Wieuport en Kanton
van
Voor IVaarhaid
Frede!
en
Voor Vrijheid
Recht!
Eerste Jaargang
Zaterdag?!3 November 1909
N° 7
en
De kiezingen van Mei 1910
Tooneelvertooning
be plaatsvervanging in ons leger
Briefwisseling
WEEKBLAD
Aiinoncenprijs 0,15 ft’. per drukregel,
gQ I - -t - j M irAAi* /Imi Tlr
Met ongeduld, doch met het grootste
vertrouwen worden de verkiezingen van
Mei aanstaande te gemoet gezien.
Met ongeduld worden ze verwacht,
omdat het gansche land hunkert naar
ontslaving, naar verlossing. Het klerikaal
juk dat te lang reeds loodzwaar op het
voor heen zoo vrije Belgie drukt, dient
voor altijd afgeschud te worden. Met het
grootste vertrouwen trekken wij dus ten
strijde, omdat wij overtuigd zijn dat boer
DRUKKER
JOSHFH HAECK
Statiestraat, Oudenaarde
dat wootd
L. S. IJ.
PRIJS PER NUMMER
S centiemen
Morgen, Zondag 14 November, geeft
onze zoo gunstig gekende koninklijke
Rhetoriea hare eerste wintervertooning
die zal bestaan uit
Een Spiegel
drama in 3 bedrijven van Nestor De Tiére
één onzer beste tooneelsohrijvers en
De Wachter verliest
blijspel met zang door Van Peene, wiens
blijspelen overal met het meeste succes
sin Isjaren worden opgevoerd.
Twee onzer verdienstelijkste tooneel
speelsters verleenen hiertoe hunne mede
werking Mev. Malvina Daenens en Van-
derhoeven van Brussel.
Al wie een nuttigen en aangenamen
avondstond wil doorbrengen, zal er aan
houden onze knappe tooneelliefhebers te
gaan toejuichen.
Deuren open om 4 ure. Begin om 4 1/2
ure.
Kaarten van heden af te bekomen in
het lokaal van liet Willems Fonds.
het de achtbare volksvertegenwoordiger
heer Janson, onlangs, meesterlijk in de
Kamers bewezen.
Is het niet ongeloofbaar dat zulke heer
lijke gedachten niet ©ogenblikkelijk hun
vaderlandslievenden weerklank in alle
harten ontmoeten? Zyn we dan zoo diep
gevallen in Belgie, dat we door alle mid
delen den eersten en oppersten burger
plicht zoeken te ontloopen? Neen, niet
waar, geachte lezer, wij liberalen, wij
weten het beter; wij weten dat enkele kle
rikale achteruitkruipers het zoo meenen,
ten profijte van hun welgekenden winkel.
En nochtans heeft de achtbare heer Levie,
klerikale volksveitegenwoordiger van
Charleroi, het hun openbaar toegeroepen
Gij, mijne waarde vrienden der rechter
zijde, die den plicht aanleert in alle vak
ken, hoe beseft gij uwe ongeremdheid niet
wanneer het den militairen plicht geldt?
Onze geestelijke wet verplicht ons persoon
lijk tot het uitvoeren der werken en der
oefeningen van onzen godsdienst gaan
wij naar de mis door tusschenkomst? hou
den wij onze Passchen door bemiddeling
van een ander persoon? En gij wilt niet
dat de burgerlijke wat, in de mate van het
geen tot het nationaal belang noodig is,
aan eenieder den persoonlijken plicht op-
legge zijn land te verdedigen, zonder dat
men hem met geld kunne afkoopen?
Sommige klerikale voksvertegenwoor
digers zijn den persoonlijken dienstplicht
genegen dat is gekend, Zij zijn ook Belgen
en zij weten wat het onze voorvaderen
gekost heeft om onze onafhankelijkheid te
veroveren; zij weten ook dat het die hel
den nooit in het gedacht zou gekomen zijn
iemand in hunne plaats tegen den vijand
op te zenden, al had het zelfs geen cent
gekost! Maar, ziedaar, de meesten mogen
en durven hunne innerlijke zienswijze
niet laten kennen, het ordewoord komt
van wege de lieeren Woeste en konsoor-
ten, die in de Kamers durven zeggen dat
het belang hunner partij vóór ditvan hot
vaderland moet doorgaan, Euwige schan
de over hen!
Zulke walgelijke woorden geven ons
een denkbeeld van den geestestoestand
waartoe een hardnekkig fanatism de ver
standigste mannen kan leiden! Vol onver
schilligheid voor den wil en de wenschen
van het volk, spreken zij de onvergeeflijk
ste woorden, plegen zij de hatelijkste da
den, als het maar tot profijt der klerikale
partij kan strekken!
De uitslag der toekomende Kamerkie
zingen zal hun die onverdraagzaamheid
bitterlijk doen beklagen;dat wenschen wij
hun uit gansoher harte! En gij ook niet
waar, geachte lezer?
ABONNEMENT
Ü.OO franlv per jaar
op voorhand betaalbaar
Het is u wel eens voorgevallen, geachte
lezer, op de vierde bladzijde van een
nieuwsblad, het volgende bericht aan te
treffen Belgisch leger. Vrijwilligers
met premie aan 1800 franks worden ge
vraagd bij N...
Die oproep is gedaan door een aanwer
ver, een zielhon l zooals men gemeen
lijk onder het volk, die soort van staats
beambten noemt. Het is nochtans over
deze laatsten niet dat wij wenschen u te
onderhouden; wij noemen ze eenveudig
omdat bovengemelde aankondiging de
eerste zichtbare werkzaamheid vormt van
het plaatsvervangingstelsel waaraan ons
leger nog altijd onderhevig is, niettegen
staande de dringende oproepingen welke
sedert vijf en-twii>tig jarenin onzeKamers
gedaan worden.
Wy willen enkel uwe aandacht trekken
op de zedeloosheid van die plaatsvervan
ging, die afschuwelijke kwaal welks be
houd sommige onzer klerikale kopstukken
zoo hardnekkig verdedigen.
Het is inderdaad onverstaanbaardat een
weldenkend man, aan welke politieke pab-
tij hij ook toebehoore, kan aannemen dat,
voor eenige honderden franks, men zich
magen kan afkoopen van een plicht wel
ken men in andere handen te recht als
heilig aanschouwt.
Al de beschaafde volkeren, Spanje daar
gelaten (en met reden!!), hebben den per
soonlijken dienstplicht wettelyk bekrach
tigd; wij Belgen alleen aanvaarden dat de
verdediging van het vaderland eene ellen
dige bijzaak is, juist wel genoeg voor arme
drommels welke zich voor 1800 franks
verkoopen en ook nog voor volksjon
gens die het noodige geld niet bezitten om
zich een plaatsvervanger te verschaffen!
Alzoo komt het dat ons leger samenge
steld is juist uit die mannen welk j weinig
of niets bezitten en dus ook natuurlijk
weinig of niets te verdedigen hebben; en
toch zouden zij, in geval van oproep of
oorlog, hunnen vaderlandschen plicht vol
brengen, terwijl de begoede burger intus
sclientyd niets aan zijne levenswijze zou
moeten veranderen en zich maar heel
weinig zou bekommeren om het gevaar
dat anderen loopen ten einde zijn geld
en goed te vrywaren?
Het is zonneklaar, en ons klerikaal
Staatsbestuur heeft het eindelijk ook moe
ten bestatigen, dat het uiterst onrecht
vaardig is tot de loting zyne toevlucht te
nemen om’s lands verdedigers aan te dui
den; is het niet onrechtvaardiger nog, in
die zaak, het geld een voorrecht te geven?
Dat is onbetwistbaar.
Het vaderland verdedigen is een plicht,
en dat men ons eens zegge sedert wanneer
de plicht eene zaak is waarin men handel
drijft! De plicht is persoonlijk, hij is niet
koopbaar en kan ook niet verkocht wor
den. Waarom moeten het de ongelukkigen
zyn; dieniets te verhopen hebben, die hun
moed aan het vaderland schuldig zijn? Zijn
het niet veeleer de rijken welke die last
moeten dragen, zy aan wien een tegen
slag alles kan doen verliezen? Zoo heeft
van Belgie, mitsgaders tal rij I^Éfcen der adellijke
families de Beaufort, d’OuItremont, de Grünne,
Vilatn XIIII, Vanderllnden d’Hooghvorst, d’Ur-
sel, d’Arenberg, enz. enz.
En dat zijn allemaal domme, verachtelijke en
hatelijke schepsels!!!
Doch gaan we verder. Waren ook vrijmetse
laars de beroemde engelsche admiraal Nelson,
de held van Abouklr en Trafalgar, de fransche
generaa's Kellerman, hertog de Valmy, Kléber,
Hoche, La Fayette, Masséna, de Maarschalken
Sébaetlani, Soult, Oudlnot, prins Maurits van
Saksen, enz. enz.
Gambetta, Pelletan, Berryer, Jules, Ferry,
Jules Faure, Carnot, allen beroemde fransche
staatsmannen, de beeldhouwer David d’Angers,
de letterkundige Chamfort, de sterrekundige de
Lalande, de scheikundige Foucroy, de wiskundi
ge Laplace, de natuurkundige Lacépéde maakten
deel uit van de vrijmetselarij.
In Italië Garibaldi, in Zwitserland de wijsgeer
Lavater, in Duitschland de geleerde van Hum
boldt, de geniale dichter Goethe, de beroemde
toonkundlgen Meyerbeer en Mozart, In Amerika
Benjamin Franklin, een der stichters vrn de
amerikaanscbe onafhankelijkheid en Washington
de sticbte, dor Vereenlgde Stalen, al die roem
rijke mannen waren vrijmetselaars!
Waren zij domme, verachtelijke en hatelijke
schepsels^!
En verder
De konlng Willem van Holland, ds.grootvader
en vader van den hedendaagschen Keizer vao
Duitschland, de koning Willem IV van Zweden
waren vrijmetselaars; Eduard VII, thans koning
van Engeland, is Groot Meester der Engelsche
vrijmetselarij en, last nol least
Leopold I, onze eerste Belgische
Vorst, bekleedde, toen hij ginder
vertoefde, het ambt van opziener in
de Groot Loge van Engeland en
heeft immer de broederlijkste be
trekkingen met den Groot Oosten
onderhouden.
Was HIJ, onze eerste Koning, ook dom,
verachtelijk en hatelijk!!??
Welhoe, hel puik der maatschappij, geleerden
in alle vakken, kunstenaars van alle slag, leden
der roemrijkste families, vorsten der machtigste
landen, onze koning Leopold I zelf, hebben hel
als eene eer aangerekend in de rangen der vrij
metselarij niet als koning, edelman, kunstenaar
of geleerde ingelijfd te worden, maar als broe
der, ais menrchenvriend, en dan komt een on
beholpen ploert, een onbeschoft krabbertje zijn
zwadder uitspuwen op al die heerlijke figuren,
op al die edeldenkende meuschenl!!....
Wanneer in de woestijn de leeuw ontwaakt,
zijne manen schudt en naar de zoon in ’t Oosten
tuurt, dan welen de jakhalsen dat het boog tijd
is dat ze in hunne hollen schuilen gaan. Scbrij
velaars, penneknechten die het gemeene werkje
verrichten eerlijke lieden voor domme, verach
telijke en hatelijke schepsels uit te schelden
kunnen de zonnestralen niet verdragen. Hunne
plaats Is in krochten, niet in degene waar jak-
halson huizen, want jakhalsen zijn ze zelf niet,
't Zijn bange, gluipende wezels en
rijmt met....
Brussel, 12 November 09.
Waarde Redactie!
Gij zult zonder twijfel, zooals ik, bemerkt heb
ben hoe, in die laatste dagen, de moord die in
Spanje op Francisco Ferrer werd gepleegd den
kop der katholieken op hol heeft gebracht. Om
die snoode daad te rechtvaardigen, om te doen
gelooven dat de kreet van verontwaardiging die,
nSlde halsrechting van Ferrer, over ganse!) de
wereld werd geslaakt slechts het gedoe was van
eenige oproermakers, hebben de klerikalen gee-
ne moeite gespaard. Hunne bladen hebben geij
verd en tegen heug en meug de gruwelijke moord
te verdedigen, alhoewel ze noch een woord noch
een feit hebben kunnen aanhalen dat vanwege
den martelaar eene opstoking of eene deelne
ming aan hel oproer van Barcelona zou bewezen
hebben; hunne bladen hebben vuur en vlam ge
spuwd op de Ferrislen t. t. z. op al degene,
aan welke partij zij ook behooren, die meenen
dat geen mensch mag veroordeeld worden zon
der dat hem het recht worde gegund zich te
verdedigen.
In dien stormloop door al de klerikale gazetten
gevoerd zijn het vooral de framassons die het
hebben moeten bekoopen Wat er al onzin en
leugens in dien laatsten tijd over hunne instel
ling werd uitgekraamd gaat alle gezond begrip
te boven. Ziehier, onder meer, wat ik in een
klein lasterblaadje, dat mij door een uwer werd
bezorgd, heb gelezen Van al de schepsels die
onder de kappe des hemels loopen zijn er geene
e die dommer, verachtelijker en hatelijker zijn
i als de Framassons. Et voili pourquoi votre
fille est muette!.... 't Is zoo eenvoudig als het
maar kan. Zijt ge vrijmetselaar? Ja? Welnu er is
onder de kappe des hemels geen dommer, ver
achtelijker en hatelijker schepsel dan gij! En zeg
gen dat zulke ezehrijen, door den eenen of den
anderen kinkel opgedischt, voor vele vlaamsche
lezers gewone kost zijn en dikwijls, helaas! door
onwetendheid als klinkende munt worden aan
vaard. Welnu, vrienden lezers van ’t Weekblad,
het weze mij toegelaten met U te onderzoeken in
hoever de beweringen van het lastervoddetje
waar of niet waar zijn.
In eene bespreking die, den 8 en 9 Februari
1883, in de Belgische Kamer van Volksvertegen
woordigers plaats greep, werden door de vrij
metselaars Frère-Orban, Staatsminister en Mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Henrl Bergé
en Graaf Goblet d’A Iviella, leeraars aan de Hon-
geschool van Brussel, de namen van eenige
hunner broeders aangehaald, namen die we hier
met nut kunnen herhalen.
Waren dus vrijmetselaars, onder zooveel ande
re. In Belgie Generaal Renard, Generaal Thie-
bault, minister van oorlog, Maarschalk Prins de
Ligne, Prins Charles de Ligne, Generaal Markies
Chasteler, Generaal Graaf de Ferrari, de beroem
de violonist Henri Vieuxtemps, de Baron de
Stassart, gouverneur van Brabant, Voorzitter
van den Senaat en van de Koninklijke Academie
VERKOOPER
Pieter Werstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelin^jÈbestemd voor
voor het Weekblad van Nieiwrl en Kanion moeten door den schrijver oaderteekend-en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het rechfl^Hr opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.