woorden wekken, voorbeelden strekken
Ware dat niet beter, niet verhevener, dan den
pclitieken kiesdraver te spelen?
En indieo zij niets anders deden dan het zede
lijk welzijn van het volk betrachten, zich niet
om poli'iek bekreunende, zouden ze dan niet
van iedereen eerbied afdwingen? en dien eerbied
waardig zijn?
Bij gelegenheid schrijf ik nog wel eens.
l)w trouwe lezer,
XX.
Priucelijke bv loaning Men herinnert zich
dat prins Albert, toen hij van Congo terugge
keerd is, den kapitein Van Rooy van de Bru-
xellesville zijne groote voldoening over die
reis heeft uitgedrukt. De prins heeft aangemelden
kapitein, tot staving zijner gezegden, eene prach
tige speld laten gewurden, waarop brillanten
eene A, met eene kroon erboven, verbeelden.
Haringvangst.
De haringsloep Sint Antoon n° 5 der firma
Carbonnez-Billiau is woensdag namiddag 27
dezer alhier binnengekomen met 565 tonnen
haring.
Alles was goed aan boord en de manschappen
in goede gezondheid.
Oostende-Dover. De Belgische paketboot
PrinsesElisabeth heeft onlangs de reis van Oosten
de naar Dover gemaakt in twee uren zeven en
dertig minuten; net is het record der snel
heid op de Belgische lijn Men weet dal de Prinses
Elisabeth voorlgedreven wordt door turbinen en
gemaakt is op de werven van John Corkerill, te
Hoboken - Antwerpen.
Bij koninklijk besluit van 22 October is Mijn
heer Quagebeur A., thans wachtmeester-gen-
dartn, ter stede, benoemd tol kommissarls der
gemeente Oostdulnkerke, met residentie Ie Nieu
port Baden, in vervanging van Mr Marls.
Bij koninklijk besluit In date van 14 October
zijn de volgende personen vereerd met de bur
gerlijke medaille van 2- klas, (voor ten minste 25
jaar dienst.)
Mr Cloel C. L.. schipper loods, Mr De Crop
C. L.loods.
Onze beste gelukwenschlngen!
Verlichting.
Nog altijd worden de sassen verlicht met de
petrollampen van overjaren en flikkert hellicht
De dagen worden korter,
treuriger. De gezellige haard
De lange winteravonden zijn
Ouders, zendt
boekerij van het
onttrekken.
Het is dan ook niet te verwonderen, dof
wanneer het jury ecu ontkennen nut
woord uitbracht, de knappe advokaat de
gelukwenschen ontving van zijne aanwe
zige collegas en der talrijke toehoorders.
Het Weekblad is ook gelukkig zijne
beste wenschen aan advokaat Alberik
D'iwarta te kunnen aanbieden. Het is fier
>p u, meester Deswarte omdat gij als
Nieuportenaar en als vlaamsche kampioen
een diep beproefde stadsgenoot knap en
talentvol hebt verdedigd.
Hulde en dank zij U toegezwaaid!
kouder en
trekt aan.
verschenen!
uwe kinderen naar de
Willems-Fonds! Jonge-
ingen eest, en de winteravonden zullen
genoeglijk voorbijgaan!
Vrienden, die boeken bezit waaraan ge
persoonlijk geen genoegen meer hebt,
Door eenen telegram van 19 dezer, uit
Turin verzonden, vernam men het afster
ven van den beroemden Italiaansche ant-
hropoloog Cesare Lombroso welke geboren
was te Venetië in 1836. Lombroso had
zich eerst toegelegd op letterkundig werk',
romans, gedichten en treurspelen. Weldra
echter wijdde hij zich uitsluitelijk toe aan
de wetenschap.
Als krijgsgeneesheer nam hij deel, in
1859, aan den Italiaanschen onafhankelijk
heidsoorlog. Weldra begon hij bekend te
worden door zijne opzoekingen over de
wanstaltigheid of cretinism, en werd ge
last eenen leergang over geesteskwalen’te
geven aan de Hoogeschool van Faire- bij
werd vervolgens bestuurder van het
krankzinnigengesticht te Pesaro, en wel-
ra leeraar in de bijzondere geneeskunde
der gees eskwalen aan de Hoogeschool van
Turin. Het is dan dat hjj zijne groote stu
diën over de criminaliteit begon, en daar-
mede wereldberoemd werd. Daardoor be
werkte Lombroso eenen gansehen omme
keer in de gedachten over de vrije keuze
schenkt ze aan de boekery van het
Willems Fonds!
De Neptunus, het grootste oorlogsbodem der
wereld der type Dreadnought, Is onlangs van
stapel geloopen In de Engelsche haven Ports
mouth .- Men heeft twee jaren aan het schip ge
werkt hel is 530 voeten lang op 81 voeten breed;
het meet 20.250 ton; de machlenen kunnen een
25.000 paardenkrachten ontwikkelen, en is ge
maakt om 21 Engelsche mijlen per uur te loopen
Zijne kuras langs voren en langs achter isiduim
dik in plaats van 2 1/2 duim bij de anderen.
Gelezen op een uithangbord
X., matrasmaker, vermaakt bedden,
maakt matrassen, slaat tapijten uit
En zijne vrouw ook.
Dt nieuwe meid.— Zijl gij nog wat rap, Philo
mena, vraagt Mevrouw.
Wel zeker, Madam. In de plaats van waar ik
kom, stond ik op om vijf ure, Ik stak het vuur
aan, bereidde het ontbijt, en had reeds al de bed
den gemaakt, vooraleer alleman van het huis op
was! r
en de verantwoordelijkheid der misdadi
gers. Onder zijnen invloed en dezen zijner
velgelingen leerde men inzien dat deze
ongelukkigen dikwijls, om niet te zeggen,
altijd, veeleer zieken dan plichtigen zijn.
Hij bewees het door grondig onderzoek der
omstandigheden in dewelke de misdaad
zich voordoet, en doer de opgaven van
zekere ontleedkundige bijzonderheden,
van de kenteekenen van ontaarding, en de
an thropometrische karakterteekenen
Alhoewel de leerstelsels van Lombroso
in de laatste tijden eenige wijzigingen
hebben moeten ondergaan, blijven zij toch
in den grond waar, en het wordt nu alge
meen aangenomen dat de verantwoorde
lijkheid der misdadigers dikwijls zeer be
perkt is door geesteszwakte, alkoholische
erfelykheid, enz.
Dit nu, is een gevoelige slag voor de
leer der vrije keuze, welke zoo onmisbaar
is voor de mogelijkheid der godsdienstige
stelsels. Met den grooten denker Spinoza
moet men er dan ook toekomen te zeggen
De vrijheid van doen en laten waarover
elkeen zoo trotsch is, bestaat eenvoudig
daarin dat de menschen van bunnen wil
bewust zijn, maar niet van oorzaken die
hem bepalen
Het is waar, St Augustinus en andere
kerkvaders hebben de voorbestemming als
waarheid uitgeroepen maar Bossuet leerde
dat de voorkennis van God en vrije keuze
twee zekere waarheden zijn, die men sa
men moet aaunemen, zelfs wanneer men
hun verband niet inziet.
Maar, indien onze daden voorbestemd
zijn, indien God ze vooraf kent, hoe kan
hij dan almachtig en oneindig goed zijnde,
ons geschapen hebben wetende dat wij
kwaad zouden doen en hij ons daarom
straffen zou. Neen, niet waar, dit kan niet,
en het is al betreurenswaardig genoeg, dat
hef mensehdom zoo gebrekkig is, en onder
den invloed der erfelijkheid, der aangebo
ren driften, enz. zoo ongelukkig dikwijls
in het kwaad vervalt.
Daar dit feit eens nu zoo is, moeten wij
het trachten in de maat van het mogelijke
te verhelpen en dat kunnen wij, dat moe-
-ten wjj. Wij moeten, want zonder dat is de
aan den boulevard tot tegen vooruitgang onmogelijk, en zou het maat
schappelijk leven weldra onhoudbaar wor
den.
Wij kunnen, want daarvoor is het
slechts noodig dat de gezonde leden der
samenleving zich onthouden van drankmis
bruik en andere ondeugden, die erfelijke
gevolgen hebben, om geene ontaarde af
stammelingen te hebben; dat zij ook wer
ken om den geest van het volk te ontwik
kelen, want waarlijk verlichte geesten
zijn vrijer en meer beschermd tegen het
kwaad dan onwetenden; dat zij ook kam
pen tegen de armoede, welke zoo vaak
eene slechte ingeefster is; dat zij voor leus
nemen Elk voor allen, allen voor een
en hunne evenmenschen als broeders be
schouwen, niet in woorden maar in daden.
Daartoe komt de vrijzinnige wereld ge
lukkig al meer en meer toe, zonder daar
voor eene belooning hiernamels te behoe
ven. Hadden mannen als Lombroso ons
slechts dit geleerd, dan nog zouden zij wel
doeners der mensehheid mogen heeten.
En indien de misdaad onzen afschuw
wekt, indien wij de maatschappij moeten
beschermen tegen de verdwaalden welke
ze in gevaar brengen, vergeten wij noch
tans niet dat Lombroso ons geleerd heelt
dat zij vaak onverantwoordelijk zijn; her
inneren wij ons dat de slechte inrichting
der maatschappij en de onwetenheid schuld
hebben aan het ontstaan van outaarden,
en herdenken wij ten slotte het sehooné
woord van Mevrouw de Staël Alles be-
grijpen is alles vergeven
Een nieuw gebruik van leder. In eenige dis-
1 rikten der Australische staten, uoet men tegen
woordig hoefijzers aan de paarden in leder. Het
schijnt dal de voet van het paard alzoo meer
steun heeft op den grond. Nochtans kan men
zulks slechts doen in de zandachtige e (.rasach
tige streken.
In de uitgestrekte en rarlatene landerijen van
Anstralië heeft dit een groot voordeel, daar men
er een groote voorraad kan mee doen, omdat z»
zeer licht zijn; de ruiter moet aldus geen vrees
koesteren, zich op een gegeven oogenblik, in
een verlaten land, met een onbeslagen paard, te
bevinden. Een weinig gewoonte laat toe over!
gens, in voorkomend geval, het paard zelf te
hoefijzeren.
Hel beslaan met leder is daar zeer goedkoop en
bijgevolg, bijna algemeen gebruikt.
Driejaar geleden waren alle klerikalen:
groote kleine, oude en jonge, gematigde
en dweepzuchtige, moderne en antieke,
arrivisten en afgeleefde het erover eens te
bevestigen, dat het land in staat moet be
steld worden om zich tegen den gebeur
lijke aanval van een vijand te verdedigen.
Allen stemden drie jaar geleden de op
richting van de nieuwe forten rond
Antwerpen, welke minstens J00 millioen
moesten kosten, na 80 millioen te hebben
gestemd vo«r de forten van de Maas
Zoolang er kwestie is talrijke millioenen
te laten verzwelgen in de kolken der ver
sterkingen, vindt men. al de aanhangers
van de wijwaterkwispel in de bres om te
stemmen en maar altijd te stemmen, maar
zoodra het geldt de manschappen te vinden
om de onafhankelijkheid van Belgie te
vrijwaren en ons volksbestaan te verde
digen, dan zingen zij een ander lied dan
is er geen gevaar meer; de vreemde in
dringer bestaat slechts in de verbeelding
van degenen die denken dat een land
manschappen noodig heeft om zich, als ’t
past in staat van tegenweer te bevinden.
oorlog. In geval van oorlog, zou het getal
soldaten op voet in Europa tot 25 millioen beloo-
pen.
maakt om 21 Engelsche mijlen per
dik in plaats
